UCHWAŁA NR 127/XX/2016 RADY MIASTA PIECHOWICE z dnia 31 marca 2016 r. w sprawie: przyjęcia Gminnego Programu Wspierania Rodziny w Piechowicach na lata 2016-2018 Na podstawie art. 18 ust 2 pkt. 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym( t.j. Dz. U. z 2015r, poz.1515 z późn. zm.) w związku z art.176 pkt. 1 i art.179 ust 2 ustawy z dnia 09 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.(t.j. Dz. U. 2015 poz.332 z póź. zm.) Rada Miasta Piechowice uchwala, co następuje: 1. Przyjmuje do realizacji trzyletni Program Wspierania Rodziny w Piechowicach na lata 2016-2018, w brzmieniu określonym w załączniku do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Miasta Piechowice. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodniczący Rady Miasta Paweł Zackiewicz Id: ADJCT-UVLJT-RWXGA-VFCRP-XWNPN. Podpisany Strona 1
Uzasadnienie Zgodnie z treścią art.176 pkt. 1 i art.179 pkt. 2 ustawy z dnia 09 czerwca 2011 roku o wsparciu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz. U. 2013, poz.135 ) do zadań własnych gminy należy m.in. opracowanie i realizacja trzy letniego gminnego programu wspierania rodziny. Przyjęcie programu wsparcia rodziny w Piechowicach na lata 2016-2018 przewiduje rozwój działań profilaktycznych mających na celu wzmocnienie rodzin z grupy ryzyka w celu zapobieżenia narastania kryzysu. Id: ADJCT-UVLJT-RWXGA-VFCRP-XWNPN. Podpisany Strona 1
Załcznik do uchwały nr 127/XX/2016 Rady Miasta Piechowice z dnia 31 marca 2016 r. 1 Id: ADJCT-UVLJT-RWXGA-VFCRP-XWNPN. Podpisany Strona 1
!" SPIS TRECI... 2 SPIS TABEL... 2 I. WSTP... 3 II. DIAGNOZA SYTUACJI SPOŁECZNO DEMOGRAFICZNEJ... 4 III. PODSTAWA PRAWNA... 7 IV. ZADANIA I REALIZATORZY ZADA... 7 Cel szczegółowy 1... 8 Cel szczegółowy 2... 8 V. FINANSOWANIE... 10 VI. EWALUACJA PROGRAMU... 10 Wskaniki osignicia poszczególnych celów szczegółowych:... 10 VII. KONTROLA REALIZACJI PROGRAMU... 11 #$ Tabela 1: Karta diagnostyczna Gminnego Programu Wspierania Rodziny... 4 Tabela 2: Liczba rodzin korzystajcych z pomocy społecznej w latach 2013-2015... 4 Tabela 3: Przyczyny trudnych sytuacji yciowych rodzin... 5 Tabela 4: Liczba rodzin korzystajcych z Karty Duej Rodziny w Gminie Piechowice... 5 Tabela 5: Kształtowanie si pieczy zastpczej w Gminie Piechowice w latach 2013-2015... 6 Tabela 6: Odpłatno za pobyt dzieci w pieczy zastpczej w latach 2013-2015... 6 Tabela 7:Program Pomoc Pastwa w zakresie doywiania na przestrzeni lat 2013-2015... 6 Tabela 8: Liczba załoonych Niebieskich Kart oraz powołanych grup roboczych w latach 2013-2015... 7 2 Id: ADJCT-UVLJT-RWXGA-VFCRP-XWNPN. Podpisany Strona 2
% & Rodzina jest podstawow komórk społeczn oraz naturalnym rodowiskiem wychowawczym zapewniajcym prawidłowy rozwój wszystkich jej członków, w szczególnoci dzieci. Obowizkiem gminy jest dbanie o dobro swoich mieszkaców, a co za tym idzie wspieranie rodzin przeywajcych trudnoci w wypełnieniu funkcji opiekuczo wychowawczych i nie potraficych samodzielnie rozwizywa swoich sytuacji kryzysowych. W przypadku dezorganizacji rodzina nie jest w stanie realizowa podstawowych zada, role wewntrz rodzinne ulegaj zaburzeniu. Szukajc prób pomocy dziecku, uwag naley skupi nie tylko na problemach dziecka, ale take na problemach jego rodziny. Wród czynników które składaj si na dezintegracj rodziny wymieni naley niski poziom kulturalny, intelektualny oraz moralny dorosłych, niezaradno yciowa członków rodziny, brak stabilizacji zawodowej i materialnej, niewydolno wychowawcza rodziców i zaniedbywanie obowizków opiekuczych wzgldem dzieci, a take alkoholizm jednego lub obojga z rodziców. Patologie w rodzinie pojawiaj si z braku właciwej opieki nad dziemi, brakiem wzorców, nieporadnoci. Staja si przyczyn niedostosowania społecznego dzieci i młodziey, które przejawiaj si w uzalenieniach nieletnich, wagarach, kradzieach i agresji, trudnociach w nauce, braku umiejtnoci funkcjonowania w grupie rówieniczej. Skuteczna pomoc dla dzieci moe by osignita we współpracy ze rodowiskiem lokalnym, instytucjami owiatowymi, Policj, sdami i ich organami pomocniczymi, podmiotami pozarzdowymi. Podstaw do rozwizania problemów społecznych jest wsparcie rodziny w odbudowaniu prawidłowych relacji w rodzinie oraz we właciwym wypełnianiu ról społecznych przez jej członków. Wsparcie rodzina powinna mie w miar moliwoci wczesne i mie charakter profilaktyczny. Priorytetem wspierania rodziny jest zapewnienie odpowiednich warunków rozwoju dzieci, młodziey oraz kształtowanie wartoci i norm zwizanych z ich wychowaniem. Wszelkie działania powinny by prowadzone za zgod rodziny i jej aktywnym zaangaowaniem, uwzgldniajc zasad pomocniczoci i z uwzgldnieniem podmiotowoci dzieci i rodziny. Celem tego programu jest wsparcie rodziny naturalnej i eliminowanie takiej sytuacji, kiedy dziecko musi opuci własn naturaln rodzin. Wsparcie bdzie miało charakter profilaktyczny, a w rodzinie w pierwszej kolejnoci zostan stworzone moliwoci samodzielnego zmierzenia si ze swoimi problemami przy wykorzystaniu własnych 3 Id: ADJCT-UVLJT-RWXGA-VFCRP-XWNPN. Podpisany Strona 3
umiejtnoci. Wsparcie instytucjonalne bdzie zapewnione w sytuacji, gdy rodzina nie bdzie w stanie samodzielnie zmierzy si z problemami. % '"( )" * +"( Diagnoza lokalna dotyczca funkcjonalnoci rodzin w zakresie pełnienia funkcji opiekuczo wychowawczych została dokonana w oparciu o dane z Urzdu Miasta i Miejskiego Orodka Pomocy Społecznej. Punktem wyjcia do okrelenia zada Gminnego Programu Wspierania Rodziny jest analiza danych o osobach i rodzinach objtych wsparciem Orodka Pomocy Społecznej. Tabela 1: Karta diagnostyczna Gminnego Programu Wspierania Rodziny Wyszczególnienie 2015 Liczba rodzin korzystajcych z pomocy społecznej 590 Liczba rodzin korzystajcych ze wiadcze rodzinnych 390 Liczba rodzin korzystajcych z funduszu alimentacyjnego 55 Liczba rodzin bezrobotnych zarejestrowanych w Urzdzie Pracy 192 Liczba dzieci zamieszkałych na terenie gminy w wieku 0 18 lat. 1070 Gmina Miejska Piechowice liczy 6 234 mieszkaców, w tym 1 024 dzieci w wieku od 0 do 18 lat, co stanowi 16,4 % ogółu mieszkaców gminy. W tym 603 to dzieci i młodzie w wieku szkolnym, z których 433 uczszcza do szkoły podstawowej i gimnazjum na terenie naszej gminy. Z analiz danych sprawozdawczych prowadzonych przez Miejski Orodek Pomocy Społecznej w Piechowicach wynika, e niezbdna jest praca w zakresie wsparcia rodzin korzystajcych z pomocy społecznej w latach 2013 2015 z wyszczególnieniem liczby posiadanych przez nie dzieci. Tabela 2: Liczba rodzin korzystajcych z pomocy społecznej w latach 2013-2015 Rok Ogółem liczba rodzin Ogółem liczba osób w rodzinach RODZINY Z DZIEMI 1 dziecko 2 dzieci 3 dzieci 4 dzieci 5 i wicej dzieci 2013 294 539 41 36 14 7 2 2014 294 539 41 29 13 6 2 2015 250 459 33 23 13 6 2 Na przestrzeni trzech lat 2013-2015 zauwaa si spadek liczby rodzin korzystajcych z pomocy społecznej, zarówno w iloci rodzin jak i odsetku w stosunku do liczby 4 Id: ADJCT-UVLJT-RWXGA-VFCRP-XWNPN. Podpisany Strona 4
mieszkaców Gminy. Podobnie rzecz si ma z iloci rodzin korzystajcy z pomocy Orodka posiadajcych dzieci (Tabela nr 2). Dane sprawozdawcze pokazuj, e problemami najczciej wystpujcymi w rozeznanych rodowiskach były : bezrobocie, ubóstwo oraz długotrwała lub cika choroba. Tabela 3: Przyczyny trudnych sytuacji yciowych rodzin Lp Wystpujce problemy Liczba rodzin w 2013 roku Liczba rodzin w 2014 roku Liczba rodzin w 2015 roku 1 Ubóstwo 7 75 85 2 Bezdomno 8 8 5 3 Potrzeba ochrony macierzystwa 5 19 10 4 Bezrobocie 170 175 144 5 Niepełnosprawno 60 84 89 6 Długotrwała lub cika choroba 37 53 51 7 Alkoholizm 16 6 4 8 Narkomania 0 1 1 9 Bezradno w sprawach opiekuczo wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego ogółem 19 37 47 Pod opiek Miejskiego Orodka Pomocy Społecznej w Piechowicach znajduje si 308 rodzin (590 osób w rodzinie). Od 2014 roku Orodek obejmuje wsparciem rodziny wielodzietne w postaci Karty Duej Rodziny. Jest to ogólnopolski instrument skierowany do rodzin posiadajcych co najmniej 3 dzieci, polegajcy na ulgach i bonifikatach dla posiadaczy Karty. Liczb rodzin korzystajcych z tej formy wsparcia prezentuje tabela nr 4. Tabela 4: Liczba rodzin korzystajcych z Karty Duej Rodziny w Gminie Piechowice Lata Liczba rodzin 2014 22 2015 10 2016 (na dzie 22.03) 4 W sytuacji, gdy rodzice zostaj trwale lub czasowo pozbawieni praw rodzicielskich lub te prawa zostaj im ograniczone, sd postanawia o ustanowieniu nad dzieckiem opieki zastpczej poprzez umieszczenie go poza biologiczn rodzin. W tutejszej gminie funkcjonuje 12 rodzin zastpczych, 9 spokrewnionych, 2 rodziny niezawodowe i jedna zawodowa. Rodziny zastpcze i rodzinne domy dziecka zapewniaj całodobow opiek i wychowanie, jednak pobyt w nich jest jedynie tymczasowy. 5 Id: ADJCT-UVLJT-RWXGA-VFCRP-XWNPN. Podpisany Strona 5
Według stanu na 31.12.2015 roku 14 dzieci wychowuje si w pieczy zastpczej. Kształtowanie si pieczy zastpczej w Gminie w latach 2013 2015 pokazuje ponisza tabela. Tabela 5: Kształtowanie si pieczy zastpczej w Gminie Piechowice w latach 2013-2015 Lata Liczba dzieci umieszczonych w pieczy zastpczej 2013 14 2014 14 2015 14 Tabela 6: Odpłatno za pobyt dzieci w pieczy zastpczej w latach 2013-2015 Lata Kwota odpłatnoci za pobyt 2013 24 940,00 2014 64 700,00 2015 88 972,00 Wród pomocy kierowanej do rodzin naley wymieni wsparcie finansowe w postaci zasiłków celowych i pomocy w naturze Pomoc Pastwa w zakresie doywiania. Tabela 7:Program Pomoc Pastwa w zakresie doywiania na przestrzeni lat 2013-2015 Dzieci w palcówkach z terenu Liczba dzieci w placówkach poza Gminy terenem Gminy Wydatki ogółem 2013 87 11 76 178,00 2014 88 14 83 189,00 2015 69 20 76 279,00 Miejski Orodek Pomocy Społecznej w Piechowicach prowadzi prac socjaln z rodzinami z problemem uzalenie poprzez kierowanie osób naduywajcych alkoholu do Gminnej Komisji Rozwizywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii w Piechowicach. W sytuacji, gdy osoba zostaje skierowana na terapi alkoholow w trybie niestacjonarnym, ma ona moliwo odbycia jej w Punkcie Konsultacyjno Terapeutycznym w Piechowicach, który czynny jest trzy dni w tygodniu i mieci si w Piechowickim Orodku Kultury w Piechowicach. Rodziny dotknite przemoc kierowano do Zespołu Interdyscyplinarnego w Piechowicach. Do zada Zespołu Interdyscyplinarnego w Piechowicach naley w szczególnoci: integrowanie i koordynowanie działa przedstawicieli rónych podmiotów oraz 6 Id: ADJCT-UVLJT-RWXGA-VFCRP-XWNPN. Podpisany Strona 6
specjalistów w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie, podejmowanie działa w rodowisku zagroonym przemoc w rodzinie majcym na celu przeciwdziałanie temu zjawisku, inicjowanie interwencji w rodowisku dotknitym przemoc w rodzinie, rozpowszechnianie informacji o instytucjach i moliwociach udzielania pomocy w rodowisku lokalnym, inicjowanie działa w stosunku do osób stosujcych przemoc w rodzinie. Ponisza tabela przedstawia liczb załoonych Niebieskich Kart oraz powołanych grup roboczych w latach 2013-2015. Tabela 8: Liczba załoonych Niebieskich Kart oraz powołanych grup roboczych w latach 2013-2015 Rok Liczba Niebieskich Kart Ogółem Rodziny z dziemi Liczba powołanych grup roboczych 2013 15 10 15 2014 19 10 19 2015 15 7 15 % a) ustawa z dnia 9 czerwca 2011 roku o wsparciu rodziny i systemie pieczy zastpczej (Dz. U. 2015r., poz. 332 z pón. zm.) b) ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (t.j. z 2015 r., poz. 163 z pón. zm.) c) ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1390 ) d) ustawa z dnia 26 padziernika 1982 roku o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2015r., poz. 1286 ze zm.),%$ - Głównym celem Gminnego Programu Wspierania Rodziny jest tworzenie warunków umoliwiajcych popraw sytuacji społecznej rodzin zagroonych wykluczeniem 7 Id: ADJCT-UVLJT-RWXGA-VFCRP-XWNPN. Podpisany Strona 7
społecznym oraz ich wspieranie w prawidłowym funkcjonowaniu poprzez realizowanie skoordynowanej polityki społecznej na rzecz wzmocnienia rodziny przez wyspecjalizowane instytucje samorzdu lokalnego. ".//0123 Zabezpieczenie podstawowych potrzeb bytowych dziecka poprzez: 1) zapewnienie pomocy materialnej i rzeczowej dla rodzin yjcych w ubóstwie, 2) objcie doywianiem dzieci i młodzie, 3) zapewnienie pomocy osobom doznajcych przemocy, 4) zabezpieczenie rodków na pobyt dziecka w rodzinie zastpczej, rodzinnym domu dziecka, 5) organizowanie wypoczynku dla dzieci i młodziey ze rodowisk zagroonych. ".//0123 Zapobieganie powstawaniu sytuacji kryzysowych wymagajcych interwencji oraz rozwizanie ju istniejcych. 1) Zapewnienie opieki asystenta przeywajcym trudnoci w wypełnianiu funkcji opiekuczo-wychowawczych. 2) Organizacja szkole przygotowujcych osoby działajce na rzecz dziecka i rodziny przygotowujcych do kompleksowego i interdyscyplinarnego wsparcia w rodowisku lokalnym. 3) Pomoc w podnoszeniu kwalifikacji przez asystentów rodzinnych. 4) Denie do utworzenia placówki wsparcia dziennego na terenie Piechowic lub przekwalifikowanie i dofinansowanie ju istniejcej -Akademii Poytecznie Spdzania Czasu. 5) Zapewnienie członkom rodziny moliwoci korzystania z konsultacji poradnictwa specjalistycznego, terapii w rónorodnych zakresach dysfunkcji. 6) Podnoszenie kompetencji rodzin tego wymagajcych w zakresie pełnienia prawidłowych funkcji opiekuczo-wychowawczych, poprzez organizowanie szkole, konsultacji, warsztatów, poradnictwa oraz udostpnienie fachowej literatury. 7) Monitorowanie rodowisk zagroonych uzalenieniami, motywowanie do podjcia terapii przez rodziców, dzieci i młodzie. 8 Id: ADJCT-UVLJT-RWXGA-VFCRP-XWNPN. Podpisany Strona 8
8) Monitorowanie rodzin które podjły terapie. 9) Stworzenie warunków do działania rodzin wspierajcych. 10)Monitorowanie sytuacji dzieci z rodzin zagroonych kryzysem, w tym niewydolnych wychowawczo, w których wystpuj problemy przemocy, uzalenie, niepełnosprawno poprzez: a. wypracowanie procedur słucych wyłonieniu rodowisk wymagajcych szczególnego nadzoru, b. wypracowanie procedury dotyczcej analizy sytuacji rodziny pod ktem zasadnoci przydzielania asystenta rodziny, c. wypracowanie i wdraanie standardów pracy z rodzin wieloproblemow, analiza efektów pracy z rodzin. 11)Organizowanie mediacji jako formy metody pomocy w rozwizaniu konfliktów rodzinnych Koordynatorem Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2016-2018 jest Miejski Orodek Pomocy Społecznej w Piechowicach. Program bdzie realizowany przy współpracy z: Zespołem Interdyscyplinarnym ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie Gminn Komisj ds. Rozwizywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii Psychologiem Pedagogami Radc prawnym Asystentem Rodziny Punktem Konsultacyjnym Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Jeleniej Górze Komisariatem II Policji w Jeleniej Górze Placówkami Owiatowymi Poradni Rodzinn Sdem Rejonowym Wydział Rodzinny i Nieletnich Powiatowym Urzdem Pracy Placówkami Słuby Zdrowia Innymi organizacjami 9 Id: ADJCT-UVLJT-RWXGA-VFCRP-XWNPN. Podpisany Strona 9
,%+ Gminy Program Wspierania Rodziny na lata 2016-2018 finansowany bdzie w ramach rodków budetu Gminy Miejskiej Piechowice, dotacji oraz rodków pozabudetowych pozyskanych z innych ródeł.,%$'"( ' Ewaluacja programu bdzie oparta na gromadzeniu, analizie i interpretacji danych. Zostan one pozyskane poprze bezporedni rozmow, obserwacj lub telefoniczny kontakt z członkami rodzin, asystentem rodziny, opiekunami pieczy zastpczej, rodowiskiem ssiedzkim, pracownikami instytucjonalnych form pomocy rodzinie..454.6078.//0131.//01239 1. Liczba rodzin wymagajcych wsparcia. 2. Liczba udzielonych porad specjalistów. 3. Liczba osób uzalenionych skierowanych na leczenie. 4. Liczba osób uczestniczcych w terapii dla sprawców i ofiar przemocy. 5. Liczba rodziców wiadomych właciwych postaw wychowawczych. 6. Liczba osób, którym przydzielono pomoc asystenta rodziny. 7. Udział pracowników socjalnych w szkoleniach dotyczcych pracy z rodzin. 8. Liczba rodzin, którym udzielono wsparcia w formie usługowej. 9. Liczba rodziców utrzymujcych kontakt z dziemi przebywajcymi w pieczy zastpczej. 11.Liczba dzieci, którym opłacono obiady w placówkach owiatowych. 12.Liczba dzieci, które powróciły do rodziny biologiczne. 13.Liczba osób, które podjły zatrudnienie. 14.Liczba osób, które ukoczyły kursy zawodowe. 15.Liczba dzieci objtych terapi psychologiczno pedagogiczn. 10 Id: ADJCT-UVLJT-RWXGA-VFCRP-XWNPN. Podpisany Strona 10
16.Liczba rodzin, które nabyły podstawy prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego. Uzyskane dane pozwol na ocen wartoci programu oraz pomog w dalszym planowaniu, realizacji i rozwoju jego działa. Ewaluacja bdzie miała charakter usprawniajcy i wskazujcy kierunki ewentualnych zmian w zapisach programowych. Pozwoli na sprawdzenie efektywnoci i skutecznoci przyjtych załoe oraz sposobu wydatkowania rodków przeznaczonych na ich realizacj.,%: $$"( ' Kontrola bdzie prowadzona w postaci sprawozda rzeczowo- finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywania ich wojewodzie w wersji elektronicznej zastosowaniem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 18 ust. 3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastpczej. 11 Id: ADJCT-UVLJT-RWXGA-VFCRP-XWNPN. Podpisany Strona 11