Oferta dydaktyczna na rok 2013-2014 dla szkół podstawowych, gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych Seanse filmowe w technice fulldome Seanse filmowe poprzedzone są pokazem prezentującym wygląd aktualnego nieba, gwiazd i gwiazdozbiorów. Teleskop ALMA nowe okno na Wszechświat ALMA In Search of Our Cosmic Origins Jak powstał Wszechświat i galaktyki? Jak i gdzie rodzą się gwiazdy i planety? Aby odpowiedzieć na te pytania astronomowie zbudowali wielki, składający się z wielu anten radioteleskop o nazwie ALMA, służący do obserwacji chłodnego Wszechświata molekularnego gazu i pyłu. Teleskop ALMA nowe okno na Wszechświat to seans, w trakcie którego zabierani jesteśmy w podróż przez chilijskie Andy, na pustynię Atacama, gdzie powstaje ALMA. Wraz z nią podróżujemy przez Kosmos, aż na skraj Wszechświata. Dwa Szkiełka Two Small Pieces of Glass Seans przedstawia historię teleskopu - przyrządu, dzięki któremu możemy poznawać Kosmos. Poznajemy astronomię czasów Arystotelesa, system heliocentryczny Kopernika, pierwsze odkrycia Galileusza i wspaniałe obrazy z teleskopu Hubble a. Bohaterowie filmu, dwójka nastolatków, uczestniczą w astronomicznym pokazie nieba. Wraz z nimi dowiadujemy się jakich wspaniałych odkryć dokonali astronomowie budując coraz to większe i większe przyrządy. 0:25 10+ PL/GB/RUS 0:30 12+ PL/GB/RUS Kosmiczny ekspres Infinity Express Jak wszystko się zaczęło? Czy jest tam ktoś jeszcze? Od zarania dziejów szukamy odpowiedzi na te pytanie. Podróżując przez naszą Galaktykę, spotykamy wyjątkową OLSZTYŃSKIE PLANETARIUM I OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNE
planetę - Ziemię. Ciekawość jej mieszkańców doprowadziła do wynalezienia teleskopu, dzięki któremu oglądamy: obrazy z życia gwiazd - od ich narodzin aż do śmierci, balet zlewających się galaktyk, wielkoskalową strukturę Wszechświata. W poszukiwaniu życia we Wszechświecie zaglądamy do wnętrza krateru na Marsie, przyglądamy się z bliska Jowiszowi i jego wyjątkowym księżycom. 0:25 10+ PL/GB/RUS Kaluoka'hina zaczarowana rafa Kaluoka hina The Enchanted Reef "Kaluoka'hina zaczarowana rafa przenosi widza do tropikalnej rafy, świata jedynego w swoim rodzaju: kolorowego, pełnego przygód i niebezpieczeństw, zagadek i tajemnic, legend i mitów... Świata stworzeń, które są zabawne i odważne, sympatyczne i dziwaczne, urocze i niebezpieczne. Egzotyczni mieszkańcy Kaluoka'hina wiodą spokojny żywot... Do czasu, gdy wybucha wulkan Legenda głosi, że magię Kaluoka'hina można przywrócić tylko przez dotknięcie Księżyca. Ale jak miałyby to zrobić ryby? Tę i inne zagadki muszą rozwiązać Jake i Mały bohaterowie podwodnego świata zaczarowanej rafy. 0:35 3+ PL/GB Ziemia, Księżyc i Słońce Earth, Moon and Sun Dlaczego świeci Słońce i do czego można je wykorzystać? Jak zmieniają się pory dnia i roku? Co dzieje się na niebie? Na te i inne nurtujące najmłodszych pytania odpowie film Ziemia, Księżyc i Słońce. W prosty i zabawny sposób przedstawia on zjawiska astronomiczne, które można zaobserwować codziennie. Seans ukazuje, w jaki sposób Słońce i Księżyc determinują rytm życia na Ziemi i jak istotną rolę pełnią w naszym życiu. Dowiemy się również, jak powstał kalendarz i jak przebiegała historia kosmicznych podróży i lądowania na Srebrnym Globie. Lektor wersji polskiej: narrator Wojciech Malajkat, kojot Krzysztof Tyniec 0:26 5+ PL/GB www.planetarium.olsztyn.pl
Oferta dydaktyczna dla szkół podstawowych Astronomiczne projekcje dydaktyczne Projekcje prowadzone są na żywo przez astronoma z wykorzystaniem aparatury cyfrowego Planetarium ZIEMIA WE WSZECHŚWIECIE Ziemia jest jedną z planet krążących wokół Słońca, które tworzą układ planetarny najlepiej nam znamy, chociaż wciąż jeszcze skrywający przed nami wiele tajemnic i zagadek. Objaśniamy budowę Układu Słonecznego, pokazujemy jak wygląda pozorny ruch Słońca obserwowany z ruchomej Ziemi, jak wygląda ruch planety z poruszającej się Ziemi i dlaczego ruch planet na ziemskim niebie jest tak skomplikowany? Dlaczego planety wciąż zmieniają swoje położenie na tle gwiazd, a także względem siebie? Omawiając budowę Układu Słonecznego pokazujemy z bliska jego obiekty: Słońce, planety, ich księżyce i planetoidy. SŁOŃCE KOMPASEM, ZEGAREM I KALENDARZEM Obserwujemy dzienną wędrówkę Słońca nad horyzontem, jego wschody i zachody. Czy w oparciu o te najprostsze obserwacje możemy określić kierunki świata? Czy możemy określić upływający czas? Czy obserwując Słońce, możemy określić porę roku? W czasie tego pokazu właśnie o tym się dowiemy, ale nie tylko. Dowiemy się również jak wygląda nocne niebo, jak odnaleźć Gwiazdę Polarną przewodniczkę wędrowców, a więc jak określić kierunki świata po zachodzie Słońca. Pokażemy najbardziej charakterystyczne gwiazdozbiory i ruch sfery niebieskiej. Mieszkając na Ziemi obserwujemy wędrówkę Słońca nad horyzontem, następstwo dnia i nocy. Widzimy, że zmienia się długość dnia, wysokość górowania Słońca. Rodzi się pytanie: dlaczego tak się dzieje? Dlaczego Słońce inacze wędruje zimą, wiosną czy jesienią? Dlaczego jego miejsce wschodu i zachodu ulega zmianie? Dlaczego dzień latem jest dłuższy, a zimą tak krótki, czyli skąd się biorą pory roku? Czy nocne niebo zawsze wygląda tak samo, czy może zmie nia swój wygląd? Na te i inne pytania odpowiadamy poka zując jakie są następstwa ruchu obrotowego i obiegowego Ziemi. Obserwujemy niebo z Olsztyna, równika i bieguna na początku poszczególnych pór roku. OPOWIEŚCI O NIEBIE I GWIAZDACH każdemu z nas znajomy jest widok rozgwieżdżonego wie czornego nieba. Natomiast nie wszyscy potrafimy zidentyfi kować poszczególne jego elementy gwiazdozbiory i nazwać najjaśniejsze z gwiazd widocznych na niebie. Przeniesiemy się w wirtualną podróż po północnym niebie, nauczymy się roz poznawać gwiazdozbiory i zobaczymy jak były widziane przez naszych przodków. Dokonujemy także przeglądu nieba wie czornego widocznego na początku poszczególnych pór roku wybierając najbardziej charakterystyczne jego elementy, zo baczymy również co tajemniczego kryją w swoim sąsiedztwie WSZYSTKO WIRUJE OLSZTYŃSKIE PLANETARIUM I OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNE
Pokazy fizyczne i fizyczno-astronomiczne Przeprowadzenie każdego pokazu należy uzgodnić z jego autorem. ZABAWA I NAUKA - DLA KLAS I, II i III Podczas pokazu, za pomocą tellurium, objaśnione zostaną pojęcia doby, roku, miesiąca, dnia i nocy polarnej oraz zjawiska zaćmień Słońca i Księżyca. W dalszej części dzieci bawią się w naukowców przeprowadzając samodzielnie doświadczenia z zakresu elektryczności, magnetyzmu, optyki i dynamiki. Za pomocą zabawek edukacyjnych dowiadują się, dlaczego krówka sama schodzi po równi pochyłej, ich włosy stają dęba, a balonik przykleja się do sufitu, dlaczego opiłki żelaza zmieniają swoje położenie w polu magnetycznym, poznają zjawisko rozszczepienia światła, składania barw, kolorowych cieni i wiele innych cudów świata przyrody. Autorka mgr Lidia Kosiorek, tel. 89 533-49-51. SATELITARNA ORIENTACJA NA ZIEMI Ludzie przez wieki zgłębiali tajniki nawigacji, teraz wystarczy zaopatrzyć się w odpowiednie urządzenie systemu GPS (Globalny System Pozycyjny), który korzysta z sieci satelitów. Uczniowie w czasie tego pokazu dowiadują się, co to są satelity, gdzie znalazły zastosowanie, dlaczego wykorzystuje się je dopiero od niedawna? Jak jest zbudowany i jak działa globalny system satelitarny? W oparciu o ćwiczenia praktyczne dowiedzą się też jak działa i jakie funkcje posiada prosty odbiornik GPS. Będą też mogli wyznaczyć współrzędne swego miejsca obserwacji. Autor dr Krzysztof Rochowicz, tel. 89 533-49-51. PRAWA OPTYKI GEOMETRYCZNEJ Podstawę optyki geometrycznej stanowi opis światła za pomocą promienia świetlnego i wykorzystanie zasady Fermata. Demonstrację rozpoczynamy od zjawiska i prawa odbicia oraz omawiamy skupiające i rozpraszające własności zwierciadeł wklęsłych i wypukłych. Zależność prędkości rozchodzenia się światła w różnych ośrodkach prowadzi do zjawiska załamania światła. Demonstracje umożliwiają poznanie prawa załamania światła na granicy dwóch ośrodków oraz zjawiska całkowitego wewnętrznego odbicia. Uczniowie obserwują bieg promieni przez płytkę równoległościenną i pryzmat. Poznają skupiające i rozpraszające właściwości różnych typów soczewek i ich zastosowanie. W końcowej części pokazu demonstrujemy i omawiamy zjawisko rozszczepienia światła w pryzmacie. Autor mgr Bogusław Kulesza tel. 89 527-67-03. PRZYCZYNY I PRZEBIEG ZAĆMIEŃ SŁOŃCA I KSIĘŻYCA Podstawę optyki geometrycznej stanowi opis światła za pomocą promienia świetlnego i wykorzystanie zasady Fermata. Demonstrację rozpoczynamy od zjawiska i prawa odbicia oraz omawiamy skupiające i rozpraszające własności zwierciadeł wklęsłych i wypukłych. Zależność prędkości rozchodzenia się światła w różnych ośrodkach prowadzi do zjawiska załamania światła. Demonstracje umożliwiają poznanie prawa załamania światła na granicy dwóch ośrodków oraz zjawiska całkowitego wewnętrznego odbicia. Uczniowie obserwują bieg promieni przez płytkę równoległościenną i pryzmat. Poznają skupiające i rozpraszające właściwości różnych typów soczewek i ich zastosowanie. W końcowej części pokazu demonstrujemy i omawiamy zjawisko rozszczepienia światła w pryzmacie. Autor mgr Bogusław Kulesza tel. 89 527-67-03. www.planetarium.olsztyn.pl
METEORYTY ŚWIADKOWIE NARODZIN UKŁADU SŁONECZNEGO Kamienie z nieba! Materia z kosmosu od dawna budziła emocje, ale czym tak naprawdę jest, jak jest zbudowana, jak do nas dociera, skąd pochodzi i chyba najbardziej frapujące pytanie: jak ją znaleźć i odróżnić od zwykłych ziemskich kamieni? Uczniowie poznają rodzaje meteorytów, dowiadują się o ich pochodzeniu, o sposobach określania ich wieku oraz roli, jaką odegrały one w poznawaniu najwcześniejszych etapów formowania się Układu Słonecznego. Na przykładzie kilku meteorytów uczą się odróżniać je od ziemskich kamieni. Aby ich wiedza była pełniejsza, oglądają kolekcję meteorytów Olsztyńskiego Planetarium. Autor mgr Maciej Grzemski - tel. 89 527-67-03. Oferta dydaktyczna dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych Astronomiczne projekcje dydaktyczne Projekcje prowadzone są na żywo przez astronoma z wykorzystaniem aparatury cyfrowego Planetarium ZIEMIA WE WSZECHŚWIECIE Poznajemy obszar Kosmosu znajdujący się pod grawitacyjnym wpływem Słońca, przeciętnej gwiazdy świecącej stabilnie żółtym blaskiem od niemal 5 mld lat. Poznajemy najważniejsze po Słońcu obiekty Układu Słonecznego planety, grupę skalnych, gazowych i lodowych światów poruszających się po prawie kołowych orbitach dookoła naszej gwiazdy. Omawiając budowę Układu Słonecznego oglądamy z bliska także księżyce planet i drobne obiekty Układu Słonecznego, poruszające się po ekscentrycznych orbitach. RUCHY ZIEMI I ICH NASTĘPSTWA Obserwując niebo w ciągu dnia i nocy widzimy, że ulega ono zmianie. Od dawna ludzie zadawali sobie pytanie co powoduje następstwo dnia i nocy? Czy w każdym miejscu na Ziemi wygląd nieba jest taki sam? Czy wszędzie zobaczymy te same gwiazdozbiory? W czasie tego pokazu odpowiadamy na te i inne pytania prezentując pod kopułą planetarium wygląd i ruch sfery niebie skiej oglądanej z Olsztyna, równika i bieguna. Obserwujemy zmiany wędrówki Słońca nad horyzontem, zmiany długości dnia w poszczególnych porach roku. Dlaczego dzień nie jest zawsze tak samo długi? Czy na całej Ziemi długość dnia zmienia się tak samo? Wiele zjawisk łatwo zrozumiemy, gdy zobaczymy jak wy gląda nasz Układ Słoneczny z zewnątrz i powiążemy to z pozor nym rocznym ruchem Słońca na tle gwiazdozbiorów zodiakalnych. O tym wszystkim można się przekonać pod ko pułą Planetarium. OBIEKTY BLISKIEGO I DALEKIEGO KOSMOSU Ziemia jest planetą, pod względem odległości trzecią od Słońca. Dla nas, jej mieszkańców wynikają z tego faktu zja wiska, które ludzie obserwowali już od niepamiętnych cza sów i próbowali znaleźć odpowiedzi na dręczące ich OLSZTYŃSKIE PLANETARIUM I OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNE
pytania. Jaki jest jej kształt? Jakie miejsce zajmuje w Kosmosie? Oddalając się coraz bardziej od Błękitnej Planety napotykamy gwiazdy, galaktyki, by w końcu zobaczyć Wszechświat w największej skali. Pokazy fizyczne i fizyczno-astronomiczne Przeprowadzenie każdego pokazu należy uzgodnić z jego autorem. PRAWA OPTYKI GEOMETRYCZNEJ Podstawę optyki geometrycznej stanowi koncepcja promienia świetlnego i zasada Fermata. Demonstrację rozpoczynamy od zjawiska i prawa odbicia oraz omawiamy skupiające i rozpraszające własności zwierciadeł wklęsłych i wypukłych. Zależność prędkości rozchodzenia się światła w różnych ośrodkach prowadzi do zjawiska załamania światła. Demonstracje umożliwiają poznanie prawa załamania światła na granicy dwóch ośrodków oraz zjawiska całkowitego wewnętrznego odbicia. Uczniowie obserwują bieg promieni przez płytkę równoległościenną i pryzmat. Poznają skupiające i rozpraszające właściwości różnych typów soczewek i ich zastosowania w różnych przyrządach optycznych. W końcowej części pokazu demonstrujemy i omawiamy zjawisko rozszczepienia światła w pryzmacie. Autor mgr Bogusław Kulesza tel. 89-527-67-03. FALOWA NATURA ŚWIATŁA Aby wprowadzić podstawowe pojęcia związane z falami - demonstrowane są fale mechaniczne na wodzie. Dalej z wykorzystaniem lasera omawiane jest zjawisko interferencji fal świetlnych oraz dyfrakcji światła na pojedynczej szczelinie oraz na otworze kołowym. Prezentacja dyfrakcji na dwóch otworach i na wielu szczelinach pozwala wyjaśnić działanie i własności siatki dyfrakcyjnej. W oparciu o falową naturę światła omawiana jest zdolność rozdzielcza przyrządów optycznych. Autor dr Jacek Szubiakowski tel. 89-533-49-51. DRGANIA I FALE Ruch drgający jest niewątpliwie tym rodzajem zjawisk fizycznych, z którymi mamy do czynienia codziennie w wielu sytuacjach. Wpływ drgań może być bardzo pożyteczny, ale czasem ich olbrzymia energia wyzwalana w sposób niekontrolowany może być przyczyną kataklizmów. Warto poznać przykłady ruchu drgającego, z którym związane są bardzo fale mechaniczne. Fale mechaniczne możemy obserwować jako zmarszczki na powierzchni wody, jak i w postaci dobrze znanych fal akustycznych. Istnieje wiele zjawisk związanych z rozchodzeniem się fal, które demonstrujemy w trakcie pokazu. Opisując fale mechaniczne i elektromagnetyczne używamy tych samych określeń. Możemy używać pojęć: długość fali czy częstotliwość i demonstrować zjawiska czysto falowe, jednak pamiętać musimy o drugiej naturze światła, które opisujemy, jako strumień kwantów energii fotonów. Autor dr Leszek Błaszkiewicz tel. 89-533-49-51. GRAWITACJA I POMIAR PRZYSPIESZENIA ZIEMSKIEGO Czym jest grawitacja, najsłabsze i najwcześniej poznane oddziaływanie w przyrodzie? Jak określić jej wielkość na powierzchni Ziemi? Jak daleko rozciąga się jej działanie? Czy ciała o większej masie spadają szybciej niż lżejsze? Co to jest przyspieszenie grawitacyjne i jak można je wyznaczyć? Jeszcze wiele podobnych pytań moglibyśmy sobie zadawać, a właśnie w czasie tego pokazu uczniowie poszu- kują na www.planetarium.olsztyn.pl
nie odpowiedzi. Prawo powszechnego ciążenia dotyczy nie tylko Ziemi, ale całego Kosmosu. Rządzi ruchami ciał niebieskich i sztucznych satelitów Ziemi. W oparciu o demonstrację swobodnego spadku oraz ruchu wahadła matematycznego uczniowie wyznaczają jego wartość. Autorka mgr Agnieszka Zbanyszek, tel. 89-533-49-51. WSZYSTKO SIĘ KRĘCI W pokazie przedstawiamy najważniejsze zjawiska i prawa związane z ruchem obrotowym. Na początku omawiamy ruch punktu materialnego pod wpływem siły centralnej na przykładzie siły grawitacji. Następnie przedstawiane są podstawowe prawa rządzące ruchem obrotowym bryły sztywnej. Zasadę zachowania pędu uczniowie poznają w kilku demonstracjach, w których sami biorą udział. Siły bezwładności pojawiające się w układach nieinercjalnych pozwalają wytłumaczyć zmiany wartości przyspieszenia grawitacyjnego, czy też spłaszczenie kształtu ciał niebieskich. Podczas pokazu uczniowie poznają na czym polega i co jest przyczyną zjawiska precesji i nutacji bąka, jak i kuli ziemskiej. Autorka mgr Agnieszka Zbanyszek, tel. 89-533-49-51. METEORYTY ŚWIADKOWIE NARODZIN UKŁADU SŁONECZNEGO Kamienie z nieba! Materia z kosmosu od dawna budziła emocje, ale czym tak naprawdę jest, jak jest zbudowana, jak do nas dociera, skąd pochodzi i chyba najbardziej frapujące pytanie: jak ją znaleźć i odróżnić od zwykłych ziemskich kamieni? Uczniowie poznają rodzaje meteorytów, dowiadują się o ich pochodzeniu, o sposobach określania ich wieku oraz roli, jaką odegrały one w poznawaniu najwcześniejszych etapów formowania się Układu Słonecznego. Na przykładzie kilku meteorytów uczą się odróżniać je od ziemskich kamieni. Aby ich wiedza była pełniejsza, oglądają kolekcję meteorytów Olsztyń skiego Planetarium. Autor mgr Maciej Grzemski - tel. 89 527-67-03. PRZYCZYNY I PRZEBIEG ZAĆMIEŃ SŁOŃCA I KSIĘŻYCA Podstawę optyki geometrycznej stanowi opis światła za pomocą promienia świetlnego i wykorzystanie zasady Fer mata. Demonstrację rozpoczynamy od zjawiska i prawa odbi cia oraz omawiamy skupiające i rozpraszające własnośc zwierciadeł wklęsłych i wypukłych. Zależność prędkości roz chodzenia się światła w różnych ośrodkach prowadzi do zja wiska załamania światła. Demonstracje umożliwiają poznanie prawa załamania światła na granicy dwóch ośrodków oraz zja wiska całkowitego wewnętrznego odbicia. Uczniowie obser wują bieg promieni przez płytkę równoległościenną i pryzmat Poznają skupiające i rozpraszające właściwości różnych typów soczewek i ich zastosowanie. W końcowej części pokazu de monstrujemy i omawiamy zjawisko rozszczepienia światła w pryzmacie. Autor mgr Bogusław Kulesza tel. 89 527-67-03. OD TĘCZY DO WIDMA GWIAZD W jaki sposób czerpiemy wiedzę na temat budowy, składu chemicznego i procesów zachodzących we wnętrzu Słońca oraz odległych gwiazd i innych obiektów astronomicznych? Z czego i w jaki sposób powstają gwiazdy i jak ewoluują, wy twarzając w swych wnętrzach cięższe od wodoru pierwiastki? Co się dzieje podczas wybuchu supernowej? W czasie pokazu uczniowie obserwują rozszczepienie światła. Przy pomocy spektroskopu obserwują widma ciągłe rozgrzanych ciał oraz liniowe widma emisyjne atomów wodoru i helu. Dowiadują się jak te widma powstają i jaka jest różnica pomiędzy wid mem emisyjnym i absorpcyjnym. Mają możliwość zobaczyć jak wyglądają widma gwiazd i dowiedzieć się, w jaki sposób OLSZTYŃSKIE PLANETARIUM I OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNE
się je rejestruje i jak pozyskuje się informacje, które one zawierają. Autor mgr Piotr Wychudzki, tel. 89-527-67-03. SATELITARNA ORIENTACJA NA ZIEMI Ludzie przez wieki zgłębiali tajniki nawigacji, teraz wystarczy zaopatrzyć się w odpowiednie urządzenie systemu GPS (Globalny System Pozycyjny), który korzysta z sieci satelitów. Uczniowie w czasie tego pokazu dowiadują się, co to są satelity, gdzie znalazły zastosowanie, dlaczego wykorzystuje się je dopiero od niedawna? Jak jest zbudowany i jak działa globalny system satelitarny? W oparciu o ćwiczenia praktyczne dowiedzą się też jak działa i jakie funkcje posiada prosty odbiornik GPS. Będą też mogli wyznaczyć współrzędne swego miejsca obserwacji. Autor dr Krzysztof Rochowicz, tel. 89 533-49-51. www.planetarium.olsztyn.pl
Pokazy nocnego nieba Wieczorna wizyta w Obserwatorium Astronomicznym jest niecodzienną okazją do poz nania pod okiem astronomów rozgwieżdżonego nieba. Obserwacje prowadzone przez teleskopy ukazują piękno i bogactwo Kosmosu. Obserwujemy: kratery na Księżycu, Jowisza ze swoimi największym księżycami, Saturna z pierścieniami, fazy Wenus, gwiazdy podwójne, gromady gwiazd, mgławice i galaktyki Widoki te zachwycają uczniów w każdym wieku. OLSZTYŃSKIE PLANETARIUM I OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNE
Informacje organizacyjne Zamawianie projekcji dydaktycznych Astronomiczne projekcje dydaktyczne odbywają się pod kopułą Olsztyńskiego Planetarium w okresie od 16 września 2013 r. do 14 czerwca 2014 r., w poniedziałki, wtorki, środy, czwartki i piątki o godz.: 9, 10, 11, 13 i 14. Możliwy jest także seans dydaktyczny w sobotę po wcześniejszej rezerwacji. Wskazane jest, aby datę, godzinę i tytuł seansu uzgodniono wcześniej i zarezerwowano telefonicznie tel.: 89 533-49-51, (89) 527-67-04 lub pocztą elektroniczną: opioa@planetarium.olsztyn.pl Sala projekcyjna planetarium liczy 160 miejsc. Bilet dla jednego ucznia kosztuje: na filmowy seans - 10 zł; na projekcję astronomiczną -7 zł. Kasa planetarium czynna codziennie od godz. 8:30. Dla nauczycieli i opiekunów wstęp wolny. Ich obecność należy jednak uwzględnić w liczbie zamówionych miejsc. Zwiedzanie obserwatorium i wieczorne pokazy nieba Wejścia do Obserwatorium Astronomicznego w okresie od 16 września 2013 r. do 14 czerwca 2014 r. odbywają się od poniedziałku do soboty w godzinach: 9, 10:30, 12 i 13:30. Pokazy nocnego nieba odbywają się w poniedziałki, środy i piątki, o godz.: 21 i 22 - wrzesień i maj, 20 i 21 - od października do kwietnia, 22 i 23 - czerwiec. Bilet na jeden pokaz w obserwatorium dla jednego ucznia kosztuje 7 zł. Kasa obserwatorium czynna od godz. 8:30. Prosimy o wcześniejszą rezerwację wizyty w obserwatorium tel.: (0-89) 527-67-03 lub pocztą elektroniczną: opioa@planetarium.olsztyn.pl Pokazy fizyczne i fizyczno - astronomiczne Pokazy fizyczne i fizyczno - astronomiczne prowadzone są w sali odczytowej Olsztyńskiego Planetarium i w Obserwatorium Astronomicznym w okresie od 16 września 2013 r. do 14 czerwca 2014 r., w poniedziałki, wtorki, środy, czwartki i piątki. Datę i godzinę pokazu należy koniecznie uzgodnić z autorem informacja o kontakcie zamieszczona jest po streszczeniu każdego pokazu. Bilet na jeden pokaz dla jednego ucznia kosztuje 7 zł. Z projekcji i pokazów wyłączone są okresy: 31.10-01.11.2013; 11-13.11.2013; 23-31.12.2013; 27.01-07.02.2014; 17-22.04.2014; 30.04-04.05.2014. www.planetarium.olsztyn.pl
Planetarium Olsztyńskie Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne Al. Piłsudskiego 38, 10-450 Olsztyn tel. 89 533-49-51, 89 527-67-04; fax: 89 533-49-84 e-mail: opioa@planetarium.olsztyn.pl Obserwatorium Obserwatorium Astronomiczne ul. Żołnierska 13, 10-558 Olsztyn, tel. 89 527-67-03 www.planetarium.olsztyn.pl