Uniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny Borucino-Kościerzyna-Ostrzyce KATEDRA METEOROLOGII I KLIMATOLOGII Instytut Geografii, Uniwersytet Gdaoski Nr 1 (50) Lipiec 2010 ISSN 2081-884X
Od Redakcji: Opracowanie i publikację warunków meteorologicznych na stacjach kaszubskich, z inicjatywy prof. M. Miętusa, kierownika Katedry Meteorologii i Klimatologii (KMiK) Uniwersytetu Gdańskiego, zapoczątkował dr J.Filipiak w czerwcu 2006 r. Początkowo porównywane były dane ze stacji Borucino i Ostrzyce (Złota Góra). W styczniu 2007 r. do analiz włączono kolejną stację kaszubską - Kościerzyna. W przyszłości planowane jest zwiększenie liczby stacji o Gdańsk UG (stacja KMiK w Kampusie Oliwa UG). Wszystkie dotychczasowe opracowania są dostępne w formacie.pdf, na stronie domowej Katedry: http://julia.univ.gda.pl/~geokmk/borucko/ostrzyce.html Począwszy od stycznia 2009 r. analizy prowadzone są przez dra A. Wyszkowskiego. Od maja 2010 r. ich wyniki ukazują się w postaci Uniwersyteckiego Biuletynu Meteorologicznego, a począwszy od bieżącego numeru, oprócz analiz porównawczych, w Biuletynie zamieszczana będzie ogólna ocena warunków meteorologicznych Borucina za dany miesiąc, opracowywana przez dra M. Marosza. Uniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny Adres redakcji: Katedra Meteorologii i Klimatologii Instytut Geografii, Uniwersytet Gdaoski 80-958 Gdaosk, ul. Bażyoskiego 4, B-324 tel. 58-523-65-24, e-mail: klimat@ug.gda.pl Redaktor Naczelny: Andrzej Wyszkowski (geoaw@ug.gda.pl) Współpraca: Michał Marosz (geocelt@ug.gda.pl) Projekt graficzny i skład: Andrzej Wyszkowski Wydawca: Katedra Meteorologii i Klimatologii IG UG 2
Spis treści: Rozmieszczenie stacji meteorologicznych... 4 Ogólna ocena warunków meteorologicznych w Borucine w lipcu 2010... 5 Charakterystyka porównawcza przebiegu elementów meteorologicznych - Borucino i Ostrzyce (Złota Góra) Charakterystyka porównawcza przebiegu elementów meteorologicznych - Borucino i Kościerzyna Wartości średnie miesięczne, odchylenia standardowe i współczynniki korelacji... 6 Wartości średnie miesięczne, odchylenia standardowe i współczynniki korelacji... 18 Zmiennośd czasowa temperatury powietrza (2 m)... 7 Zmiennośd czasowa temperatury powietrza (2 m)... 19 Zmiennośd czasowa temperatury powietrza przy gruncie... 8 Zmiennośd czasowa temperatury powietrza przy gruncie... 20 Zmiennośd czasowa wilgotności względnej powietrza... 9 Zmiennośd czasowa wilgotności względnej powietrza... 21 Zmiennośd czasowa średniej prędkości wiatru... 10 Zmiennośd czasowa średniej prędkości wiatru... 22 Zmiennośd czasowa maksymalnej prędkości wiatru... 11 Róże kierunkowo prędkościowe wiatru... 23 Róże kierunkowo prędkościowe wiatru... 12 Sumy dobowe i miesięczne opadu atmosferycznego... 24 Sumy dobowe i miesięczne opadu atmosferycznego... 14 Odchylenia standardowe temperatury powietrza (2 m)... 25 Odchylenia standardowe temperatury powietrza (2 m)... 15 Odchylenia standardowe temperatury powietrza przy gruncie... 25 Odchylenia standardowe temperatury powietrza przy gruncie... 15 Odchylenia standardowe wilgotności względnej powietrza... 26 Odchylenia standardowe wilgotności względnej powietrza... 16 Odchylenia standardowe średniej prędkości wiatru... 26 Odchylenia standardowe średniej prędkości wiatru... 16 Odchylenia standardowe maksymalnej prędkości wiatru... 17 3
Rozmieszczenie stacji meteorologicznych Stacja szerokośd geograficzna długośd geograficzna wysokośd n.p.m. właściciel stacji Borucino 54 15 N 17 59 E 163 m UG Kościerzyna 54 08 N 17 58 E 200 m IMGW Ostrzyce 54 16 N 18 06 E 224 m IMGW 4
OGÓLNA OCENA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH W BORUCINE - Regularne pomiary na Stacji Limnologicznej UG w Borucinie rozpoczęły się na początku lat 60-tych ubiegłego stulecia. W roku 2005, dzięki podpisaniu umowy między UG a IMiGW, zainstalowano automatyczną stację pomiarów meteorologicznych opartą o system akwizycji danych MILOS-500. Zakres pomiarów obejmuje: temperaturę powietrza, temperaturę przy powierzchni gruntu, opady atmosferyczne, wilgotnośd względną powietrza, prędkośd i kierunek wiatru oraz ciśnienie atmosferyczne. TEMPERATURA POWIETRZA Średnia miesięczna temperatura powietrza w lipcu 2010 roku wynosiła 20,3 C. Stosując kryteria klasyfikacji kwantylowej warunków termicznych (Miętus M., i in., 2002) lipiec był miesiącem BARDZO CIEPŁYM, a przy założeniu wartości temperatury wyższej o zaledwie 0,1 C, zaliczałby się już do miesięcy ANOMALNIE CIEPŁYCH. Najwyższe wartości średniej dobowej temperatury powietrza były notowane na początku drugiej i trzeciej dekady miesiąca i przekraczały 26 C (11.07 26,6 C, 22.07 26,6 C). Najniższe średnie dobowe temperatury powietrza, spadające poniżej 15 C, wystąpiły w trzeciej dekadzie - 25.07, 28.07. Przebieg maksymalnej dobowej temperatury powietrza również wskazuje na drugą dekadę jako na okres, podczas którego zaobserwowano wartości najwyższe przekraczające 30 C. Najwyższa temperatura maksymalna została zanotowana 22 lipca i wynosiła 34,4 C. Wartości temperatury minimalnej wahały się od około 9 C (na początku miesiąca), do ponad 20 C (11.07, 17.07 oraz 22.07). Najniższa wartośd temperatury minimalnej wystąpiła 2 lipca i wyniosła 8,8 C. OPADY ATMOSFERYCZNE Miesięczna suma opadów wynosiła 112,6 mm. Na tle wielolecia lipiec 2010 był miesiącem WILGOTNYM - według kwantylowej klasyfikacji opadowej (Miętus i in., 2005). Odnotowano 11 dni z opadem atmosferycznym, a rozkład opadów charakteryzował się znaczą nierównomiernością - 4 dni z najwyższymi dobowymi sumami zapewniły łącznie ponad 80% (92,8 mm) miesięcznej sumy opadów. Najwyższą dobową sumę opadów zarejestrowano 24 lipca i wynosiła ona 3mm. PRĘDKOŚD I KIERUNEK WIATRU Struktura kierunkowa wiatru jest charakterystyczna dla stacji zlokalizowanych w dnach rynien polodowcowych i wskazuje na znaczną dominację kierunków zgodnych z osią jeziora, w tym przypadku SW-NE. Zaobserwowano przewagę kierunków z sektora SW (SW, WSW łącznie 25,3%) oraz NE (NNE, NE, ENE łącznie 27%). Zaznaczyło się przy tym znaczne zwiększenie - w porównaniu do wielolecia 1961-2000 - adwekcji z sektora NE. Średnia miesięczna prędkośd wiatru w lipcu wynosiła 1,3 ms-1, a najwyższą średnią dobową zanotowano 25 lipca (3,2 ms-1). Maksymalne zarejestrowane prędkości wiatru (porywy), kształtowały się od 3,2 do 1 ms-1 (24.07). 5
CHARAKTERYSTYKA PORÓWNAWCZA PRZEBIEGU ELEMENTÓW METEOROLOGICZNYCH NA STACJACH W BORUCINIE i OSTRZYCACH (Złota Góra) Element Wskaźnik Ostrzyce Borucino Temperatura powietrza [ C] Temperatura powietrza przy powierzchni gruntu [ C] Wilgotnośd względna [%] Prędkośd średnia wiatru [ms -1 ] Średnia 21,4 21,4 Odchylenie standardowe 3,7 3,5 Współczynnik korelacji 0,77 Średnia 22,6 22,3 Odchylenie standardowe 3,7 3,6 Współczynnik korelacji 0,62 Średnia 72,8 72,8 Odchylenie standardowe 12,5 10,3 Współczynnik korelacji 0,75 Średnia 2,7 1,3 Odchylenie standardowe 1,1 0,6 Współczynnik korelacji 0,75 Prędkośd średnia maksymalna wiatru [ms -1 ] 4,6 3,2 Opad atmosferyczny [mm] suma miesięczna 83,6 112,6 6
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 TEMPERATURA POWIETRZA [ C] 30 TEMPERATURA POWIETRZA 8,0 TEMPERATURA POWIETRZA - RÓŻNICE 6,0 25 20 15 - - 10-6,0-22 TEMPERATURA POWIETRZA 1 TEMPERATURA POWIETRZA - RÓŻNICE 19 8,0 6,0 16 13 10-7
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 TEMPERATURA POWIETRZA PRZY POWIERZCHNI GRUNTU [ C] 30 TEMPERATURA POWIETRZA PRZY GRUNCIE 2 TEMPERATURA POWIETRZA PRZY GRUNCIE - RÓŻNICE 25 2 1 20 1 15 10 - - 24 TEMPERATURA POWIETRZA PRZY GRUNCIE 1 TEMPERATURA POWIETRZA PRZY GRUNCIE - RÓŻNICE 20 9,0 6,0 16 3,0 12 8-3,0-8
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 WILGOTNOŚĆ WZGLĘDNA POWIETRZA[%] 100 WILGOTNOŚD WZGLĘDNA POWIETRZA 1 WILGOTNOŚD WZGLĘDNA POWIETRZA - RÓŻNICE 1 85 70 - -1 55-1 -2 40-2 - 100 WILGOTNOŚD WZGLĘDNA POWIETRZA 1 WILGOTNOŚD WZGLĘDNA POWIETRZA - RÓŻNICE 85 1 70 55 - -1 40-1 - 9
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 PRĘDKOŚĆ ŚREDNIA WIATRU [ms -1 ] 7 PRĘDKOŚD ŚREDNIA WIATRU PRĘDKOŚD ŚREDNIA WIATRU - RÓŻNICE 6-0,5 5-4 -1,5 3-2 -2,5 1-3,0 0-3,5 - PRĘDKOŚD ŚREDNIA WIATRU PRĘDKOŚD ŚREDNIA WIATRU - RÓŻNICE 3,5-0,4 3,0 2,5-0,8-1,2 1,5-1,6 - - 10
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 PRĘDKOŚĆ MAKSYMALNA WIATRU [ms -1 ] 10 PRĘDKOŚD MAKSYMALNA WIATRU PRĘDKOŚD MAKSYMALNA WIATRU - RÓŻNICE 8-0,5-6 -1,5 4-2 -2,5-3,0 0-3,5 - PRĘDKOŚD MAKSYMALNA WIATRU PRĘDKOŚD MAKSYMALNA WIATRU - RÓŻNICE 4,5-0,4-0,8 3,5-1,2 3,0-1,6 2,5 - - 11
KIERUNEK i PRĘDKOŚĆ WIATRU KIERUNKOWO-PRĘDKOŚCIOWA RÓŻA WIATRÓW KIERUNKOWO-PRĘDKOŚCIOWA RÓŻA WIATRÓW NW NNW N NNE NE >0-5 >5-10 >10 m. s -1 NW NNW N NNE NE >0-5 >5-10 >10 m. s -1 WNW ENE WNW ENE W E 0% 5% 10% 15% 20% 25% W E 0% 5% 10% 15% 20% 25% WSW ESE WSW ESE SW SE SW SE SSW S SSE SSW S SSE 12
KIERUNEK i PRĘDKOŚĆ WIATRU KIERUNKOWO-PRĘDKOŚCIOWA RÓŻA WIATRÓW - CZUJNIK WEKTOROWY N NW NNW NNE NE >0-5 >5-10 >10 m. s -1 WNW ENE W E 0% 5% 10% 15% 20% 25% WSW ESE SW SE SSW S SSE 13
1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 OPADY ATMOSFERYCZNE [mm] 3 SUMY DOBOWE OPADU ATMOSFERYCZNEGO (mm) 3 2 2 1 1 Opad atmosferyczny suma miesięczna Ostrzyce Borucino 83,6 112,6 14
1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 ODCHYLENIE STANDARDOWE 7,0 6,0 TEMPERATURA POWIETRZA - ODCHYLENIE STANDARDOWE 9,0 8,0 7,0 6,0 TEMPERATURA POW. - ODCHYLENIE STANDARDOWE RÓŻNIC 3,0 3,0-1 TEMPERATURA PRZY GRUNCIE - ODCHYLENIE STANDARDOWE 16,0 TEMPERATURA PRZY GRUNCIE - ODCH. STANDARDOWE RÓŻNIC 1 1 1 8,0 6,0 1 1 8,0 6,0-15
1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 WILGOTNOŚD WZGLĘDNA - ODCHYLENIE STANDARDOWE 4 WILGOTNOŚD WZGL. - ODCHYLENIE STANDARDOWE RÓŻNIC 2 3 3 2 2 1 2 1 1 1-2,5 PRĘDKOŚD ŚREDNIA WIATRU - ODCHYLENIE STANDARDOWE 1,8 PRĘDKOŚD ŚREDNIA - ODCHYLENIE STANDARDOWE RÓŻNIC 1,6 1,4 1,5 1,2 0,8 0,6 0,5 0,4 0,2-16
1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3,5 PRĘDKOŚD MAKSYMALNA WIATRU - ODCHYLENIE STANDARDOWE 2,5 PRĘDKOŚD MAKS. - ODCHYLENIE STANDARDOWE RÓŻNIC 3,0 2,5 1,5 1,5 0,5 0,5 - Uwaga: Brak danych dotyczących temperatury powietrza ze stacji Ostrzyce (23-31.07.2010) 17
CHARAKTERYSTYKA PORÓWNAWCZA PRZEBIEGU ELEMENTÓW METEOROLOGICZNYCH W BORUCINIE i KOŚCIERZYNIE Element Wskaźnik Kościerzyna Borucino Temperatura powietrza [ C] Temperatura powietrza przy powierzchni gruntu [ C] Wilgotnośd względna [%] Prędkośd średnia wiatru [ms -1 ] Średnia 2 20,2 Odchylenie standardowe 3,8 Współczynnik korelacji 0 Średnia 20,7 20,8 Odchylenie standardowe 4,4 4,2 Współczynnik korelacji 0,99 Średnia 7 72,9 Odchylenie standardowe 12,3 10,5 Współczynnik korelacji 0,99 Średnia 1,8 1,3 Odchylenie standardowe 0,5 0,6 Współczynnik korelacji 0,44 Opad atmosferyczny [mm] suma miesięczna 10 112,6 18
19 TEMPERATURA POWIETRZA [ C] 10 15 20 25 30 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 TEMPERATURA POWIETRZA -0,4-0,2 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 TEMPERATURA POWIETRZA - RÓŻNICE - 12 16 20 24 28 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 TEMPERATURA POWIETRZA -0,4 0,4 0,8 1,2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 TEMPERATURA POWIETRZA - RÓŻNICE -
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 TEMPERATURA PRZY POWIERZCHNI GRUNTU [ C] 30 TEMPERATURA POWIETRZA PRZY GRUNCIE 1,5 TEMPERATURA POWIETRZA PRZY GRUNCIE - RÓŻNICE 25 0,5 20 15-0,5-10 -1,5-28 TTEMPERATURA POWIETRZA PRZY GRUNCIE TEMPERATURA POWIETRZA PRZY GRUNCIE - RÓŻNICE 1,5 24 20 0,5 16-0,5-12 -1,5-20
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 WILGOTNOŚĆ WZGLĘDNA POWIETRZA [%] 100 WILGOTNOŚD WZGLĘDNA 8,0 WILGOTNOŚD WZGLĘDNA - RÓŻNICE 85 6,0 70 55-40 - - 100 WILGOTNOŚD WZGLĘDNA POWIETRZA 6,0 WILGOTNOŚD WZGLĘDNA POWIETRZA - RÓŻNICE 85 3,0 70 55-40 - - 21
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 PRĘDKOŚĆ ŚREDNIA WIATRU [ms -1 ] 4 PRĘDKOŚD ŚREDNIA WIATRU 1,5 PRĘDKOŚD ŚREDNIA WIATRU - RÓŻNICE 3 0,5 2-0,5 1 - -1,5 0 - - PRĘDKOŚD ŚREDNIA WIATRU PRĘDKOŚD ŚREDNIA WIATRU - RÓŻNICE 3,0 0,4 0,2 2,5-0,2-0,4 1,5-0,6-0,8 - -1,2 0,5-1,4-22
KIERUNEK i PRĘDKOŚĆ WIATRU KIERUNKOWO-PRĘDKOŚCIOWA RÓŻA WIATRÓW KIERUNKOWO-PRĘDKOŚCIOWA RÓŻA WIATRÓW NW NNW N NNE NE >0-5 >5-10 >10 m. s -1 NW NNW N NNE NE >0-5 >5-10 >10 m. s -1 WNW ENE WNW ENE W E 0% 5% 10% 15% 20% 25% W E 0% 5% 10% 15% 20% 25% WSW ESE WSW ESE SW SE SW SE SSW S SSE SSW S SSE 23
1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 OPADY ATMOSFERYCZNE [mm] 3 SUMY DOBOWE OPADU ATMOSFERYCZNEGO (mm) 3 2 2 1 1 Opad atmosferyczny suma miesięczna Kościerzyna Borucino 10 mm 112,6 mm 24
1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 ODCHYLENIE STANDARDOWE 8,0 TEMPERATURA POWIETRZA - ODCHYLENIE STANDARDOWE 1,2 TEMPERATURA POW. - ODCHYLENIE STANDARDOWE RÓŻNIC 7,0 6,0 0,8 0,6 3,0 0,4 0,2-1 TEMPERATURA PRZY GRUNCIE - ODCHYLENIE STANDARDOWE 6,0 TEMPERATURA PRZY GRUNCIE - ODCH. STANDARDOWE RÓŻNIC 1 8,0 6,0 3,0-25
1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 WILGOTNOŚD WZGLĘDNA - ODCHYLENIE STANDARDOWE 8,0 WILGOTNOŚD WZGL. - ODCHYLENIE STANDARDOWE RÓŻNIC 2 7,0 6,0 2 1 1 3,0-1,6 1,4 1,2 PRĘDKOŚD ŚREDNIA WIATRU - ODCHYLENIE STANDARDOWE 1,8 1,6 1,4 1,2 PRĘDKOŚD ŚREDNIA - ODCHYLENIE STANDARDOWE RÓŻNIC 0,8 0,6 0,4 0,2 0,8 0,6 0,4 0,2-26