Warszawa, 03 stycznia 2019 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-I.431.1.50.2018.RS Pani Mirosława Dziadkiewicz Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej w Lesznie WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 127 ust. 1, w związku z art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1508, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą oraz rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543, z późn. zm.), zespół inspektorów Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie w dniach 14-20 listopada 2018 r. przeprowadził kontrolę kompleksową w kierowanym przez Panią Ośrodku Pomocy Społecznej w Lesznie. Przedmiot kontroli obejmował stan zatrudnienia i kwalifikacje kadry zatrudnionej w ośrodku pomocy społecznej, prawidłowość przyznawania zasiłków stałych oraz kierowania do domów pomocy społecznej i ustalania możliwości partycypacji w kosztach pomocy osób zobowiązanych do jej udzielania. Kontrolą objęto okres od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia kontroli. W związku z kontrolą, której wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli, podpisanym przez Panią bez zastrzeżeń 7 grudnia 2018 r., przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne. Na dzień kontroli pracownicy socjalni zatrudnieni byli (w przeliczeniu na etaty) w liczbie 3 etatów. Podczas kontroli ustalono, że teren Gminy Leszno zamieszkuje 9 732 mieszkańców (stan na dzień 29.10.2018 r.). Na jeden etat pracownika socjalnego przypada zatem 3 244 mieszkańców Gminy oraz średnio 32 środowiska objęte pomocą. W związku z powyższym Ośrodek spełnia wymogi zatrudnienia określone w art. 110 ust. 11 ustawy o pomocy społecznej. 1
W czasie kontroli stwierdzono, że spełnia Pani wymagania dotyczące wykształcenia i doświadczenia zawodowego, określone w art. 122 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca o pomocy społecznej. Osoby zatrudnione na stanowiskach pracowników socjalnych posiadają uprawnienia do wykonywania zawodu na podstawie art. 156 ust. 1, art. 156 ust. 3a oraz art. 116 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. Ustalanie uprawnień do pomocy w formie zasiłku stałego w kontrolowanym okresie odbywało się na wniosek strony. Prowadząc postępowania ustalające uprawnienia świadczeniobiorców sporządzano wywiady środowiskowe. Były one przeprowadzane w terminach określonych w 2 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 sierpnia 2016 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1788). Do wywiadów środowiskowych dołączano niezbędne dokumenty. W szczególności zaświadczenia dotyczące ewentualnych uprawnień do świadczeń z systemu emerytalno-rentowego oraz oświadczenia o stanie majątkowym, jak również zaświadczenia z urzędu gminy w sprawie ewentualnego posiadania gruntów rolnych, zgodnie z zapisami art. 107 ust. 5b ustawy o pomocy społecznej. Przeprowadzano również postępowanie badające możliwości udzielania pomocy przez osoby zobowiązane do alimentacji na rzecz świadczeniobiorców. Skontrolowane decyzje administracyjne zawierały niezbędne elementy wskazane w art. 107 1 i 3 k.p.a. W dokumentacji znajdowały się potwierdzenia zwrotne odbioru decyzji. W trakcie kontroli przedstawiła Pani wykaz osób przebywających w domach pomocy społecznej, za które Ośrodek ponosił odpłatność, ale umieszczone zostały przed 2017 r. We wszystkich sprawach Ośrodek kierował osoby wymagające tej formy wsparcia wyłącznie do domów pomocy społecznej, nie zaś do prywatnych placówek opiekuńczych. W kontrolowanym okresie Ośrodek skierował 1 osobę do dps. W toku kontroli stwierdzono następujące nieprawidłowości: 1. W zakresie dokumentowania pracy socjalnej zauważyć należy, iż w większości przypadków była ona wpisywana w aktach osób korzystających z pomocy i wsparcia Ośrodka. Jednak wybrana próba pokazała, że w kilku przypadkach pracownicy socjalni odnotowywali działania z zakresu pracy socjalnej w sposób ogólnikowy i schematyczny. 2
2. Prowadząc postępowanie w sprawie Pana A.W. na wniosek z 26.10.2017 r. w zawiadomieniu z 24.11.2017 r. o przedłużeniu terminu załatwienia sprawy nie wskazano nowego terminu załatwienia sprawy, co jest niezgodne z art. 36 1 k.p.a. 3. W sprawie Pana J.S. aktualizację wywiadu środowiskowego przeprowadzono 6.03.2018 r., a kolejną dopiero 16.10.2018 r., co narusza art. 107 ust 4 ustawy, z której wynika obowiązek sporządzania aktualizacji wywiadu nie rzadziej niż co 6 miesięcy. 4. Wydając decyzję Nr OPS.4200.12.2017 z 11.10.2017r. przyznano zasiłek stały od 1.08.2017 r., natomiast orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności datuje się od 22.08.2017 r. Tak więc w powyższym postępowaniu ustalono początkowy okres przyznania świadczenia w formie zasiłku stałego przed dniem powstania uprawnienia, co jest niezgodne z zapisem art. 106 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej. Ponadto decyzją Nr OPS.4200.12.2017 z 11.10.2017r. przyznano zasiłek stały od 1.08.2017 do 31.08.2017 r. w wys. 604 zł, od 01.09.2017 r. do 31.08.2018 r. w wys. 481 zł, a od 01.09.2018 r. do 20.09.2018 r. 320,60 zł, co oznacza, że ustalając wysokość zasiłku stałego w sierpniu i wrześniu 2017 r. w dochodzie klienta nie uwzględniono przyznanego zasiłku okresowego przyznanego decyzją Nr OPS.4101.7.2017 z 21.08.2017r. w wys. 317 zł, co narusza art. 106 ust. 9 ustawy. 5. Decyzją Nr OPS.421.10.2017 z 17.10.2017r. postanowiono orzec o zwrocie kwoty 76,50 zł z tytułu nienależnie pobranego w okresie od 01.09.2017 r. do 30.09.2017 r. zasiłku okresowego i o potrąceniu jednorazowo powyższej kwoty z zasiłku stałego. Zasiłek okresowy przyznany decyzją Nr OPS.4101.7.2017 z 21.08.2017r. nie stanowi świadczenia nienależnie pobranego w rozumieniu art. 6 pkt. 16 ustawy o pomocy społecznej. 6. Decyzją Nr OPS.5100.44.2018 z 25.10.2018r. przyznano zasiłek stały od 1.09.2018 r. bezterminowo, w ten sposób, że od 1.09.2018 r. do 30.09.2018 r. w wysokości 604 zł, a od 1.10.2018 r. w wys. 645 zł wraz ze składką na ubezpieczenie zdrowotne. Jak wynika z dokumentacji klientka korzysta z pomocy dzieci m.in w formie opłaty rachunków - podatek od nieruchomości, opłata śmieciowa, telefon. Pomimo odnotowanych informacji dot. otrzymywanej pomocy finansowej pracownik socjalny ustalił, że dochód klientki wynosi 0 zł, a tym samym ww. jest uprawniona do otrzymywania zasiłku stałego w maksymalnej kwocie, co jest niezgodne z art. 8 ust. 4 ustawy, który określa jakich świadczeń nie wlicza się do dochodu. 3
7. Wydając decyzję Nr OPS.4200.10.2017 z 10.08.2017r. przyznano zasiłek stały od 1.06.2017 r. do bezterminowo w wys. 604 zł co oznacza, że ustalając wysokość zasiłku stałego w czerwcu i lipcu 2017 r. w dochodzie klienta nie uwzględniono przyznanego zasiłku okresowego przyznanego decyzją Nr OPS.4201.4.2017 z 13.06.2017r. w wys. 317 zł, co narusza art. 106 ust. 9 ustawy. 8. Wydając decyzję Nr OPS.4200.9.2018 z 27.03.2018r. przyznano zasiłek stały od 10.12.2017 r. do 14.03.2021 r., od 10.12.2017 r. do 31.12.2017 r. w wysokości 428,68 zł, od 01.01.2018 r. do 28.02.2021 r. w wysokości 604 zł, od 01.03.2021 r. do 14.03.2021 r. w wysokości 272,72 zł co oznacza, że ustalając wysokość zasiłku stałego w dochodzie klienta nie uwzględniono zasiłku okresowego przyznanego decyzją Nr OPS.4201.2.2018 z 4.01.2018r., co narusza art. 106 ust. 9 ustawy. 9. Wydając decyzję Nr OPS.5100.12.2018 z 29.05.2018r. przyznano zasiłek stały od 19.03.2018 r. do 31.03.2018 r. w wysokości 253,24 zł, od 1.04.2018 r. do 30.04.2018 r. w wysokości 164 zł, od 1.05.2018 r. do 14.05.2020 r. w wysokości 481 zł co oznacza, że ustalając wysokość zasiłku stałego w dochodzie klienta nie uwzględniono zasiłku okresowego przyznanego decyzją Nr OPS.4201.7.2018 z 20.03.2018r., co narusza art. 106 ust. 9 ustawy. 10. Wydając decyzję Nr OPS.5100.13.2018 z 07.06.2018r. przyznano zasiłek stały od 29.11.2017 r. do 30.11.2017 r. w wysokości 40,26 zł, od 1.12.2017 r. do 30.05.2018 r. w wysokości 317 zł, od 1.06.2018 r. w wysokości 604 zł co oznacza, że ustalając wysokość zasiłku stałego w dochodzie klienta nie uwzględniono przyznanego w listopadzie 2017 r. zasiłku okresowego w wys. 317 zł, co narusza art. 106 ust. 9 ustawy. 11. Wydając decyzję Nr OPS.5100.15.2018 z 21.08.2018r. przyznano zasiłek stały od 17.05.2018 r. do 4.07.2021 r.: od 17.05.2018 r. do 31.05.2018 r. w wysokości 234,15 zł, od 1.06.2018 r. do 30.06.2018 r. w wysokości 392 zł, co oznacza, że mając na uwadze przyznane wcześniej zasiłki okresowe błędnie wyliczono zasiłek stały w maju i czerwcu 2018 r. niezgodnie z art. 106 ust. 9 ustawy. 12. Wydając decyzję Nr OPS.5100.16.2018 z 12.09.2018r. przyznano zasiłek stały od 20.12.2017 r. do 15.02.2020 r.: od 20.12.2017 r. do 31.12.2017 r. w wysokości 155,64 zł, od 1.01.2018 r. do 31.01.2018 r. w wysokości 421,94 zł, od 1.02.2018 r. do 28.02.2018 r. w wysokości 220,97 zł, od 1.03.2018 r. do 31.03.2018 r. w wysokości 385,13 zł, od 1.04.2018 r. do 31.05.2018 r. w wysokości 515,13 zł, od 1.06.2018 r. do 31.08.2018 r. w wysokości 515 zł, od 1.09.2018 r. do 31.01.2020 r. w wysokości 531,52 zł, od 1.02.2020 r. do 15.02.2020 4
w wysokości 274,95 zł, co oznacza, że ustalając wysokość zasiłku w poszczególnych miesiącach naruszono art. 8 ust. 3, a także art. 106 ust. 9 ustawy. Za stwierdzone nieprawidłowości odpowiedzialność ponosi Pani jako Kierownik kontrolowanej jednostki. W celu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości zwracam się do Pani o realizację następujących zaleceń pokontrolnych: 1. Zwiększyć nadzór nad dokumentowaniem prowadzonej pracy socjalnej, która jest jednym z podstawowych obowiązków pracownika socjalnego, stosownie z art. 6 pkt 12, art. 17 ust. 1 pkt. 10 i art. 119 ust. 1 pkt. 1 ustawy o pomocy społecznej. 2. Przestrzegać zapisu art. 36 1 k.p.a. tak, by każdorazowo w przypadku niezałatwienia sprawy w terminie określonym w art. 35 k.p.a. wskazywać nowy termin załatwienia sprawy. 3. Przestrzegać zapisów art. 107 ust. 4 tak, by w przypadku osób korzystających ze stałych form pomocy aktualizację wywiadu środowiskowego sporządzać nie rzadziej niż co 6 miesięcy. 4. Stosownie do art. 157 1 i 2 k.p.a. i art. 17 pkt 1 k.p.a. wystąpić do właściwego samorządowego kolegium odwoławczego w sprawie stwierdzenia nieważności wydanej z rażącym naruszeniem prawa następujących decyzji: - Nr OPS.4200.12.2017 z 11.10.2017r. - Nr OPS.421.10.2017 z 17.10.2017r. - Nr OPS.5100.44.2018 z 25.10.2018r. - Nr OPS.4200.10.2017 z 10.08.2017r. - Nr OPS.4200.9.2018 z 27.03.2018r. - Nr OPS.5100.12.2018 z 29.05.2018r. - Nr OPS.5100.13.2018 z 07.06.2018r. - Nr OPS.5100.15.2018 z 21.08.2018r. - Nr OPS.5100.16.2018 z 12.09.2018r. Niezwłocznie po otrzymaniu rozstrzygnięć samorządowego kolegium odwoławczego podjąć wskazane działania i poinformować tutejszy Wydział przesyłając pełną dokumentację w sprawie (decyzje SKO, Ośrodka, dokumenty dotyczące prowadzonego postępowania). 5
Ponadto proponuję wprowadzić obowiązek układania chronologicznie i numerowania prowadzonej przez pracowników Ośrodka dokumentacji, co wynika z powszechnej i przyjętej praktyki prowadzenia postępowań administracyjnych. Jednocześnie zobowiązuję Panią do przekazania, w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, pisemnej informacji o sposobie realizacji zalecenia pokontrolnego lub przyczynach jego niewykonania. Na podstawie art. 130 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej kto nie realizuje zaleceń pokontrolnych podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 do 6000 zł. Pouczenie Stosownie do postanowień art. 128 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej kontrolowana jednostka może, w terminie 7 dni od dnia otrzymania zaleceń pokontrolnych, zgłosić do nich zastrzeżenia do Wojewody Mazowieckiego za pośrednictwem Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie. W przypadku nieuwzględnienia przez Wojewodę Mazowieckiego zastrzeżeń należy w terminie 30 dni powiadomić o sposobie realizacji zaleceń Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, a w przypadku ich uwzględnienia należy mieć na uwadze zmiany wynikające z powyższego faktu. z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Kinga Jura Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej 6