WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE JAKO REGION GÓRNICZY W TRANSFORMACJI Katowice, 06.09.2019 1
PODSTAWOWE INFORMACJE (1) 2
PODSTAWOWE INFORMACJE (2) Produkt Krajowy Brutto: 12,2% PKB Powierzchnia: 12 331 km 2 3,9% powierzchni kraju Liczba ludności: 4 533 600 Gęstość zaludnienia: 369 os./km 2 3
DNA WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO niski poziom aktywności zawodowej wysoki potencjał demograficzny migracje bioróżnorodność wysokie zanieczyszczenie powietrza potencjał turystyczny aktywizacja centrów miast rewitalizacja terenów poprzemysłowych rozlewanie miast drenaż mózgów duża liczba uczelni wyższych duża liczba patentów KAPITAŁ LUDZKI ZASOBY ŚRODOWISKOWE PRZESTRZEŃ MIEJSKA KAPITAŁ INTELEKTUALNY INNOWACYJNOŚĆ I KREATYWNOŚĆ inteligentne specjalizacje potencjał sektora B+R design silesia nowoczesny przemysł dobra dostępność komunikacyjna duża liczba inwestorów zagranicznych ROZWINIĘTY SEKTOR GOSPODARCZY POTENCJAŁ KULTUROWY etos pracy różnorodność kulturowa przemysł kreatywny KAPITAŁ INSTYTUCJONALNY rozpoznawalne instytucje kulturalne lokalny i regionalny samorząd instytucje otoczenia biznesu
DEPOPULACJA JAKO WYZWANIE Spadek liczby ludności w latach 2000-2017 w Śląskiem: - 4,4% (w Polsce: wzrost 0,5%) Za spadek liczby mieszkańców odpowiadają głównie gminy górnicze 2030 r.: Szacowany spadek liczby ludności w Śląskiem: - 5,7% (w tym gminy górnicze: -8,5%, nie-górnicze: -2,7%) Ponad 84 tyś. osób zatrudnionych w górnictwie (297 tyś. w Polsce) Mapa 1. Lokalizacja miejsc zamieszkania pracujących w ramach Działu 05 - Wydobywanie węgla kamiennego i węgla brunatnego PKD (RCAS 2017)
JAKOŚĆ ŻYCIA JAKO WYZWANIE Europejski Indeks Rozwoju Społecznego, opracowany na potrzeby prac Komisji Europejskiej, plasuje województwo śląskie na 250 pozycji (ostatnie wśród regionów Polski) spośród 272 badanych jednostek terytorialnych WYMIAR POZYCJA WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO podstawowe potrzeby ludzkie 253 z 272 podstawy dobrobytu 249 z 272 szanse i możliwości 215 z 272 Niski poziom europejskiego indeksu może wskazywać, iż w przyszłości wysoki rozwój gospodarczy nie będzie w stanie kompensować niskiej jakości życia, co przełoży się na nasilenie istniejących już obecnie zjawisk depopulacyjnych i stagnacyjnych
PODSUMOWANIE WYZWAŃ TRANSFORMACJI W REGIONIE EKONOMIA reindustrializacja zwiększenie przyswajania innowacyjnych rozwiązań stymulacja innowacji, wsparcie RIS wzmocnienie konkurencyjności inwestycje na terenach poprzemysłowych JAKOŚĆ ŻYCIA zmniejszenie nagromadzenia negatywnych zjawisk natury społecznej rozwój usług publicznych wysokiej jakości zapewnienie wysokiej jakości przestrzeni i środowiska poprawa połączeń infrastrukturalnych w regionie KAPITAŁ LUDZKI wysoki poziom edukacji stymulacja społecznej innowacyjności (lub społecznych innowacji) podnoszenie kwalifikacji i poprawa aktywności zawodowej przeciwdziałanie negatywnym skutkom procesów demograficznych
AKTUALIZACJA STRATEGII ROZWOJU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO ŚLĄSKIE 2020+ 2020 Przewidywany termin ukończenia prac nad aktualizacją Strategii 25 CZERWCA 2018 Uchwałą Nr V/55/7/2018 Sejmiku Województwa Śląskiego Zarząd Województwa przystąpił do aktualizacji Strategii Śląskie 2020+ 8
DOTYCHCZASOWE DZIAŁANIA - KALENDARIUM Grudzień 2017 Styczeń -Maj 2018 Czerwiec 2018 Lipiec - Listopad 2018 Październik 2018 - Styczeń 2019 Luty - Lipiec 2019 r. Inauguracja Platformy KE Coal Regions in Transition (CRiT) Opracowanie wstępnych propozycji działań Spotkania eksperckie z KE Spotkania Zespołu Roboczego Rozpoczęcie prac nad krótką listą projektów pilotażowych o wysokiej gotowości Przyjęcie listy projektów regionalnych Spotkania monitoringowe z KE Przesłanie do KE wspólnej listy 19 projektów dla woj. śląskiego Przygotowanie do wdrażania projektów regionalnych (m.in. identyfikacja projektów; ogłoszenie konkursu) Podsumowanie I roku Platformy (30.11.2018) Powołanie Zespołu Regionalnego CRiT Uwzględnienie nowych projektów regionalnych Spotkania bilateralne z KE 9
ZESPÓŁ REGIONALNY DLA INICJATYWY REGIONÓW GÓRNICZYCH Uspołecznienie procesu identyfikacji nowych projektów Koordynacja działań Zarządu Województwa i innych partnerów Monitorowanie postępu realizacji projektów Zespół miał dotychczas 3 posiedzenia. W skład Zespołu Regionalnego wchodzi 39 osób.
SKŁAD ZESPOŁU REGIONALNEGO Strona rządowa Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju, Ministerstwo Energii, Wojewoda Śląski Strona samorządowa Strona biznesowa Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia; Stowarzyszenie Gmin Górniczych, Śląski Związek Gmin i Powiatów, Związek Gmin i Powiatów Subregionu Zachodniego, Katowice, Bytom, Muzeum Górnictwa Węgla Kamiennego w Zabrzu Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A., Spółki górnicze: JSW, JSW Innowacje, Polska Grupa Górnicza S.A., Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A., Towarzystwo Finansowe Silesia, Związek Pracodawców Prywatnych Lewiatan Strona pozarządowa WWF Polska, Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć, Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej, organizacja Climate KIC Strona związkowa Strona naukowa i ekspercka Region Śląsko-Dąbrowski NSZZ Solidarność, Związek Zawodowy Górników w Polsce, Porozumienie Związków Zawodowych KADRA Główny Instytut Górnictwa, Uniwersytet Śląski, Instytut Badań Strukturalnych, Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, Instytut Technik Innowacyjnych EMAG
PLAN DZIAŁAŃ TRANSFORMACJI REGIONU (CELE OPERACYJNE) Wysoka jakość życia w regionie Konkurencyjność gospodarki opartej na nowoczesnych technologiach środowiskowych Rozwój przemysłów kreatywnych i czasu wolnego 540 mln zł 182 mln zł 1 422 mln zł 12
WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE STRATEGICZNY OPERATOR PROCESU REWITALIZACJI
UWARUNKOWANIA SKUTECZNEJ TRANSFORMACJI Elastyczność Polityki Spójności Uproszczenia formalne i prawne (pomoc publiczna, własność terenów) Adekwatne środki finansowe (np. Fundusz Sprawiedliwej Transformacji Energetycznej, koperty w programach krajowych i europejskich np. Horyzont, LIFE, COSME) 14
PLANOWANY ZAKRES WSPÓŁPRACY Z REGIONAMI UE Rekultywacja i ponowne wykorzystanie terenów pogórniczych oraz poprzemysłowych Ochrona i poprawa jakości powietrza Rozwój regionalnych inteligentnych specjalizacji Dostosowanie rynku pracy do zmieniających się warunków społeczno-gospodarczych, w tym do gospodarki niskoemisyjnej Rewitalizacja obszarów miejskich i wiejskich 15
Dziękuję za uwagę Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Tel. +48 032 / 77 99 282 / 175 rpo.slaskie.pl 16