www.arp.gda.pl pomorskie w liczbach

Podobne dokumenty
POMORZE W LICZBACH DANE PODSTAWOWE...4 TRANSPORT...7 LOTNICZY...8 MORSKI...10 KOLEJOWY...15 RYNEK PRACY/EDUKACJA INNOWACYJNOŚĆ REGIONU...

Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna sp. z o.o. Idealne miejsce dla inwestycji

Prezentacja projektu Invest in Pomerania 2020

Bałtyk na światowej mapie żeglugi morskiej

Obsługa inwestorów w zakresie Odnawialnych Źródeł Energii w Szczecinie

Korzyści z inwestowania w Podstrefie Koszalin SSSE:

ATRAKCYJNOŚĆ INWESTYCYJNA REGIONÓW

MAZOWSZE PARTNEREM DLA TWOJEGO BIZNESU

Pomorskie sposoby na nowe miejsca pracy. Piotr Ciechowicz Agencja Rozwoju Pomorza S.A.

INVEST IN POMERANIA Kompleksowy system obsługi inwestorów w województwie pomorskim

Możliwości i perspektywy inwestycyjne w Białymstoku.

Idealne miejsce dla inwestycji

Wpływ budowy autostrady na atrakcyjność portów morskich. Jan Lewko

ZASOBY ROZWOJOWE POLSKI POŁUDNIOWEJ METROPOLIE I KAPITAŁ LUDZKI

Przekazujemy Państwu efekt pierwszego etapu prac nad Programem Rozwoju Miasta Łomża dotyczącego gospodarki.

Przestrzeń nowych możliwości

Inwestycje zagraniczne na Pomorzu - stan obecny i dalsze perspektywy rozwoju

Prospects in Dolnośląskie. Dariusz Ostrowski

Możliwości inwestycyjne w Łódzkiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej

STREFA DOBRYCH INWESTYCJI

Koszalin, 9 grudnia 2011 r. Zachodniopomorskie doskonałe miejsce dla inwestorów zagranicznych

Ulgi i zwolnienia podatkowe w Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej

JAK INWESTOWAĆ W WAŁBRZYSKIEJ SPECJALNEJ STREFIE EKONOMICZNEJ. DOŁĄCZ DO NAJLEPSZYCH!

Profesjonalizm, przewidywalność, jakość

ZESPÓŁ PORTOWY SZCZECIN - ŚWINOUJŚCIE -ATRAKCYJNYM MIEJSCEM DLA CHIŃSKICH INWESTYCJI

Kiedy pytają nas o Szczecin..

Sytuacja społecznogospodarcza

Festiwal Promocji Gospodarczej Warmii i Mazur. Działdowo, listopada 2014

Profil gospodarczy Małopolski

Inwestycje na Pomorzu - perspektywy rozwoju na lata

Oferta inwestycyjna i wsparcie Miasta Krosna dla inwestorów i przedsiębiorców. Piotr Przytocki Prezydent Miasta Krosna

INTERIZON DOBRE PRAKTYKI ROZWOJU KLASTRÓW

MARKETING GOSPODARCZY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO

Jaworzno Elektryków. Opis nieruchomości:

Port Lotniczy Gdańsk

Roman Trzaskalik Prezes Stowarzyszenia Krajowego Forum Parków Przemysłowych i Parków Technologicznych

Wsparcie dla inwestycji

FUNDUSZE POŻYCZKOWE. instytucje pozabankowe, działające w formie spółek prawa handlowego, najczęściej w formie stowarzyszeń

Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna. Atrakcyjność inwestycyjna obszarów węzłów autostradowych

GDAŃSK Trendy społeczno-gospodarcze

Najnowsze tendencje w stymulowaniu inwestycji i pozyskiwaniu inwestorów

Specjalna Strefa Ekonomiczna EURO PARK MIELEC. Mariusz Błędowski Dyrektor Oddziału ARP S.A. w Mielcu

Prezentacja dobrych praktyk w zakresie efektywnego modelu współpracy gospodarczej w skali regionu

Analiza i perspektywy rozwoju sektorów priorytetowych

KROSNO. Jeden z najważniejszych i najlepiej rozwijających się ośrodków gospodarczych w południowo wschodniej Polsce, w województwie podkarpackim.

Zainwestuj w Krośnie! Oferta i wsparcie Miasta Krosna dla przedsiębiorców. Dr Tomasz Soliński Zastępca Prezydenta Miasta Krosna

Instytucja otoczenia biznesu na przykładzie Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. Mariusz Bednarz Prezes Zarządu RARR S.A.

Przedsięwzięcie strategiczne w obszarze szkolnictwa zawodowego odpowiedzią na potrzeby gospodarcze

W centrum Polski W centrum Europy

Parki przemysłowe i technologiczne w Polsce motorem rozwoju regionalnego

MAZOWSZE P A R T N E R D L A T W O J E G O B I Z N E S U C E N T R U M O B S Ł U G I I N W E S T O R A I E K S P O R T E R A

Instytucje wspierające uruchamianie i rozwój małych firm

Potencjałgospodarczy województwa lubuskiego. ELŻBIETA POLAK Marszałek Województwa Lubuskiego Piątek, 19 kwietnia 2013

WYKONANIE BUDŻETU WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO W 2008 ROKU


PORT SZCZECIN-ŚWINOUJŚCIE WĘZEŁ LOGISTYCZNY DLA WYMIANY HANDLOWEJ CHIN Z EUROPĄ ŚRODKOWO-WSCHODNIĄ

Doing business in Poland

Program Promocji Gospodarczej Polski Wschodniej

Strategia rozwoju uniwersalnego portu morskiego w czasie kryzysu gospodarczego w Polsce i na świecie.

Energia z Bałtyku dla Polski 2025 Przemysł. Warszawa, 28 luty 2018 r.

Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A.

Zmieniamy Pomorze! Wsparcie dla pomorskich MŚP w formie Pożyczki na zatrudnienie. z Programu finansowanego ze środków Województwa Pomorskiego

TRÓJMIEJSKI RYNEK BIUROWY 3 Q 2011

Bezpośrednie Inwestycje Zagraniczne w Polsce

Walter Herz O POLSCE. Nieruchomości komercyjne. Warsaw, 12/09/2016

Urząd Miejski w Turku ul. Kaliska Turek Polska Tel

ROLA REGIONU W ROZWOJU GOSPODARCZYM

Liczba mieszkańców Gdańska oraz przyrost naturalny w latach

Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego

Zmieniamy Pomorze! Wsparcie dla pomorskich MŚP w formie Pożyczki na zatrudnienie. z Programu finansowanego ze środków Województwa Pomorskiego

Witamy w Biurze Obsługi Inwestora i Promocji Gospodarczej

Warszawa, 29 września 2014

ŚLĄSKIE CENTRUM OBSŁUGI INWESTORA I EKSPORTERA

May 21-23, 2012 Białystok, Poland

POLSKA AGENCJA INFORMACJI I INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH S.A.

50 INWESTORÓW NIE MOŻE SIĘ MYLIĆ.

Trendy i perspektywy rozwoju głównych gospodarek światowych

Inicjatywy subregionalne wspierające rozwój gospodarczy. Prof. dr hab. Kazimierz Pająk

Innowacje i Inteligentny Rozwój. Iwona Wendel Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Szczecin, 10 czerwca 2015 r.

Inwestycje we ws pólne cele! pólne zapa P RKu K j u s j wój ój pom om ł ł na n bi b z i ne n s w Gda sku

MOŻLIWOŚCI INWESTOWANIA W WAŁBRZYSKIEJ SPECJALNEJ STREFIE EKONOMICZNEJ

Erasmus Dla Młodych Przedsiębiorców, Audyt innowacji jako przykłady rozwoju oferty instytucji otoczenia biznesu poprzez wsparcie unijne

Test A: Usługi w Europie i Polsce

Fakty i mity. Największe miasto i jedyny ośrodek metropolitalny w Polsce Wschodniej mieszkańców studentów. 2 mld PLN. Prawie.

Efekty działalności zachodniopomorskiego Centrum Obsługi Inwestorów i Eksporterów w latach

Konkurencyjność największych polskich miast. Michał Jabłoński

GOSPODARKA MORSKA POLSKI 2013

Potencjał inwestycyjny Województwa Pomorskiego

Przestrzeń nowych możliwości

Regionalna Strategia Innowacji Województwa Dolnośląskiego na lata Justyna Lasak Departament Rozwoju Regionalnego Wydział Gospodarki

POLSKA AGENCJA INFORMACJI I INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH

OFERTA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW Budowa hali produkcyjnej z zapleczem administracyjno-socjalnym ul. Kielecka, Radom

Wsparcie realizacji projektów dla jednostek związanych z edukacją. Słupsk, 10 lutego 2016 r.

Co oferujemy? Pożyczki przeznaczone na finansowanie zadań realizowanych przez duże przedsiębiorstwa w ramach programów restrukturyzacyjnych

Specyfika szczecińskiego rynku pracy

Rola ośrodków EIC w promocji polskiej przedsiębiorczości. Dr. Michał Polański Zespół Centrum Euro Info Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości

WYKONANIE BUDŻETU WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO W 2009 ROKU

Wsparcie lubelskich przedsiębiorców przez Samorząd Województwa Lubelskiego w ramach inicjatywy Biznes Lubelskie

Projekty proinnowacyjne inicjatywy instytucji otoczenia biznesu wspierające innowacyjność firm

Inwestycja pn: Uzbrojenie miejskich gruntów na terenie Lubuskiego Parku Przemysłowo-Technologicznego

Transkrypt:

pomorskie w liczbach

Spis treści Dane podstawowe 02 Transport 04 Lotniczy Morski Kolejowy Inwestycje w infrastrukturę transportową 16 Rynek pracy / edukacja 20 Innowacyjny region 22 Gospodarka 24 Mini przewodnik dla inwestora 26 Rynek nieruchomości w Trójmieście Zachęty dla inwestora Co można robić po pracy Katalog przydatnych adresów

DANE PODSTAWOWE Powierzchnia 18 293 km² Ludność 2 210,900 Gęstość zaludnienia 122 os. / km² Przyrost naturalny + 2,7 / 1000 os. (2007) Współczynnik urbanizacji 67 % Stolica Gdańsk Największe miasta powyżej 30 tys. > > Gdańsk 455,6 > > Gdynia 249,2 > > Słupsk 97,3 > > Tczew 60,1 > > Starogard Gdański 48,3 > > Wejherowo 46,6 > > Chojnice 39,9 > > Sopot 38,8 > > Malbork 38,1 > > Kwidzyn 38 > > Lębork 34,7 Gdańsk, Gdynia, Sopot tworzą aglomerację zwaną Trójmiastem. Język Polski Produkt Krajowy Brutto per capita 10 658,5 Euro Pomorskie? Export Statki do przewozu osób i towarów, wyroby przemysłu elektronicznego, produkty rafinacji ropy, produkty syntetyczne i papiernicze. Główni Partnerzy Norwegia, Niemcy, Wielka Brytania, Szwecja, Holandia. Import Produkty przetwórstwa ropy naftowej, statki do przewozu towarów i osób, półprodukty elektroniczne, ryby. Porty Morskie Największe porty: Gdańsk i Gdynia Porty rybackie: Hel, Łeba, Ustka i Władysławowo Przystanie: 21 Przeładunki masowe w portach w 2008: 33,4 mln. ton Międzynarodowy Port Lotniczy im. Lecha Wałęsy 10 km od centrum Gdańska Liczba turystów około 4 mln rocznie 2 3 DANE PODSTAWOWE

Transport lotniczy TRANSPORT Port Lotniczy im. Lecha Wałęsy, Gdańsk Największe miasta w województwie pomorskim i miasta powiatowe Przewóz ładunków, 2000 2008 (w tonach) 16 Ustka 97,3 Słupsk 16,7 Bytów 11,3 Puck 43,7 46,6 Rumia 34,7 Wejherowo Gdynia 249,2 Lębork Sopot 38,8 15,1 Gdańsk 455,6 Kartuzy 25,6 10 Pruszcz Gdański Nowy Dwór Gdański 23 60,1 38,1 Kościerzyna Tczew Malbork 48,3 Starogard Gdański 9,8 2000 1 552 2001 1 950 2002 2 686 2003 2 210 2004 3 100 2005 3 458 2006 4 037 2007 4 757 2008 4 610 0 1 000 2 000 Obsłużeni pasażerowie, 2000 2008 (w tys.) 3 000 4 000 5 000 39,9 Chojnice 14,3 Człuchów 38 Kwidzyn Sztum 2000 270 2001 319 2002 318 2003 365 2004 467 2005 672 2006 1 256 2007 1 715 2008 1 945 0 500 1 000 1 500 2 000 A gdzie to jest? I jak tam dojechac'? 4 5 TRANSPORT

Samolotem! Mapa kierunku lotów Lotnisko w Gdańsku ma bezpośrednie połączenia z Frankfurtem oraz Kopenhagą, które należą do ważnych światowych węzłów transportowych. Czyni to z województwa pomorskiego doskonale skomunikowany z Europą region. Turku Połączenia pasażerskie: Połączenia cargo: Bergen Oslo Torp Oslo Sztokholm-Skavsta > > Alicante > > Bergen > > Birmingam > > Brema > > Cork > > Doncaster-Sheffield > > Dortmund > > Dublin > > Düsseldorf Weeze > > Edynburg > > Eindhoven > > Frankfurt > > Frankfurt Hahn > > Glasgow-Prestwick > > Göteborg > > Hamburg-Lubeka > > Kolonia/Bonn > > Kopenhaga > > Kraków > > Liverpool > > Londyn Luton > > Londyn Stansted > > Malmö > > Mediolan-Bergamo > > Monachium > > Oslo > > Oslo Torp > > Paryż-Beauvais > > Rzym > > Sztokholm-Skavsta > > Turku > > Warszawa > > Wrocław > > Berlin > > Frankfurt > > Hamburg > > Kopenhaga > > Warszawa > > Malmö Edynburg Glasgow-Prestwick Göteborg Kopenhaga Dublin Hamburg-Lubeka Doncaster Sheffield Liverpool Brema Cork Birmingam Hamburg Eindhoven Berlin Londyn Luton Londyn Stansted Dortmund Dusseldorf Weeze Kolonia/Bonn Frankfurt Hahn Frankfurt Paryż-Beauvais Monachium Mediolan-Bergamo Malmö Wrocław Warszawa Kraków Rzym Alicante 6 7 TRANSPORT

Transport morski Statkiem! Port Gdańsk Port Gdynia Przeładunki kontenerów w latach 2002-2008 (w TEU) Przeładunki kontenerów w latach 2002-2008 (w TEU) 2002 20 136 2003 22 537 2004 43 739 2005 70 014 2006 78 364 2007 96 873 2008 185 661 2002 252 247 2003 308 619 2004 377 236 2005 400 165 2006 461 170 2007 614 373 2008 610 767 0 50 000 100 000 150 000 200 000 0 200 000 400 000 600 000 800 000 Przeładunki masowe w latach 2002-2008 (w tonach) Przeładunki masowe w latach 2002 2008 (w tonach) 2002 17 371 401 2003 21 292 996 2004 23 314 926 2005 23 341 022 2006 22 407 129 2007 19 826 332 2008 17 781 002 2002 9 365 000 2003 9 748 000 2004 10 744 000 2005 12 230 000 2006 14 199 000 2007 17 025 000 2008 15 467 000 0 5 000 000 10 000 000 15 000 000 20 000 000 25 000 000 0 5 000 000 10 000 000 15 000 000 20 000 000 Ruch pasażerski w latach 2000 2008 Ruch pasażerski w latach 2000 2008 2000 141 881 2004 172 601 2005 198 298 2006 156 511 2007 182 975 2008 188 392 0 50 000 100 000 150 000 200 000 2000 264 470 2004 433 451 2005 392 749 2006 460 231 2007 432 158 2008 498 410 0 100 000 200 000 300 000 400 000 500 000 8 9 TRANSPORT

Porty w Gdańsku i Gdyni są największym centrum przeładunkowym na polskim wybrzeżu i w południowej części Bałtyku. Dzięki ogromnym inwestycjom, już teraz trójmiejskie porty należą do najdynamiczniej rozwijających się bałtyckich portów i w perspektywie kilku lat mogą stać się największym morskim centrum przeładunkowo-dystrybucyjnym w Europie Środkowo-Wschodniej. Łączna przepustowość portów w Gdańsku i Gdyni wyniesie ponad 7 milionów kontenerów rocznie. Silną pozycję portów potwierdzają najnowsze statystyki. W 2008 roku odnotowano wzrost ilości przeładowanych kontenerów o 11,9%, podczas gdy dynamika wzrostu przeładunków w innych portach regionu wyniosła jedynie 6,7%. Port w Gdańsku, źródło: Zarząd Morskiego Portu Gdańsk S.A. Siatka stałych połączeń morskich z portów Gdańska i Gdyni codziennie > > Nynäshamm, Karlskrona (Szwecja) kilka razy w tygodniu > > Helsinki, Hanko (Finlandia) > > Rotterdam (Holandia) > > Kłajpeda (Litwa) > > Bremerhaven, Hamburg, Travemünde (Niemcy) > > St. Petersburg (Rosja) > > Antwerpia, Gandawa (Belgia) > > Göteborg (Szwecja) raz w tygodniu > > Aarhus (Dania) > > Amsterdam (Holandia) > > Newcastle i Teesport, Hull, Felixstowe (Wielka Brytania) > > Södertäjle, Trelleborg (Szwecja) > > Liepaja (Łotwa) > > Rauma, Halla, Kotka (Finlandia) kilka razy w miesiącu > > San Antonio Este, San Pedro (Argentyna) > > Kaliningrad (Rosja) raz w miesiącu > > Bilbao (Hiszpania) > > Barranquila, Turbo (Kolumbia) > > Buenos Aires (Argentyna) > > Bridgetown (Barbados) > > Nowy Orlean, Tampa, Filadelfia, Savannah, Brownsville, Baltimore, Houston, Wilmington, Charleston, Mobile (USA) > > Szanghaj, Huangpu, Xingang, Dalian (Chiny) > > Alexandria (Egipt) > > Ashdod, Hajfa (Izrael) > > Bejrut (Liban) > > Kingston (Jamajka) > > Rio Haina (Dominikana) > > Georgetown (Gujana) > > Santo Tomas de Castillo (Gwatemala) > > Barcelona (Hiszpania) > > Puerto Cortes, (Honduras) > > Puerto Limon (Kostaryka) > > Misurato (Libia) > > Fort de France (Martynika) > > Veracruz, Tampico (Meksyk) > > San Juan (Portoryko) > > Udevalla, Norkopping (Szwecja) > > Lattakia (Syria) > > Matanzas, Puerto Cabello, Maracaibo, Guanta (Wenezuela) > > Livorno (Włochy) > > Kaohsiung (Tajwan) > > Port of Spain, Point Lisas (Trynidad i Tobago) 10 11 TRANSPORT

Kaohsiung Transport KOLEJOWY Koleja! Siatka stałych połączeń morskich z portów Gdańska i Gdyni Göteborg Helsinki, Hanko Udevalla, Norkopping Rauma, Halla, Kotka Nynäshamm, Karlskrona Aarhus St. Petersburg Newcastle i Teesport, Hull, Felixstowe Kłajpeda Liepaja Kaliningrad Amsterdam Södertäjle, Trelleborg Gandawa Travemuende, Bremerhaven i Hamburg Antwerpia Rotterdam Bilbao Livorno Barcelona Lattakia Bejrut Ashdod, Hajfa Nowy Orlean, Tampa, Filadelfia, Savannah, Brownsville, Baltimore, Houston, Wilmington, Charleston, Mobile Alexandria Szanghaj, Huangpu, Xingang, Dalian Misurato Veracruz, Tampico Rio Haina San Juan Santo Tomas de Castillo Acajutla Kingston Fort de France Puerto Cortes Bridgetown Puerto Limon Port of Spain, Point Lisas Barranquila, Cartagena, Turbo Georgetown Matanzas, Puerto Cabello, Maracaibo, Guanta Talcahuano, San Antonio, Valparaiso, Arica, Antofagasta San Antonio Este, San Pedro Buenos Aires Kolej: > > Trójmiasto Koszalin Szczecin granica zachodnia; > > Trójmiasto Warszawa Kraków granica południowa; > > Trójmiasto Bydgoszcz Łódź Katowice z odgałęznieniem do Poznania i Wrocławia, a dalej do granic południowej i zachodniej; > > Trójmiasto Elbląg Olsztyn Białystok Lublin z odgałęzieniem do Kaliningradu i granicy wschodniej. Połączenia kolejowe Berlin Praga Wiedeń Kaliningrad 12 13 TRANSPORT

Inwestycje w infrastrukturę transportową Połączenie kolejowe z Warszawą Łeba Puck Władysławowo Region przeżywa prawdziwy boom budowlany z powodu napływu środków unijnych, jak też przygotowań do organizowanego w Gdańsku Euro 2012 Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej. Inwestycje mają na celu usprawnienie wewnętrznej komunikacji regionu oraz polepszenie jego międzynarodowej dostępności. Port lotniczy > > budowa drugiego terminalu pasażerskiego, który umożliwi obsługę 7 mln. pasażerów w 2012. Port Gdańsk > > budowa Pomorskiego Centrum Logistycznego na zapleczu terminalu kontenerowego DCT, obszar obejmuje 210 ha; > > modernizacja wewnątrzportowej infrastruktury drogowej; > > modernizacja linii kolejowych łączących port z resztą kraju. Port Gdynia > > modernizacja infrastruktury portowej (terminal ro ro); > > budowa centrów logistycznych na obszarze 35 ha i 30 ha. Kolej > > modernizacja linii kolejowej łączącej region z Warszawą, mająca na celu skrócenie czasu przejazdu do 2,5 godziny. Drogi > > budowa Obwodnicy Południowej Miasta Gdańska oraz budowa trasy W-Z, obydwie inwestycje mają na celu wyprowadzenie ruchu ciężarowego z miasta i usprawnienie połączeń komunikacyjnych terenów portowych i przyszłego stadionu z Obwodnicą Trójmiasta i Autostradą A1; > > budowa Trasy Kaszubskiej umożliwiającej ominięcie Gdyni, Rumi, Redy na trasie Gdańsk Szczecin Niemcy; > > budowa Trasy Słowackiego, która usprawni transport między przyszłym stadionem w Gdańsku a lotniskiem w Rębiechowie; > > modernizacja trasy E 7, łączącej Gdańsk z Warszawą. Wejherowo Ustka Gdynia Lębork Sopot Słupsk Gdańsk Kartuzy Pruszcz Gdański Nowy Dwór Gdański Bytów Kościerzyna Tczew Malbork Starogard Gdański Kwidzyn Chojnice Człuchów linia znaczenia państwowego połączenie kolejowe z Warszawą Obwodnica Południowa Trójmiasta Gdynia Morze Bałtyckie ul. Słowackiego Gdańsk Kartuzy ul. Kartuska Kościerzyna węzeł południowy Kolbudy Warszawa Starogard Gdański Katowice obwodnica Trójmiasta Tczew obwodnica Południowa m. Gdańska 14 15 Inwestycje

Rynek pracy i edukacja Ludność w wieku produkcyjnym 64.6 % ogółu społeczeństwa Ludność w wieku poprodukcyjnym 14.5% Ludność w wieku przedprodukcyjnym 20.9 % Jeden z najwyższych w Polsce wskaźników przyrostu naturalnego: > > Polska 0,15 / 1000 os. > > województwo pomorskie +2,7 / 1000 os. Stopa bezrobocia, 2006 2008 2006 2007 2008 Województwo pomorskie 19,3 % 12,9 % 8.4 % Gdańsk 6,2 % 4,7 % 2.5 % Gdynia 5,9 % 4,5 % 2.2 % Sopot 5 % 3,8 % 1.9 % Kto tu mieszka? Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, 2008 Polska Województwo pomorskie Województwo mazowieckie Województwo śląskie Województwo wielkoploskie Województwo dolnośląskie Województwo pomorskie Województwo mazowieckie Województwo śląskie Województwo małopolskie Województwo dolnośląskie 3241.81 PLN 3252.18 PLN 4047.02 PLN 3179.28 PLN 2939.80 PLN 3294.87 PLN 16 17 Rynek pracy i edukacja

11% (około 200 000) ludności województwa pomorskiego ma wyższe wykształcenie, co plasuje region wśród najlepiej wykształconych województw. Liczba szkół i studentów, rok akademicki 2007/2008 Szkoły średnie zawodowe Szkoły średnie techniczne Szkoły wyższe Liczba szkół 79 Studenci / uczniowie 14 568 Absolwenci 4 778 Liczba szkół 128 Studenci / uczniowie 29 554 Absolwenci 5 434 Liczba szkół 28 Studenci / uczniowie 100 157 Absolwenci 20 180 0 10 000 20 000 30 000 40 000 Popularne kierunki studiów, rok akademicki 2007/2008 Ekonomia / Zarządzanie Inżynieryjnotechniczne Informatyka Prawo Studenci 22 253 Absolwenci 4 562 Studenci 15 576 Absolwenci 2 094 Studenci 4 141 Absolwenci 617 Studenci 3 004 Absolwenci 383 0 5 000 10 000 15 000 20 000 25 000 18 19 Rynek pracy i edukacja

INNOWACYJNY REGION W okresie 2007 2013, nakłady na infrastrukturę edukacyjna i innowacje w regionie wyniosą 325 mln PLN z czego 170 mln PLN będzie pochodziło z Funduszy Europejskich. Region posiada silne zaplecze naukowe zapewniające rozwój sektora wysokich technologii. Największymi uczelniami regionu są : Politechnika Gdańska (www.pg.gda.pl), Uniwersytet Gdański (www.ug.gda.pl), Akademia Morska (www.am.gdynia.pl), Akademia Marynarki Wojennej (www.amw.gdynia.pl). Szkoły wyższe mają wypracowany i sprawie działający system współpracy ze środowiskiem gospodarczym. Miejscem przenikania się nauki, innowacyjnej gospodarki i szeroko rozumianej przedsiębiorczości są regionalne parki naukowo-technologiczne, oferujące najlepsze warunki dla lokalizacji laboratoriów badawczo-rozwojowych i instytucji otoczenia biznesowego oraz firm zaawansowanych technologii. Pomorski Park Naukowo-Technologiczny Ideą Parku jest skoncentrowanie wielu czynników związanych z rozwojem firm, ułatwiających prowadzenie działalności gospodarczej, transfer i wdrażanie technologii. PPNT oferuje nowoczesną przestrzeń biurową i laboratoryjną, sale konferencyjne i wystawiennicze, prototypownie, przestrzeń rekreacyjną oraz usługi Centrum Nauki EXPERYMENT, Regionalnego Ośrodka Informacji Patentowej, w ramach Parku funkcjonuje również Inkubator Innowacji i Przedsiębiorczości oraz BioInkubator PPNT. Obecnie Park zajmuje ok. 10 000 m². Do 2012 powiększy się o kolejne 40 000 m². Strategiczne branże w Parku: > > biotechnologia i ochrona środowiska z laboratorium wdrożeniowym; > > ICT i multimedia; > > wzornictwo przemysłowe; > > przestrzeń konferencyjno-wystawiennicza. Kontakt: tel. 58 735 11 40/41 e-mail: ppnt@ppnt.gdynia.pl Gdański Park Naukowo-Technologiczny Docelowa powierzchnia Parku wyniesie około 40 000 m² powierzchni biurowo- -produkcyjno-technologicznej. Obecnie dostępne jest ponad 21 000 m². Dodatkowo, Park posiada status Specjalnej Strefy Ekonomicznej, a firmy ulokowane na terenie Parku mogą korzystać ze zwolnień podatkowych. Strategiczne branże w Parku: > > technologie informacyjne i telekomunikacyjne; > > materiały funkcjonalne i nanotechnologie; > > ochrona środowiska; > > biotechnologia oraz chemia żywności i leków. Kontakt: tel. 58 739 61 17 e-mail: office@gpnt.pl Starogardzki Park Przemysłowy Kontakt: tel. 58 563 10 41 e-mail: biuro@starogard.gda.pl Ośrodki innowacyjne w fazie rozwoju > > Kwidzyński Park Przemysłowo-Technologiczny; > > Gdański Inkubator Przedsiębiorczości; > > Słupski Inkubator Technologiczny. Pomorski Park Naukowo-Technologiczny. Fot. T. Kamiński źródło: Gdyńskie Centrum Innowacji liczne instytucje B&R http://www.madeinpomorskie.pl/finanse/innowacja/adresy.htm Gdzie nauka spotyka sie, z biznesem? 20 21 INNOWACYJNY REGION

Innowacyjny region to innowacyjne firmy Czołowe innowacyjne firmy regionu laureaci konkursów na najbardziej innowacyjne produkty i usługi: InteliWISE SA producent innowacyjnych rozwiązań z zakresu sztucznej inteligencji w biznesie. Twórca wirtualnego doradcy dla firm; Podmioty i zatrudnienie wg sektorów, 2008 (w procentach) GOSPODARKA IVO Software Sp. z o.o. producent jednego z najbardziej znanych syntezatorów mowy ludzkiej IVONA; DGT SA sektor teleinformatyczny (m. in. dostawca rozwiązań telekomunikacyjnych dla NATO); Radmor branża telekomunikacyjna (radiostacje i radiotelefony); Datera SA branża teleinformatyczna (zaawansowane technologicznie rozwiązania telekomunikacyjne); Rolnictwo Przemysł Usługi Liczba podmiotów 2,4 Zatrudnienie 1,88 Liczba podmiotów 12,3 Zatrudnienie 44,68 Liczba podmiotów 85,3 Zatrudnienie 55,44 0 20 40 60 80 100 Hydromega SA hydraulika siłowa oraz automatyka przemysłowa; Invicta klinika medyczna; Sektor publiczny i prywatny, 2008 Remontowa SA stocznia remontowa; LPP branża odzieżowa (laureat nagrody Best of European Business 2008); Radpol producent osprzętu termokurczliwego i kablowego. Sektor publiczny 8 334 Sektor prywatny 232 162 0 50 000 100 000 150 000 200 000 250 000 Czy wiedziałeś, że syntezator mowy IVONA wyprodukowany przez firmę IVO Software, która powstała w Pomorskim Parku Naukowo Technologicznym, pokonał produkty takich przeciwników jak IBM, Microsoft i Nokia w prestiżowym międzynarodowym konkursie Blizzard Challenge w roku 2006, 2007 i 2009. Czy wiedziałeś, że InteliWISE SA firma inkubowana w Pomorskim Parku Naukowo Technologicznym jest pierwszą polską firmą która otworzyła swoje biuro w Dolinie Krzemowej w Sunnyvale, Kalifornia, USA? Podmioty gospodarki narodowej wg sekcji, 2008 Handel i naprawy 61 093 Obsługa nieruchomości i firm 43 370 Przemysł 28 577 Budownictwo 26 953 Transport, gospodarka magazynowa i łączność 16 155 Hotele i restauracje 10 485 0 20 000 40 000 60 000 22 23 GOSPODARKA

Tradycyjne branże w gospodarce województwa pomorskiego: > > Przemysł Stoczniowy; > > Przetwórstwo Rybne; > > Transport i spedycja; > > Przemysł Chemiczny. Branże perspektywiczne: > > High-tech; > > Logistyka; > > Turystyka; > > Przetwórstwo rolno-spożywcze. Największe przedsiębiorstwa w województwie (wg przychodów w 2008 r.): > > Grupa Lotos SA (przemysł rafineryjny); > > Energa SA (energetyka); > > Elnord (energetyka); > > International Paper Kwidzyn SA (produkcja papieru); > > Jabil Circuit Poland LTD (produkcja elektroniczna); > > Remontowa SA Stocznia (przemysł stoczniowy); > > Flextronics Internatioanal sp. z o.o. (producent elektroniki); > > Jabil Assembly LTD (produkcja elektroniczna); > > LPP SA (branża odzieżowa); > > Polpharma SA (produkcja leków). Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w województwie główni inwestorzy w poszczególnych branżach: Budownictwo > > Skanska (Sweden); > > NCC (Sweden); Elektronika > > Flextronics (USA); > > Jabil Circuit Poland LTD (USA). Kto juz zaufał pomorskiemu? IT: > > Compuware Co. R&D (USA); > > Intel Technologies Poland R&D (USA); > > Zensar Technologies Poland (Indie); > > Lufthansa Systems (Niemcy); > > IBM Centrum Kompetencyjno-Wdrożeniowe (USA); > > Acxiom Globalne Centrum Serwisowe (USA); > > Kainos (Irlandia); > > FINEOS (Irlandia); > > THOMSON REUTER Centrum Zarzadzania Danych (UK). Usługi finansowo-księgowe: > > Geoban Grupo Santander (Hiszpania); > > Arla Global Financial Shared Service Centre (Dania /Szwecja); > > First Data Global Services Limited (USA). Transport morski i logistyka > > Deepwater Container Terminal Gdańsk SA (Wielka Brytania); > > Baltic Container Terminal (ICTS, Filipiny); > > Gdynia Container Terminal (Hutchinson Port Holdings, Chiny); > > Sea-Invest Poland (Belgia); > > ProLogis Polska (USA). Finanse > > GE Money Bank (USA); > > Nordea Bank (Szwecja). Produkcja przemysłowa > > International Paper Kwidzyn (USA); > > ThyssenKrupp (Niemcy); > > Suruga Seiki (Japonia); > > Scania (Szwecja). Produkcja żywności > > Farm Frites Poland (Holandia); > > Coca Cola Company (USA). Usługi > > Saur Neptune Gdańsk (Francja); > > EDF (Niemcy). Energia odawialna > > Iberdrola Energia Odnawialna (Hiszpania); > > Green Power Polska (Japonia). 24 25 GOSPODARKA

MINI PRZEWODNIK DLA INWESTORA CO POWINIEN WIEDZIEC INWESTOR Rynek nieruchomości w Trójmieście szukasz lokalizacji dla swojej firmy > > Biura Trójmiasto z ponad 268 000 m² nowoczesnej powierzchni biurowej, jest czwartym po Warszawie, Krakowie i Wrocławiu rynkiem biurowym w Polsce pod względem ilości powierzchni. Do 2010 powstanie kolejne 70 000 m². Średnia cena biura klasy A: 13 Euro 17 Euro/m². > > Magazyny Region Trójmiasta jest zaliczany do wschodzących rynków magazynowych. Zasoby na poziomie 102 000 m², którymi aktualnie dysponuje stanowią jedynie około 2% magazynów w Polsce. Potencjał logistyczny Trójmiasta został już dostrzeżony przez kolejnych inwestorów. Średnia cena magazynu klasy A: 3.4 3.6 Euro/m². Dlaczego mi sie, to opłaca? Zachęty dla inwestorów Pomoc publiczna Przedsiębiorcy mogą korzystać z instrumentów pomocy oferowanej jako pomoc publiczna, do których należą: > > ulgi inwestycyjne; > > zwolnienia od podatku; > > fundusze europejskie. Instrumenty te mogą być łączone. Łączna wartość pomocy publicznej, jednakże łączna wartość pomocy publicznej nie może przekroczyć dopuszczalnej wartości tej pomocy dla poszczególnych regionów. Dla województwa pomorskiego stanowi ona 40% kosztów kwalifikowanych inwestycji. Dla małych i średnich przedsiębiorstw ten próg jest zwiększony odpowiednio o 20% i 10%. Specjalne Strefy Ekonomiczne (SSE) Specjalne Strefy Ekonomiczne są wyodrębnionymi administracyjnie częściami Polski, gdzie inwestorzy mogą rozpocząć i prowadzić działalność gospodarczą na korzystnych warunkach. Tereny SSE to wyposażone w pełną infrastrukturę techniczną działki inwestycyjne, gdzie przedsiębiorcy mogą uzyskać zwolnienie z podatku dochodowego (PIT lub CIT). Dodatkowo inwestujący w SSE zyskują darmową pomoc w załatwianiu formalności związanych z inwestycją. Zwolnienia podatkowe w SSE uzyskuje się ze względu na wielkość inwestycji lub ilość tworzonych nowych miejsc pracy. Na terenie Pomorza istnieją dwie SSE Pomorska i Słupska. Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna Sp. z o.o. ul. Władysława IV 9, 81-703 Sopot, tel.: 58 555 97 00, fax: 58 555 97 11, e-mail: marketing@strefa.gda.pl, www.strefa.gda.pl Słupska Specjalna Strefa Ekonomiczna ul. Poznańska 1a, 76-200 Słupsk, tel.: 59 841 28 92, fax: 59 841 32 61, e-mail: office@parr.slupsk.pl, www.parr.slupsk.pl www.sse.slupsk.pl 26 27 MINI PRZEWODNIK INWESTORA

Zachęty na szczeblu lokalnym Urzędy miast i gmin decydują o zwolnieniach z podatku od nieruchomości i podatku od środków transportu. Lokalny samorząd może pomóc w realizacji inwestycji oraz współfinansować inwestycję w zakresie budowy infrastruktury technicznej, tj. uzbrojenia terenów inwestycyjnych czy poprawy rozwiązań komunikacyjnych w obrębie planowanej inwestycji. Bardzo często w porozumieniu z lokalnymi urzędami pracy inwestorom oferowana jest współpraca w zakresie rekrutacji, szkoleń oraz współfinansowania miejsc pracy dla osób bezrobotnych. Dlaczego warto inwestować na Pomorzu? > > Doskonałe położenie logistyczne regionu z dostępem do morza wrota do wszystkich rynków europejskich i Rosji; > > Młode wysoko wykwalifikowane społeczeństwo; > > Duży rynek zbytu; > > Gdańsk jest jednym z gospodarzy Mistrzostw Europy w piłce nożnej UEFA EURO 2012, co daje ogromne możliwości inwestycyjne m.in. w infrastrukturę drogową i turystyczną; > > Ogromne zasoby działek gotowych do inwestycji, usytuowanych zarówno na terenach portowych jak też w głębi regionu i wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych; > > Dynamicznie rozwijające się infrastruktura regionu, wzmacniająca logistyczny potencjał regionu; > > Szybko rozwijający się sektor high-tech; > > Prężne instytucje otoczenia biznesu; > > Wysoki standard życia przy stosunkowo niskich kosztach utrzymania; > > Przyjazny klimat do robienia interesów; > > Ogromny potencjał regionu dla rozwoju wielu sektorów m.in. BPO, energetyki odnawialnej, turystyki, sektora logistyczno-magazynowego; > > Dwie Specjalne Strefy Ekonomiczne oferujące zwolnienia podatkowe; > > Dwa Parki Naukowo Technologiczne oferujące konkurencyjne warunki rozwoju dla innowacyjnych firm wysokich technologii. Program Stypendialny Miasta Gdańska Pionierski na skalę kraju program został wprowadzony w 2006 roku. Środki są przeznaczone na szkolenia w kraju bądź za granicą dla nowych pracowników firm otwartych na terenie miasta Gdańska. Stypendium obejmuje koszty szkolenia, podróży, utrzymania i zakwaterowania przez okres 6 miesięcy. Kandydaci muszą być studentami. Program może być dostosowany do indywidualnych potrzeb inwestora. Aby skorzystać z programu stypendialnego, inwestor musi wygenerować minimum 100 nowych miejsc pracy. Kwota dofinansowania jest przedmiotem negocjacji. Fundusze Europejskie Z Funduszy UE przedsiębiorcy mogą otrzymać wsparcie na inwestycje, doradztwo, jak też szkolenia pracowników. Gdynia najlepszym miastem w Polsce do prowadzenia biznesu w kategorii miast do 300 000 mieszkańców (wg Forbesa 2007 i 2008). Sopot najlepszym miastem w Polsce do prowadzenia biznesu w kategorii miast do 100 000 mieszkańców (wg Forbesa 2007). Czy wiedziałeś, że według najnowszego raportu KPMG Gdańsk znalazł się wśród 31 metropolii na świecie, które mimo kryzysu, mają szansę stać się globalnymi centrami informatycznymi? O wyborze Gdańska zadecydowała dostępność wysoko wykwalifikowanych specjalistów IT, stosunkowo niskie koszty pracy, dobra infrastruktura i atrakcyjność życia w mieście. 28 29 MINI PRZEWODNIK INWESTORA

Nie samą pracą człowiek żyje czyli co tu można robić po pracy Katalog przydatnych adresów dla inwestora Jesteś aktywny? Lubisz zwiedzać? Pomorskie nigdy Ci się nie nudzi > > przepiękne plaże i krajobrazy > > rozbudowana sieć ścieżek rowerowych > > doskonałe warunki do uprawiania sportów wodnych windsurfing, kitesurfing, żeglarstwo > > pola golfowe > > ciągle rosnąca liczba obiektów handlowych (www.shopandsee.eu) > > liczne restauracje i kluby, teatry i opera > > liczne wydarzenia muzyczne i kulturalne > > mnóstwo zabytków (zamki gotyckie, Gdańsk miasto z ponad tysiącletnią historią) Czy wiedziałeś, że Gdańsk został wybrany przez międzynarodowego wydawcę przewodników Dorling Kinersley, jako jedno z 10 miast na świecie, które będą turystycznym odkryciem roku 2009. Ranking został opublikowany w brytyjskim The Times. Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna Biuro Marketingu tel.: 58 555 97 17 e-mail: marketing@strefa.gda.pl Słupska Specjalna Strefa Ekonomiczna tel. 59 841 28 92 e-mail: office@parr.slupsk.pl Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Departament Współpracy Zagranicznej tel. 58 32 61 701 e-mail: dwz@woj-pomorskie.pl Agencja Rozwoju Pomorza Centrum Obsługi Inwestora tel. 58 32 33 256 e-mail: marcin.piatkowski@arp.gda.pl Gdańska Agencja Rozwoju Gospodarczego tel. 58 722 03 00 e-mail: office@investgda.pl Izby handlowe Polsko-Szwedzka Izba Gospodarcza tel: 58 763 14 69 e-mail: psig@psig.com.pl Polsko-Chińska Izba Gospodarcza tel: 58 550 18 83 e-mail: pchig@pchig.pl Niderlandzko-Polska Izba Gospodarcza tel: 58 324 88 72 e-mail: gdansk.office@nlchamber.pl Skandynawsko-Polska Izba Gospodarcza tel: 58 661 17 27 e-mail: jesper.kristiansen@dakocytomation.pl Gdzie szukac informacji? 30 31 PRZYDATNE ADRESY

Agencja Rozwoju Pomorza S.A. (ARP S.A.) powstała w 1992 r., z inicjatywy władz województwa. Jest silną instytucją, wyznaczającą standardy wsparcia przedsiębiorczości na Pomorzu, a także ważnym partnerem samorządów w zakresie kreowania rozwoju regionalnego. ARP S.A. umożliwia i pomaga pomorskim przedsiębiorcom korzystać z dotacji unijnych już od 9 lat. Obecnie wdraża Fundusze Europejskie dla firm oraz instytucji wspierających rozwój przedsiębiorczości w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007 2013 oraz Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Od 2009 roku ARP S.A. realizuje projekt System Promocji i Informacji Gospodarczej Województwa Pomorskiego, którego celem jest przeprowadzenie usystematyzowanych działań na rzecz promocji gospodarczej regionu w kraju i za granicą w latach 2009 2011. W ramach projektu powstanie analiza atrakcyjności inwestycyjnej województwa, w której zostaną wyodrębnione branże priorytetowe z punktu widzenia rozwoju inwestycji zagranicznych. Przebadany zostanie stan regionalnej gospodarki atuty, słabe strony, główne sektory, otoczenie biznesu. Wyniki badań będą skonfrontowane z globalnymi trendami gospodarczymi oraz oczekiwaniami i doświadczeniami potencjalnych inwestorów. Na tej podstawie wybrana w drodze przetargu agencja reklamowa przeprowadzi kampanię promocyjną województwa pomorskiego w kraju i zagranicą. ARP S.A. realizuje również inne, ważne dla Pomorza projekty: zarządza Funduszem Kapitałowym inwestującym w innowacyjne pomysły, prowadzi Centrum Obsługi Inwestora, a także świadczy usługi informacyjne, konsultingowe i szkoleniowe. Wysoka jakość świadczonych usług jest potwierdzona wieloma certyfikatami: ISO 9001, KSU, Ministerstwa Gospodarki oraz innymi stosownymi akredytacjami. ul. Arkońska 6/A3, 80-387 Gdańsk tel.: 58 32 33 100 faks: 58 30 11 341 sekretariat@arp.gda.pl www.arp.gda.pl

www.arp.gda.pl Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego