1. USTALENIA ZAWARTE W PROGNOZIE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

PODSUMOWANIE STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA WISŁA, UCHWALONEJ UCHWAŁĄ NR XXXIV/412/2009 RADY MIASTA WISŁY Z DNIA 27 SIERPNIA 2009 ROKU. Podstawa Prawna Ustawa z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, zm.: Dz.U.2008.227.1505), w szczególności Art. 55, ust. 3, który określa zakres Podsumowania. 1. USTALENIA ZAWARTE W PROGNOZIE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Prognoza oddziaływania na środowisko dotyczyła zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Wisła. Prognoza miała na celu określenie prawdopodobnych skutków realizacji ustaleń studium na poszczególne elementy środowiska w ich wzajemnym powiązaniu, w szczególności na ekosystemy, krajobraz, a także na ludzi, dobra materialne i dobra kultury. Została ona wykonana zgodnie z obowiązującym przepisami. W prognozie zawarto min. opis projektu studium, przedstawiono stan środowiska i wpływ projektu studium na jego elementy. Poniżej przedstawiono najważniejsze ustalenia prognozy. Do najważniejszych problemów ochrony środowiska w Wiśle należy zaliczyć brak planów ochrony dla parku krajobrazowego oraz obszaru Natura 2000, rozproszenie zabudowy, wadliwie prowadzoną gospodarkę leśną, niedostateczny stopień oczyszczania ścieków. W prognozie ustalono, że zapisy projektu studium będą miały pozytywny wpływ na jakość wód powierzchniowych i podziemnych. W projekcie studium zaproponowano wiele nakazów i zakazów, które regulują gospodarkę ściekami, szczególnie na obszarach ONO i OWO. Projekt studium nie wprowadza funkcji, które miałyby znaczący wpływ na klimat miasta. Stwierdzono, że wprowadzane przez studium jednostki urbanistyczne będą miały wpływ na zmiany powierzchni ziemi, lecz będą to zjawiska nieuniknione, towarzyszące wprowadzaniu każdego typu inwestycji. Ze względu na niską przydatność rolniczą gleb, nie stwierdzono konieczności wprowadzania szczególnej ich ochrony na wybranych obszarach miasta. W prognozie przewidziano, że ustalenia studium nie będą miały negatywnego wpływu na gleby Wisły. W wyniku analizy ustalono, że zapisy projektu studium wpłyną na walory przyrodnicze miasta. Największy wpływ na środowisko przyrodnicze będą miały: Możliwość kształtowania nowych i rozbudowa istniejących terenów sportoworekreacyjnych: w jednostce Bukowa, kompleksu Skolnity w jednostkach Zdejszy i Dziechcinka, w jednostce Jarzębata rozbudowa zespołu po wschodniej stronie ul. Partecznik, rozbudowa ośrodka Stożek, rozbudowa ośrodka na Kubalonce, rozbudowa regionalnego centrum sportowo-rekreacyjnego Rówień-Podmalinka. 1

Powiększenie terenów mieszkaniowych, szczególnie silne w jednostce Kopydło Wprowadzenie nowych jednostek urbanistycznych dla zespołów domów wczasowych w: jednostce Jawornik, Partecznik, Gościejów, Malinka Budowa nowego odcinka drogi nr 942 w Malince oraz budowa drogi Wisła Czarne Szarcula Rezydencja Prezydenta Zameczek Przewiduje się, że wprowadzenie większości wyżej wymienionych funkcji nie będzie miało poważnego wpływu na środowisko przyrodnicze. Zastrzeżenia budziła lokalizacja terenów przeznaczonych pod uprawianie sportów motorowych w jednostce Kopydło. Zgodnie z sugestią sporządzających prognozę możliwość kształtowania tej formy sportu została wykreślona z projektu studium. Drugim elementem, który może mieć wpływ na środowisko przyrodnicze jest proponowane przełożenie drogi nr 942 w rejonie Malinki. Wystąpi tam kolizja z proponowanymi do ochrony w formie użytku ekologicznego młakami. W prognozie dopuszczono możliwość wprowadzenia tej funkcji, przy czym zaleca się by droga w jak najmniejszym stopniu wkraczała na tereny cenne. Nie przewiduje się znaczącego wpływu na tereny chronione. Stwierdzono, że proponowana droga Wisła Czarne Szarcula Zameczek Prezydenta, ze względu na skalę przedsięwzięcia oraz na brak siedlisk naturowych nie wpłynie znacząco negatywnie na cele i integralność obszaru Natura 2000 Beskid Śląski. Projekt studium generalnie nie przewiduje wielkoskalowych inwestycji mogących mieć wpływ na Park Krajobrazowy Beskidu Śląskiego, większość przyjętych przez studium funkcji ma już obecnie swoje odzwierciedlenie w zagospodarowaniu miasta. Część nowych funkcji jest prostym i nieuciążliwym dla środowiska wykorzystaniem predyspozycji środowiska. Ustalono, że zapisy projektu studium, które dążą do zintensyfikowania zabudowy oraz preferowania cech regionalnych wpłyną na poprawę krajobrazu i jego zharmonizowanie. Jednoznacznie w ustaleniach studium zapisano nieprzekraczanie wysokości budynków, co skutecznie będzie przeciwdziałało powstawaniu obiektów dysharmonizujących. Dla terenów sportowo-rekreacyjnych (ale także i dla innych jednostek) w studium określono parametry maksymalnej wysokości zabudowy, maksymalnych wskaźników intensywności zabudowy, minimalnej powierzchni biologicznie czynnej oraz określenie minimalnych powierzchni działek budowlanych, co będzie miało wpływ na złagodzenie skutków wprowadzenia tych funkcji dla środowiska. Ustalono również, że proponowane w studium funkcje nie wpłyną znacząco na pogorszenie jakości wód powierzchniowych, powietrza, ani na wzrost zagrożenia hałasem i zagrożenia powodziowego. W projekcie studium uwzględniono również zagrożenie osuwiskowe. Projekt studium nie wprowadza funkcji, które mogłyby potencjalnie transgranicznie oddziaływać na środowisko. W projekcie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Wisła zaproponowano szereg rozwiązań mających na celu zapobieganie i ograniczanie negatywnych oddziaływań na środowisko. W szczególności zaproponowano: - ochronę wartości przyrodniczych i kulturowych poprzez konieczność dostosowania zabudowy i zagospodarowania terenu do obowiązujących przepisów - konieczność takiego zagospodarowania terenów, która zapewni dopełnienie norm wynikających z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826) 2

- zakaz zabudowy na terenach zagrożeń powodziowych i osuwania się mas ziemnych - ograniczenie możliwości zabudowy na terenach o potencjalnych możliwościach osuwania się mas ziemnych - zachowanie wzdłuż cieków pasów ochronnych wykluczonych z zabudowy - wprowadzenie parametrów maksymalnej wysokości zabudowy, maksymalnych wskaźników intensywności zabudowy, minimalnej powierzchni biologicznie czynnej oraz określenie minimalnych powierzchni działek budowlanych - zachowanie naturalnego przebiegu rzek i potoków - zachowanie zieleni łęgowej i zadrzewień na terenach nadbrzeżnych rzek i potoków - konieczność zachowania jak największej powierzchni lasów na terenach jednostek sportowo-rekreacyjnych W prognozie oddziaływania na środowisko nie zaproponowano rozwiązań alternatywnych dla Obszaru Natura 2000, ponieważ nie przewiduje się znaczącego, negatywnego wpływu na ten obszar. Na etapie sporządzania prognozy zaproponowano wpisanie do projektu studium następujących ustaleń: - wykreślenie możliwości uprawiania sportów motorowych w jednostce L2U3 - konieczność zachowania jak największej powierzchni lasów na terenach jednostek sportowo-rekreacyjnych - uwzględnienie terenu ochrony pośredniej zewnętrznej dla ujęcia Wisła Czarne. Wyżej wymienione uwagi zostały uwzględnione w projekcie studium. 2. OPINIE WŁAŚCIWYCH ORGANÓW Właściwymi organami, zgodnie z Art. 57 i Art. 58 ustawy są: 1) Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska 2) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny W piśmie nr GPN.7320-02/07/09 z dnia 11 lutego 2009 wystąpiono o uzgodnienie zakresu prognozy oddziaływania na środowisko projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Wisła do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Katowicach. Państwowy Inspektor Sanitarny uzgodnił zakres prognozy bez zastrzeżeń pismem z dnia 26 lutego 2009r. znak NZ/521/D/0254/56/09. W piśmie nr GPN.7320-02/07/09 z dnia 11 lutego 2009 wystąpiono o uzgodnienie zakresu prognozy oddziaływania na środowisko projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Wisła do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska uzgodnił zakres prognozy pismem z dnia 24 marca 2009r. znak RDOŚ-24-WOOŚ-7041/1/55/09/ab. W piśmie tym zwrócono uwagę, aby w prognozie znalazły się szczegółowe informacje dotyczące skutków projektowanego przeznaczenia terenów dla obszarów chronionych oraz najcenniejszych elementów przyrody w Wiśle. 3

Projekt studium uwarunkowań został poddany opiniowaniu i uzgadnianiu przez Państwowego Inspektora Ochrony Środowiska w Katowicach oraz Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach. W piśmie znak GPN.7320-01/09 z dnia 10 marca 2009 wystąpiono o uzgodnienie projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Wisła wraz z prognozą oddziaływania na środowisko do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Katowicach. Państwowy Inspektor Sanitarny zaopiniował pozytywnie i bez zastrzeżeń projekt studium pismem z dnia 15 kwietnia 2009r. znak NZ/522/G/44212/7/09. W piśmie znak GPN.7320-01/09 z dnia 10 marca 2009 wystąpiono o zaopiniowanie projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Wisła wraz z prognozą oddziaływania na środowisko do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska uzgodnił projekt studium pismem z dnia 15 kwietnia 2009r. znak NZ/522/G/44212/7/09. W piśmie znak GPN.7320-01/09 z dnia 24 marca 2009 wystąpiono o uzgodnienie projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Wisła wraz z prognozą oddziaływania na środowisko do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska uzgodnił projekt studium pismem z dnia 8 kwietnia 2009r. znak RDOŚ-24-WOOŚ-7041/1/75-2/09/ab pod następującymi warunkami: 1)ograniczyć wielkość jednostek sportowo-rekreacyjnych N6U3 N13U3 po południowej stronie ul. Malinka, K2U3 i O1U3 w rejonie przełęczy Kubalonka, L2U3 w rejonie góry Kobyla, B1U3 w rejonie ul. Bukowa oraz H1U3 i D1U3 w rejonie wierchu Skolnity do granic obszarów aktualnie przeznaczonych dla takich inwestycji w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego 2) Zrezygnować z wprowadzenia drogi zbiorczej prowadzącej północno-wschodnimi stokami grzbietu Kozińce Kubalonka 3) dla obszarów rolnych oznaczonych jako O5R1 O10R1, N16R1 N20R1 wprowadzić zakaz tworzenia nowych gospodarstw rolnych i agroturystycznych 4) W obszarze polan leśnych (jednostki Z2) zrezygnować z wprowadzania możliwości rozbudowy i uzupełnienia zabudowy o 100% istniejącej zabudowy 5) W obszarze terenów leśnych (jednostki Z1) i polan leśnych (jednostki Z2) ograniczyć możliwość zalesienia łąk i pastwisk. 6) Uzupełnić rysunek nr 4 o następujące obszary o wysokich walorach przyrodniczych: płaty roślinności poniżej schroniska turystycznego na Przysłopie, system jaskiniowy i elementy towarzyszące w obszarze projektowanego stanowiska dokumentacyjnego Jaskinia Miecharska". Postawione warunki znalazły swoje odzwierciedlenie w projekcie studium przed jego trzecim wyłożeniem do publicznego wglądu. Część z nich nie była jednak możliwa do zrealizowania, ponieważ dotyczyły one rezygnacji z form zagospodarowania, które były już wcześniej przyjęte w obowiązujących miejscowych planach zagospodarowania. Poniżej przedstawiono w jaki sposób warunki Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska zostały wzięte pod uwagę: 4

ad. warunek nr 1 - przeprowadzono następujące korekty tekstu i rysunku studium przed ich wyłożeniem do publicznego wglądu (III wyłożenie do publicznego wglądu): zmniejszono zdecydowanie obszar możliwego rozwoju funkcji sportoworekreacyjnych (jednostka U3) w rejonach Wisła Malinka - Cienków", Wisła - Kobyla", ograniczono obszar sportowo-rekreacyjny w rejonie szczytu Skolnity", odstąpiono od tworzenia nowych terenów sportowo-rekreacyjnych w rejonie ul. Bukowa, w tekście studium odnośnie zespołu sportowego Kubalonka" wprowadzono zapis, że realizacja tego zespołu musi być zgodna z uchwalonym planem miejscowym (plan uchwalony uchwałą Nr W65/2007 Rady Miasta Wisły z dnia 29.03.2007 r.) ad. warunek nr 2 - pozostawiono ślad planowanej drogi Wisła Czarne - Szarcula - Zameczek Prezydenta RP jako element polityki przestrzennej samorządu, który obowiązuje już jako prawo miejscowe. Plan miejscowy w/w drogi przyjęty został przez Radę Miasta uchwałą Nr XXIX/204/04w dniu 28.10.2004 r. i ogłoszony w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego Nr 112 z dnia29.11.2004 r. (poz.3201). ad. warunek nr 3 - na terenach jednostek urbanistycznych R1 - rolniczych" z zabudową zagrodową i agroturystyczną" ustalono możliwość tworzenia nowych gospodarstw rolnych lub agroturystycznych w przypadkach, gdy ich właściciele będą dysponowali powierzchnią gruntów rolnych min. 2,0 ha dla gospodarstwa rolnego i min. 1,0 ha dla gospodarstwa agroturystycznego. Ustalenie to jest zgodne z obowiązującym planem miejscowym dla miasta Wisły (tereny o symbolu RM) przyjętym uchwałą Rady Miasta Wisły Nr XLVII/397/2006 z dnia 16 maja 2006 r. oraz przyjętym przez Radę Miasta dokumentem Strategia rozwoju produktu turystycznego miasta Wisły na lata 2007+2020" w którym zakłada się zdecydowany rozwój gospodarstw agroturystycznych, ad. warunek nr 4 - dopuszczenie możliwości rozbudowy istniejących obiektów o 50 % dotychczasowej kubatury (na terenach jednostek Z1) i 100 % (na terenach jednostek Z2 polan leśnych), jest związane z zapewnieniem możliwości modernizacji istniejącej zabudowy oraz jej przekształceń w kierunku agroturystyki. W tym zakresie złożonych zostało kilkadziesiąt uwag właścicieli obiektów, które zostały uwzględnione po I i po II wyłożeniu projektu zmiany studium do publicznego wglądu. ad. warunek nr 5 - w tekście studium dotyczącym jednostek Z1 i Z2 wprowadzono zapis: Zalesienie łąk i pastwisk, możliwe jest wyłącznie na podstawie planów miejscowych zagospodarowania przestrzennego, w których z możliwości zalesienia wyłączyć należy miejsca przyrodniczo cenne". ad. warunek nr 6 - rysunek studium nr 4 uzupełniony został o wskazane w uzgodnieniu elementy. 3. ZGŁOSZONE UWAGI I WNIOSKI Prace nad studium rozpoczęto w lipcu 2007 roku (20 lipca 2007 ukazało się ogłoszenie o przystąpieniu do sporządzania zmiany studium). Długi prawie 2 letni okres sporządzania zmiany studium wynikał z trzykrotnego wyłożenia projektu do publicznego wglądu. 5

W pierwszej wersji projektu, która wyłożona była do publicznego wglądu od 30.06.2008 do 08.08.2008 zaplanowano dwie nowe inwestycje drogowe (obwodnica centrum miasta i droga do Brennej wzdłuż potoku Gościejów), które nie uzyskały akceptacji właścicieli gruntów i mieszkańców Wisły. Po przeprowadzonych dyskusjach i dalszych analizach Burmistrz Miasta postanowił uwzględnić uwagi dotyczące w/w inwestycji drogowych i wycofać się na obecnym etapie rozwoju miasta z rezerwowania terenów dla tego celu. Decyzja spowodowała konieczność przeprowadzenia korekt projektu i przeprowadzenia ponownie niektórych uzgodnień oraz wyłożenia do publicznego wglądu. W trakcie I wyłożenia do publicznego wglądu wpłynęły 232 uwagi, w dyskusji publicznej nad rozwiązaniami projektu brały udział 132 osoby. Na tym etapie prac Burmistrz uwzględnił 69 uwag i nie uwzględnił 163 uwagi. Drugie wyłożenie projektu do publicznego wglądu miało miejsce w dniach od 3.10.2008 do 14.11.2008, a dyskusja publiczna nad rozwiązaniami projektu odbyła się w dniu 9.10.2008. W trakcie tego wyłożenia wpłynęły łącznie 92 uwagi, z których Burmistrz postanowił uwzględnić 20 uwag oraz nie uwzględnić 72 uwagi. W dyskusji publicznej brało udział 27 osób. W dniu 15 listopada 2008 roku weszła w życie ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Ustawa ta nakazała obligatoryjną konieczność sporządzenia do projektów studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego prognoz oddziaływania na środowisko oraz konieczność przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, czego skutkiem między innymi była konieczność ponownego (po raz trzeci) wyłożenia projektu zmiany studium do publicznego wglądu, które miało miejsce w dniach 15.04.2009 27.05.2009. Możliwość składania uwag miała miejsce od 15.04.2009 do 17.06.2009. Dyskusja publiczna nad przyjętymi rozwiązaniami, w której brało udział 29 osób odbyła się w dniu 23 kwietnia 2009 r. W trakcie III wyłożenia projektu do publicznego wglądu wpłynęło 99 uwag, z których Burmistrz uwzględnił 27 uwag i nie uwzględnił 72. Ogółem do projektu studium wpłynęły 423 uwagi, z których 116 Burmistrz postanowił uwzględnić, a 307 uwag nie uwzględnić. Powodem nie uwzględnienia uwag było: - przeciwdziałanie realizacji zabudowy w rejonach wartościowych pod względem przyrodniczym i krajobrazowym, - ochrona obszarów rolnych jako elementów krajobrazu miasta przed intensywną zabudową, - wyłączenie doliny Wisły i dolin potoków z możliwości realizacji zabudowy, - ochrona gruntów leśnych przed zmianą ich przeznaczenia na inne cele, - Niezgodność ze strategią rozwoju miasta. Przeprowadzone działania pozwalają stwierdzić, że udział społeczeństwa w opracowywaniu tego dokumentu był zgodny z ustawą z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, zm.: Dz.U.2008.227.1505). 6

4. WYNIKI POSTĘPOWANIA DOTYCZĄCEGO TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO, JEŻELI ZOSTAŁO PRZEPROWADZONE Projekt studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Wisła nie wprowadza funkcji, które mogłyby potencjalnie transgranicznie oddziaływać na środowisko, w związku z czym nie było potrzeby przeprowadzenia postępowania dotyczącego transgranicznego oddziaływania na środowisko. 5. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE METOD I CZĘSTOTLIWOŚCI PRZEPROWADZANIA MONITORINGU SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ DOKUMENTU Na etapie oceny projektu studium nie wprowadzono konkretnych rozwiązań mających na celu analizę skutków realizacji oraz częstotliwości jej przeprowadzania. Projekt studium nie wprowadza funkcji, które byłyby szczególnie uciążliwe dla środowiska, w związku z czym nie ma konieczności prowadzenia specjalnie określonego monitoringu. Jednocześnie zakres studium określony w ustawie z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym [Dz. U. Nr 80, poz.717] oraz w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004r. w sprawie wymaganego zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy [Dz. U. Nr 118, poz. 1223] nie przewiduje możliwości określenia monitoringu w studium uwarunkowań. Istotny jest również fakt, że studium jako dokument o charakterze strategicznym nie jest podstawą do realizacji poszczególnych przekształceń. Ich realizacja może nastąpić dopiero po uchwaleniu planów miejscowych. Jednocześnie skutki realizacji postanowień studium będą podlegały bieżącemu monitoringowi odpowiednich służb ochrony środowiska, służb ochrony przyrody, organów administracji oraz organizacji ekologicznych. Bardzo ważna jest również postawa obywateli, którzy powinni reagować natychmiastową interwencją w przypadku stwierdzenia wystąpienia uciążliwości. 7