KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 13.12.2017 r. C(2017) 8320 final ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) / z dnia 13.12.2017 r. zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) 2016/1675 uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 przez dodanie Sri Lanki, Trynidadu i Tobago oraz Tunezji do tabeli w pkt I załącznika (Tekst mający znaczenie dla EOG) PL PL
UZASADNIENIE 1. KONTEKST AKTU DELEGOWANEGO W dniu 20 maja 2015 r. przyjęto nowe ramy prawne dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu ( AML/CFT ). Nowe przepisy obejmują: a) dyrektywę (UE) 2015/849 w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu ( czwarta dyrektywa ), oraz b) rozporządzenie (UE) 2015/847 w sprawie informacji towarzyszących transferom środków pieniężnych ( rozporządzenie ). Nowe przepisy stanowią nowoczesne i spójne ramy prawne w tej dziedzinie; są też zgodne z obowiązującymi międzynarodowymi standardami i rekomendacjami, głównie tymi, które wydała Grupa Specjalna ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF). Zgodnie z art. 9 ust. 1 czwartej dyrektywy, w celu ochrony właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego należy identyfikować jurysdykcje państw trzecich mające strategiczne braki w swoich systemach przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, które to braki stwarzają znaczące zagrożenia dla systemu finansowego Unii ( państwa trzecie wysokiego ryzyka ). Art. 9 ust. 2 dyrektywy uprawnia Komisję do przyjmowania aktów delegowanych w celu zidentyfikowania takich państw trzecich wysokiego ryzyka przy uwzględnieniu strategicznych braków i ze wskazaniem kryteriów stanowiących podstawę jej oceny. W oparciu o tę identyfikację podmioty zobowiązane zgodnie z art. 18 ust. 1 czwartej dyrektywy muszą stosować wzmocnione środki należytej staranności wobec klienta, jeśli nawiązują stosunki gospodarcze lub dokonują transakcji z osobami fizycznymi lub podmiotami prawnymi mającymi siedzibę w wymienionych państwach. W dniu 14 lipca 2016 r. Komisja Europejska przyjęła rozporządzenie delegowane (UE) 2016/1675, w którym zidentyfikowała kilka państw trzecich mających strategiczne braki w swoich systemach przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, które to braki stwarzają znaczące zagrożenia dla systemu finansowego Unii. Komisja pracuje obecnie nad stworzeniem nowej metodologii pozwalającej na określanie państw trzecich wysokiego ryzyka, która nie polega wyłącznie na zewnętrznych źródłach informacji w celu identyfikowania jurysdykcji posiadających strategiczne braki w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Metodologia ta pozwoli wyjaśnić proces przeprowadzania oceny, kryteria umieszczania w wykazie i procedury działań następczych, w tym określić zaangażowanie ekspertów z państw członkowskich oraz zaangażowanie Parlamentu Europejskiego w cały proces. Jeżeli chodzi o ustanowienie tej metodologii, Komisja rozpocznie współpracę z Parlamentem Europejskim i Radą, jak tylko sfinalizowane zostaną kryteria umieszczania w wykazie (art. 9), które są obecnie przedmiotem ponownych negocjacji. W oczekiwaniu na końcowy wynik przeglądu art. 9 Komisja zobowiązuje się do uznania podczas przygotowywania oceny w oparciu o nową metodologię kryteriów AML/CFT, w tym dostępności i wymiany informacji o beneficjentach rzeczywistych. Zgodnie z planem działania, który Komisja przedstawiła Parlamentowi Europejskiemu w dniu 29 czerwca 2017 r., Komisja zakłada, że przyjęcie rozporządzenia delegowanego w oparciu o nową metodologię nastąpi do końca 2018 r. W oczekiwaniu na zakończenie przez Komisję oceny w oparciu o nową metodologię konieczne jest kontynuowanie aktualizacji wykazu w celu zapewnienia stosowania przepisów UE w odniesieniu do państw trzecich uznanych na szczeblu międzynarodowym za państwa wysokiego ryzyka. Jak podkreślono w motywie 28 czwartej dyrektywy, zmieniający się charakter zagrożeń związanych z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu, którym PL 1 PL
sprzyja ciągły rozwój technologii i środków będących do dyspozycji przestępców, wymaga szybkiego i nieustannego dostosowywania ram prawnych w odniesieniu do państw trzecich wysokiego ryzyka w celu skutecznego ograniczania istniejącego ryzyka i przeciwdziałania powstawaniu nowego. Mając na uwadze poziom integracji systemów finansowych, rynek wewnętrzny byłby narażony na poważne ryzyko prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, jeżeli UE nie dodawałaby do wykazu UE jurysdykcji wysokiego ryzyka zidentyfikowanych przez FATF. Unijne ramy AML/CFT nie byłyby zgodne z zobowiązaniami międzynarodowymi oraz stałyby w sprzeczności z wysiłkami UE podejmowanymi na rzecz promowania globalnego podejścia do państw wysokiego ryzyka. W myśl zasady ostrożności, stosowne wydaje się, aby zanim dokonana zostanie ocena na podstawie nowej metodologii dodatkowe państwa trzecie, które spełniają kryteria określone w art. 9 ust. 2 czwartej dyrektywy, zostały dodane do wykazu. Dostosowanie wykazu celem uwzględnienia państw trzecich, które czynią postępy w kierunku wyeliminowania strategicznych braków, powinno natomiast nastąpić po zakończeniu oceny na podstawie nowej metodologii. W związku z tym Komisja nie podjęła na tym etapie decyzji o usunięciu Gujany, Laotańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej, Afganistanu i Ugandy, ponieważ konieczne jest przeprowadzenie dalszej oceny na podstawie nowej metodologii. Zgodnie z zasadą ostrożności, w odniesieniu do Gujany, Laotańskiej Republiki Ludowo- Demokratycznej, Afganistanu i Ugandy w dalszym ciągu stosowane będą wzmocnione środki należytej staranności. A. Dodanie do wykazu państw trzecich wysokiego ryzyka Komisja uwzględniła w stosownych przypadkach najnowsze oświadczenia publiczne FATF, dokumenty FATF ( Improving Global AML/CFT Compliance: on-going process ), sprawozdania FATF dotyczące przeglądu współpracy międzynarodowej, jak również sprawozdania z ocen wzajemnych przeprowadzonego przez FATF i podobne jej organy regionalne (FSRB) w odniesieniu do ryzyk stwarzanych przez poszczególne państwa trzecie zgodnie z art. 9 ust. 4. Przeanalizowała w szczególności wyniki 29. posiedzenia plenarnego FATF oraz wykaz państw wysokiego ryzyka zidentyfikowanych przez tę grupę 1. Przy tej okazji stwierdzono, że Sri Lanka, Trynidad i Tobago oraz Tunezja wykazują strategiczne braki w swoich systemach AML/CFT. Na podstawie tych źródeł informacji Komisja uważa, że Sri Lanka, Trynidad i Tobago oraz Tunezja spełniają kryteria określone w art. 9 ust. 2 czwartej dyrektywy. Należy zatem dodać Sri Lankę, Trynidad i Tobago oraz Tunezję do wykazu państw trzecich wysokiego ryzyka wykazujących strategiczne braki w swoich systemach AML/CFT, które to braki stwarzają znaczące zagrożenia dla systemu finansowego Unii. Państwa te należy zatem uwzględnić w akcie delegowanym, o którym mowa w art. 9 czwartej dyrektywy. Sri Lanka, Trynidad i Tobago oraz Tunezja przedstawiły pisemne zobowiązanie polityczne na wysokim szczeblu do usunięcia stwierdzonych braków i opracowały wraz z FATF plan działania w celu spełnienia wymogów określonych w dyrektywie (UE) 2015/849. Komisja z zadowoleniem przyjmuje podjęte zobowiązanie i wzywa te jurysdykcje do pełnego i sprawnego wdrożenia planu działania w zakładanym terminie. Wdrażanie tego planu działania będzie ściśle monitorowane. Aby uwzględnić poziom zaangażowania tych państw trzecich wysokiego ryzyka w podejmowane w ramach FATF działania zmierzające do skorygowania stwierdzonych niedociągnięć, wymieniono je w odpowiedniej części załącznika do aktu delegowanego. 1 http://www.fatf-gafi.org/publications/fatfgeneral/documents/plenary-november-2017.html PL 2 PL
B. Konsekwencje Zgodnie z art. 18 dyrektywy (UE) 2015/849 zobowiązane podmioty we wszystkich państwach członkowskich będą zobligowane do stosowania wzmocnionych środków należytej staranności (ECDD) w kontaktach z osobami fizycznymi lub prawnymi mającymi siedzibę w państwach trzecich wysokiego ryzyka zgodnie z rozporządzeniem delegowanym (UE) 2016/1675. 2. KONSULTACJE PRZEPROWADZONE PRZED PRZYJĘCIEM AKTU Komisja nie przeprowadziła konsultacji społecznych. W dniu 22 listopada 2017 r. skonsultowano się w sprawie projektu aktu delegowanego z grupą ekspertów ds. prania pieniędzy i finansowania terroryzmu (EGMLTF) w drodze procedury pisemnej. 3. ASPEKTY PRAWNE AKTU DELEGOWANEGO Niniejszy akt delegowany zmienia wykaz państw trzecich wysokiego ryzyka, który został już przyjęty w rozporządzeniu delegowanym (UE) 2016/1675. Skutki prawne publikacji tego wykazu zostały określone w akcie podstawowym, którym jest dyrektywa (UE) 2015/849. W konsekwencji sporządzenia wykazu podmioty zobowiązane we wszystkich państwach członkowskich będą zobligowane, zgodnie z art. 18 czwartej dyrektywy, do stosowania wzmocnionych środków należytej staranności wobec klienta w przypadku osób fizycznych lub podmiotów prawnych mających siedzibę w państwach trzecich wysokiego ryzyka. Obowiązki te mają zatem zastosowanie również w odniesieniu do państw dodanych do załącznika, tj. Sri Lanki, Trynidadu i Tobago oraz Tunezji. PL 3 PL
ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) / z dnia 13.12.2017 r. zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) 2016/1675 uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 przez dodanie Sri Lanki, Trynidadu i Tobago oraz Tunezji do tabeli w pkt I załącznika (Tekst mający znaczenie dla EOG) KOMISJA EUROPEJSKA, uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniającą rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 i uchylającą dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/60/WE oraz dyrektywę Komisji 2006/70/WE 2, w szczególności jej art. 9 ust. 2, a także mając na uwadze, co następuje: (1) Unia musi zapewnić skuteczną ochronę integralności i właściwego funkcjonowania swojego systemu finansowego i rynku wewnętrznego przed praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu. W związku z tym dyrektywa (UE) 2015/849 stanowi, że Komisja powinna wskazać państwa trzecie wysokiego ryzyka, które wykazują strategiczne braki w swoich systemach przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, które to braki stwarzają znaczące zagrożenia dla systemu finansowego Unii. (2) Komisja powinna dokonywać przeglądu wykazu państw trzecich wysokiego ryzyka zawartego w rozporządzeniu delegowanym (UE) 2016/1675 3 w odpowiednim czasie pod kątem postępów poczynionych przez te państwa trzecie wysokiego ryzyka w usuwaniu strategicznych braków w ich systemach przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Komisja powinna uwzględnić w swoich ocenach nowe informacje pochodzące od organizacji międzynarodowych i organów normalizacyjnych, takie jak dokumenty wydane przez Grupę Specjalną ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF). W świetle tych informacji Komisja powinna również określić dodatkowe państwa trzecie wysokiego ryzyka wykazujące strategiczne braki w swoich systemach przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (AML/CFT). (3) Zgodnie z kryteriami określonymi w dyrektywie (UE) 2015/849 Komisja wzięła pod uwagę najnowsze dostępne informacje, w szczególności najnowsze publiczne oświadczenia FATF i dokument FATF pt. Improving Global AML/CFT Compliance: ongoing process oraz sprawozdania Grupy ds. Przeglądu Współpracy Międzynarodowej funkcjonującej w ramach FATF w odniesieniu do ryzyk 2 3 Dz.U. L 141 z 5.6.2015, s. 73. Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2016/1675 z dnia 14 lipca 2016 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 przez wskazanie państw trzecich wysokiego ryzyka mających strategiczne braki (Dz.U. L 254 z 20.9.2016, s. 1). PL 4 PL
stwarzanych przez poszczególne państwa trzecie zgodnie z art. 9 ust. 4 dyrektywy (UE) 2015/849. (4) FATF uznała Sri Lankę, Trynidad i Tobago oraz Tunezję za państwa mające strategiczne braki w swoich systemach AML/CFT, które stanowią zagrożenie dla międzynarodowego systemu finansowego; w celu usunięcia tych braków państwa te opracowały, we współpracy z FATF, plan działania. (5) Z uwagi na wysoki poziom integracji międzynarodowego systemu finansowego, bliskie powiązania między podmiotami gospodarczymi, dużą liczbę transakcji transgranicznych zawieranych z podmiotami z Unii i przez podmioty z Unii, a także stopień otwarcia rynku Komisja przyjmuje, że każde zagrożenie dla międzynarodowego systemu finansowego związane z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu stanowi również zagrożenie dla unijnego systemu finansowego. (6) Zgodnie z najnowszymi właściwymi informacjami Komisja doszła w swojej analizie do wniosku, że za jurysdykcję państwa trzeciego mającą strategiczne braki w swoim systemie AML/CFT, które to braki stwarzają znaczące zagrożenia dla systemu finansowego Unii, należy uznać Sri Lankę, Trynidad i Tobago oraz Tunezję, zgodnie z kryteriami określonymi w art. 9 dyrektywy (UE) 2015/849. Państwa te przedstawiły jednak pisemne zobowiązanie polityczne na wysokim szczeblu do usunięcia stwierdzonych braków i opracowały wraz z FATF plan działania, który pozwoli im spełnić wymogi określone w dyrektywie (UE) 2015/849. Komisja dokona ponownej oceny statusu tych państw w świetle wywiązania się przez nie z powyższego zobowiązania. (7) W rozporządzeniu delegowanym (UE) 2016/1675 należy zatem wprowadzić następujące zmiany, PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE: Artykuł 1 W załączniku do rozporządzenia delegowanego (UE) 2016/1675 wprowadza się następujące zmiany w tabeli w pkt I: a) dodaje się wiersze: 11 Sri Lanka 12 Trynidad i Tobago 13 Tunezja PL 5 PL
Artykuł 2 Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich. Sporządzono w Brukseli dnia 13.12.2017 r. W imieniu Komisji Przewodniczący Jean-Claude JUNCKER PL 6 PL