に ほ ん ご 日 本 語. JĘZYK JAPOŃSKI część I 私 たち は 日 本 語 を 勉 強 します

に ほ ん ご 日 本 語 JĘZYK JAPOŃSKI część I 私 たち は 日 本 語 を 勉 強 します

Opracowała: Basak Katarzyna Ilustracje: Kawenka Paulina SPIS TREŚCI Wstęp...3 Zwroty grzecznościowe...6 Lekcja 1 Romaji - wymowa...8 Lekcja 2 Hiragana...10 Lekcja 3 Konstrukcja zdania japońskiego...32 Lekcja 4 Partykuła no i to...36 Lekcja 5 Hiragana przypomnienie wiadomości...39 Lekcja 6 Katakana...42 Lekcja 7 Kore, Sore, Are zaimki wskazujące...61 Lekcja 8 Liczebniki, kanji cz. 1...67 Lekcja 9 Miesiące, dni tygodnia / Kanji cz. 2...70 2

WSTĘP Podstawowe informacje o Japonii Japonia ( 日 本 Nihon lub Nippon) oficjalnie Państwo Japonia ( 日 本 国 Nihon-koku lub Nippon-koku); - kraj wyspiarski położony na Oceanie Spokojnym - składa się z ponad 6 800 wysp, których całkowita powierzchnia wynosi 362 222 km² (powierzchnia Polski - 322 575 km²). - cztery główne wyspy - Honshū (Honsiu), Kyūshū (Kiusiu), Shikoku (Sikoku) oraz Hokkaidō (Hokkaido). - stolica Tōkyō 東 京 都 (liczba ludności -13 161 751, Warszawa - liczba ludności 1 726 581) - liczba ludności wynosi około 126,5 mln osób - najwyższym szczytem jest czynny wulkan Fudżi (3776 m). - jest położona na styku płyt tektonicznych na Pacyfiku (trzęsienia ziemi, wybuchy wulkanów i fale tsunami). 3

Polityka Monarchia parlamentarna - forma ustroju politycznego, w którym głową państwa jest monarcha, który współdzieli władzę z parlamentem. Głowa państwa cesarz Akihito, premier Shinzō Abe. Język Ponad 99% mieszkańców Japonii posługuje się językiem japońskim. Pochodzenie języka japońskiego jest nieznane. Znaki kanji wywodzą się z języka chińskiego a gramatyka jest zbliżona do języka koreańskiego. Religia Shintō - tradycyjna religia Japonii oparta na mitologii japońskiej, charakteryzująca się politeizmem oraz różnorodnością przejawów i kultów. Wierzenia shintō nie mają wspólnego kanonu, organizacji, ani świętych ksiąg. Buddyzm - narodził się w Indiach i przybył do Japonii przez Chiny i Koreę około połowy VI wieku. Wiara ta szybko znalazła uznanie wśród wyższych warstw społecznych. Obecnie buddyzm współgra z shintoizmem i Japończycy utożsamiają się z obydwoma tymi religiami. 4

Chrześcijaństwo wyznaje 1% mieszkańców Japonii. Zostało sprowadzone do Japonii w XVI w. przez portugalskich zakonników ( pierwszym misjonarzem był jezuita Franciszek Ksawery ). Sport W Japonii wielką popularnością cieszą się tradycyjne sztuki walki. Są to między innymi karate, judo, aikido. Sportem narodowym są za to zapasy sumo. Do najpopularniejszych gier zespołowych należy baseball. Symbole Japonii Flaga przedstawia czerwony krąg na białym tle, co symbolizuje wschodzące słońce. Herb cesarza Japonii złocista chryzantema o 16 płatkach symbol długowieczności i szczęścia. Japonia nie posiada własnego godła a cesarskie wykorzystuje tylko tam gdzie jest to niezbędne ( np. paszporty). Dewiza: Pokój i Postęp 5

Zwroty grzecznościowe Dzień dobry, do widzenia おはよう[ございます] Ohayō [gozaimasu] dzień dobry do godz. 11.00 こんにちは Konnichiwa - dzień dobry do godz 18.00 こんばんは Konbanwa dobry wieczór po 18.00 さようなら Sayōnara Do widzenia じゃあね Jāne Cześć (na pożegnanie) またね Matane Do zobaczenia おやすみ Oyasumi Dobranoc Dziękuję, przepraszam i proszę [どうも]ありがとう[ございます] [Dōmo]arigatō[gozaimasu] - Dziękuję どうぞ Dōzo - Proszę どうも Dōmo - Dziękuję すみません Sumimasen - Przepraszam (gdy np. chcę zapytać o godzinę) ごめんなさい Gomennasai - Przepraszam (jest mi przykro z jakiegoś powodu) しつれいします Shitsureishimasu - Przepraszam ( gdy zachowuję się nieodpowiednio do sytuacji, np. muszę wyjść z klasy, odebrać telefon podczas rozmowy z kimś innym itp. ) Pierwsze spotkanie はじめまして Hajimemashite Miło mi poznać 6

[どうぞ]よろしく[おねがいします] [Dōzo]yoroshiku[onegaishimasu] Polecam się na przyszłość, miło mi poznać. Wychodząc i wracając do domu いってきます Ittekimasu (wychodząc ze swojego domu) Wychodzę! いってらしゃい Itterashai (do wychodzącego z domu) Uważaj na siebie! ただいま Tadaima (wracając do własnego domu) Już wróciłem! おかえりなさい Okaerinasai (powitanie do osoby wracającej do domu) Dobrze, że już wróciłeś Smacznego いただきます Itadakimasu - Smacznego (przed posiłkiem) ごちそうさまでした Gochisōsamadeshita - Dziękuję za posiłek (po posiłku) Tak Nie はい Hai - Tak いいえ Iie - Nie いません Imasen - nieobecny Przyrostki do imion -ちゃん -chan -せんせい -sensei -くん -kun -せんぱい -senpai - さん -san - さま -sama 7

Lekcja 1. Romaji - wymowa. Pismo podstawy Język japoński składa się łącznie z 4 alfabetów. Rōmaji (alfabet łaciński np. a, ka, ta), hiragana (pismo sylabiczne, dawniej używane tylko przez kobiety, każdemu znakowi hiragana przypada znak katakana np. あ, か, た), katakana (pismo sylabiczne, dawniej używane przez mężczyzn, obecnie stosuje się je do zapisywania nazw własnych obcego pochodzenia np. ポーランド - Polska)oraz kanji (znaki logograficzne chińskiego pochodzenia 車 学 人 ). 車 くるま kuruma - samochód (kanji) (hiragana) (romaji) Język japoński oparty jest na sylabach, gdzie po każdej spółgłosce musi wystąpić samogłoska (jeden wyjątek sylaba n ). Samogłoski mogą występować samodzielnie. Jest ich dokładnie pięć: a, i, u, e, o. Istnieje kilka sposobów zapisu japońskich tekstów fonetycznie alfabetem łacińskim rōmaji. - a i u e o k ka ki ku ke ko s sa shi su se so t ta chi tsu te to n na ni nu ne no h ha hi fu he ho m ma mi mu me mo y ya - yu - yo r ra ri ru re ro w wa - - - wo n g ga gi gu ge go z za ji zu ze zo d da ji zu de do b ba bi bu be bo p pa pi pu pe po 8

ZASADY: - u wymawiamy delikatnie, nie zginamy ust w rurkę. - shi wymawiamy niczym połączenie szi oraz si - chi wymawiamy podobnie jak polskie ć Japończycy nie odróżniają r od l - tsu wymawiamy podobnie do polskiego cu z cichy t z przodu - f wymawiamy przez wargi, bez udziału zębów - y wymawiamy jak polskie j - wa wymawiamy podobnie do polskiego ła - wo wymawiane jak polskie ło, zazwyczaj traci dźwięczność i wymawiamy je jako o - ji czytamy niczym połączenie dzi i dżi - zu wymawiamy jak polskie dzu - n jest jedyną samodzielną spółgłoską, która w języku japońskim także jest sylabą 考 えましょう! Zastanówmy się! Wiele japońskich słów przenikło do języka polskiego. Spróbujmy przypomnieć sobie część z nich. (przykład: tsunami) Długie samogłoski - Ō, ō, Ū, ū, Ā,ā, Ē, ē, czytamy jako samogłoski podwojone: Sadō sadoo (ceremonia parzenia herbaty), kōen kooen (park). 9

Lekcja 2. Hiragana a i u e o - あ a い i う u え e お o k か ka き ki く ku け ke こ ko s さ sa し shi す su せ se そ so t た ta ち chi つ tsu て te と to n な na に ni ぬ nu ね ne の no h は ha ひ hi ふ fu へ he ほ ho m ま ma み mi む mu め me も mo y や ya ゆ yu よ yo r ら ra り ri る ru れ re ろ ro w わ wa を wo n ん n Nigoryzacja zmiana dźwięku (udźwięcznienie bądź ubezdźwięcznienie) poprzez dodanie małych kreseczek i kółeczek do znaków hiragany i katakany. K = G, S = Z, T = D, H = B i P. nigori - dwie krótkie ukośne kreski 10

a i u e o g が ga ぎ gi ぐ gu げ ge ご go z ざ za じ ji ず zu ぜ ze ぞ zo d だ da ぢ ji づ zu で de ど do b ば ba び bi ぶ bu べ be ぼ bo じ ji ず zu jest częściej używane niż ぢ ji づ zu. ぢ ji づ zu są stosowane bardzo rzadko, np. w tradycyjnych, archaicznych słowach, nazwach własnych. p ぱ pa ぴ pi ぷ pu ぺ pe ぽ po Sylaby zmiękczone Przedłużenie ya, yu, yo dodajemy tylko do grupy sylab zakończonych na i (ki, shi, chi, ni, hi, mi, ri, gi, bi, pi, ji) ya yu yo k きゃ kya きゅ kyu きょ kyo s しゃ sha しゅ shu しょ sho t ちゃ cha ちゅ chu ちょ cho n にゃ nya にゅ nyu にょ nyo h ひゃ hya ひゅ hyu ひょ hyo m みゃ mya みゅ myu みょ myo r りゃ rya りゅ ryu りょ ryo g ぎゃ gya ぎゅ gyu ぎょ gyo p ぴゃ pya ぴゅ pyu ぴょ pyo b びゃ bya びゅ byu びょ byo j じゃ ja じゅ ju じょ jo 11

12

Ćwiczenie 1. Zapisz hiraganą: e (obraz) au (spotykać) ue (na górze) ai (miłość) aoi (niebieski/zielony) ie (dom) 13

14

Ćwiczenie 2. Zapisz hiraganą: ka (komar) ki (drzewo) kaku (pisać) kiku (słuchać, słychać) kagi (klucz) kage (cień) kai (muszelka) iku (iść) 15

Ćwiczenie 3. Zapisz hiraganą: uso (kłamstwo) sushi ushi (krowa) sekai (świat) 16

kaze (wiatr) sora (niebo) 17

Ćwiczenie 4. Zapisz hiraganą: chi (krew) te (ręka) uta (piosenka) kutsu (buty) oto (dźwięk) tsukue (biurko) 18

19

Ćwiczenie 5. Zapisz hiraganą: naka (środek) kuni (kraj) inu (pies) neko (kot) inochi (życie) niku (mięso) ば ぱ び ぴ 20

ぶ ぷ べ ぺ ぼ ぽ Ćwiczenie 6. Zapisz hiraganą: hana (kwiat, nos) 21

hito (osoba, człowiek) fune (statek) hoshi (gwiazda) hebi (wąż) hone (kość) 22

Ćwiczenie 7. Zapisz hiraganą: me (oko) uma (koń) kami (papier) mushi (owad) momo (brzoskwinia) namae (imię) 23

Ćwiczenie 8. Zapisz hiraganą: fuyu (zima) yami (ciemność) yuki (śnieg) yomu (czytać) yama (góra) 24

25

Ćwiczenie 9. Zapisz hiraganą: yoru (noc) atarashi (nowy) mori (las) rekishi (historia) sakura (kwiat wiśni) roku (sześć) 26

Ćwiczenie 10. Zapisz hiraganą: watashi (ja) kawaii (uroczy) tenki (pogoda) onna (kobieta) kanji (uczucie) wareware (my) Podwojenia spółgłoski w sylabie. Wiele słów japońskich zawiera sylaby z podwojonymi spółgłoskami, np. kitte (znaczek pocztowy). W takich wyrazach podwajamy występującą spółgłoskę (np. k, s, t oraz p) wpisując przed nią mały znak tsu っ. きって kitte いっぷん ippun けっこん kekkon Wyjątek!! Podwójnie występująca głoska n nie może zostać podwojona w powyższy sposób. Jest to jedyna spółgłoska która może występować samodzielnie. 27

こんにち konnichi こんな konna Wyjątek!! Podwojone ch przyjmuje postać tch np.: どっち dotchi (którędy) あっち atchi (tamtędy) Ćwiczenie 11. Zapisz hiraganą: kippu (bilet) kissaten (kawiarnia) zasshi (czasopismo) gakki (semestr szkolny) matte (czekaj) kotchi (tutaj) ippun (jedna minuta) ippai (pełny) Przedłużenie Wszystkie sylaby mogą być przedłużone wymawia się je wtedy dwa razy dłużej. Nie przedłużamy tylko samodzielnego n ん. W romaji pozioma kreska nad samogłoską oznacza podwójną długość tej samogłoski. Wyjątek stanowi ii Przykłady: kā かあ kii きい kū くう kē けえ kō こう Zapis długich sylab w hiraganie polega na dopisaniu drugiej tak samo brzmiącej samogłoski, która kończy poprzednią sylabę. Wyjątek stanowią również długie sylaby zakończone na o, prawie zawsze przedłuża się je poprzez dodanie u う. 28

Ćwiczenie 12. kyō (dzisiaj) gyūnyū (mleko) tōfu (serek tōfu) chiisai ( mały) kūki (powietrze) dorobō (złodziej) daijōbu (OK.) byōin (szpital) chūgakkō (gimnazjum) shōgakkō (szkołą podstawowa) Czytanie partykuł Samodzielne znaki は ha, へ he, を wo występują w japońskim zdaniu jako partykuły. Wtedy czytamy je jako は wa (ła), へ e, を o. Ćwiczenie 13. Zapisz zdania używając hiragany: 1. Watashi no namae wa Yuki desu. (Mam na imię Yuki.) 2. Watashi wa sushi o tabemasu. (Ja jem sushi.) 3. Haha wa ha o migaku. (Mama myje zęby.) 4. Chūgakkō e ikimasu. (Idę do gimnazjum.) 29

Henohenomoheji へのへのもへじ Jest to twarz rysowana za pomocą znaków hiragana. Znak ten jest rysowany przez dzieci w przedszkolu i w podstawówce. Występuje również w popkulturze i filmie japońskim, aby przedstawić twarz kogoś, kogo się nie zna lub twarz osoby, której się dawno nie widziało. Ćwiczenie 14. Zapisz z ilu i z jakich znaków składa się henohenomoheji? Zadanie: Spróbuj stworzyć własny rysunek ze znaków hiragana. Zapisz jakich znaków użyłeś. 30

Użyte znaki: 31

Lekcja 3 Konstrukcja zdania japońskiego W języku japońskim czasownik zawsze znajduje się na końcu zdania. Na początku zdania wprowadza się temat, a w dalszej części się go rozwija i wprowadza ważne informacje. Części mowy występują zazwyczaj z partykułami, które modyfikują słowa stojące za lub przed nimi. Kore wa sushi desu To jest sushi [to] [partykuła [sushi] [jest] tematu] Kore wa hon desu ka Czy to jest książka? [to] [partykuła [książka] [jest ] [partykuła tematu] pytajna] Partykuła は WA wprowadza temat zdania, czyli pokazuje nam o czym jest dane zdanie. Określa podmiot. Partykuła か KA jest niczym innym jak znakiem zapytania tworzy zdanie pytające. Regułka: A は B です - A to B / A jest B. [A] Watashi wa [B] gakusei desu. わたし は がくせい です [ja - A] [uczeń - B] Ja jestem uczniem Dosłownie: Ja Uczeń być. 32

Regułka: A は B です か - Czy A to B? / Czy A jest B? [A] Watashi wa [B] gakusei desu ka. わたし は がくせい です か [ja - A] [uczeń - B] Czy ja jestem uczniem? Dosłownie: Ja uczeń być czy? Przykład: Kore wa kagi desu. これ は かぎ です To jest klucz. Kore wa sensei desu. これ は せんせい です To jest nauczyciel. Ćwiczenie 1 Utwórz zdania pytające z podanych powyżej zdań. Ćwiczenie 2 Ułóż zdania wykorzystując wyrazy w nawiasach. Zapisz je w romaji oraz hiraganie. 1. (Watashi, isha /lekarz/ ) 2. (Kore, enpitsu /ołówek/) 3. (Kore, sushi) Zamień powyższe zdania na zdania pytające. 33

Odpowiadanie na pytanie Kore wa hon desu ka Czy to jest książka? Hai, kore wa hon desu Tak, to jest książka. Iie, kore wa hon de wa arimasen Nie, to nie jest książka. Regułka: A は B です か - Czy A to B? / Czy A jest B? はい, A は B です - Tak, A to B. / Tak, A jest B. いいえ, A は B で は ありません - Nie, A nie jest B. Przykład: Kore wa sensei desu ka. これ は せんせい です か Czy to jest nauczyciel? + Hai, kore wa sensei desu. はい, これ は せんせい です Tak, to jest nauczyciel. - Iie, kore wa sensei de wa arimasen. いいえ, これ は せんせい Nie, to nie jest nauczyciel. で は ありません Ćwiczenie 3. Odpowiedz na pytania używając romaji i hiragany: 34

1. Watashi wa gakusei desu ka. わたし は がくせいです か + - 2. Kore wa neko desu ka. これ は ねこ です か + - 3. Anata wa nihonjin desu ka. あなた は にほんじん です か + - Zaimki osobowe JA TY ON ONA Bardzo formalny watakushi omae Grzeczny watashi anata kanojo kare Nieformalny boku ( 男 ) kimi anta Niegrzeczny ore ( 男 ) Liczba mnoga zaimków osobowych - dodajemy tachi do osoby np. watashitachi わたしたち (my), kanojotachi か のじょたち(one) 35

Lekcja 4 - Partykuła no przynależność oraz partykuła to i, oraz. Partykuła の wskazuje na przynależność - jest partykułą dzierżawczą; Watashi no hon. Moja książka. わたし の ほん Anata no inu. Twój pies. あなた の いぬ Watashi no tomodachi no kuruma. Samochód mojego przyjaciela. わたし の ともだち の くるま Watashi no namae. Moje imię. わたし の なまえ Watashi wa gakusei desu. Ja jestem uczniem. わたし は がくせい です Watashi wa nihongo no gakusei desu. Ja jestem uczniem języka japońskiego. わたし は にほんご の がくせい です Kore wa nihon no neko desu. To jest japoński kot. これ は にほん の ねこ です Regułka A の B. B przynależy do A. [A] わたし の [B] ほん Ja książka Moja książka 36

Ćwiczenie 1. Ułóż zdania z podanych wyrazów. Zapisz je w hiraganie. 1. eigo えいご (język angielski) sensei せんせい 2. watashi, imōto /młodsza siostra/, tomodachi 3. kare, tomodachi, namae, Taro (imię) 4. Watashi, Pōrando ポーランド (Polska), Chūgakusei ちゅうがくせい Partykuła と- spójnik i, łączy rzeczowniki. Watashi to tomodachi. Ja i przyjaciel. わたし と ともだち Haha to nēsan. Mama i starsza siostra. はは と ねえさん Inu to neko to uma to tori to sakana to nezumi. Pies i kot i koń i ptak i ryba i mysz. いぬ と ねこ と うま と とり と さかな と ねずみ Regułka A と B. A i B. / A razem z B. [A] やま と [B] かわ Góry i rzeki. góra rzeka 37

だいち くん と はな ちゃん は ちゅうがっこう に います [A] Daichi-kun i [B] Hana-chan gimnazjum są/być [A] Daichi razem z [B] Haną są w gimnazjum. Ćwiczenie 2 Uzupełnij luki i przetłumacz zdania na język polski. 1. ほん ( ) えんぴつ - 2. あなた ( ) ねこ ( ) ぎゅうにゅう/mleko/ - 3. わたし ( ) ちち / tato/ ( ) ともだち ( ) くるま /samochód/ - 4. わたし ( ) しょうがくせい /uczeń szkoły podstawowej/ ( ) ありません - 5. これ ( ) あなた ( ) ほん ( ) かぎ です ( ) - Ćwiczenie 3 Stwórz zdania ze znanymi Ci partykułami. Zapisz je w hiraganie. 1. ringo (jabłko), nishi (gruszka), momo (brzoskwinia) 2. watashi, okāsan, otōsan 3. Watashi, anata, nihongo, gakusei. 38

Lekcja 5 - Hiragana powtórzenie wiadomości Zadanie 1. Uzupełnij hiraganą brakujące miejsca あ a い i う u え e お o か ka き ki く ku け ke こ ko さ sa し shi す su せ se そ so た ta ち chi つ tsu て te と to な na に ni ぬ nu ね ne の no は ha ひ hi ふ fu へ he ほ ho ま ma み mi む mu め me も mo や ya ゆ yu よ yo ら ra り ri る ru れ re ろ ro わ wa を wo ん n Zadanie 2. Zapisz w Rōmaji 1. おはようございます 2. いただきます 3. すみません 4. にほんご の がくせい 5. これ は ねこです 6. おんあ の こ 39

7. おとこ の こ 8. はな 9. おかあさん 10. おとうさん Zadanie 3. Zapisz zdania hiraganą 1. Watashi no haha wa isha desu. 2. Anata wa nihongo o benkyō shimasu. 3. Otōsan wa ie e kaerimasu. 4. Oniisan wa sushi o tabemasu. 5. Ocha o nomitai. 6. Watashitachi no chūgakkō wa kakkō desu ne. Zadanie 4. Jakich znaków użyto w rysunku poniżej? 40

Zadanie 5. Zapisz w hiraganie łamacz języka hayakuchi. Ano kyaku wa yoku kaki kuu kyaku da. Zapisz w rōmaji łamacz języka hayakuchi あたたかくなかったから あたたかい ふく を つかった Zadanie 5. Zapisz w hiraganie ważne słówka, które poznaliśmy na poprzednich lekcjach 1. watashi (ja) 2. anata (ty) 3. kare (on) 4. kanojo (ona) 5. Nihon (Japonia) 6. nihongo (język jap.) 7. hon (książka) 8. enpitsu (ołówek) 9. neko (kot) 10. inu (pies) 11. hana (kwiat) 12. chūgakkō (gimnazjum) 13. gakusei (uczeń) 41

Lekcja 6 Katakana Używamy katakany: w wyrazach obcego pochodzenia np. コンピュータ Konpyūta - Kmputer w wyrazach dźwiękonaśladowczych np. ワンワン Wanwan Hauhau w gazetach, książkach jako podkreślenie. W językach europejskich używamy pochylenia, kursywy. a i u e o - ア a イ i ウ u エ e オ o k カ ka キ ki ク ku ケ ke コ ko s サ sa シ shi ス su セ se ソ so t タ ta チ chi ツ tsu テ te ト to n ナ na ニ ni ヌ nu ネ ne ノ no h ハ ha ヒ hi フ fu ヘ he ホ ho m マ ma ミ mi ム mu メ me モ mo y ヤ ya - ユ yu - ヨ yo r ラ ra リ ri ル ru レ re ロ ro w ワ wa - - - ヲ wo n ン n - - - - Nigoryzacja: a i u e o g ガ ga ギ gi グ gu ゲ ge ゴ go z ザ za ジ ji ズ zu ゼ ze ゾ zo d ダ da ヂ ji ヅ du デ de ド do b バ ba ビ bi ブ bu ベ be ボ bo p パ pa ピ pi プ pu ペ pe ポ po 42

Sylaby zmiękczone ya yu yo k キャ kya キュ kyu キョ kyo s シャ sha シュ shu ショ sho t チャ cha チュ chu チョ cho n ニャ nya ニュ nyu ニョ nyo h ヒャ hya ヒュ hyu ヒョ hyo m ミャ mya ミュ myu ミョ myo r リャ rya リュ ryu リョ ryo Sylaby zmiękczone z nigoryzacją g ギャ gya ギュ gyu ギョ gyo z ジャ ja ジュ ju ジョ jo d ヂャ ja ヂュ ju ヂョ jo b ビャ bya ビュ byu ビョ byo p ピャ pya ピュ pyu ピョ pyo Przedłużania: Samogłoski przedłużamy dodając poziomą kreskę: ā aa アー ii イー ū uu ウー ē ee エー ō oo オー Podwojenie spółgłosek w sylabie Zasada jest taka sama jak w przypadku hiragany, tylko zamiast małego っ używamy ッ w katakanie. 43

44

45

Ćwiczenie 1 Zapisz katakaną: 1. Kukkī (ciasteczko) 2. Kēki (ciasto) 3. Kāki (khaki) 4. Kā (samochód) 46

Ćwiczenie 2 Zapisz katakaną: 1. Sukī (narciarstwo) 2. Gasu (gaz) 3. Sōsu (sos) 47

4. Kōsu (kurs) 5. Kēji (klatka) 48

Ćwiczenie 3 Zapisz katakaną: 1. Chīzu (ser) 2. Takushi (taksówka) 3. Doa (drzwi) 4. Dezāto (deser) 5. Tekisuto ( podręcznik, ćwiczenia) 6. Dēto (data, randka) 49

Ćwiczenie 4 Zapisz katakaną: 1. Nōto (zeszyt) 2. Tenisu (tenis) 50

3. Nyūsu (wiadomości, aktualności) 4. Nēchā (natura) 5. Nugā (nugat) 6. Nīto (NEET) 51

Ćwiczenie 5 Zapisz katakaną: 1. Basu (autobus) 2. Bāgā (burger) 3. Bīsuto (bestia) 4. Bōi ( chłopiec) 5. Pasuta (pasta) 6. Bēbi (dziecko) 52

53

Ćwiczenie 6 Zapisz katakaną: 1. Hamu (szynka) 2. Memo (notatka) 3. Messēji (wiadomość) 4. Gamu (gumka) 5. Māmeido (syrena) 6. Mūn (księżyc) 54

Ćwiczenie 7 Zapisz katakaną: 1. Yūzā (użytkownik) 2. Yōyō (yoyo) 3. Yahhō (Yahoo) 4. Nacho (nachos) 55

Ćwiczenie 8 Zapisz katakaną: 1. Rōpu (lina) 2. Ringo (jabłko) 3. Risu (wiewiórka) 4. Igurū (igloo) 5. Raitā (pisarz) 6. Karendā (kalendarz) 7. Nuterra (nutella) 56

Ćwiczenie 9 Zapisz katakaną: 1. Wain (wino) 2. Wāku (praca) 3. Pawā (moc, siła) 4. Wanmankā (samochód jednoosobowy) 5. Kingu (król) 57

Ćwiczenie 10 Zapisz słowa w romaji i spróbuj odgadnąć ich znaczenie 1. レストラン 2. スマイル 3. テレビ 4. アニメ 5. バイバイ 6. イメージ 7. インターネット Zapamiętaj! znak o ヲ nie jest używany, shi シ i tsu ツ oraz so ソ i n ン są do siebie bardzo podobne, znak he ヘ jest taki sam w hiraganie i katakanie, wyrazy obce posiadają dźwięki i sylaby, które nie występowały w języku japońskim dlatego dodano do katakany nowe znaki (stworzono je z już istniejących). ヷ va ウィ wi イェ ye ウェ we ウォ wo ヺ vo ヴァ va ヴィ vi ヴ vu ヴェ ve ヴォ vo ティ ti トゥ tu テュ tyu ディ di ドゥ du シェ she ジェ je チェ che 58

ツァ tsa ツィ tsi ファ fa フィ fi デュ dyu フュ fyu ツェ tse ツォ tso フェ fe フォ fo Ćwiczenie 11 Spróbuj zapisać w katakanie swoje imię i nazwisko. Ćwiczenie 12 Uzupełnij tabelkę. Kraj po jap. / katakana/ Romaji Kraj po polsku アメリカ ポーランド イギリス スペイン ロシア メキシコ イタリア フランス ドイツ カナダ エジプト ウクライナ オランダ スイス スウェーデン チェコ ノルウェー フィンランド リトアニア 59

Ćwiczenie 13 Zapisz zdania (słówka z ćwiczenia 10 i 12) 1. Włoska restauracja.... 2. Amerykański telewizor.... 3. Polski obraz.... 4. Rosyjska animacja.... 5. Uśmiech czeskiej dziewczyny... Narodowości. Dodajemy do kraju znak kanji na człowieka 人 ( じん ) にほん (Japonia) + 人 (człowiek) = Japończyk にほんじん ポーランド 人 - Pōrandojin - Polak フランス 人 Furansujin - Francuz 60

Lekcja 7 Kore, Sore, Are zaimki wskazujące. Powtórka z poprzednich lekcji: 1. Zapisz co oznacza partykuła: To と No の Wa は Ka か 2. Co onzaczają zdania: Watashi no tomodachi. Watashi to tomodachi. Tomodachi no ringo. Watashi wa gakusei desu. Watashi wa gakusei desu ka? Kore wa watashi no hana desu. これ は わたし の はな To ja moje kwiat jest です Kore wa dare no hana desu ka. これ は だれ の はな です か kto Czyj jest ten kwiat? だれ - kto だれ の czyj 61

Kore wa dare no ringo desu ka? これ は だれ の りんご です か jabłko Czyje jest to jabłko? Kore wa tomodachi no ringo desu. これ は ともだち の りんご です To jest jabłko przyjaciela. Kore これ / Kono この - TO (rzecz lub osoba z otoczenia pierwszej osoby) Sore それ / Sono その TO (rzecz lub osoba z otoczenia drugiej osoby) Are あれ /Ano あの od rozmówców) あれ Tamto (rzecz lub osoba znajdująca się daleko 1. Kore これ Kore wa hon desu. これ は ほん です To jest książka. 62

3. Are あれ Are wa hana desu. あれ は はな です Tam jest kwiatek. 63

Ćwiczenie 1. Uzupełnij chmurki używając odpowiedniego zaimka wskazującego. 1. かさ - parasolka 2. カメラ aparat fotograficzny 64

3. まど - okno Różnica pomiędzy kore これ i kono この Po kore これ, sore それ i are あれ musi wystąpić partykuła (główniepartykuła wa は). Po kono この, sono その i ano あの występuje rzeczownik. Kore wa hon desu. これ は ほん です To jest książka. Kono hon wa watashi no desu. この ほん は わたし の です Ta książka jest moja. kono この ten, ta, to (blisko mnie) sono その ten, ta, to (blisko naszego rozmówcy) ano あの tamten, tamta, tamto (daleko ode mnie i rozmówcy) 65

Ćwiczenie 2. Ułóż zdania zmieniając kolejność podanych wyrazów oraz wstawiając partykuły. 1. これ / りんご / ポーランド... 2. あの / せんせい /くるま... 3. わたし / その / かさ... 4. かぎ(klucz) / あれ / フランス... 5. この / えんぴつ /えんぴつ / わたし... 6. カメラ / あれ / だれ... 7. カメラ / あの / だれ... 8. はな / その / わたし / ともだち... 9. ちゅうがくせい / これ / ほん... 10. それ / すし / だれ... 66

Lekcja 8 Liczebniki / kanji cz. 1 1 一 ichi 2 二 ni 3 三 san 4 四 shi / yon/ yo 5 五 go 6 六 roku 7 七 shichi / nana 8 八 hachi 9 九 kyū /ku 10 十 jū 一 二 三 四 五 六 七 67

八 九 十!! Pechowe liczby w Japonii to 4 i 9. Ćwiczenie 1 Uzupełnij brakujące liczby 11 十 一 jūichi 12 十 二 jūsan 13 14 十 四 jūyon 15 16 jūroku 17 18 19 十 九 jūkyū 20 二 十 nijū 21 二 十 一 nijūichi 22 23 二 十 三 nijūsan 24 二 十 四 nijūyon 25 30 40 四 十 yonjū 50 60 70 七 十 shichijū 80 90 kyūjū 100 百 hyaku 68

Ćwiczenie 2 Zapisz liczby w rōmaji i znakach kanji: 27 91 79 55 32 46 68 87 Ćwiczenie 3 Jakie to liczby? Zapisz je również w hiraganie. 1. 十 八 2. 七 十 二 3. 三 十 六 4. 五 十 三 5. 四 十 一 6. 八 十 九 7. 六 十 8. 二 十 八 9. 九 十 四 10. 百 五 十 一 69

Lekcja 9 Dni tygodnia, miesiące / Kanji cz. 2 人 - człowiek Czytania: On'yomi ジン ニン Kun'yomi ひと Złożenia: kanji rōmaji znaczenie 人 hito człowiek 人 々 hitobito ludzie ポーランド 人 pōrandojin Polak 日 本 人 nihonjin Japończyk 何 人 nannin Ile osób?!! 々 - znak powtórzenia zamiast dwa razy zapisywać ten sam znak, np. 人 人 々 - jest mniejszy od znaków kanji 々 Zapisz zdania: Ano hito wa watashi no okāsan. Watashi wa Pōrandojin sesu. Nannin desu ka? 70

日 dzień, słońca Czytania: On'yomi ニチ ジツ Kun'yomi ひ び か Złożenia: kanji rōmaji znaczenie 日 hi Słońce, dzień 日 nichi dzień 一 日 ichinichi jeden dzień 日 本 nihon Japonia Zapisz zdania: 1. Hi wa ōkii desu. 2. Nihon ni takusan hitobito ga imasu. 3. Ichinichi dake yasumetai. 4. Nannichi desu ka? 71

月 - miesiąc, księżyc Czytania: On'yomi ガツ ゲツ Kun'yomi つき Złożenia: kanji rōmaji znaczenie 月 gatsu miesiąc 月 tsuki księżyc 正 月 shōgatsu Nowy Rok Zapisz zdania: 1. Tsuki wa utsukushii. 2. Anata no tanjōbi wa nangatsu desu ka? 3. Nihon no shōgatsu. 72

火 ogień Czytania: On'yomi カ Kun'yomi ひ Złożenia: kanji rōmaji znaczenie 火 hi ogień 火 山 kazan wulkan 花 火 hanabi Sztuczne ognie Zapisz zdania: Kazan wa abunai desu. Hanabi wa utsukushii desu. 水 woda Czytania: On'yomi スイ Kun'yomi みず Złożenia: kanji rōmaji znaczenie 水 mizu woda 水 泳 suiei pływanie 73

Zapisz zdania: 1. Mizu to jūsu. 2. Pūru ni suiei shimasu. 木 drzewo Czytania: On'yomi モク ボク Kun'yomi き こ Złożenia: kanji rōmaji znaczenie 木 ki drzewo 木 の 葉 konoha Liście drzew Zapisz zdania: 1. Mori ni takusan ki ga arimasu. 74

金 złoto, pieniądze Czytania: On'yomi キン コン Kun'yomi かね かな Złożenia: kanji rōmaji znaczenie 金 kin złoto 金 kane pieniądze 金 持 ち kanemochi bogacz Zapisz zdania: 1. Kanemochi ni naritai. 2. Okane ga arimasen. 土 ziemia Czytania: On'yomi ド ト Kun'yomi つち Złożenia: kanji rōmaji znaczenie 土 tsuchi Ziemia 75

土 地 tochi grunt Zapisz zdania: 1. Tsuchi ni ki ga arimasu. 2. Ima, tochi wa takai. DNI TYGODNIA niedziela nichiyōbi 日 曜 日 Dzień słońca poniedziałek getsuyōbi 月 曜 日 księżyca wtorek kayōbi 火 曜 日 ognia środa suiyōbi 水 曜 日 wody czwartek mokuyōbi 木 曜 日 drewna piątek kin yōbi 金 曜 日 metalu sobota doyōbi 土 曜 日 ziemi Miesiąc Kanji Czytanie Styczeń 一 月 ichigatsu Luty 二 月 nigatsu Marzec 三 月 sangatsu Kwiecień 四 月 shigatsu Maj 五 月 gogatsu Czerwiec 六 月 rokugatsu Lipiec 七 月 shichigatsu Sierpień 八 月 hachigatsu Wrzesień 九 月 kugatsu Październik 十 月 jūgatsu Listopad 十 一 月 jūichigatsu Grudzień 十 二 月 jūnigatsu 76