Kwiecień 2018 r. Informacja o rozliczeniach pieniężnych i rozrachunkach międzybankowych w IV kwartale 2017 r.

Kwiecień 2018 r. Informacja o rozliczeniach pieniężnych i rozrachunkach międzybankowych w IV kwartale 2017 r.

Kwiecień 2018 r. Informacja o rozliczeniach pieniężnych i rozrachunkach międzybankowych w IV kwartale 2017 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 2018 r.

Spis treści Wprowadzenie 2 1. System SORBNET2 4 2. System TARGET2-NBP 8 2.1 Rozliczenia transgraniczne w TARGET2-NBP 10 2.2 Rozliczenia krajowe w TARGET2-NBP 13 3. System Elixir 14 4. System Euro Elixir 17 4.1 Rozliczenia transgraniczne w Euro Elixir 18 4.2 Rozliczenia krajowe w Euro Elixir 21 5. System Express Elixir 22 6. System BlueCash 26 7. System BLIK 30 Podsumowanie 36 Załącznik 1 System SORBNET2 38 Załącznik 2 System TARGET-2 39 Załącznik 3 System Elixir 40 Załącznik 4 System Euro Elixir 41 Załącznik 5 System Express Elixir 42 Załącznik 6 System BlueCash 43 Załącznik 7 System BLIK 44 Spis wykresów 45

Wprowadzenie Wprowadzenie Jednym z zadań realizowanych przez banki centralne jest monitorowanie rozwoju systemów płatności w celu dokonywania okresowych ocen funkcjonowania całego systemu płatniczego. Do narzędzi służących realizacji tego celu zalicza się m.in. zbieranie informacji pozwalających na ocenę zmian zachodzących w poszczególnych systemach płatności. Dane uzyskane przez NBP za IV kwartał 2017 r. wykazują w porównaniu do III kwartału 2017 r.: a) w systemie SORBNET2: wzrost o 8% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu 18.036 szt., wzrost o 12% średnich dziennych obrotów do wysokości 309 mld zł, b) w systemie TARGET2-NBP: wzrost o 10% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu 6.065 szt., wzrost o 23% średnich dziennych obrotów do poziomu 4,7 mld euro, c) w systemie Elixir: wzrost o 10% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu 7,5 mln szt., wzrost o 12% średnich dziennych obrotów do poziomu 20,7 mld zł, d) w systemie Euro Elixir: wzrost o 9% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu 116.523 szt., wzrost o 12% średnich dziennych obrotów do poziomu 0,69 mld euro, e) w systemie Express Elixir: wzrost o 52% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu 19.174 szt., wzrost o 29% średnich dziennych obrotów do poziomu 59,5 mln zł, f) w systemie BlueCash: wzrost o 2% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu 10.238 szt., wzrost o 3% średnich dziennych obrotów do poziomu 17 mln zł, g) w systemie BLIK: wzrost o 45% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu 130.586 szt., wzrost o 35% średnich dziennych obrotów do poziomu 18,1 mln zł. Średnią wartość pojedynczego zlecenia, jakie było realizowane za pośrednictwem polskich systemów płatności, tj. systemów SORBNET2, TARGET2-NBP, Elixir, Euro Elixir, Express Elixir, BlueCash, BLIK, na przestrzeni III kwartału 2017 r. przedstawiono na wykresie nr 1. Wielkość średniej dziennej liczby przetwarzanych zleceń za pośrednictwem systemów wysokokwotowych w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2009 r. przedstawiono na wykresie nr 2. 2

Wprowadzenie Wykres 1. Średnia wartość pojedynczego zlecenia w poszczególnych systemach płatności w III kwartale 2017 r. (dla celów porównawczych wartość na wykresie wyrażona w złotych, przy przeliczeniu zastosowano kurs: 1 EUR = 4,2326 PLN, czyli średnioważony kurs liczony w IV kwartale 2017 r. wg danych NBP) Źródło: opracowanie własne Wykres 2. Średnia dzienna liczba zleceń realizowanych w poszczególnych systemach płatności wysokokwotowych na przestrzeni kolejnych kwartałów od IV kwartału 2009 r. Źródło: opracowanie własne 3

System SORBNET2 1. System SORBNET2 W IV kwartale 2017 r. w systemie SORBNET2 uczestniczyło 45 banków, Krajowa Izba Rozliczeniowa S.A., KDPW_CCP Spółka Akcyjna, Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. oraz NBP. W IV kwartale 2017 r. liczba uczestników systemu nie uległa zmianie. W okresie IV kwartału 2017 r. w systemie SORBNET2: rozliczono łącznie ok. 1,1 mln zleceń o wartości 19,2 bln zł, średnio dziennie rozliczono 18 tys. zleceń o wartości 309 mld zł, średnia wartość zlecenia wyniosła 17,1 mln zł. W porównaniu do wcześniejszego kwartału odnotowano: wzrost o 5% łącznej liczby zleceń (z 1.066.655 do 1.118.237 szt.), wzrost o 8% średniej dziennej liczby zleceń (z 16.666 do 18.036 szt.), wzrost o 8% łącznej wartości zleceń płatniczych (z 17,75 do 19,16 bln zł), wzrost o 12% średniej dziennej wartości zleceń (z 277 do 309 mld zł), wzrost o 3% średniej wartości rozliczanego zlecenia (z 16,6 do 17,1mln zł), wzrost o 0,2% średniej dziennej wielkości środków pieniężnych pozostawianych przez banki na koniec dnia na rachunkach bieżących w złotych w Departamencie Systemu Płatniczego (z poziomu 41,4 do poziomu 41,5 mld zł). Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemie SORBNET2 w kolejnych kwartałach, począwszy od IV kwartału 2015 r., przedstawiono na wykresach nr 3 i 4 Szczegółowe dane dotyczące systemu SORBNET2 zaprezentowano w załączniku nr 1 (strona 38). Wykres 3. Wartość zleceń w złotych w systemie SORBNET2 w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. Źródło: opracowanie własne 4

System SORBNET2 Wykres 4. Liczba zleceń w systemach SORBNET2 w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. Źródło: opracowanie własne Największą liczbę zleceń w skali poszczególnych miesięcy odnotowano w dniach: 31 października 2017 r. rozliczono 21.930 zleceń, 30 listopada 2017 r. rozliczono 21.161 zleceń, 29 grudnia 2017 r. rozliczono 27.704 zlecenia. W IV kwartale 2017 r. rozliczono średnio 18.036 zleceń dziennie, tj. więcej o 8% niż w poprzednim kwartale (16.666 zleceń dziennie). W porównaniu do analogicznego okresu z poprzedniego roku średnia dzienna liczba rozliczanych zleceń wzrosła o 6% (wykres nr 5). Wykres 5. Średnia dzienna liczba zleceń w systemach SORBNET2 oraz systemie SORBNET (funkcjonującym do 9 czerwca 2013 r.) w analogicznych kwartałach lat ubiegłych od 2003 r. Źródło: opracowanie własne W IV kwartale 2017 r. średnia wartość pojedynczego zlecenia wyniosła 17,134 mln zł i w porównaniu do poprzedniego kwartału zwiększyła się o 3% (z poziomu 16,6 mln zł). W porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego średnia wartość pojedynczego zlecenia zmniejszyła się o 2% (wykres nr 6). 5

System SORBNET2 Wykres 6. Średnia wartość w mln złotych pojedynczego zlecenia w systemach SORBNET2 oraz SORBNET w analogicznych kwartałach lat ubiegłych od 2003 r. Źródło: opracowanie własne W IV kwartale 2017 r. udział głównych typów operacji przeprowadzanych na rachunkach bieżących w całości obrotów przedstawiał się następująco: rozrachunki wynikające z realizacji zleceń klientowskich 53,3% (we wcześniejszym kwartale 52,8%), wykorzystanie kredytów udzielonych bankom przez NBP 23% (we wcześniejszym kwartale 24,3%), zakup lub wykup papierów wartościowych od NBP 8,6% (we wcześniejszym kwartale także 7,4% na czwartej pozycji pod względem udziału w całości obrotów). Udział głównych typów operacji przeprowadzanych na rachunkach bieżących banków w złotych w IV kwartale 2017 r. przedstawiono na wykresie nr 7. Wykres 7. Udział poszczególnych typów operacji przeprowadzanych na rachunkach bieżących banków w złotych w całości obrotów w IV kwartale 2017 r. Źródło: opracowanie własne 6

System SORBNET2 W okresie IV kwartału 2017 r. średni dzienny stan środków na rachunkach bieżących banków kształtował się na poziomie 41,5 mld zł. W porównaniu do kwartału poprzedniego (41,4 mld zł) odnotowano wzrost o 0,2%. Zmianę na przestrzeni kolejnych kwartałów od IV kwartału 2015 r. w wielkości średniego dziennego stanu środków na rachunkach bieżących banków w złotych przedstawiono na wykresie nr 8. Wykres 8. Średni dzienny stan środków w złotych pozostawianych przez banki na rachunkach bieżących w DSP w kolejnych kwartałach od I kwartału 2008 r. Źródło: opracowanie własne 7

System TARGET2-NBP 2. System TARGET2-NBP Według stanu na koniec grudnia 2017 r. bezpośrednimi uczestnikami systemu TARGET2-NBP były następujące podmioty: Narodowy Bank Polski, Krajowa Izba Rozliczeniowa S.A., Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A., KDPW_CCP S.A., 18 banków komercyjnych; czyli analogicznie jak w kwartale poprzednim. W okresie IV kwartału 2017 r. w systemie TARGET2-NBP: rozliczono łącznie 382,1 tys. zleceń o wartości 297,8 mld euro, średnio dziennie rozliczono 6.065 zleceń o wartości 4,7 mld euro, średnia wartość zlecenia wyniosła 779,4 tys. euro. Szczegółowe dane dotyczące systemu TARGET2-NBP zaprezentowano w załączniku nr 2 (strona 39). W porównaniu do wcześniejszego kwartału odnotowano: wzrost o 7% łącznej liczby zleceń płatniczych (z 358,9 do 382,1 tys. szt.), wzrost o 10% średniej dziennej liczby zleceń (z 5.522 do 6.065 szt.), wzrost o 19% łącznej wartości zleceń (z 249,9 do 297,8 mld euro), wzrost o 23% średniej dziennej wartości zleceń (z 3,8 do 4,7 mld euro), wzrost o 12% średniej wartości rozliczanego zlecenia (z 696,2 do 779,4 tys. euro). Wartość i liczbę zleceń w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach, począwszy od IV kwartału 2015 r., przedstawiono na wykresach nr 9 i 10. Wykres 9. Wartość zleceń w euro w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. Źródło: opracowanie własne 8

System TARGET2-NBP Wykres 10. Liczba zleceń w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. Źródło: opracowanie własne W IV kwartale 2017 r. rozliczono w systemie TARGET2-NBP średnio 6.065 zleceń dziennie, tj.więcej o 10% niż w poprzednim kwartale (5.522 zleceń dziennie). Średnią dzienną liczbę zleceń rozliczanych w systemie TARGET2-NBP na przestrzeni kolejnych kwartałów przedstawia wykres nr 11. Wykres 11. Średnia dzienna liczba zleceń w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2009 r. Źródło: opracowanie własne Średnia wartość pojedynczego zlecenia w IV kwartale 2017 r. wyniosła 779,4 tys. euro (równowartość 3,3 mln zł, przeliczając wg kursu NBP w IV kwartale 2017 r. wynoszącym 1 EUR = 4,2326 PLN). Średnia wartość pojedynczego zlecenia w systemie TARGET2 w porównaniu do poprzedniego kwartału zwiększyła się o 12% z poziomu 696 tys. euro. Średnią wartość pojedynczego zlecenia w systemie TARGET2-NBP na przestrzeni kolejnych kwartałów przedstawia wykres nr 12. 9

System TARGET2-NBP Wykres 12. Średnia wartość w tys. euro pojedynczego zlecenia w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach od II kwartału 2008 r. Źródło: opracowanie własne 2.1 Rozliczenia transgraniczne w TARGET2-NBP Kategoria rozliczeń transgranicznych w euro w systemie TARGET2-NBP obejmuje zlecenia wysyłane lub otrzymywane przez polskie banki w obrocie z bankami zagranicznymi. W IV kwartale 2017 r. w ramach rozliczeń transgranicznych w TARGET2-NBP: rozliczono łącznie 332,4 tys. zleceń o wartości 255,2 mld euro, średnio dziennie rozliczono 5.276 zleceń, średnia wartość zlecenia wyniosła 767,9 tys. euro. Zlecenia transgraniczne stanowiły: 87% liczby wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP (we wcześniejszym kwartale udział wynosił 87,4%). 85,7% wartości wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP (we wcześniejszym kwartale udział wynosił 85%). Liczbę zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP w podziale na zlecenia krajowe oraz transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane przedstawiono na wykresie nr 13. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej liczbie wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP przedstawiono na wykresie nr 14. Wartość zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP w podziale na zlecenia krajowe oraz transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane przedstawiono na wykresie nr 15. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej wartości wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP przedstawiono na wykresie nr 16. 10

System TARGET2-NBP Wykres 13. Liczba zleceń w systemie TARGET2-NBP w podziale na krajowe, transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane w III oraz IV kwartale 2017 r. Źródło: opracowanie własne Wykres 14. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń, tj. krajowych, transgranicznych wysłanych i transgranicznych otrzymanych, w ogólnej liczbie zleceń rozliczonych w systemie TARGET2-NBP w III oraz w IV kwartale 2017 r. 2017 Q3 2017 Q4 Źródło: opracowanie własne 11

System TARGET2-NBP Wykres 15. Wartość zleceń (w mld euro) w systemie TARGET2-NBP w podziale na krajowe, transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane w III i IV kwartale 2017 r. Źródło: opracowanie własne Wykres 16. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń tj. krajowych, transgranicznych wysłanych i transgranicznych otrzymanych w ogólnej wartości zleceń rozliczonych w systemie TARGET2-NBP w III i IV kwartale 2017 r. 2017 Q3 2017 Q4 Źródło: opracowanie własne 12

System TARGET2-NBP 2.2 Rozliczenia krajowe w TARGET2-NBP Kategoria rozliczeń krajowych w euro w systemie TARGET2-NBP obejmuje rozliczenia dotyczące zleceń kierowanych i otrzymanych przez polskie banki uczestniczące bezpośrednio w TARGET2-NBP dokonywane między nimi, a także między tymi bankami a NBP. W okresie IV kwartału 2017 r. w ramach rozliczeń krajowych w TARGET2-NBP: rozliczono łącznie 49,7 tys. zleceń o łącznej wartości 42,6 mld euro, średnio dziennie rozliczono 789 zleceń, średnia wartość zlecenia wyniosła 856,1 tys. euro. Zlecenia krajowe stanowiły: 13% liczby wszystkich zleceń realizowanych w systemie TARGET2-NBP (we wcześniejszym kwartale udział ten wynosił 12,6%), 14,3% wartości wszystkich zleceń realizowanych w systemie TARGET2-NBP (we wcześniejszym kwartale udział ten wynosił 15%). Liczbę i wartość zleceń krajowych na tle pozostałych kategorii zleceń w systemie TARGET2-NBP zaprezentowano na wykresach nr 13 i 15. 13

System Elixir 3. System Elixir Według stanu na koniec IV kwartału 2017 r. bezpośrednimi uczestnikami wymiany zleceń płatniczych w systemie Elixir było 40 banków (w tym NBP). Lista uczestników uległa zmniejszeniu w październiku 2017 r. o jeden podmiot, tj. RBS Bank (Polska) S.A.W okresie IV kwartału 2017 r. w systemie ELIXIR: rozliczono łącznie 465,5 mln zleceń o wartości 1,285 bln zł, średnio dziennie rozliczono 7,5 mln zleceń o łącznej wartości 20,7 mld zł, średnia wartość zlecenia wyniosła 2.760 zł. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano: wzrost o 6% łącznej liczby transakcji (z 437,8 do 465,5 mln szt.), wzrost o 10% średniej dziennej liczby transakcji (z 6,8 do 7,5 mln szt.), wzrost o 9% łącznej wartości transakcji (z 1,18 do 1,29 bln zł), wzrost o 12% średnich dziennych obrotów (z 18,5 do 20,7 mld zł), wzrost o 2% średniej kwoty transakcji (z 2.701 do 2.760 zł). Szczegółowe dane dotyczące systemu Elixir zaprezentowano w załączniku nr 3 (strona 40). Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemie Elixir w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. przedstawiono na wykresie nr 17 i 18. Wykres 17. Wartość zleceń w złotych rozliczanych w systemie Elixir w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. Źródło: Dane KIR S.A. 14

2008 Q1 2008 Q2 2008 Q3 2008 Q4 2009 Q1 2009 Q2 2009 Q3 2009 Q4 2010 Q1 2010 Q2 2010 Q3 2010 Q4 2011 Q1 2011 Q2 2011 Q3 2011 Q4 2012 Q1 2012 Q2 2012 Q3 2012 Q4 2013 Q1 2013 Q2 2013 Q3 2013 Q4 2014 Q1 2014 Q2 2014 Q3 2014 Q4 2015 Q1 2015 Q2 2015 Q3 2015 Q4 2016 Q1 2016 Q2 2016 Q3 2016 Q4 2017 Q1 2017 Q2 2017 Q3 2017 Q4 System Elixir Wykres 18. Liczba zleceń rozliczanych w systemie Elixir w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. Źródło: Dane KIR S.A. W IV kwartale 2017 r. w systemie Elixir rozliczono dziennie średnio 7,5 mln zleceń, tj. więcej o 10% w porównaniu do poprzedniego kwartału (6,8 mln zleceń dziennie). Średnią dzienną liczbę zleceń rozliczanych w systemie Elixir na przestrzeni kolejnych kwartałów przedstawiono na wykresie nr 19. Wykres 19. Średnia dzienna liczba zleceń w systemie Elixir w kolejnych kwartałach od I kwartału 2008 r. 8 000 7 000 6 000 5 000 4 917 5 145 5 453 5 866 6 047 6 399 6 684 6 773 7 154 7 508 4 000 3 000 Źródło: Dane KIR S.A. W IV kwartale 2017 r. średnia wartość pojedynczego zlecenia wyniosła 2.760 zł i zwiększyła się o 2% w porównaniu do poprzedniego kwartału (2.701 zł). Średnią wartość pojedynczego zlecenia w systemie Elixir na przestrzeni kolejnych kwartałów przedstawia wykres nr 20. 15

2008 Q1 2008 Q2 2008 Q3 2008 Q4 2009 Q1 2009 Q2 2009 Q3 2009 Q4 2010 Q1 2010 Q2 2010 Q3 2010 Q4 2011 Q1 2011 Q2 2011 Q3 2011 Q4 2012 Q1 2012 Q2 2012 Q3 2012 Q4 2013 Q1 2013 Q2 2013 Q3 2013 Q4 2014 Q1 2014 Q2 2014 Q3 2014 Q4 2015 Q1 2015 Q2 2015 Q3 2015 Q4 2016 Q1 2016 Q2 2016 Q3 2016 Q4 2017 Q1 2017 Q2 2017 Q3 2017 Q4 System Elixir Wykres 20. Średnia wartość w złotych pojedynczego zlecenia w systemie Elixir w kolejnych kwartałach od I kwartału 2008 r. 3 000 2 800 2 600 2 681 2 544 2 653 2 701 2 608 2 599 2 550 2 625 2 639 2 760 2 400 2 200 2 000 Źródło: Dane KIR S.A. W IV kwartale 2017 r., podobnie jak w okresach poprzedzających, około 77,8% wartości obrotów było realizowanych na dwóch pierwszych sesjach, czyli porannej i popołudniowej, co przedstawiono na wykresie nr 21. Wykres 21. Udział poszczególnych sesji rozliczeniowych w systemie Elixir w IV kwartale 2017 r. Źródło: Dane KIR S.A. 16

System Euro Elixir 4. System Euro Elixir Na koniec września 2017 r., analogicznie jak w kwartale poprzednim, bezpośrednimi uczestnikami systemu Euro Elixir było 20 banków (w tym NBP). W porównaniu do września 2017 r. lista uczestników nie uległa zmianie. W okresie IV kwartału 2017 r. w systemie Euro Elixir: rozliczono łącznie 7,3 mln zleceń o łącznej wartości 43,4 mld euro, średnio dziennie rozliczono 116,5 tys. zleceń o łącznej wartości 0,69 mld euro, średnia wartość zlecenia wyniosła 5.914 euro. Szczegółowe dane charakteryzujące funkcjonowanie systemu Euro Elixir zaprezentowano w załączniku nr 4 (strona 41). W porównaniu do wcześniejszego kwartału odnotowano w IV kwartale 2017 r. w systemie Euro Elixir: wzrost o 6% łącznej liczby zleceń (z 6,9 do 7,3 mln szt.), wzrost o 9% średniej dziennej liczby realizowanych zleceń (z 107 do 117 tys. szt.), wzrost o 9% łącznej wartości zleceń (z 39,9 do 43,4 mld euro), wzrost o 12% średniej dziennej wartości realizowanych zleceń (z 0,61 do 0,69 mld euro), wzrost o 3% średniej wartości realizowanego zlecenia (z 5.767do 5.914 euro). Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemie Euro Elixir w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. przedstawiono na wykresach nr 22 i 23. Wykres 22. Wartość zleceń w euro w systemie Euro Elixir w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. Źródło: Dane KIR S.A. 17

System Euro Elixir Wykres 23. Liczba zleceń w systemie Euro Elixir w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. Źródło: Dane KIR S.A. 4.1 Rozliczenia transgraniczne w Euro Elixir W okresie IV kwartału 2017 r. w obrocie transgranicznym w systemie Euro Elixir: rozliczono 6,6 mln zleceń o łącznej wartości 38,9 mld euro, średnio dziennie rozliczono 104.267 zleceń, średnia wartość pojedynczego zlecenia wyniosła 5.928 euro. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano w systemie Euro Elixir w obrocie transgranicznym: wzrost o 6% liczby zleceń (z 6,2 do 6,6 mln szt.), wzrost o 9% wartości zleceń (z 35,9 do 38,9 mld euro), wzrost o 9% dziennej liczby zleceń (z 95.567 do 104.267 szt.), wzrost o 3% średniej wartości zlecenia (z 5.784 do 5.928 euro). Zlecenia transgraniczne stanowiły w IV kwartale 2017 r.: 89,5% liczby wszystkich zleceń realizowanych w systemie Euro Elixir (w poprzednim kwartale wynosiły 89,7%), 89,7% wartości wszystkich zleceń realizowanych w systemie Euro Elixir (w poprzednim kwartale wynosiły 89,9%). Zlecenia transgraniczne otrzymane nadal pozostają najbardziej znaczącą kategorią w obrotach systemu Euro Elixir i stanowiły: 59% wartości wszystkich zleceń transgranicznych (w poprzednim kwartale wynosiły 58,9%), 18

System Euro Elixir 76,8% liczby wszystkich zleceń transgranicznych (w poprzednim kwartale wynosiły 76,7%). Liczbę zleceń zrealizowanych w systemie Euro Elixir w podziale na zlecenia krajowe, transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane przedstawiono na wykresie nr 24. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej liczbie wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie Euro Elixir przedstawiono na wykresie nr 25. Wykres 24. Liczba transakcji rozliczanych w systemie Euro Elixir w podziale na: zlecenia krajowe, transgraniczne wysyłane i transgraniczne otrzymane w III i IV kwartale 2017 r. Źródło: Dane KIR S.A. Wykres 25. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej liczbie zleceń rozliczonych w systemie Euro Elixir w III i IV kwartale 2017 r. 2017 Q3 2017 Q4 Źródło: Dane KIR S.A. 19

System Euro Elixir Wartość zleceń zrealizowanych w systemie Euro Elixir w podziale na zlecenia krajowe, transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane przedstawiono na wykresie nr 26. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej wartości wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie Euro Elixir przedstawiono na wykresie nr 27. Wykres 26. Wartość transakcji w euro rozliczanych w systemie Euro Elixir w podziale na: zlecenia krajowe, transgraniczne wysyłane i transgraniczne otrzymane w III i IV kwartale 2017 r. Źródło: Dane KIR S.A. Wykres 27. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej wartości zleceń rozliczonych w systemie Euro Elixir w III i IV kwartale 2017 r. 2017 Q3 2017 Q4 Źródło: Dane KIR S.A. 20

System Euro Elixir 4.2 Rozliczenia krajowe w Euro Elixir W IV kwartale 2017 r. w systemie Euro Elixir w kategorii zleceń krajowych: rozliczono łącznie 0,7 mln szt. zleceń o wartości 4,47 mld euro, średnio dziennie rozliczano 12,3 tys. zleceń, średnia wartość pojedynczego zlecenia to 5.790 euro. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano: wzrost o 8% liczby zleceń krajowych (z 715,1 do 772,1 tys. szt.), wzrost o 11% wartości zleceń krajowych (z 4,02 do 4,47 mln euro), wzrost o 11% średniej dziennej liczby zleceń (z 11.001 do 12.255 szt.), wzrost o 3% średniej wartości zlecenia (z 5.622 do 5.790 euro). W IV kwartale 2017 r. zlecenia krajowe stanowiły w systemie Euro Elixir : 10,5% liczby wszystkich zleceń realizowanych (w poprzednim kwartale 10,3%), 10,3% wartości wszystkich zleceń realizowanych (w poprzednim kwartale 10,1%). 21

System Express Elixir 5. System Express Elixir System Express Elixir to system rozliczeń płatności natychmiastowych umożliwiający bezpośrednią realizację przelewów krajowych w złotych w trybie natychmiastowym bez ograniczeń czasowych, tj. 24/7/365. Operatorem systemu jest Krajowa Izba Rozliczeniowa S.A. Według stanu na koniec grudnia 2017 r. bezpośrednimi uczestnikami systemu Express Elixir było 12 banków oraz Narodowy Bank Polski. Na przestrzeni IV kwartału 2017 r. lista uczestników uległa zwiększeniu o jeden podmiot, po przystąpieniu do systemu Banku Pocztowego S.A. W okresie IV kwartału 2017 r. w systemie Express Elixir: rozliczono łącznie 1,76 mln zleceń o łącznej wartości 5,47 mld zł, średnio dziennie rozliczono 19,2 tys. zleceń o łącznej wartości 59,5 mln zł, średnia wartość zlecenia wyniosła 3.103 zł. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano: wzrost o 52% łącznej liczby transakcji (z 1,2 do 1,8 mln szt.), wzrost o 52% średniej dziennej liczby transakcji (z 12.642 do 19.174 szt.), wzrost o 29% łącznej wartości transakcji (z 4,2 do 5,5 mld zł), wzrost o 29% średnich dziennych obrotów (z 46 do 59,5 mln zł), spadek o 15% średniej kwoty transakcji (z 3.638 do 3.103zł). Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemie Express Elixir w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. przedstawiono na wykresach nr 28 i 29. Wykres 28. Wartość zleceń w mld złotych w systemie Express Elixir w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. Źródło: Dane KIR S.A. 22

System Express Elixir Wykres 29. Liczba zleceń w systemie Express Elixir w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. Źródło: Dane KIR S.A. Widoczna jest stała tendencja wzrostowa średniej dziennej liczby zleceń realizowanych w systemie Express Elixir. I tak, w IV kwartale 2017 r. rozliczono średnio 19.174 zlecenia dziennie, co stanowi wzrost o 52% w stosunku do poprzedniego kwartału (12.642 zleceń dziennie). Średnią dzienną liczbę zleceń rozliczanych w systemie Express Elixir na przestrzeni kolejnych kwartałów przedstawiono na wykresie nr 30. Wykres 30. Średnia dzienna liczba zleceń w systemie Express Elixir w kolejnych kwartałach od III kwartału 2012 r. Źródło: Dane KIR S.A. W IV kwartale 2017 r. średnia wartość pojedynczego zlecenia wyniosła 3.103 zł i zmniejszyła się o 15% w porównaniu do poprzedniego kwartału (3.638 zł). Średnią wartość pojedynczego zlecenia w systemie Express Elixir na przestrzeni kolejnych miesięcy przedstawiono na wykresie nr 31. 23

System Express Elixir Wykres 31. Średnia wartość pojedynczego zlecenia w systemie Express Elixir w kolejnych kwartałach od III kwartału 2012 r. (w złotych) Źródło: Dane KIR S.A. System Express Elixir umożliwia bezpośrednią realizację przelewów krajowych w trybie 24 godziny na dobę, bez ograniczeń czasowych. W okresie IV kwartału 2017 r. największą liczbę rozliczanych zleceń odnotowano w godzinach od 8.00 do 16.00. W tym przedziale dnia rozliczonych zostało 61,7% wszystkich zleceń realizowanych w systemie. W godzinach wieczornych od 16.00 do 24.00 klienci systemu zrealizowali 33,6%, a w godzinach od 0.00 do 8.00 rozliczono 4,7% wszystkich zleceń. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano nieznaczny spadek udziału zleceń realizowanych w godzinach wczesnorannych (z poziomu 4,9% do poziomu 4,7%) i wzrost udziału zleceń realizowanych w godzinach wieczornych (z poziomu 32,6% do poziomu 33,6%) (wykres nr 32). Wykres 32. Rozkład zleceń w systemie Express Elixir w zależności od godzin ich realizacji w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2016 r. Źródło: Dane KIR S.A. 24

System Express Elixir W systemie Express Elixir zlecenia realizowane są zarówno w dni robocze, jak i w dni wolne od pracy. W IV kwartale 2017 r. najwięcej zleceń zostało rozliczonych w piątki (21,2%). Pozostałe dni robocze tygodnia były obciążone na poziomie od 15,9% do 17,5%. Relatywnie mniej zleceń było realizowanych w dni weekendowe, tj. w soboty 6,3% (w poprzednim kwartale było 6,4%), a w niedziele 5,5% (w poprzednim kwartale było 4,9%) wszystkich zleceń (wykres nr 33). Wykres 33. Liczba zleceń w systemie Express Elixir w poszczególnych dniach tygodnia na przestrzeni trzech kolejnych kwartałów Źródło: Dane KIR S.A. Szczegółowe dane charakteryzujące funkcjonowanie systemu Express Elixir zaprezentowano w tabeli w załączniku nr 5 (strona 42). 25

System BlueCash 6. System BlueCash System płatności natychmiastowych BlueCash funkcjonuje 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu (model 7/24/365) i obsługuje transakcje w formie polecenia przelewu. Operatorem systemu BlueCash jest Blue Media S.A. Uczestnikiem systemu może być wyłącznie bank posiadający siedzibę i prowadzący działalność w Polsce, który zawarł z Blue Media S.A. umowę o uczestnictwo w systemie. Na koniec grudnia 2017 r. uczestnikami Systemu BlueCash było 105 banków (na koniec września 2017 r. było ich 99), w tym 6 banków komercyjnych, a pozostałe to banki spółdzielcze (stanowiły one 94% ogólnej liczby bezpośrednich uczestników systemu). W okresie IV kwartału 2017 r. w systemie BlueCash: rozliczono łącznie 0,9 mln zleceń o łącznej wartości 1,56 mld zł, średnio dziennie rozliczono 10.238 zlecenia o łącznej wartości 17 mln zł, średnia wartość zlecenia wyniosła 1.659 zł. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano znaczące zmiany tj.: wzrost o 2% łącznej liczby transakcji (z 926,6 do 941,9 tys. szt.), wzrost o 2% średniej dziennej liczby transakcji (z 10.071 do 10.238 szt.), wzrost o 3% łącznej wartości transakcji (z 1,52 do 1,56 mld zł), wzrost o 3% średnich dziennych obrotów (z 16,5 do 17 mln zł), wzrost o 1% średniej kwoty transakcji (z 1.640 do 1.659 zł). Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemie BlueCash w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. przedstawiono na wykresach nr 34 i 35. Wykres 34. Wartość zleceń w złotych w systemie BlueCash w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. Źródło: Dane Blue Media S.A. 26

System BlueCash Wykres 35. Liczba zleceń w systemie BlueCash w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. Źródło: Dane Blue Media S.A. W IV kwartale 2017 r. łączna liczba zleceń wyniosła 941,9 tys., co stanowi wzrost o 2% w porównaniu do okresu poprzedzającego (926,6 tys.). Wartość łączna zrealizowanych transakcji wzrosła o 3% do poziomu 1,56 mld zł (w poprzedzającym kwartale było to 1,52 mld zł). W IV kwartale 2017 r. średnio dziennie rozliczono 10.238 zleceń, co stanowi wzrost o 2% w porównaniu do poprzedniego kwartału (10.071 zleceń dziennie). Średnią dzienną liczbę zleceń rozliczanych w systemie BlueCash na przestrzeni kolejnych kwartałów przedstawia wykres nr 36. Wykres 36. Średnia dzienna liczba zleceń w systemie BlueCash w kolejnych kwartałach od I kwartału 2013 r. Źródło: Dane Blue Media S.A. Bezpośredni uczestnicy systemu wymieniają pomiędzy sobą zlecenia stanowiące pod względem liczby 34,4% całości zleceń w systemie (transakcje zarówno wysyłane, jak i otrzymywane przez bezpośrednich uczestników). Pozostała część transakcji, czyli 65,6%, jest otrzymywana przez banki, które nie są uczestnikami systemu, a jedynie mają status banków współpracujących (tzn. mogą otrzymywać transakcje wysyłane przez banki uczestniczące w systemie BlueCash). Porównując te dwie kategorie zleceń pod względem wartości, proporcja przedstawia się analogicznie jak w przypadku liczby, tj. wartość zleceń pomiędzy uczestnikami 27

System BlueCash bezpośrednimi stanowi 33,1%, natomiast wartość zleceń pomiędzy uczestnikami bezpośrednimi a bankami współpracującymi z systemem stanowi 66,9%. W IV kwartale 2017 r. średnia wartość pojedynczego zlecenia wyniosła 1.659 zł, czyli zwiększyła się o 1% w porównaniu do poprzedniego kwartału (1.640 zł). Średnią wartość pojedynczego zlecenia w systemie Blue- Cash na przestrzeni kolejnych kwartałów przedstawia wykres nr 37. Wykres 37. Średnia wartość w złotych pojedynczego zlecenia w systemie BlueCash w kolejnych kwartałach od I kwartału 2013 r. Źródło: Dane Blue Media S.A. System BlueCash umożliwia realizację przelewów krajowych w trybie 24 godziny na dobę. W okresie IV kwartału 2017 r. największą liczbę rozliczanych zleceń odnotowano w godzinach od 8.00 do 16.00. W tym przedziale dnia rozliczonych zostało 64,4% wszystkich zleceń realizowanych w systemie. W godzinach wieczornych od 16.00 do 24.00 klienci systemu zrealizowali 31,4%, a w godzinach od 0.00 do 8.00 rozliczono 4,2% wszystkich zleceń. Rozkład zleceń w systemie BlueCash w zależności od godzin ich realizacji przedstawiono na wykresie nr 38. 28

System BlueCash Wykres 38. Proporcja liczby zleceń realizowanych w systemie BlueCash w trzech przedziałach czasu: od 0.00 do 8.00, od 8.00 do 16.00, od 16.00 do 24.00 w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2016 r. Źródło: Dane Blue Media S.A. W systemie BlueCash zlecenia są realizowane zarówno w dni robocze, jak i w dni wolne od pracy. W IV kwartale 2017 r. najwięcej zleceń zostało rozliczonych w piątki (21%), a w pozostałe dni robocze tygodnia od 16,2 do 18,6%. Znacznie mniej zleceń jest realizowanych w dni weekendowe, tj. w soboty 5,2%, a w niedziele 4,2% wszystkich zleceń. Rozkład liczby zleceń w poszczególne dni tygodnia przedstawiono na wykresie nr 39. Wykres 39. Liczba zleceń w systemie BlueCash w poszczególnych dniach tygodnia na przestrzeni kolejnych trzech kwartałów Źródło: Dane Blue Media S.A. Szczegółowe dane charakteryzujące funkcjonowanie systemu BlueCash zaprezentowano w tabeli w załączniku nr 6 (strona 43). 29

System BLIK 7. System BLIK System BLIK 1 jest prowadzony przez Polski Standard Płatności Sp. z o.o. W poniższym rozdziale przedstawiono informacje o usługach płatniczych oferowanych klientom przez banki uczestniczące w systemie BLIK. System umożliwia dokonywanie płatności dzięki urządzeniom przenośnym. W praktyce oznacza to możliwość wykorzystania przez klientów urządzeń typu telefony komórkowe oraz tablety. Wykorzystanie urządzeń przenośnych pozwala na dokonanie płatności zarówno przez internet, jak i w tradycyjnych sklepach i punktach usługowych, w komunikacji miejskiej oraz urzędach publicznych. Wykonywanie transakcji przy pomocy przenośnego urządzenia możliwe jest od dnia 9 lutego 2015 roku. Aby skorzystać z nowego standardu płatniczego, należy pobrać aplikację mobilną jednego z banków uczestniczących w systemie. W tym gronie są: Alior Bank S.A., Bank Millennium S.A., Bank Zachodni WBK S.A., ING Bank Śląski S.A., mbank S.A., Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A., Getin Noble Bank S.A., Bank BGŻ BNP Paribas S.A, Raiffeisen Polbank. Na koniec grudnia 2017 r. system BLIK obejmował swoim zasiegiem: 9 banków (w IV kwartale 2017 r. liczba zwiększyła się o 2 podmioty), 6,1 mln użytkowników (liczba zarejestrowanych aplikacji mobilnych BLIK), 255.406 punktów handlowo-usługowych, 232.236 terminali płatniczych, 79.920. sklepów internetowych, 17.210 bankomatów. W okresie IV kwartału 2017 r. w systemie BLIK: wykonano łącznie 12 mln zleceń o łącznej wartości 1,66 mld złotych, średnio dziennie wykonano 130,6 tys. zleceń o łącznej wartości 18,1 mln złotych, średnia wartość zlecenia wyniosła 138 zł. 1 Przez system BLIK należy rozumieć: (i) system płatności w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami oraz (ii) schemat płatniczy w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych. 30

System BLIK Wartość i liczbę transakcji realizowanych w systemie BLIK w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. przedstawiono na wykresie nr 40 i 41. W IV kwartale 2017 r. w porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano znaczące zmiany, tj.: wzrost o -15,1% liczby zarejestrowanych aplikacji mobilnych BLIK (z poziomu 5,3 do 6,1 mln), wzrost o 4,6% liczby punktów handlowych akceptujących aplikacje BLIK (z 244,1 do 255,4 tys.), wzrost o 45% łącznej liczby transakcji (z 8,3 do 12 mln szt.), wzrost o 45% średniej dziennej liczby transakcji (z 90.172 do 130.586 szt.), wzrost o 35% łącznej wartości transakcji (z 1,226 do 1,66 mld zł), wzrost o 36 % średnich dziennych obrotów (z 13,3 do 18,1 mln zł), spadek o 6% średniej wartości pojedynczej transakcji (z 148 do 138 zł). Wykres 40. Wartość zleceń w mld złotych realizowanych w systemie BLIK w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. (system funkcjonuje od dnia 9 lutego 2015 r.) 31

System BLIK Wykres 41. Liczba zleceń realizowanych w systemie BLIK (z pominięciem liczby zapytań transakcyjnych) w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. (system funkcjonuje od dnia 9 lutego 2015 r.) Źródło: Dane Polski Standard Płatności Sp. z o. o. W systemie BLIK na przestrzeni kolejnych miesięcy odnotowano wzrost miesięcznej liczby transakcji. W IV kwartale 2017 r. średnia dzienna liczba transakcji była rekordowo wysoka i wyniosła 130.586 transakcji, co w porównaniu do okresu poprzedniego (90.172 szt.) stanowi wzrost o 45%. Średnia dzienna liczba zleceń w systemie BLIK na przestrzeni kolejnych kwartałów została zaprezentowana na wykresie nr 42. Wykres 42. Średnia dzienna liczba zleceń w systemie BLIK w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. (system funkcjonuje od 9 lutego 2015 r.) Źródło: Dane Polski Standard Płatności Sp. z o. o. W omawianym okresie użytkownicy systemu dokonali średnio dziennie transakcji o łącznej wartości 18,1 mln zł, co w porównaniu do poprzedniego kwartału stanowi wzrost o 35%. Średnia wartość pojedynczej transakcji wyniosła 138 zł i była mniejsza o 6% niż w poprzednim kwartale (148 zł). W IV kwartale 2017 r. najwięcej transakcji zostało rozliczonych we wtorki (15,3%). Pozostałe dni tygodnia były obciążone na poziomie od 14,6% do 14,9%. Na uwagę zasługuje fakt, iż liczba zleceń realizowana w dni weekendu była na poziomie podobnym do obrotu realizowanego w dni robocze i wyniosła odpowiednio: w soboty - 12,6% oraz 32

System BLIK w niedzielę - 13,3%. Rozkład liczby zleceń w poszczególne dni tygodnia na przestrzeni kolejnych trzech kwartałów przedstawiono na wykresie nr 43. Wykres 43. Liczba zleceń w systemie BLIK w poszczególnych dniach tygodnia na przestrzeni kolejnych trzech kwartałów Źródło: Dane Polski Standard Płatności Sp. z o. o. W IV kwartale 2017 r. klienci korzystający z systemu BLIK dokonali następujących typów transakcji: płatności bezgotówkowych w Internecie 8,5 mln transakcji, które na przestrzeni kwartału wzrosły o 64% (stanowiły one 70,5% wszystkich transakcji w systemie), wypłaty oraz wpłaty gotówki w bankomaci 2,4 mln transakcji, których liczba wzrosła o 8%, (stanowiły one 20,3% wszystkich transakcji w systemie), płatności bezgotówkowych w terminalu 554,2 tys. płatności, których liczba wzrosła o 13% (stanowiły one 4,6% wszystkich transakcji w systemie), płatności typu P2P 559,4 tys. płatności, których liczba wzrosła o 43% (stanowiły one 4,7% wszystkich transakcji w systemie). Liczbę transakcji przeprowadzanych w systemie BLIK na przestrzeni trzech kolejnych kwartałów przedstawiono na wykresie nr 44. Udział poszczególnych typów transakcji przeprowadzonych w systemie BLIK w III i IV kwartale 2017 r. przedstawiono na wykresie nr 45. 33

System BLIK Wykres 44. Liczba transakcji przeprowadzanych w systemie BLIK na przestrzeni kolejnych kwartałów Źródło: Dane Polski Standard Płatności Sp. z o. o. Wykres 45. Udział poszczególnych typów transakcji przeprowadzonych w systemie BLIK w III i IV kwartale 2017 r. 2017 Q3 2017 Q4 Źródło: Dane Polski Standard Płatności Sp. z o. o. Na koniec grudnia 2017 r. liczba zarejestrowanych użytkowników w systemie przekroczyła poziom 6,1 mln. Użytkownicy aplikacji mobilnych mogą dokonywać transakcji w bankomatach (wpłat oraz wypłat gotówki), terminalach płatniczych typu POS, w sklepach internetowych, jak również w transakcji typu P2P. Na koniec grudnia 2017 r. sieć akceptacji płatności mobilnych obejmowała 329,4 tys. urządzeń i na przestrzeni IV kwartału 2017 r. wzrosła o 19,5 tys. urzadzeń, czyli zwiększyła się o 6,3%. Na koniec grudnia 2017 r. sieć akceptacji systemu stanowiły: terminale POS 232.236 urządzeń akceptujących (w IV kwartale 2017 r. ich liczba zwiększyła się o 14,9 tys. kolejnych urządzeń), 34

System BLIK sklepy internetowe 79.920 podmiotów (w IV kwartale 2017 r. przybyło ich 4,7 tys.), bankomaty 17.210 sztuk (w IV kwartale 2017 r. ubyło ich 99). Liczbę urządzeń akceptujących w systemie BLIK na koniec kolejnych pięciu kwartałów przedstawiono na wykresie nr 46. Wykres 46. Liczba urządzeń akceptujących w systemie BLIK na koniec kolejnych trzech kwartałów Źródło: Dane Polski Standard Płatności Sp. z o. o. Szczegółowe dane charakteryzujące funkcjonowanie systemu BLIK zaprezentowano w tabeli nr 9, w załączniku nr 7 (strona 44). 35

Podsumowanie Podsumowanie W IV kwartale 2017 r. w porównaniu do porzedniego kwartału odnotowano wzrosty wartości obrotów we wszystkich sytemach płatności. W sytemie SORBNET2 odnotowano wzrost o 8%, natomiast w systemie TAR- GET2-NBP odnotowano wzrost o 19%. Wzrosty wartości obrotów miały miejsce także w systemach płatności detalicznych, zarówno w systemie Elixir (wzrost o 9%), jak i w systemie EuroElixir (wzrost o 9%). W trzecim z systemów prowadzonych przez KIR, tj. w systemie płatności natychmiastowych Express Elixir, miał miejsce wzrost o 29%. Relatywnie najwiekszy wzrost obrotów na poziomie 35% odnotowano w systemie płatności mobilnych BLIK (przy czym w ubiegłych kwartałach odnotowano także bardzo wysokie wzrosty odpowiednio na poziomie 36% i 23%). W systemie BlueCash nastąpił wzrost na poziomie 3%. (tabela nr 1). Tabela 1. Wartość zleceń rozliczanych w polskich systemach płatności w III i IV kwartale 2017 r. Wartość zleceń 2017 Q3 ZMIANA 2017 Q4 Systemy płatności wysokokwotowych: SORBNET2 (w zł) 17,754 bln +8% 19,160 bln TARGET2-NBP (w euro) 249,9 mld +19% 297,8 mld Systemy płatności detalicznych: Elixir (w zł) 1,183 bln +9% 1,285 bln Euro Elixir (w euro) 39,9 mld +9% 43,4 mld Systemy płatności natychmiastowych: Express Elixir (w zł) 4,23 mld +29% 5,47 mld BlueCash (w zł) 1,52 mld +3% 1,56 mld System płatności mobilnych: BLIK (w zł) 1,23 mld +35% 1,66 mld 36

Podsumowanie Tabela 2. Liczba zleceń rozliczanych w polskich systemach płatności w III i IV kwartale 2017 r. Liczba zleceń 2017 Q3 ZMIANA 2017 Q4 Systemy płatności wysokokwotowych: SORBNET2 1,067 mln +5% 1,118 mln TARGET2-NBP 0,36 mln +7% 0,38 mln Systemy płatności detalicznych: Elixir 437,8 mln +6% 465,5 mln Euro Elixir 6,93 mln +6% 7,34 mln Systemy płatności natychmiastowych: Express Elixir 1,16 mln +52% 1,76 mln BlueCash 0,927 mln +2% 0,942 mln System płatności mobilnych: BLIK 8,3 mln +45% 12,0 mln W IV kwartale 2017 r. odnotowano wzrost liczby przetwarzanych transakcji we wszystkich systemach. Relatywnie największy wzrost odnotowano w systemie Express Elixir (wzrost na poziomie 52%), a nieco mniejszy w systemie BLIK (45%). W systemie BlueCash odnotowano wzrost liczby transakcji o 2%. W systemach płatności wysokokwotowych odnotowano wzrost liczby transakcji w systemie krajowym SORBNET2 o 5% oraz w systemie TARGET2-NBP o 7%. Systemy płatności detalicznych Euro Elixir oraz Elixir odnotowały wzrost liczby transakcji na jednakowym poziomie tj. o 6% (tabela nr 2). Zestaw podstawowych wskaźników charakteryzujących wielkość obrotów w poszczególnych systemach płatności, tj. SORBNET2, TARGET2-NBP, Elixir, Euro Elixir, Express Elixir, BlueCash i BLIK, zaprezentowano w tabelach zamieszczonych w dalszej części opracowania jako załączniki nr 1-7 od str. 38 do str. 44. Dodatkowo, szczegółowe dane nt. powyższych systemów płatności publikowane są na stronie www.nbp.pl w katalogu: System płatniczy > Dane i analizy. Opracowała: Magdalena Rabong Ekspert, Wydział Analiz i Badań Departament Systemu Płatniczego NBP 37

Załącznik 1 System SORBNET2 Załącznik 1 System SORBNET2 Tabela 2. Wartość i liczba zleceń w systemie SORBNET2 w III i IV kwartale 2017 r. Wartość zleceń (zł) System SORBNET2 2017 Q3 ZMIANA 2017 Q4 Liczba dni roboczych: 64 dni 62 dni Ogółem 17,754 bln +8% 19,160 bln Średnia miesięczna 5,92 bln + 8% 6,39 bln Średnia dzienna 277 mld +12% 309 mld Liczba zleceń (szt.) Ogółem 1 066 655 +5% 1 118 237 Średnia miesięczna 355 552 + 5% 372 746 Średnia dzienna 16 666 +8% 18 036 Średnia kwota zlecenia (zł) 16,645 mln + 3% 17,134 mln Wartość obrotów (strony Wn) wg typów operacji 1) Zlecenia klientowskie 6,42 bln zł 6,64 bln zł 2) Wykorzystanie lub spłata kredytów udzielanych bankom przez NBP 3) Zakup lub wykup pap. wartościowych od NBP 2,95 bln zł 2,87 bln zł 0,904 bln zł 1,08 bln zł Dzienna liczba zleceń Średnia w miesiącu Najwyższa w miesiącu Październik 2017 r. 17 748 21 930 w dniu 31.X Llistopad 2017 r. 17 068 21 161 w dniu 30.XI Grudzień 2017 r. 19 439 27 704 w dniu 29.XII 38

Załącznik 2 System TARGET-2 Załącznik 2 System TARGET-2 Tabela 3. Wartość i liczba zleceń w systemie TARGET2-NBP w III i IV kwartale 2017 r. System TARGET2 2017 Q3 ZMIANA 2017 Q4 Liczba dni roboczych: 65 dni 63 dni Wartość zleceń (euro) Ogółem 249,9 mld +19% 297,8 mld Średnia miesięczna 83,3 mld + 19% 99,3 mld Średnia dzienna 3,844 mld +23% 4,727 mld Liczba zleceń Ogółem 358 904 +7% 382 079 Średnia miesięczna 119 635 + 7% 127 360 Średnia dzienna 5 522 +10% 6 065 Średnia kwota zlecenia (w tys. euro) 696,2 + 12% 779,4 Transakcje transgraniczne Wartość transakcji (w euro) 212,5 mld +20% 255,2 mld Liczba transakcji 313 773 + 6% 332 379 Średnia dzienna liczba transakcji 4 827 +9% 5 276 Średnia wartość transakcji (w tys. euro) 677 + 13% 768 Transakcje krajowe Wartość transakcji (w euro) 37,4 mld +14% 42,6 mld Liczba transakcji 45 131 + 10% 49 700 Średnia dzienna liczba transakcji 694 +14% 789 Średnia wartość transakcji (w tys. euro) 828,1 + 3,4% 856,1 Transakcje międzybankowe Wartość transakcji (w euro) 235 mld +18% 278,3 mld Liczba transakcji 68 446 + 5% 71 694 Średnia dzienna liczba transakcji 1 053 +8% 1 138 Średnia wartość transakcji (w mln euro) 3,43 + 13% 3,88 Transakcje klientowskie Wartość transakcji (w euro) 14,8 mld +32% 19,5 mld Liczba transakcji 290 458 + 7% 310 385 Średnia dzienna liczba transakcji 4 469 +10% 4 927 Średnia wartość transakcji (w tys. euro) 51,1 +22,7% 62,7 39

Załącznik 3 System Elixir Załącznik 3 System Elixir Tabela 4. Wartość i liczba zleceń w systemie Elixir w III i IV kwartale 2017 r. System Elixir 2017 Q3 ZMIANA 2017 Q4 Liczba dni roboczych: 64 dni 62 dni Wartość zleceń (zł) Ogółem 1,183 bln +9% 1,285 bln Średnia miesięczna 394 mld + 9% 428 mld Średnia dzienna 18,5 mld +12% 20,7 mld Liczba zleceń Ogółem 437,8 mln +6% 465,5 mln Średnia miesięczna 145,9 mln + 6% 155,2 mln Średnia dzienna 6,841 mln +10% 7,508 mln Średnia kwota zlecenia (zł) 2 701 + 2% 2 760 Transakcje uznaniowe Wartość transakcji (w zł) 1 177,9 mld +8,7% 1 280,8 mld Udział w obrotach KIR 99,6% 99,6% Liczba transakcji 432,4 mln + 6,4% 460,1 mln Udział w ogólnej liczbie transakcji 98,8% 98,8% KIR Transakcje obciążeniowe Wartość transakcji (w zł) 4,708 mld -2,5% 4,59 mld Udział w ogólnych obrotach KIR 0,4% 0,4% Liczba transakcji 5,39 mln + 1% 5,45 mln Udział w ogólnej liczbie transakcji 1,2% 1,2% KIR Sesja poranna 43,2% 43,6% Sesja popołudniowa 35,1% 34,2% Sesja wieczorna 21,7% 22,2% 40

Załącznik 4 System Euro Elixir Załącznik 4 System Euro Elixir Tabela 6. Wartość i liczba zleceń w systemie Euro Elixir w III i IV kwartale 2017 r. System Euro Elixir 2017 Q3 ZMIANA 2017 Q4 Liczba dni roboczych: 65 dni 63 dni Wartość zleceń (euro) Ogółem 39,9 mld +9% 43,4 mld Średnia miesięczna 13,3 mld + 9% 14,5 mld Średnia dzienna 614,6 mln +12% 689,1 mln Liczba zleceń Ogółem 6 926 912 +6% 7 340 937 Średnia miesięczna 2 308 971 + 6% 2 446 979 Średnia dzienna 106 568 +9% 116 523 Średnia kwota zlecenia (euro) 5 767 + 3% 5 914 Transakcje transgraniczne Wartość transakcji (euro) 35,9 mld +9% 38,9 mld Udział w Euro Elixir 89,9% 89,7% Liczba transakcji 6 211 850 +6% 6 568 844 Udział w Euro Elixir 89,7% 89,5% Średnia dzienna liczba transakcji 95 567 + 9% 104 267 Średnia wartość transakcji (euro) 5 784 +3% 5 928 Transakcje krajowe Wartość transakcji (euro) 4,02 mld +11% 4,47 mld Udział w Euro Elixir 10,1% 10,3% Liczba transakcji 715 062 +8% 772 093 Udział w Euro Elixir 10,3% 10,5% Średnia dzienna liczba transakcji 11 001 + 11% 12 255 Średnia wartość transakcji (euro) 5 622 +3% 5 790 41

Załącznik 5 System Express Elixir Załącznik 5 System Express Elixir Tabela 7. Wartość i liczba zleceń w systemie Express Elixir w III i IV kwartale 2017 r. System Express Elixir 2017 Q3 ZMIANA 2017 Q4 Liczba dni roboczych: 92 dni 92 dni Wartość zleceń (zł) Ogółem 4,23 mld +29% 5,47 mld Średnia miesięczna 1,41 mld +29% 1,82 mld Średnia dzienna 46 mln +29% 59,5 mln Liczba zleceń Ogółem 1 163 102 +52% 1 763 978 Średnia miesięczna 387 701 +52% 587 993 Średnia dzienna 12 642 +52% 19 174 Średnia kwota zlecenia (zł) 3 638-15% 3 103 Udział liczby zleceń w podziale wg godzin realizacji w godz. 0.00 8.00 4,9% 4,7% w godz. 8.00 16.00 62,5% 61,7% w godz. 16.00 24.00 32,6% 33,6% Udział liczby zleceń w podziale wg dni tygodnia poniedziałek 19,1% 17,2% wtorek 16,0% 16,4% środa 16,5% 15,9% czwartek 17,2% 17,5% piątek 19,8% 21,2% sobota 6,4% 6,3% niedziela 4,9% 5,5% 42

Załącznik 6 System BlueCash Załącznik 6 System BlueCash Tabela 8. Wartość i liczba zleceń w systemie BlueCash w III i IV kwartale 2017 r. System BlueCash 2017 Q3 ZMIANA 2017 Q4 Liczba dni roboczych: 92 92 Wartość zleceń (zł) Ogółem 1,52 mld +3% 1,56 mld Średnia miesięczna 506 mln + 3% 520,9 mln Średnia dzienna 16,5 mln +3% 17 mln Liczba zleceń Ogółem 926 576 +2% 941 855 Średnia miesięczna 308 859 +2% 313 952 Średnia dzienna 10 071 +2% 10 238 Średnia kwota zlecenia (zł) 1 640 +1% 1 659 Udział liczby zleceń w podziale wg godzin realizacji w godz. 0.00 8.00 4,4% 4,2% w godz. 8.00 16.00 64% 64,4% w godz. 16.00 24.00 31,5% 31,4% Udział liczby zleceń w podziale wg dni tygodnia poniedziałek 19,9% 18,6% wtorek 16,3% 17,3% środa 17,1% 16,2% czwartek 17,2% 17,5% piątek 20,4% 21,0% sobota 5,5% 5,2% niedziela 3,7% 4,2% 43

Załącznik 7 System BLIK Załącznik 7 System BLIK Tabela 9. Wartość i liczba zleceń w systemie BLIK w III i IV kwartale 2017 r. System płatności mobilnych BLIK 2017 Q3 ZMIANA 2017 Q4 Liczba dni roboczych: 92 dni 92 dni Wartość płatności (w mln zł) Ogółem 1.225,9 +35% 1.660,7 Średnia miesięczna 408,6 +35% 553,6 Średnia dzienna 13,3 +35% 18,1 Liczba płatności Ogółem 8 295 785 +45% 12 013 946 Średnia miesięczna 2 765 262 + 45% 4 004 649 Średnia dzienna 90 172 +45% 130 586 Średnia kwota transakcji (zł) 148-6% 138 Poszczególne typy płatności: 1) Płatności bezgotówkowe w INTERNECIE Wartość (w mln zł) 426,8 +71% 730,9 Udział % w systemie BLIK 34,8% 44,0% Liczba 5 168 481 + 64% 8 466 489 Udział % w systemie BLIK 62,3% 70,5% Średnia dzienna liczba płatności 56 179 +64% 92 027 Średnia wartość płatności 83 +5% 86 2) Wypłaty i wypłaty gotówkowe w bankomacie Wartość (w mln zł) 723,4 +15% 833,4 Udział % w systemie BLIK 59% 50,2% Liczba 2 245 715 + 8% 2 433 831 Udział % w systemie BLIK 27,1% 20,3% Średnia dzienna liczba wypłat 24 410 +8% 26 455 Średnia wartość wypłaty w bankomacie 322 +6% 342 3) Płatności bezgotówkowe w terminalach POS Wartość (w mln zł) 23,1 +26% 29,2 Udział % w systemie BLIK 1,9% 1,8% Liczba 489 257 +13% 554 233 Udział % w systemie BLIK 5,9% 4,6% Średnia dzienna liczba płatności 5 318 +13% 6 024 Średnia wartość płatności 47 +11% 53 4) Płatności bezgotówkowe typu P2P Wartość (w mln zł) 52,5 +28% 67,2 Udział % w systemie BLIK 4,3% 4,0% Liczba 392 332 +43% 559 393 Udział % w systemie BLIK 4,7% 4,7% Średnia dzienna liczba płatności 4 264 +43% 6 080 Średnia wartość płatności 134-10% 120 44

Spis wykresów Spis wykresów Wykres 1. Średnia wartość pojedynczego zlecenia w poszczególnych systemach płatności w III kwartale 2017 r. (dla celów porównawczych wartość na wykresie wyrażona w złotych, przy przeliczeniu zastosowano kurs: 1 EUR = 4,2326 PLN, czyli średnioważony kurs liczony w IV kwartale 2017 r. wg danych NBP)... 3 Wykres 2. Średnia dzienna liczba zleceń realizowanych w poszczególnych systemach płatności wysokokwotowych na przestrzeni kolejnych kwartałów od IV kwartału 2009 r.... 3 Wykres 3. Wartość zleceń w złotych w systemie SORBNET2 w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r.... 4 Wykres 4. Liczba zleceń w systemach SORBNET2 w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r.... 5 Wykres 5. Średnia dzienna liczba zleceń w systemach SORBNET2 oraz systemie SORBNET (funkcjonującym do 9 czerwca 2013 r.) w analogicznych kwartałach lat ubiegłych od 2003 r.... 5 Wykres 6. Średnia wartość w mln złotych pojedynczego zlecenia w systemach SORBNET2 oraz SORBNET w analogicznych kwartałach lat ubiegłych od 2003 r.... 6 Wykres 7. Udział poszczególnych typów operacji przeprowadzanych na rachunkach bieżących banków w złotych w całości obrotów w IV kwartale 2017 r.... 6 Wykres 8. Średni dzienny stan środków w złotych pozostawianych przez banki na rachunkach bieżących w DSP w kolejnych kwartałach od I kwartału 2008 r.... 7 Wykres 9. Wartość zleceń w euro w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach od III kwartału 2015 r.... 8 Wykres 10. Liczba zleceń w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r. 9 Wykres 11. Średnia dzienna liczba zleceń w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2009 r.... 9 Wykres 12. Średnia wartość w tys. euro pojedynczego zlecenia w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach od II kwartału 2008 r.... 10 Wykres 13. Liczba zleceń w systemie TARGET2-NBP w podziale na krajowe, transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane w III oraz IV kwartale 2017 r... 11 Wykres 14. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń, tj. krajowych, transgranicznych wysłanych i transgranicznych otrzymanych, w ogólnej liczbie zleceń rozliczonych w systemie TARGET2-NBP w III oraz w IV kwartale 2017 r.... 11 Wykres 15. Wartość zleceń (w mld euro) w systemie TARGET2-NBP w podziale na krajowe, transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane w III i IV kwartale 2017 r.... 12 Wykres 16. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń tj. krajowych, transgranicznych wysłanych i transgranicznych otrzymanych w ogólnej wartości zleceń rozliczonych w systemie TARGET2-NBP w III i IV kwartale 2017 r.... 12 Wykres 17. Wartość zleceń w złotych rozliczanych w systemie Elixir w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r.... 14 Wykres 18. Liczba zleceń rozliczanych w systemie Elixir w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r.... 15 Wykres 19. Średnia dzienna liczba zleceń w systemie Elixir w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2015 r.... 15 45