PARLAMENT EUROPEJSKI 2014-2019 Dokument z posiedzenia 12.1.2015 B8-0012/2015 PROJEKT REZOLUCJI złoŝony w następstwie oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu w sprawie sytuacji w Egipcie (2014/3017(RSP)) Victor Boștinaru, Richard Howitt, Afzal Khan, Josef Weidenholzer, Elena Valenciano, Ana Gomes, Neena Gill, Jeppe Kofod, Arne Lietz, Alessia Maria Mosca, Goffredo Maria Bettini, Brando Benifei, Michela Giuffrida, Miroslav Poche, Tonino Picula, Alessandra Moretti, Liisa Jaakonsaari, Nicola Caputo, Marlene Mizzi, Sorin Moisă, Ricardo Serrão Santos, Andrejs Mamikins, Pier Antonio Panzeri, Tanja Fajon, Javi López, Victor Negrescu, Zigmantas Balčytis, Boris Zala w imieniu grupy S&D RE\1045742.doc PE545.692v01-00 Zjednoczona w róŝnorodności
B8-0012/2015 Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji w Egipcie (2014/3017(RSP)) Parlament Europejski, uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Egiptu, w szczególności rezolucję z dnia 14 lipca 2014 r. w sprawie sytuacji w Egipcie 1, uwzględniając unijne wytyczne dotyczące obrońców praw człowieka, uwzględniając wstępne oświadczenie unijnej misji obserwacji wyborów prezydenckich w Egipcie, wydane w dniu 29 maja 2014 r., uwzględniając oświadczenia sekretarza generalnego ONZ Ban Ki-moona oraz wysokiej komisarz ONZ do spraw praw człowieka Navi Pillay z dnia 23 czerwca 2014 r. w sprawie kar więzienia dla grupy dziennikarzy oraz potwierdzenia wyroków śmierci dla szeregu członków i zwolenników Stowarzyszenia Braci Muzułmanów, uwzględniając układ o stowarzyszeniu między UE a Egiptem z 2001 r., który wszedł w Ŝycie w 2004 r. i został rozbudowany w planie działania z 2007 r., a takŝe sprawozdanie Komisji z dnia 20 marca 2013 r. w sprawie postępów we wdraŝaniu tego układu, uwzględniając konstytucję Egiptu, przyjętą w referendum z dnia 14 i 15 stycznia 2014 r., w szczególności jej art. 65, 70, 73, 75 i 155, uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r., którego stroną jest Egipt, uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r., uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu, A. mając na uwadze, Ŝe wolność słowa i wolność zgromadzeń to niezbędne filary demokratycznego i pluralistycznego społeczeństwa; mając na uwadze, Ŝe wolność prasy i mediów jest kluczowym elementem demokracji i otwartego społeczeństwa; mając na uwadze, Ŝe w konstytucji Egiptu przyjętej w 2014 r. zapisano podstawowe wolności, w tym wolność słowa i zgromadzeń; B. mając na uwadze, Ŝe po wojskowym zamachu stanu z lipca 2013 r. łamanie podstawowych wolności i praw człowieka w tym aresztowania, akty przemocy, podŝeganie i nawoływanie do nienawiści, nękanie, zastraszanie i cenzurowanie oponentów politycznych, pokojowych manifestantów, dziennikarzy, blogerów, działaczy związkowych, działaczy społeczeństwa obywatelskiego i przedstawicieli mniejszości, dokonywane przez organy państwowe, siły i słuŝby bezpieczeństwa oraz inne grupy przybrało w Egipcie alarmujące rozmiary; 1 Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0007. PE545.692v01-00 2/7 RE\1045742.doc
C. mając na uwadze, Ŝe wobec braku parlamentu rząd prezydenta Abd al-fattaha as- Sisiego przyjął szereg restrykcyjnych przepisów, np. dekret prezydencki nr 136 z 2014 r., w którym wszelką własność publiczność uznano za obiekty wojskowe, czego najbardziej bezpośrednim skutkiem jest fakt, iŝ sądy wojskowe mogą wydawać z mocą wsteczną wyroki za wszelkie przestępstwa popełnione na własności publicznej; D. mając na uwadze, Ŝe od lipca 2013 r. w wyniku przesadnego i arbitralnego uŝycia siły przez oddziały bezpieczeństwa zginęło jak się szacuje 1400 demonstrantów; mając na uwadze, Ŝe w dniu 14 sierpnia 2013 r. zabito około 1 000 manifestantów w czasie rozpraszania siłą zwolenników Muhammada Mursiego okopujących plac przed meczetem Rabaa al-adawija i plac Al-Nahda; mając na uwadze, Ŝe Ŝaden funkcjonariusz sił bezpieczeństwa nie został rozliczony z tych działań ani innych naduŝyć popełnionych wobec protestujących w minionym roku; E. mając na uwadze, Ŝe na mocy dekretu nr 136 prokuratury wojskowe wytoczyły sprawy ponad 800 cywilom; mając na uwadze, Ŝe stosowanie dekretu z mocą wsteczną jest sprzeczne z art. 95 konstytucji Egiptu, który stanowi, iŝ kary moŝna nakładać wyłącznie za czyny popełnione po dniu, w którym kary te zostały faktycznie wprowadzone na mocy prawa; mając na uwadze, Ŝe Afrykańska Komisja Praw Człowieka i Ludów, interpretując Afrykańską kartę praw człowieka i ludów, której stroną jest Egipt, uznała, iŝ sądy wojskowe w Ŝadnych okolicznościach nie powinny mieć właściwości do sądzenia cywilów; mając na uwadze, Ŝe art. 93 konstytucji Egiptu stanowi, iŝ międzynarodowe umowy i konwencje dotyczące praw człowieka, których stroną jest Egipt, mają moc prawną; mając w związku z tym na uwadze, Ŝe dekret prezydenta as- Sisiego z października 2014 r. (nr 136) jest niezgodny z konstytucją; F. mając na uwadze, Ŝe trybunał kasacyjny, będący najwyŝszym sądem w Egipcie, orzekł, iŝ w procesie dziennikarzy telewizji Al-DŜazira Mohammeda Fahmy ego, Petera Greste a i Bahera Mohameda doszło do uchybień proceduralnych; mając jednak na uwadze, Ŝe zapowiedziano ponowne przeprowadzenie procesu tych trzech dziennikarzy, nie wycofując zarzutów fałszowania informacji i udziału w działalności Stowarzyszenia Braci Muzułmanów ; G. mając na uwadze, Ŝe w dniu 2 grudnia 2014 r. egipski sąd karny wydał tymczasowy wyrok śmierci na 188 oskarŝonych w trzecim tego rodzaju masowym procesie w 2014 r.; mając na uwadze, Ŝe celem tych masowych procesów byli głównie członkowie Stowarzyszenia Braci Muzułmanów, będącego największą grupą opozycyjną w Egipcie, w grudniu 2013 r. uznaną przez rząd za organizację terrorystyczną; mając na uwadze trwające łamanie najbardziej podstawowych praw człowieka, obejmujące arbitralne aresztowania dziesiątek tysięcy osób podejrzewanych o przynaleŝność do Stowarzyszenia Braci Muzułmanów i o popieranie tej organizacji; mając na uwadze, Ŝe postępowania sądowe są prowadzone z pogwałceniem najbardziej podstawowych standardów rzetelnego procesu, a poszczególne osoby są zatrzymywane bez postawienia im zarzutów, jak w przypadku Abdela Meguida Mashaly ego, doradcy obalonego prezydenta Muhammada Mursiego; H. mając na uwadze, Ŝe obecnie więzionych jest 167 wybranych w 2011 r. deputowanych do obu izb parlamentu; RE\1045742.doc 3/7 PE545.692v01-00
I. mając na uwadze, Ŝe te niedawne praktyki sądowe budzą powaŝne wątpliwości co do niezawisłości wymiaru sprawiedliwości i jego zdolności do pociągania winnych do odpowiedzialności; mając na uwadze, Ŝe w szczególności wyroki śmierci mogą osłabić szanse na trwałą stabilność w Egipcie; J. mając na uwadze, Ŝe skutkiem powaŝnych restrykcji stosowanych wobec organizacji pozarządowych i ruchów politycznych działających w Egipcie jest zupełne uniemoŝliwienie działalności społeczeństwa obywatelskiego; K. mając na uwadze, Ŝe rząd prezydenta as-sisiego wielokrotnie złamał postanowienia własnego planu działań na rzecz przywrócenia demokracji, przede wszystkim nie wywiązując się z obietnicy przeprowadzenia wolnych i uczciwych wyborów parlamentarnych w ciągu sześciu miesięcy od zatwierdzenia konstytucji w referendum z dnia 15 stycznia 2014 r.; L. mając na uwadze, Ŝe w dwóch odrębnych incydentach w Libii porwano 20 koptyjskich obywateli Egiptu; mając na uwadze, Ŝe libijski przywódca plemienny oświadczył, iŝ 13 spośród nich zwolniono, zaprzecza temu jednak egipskie ministerstwo spraw zagranicznych; mając na uwadze, Ŝe incydenty te uwypukliły niestabilne otoczenie geopolityczne Egiptu i powagę zagroŝenia terroryzmem, wypływającego m.in. z rozpadu państwa libijskiego; M. mając na uwadze, Ŝe inicjowane przez państwo łamanie podstawowych praw człowieka w Egipcie, zwłaszcza na półwyspie Synaj, zaostrza groźbę terroryzmu, przyczyniając się do rozwoju organizacji ekstremistycznych deklarujących lojalność wobec terrorystycznego Państwa Islamskiego ; N. mając na uwadze, Ŝe w dniu 7 grudnia 2014 r. w łaźni publicznej w Kairze aresztowano duŝą grupę męŝczyzn za rozwiązłe praktyki ; mając na uwadze, Ŝe dokonane następnie z umysłem w mediach publiczne poniŝanie tych osób to przykład nasilającej się kampanii rządowej przeciwko egipskiej wspólnocie lesbijek, gejów, osób biseksualnych i transpłciowych (LGBT); O. mając na uwadze, Ŝe zgodnie ze zmienioną europejską polityką sąsiedztwa, a zwłaszcza z zasadą więcej za więcej, poziom i zakres zaangaŝowania UE w Egipcie powinien opierać się na systemie zachęt, a tym samym powinien być uzaleŝniony od postępów tego kraju w obszarze demokracji, praworządności, praw człowieka i równouprawnienia płci; 1. wyraŝa głębokie zaniepokojenie faktem, Ŝe od czasu przewrotu wojskowego w 2013 r. władze egipskie nieustannie lamią prawa człowieka, zwłaszcza wolność słowa, stowarzyszeń i zgromadzeń, a takŝe zasady pluralizmu politycznego i praworządności, naleŝące do kluczowych aspiracji mieszkańców Egiptu wyraŝanych w chwili obalenia prezydenta Hosniego Mubaraka w lutym 2011 r.; 2. wzywa władze Egiptu, by niezwłocznie i bezwarunkowo zwolniły wszystkie osoby przetrzymywane wyłącznie za to, Ŝe wykonywały przysługujące im prawo do wolności słowa i pokojowych zgromadzeń, w tym obrończynie praw człowieka Jarę Salam i Sanaę Ahmed Seif; wzywa władze Egiptu, by uchyliły wprowadzony w dniu 6 kwietnia PE545.692v01-00 4/7 RE\1045742.doc
zakaz prowadzenia działalności przez Ruch MłodzieŜowy oraz wyroki wobec działaczy tej organizacji, a takŝe by wycofały się z uznawania głównej organizacji opozycyjnej, Stowarzyszenia Braci Muzułmanów, za grupę terrorystyczną; ponownie zaznacza, Ŝe tylko stworzenie naprawdę pluralistycznego społeczeństwa, w którym szanuje się róŝnorodne poglądy i style Ŝycia, moŝe zapewnić długotrwałą stabilność i bezpieczeństwo w Egipcie; 3. wzywa władze Egiptu, by uchyliły wyroki śmierci wydane bez zachowania zasad rzetelnego procesu, obejmującego poszanowanie praw oskarŝonych, oraz by odwołały restrykcyjne i niezgodne z konstytucją przepisy powaŝnie ograniczające podstawowe prawa człowieka i wolności, zwłaszcza dekret prezydencki nr 136 z 2014 r.; apeluje do władz o uniewaŝnienie wszystkich wyroków wydanych przez sądy wojskowe wobec cywilów od lipca 2013 r.; wzywa do zwolnienia przetrzymywanych obecnie 167 deputowanych wybranych do parlamentu w 2011 r.; 4. odnotowuje decyzję trybunału kasacyjnego o konieczności ponownego przeprowadzenia procesu dziennikarzy telewizji Al-DŜazira Mohammeda Fahmy ego, Petera Greste a i Bahera Mohameda; zauwaŝa jednak, Ŝe decyzję tę wydano wyłącznie ze względów proceduralnych, i podkreśla, Ŝe trzech dziennikarzy naleŝy niezwłocznie i bezwarunkowo zwolnić i wycofać zarzuty fałszowania informacji i udziału w działalności Stowarzyszenia Braci Muzułmanów ; 5. jest zaniepokojony faktem utraty niezawisłości i bezstronności przez egipskie sądownictwo karne, które stało się narzędziem prowadzonych przez rząd represji; podkreśla znaczenie podziału władzy jako podstawowej zasady demokracji i sugeruje reformę przepisów dotyczących władzy sądowniczej w celu zapewnienia autentycznego podziału władzy, gwarantującego niezawisłe i bezstronne wymierzanie sprawiedliwości; 6. wzywa właściwe organy egipskie do uchylenia lub zmiany ustawy o protestach oraz do rewizji nowej ustawy o organizacjach pozarządowych przedstawionej przez ministerstwo solidarności społecznej, zgodnie z art. 65, 73 i 75 konstytucji Egiptu, normami międzynarodowymi oraz zobowiązaniami międzynarodowymi Egiptu, a takŝe do zapewnienia zgodności obecnych i przyszłych przepisów krajowych z konstytucją oraz ze wspomnianymi normami i zobowiązaniami; 7. zdecydowanie potępia wszelkie akty przemocy, podŝegania, nawoływania do nienawiści, napastowania, zastraszania i cenzury, dokonywane przez organy państwowe, siły i słuŝby bezpieczeństwa oraz inne grupy w Egipcie wobec przeciwników politycznych, demonstrantów, dziennikarzy, blogerów, działaczy związkowych, obrońców praw kobiet, podmiotów społeczeństwa obywatelskiego i mniejszości, a takŝe wzywa do natychmiastowego zaprzestania tego rodzaju działań; przypomina rządowi egipskiemu, Ŝe jest on odpowiedzialny za zapewnienie bezpieczeństwa wszystkim obywatelom niezaleŝnie od ich poglądów i przynaleŝności politycznej lub wyznania, a takŝe za zagwarantowanie w kraju moŝliwości korzystania z wolności zgromadzeń i stowarzyszeń, wolności słowa i prasy bez arbitralnych ograniczeń i cenzury; wzywa władze egipskie, by zobowiązały się do dialogu i niestosowania przemocy oraz do pluralistycznego sprawowania rządów; 8. podkreśla konieczność niezwłocznego przeprowadzenia bezstronnych i niezaleŝnych RE\1045742.doc 5/7 PE545.692v01-00
dochodzeń w sprawie naruszania praw człowieka, a takŝe potrzebę zapewnienia, Ŝe odpowiedzialni za te naruszenia odpowiedzą za swoje czyny; wzywa Radę, by rozwaŝyła wprowadzenie ukierunkowanych sankcji wobec osób, o których wiadomo, Ŝe brały udział w powaŝnych przypadkach łamania praw człowieka; 9. wyraŝa powaŝne wątpliwości co do uczciwości, reprezentatywności i wiarygodności wyborów parlamentarnych, których przeprowadzenie zapowiedziano najpóźniej na marzec 2015 r., zwaŝywszy na sytuację, charakteryzującą się ciągłym ograniczaniem podstawowych praw człowieka i wolności, a takŝe na zmienioną ordynację wyborczą, niegwarantującą dostatecznie pluralistycznego i reprezentatywnego procesu wyborczego; jeŝeli UE otrzyma zaproszenie do udziału w obserwacji tych wyborów, apeluje do wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel o przedstawienie Parlamentowi sprawozdania w celu przeprowadzenia wspólnej oceny zasadności i wykonalności unijnej misji obserwacji wyborów w obecnym kontekście, niedającym podstawowych gwarancji wolnych i uczciwych wyborów; 10. apeluje do wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel oraz do Rady i Komisji, by prowadziły politykę UE wobec Egiptu zgodnie z zasadami więcej za więcej i mniej za mniej, uzaleŝniając wszelką dalszą pomoc dla rządu Egiptu, w tym pomoc finansową, od spełnienia kryteriów dotyczących poprawy stanu poszanowania praw człowieka; 11. apeluje o wprowadzenie ogólnounijnego zakazu eksportu do Egiptu technologii inwigilacyjnych i obserwacyjnych, które moŝna wykorzystać do szpiegowania i represjonowania obywateli, a takŝe o wprowadzenie zgodnie z porozumieniem z Wassenaar zakazu eksportu sprzętu dla sił bezpieczeństwa i sprzętu wojskowego, który moŝe być wykorzystany do tłumienia pokojowych protestów; 12. w pełni solidaryzuje się z mieszkańcami Egiptu w walce z terroryzmem i ekstremizmem opartym na przemocy; odnotowuje pierwszoplanową rolę Egiptu w zwalczaniu terroryzmu i skutków upadku państwowości na Bliskim Wschodzie i w Północnej Afryce, zwłaszcza w Libii; wzywa do natychmiastowego i bezwarunkowego zwolnienia wszystkich porwanych obywateli Egiptu przetrzymywanych obecnie w Libii; przestrzega jednak, Ŝe inicjowane przez państwo łamanie podstawowych praw człowieka, zwłaszcza na półwyspie Synaj, zaostrza groźbę terroryzmu, gdyŝ popycha pokrzywdzonych i zniechęconych w stronę organizacji terrorystycznych, z których część deklaruje lojalność wobec terrorystycznego Państwa Islamskiego ; 13. z zadowoleniem przyjmuje aktywny udział Egiptu w mediacji między Izraelem a frakcjami organizacji palestyńskich; zaznacza jednak, Ŝe potencjał tej mediacji moŝna będzie w pełni wykorzystać tylko wtedy, gdy Egipt sam jako państwo będzie przestrzegać podstawowych praw człowieka i wolności i nie będzie dyskryminować Ŝadnych pokojowych sił politycznych w kraju; obawia się ponadto, Ŝe rozszerzanie egipskiej strefy buforowej w strefie Gazy w celu zwalczania przemytu broni moŝe przynieść skutki odwrotne od zamierzonych, gdyŝ oznacza ono szeroko zakrojone burzenie domów i wypędzanie rodzin mieszkających w Rafah; 14. wzywa władze egipskie, aby zaprzestały traktowania jak przestępstwo, na mocy ustawy o walce z rozwiązłością, faktu wyraŝania przez osoby LGBT ich orientacji PE545.692v01-00 6/7 RE\1045742.doc
seksualnej oraz korzystania przez nie z prawa do zgromadzeń, a takŝe do uwolnienia wszystkich osób LGBT aresztowanych i uwięzionych na mocy tej ustawy; wzywa rząd egipski, aby przyjął krajowe strategie na rzecz walki z przemocą wobec kobiet i osób LGBT oraz na rzecz eliminacji wszelkich form dyskryminacji i aby w całym tym procesie zapewnił rzeczywiste konsultacje z grupami walczącymi o prawa kobiet i osób LGBT oraz z innymi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, a takŝe rzeczywisty udział tych grup i organizacji; 15. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, parlamentom i rządom państw członkowskich oraz prezydentowi i rządowi tymczasowemu Arabskiej Republiki Egiptu. RE\1045742.doc 7/7 PE545.692v01-00