Projekt PERSPEKTYWY RSI ŚWIĘTOKRZYSKIE (Etap I) jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Analiza wydatkowania środków unijnych w regionie świętokrzyskim Raport z badania Kielce, 3 marca 29 r. PARTNER Projektu PERSPEKTYWY RSI ŚWIĘTOKRZYSKIE (Etap I) STAROPOLSKA IZBA PRZEMYSŁOWO HANDLOWA ul. Sienkiewicza 53, 25-2 Kielc tel./fax (+48 41) 344 43 92, E-mail: sekretariat@siph.com.pl http://www.siph.com.pl
Skład zespołu badawczego: Kierownik badania: mgr inż. Joanna Makuch mgr Agnieszka Borek mgr Piotr Brych mgr Marcin Chludziński mgr inż. Bartłomiej Grzegorczyk mgr Justyna Wolder Miśta mgr MBA Artur Żońca Dariusz Panek 2
Spis treści 1 Wstęp... 6 1.1 Cele analizy... 6 1.2 Przedmiot i zakres analizy... 6 1.3 Źródła danych:... 7 2 Wyniki... 8 2.1 Obszar 1 - Absorpcja środków unijnych z programów operacyjnych 24-26... 8 2.1.1 Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego 24-26: Działanie 2.5 Promocja przedsiębiorczości... 8 2.1.1.1 Analiza źródła finansowania... 8 2.1.1.2 Wielkość środków pozyskanych przez przedsiębiorstwa w regionie... 9 2.1.1.3 Środki wykorzystane na projekty dotyczące innowacji... 9 2.1.1.4 Rezultaty... 9 2.1.2 Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego 24-26: Działanie 3.4 Mikroprzedsiębiorstwa... 9 2.1.2.1 Analiza źródła finansowania... 9 2.1.2.2 Wielkość środków pozyskanych przez przedsiębiorstwa w regionie...1 2.1.2.3 Innowacyjność projektów...1 2.1.2.4 Analiza branż...12 2.1.2.5 Analiza terytorialna...14 2.1.2.6 Rezultaty...14 2.1.3 Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw 24-26: Działanie 2.1 Wzrost Konkurencyjności Małych i Średnich Przedsiębiorstw poprzez doradztwo...15 2.1.3.1 Analiza źródła finansowania...15 2.1.3.2 Wielkość środków pozyskanych przez przedsiębiorstwa w regionie...16 2.1.3.3 Innowacyjność projektów...16 2.1.3.4 Aktywności przedsiębiorstw z województwa świętokrzyskiego na tle innych województw..18 2.1.3.5 Analiza branż...18 2.1.3.6 Analiza terytorialna...2 2.1.3.7 Rezultaty...21 2.1.4 Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw 24-26: Działanie 2.3 Wzrost Konkurencyjności Małych I Średnich Przedsiębiorstw poprzez inwestycje...22 2.1.4.1 Analiza źródła finansowania...22 2.1.4.2 Wielkość środków pozyskanych przez przedsiębiorstwa w regionie...22 2.1.4.3 Projekty innowacyjne...23 2.1.4.4 Analiza branż...24 2.1.4.5 Analiza terytorialna...26 2.1.4.6 Rezultaty...27 2.1.4.7 Aktywność przedsiębiorstw z województwa świętokrzyskiego na tle innych województw...28 2.1.5 Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw 24-26: Działanie 2.2.1 WSPARCIE DLA PRZEDSIĘBIORSTW DOKONUJĄCYCH NOWYCH INWESTYCJI...29 2.1.5.1 Analiza źródła finansowania...29 2.1.5.2 Wielkość środków pozyskanych przez przedsiębiorstwa w regionie...29 2.1.5.3 Innowacyjność projektów...3 2.1.5.4 Analiza branż...31 3
2.1.5.5 Analiza terytorialna...32 2.1.5.6 Rezultaty...32 2.1.6 Rezultaty projektów z okresu programowania 24-26 podsumowanie...33 2.2 Obszar 2 - Analiza środków przyznanych przedsiębiorstwom z województwa świętokrzyskiego z programów operacyjnych RPO 27-213 i POIG 27-213....36 2.2.1 Regionalny Program Operacyjny Województwa Świętokrzyskiego na Lata 27 213 Działanie 1.1 Bezpośrednie Wsparcie Mikro, Małych I Średnich Przedsiębiorstw...36 2.2.1.1 Analiza źródła finansowania...36 2.2.1.2 Wielkość środków pozyskanych przez przedsiębiorstwa w regionie...36 2.2.1.3 Innowacyjność wniosków...37 2.2.1.4 Analiza branż...37 2.2.1.5 Analiza terytorialna...39 2.2.1.6 Zakładane rezultaty...4 2.2.2 Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Działanie 4.4 Nowe Inwestycje o Wysokim Potencjale Innowacyjnym...41 2.2.2.1 Analiza źródła finansowania...41 2.2.2.2 Wielkość środków pozyskanych przez przedsiębiorstwa w regionie...41 2.2.2.3 Innowacyjność projektów...42 2.2.2.4 Analiza branż...42 2.2.2.5 Analiza terytorialna...42 2.2.2.6 Zakładane rezultaty...43 2.2.3 Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Działanie 8.1 Wspieranie Działalności Gospodarczej w Dziedzinie Gospodarki Elektronicznej...43 2.2.3.1 Analiza źródła finansowania...43 2.2.3.2 Innowacyjność projektów...43 2.2.3.3 Wielkość środków pozyskanych przez przedsiębiorstwa w regionie...44 2.2.3.4 Analiza terytorialna...44 2.2.3.5 Zakładane rezultaty...44 2.2.4 Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Działanie 8.2 Wspieranie Wdrażania Elektronicznego Biznesu Typu B2b...44 2.2.4.1 Analiza źródła finansowania...44 2.2.4.2 Wielkość środków pozyskanych przez przedsiębiorstwa w regionie...45 2.2.4.3 Analiza terytorialna...46 2.2.4.4 Analiza branż...46 2.2.5 Podsumowanie POIG...46 2.3 Obszar dodatkowy: Absorpcja środków unijnych z programu operacyjnego Restrukturyzacja I Modernizacja Sektora Żywnościowego Oraz Rozwój Obszarów Wiejskich, 24-26...47 2.3.1 Działanie 1.5: Poprawa Przetwórstwa i Marketingu Artykułów Rolnych...47 2.3.1.1 Analiza źródeł finansowania...47 2.3.1.2 Wielkość środków pozyskanych przez przedsiębiorstwa w regionie...48 2.3.1.3 Analiza branż...49 2.3.1.4 Analiza terytorialna...5 2.3.1.5 Innowacyjność projektów...51 2.3.2 Działanie 2.4: Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżone do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów...51 2.3.2.1 Analiza źródeł finansowania...51 2.3.2.2 Wielkość środków pozyskanych przez przedsiębiorstwa w regionie...52 2.3.2.3 Analiza branż...53 2.3.2.4 Analiza terytorialna...54 2.3.2.5 Innowacyjność projektów...54 4
3 Podsumowanie:... 56 4 Streszczenie wyników:... 57 5 Spis rysunków... 6 Załącznik nr 1 - Analiza wydatkowania środków UE wg PKD, w ramach których firmy realizowały projekty finansowane ze środków UE tabelaryczne i graficzne zestawienie danych dla badań cząstkowych.... 62 5
1 Wstęp 1.1 Cele analizy Głównym celem analizy było poznanie i ocena wydatkowania środków unijnych z programów operacyjnych pod kątem rozwoju innowacyjności przedsiębiorstw w województwie Świętokrzyskim, w szczególności zaś: Analiza wydatkowania środków unijnych dla przedsiębiorców pod kątem branż (podklas PKD), które skorzystały z dotacji unijnych w latach 24-27. Ustalenie branż, które zwiększają liczbę miejsc pracy, wprowadzają nowe technologie. Cele szczegółowe badania były następujące: 1 Poznanie skali wydatków ze środków unijnych na rozwój innowacyjności przedsiębiorstw w województwie świętokrzyskim; 2 Zidentyfikowanie obszarów i branż, które: Były/ są objęte wsparciem w największym stopniu; Były/ są objęte wsparciem w niewielkim stopniu; Nie były/ nie są objęte wsparciem. 3 Ocena zasadności udzielonego wsparcia ze środków UE z punktu widzenia rozwoju innowacyjności regionu perspektywa finansowa 24-6. 4 Ocena aktualnie realizowanych działań finansowanych ze środków UE z punktu widzenia rozwoju innowacyjności regionu perspektywa finansowa 27-13. 1.2 Przedmiot i zakres analizy Przyjęta została następująca definicja innowacji 1 : Innowacja - nowa, w istotny sposób odmienna od dotychczasowej propozycja dotycząca rzeczy lub zdarzenia. Do analizy przyjęto następujący podział innowacji: Innowacje organizacyjne, czyli nowe oryginalne propozycje w odniesieniu do struktury i metod zarządzania. Innowacje technologiczne, czyli nowe oryginalne rozwiązania technologiczne dotyczące procesów wytwarzania (dot.: metod wytwarzania innowacyjnych w skali kraju lub świata, w tym patentów) 1 Strategia Rozwoju Innowacyjności Województwa Świętokrzyskiego 6
Innowacje produktowe, czyli udoskonalenia bądź wdrożenia nowego produktu lub rozszerzenie ich asortymentu. Innowacje procesowe, czyli udoskonalenie bądź wdrożenie nowego procesu wytwarzania (dot: procesów znanych i stosowanych lecz innowacyjnych w skali przedsiębiorstwa). Analizą zostały objęte projekty inwestycyjne realizowane przez przedsiębiorstwa na terenie województwa świętokrzyskiego. Analiza była prowadzona w następujących obszarach: 1 Absorpcja środków unijnych przez przedsiębiorstwa w województwie świętokrzyskim z następujących programów operacyjnych realizowanych w latach 24-26: Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (działania 2.5 i 3.4 ) Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw (działania 2.1, 2.3, 2.4, 2.2.1) Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora Żywnościowego oraz Rozwój Obszarów Wiejskich (działania 1.5. i 2.4.). 2 Analiza środków przyznanych przedsiębiorstwom z województwa świętokrzyskiego z programów operacyjnych realizowanych w latach 27-13: Regionalny Program Operacyjny Województwa Świętokrzyskiego 27-13 (działanie 1.1) Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka 27-13 (działania 4.2, 4.4, 8.1, 8.2) W ramach każdego obszaru przeprowadzona została: 1. Analiza źródeł finansowania 2. Analiza branż 3. Analiza terytorialna Wyniki analizy przedstawiamy uporządkowane wg źródeł finansowania (w podziale na programy operacyjne oraz działania/ poddziałania). 1.3 Źródła danych: Najwięcej środków na projekty innowacyjne pozyskały firmy z branż najliczniejszych w regionie: przetwórstwo przemysłowe, handel i naprawa, budownictwo. 7
1 Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego (ZPORR Działanie 2.5; ZPORR Działanie 3.4; RPO Działanie 1.1). 2 Regionalna Instytucja Finansująca woj. świętokrzyskiego (SPOWKP Działanie 2.1; SPOWKP Działanie 2.3; SPOWKP Działanie 2.2.1; POIG Działanie 4.4; POIG Działanie 8.1; POIG Działanie 8.2). 3 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora Żywnościowego oraz Rozwoju Obszarów Wiejskich Działanie 1.5 i Działanie 2.4). 4 Ministerstwo Gospodarki (SPOWKP Działanie 2.2.1). 5 Główny Urząd Statystyczny. 2 Wyniki 2.1 Obszar 1 - Absorpcja środków unijnych z programów operacyjnych 24-26 2.1.1 Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego 24-26: Działanie 2.5 Promocja przedsiębiorczości 2.1.1.1 Analiza źródła finansowania Działanie jest finansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Budżetu Państwa. Alokacja dla województwa świętokrzyskiego wynosiła 2 933 23,67 Euro. Działanie było wdrażane przez Urząd Marszałkowski w Kielcach. Działanie 2.5 skierowane zostało do osób fizycznych, które zamierzały rozpocząć działalność gospodarczą. Pomoc dla tych osób udzielona została za pośrednictwem instytucji otoczenia biznesu. Instytucje udzielające wsparcia przeszkoliły łącznie 169 osób i udzieliły doradztwa 949 osobom. W ramach zrealizowanych przez te instytucje 28 projektów powstało 386 nowych mikroprzedsiębiorstw, przy czym każde z nich na uruchomienie firmy mogło otrzymać do 2 zł. 8
2.1.1.2 Wielkość środków pozyskanych przez przedsiębiorstwa w regionie W ramach Działania do Urzędu Marszałkowskiego wpłynęły 64 projekty na łączną kwotę ponad 34 557 zł, z czego zrealizowano 28 projektów o wartości 15 23 zł. Dofinansowanie wynosiło ponad 12 882 zł. Liczba złożonych wniosków 64 Wartość złożonych wniosków 34 557 zł Liczba zawartych umów 28 Wartość dotacji 12 882 zł 2.1.1.3 Środki wykorzystane na projekty dotyczące innowacji Projekty realizowane w ramach Działania 2.5 nie wymagały od beneficjentów spełnienia kryterium innowacyjności, co potwierdziły przeprowadzone badania. W związku z powyższym projekty w Działaniu nie podlegały dalszej analizie pod względem ich innowacji. 2.1.1.4 Rezultaty W sumie w ramach realizacji Działania 2.5 w województwie powstało ok. 32 nowych miejsc pracy. Oznacza to, że średnio utworzenie jednego miejsca pracy kosztowało ok. 425 zł. Szczegółowa analiza patrz zał. Analiza wydatkowania środków UE wg PKD, w ramach których firmy realizowały projekty finansowane ze środków UE tabelaryczne i graficzne zestawienie danych dla badań cząstkowych. 2.1.2 Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego 24-26: Działanie 3.4 Mikroprzedsiębiorstwa 2.1.2.1 Analiza źródła finansowania Działanie zostało finansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Budżetu Państwa. Alokacja dla województwa świętokrzyskiego wynosiła 13 636 44, zł (kurs Euro z dnia 3.4.27 = 3,7879 zł). Działanie było wdrażane przez Urząd Marszałkowski w Kielcach. 9
Celem działania było zwiększenie konkurencyjności mikroprzedsiębiorstw poprzez ułatwienie dostępu do specjalistycznego doradztwa oraz zwiększenie zdolności inwestycyjnej w początkowym okresie funkcjonowania przedsiębiorstw. W ramach Działania realizowane były projekty inwestycyjne związane z utworzeniem, rozbudową lub nabyciem przedsiębiorstwa, rozszerzeniem działalności gospodarczej, rozpoczęciem w przedsiębiorstwie działań obejmujących dokonywanie zasadniczych zmian produkcji bądź procesu produkcyjnego, modernizacją środków produkcji a także zmianą wyrobu lub usługi w tym zmianą sposobu świadczenia usług. 2.1.2.2 Wielkość środków pozyskanych przez przedsiębiorstwa w regionie Do końca 28 roku rozliczono 123 umowy. Kwota dofinansowania do projektów zrealizowanych do grudnia 28 wynosiła ponad 12,4 mln zł. Liczba złożonych wniosków 42 Wartość złożonych wniosków 49,5 mln Liczba zawartych umów 156 Liczba zrealizowanych projektów 123 Wartość dotacji 12.4 mln 2.1.2.3 Innowacyjność projektów W ramach kwalifikowania do dofinansowania projektów do Działania 3.4 kryterium innowacyjności nie było brane pod uwagę, zatem nie wszystkie wnioski je spełniały. Dla celów badawczych pod uwagę wzięto wnioski, w ramach których wnioskodawcy aplikowali o środki na zakup nowoczesnych maszyn i urządzeń, które przyczyniły się do wytworzenia nowego produktu przynajmniej w skali lokalnej lub uruchomienia nowego procesu technologicznego w firmie. Na 123 zrealizowane umowy z beneficjentami, (z 42 złożonych wniosków i 156 podpisanych umów 2 ) 46 (37%) projektów zakwalifikowano do grupy generujących innowacje. 2 Rozwiązano 33 umowy 1
Na projekty innowacyjne o poziomie innowacyjności w skali lokalnej i regionalnej przyznano kwotę 5,4 mln zł, z czego rozliczono 5,2 mln zł, a całkowita wartość tych projektów wynosiła 12,9 mln zł. Zrealizowane projekty innowacyjne 46 Wartość dotacji na projekty 5 2 zł innowacyjne Rys. 1. Podział projektów w działaniu 3.4 ZPORR ze względu na kryterium innowacyjności, N= 123 46; 37% 77; 63% projekty innowacyjne projekty pozostałe W realizowanych projektach zdecydowanie przeważały innowacje procesowe. Firmy w dużej mierze decydowały się na zakup maszyn i urządzeń usprawniających procesy produkcyjne w skali lokalnej oraz regionalnej. Rys. 2. Rodzaje innowacji w projektach w ramach Dzialania 3.4 ZPORR, N=46 2% 15% 15% 68% produktowa procesowa organizacyjna technologiczna 11
2.1.2.4 Analiza branż Firmy, które poprzez realizację swoich projektów generowały innowacje działają przede wszystkim w branży przetwórstwa przemysłowego oraz sektora usług i budownictwa. Bazując na danych GUS i liczności firm w poszczególnych branżach w województwie świętokrzyskim, w przypadku Działania 3.4 firmy generujące innowacje zaliczają się do branż najliczniejszych w woj. świętokrzyskim. Rys. 3. Podział firm generujących innowacje według PKD w Działaniu 3.4 ZPORR, N= 46 D. PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE 16 G. HANDEL i NAPRAWA 9 F. BUDOWNICTWO 8 N. OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA K. OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI, WYNAJEM I USŁUGI ZWIĄZANE Z PROWADZENIEM DZIAŁALNOŚCI O. DZIAŁALNOŚD USŁUGOWA KOMUNALNA, SPOŁECZNA I INDYWIDUALNA, POZOSTAŁA E. WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ, GAZ, WODĘ M. EDUKACJA A. ROLNICTWO, ŁOWIECTWO I LEŚNICTWO Q. ORGANIZACJE I ZESPOŁY EKSTERYTORIALNE P. GOSPODARSTWA DOMOWE ZATRUDNIAJĄCE PRACOWNIKÓW L. ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA; OBOWIĄZKOWE UBEZPIECZENIA J. POŚREDNICTWO FINANSOWE I. TRANSPORT, GOSPODARKA MAGAZYNOWA I ŁĄCZNOŚD H. HOTELE I RESTAURACJE 2 2 1 1 3 4 C. GÓRNICTWO B. RYBACTWO 5 1 15 2 Najwięcej środków na projekty innowacyjne pozyskały firmy z branż najliczniejszych w regionie: przetwórstwo przemysłowe, handel i naprawa, budownictwo 3. 3 Na podstawie danych GUS. 12
Rys. 4. Wysokość pozyskanych środków przez firmy generujące innowacje według PKD w Działaniu 3.4 ZPORR, waluta - PLN, N=46 D. PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE 2268474,7 G. HANDEL i NAPRAWA 112265,95 F. BUDOWNICTWO 877125,1 N. OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA K. OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI, WYNAJEM I USŁUGI ZWIĄZANE Z PROWADZENIEM DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ 442191,75 363861,76 O. DZIAŁALNOŚD USŁUGOWA KOMUNALNA, SPOŁECZNA I INDYWIDUALNA, POZOSTAŁA E. WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ, GAZ, WODĘ M. EDUKACJA 245 3555,71 263861,76 A. ROLNICTWO, ŁOWIECTWO I LEŚNICTWO 67 Q. ORGANIZACJE I ZESPOŁY EKSTERYTORIALNE P. GOSPODARSTWA DOMOWE ZATRUDNIAJĄCE PRACOWNIKÓW L. ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA; OBOWIĄZKOWE UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I POWSZECHNE UBEZPIECZENIE ZDROWOTNE J. POŚREDNICTWO FINANSOWE I. TRANSPORT, GOSPODARKA MAGAZYNOWA I ŁĄCZNOŚD H. HOTELE I RESTAURACJE C. GÓRNICTWO B. RYBACTWO 1 2 3 Według danych na temat wiodących technologii i kierunków działań wyznaczonych w ramach projektu FORESIGHT 4 w województwie świętokrzyskim, analizowane projekty mają szansę wpisać się w rozwój kierunków związanych z budownictwem, usługami konsultingowymi, handlem i zmianą procesów produkcyjnych w przedsiębiorstwach. 4 Projekt nr WKP_1/1.4.5/2/26/2/23/61/26/U realizowany przez Politechnikę Świętokrzyską od lipca 26 roku. Projekt został przygotowany w celu określenia strategicznych kierunków rozwoju technologicznego województwa świętokrzyskiego oraz optymalnego wykorzystania środków przeznaczonych na ten rozwój w latach 27-22. 13
2.1.2.5 Analiza terytorialna W ramach Działania 3.4 najwięcej firm zrealizowało projekty z terenu powiatu skarżyskiego, starachowickiego i miasta Kielce. W 4 powiatach nie był realizowany żaden projekt innowacyjny. Rys. 5. Firmy generujące innowacje w powiatach w Działaniu 3.4 ZPORR, N= 46 2.1.2.6 Rezultaty W ramach zrealizowanych projektów łącznie wygenerowano 33,5 miejsc pracy dane według sprawozdań z realizacji projektów. Najwięcej miejsc pracy (aż 69,5, wygenerowano w ramach podklasy ochrona zdrowia i pomoc społeczna. Szacuje się, że w ramach projektów innowacyjnych wygenerowano 29 miejsc pracy, co stanowi 8,8% wszystkich miejsc pracy w ramach działania 3.4 ZPORR. Utworzenie jednego, innowacyjnego miejsca pracy kosztowało średnio 17931, 34 zł. 14
Rys. 6. Liczba miejsc pracy utworzonych w ramach działania 3.4 ZPORR przez firmy według PKD, N=46 A. ROLNICTWO, ŁOWIECTWO I LEŚNICTWO B. RYBACTWO C. GÓRNICTWO D. PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE E. WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ, GAZ, WODĘ F. BUDOWNICTWO 2 1 42 54 G. HANDEL.., NAPRAWA 69 H. HOTELE I RESTAURACJE 46 I. TRANSPORT, GOSPODARKA MAGAZYNOWA I ŁĄCZNOŚD J. POŚREDNICTWO FINANSOWE K. OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI, WYNAJEM I USŁUGI ZWIĄZANE Z PROWADZENIEM DZIAŁALNOŚCI L. ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA; OBOWIĄZKOWE UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I M. EDUKACJA 2 3 16 N. OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA O. DZIAŁALNOŚD USŁUGOWA KOMUNALNA, SPOŁECZNA I INDYWIDUALNA, POZOSTAŁA P. GOSPODARSTWA DOMOWE ZATRUDNIAJĄCE PRACOWNIKÓW Q. ORGANIZACJE I ZESPOŁY EKSTERYTORIALNE 26 69,5 1 2 3 4 5 6 7 8 2.1.3 Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw 24-26: Działanie 2.1 Wzrost Konkurencyjności Małych i Średnich Przedsiębiorstw poprzez doradztwo 2.1.3.1 Analiza źródła finansowania Działanie było finansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Budżetu Państwa. Alokacja wynosiła 1 422 974, zł. Działanie wdrażane było przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Skierowane zostało do sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw posiadających siedzibę na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. W przypadku 15
mikroprzedsiębiorstw wsparcie mogło być udzielone dla firm, których działalność była oparta o wykorzystanie zaawansowanych technologii o znaczącym potencjale rynkowym. Celem działania było zwiększenie konkurencyjności małych średnich przedsiębiorstw poprzez ułatwienie im dostępu do specjalistycznych usług doradczych. 2.1.3.2 Wielkość środków pozyskanych przez przedsiębiorstwa w regionie 5 W ramach ośmiu konkursów przedsiębiorcy z województwa świętokrzyskiego złożyli łącznie 71 projektów na sumę dofinansowania 3 173 46, 87 zł. Do otrzymania dofinansowania rekomendowano 42 projekty. W wyniku oceny formalnej i merytorycznej podpisano 4 umów na kwotę 1 456 134, zł. Liczba złożonych wniosków 71 Wnioskowana kwota dofinansowania 3 173 46,87 zł Wnioski rekomendowane do wsparcia 42 Wnioskowana kwota dofinansowania 1 492 884 zł Liczba zawartych umów 4 Wnioskowana kwota dofinansowania 1 456 134 zł 2.1.3.3 Innowacyjność projektów Dla celów badań wyselekcjonowano te projekty, które wprowadzały wewnętrzne innowacje organizacyjne. W wyniku szczegółowej analizy projektów ustalono, że spośród wszystkich dofinansowanych, generujące innowacje stanowią 24 projekty o wartości dofinansowania 595 185 zł. Całkowita wartość rozliczonych projektów to 1 735 762,91 zł (przy kwocie dofinansowania 557 929,5 zł). Na projekty innowacyjne przeznaczono 38% wartości alokacji. 5 Źródło danych: RIF (Regionalna Instytucja Finansująca Województwa Świętokrzyskiego Staropolska Izba Przemysłowo-Handlowa). 16
Rys. 7. Wartość podpisanych umów w działaniu 2.1 SPO WKP, N=4 557929,5; 38% 89824,5; 62% projekty innowacyjne projekty pozostałe Działanie: 2.1 SPO WKP Wszystkie projekty Alokacja: 1 422 974, zł Projekty innowacyjne zrealizowane Liczba Wnioskowa Wnioski Wnioskowa Liczba Wnioskowa Rzeczywi Całkowita złożonych na kwota rekomendow na kwota zawartyc na kwota sta wartość wniosków dofinansowa ane do dofinansowa h umów dofinansowa wielkość rozliczonyc nia [zł] uzyskania nia [zł]/ nia otrzymane h projektów wsparcia/ wartość wynikająca go [zł] podpisane podpisanych z umów [zł] wsparcia umowy umów wynikając a z rozliczeń [zł] 71 3 173 46, 87 42/4 1 492 884,/ 1 456 134, 24 595 185, 557 929,5 1 735 762,91 Realizowane projekty generowały jedynie innowacyjność organizacyjną. Były to projekty doradcze, w ramach których część przedsiębiorstw dokonała zmian organizacyjnych we własnej firmie, np. na skutek wdrożenia systemu zarządzania jakością. 17
2.1.3.4 Aktywności przedsiębiorstw z województwa świętokrzyskiego na tle innych województw Województwo świętokrzyskie w kontekście liczby projektów zrealizowanych z działania 2.1 SPO WKP plasuje się w dolnych wynikach rankingu. Tylko,9 % projektów zrealizowanych w ramach całego działania to projekty zrealizowane na terenie województwa świętokrzyskiego. Jest to przedostatnie miejsce (przed województwem opolskim). Wynik w ramach tego działania potwierdza trend funkcjonujący w innych źródłach finansowania. W toku innych badań należałoby postawić pytania badawcze o przyczyny takiej sytuacji. Rys. 8. Źródło: Raport PARP Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw Działania 2.1, 2.3, 1.2.1, 1.2.2 Efekty wsparcia przedsiębiorstw i otoczenia biznesu z 28 r. 2.1.3.5 Analiza branż W okresie programowania 24 26 wśród firm, które uzyskały dofinansowanie w ramach Działania 2.1 SPO WKP zdecydowanie przeważały firmy działające w branży przetwórstwa 18
przemysłowego. Drugą grupę stanowiły przedsiębiorstwa z branży budowlanej oraz handlu i usług. Dominujące branże w województwie świętokrzyskim to handel i naprawy, budownictwo oraz przetwórstwo przemysłowe, stąd można stwierdzić, iż w przypadku innowacyjnych projektów w działaniu 2.1 projekty składane były przez przedstawicieli najliczniejszych branż wojewódzkich. Rys. 9. Podział projektów generujących innowacje według PKD firm w działaniu 2.1 SPO WKP, N= 24 D. PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE 13 F. BUDOWNICTWO 4 G. HANDEL.., NAPRAWA K. OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI, WYNAJEM I USŁUGI ZWIĄZANE Z PROWADZENIEM DZIAŁALNOŚCI I. TRANSPORT, GOSPODARKA MAGAZYNOWA I ŁĄCZNOŚD 1 2 3 N. OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA L. ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA; OBOWIĄZKOWE UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I Q. ORGANIZACJE I ZESPOŁY EKSTERYTORIALNE P. GOSPODARSTWA DOMOWE ZATRUDNIAJĄCE PRACOWNIKÓW O. DZIAŁALNOŚD USŁUGOWA KOMUNALNA, SPOŁECZNA I INDYWIDUALNA, POZOSTAŁA M. EDUKACJA J. POŚREDNICTWO FINANSOWE H. HOTELE I RESTAURACJE E. WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ, GAZ, WODĘ C. GÓRNICTWO B. RYBACTWO A. ROLNICTWO, ŁOWIECTWO I LEŚNICTWO 1 2 4 6 8 1 12 14 Najwięcej środków na projekty innowacyjne pozyskały przedsiębiorstwa z branży przetwórstwa przemysłowego (klasa PKD 24 - D). 19
Rys. 1. Wartość dofinansowania otrzymanego przez firmy na projekty innowacyjne w działaniu 2.1 SPO WKP wg podziału PKD, N= 24 D. PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE 41235 G. HANDEL.., NAPRAWA 1122 F. BUDOWNICTWO K. OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI, WYNAJEM I USŁUGI ZWIĄZANE Z PROWADZENIEM DZIAŁALNOŚCI I. TRANSPORT, GOSPODARKA MAGAZYNOWA I ŁĄCZNOŚD N. OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA L. ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA; OBOWIĄZKOWE UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I Q. ORGANIZACJE I ZESPOŁY EKSTERYTORIALNE P. GOSPODARSTWA DOMOWE ZATRUDNIAJĄCE PRACOWNIKÓW O. DZIAŁALNOŚD USŁUGOWA KOMUNALNA, SPOŁECZNA I INDYWIDUALNA, POZOSTAŁA M. EDUKACJA J. POŚREDNICTWO FINANSOWE H. HOTELE I RESTAURACJE E. WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ, GAZ, WODĘ C. GÓRNICTWO B. RYBACTWO A. ROLNICTWO, ŁOWIECTWO I LEŚNICTWO 325 1375 1375 13 1 2 3 4 5 Wskazane branże są również szansą dla województwa świętokrzyskiego z punktu widzenia rozwoju wiodących technologii i kierunków działań zdefiniowanych w wyniku realizacji projektu badawczego FORESIGHT, do których należą m.in.: - budownictwo i przemysł materiałów budowlanych - przemysł maszynowy, automatyzacja i monitoring procesów produkcyjnych - usługi konsultingowe, handel, targi, promocja oraz turystyka. 2.1.3.6 Analiza terytorialna Najwięcej innowacyjnych projektów zrealizowanych zostało na terenie powiatu grodzkiego Kielce. Zabrakło natomiast projektów innowacyjnych z powiatów: kazimierskiego, opatowskiego i sandomierskiego. 2
Rys. 11. Firmy generujące innowacje w powiatach w działaniu 2.1 SPO WKP, N= 24 2.1.3.7 Rezultaty Rys. 12. Liczba prognozowanych miejsc pracy w projektach finansowanych z działania 2.1 SPO WKP według PKD, N=24 A. ROLNICTWO, ŁOWIECTWO I LEŚNICTWO B. RYBACTWO C. GÓRNICTWO D. PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE E. WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ, GAZ, WODĘ F. BUDOWNICTWO 16 77 G. HANDEL.., NAPRAWA 51 H. HOTELE I RESTAURACJE I. TRANSPORT, GOSPODARKA MAGAZYNOWA I ŁĄCZNOŚD J. POŚREDNICTWO FINANSOWE K. OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI, WYNAJEM I USŁUGI ZWIĄZANE Z PROWADZENIEM L. ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA; OBOWIĄZKOWE UBEZPIECZENIA M. EDUKACJA N. OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA O. DZIAŁALNOŚD USŁUGOWA KOMUNALNA, SPOŁECZNA I INDYWIDUALNA, POZOSTAŁA P. GOSPODARSTWA DOMOWE ZATRUDNIAJĄCE PRACOWNIKÓW Q. ORGANIZACJE I ZESPOŁY EKSTERYTORIALNE 2 333 5 1 15 2 25 3 35 21
Trudno jest na obecnym etapie i na podstawie posiadanych danych wtórnych wygenerować informacje na temat rzeczywistego wzrostu zatrudnienia, ponieważ rezultat ten nie był pod tym względem monitorowany. Powyżej prezentujemy zakładane wielkości prognozowane przez projektodawców na etapie składania projektu, jednakże można o nich mówić jako o prognozach a nie wskaźnikach faktycznie zrealizowanych. 2.1.4 Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw 24-26: Działanie 2.3 Wzrost Konkurencyjności Małych I Średnich Przedsiębiorstw poprzez inwestycje 2.1.4.1 Analiza źródła finansowania Działanie było finansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Budżetu Państwa. Alokacja wynosiła 43 695 497,52 zł. Działanie wdrażane było przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Celem Działania było zwiększenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw poprzez unowocześnienie ich oferty produktowej i technologicznej. W ramach Działania wspierane były projekty inwestycyjne mikro, małych i średnich przedsiębiorstw związane z inwestycjami w środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne. Dotacje przeznaczone zostały na inwestycje w środki trwałe związane z utworzeniem nowego przedsiębiorstwa, rozbudową istniejącej firmy lub realizacją w istniejącej firmie działań polegających na dokonywaniu zasadniczych zmian produktów lub procesu produkcyjnego poprzez racjonalizację, dywersyfikację lub modernizację. Realizowane były również inwestycje w wartości niematerialne i prawne związane z transferem technologii drogą nabycia praw patentowych, licencji, know how, w tym nieopatentowanej wiedzy technicznej. 2.1.4.2 Wielkość środków pozyskanych przez przedsiębiorstwa w regionie Popyt na wsparcie przekroczył możliwości finansowania. Wpłynęły 64 wnioski, z czego umowy podpisano na realizację 76 i dofinansowano w wysokości ponad 43,5 mln zł. 22
Liczba złożonych wniosków 64 Wnioskowana kwota dofinansowania 213 95 437,78 zł Wnioski rekomendowane do wsparcia 78 Wnioskowana kwota dofinansowania 45 353 32,64 zł Liczba zawartych umów 76 Wnioskowana kwota dofinansowania 43 75 943,7 zł 2.1.4.3 Projekty innowacyjne Przedsiębiorstwa musiały wykazać, że ich działalność jest oparta o wykorzystanie zaawansowanych technologii o znaczącym potencjale rynkowym. Aby otrzymać wsparcie projekty w ramach działania 2.3 musiały spełniać kryterium innowacyjności. W związku z tym wszystkie zrealizowane, były przedmiotem badania. Projekty te musiały realizować wskaźnik rezultatu w postaci wzrostu zatrudnienia, w związku z powyższym w działaniu 2.3 projekty innowacyjne generowały miejsca pracy. Działanie: 2.3 SPO WKP Wszystkie projekty Alokacja: 43 695 497,52 zł Projekty innowacyjne zrealizowane Liczba złożonych wniosków Wnioskowana kwota dofinansowan ia [zł] Wnioski rekomendowa ne do uzyskania wsparcia/ podpisane umowy Wnioskowana kwota dofinansowan ia [zł]/ wartość podpisanych umów 64 213 95 437,78 78/ 76 45 353 32,64/ 43 75 943,7 Liczba zawartych umów Wnioskowana kwota dofinansowan ia wynikająca z umów [zł] Rzeczywista wielkość otrzymanego wsparcia wynikająca z rozliczeń [zł] Całkowita wartość rozliczonych projektów [zł] 71 4 81 497,57 37 31 631,25 11 294 85,84 Realizowane projekty generowały przede wszystkim innowacyjność procesową (74%) oraz produktową (23%), w niewielkim stopniu organizacyjną (3%). Generowana innowacyjność polegała w szczególności na zmianie procesu technologicznego produkcji w przedsiębiorstwach w dużej mierze z punktu widzenia regionu świętokrzyskiego. Część firm 23
w ramach realizacji projektów wytworzyła nowe produkty, często nowoczesne/ innowacyjne w regionie a nawet kraju. Rys. 13. Rodzaje innowacji w projektach w ramach działania 2.3 SPO WKP, N=71 5% 18% 22% technologiczna procesowa produktowa organizacyjna 55% 2.1.4.4 Analiza branż W okresie programowania 24 26 w Działaniu 2.3 SPO WKP zdecydowanie przeważały projekty firm działających w branży przetwórstwa przemysłowego, w tym, według występujących najczęściej (PKD 24 - D): - produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń, - produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowana, - produkcja drewna i wyrobów z drewna oraz z korka (z wyłączeniem mebli), wyrobów ze słomy i materiałów używanych do wyplatania, - włókiennictwo. Drugą grupę stanowiły przedsiębiorstwa z branży budowlanej. Dominujące branże w województwie świętokrzyskim to handel i naprawy, budownictwo oraz przetwórstwo przemysłowe, stąd można stwierdzić, iż w przypadku innowacyjnych projektów w działaniu 2.3 projekty składane były przez przedstawicieli branż najliczniej reprezentowanych w województwie. 24
Rys. 14. Liczba firm generujących innowacyjne projekty w działaniu 2.3 SPO WKP w podziale na PKD, N=71 D. PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE 53 F. BUDOWNICTWO O. DZIAŁALNOŚD USŁUGOWA KOMUNALNA, SPOŁECZNA I INDYWIDUALNA, POZOSTAŁA N. OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA L. ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA; OBOWIĄZKOWE UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I K. OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI, WYNAJEM I USŁUGI ZWIĄZANE Z PROWADZENIEM DZIAŁALNOŚCI J. POŚREDNICTWO FINANSOWE H. HOTELE I RESTAURACJE G. HANDEL...; NAPRAWA C. GÓRNICTWO Q. ORGANIZACJE I ZESPOŁY EKSTERYTORIALNE P. GOSPODARSTWA DOMOWE ZATRUDNIAJĄCE PRACOWNIKÓW M. EDUKACJA I. TRANSPORT, GOSPODARKA MAGAZYNOWA I ŁĄCZNOŚD E. WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ, GAZ, WODĘ B. RYBACTWO A. ROLNICTWO, ŁOWIECTWO I LEŚNICTWO 3 1 1 1 1 1 1 1 8 1 2 3 4 5 6 Zdecydowanie najwięcej środków pozyskały firmy z branży przetwórstwa przemysłowego (klasa PKD 24 - D). Wskazane branże są również szansą dla województwa świętokrzyskiego z punktu widzenia rozwoju wiodących technologii i kierunków działań zdefiniowanych w wyniku realizacji projektu badawczego FORESIGHT, do których należą m.in.: - budownictwo i przemysł materiałów budowlanych - przemysł maszynowy, automatyzacja i monitoring procesów produkcyjnych - usługi konsultingowe, handel, targi, promocja oraz turystyka. 25
Rys. 15. Wielkość środków pozyskanych przez firmy generujące innowacje w działaniu 2.3 SPO WKP w podziale na kody PKD, N=71 PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE 2987619 BUDOWNICTWO HOTELE I RESTAURACJE GÓRNICTWO DZIAŁALNOŚD USŁUGOWA KOMUNALNA, SPOŁECZNA I INDYWIDUALNA, POZOSTAŁA HANDEL...; NAPRAWA POŚREDNICTWO FINANSOWE OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI, WYNAJEM I USŁUGI ZWIĄZANE Z PROWADZENIEM DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA; OBOWIĄZKOWE UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I POWSZECHNE OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA ORGANIZACJE I ZESPOŁY EKSTERYTORIALNE GOSPODARSTWA DOMOWE ZATRUDNIAJĄCE PRACOWNIKÓW EDUKACJA TRANSPORT, GOSPODARKA MAGAZYNOWA I ŁĄCZNOŚD WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ, GAZ, WODĘ RYBACTWO ROLNICTWO, ŁOWIECTWO I LEŚNICTWO 66227,18 125 915 395 25385 236356 227845 1 55 1 2 3 4 2.1.4.5 Analiza terytorialna Najwięcej projektów było realizowanych przez formy z powiatu m. Kielce, kieleckiego i starachowickiego. Żadna z firm z powiatów kazimierskiego i pińczowskiego nie realizowała projektu innowacyjnego w ramach tego działania. 26
Rys. 16. Firmy generujące innowacje w powiatach w działaniu 2.3 SPO WKP, N=71 2.1.4.6 Rezultaty Rys. 17. Liczba miejsc pracy utworzonych w projektach innowacyjnych w działaniu 2.3 SPO WKP według PKD, N=71 A. ROLNICTWO, ŁOWIECTWO I LEŚNICTWO B. RYBACTWO C. GÓRNICTWO D. PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE E. WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ, GAZ, WODĘ F. BUDOWNICTWO G. HANDEL.., NAPRAWA H. HOTELE I RESTAURACJE I. TRANSPORT, GOSPODARKA MAGAZYNOWA I ŁĄCZNOŚD J. POŚREDNICTWO FINANSOWE K. OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI, WYNAJEM I USŁUGI ZWIĄZANE Z PROWADZENIEM DZIAŁALNOŚCI L. ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA; OBOWIĄZKOWE UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I M. EDUKACJA N. OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA O. DZIAŁALNOŚD USŁUGOWA KOMUNALNA, SPOŁECZNA I INDYWIDUALNA, POZOSTAŁA P. GOSPODARSTWA DOMOWE ZATRUDNIAJĄCE PRACOWNIKÓW Q. ORGANIZACJE I ZESPOŁY EKSTERYTORIALNE 1 7 9 5 7 2 12 96 38 5 1 15 2 25 3 35 4 27
W rezultacie realizacji projektów innowacyjnych w ramach Działania 2.3 w województwie świętokrzyskim powstało 519 nowych miejsc pracy. Średnio na jedno miejsce pracy wydatkowane zostało 71 872 zł dotacji. Dominującą branżą pod względem ilości wygenerowanych miejsc pracy jest przetwórstwo przemysłowe. Wszystkie utworzone w ramach realizacji projektu miejsca pracy można uznać za miejsca pracy w projektach innowacyjnych innowacje w projekcie były kryterium dopuszczającym. 2.1.4.7 Aktywność przedsiębiorstw z województwa świętokrzyskiego na tle innych województw Świętokrzyskie wypada bardzo słabo na tle innych województw. Najwięcej projektów działania 2.3 SPO WKP zostało zrealizowanych w województwach: wielkopolskim (11%), mazowieckim (1%), śląskim (1%), ma opolskim (9%) oraz łódzkim (9%). Najmniej projektów inwestycyjnych zrealizowano w świętokrzyskim (niecałe 3%), opolskim, zachodniopomorskim, lubuskim, (po 3% wszystkich zrealizowanych projektów). Rys. 18. Źródło: Raport PARP Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw Działania 2.1, 2.3, 1.2.1, 1.2.2 Efekty wsparcia przedsiębiorstw i otoczenia biznesu z 28 r. 28
2.1.5 Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw 24-26: Działanie 2.2.1 WSPARCIE DLA PRZEDSIĘBIORSTW DOKONUJĄCYCH NOWYCH INWESTYCJI 2.1.5.1 Analiza źródła finansowania Działanie było finansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Budżetu Państwa. Alokacja dla województwa świętokrzyskiego wynosiła 21 652 929,72 zł, Działanie wdrażane było przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Ministerstwo Gospodarki. Celem Działania była poprawa poziomu innowacyjności przedsiębiorstw poprzez wspieranie nowych inwestycji polegających na utworzeniu lub rozbudowie istniejącego przedsiębiorstwa, dywersyfikacji produkcji przedsiębiorstwa poprzez wprowadzenie nowych dodatkowych produktów lub dokonaniu zasadniczej zmiany dotyczącej całościowego procesu produkcyjnego istniejącego przedsiębiorstwa. Główny nacisk kładziony był na wspieranie nowych inwestycji zwiększających innowacyjność przedsiębiorstw. Cele szczegółowe Działania to: - wzrost nakładów na inwestycje przedsiębiorstw - wzrost wskaźnika innowacyjności przedsiębiorstw, unowocześnienie technologii, wzrost wydajności pracy i poprawa jakości - poprawa stanu środowiska - poszerzenie oferty produktowej bądź usługowej 2.1.5.2 Wielkość środków pozyskanych przez przedsiębiorstwa w regionie W ramach konkursów przedsiębiorcy złożyli łącznie 79 projekty na sumę dofinansowania 233 326 53,44 zł. Do otrzymania dofinansowania rekomendowano 56 projektów, a suma wnioskowanego dofinansowania prawie dziesięciokrotnie przekroczyła poziom uzyskanego dofinansowania. W wyniku oceny formalnej i merytorycznej podpisano 8 umów na kwotę 24 331 789,32 zł. Całkowita wartość rozliczonych projektów wyniosła 232 469 819,7 zł (stan na 3.3.29r.). 29
Liczba złożonych wniosków (do RIF) 79 Wnioskowana kwota dofinansowania 233 326 53,44 zł Wnioski rekomendowane do wsparcia 56 Wnioskowana kwota dofinansowania 217 222 89,59 zł Liczba zawartych umów (wnioski złożone w RIF) Liczba zawartych umów (wnioski złożone w MG) 6 2 Liczba zawartych umów (razem) 8 Wielkość otrzymanego wsparcia 23 45 826,68 zł (stan na 3.3.29r.) 2.1.5.3 Innowacyjność projektów Na projekty innowacyjne przeznaczono 1 % wartości alokacji. Działanie: 2.2.1 SPO WKP Wszystkie projekty Alokacja: 21 652 929,72 zł Projekty innowacyjne zrealizowane Liczba Wnioskowa Wnioski Wnioskowa Liczba Wnioskowa Rzeczywista Całkowita złożonych na kwota rekomendo na kwota zawartych na kwota wielkość wartość wniosków dofinansowa wane do dofinansowa umów dofinansowa otrzymaneg rozliczonyc nia [zł] uzyskania nia [zł] nia o wsparcia h projektów wsparcia wynikająca wynikająca [zł] z umów [zł] z rozliczeń [zł] 173 465 663 239,36 56 217 222 89,59 8 24 331 789,32 23 45 826,68 232 469 819,7 3
Realizowane projekty generowały innowacyjność technologiczną, procesową oraz produktową. Generowana innowacyjność polegała w szczególności na zmianie procesu technologicznego produkcji w przedsiębiorstwach w dużej mierze z punktu widzenia regionu świętokrzyskiego. Część firm w ramach realizacji projektów wytworzyła nowe produkty, często innowacyjne w skali regionu a nawet kraju. Rys. 19. Rodzaje innowacji w projektach w ramach działania 2.2.1 SPO WKP, N=8 2 3 5 technologiczna procesowa produktowa organizacyjna 2.1.5.4 Analiza branż W okresie programowania 24 26 w Działaniu 2.2.1 SPO WKP wszystkie zrealizowane projekty reprezentowały branżę przetwórstwa przemysłowego, w tym, według występujących najczęściej (klasa PKD 24 - D): - produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń - produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowana - produkcja drewna i wyrobów z drewna oraz z korka (z wyłączeniem mebli), wyrobów ze słomy i materiałów używanych do wyplatania - produkcja tworzyw sztucznych W ramach działania SPO WKP 2.2.1 firmy z regionu świętokrzyskiego pozyskały 23 45 826,68 dofinansowania. 31
Wskazane branże są szansą dla województwa świętokrzyskiego z punktu widzenia rozwoju wiodących technologii i kierunków działań zdefiniowanych w wyniku realizacji projektu badawczego FORESIGHT, do których należy m.in. przemysł maszynowy, automatyzacja i monitoring procesów produkcyjnych 2.1.5.5 Analiza terytorialna W ramach działania były realizowane projekty przez firmy jedynie z połowy powiatów: dwa projekty z powiatu skarżyskiego, po jednym z powiatów: kieleckiego, koneckiego, opatowskiego, starachowickiego i staszowskiego. Rys. 2. Firmy generujące innowacje w powiatach w działaniu 2.2.1 SPO WKP, N=8 2.1.5.6 Rezultaty W rezultacie realizacji projektów innowacyjnych w ramach Działania 2.2.1 w województwie świętokrzyskim powstały 362 nowe miejsca pracy na 371 planowanych. Średnio na utworzenie 1 nowego miejsca pracy wydatkowano 63 29,77 zł dotacji. Wszystkie miejsca pracy powstały w projektach innowacyjnych w ramach podklasy PKD przetwórstwo przemysłowe (klasa PKD 24 - D). 32
2.1.6 Rezultaty projektów z okresu programowania 24-26 podsumowanie W ramach wszystkich źródeł finansowych wspierających projekty innowacyjne w latach 24-26 w województwie świętokrzyskim pochodzących z funduszy strukturalnych, udzielono wsparcia o łącznej wartości 69 577 194,87 złotych. Poniższe zestawienie pokazuje wsparcie w podziale na podklasy PKD. Największe wsparcie uzyskały firmy z podklasy przetwórstwo przemysłowe 56 5 554,75 złotych (klasa PKD 24 D). Rys. 21. Wartość dofinansowania pozyskanego przez firmy ZPORR i SPO WKP na projekty innowacyjne w ramach PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE 565554,75 BUDOWNICTWO HANDEL... NAPRAWA HOTELE I RESTAURACJE GÓRNICTWO OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI, WYNAJEM I OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA DZIAŁALNOŚD USŁUGOWA WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ EDUKACJA POŚREDNICTWO FINANSOWE ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA ROLNICTWO, LEŚNICTWO, ŁOWIECTWO TRANSPORT I GOSPODARKA MAGAZYNOWA ORGANIZACJE I ZESPOŁY EKSTERYTORIALNE GOSPODARSTWA DOMOWE RYBACTWO 7511652,19 1378315,95 125 915 65456,76 51191,75 4195 3555,71 263861,76 236356 1 67 1375 33
Warto również spojrzeć na projekty przez pryzmat wygenerowanych miejsc pracy, poniższa tabela pokazuje miejsca pracy stworzone w latach 24-6 według podklas PKD. W tym zestawieniu wzięto pod uwagę działania 3.4 ZPORR oraz 2.3 i 2.2.1 SPO WKP. W zestawieniu nie uwzględniono miejsc pracy prognozowanych, ale nie zweryfikowanych monitoringiem. Łącznie utworzono 1211,5 miejsc pracy. Dwie najbardziej kreatywne pod względem miejsc pracy branże to przetwórstwo przemysłowe (796 miejsc pracy) oraz budownictwo (138 miejsc pracy). Miejsca pracy wykreowane w projektach innowacyjnych to łącznie 91 miejsc pracy. Rys. 22. Liczba miejsc pracy utworzonych w ramach funduszy w perspektywie finansowej 24-26 A. ROLNICTWO, ŁOWIECTWO I LEŚNICTWO B. RYBACTWO C. GÓRNICTWO D. PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE E. WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ, GAZ, WODĘ F. BUDOWNICTWO 2 1 1 138 796 G. HANDEL.., NAPRAWA H. HOTELE I RESTAURACJE 76 55 I. TRANSPORT, GOSPODARKA MAGAZYNOWA I ŁĄCZNOŚD J. POŚREDNICTWO FINANSOWE K. OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI, WYNAJEM I USŁUGI ZWIĄZANE Z PROWADZENIEM DZIAŁALNOŚCI L. ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA; OBOWIĄZKOWE UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I M. EDUKACJA N. OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA O. DZIAŁALNOŚD USŁUGOWA KOMUNALNA, SPOŁECZNA I INDYWIDUALNA, POZOSTAŁA P. GOSPODARSTWA DOMOWE ZATRUDNIAJĄCE PRACOWNIKÓW Q. ORGANIZACJE I ZESPOŁY EKSTERYTORIALNE 5 2 16 7 3 71,5 38 1 2 3 4 5 6 7 8 9 34
Rys. 23. Miejsca pracy powstałe w wyniku realizacji projektów w perspektywie 24-26 w województwie świętokrzyskim w poszczególnych branżach. Polska Klasyfikacja Działalności Klasa PKD Polska Klasyfikacja Działalności Klasa PKD A. ROLNICTWO, ŁOWIECTWO I LEŚNICTWO B. RYBACTWO B C. GÓRNICTWO C D. PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE E. WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ, GAZ, WODĘ F. BUDOWNICTWO F G. HANDEL HURTOWY I DETALICZNY; NAPRAWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH, MOTOCYKLI ORAZ ARTYKUŁÓW UŻYTKU OSOBISTEGO I DOMOWEGO H. HOTELE I RESTAURACJE H A D E G J. POŚREDNICTWO FINANSOWE J K. OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI, WYNAJEM I USŁUGI ZWIĄZANE Z PROWADZENIEM DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ L. ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA; OBOWIĄZKOWE UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I POWSZECHNE UBEZPIECZENIE ZDROWOTNE M. EDUKACJA M N. OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA O. DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA KOMUNALNA, SPOŁECZNA I INDYWIDUALNA, POZOSTAŁA P. GOSPODARSTWA DOMOWE ZATRUDNIAJĄCE PRACOWNIKÓW K L N O P I. TRANSPORT, GOSPODARKA MAGAZYNOWA I ŁĄCZNOŚĆ I Q. ORGANIZACJE I ZESPOŁY EKSTERYTORIALNE Q 35
2.2 Obszar 2 - Analiza środków przyznanych przedsiębiorstwom z województwa świętokrzyskiego z programów operacyjnych RPO 27-213 i POIG 27-213. 2.2.1 Regionalny Program Operacyjny Województwa Świętokrzyskiego na Lata 27 213 Działanie 1.1 Bezpośrednie Wsparcie Mikro, Małych I Średnich Przedsiębiorstw 2.2.1.1 Analiza źródła finansowania Działanie jest finansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Budżetu Państwa. Instytucją wdrażającą dla działania w województwie świętokrzyskim jest Urząd Marszałkowski. Jest skierowane do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw planujących wprowadzenie innowacji technologicznych lub organizacyjnych. 2.2.1.2 Wielkość środków pozyskanych przez przedsiębiorstwa w regionie W ramach pierwszego konkursu zamkniętego złożone zostały 343 wnioski, o wartości całkowitej 549 13 832,47 zł, w tym wnioskowana wartość dofinansowania wyniosła 213 876 568,15 zł. Wysokość środków przeznaczonych do zakontraktowania w ramach pierwszego konkursu opiewała na kwotę 4 92 426,6 zł i w całości została przeznaczona na dofinansowanie projektów MŚP dotyczących wdrożenia działań innowacyjnych obejmujących dokonywanie zasadniczych zmian w procesie produkcji lub sposobie świadczenia usług. W wyniku przeprowadzonej oceny 173 projekty zostały zweryfikowane pozytywnie pod względem merytorycznym, całkowita wartość tych projektów wyniosła 348 385 167,22 zł, w tym dotacja 132 381 73,72 zł. Kwota dotacji projektów poprawnych merytorycznie stanowi 323,65% alokacji pierwszego konkursu. Uchwałą Zarządu Województwa Świętokrzyskiego podjęto decyzję o podpisaniu umów na dofinansowanie realizacji 71 innowacyjnych projektów na łączną kwotę dotacji 7 593 283,86 zł, całkowita wartość zakontraktowanych projektów wyniosła 189 46 383,9 zł. Z powodu braku środków 12 projekty ocenione pozytywnie pod względem merytorycznym, nie zostały uwzględnione przy podpisywaniu umów, całkowita wartość tych projektów wyniosła 159 338 783,32 zł, w tym wartość dotacji 61 788 446,86 zł. 36
Liczba złożonych wniosków 343 Wnioskowana kwota dofinansowania 213 876 568,15 zł Wnioski ocenione pozytywnie 173 Wnioskowana kwota dofinansowania 132 381 73,72 zł Liczba zawartych umów 72 Wielkość otrzymanego wsparcia 7 593 283,86 zł 2.2.1.3 Innowacyjność wniosków Wszystkie dofinansowane projekty spełniały kryterium innowacyjności. Niemal połowa projektów rekomendowanych do otrzymania wsparcia w ramach pierwszego konkursu działania 1.1 RPOWŚ przewidywała wdrożenie innowacyjnych rozwiązań w zakresie zasadniczych zmian w procesie produkcji lub sposobie świadczenia usług, dotacje na wprowadzenie innowacyjnych produktów zostały przyznane 37 % z wszystkich rekomendowanych projektów. Pozostałe 15 % procent stanowią projekty, w których przedsiębiorstwa zaplanowały wprowadzenie innowacji organizacyjnych. Rys. 24. Rodzaje innowacji w projektach w ramach działania 1.1 RPO, N=72 16% 31% produktowa 17% procesowa technologiczna 36% organizacyjna 2.2.1.4 Analiza branż Z przeprowadzonych badań wynika, że wśród zakontraktowanych projektów najwięcej reprezentuje sektor przetwórstwa przemysłowego, a firmy z tego sektora stanowią około 9 % wszystkich podmiotów gospodarczych województwa. Na kolejnych miejscach uplasowały się firmy których projekty dotyczyły branż (PKD 24): - budowlanej, 37
- konserwacji i naprawy pojazdów samochodowych, - hotelarstwa i gastronomii. Analizując rodzaje zatwierdzonych przez Instytucje Wdrażającą projektów, wnioskujemy, że przeważająca większość firm reprezentuje branże nie będące przedstawicielami branż najliczniejszych w regionie. Podmioty gospodarcze w województwie Świętokrzyskim według sekcji PKD reprezentują najczęściej handel i naprawy, firmy z tego sektora stanowią ponad 1/3 wszystkich podmiotów gospodarczych w województwie. Najwyższy poziom innowacyjności charakteryzuje przedsiębiorstwa z branży przetwórstwa przemysłowego potwierdza to również najwyższy odsetek aktywności w zakresie aplikowania o fundusze unijne. Projekty z tego sektora były najlepiej oceniane merytorycznie w ramach pierwszego konkursu działania 1.1, a jednym z najważniejszych kryteriów oceny był wzrost innowacyjności przedsiębiorstw. Rys. 25. Podział firm generujących innowacje według PKD w działaniu 1.1 RPO, N=72 Najwyższą kwotę dotacji pozyskały firmy z branży przetwórstwo przemysłowe. 38
Rys. 26. Wielkość środków pozyskanych przez firmy generujące innowacje w działaniu 1.1 RPO, N=72 2.2.1.5 Analiza terytorialna Przeprowadzone badanie pokazuje, że najwięcej innowacyjnych projektów, na które zostały zawarte umowy w ramach pierwszego konkursu działania 1.1 zostało złożonych przez firmy z terenu Kielc i powiatu kieleckiego. Stosunkowo dużo projektów reprezentuje powiaty skarżyski, ostrowiecki oraz buski. Najmniej zakontraktowanych projektów pochodzi z terenów powiatów kazimierskiego i opatowskiego. 39
Rys. 27. Firmy generujące innowacje w powiatach w działaniu 1.1 RPO według powiatów, N=72 2.2.1.6 Zakładane rezultaty W wyniku przeprowadzenia pierwszego konkursu zadeklarowanych zostało utworzenie 568,37 nowych miejsc pracy (w przeliczeniu na pełne etaty), tj. średnio na jeden projekt przypada około 8 nowych miejsc pracy. Poniżej prezentujemy podział prognozowanych miejsc pracy według branż. Rys. 28. Liczba prognozowanych miejsc pracy w ramach działania 1.1 RPO, N=72 A. ROLNICTWO, ŁOWIECTWO I LEŚNICTWO 16 B. RYBACTWO C. GÓRNICTWO D. PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE E. WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ, GAZ, WODĘ F. BUDOWNICTWO 47 62,37 32 G. HANDEL.., NAPRAWA 19 H. HOTELE I RESTAURACJE 94 I. TRANSPORT, GOSPODARKA MAGAZYNOWA I ŁĄCZNOŚD J. POŚREDNICTWO FINANSOWE K. OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI, WYNAJEM I USŁUGI ZWIĄZANE Z PROWADZENIEM DZIAŁALNOŚCI L. ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA; OBOWIĄZKOWE UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I M. EDUKACJA N. OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA O. DZIAŁALNOŚD USŁUGOWA KOMUNALNA, SPOŁECZNA I INDYWIDUALNA, POZOSTAŁA P. GOSPODARSTWA DOMOWE ZATRUDNIAJĄCE PRACOWNIKÓW Q. ORGANIZACJE I ZESPOŁY EKSTERYTORIALNE 5 23 5 1 15 2 25 3 35 4