EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 GEOGRAFIA POZIOM ROZSZERZONY ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMAT PUNKTOWANIA MAJ 2014
2 Egzamin maturalny z geografii Zadanie 1. (0 1) Obszar standardów Północny wschód Opis wymagań Odczytanie informacji geograficznych przedstawionych na mapie i fotografii (II 1.1) 1 p. za podanie poprawnego kierunku Zadanie 2. (0 1) Rozpoznanie obiektów przedstawionych na mapie (II 1.2) Ponor Łykawiec, pole A2 1 p. za podanie poprawnej nazwy formy i właściwego pola mapy Zadanie 3. (0 2) Bolechowicka Będkowska Kobylańska Będkowska Selekcjonowanie informacji istotnych dla danego zagadnienia (II 1.3) 2 p. za wpisanie poprawne uzupełnienie czterech wierszy 1 p. za wpisanie poprawne uzupełnienie trzech wierszy Zadanie 4. (0 2) Na podstawie mapy przedstawienie charakterystycznych cech wskazanego obszaru (II 3.1. dolina ma strome zbocza zbocza doliny są zalesione w dnie doliny potok przerzuca swoje wody od jednego brzegu do drugiego 2 p. za podanie trzech poprawnych cech przyrodniczych 1 p. za podanie dwóch poprawnych cech przyrodniczych
Egzamin maturalny z geografii 3 Zadanie 5. (0 1) D Znajomość ukształtowania powierzchni Polski i jej budowy geologicznej (I 1.22) Zadanie 6. (0 2) Porównanie obszarów przedstawionych na mapie (II 1.4) Podobieństwo: przyrodnicze: na zboczach obu dolin występują odsłonięcia skalne w zagospodarowaniu: w obu dolinach wytyczono szlaki turystyczne Różnica: przyrodnicza: dolina Kobylańska jest krótsza w zagospodarowaniu: tylko w dolinie Będkowskiej znajduje się pole namiotowe 1 p. za przedstawienie dwóch poprawnych podobieństw 1 p. za przedstawienie dwóch poprawnych różnic Zadanie 7. (0 2) Poprawne rozwiązanie: φ = 90 h + 23 26' φ = 90 63 15' + 23 26' = 50 11'N C Na podstawie mapy wykonanie obliczeń matematycznoastronomicznych (II 1.f.6. 2 p. za poprawne obliczenia, poprawny wynik i wskazanie miejsca pomiaru 1 p. za poprawne obliczenia Zadanie 8. (0 2) Znajomość genezy i cech skał (I 2.20) Pochodzenie skały: Bazalt jest skałą magmową wylewną, a granit magmową głębinową. Struktura skały: Bazalt jest skałą skrytokrystaliczną, a granit jawnokrystaliczną. Zawartość krzemionki: Bazalt jest skałą ubogą w krzemionkę, a granit bogatą w krzemionkę.
4 Egzamin maturalny z geografii 2 p. za poprawne porównanie według trzech kryteriów 1 p. za poprawne porównanie według dwóch kryteriów Zadanie 9. (0 1) C A B D Znajomość przebiegu procesów geologicznych zewnętrznych i ich efektów rzeźbotwórczych, z uwzględnieniem przykładów z obszaru Polski (I 2.17) 1 p. za poprawne uszeregowanie form Zadanie 10. (0 2) Znajomość ukształtowania powierzchni Polski (I 1.22) morena czołowa: Wał Trzebnicki, D sandr: Równina Tucholska, A 2 p. za poprawne uzupełnienie dwóch wierszy tabeli 1 p. za poprawne uzupełnienie jednego wiersza tabeli Zadanie 11. (0 2) Znajomość procesów klimatotwórczych (I 2.27) pasaty: C, D wiatry zachodnie: B, E 1 p. za poprawne przyporządkowanie Na podstawie rysunku oraz własnej wiedzy opisanie i wyjaśnienie zdarzeń, zjawisk i procesów (II 1.f.7) Obszary okołobiegunowe otrzymują małą ilość promieniowania słonecznego. Silne wychłodzenie podłoża jest przyczyną niskich temperatur powietrza. Wychłodzone powietrze osiada, co prowadzi do powstania układów wysokiego ciśnienia. 1 p. za poprawne wyjaśnienie uwzględniające osiadanie wychłodzonego powietrza
Egzamin maturalny z geografii 5 Zadanie 12. (0 2) C Znajomość współzależności między elementami systemu przyrodniczego Ziemi (I 2.11) B Zadanie 13. (0 2) D, A, E, B Znajomość wielkich form ukształtowania powierzchni lądów i dna oceanów (I 2.21) 2 p. za podanie czterech poprawnych odpowiedzi 1 p. za podanie trzech lub dwóch poprawnych odpowiedzi Zadanie 14. (0 3) Sformułowanie prawidłowości na podstawie źródła informacji geograficznej (II 2. Wraz ze wzrostem szerokości geograficznej zasolenie wody maleje. 1 p. za sformułowanie właściwej prawidłowości mała intensywność parowania dopływ wody słodkiej z topniejących lodowców Wyjaśnienie przestrzennego zróżnicowania zasolenia wód morskich i oceanicznych (I 2.32) 1 p. za podanie dwóch poprawnych przyczyn c) Wyjaśnienie przestrzennego zróżnicowania zasolenia wód morskich i oceanicznych (I 2.32)
6 Egzamin maturalny z geografii Akwen: Zatoka Perska w Zatoce Perskiej, położonej w klimacie zwrotnikowym suchym, opady atmosferyczne są mniejsze niż w Zatoce Gwinejskiej oraz jest wyższe parowanie w Zatoce Perskiej, w przeciwieństwie do Zatoki Gwinejskiej, jest utrudniona wymiana wód z otwartym oceanem, co w klimacie suchym sprzyja koncentracji soli w wodzie 1 p. za wybranie właściwego akwenu i podanie dwóch poprawnych argumentów Zadanie 15. (0 1) A Na podstawie źródeł informacji oraz własnej wiedzy opisanie i wyjaśnienie zdarzeń, zjawisk i procesów (II 1.f.7) Zadanie 16. (0 2) A, C Znajomość przebiegu procesów geologicznych zewnętrznych i ich efektów rzeźbotwórczych (I 2.17) 1 p. za wybranie dwóch poprawnych form rzeźby Tworzenie informacji orka wzdłuż stoku wylesienia stoków wzniesień i zboczy dolin eksploatacja surowców na stokach Przedstawienie współzależności w systemie człowiek środowisko przyrodnicze gospodarka (III 1.2) 1 p. za podanie dwóch poprawnych przykładów działań Zadanie 17. (0 2) grawitacyjna świetlna Znajomość czynników wpływających na rozmieszczenie ludności (I 4.2)
Egzamin maturalny z geografii 7 1 p. za dwa poprawne przyporządkowania Nowa Ziemia termiczna, świetlna Andy termiczna, grawitacyjna 1 p. za poprawne przyporządkowania do obu obszarów Zadanie 18. (0 2) Sformułowanie wniosku na podstawie informacji (II 2. większość województw ma ujemne saldo migracji w większości województw migruje więcej kobiet niż mężczyzn 1 p. za podanie dwóch poprawnych wniosków zachwianie struktury płci, gdyż w odpływie ludności dominują kobiety ujemne saldo migracji wpływa na zmniejszenie przyrostu rzeczywistego ludności 1 p. za podanie dwóch poprawnych skutków Zadanie 19. (0 2) A hiszpański B francuski, portugalski C hiszpański Znajomość rozmieszczenia głównych języków na świecie (I 3.a.4) 2 p. za podanie nazw właściwych języków dla trzech tras 1 p. za podanie nazw właściwych języków dla dwóch tras Zadanie 20. (0 2) Znajomość gałęzi przemysłu w Polsce i na świecie (I 3b.18)
8 Egzamin maturalny z geografii węgiel kamienny Znajomość wpływu przemysłu na środowisko geograficzne (I 3b.21) zmiana ukształtowania powierzchni: powstanie wyrobisk i zewnętrznych zwałowisk obniżenie zwierciadła wód podziemnych i powstanie leja depresyjnego 1 p. za dwie poprawne odpowiedzi Zadanie 21. (0 1) Tworzenie informacji Scharakteryzowanie problemu istniejącego w środowisku geograficznym (III 3.1) upowszechnianie recyklingu (np. przerabianie makulatury na papier) pozyskiwanie energii z odnawialnych źródeł energii 1 p. za podanie dwóch poprawnych odpowiedzi Zadanie 22. (0 3) ropa naftowa: D, 1 rudy uranu: A, 3 węgiel brunatny: C, 2 Na podstawie źródła informacji oraz własnej wiedzy opisanie i wyjaśnienie zdarzeń, zjawisk i procesów (II 1.f.7) 3 p. za poprawne uzupełnienie sześciu komórek tabeli 2 p. za poprawne uzupełnienie pięciu lub czterech komórek tabeli 1 p. poprawne uzupełnienie trzech lub dwóch komórek tabeli Zadanie 23. (0 2) Znajomość politycznego zróżnicowania współczesnego świata (I 3.d.1) Poprawna odpowiedź (jedno z podanych państw na każdym kontynencie):
Egzamin maturalny z geografii 9 Ameryka Południowa: Brazylia, Kolumbia Afryka: Etiopia, Uganda Azja: Wietnam, Indonezja 1 p. za podanie po jednym poprawnym państwie dla każdego z kontynentów A Znajomość przyrodniczych uwarunkowań rozwoju rolnictwa na świecie (I 3.b.6) Zadanie 24. (0 2) Znajomość przyrodniczych i pozaprzyrodniczych uwarunkowań rozwoju rolnictwa w Polsce (I 3.b.6) Niewielka grubość pokrywy śnieżnej sprzyja wymarzaniu roślin. 1 p. za poprawne uzasadnienie utrudnia specjalizację produkcji roślinnej, gdyż niewielkie gospodarstwa są najczęściej samozaopatrzeniowe o zróżnicowanej strukturze upraw z powodu mniejszych dochodów w małych gospodarstwach jest ograniczone wykorzystywanie nowoczesnych maszyn 1 p. za podanie dwóch poprawnych argumentów Zadanie 25. (0 1) trzoda chlewna, bydło, owce Wybranie najistotniejszych informacji dotyczących chowu zwierząt na świecie (II 1.e.4) Zadanie 26. (0 2) Tworzenie informacji Ocenianie konsekwencji przemian gospodarczych we współczesnym świecie (III 2.4)
10 Egzamin maturalny z geografii Zaleta: Jest dochodowy dzięki niskim kosztom jednostkowym produkcji. Wada: Złe warunki przebywania zwierząt, np. nadmierne stłoczenie zwierząt (w fermach, chlewniach, oborach). 1 p. za podanie poprawnej zalety 1 p. za podanie poprawnej wady Zadanie 27. (0 2) Stany Zjednoczone Chiny Indie Japonia Wybranie najistotniejszych informacji dotyczących spożycia żywności na świecie (II 1.e.4) 2 p. za wpisanie poprawnych nazw czterech państw 1 p. za wpisanie poprawnych nazw trzech lub dwóch państw Zadanie 28. (0 1) Na podstawie źródła informacji oraz własnej wiedzy opisanie i wyjaśnienie zdarzeń, zjawisk i procesów (II 1.f.7) W krajach słabo rozwiniętych spożycie mięsa na 1 mieszkańca jest mniejsze, gdyż: w KSR ceny żywności pochodzenia roślinnego są niższe od cen produktów żywnościowych pochodzenia zwierzęcego i taka żywność jest dostępniejsza dla ludności hodowla zwierząt powoduje, że część zbiorów musi być przeznaczana na paszę mieszkańcy krajów słabo rozwiniętych, charakteryzujących się deficytem żywności, nie mogą sobie na to pozwolić i ograniczają chów zwierząt 1 p. za podanie dwóch poprawnych argumentów Zadanie 29. (0 2) Znajomość cech rozwoju społeczno-gospodarczego państw i regionów świata (I 3.c.4) A. 2 B. 1 C. 5 D. 4 2 p. za cztery poprawne przyporządkowania 1 p. za trzy, dwa poprawne przyporządkowania
Egzamin maturalny z geografii 11 Zadanie 30. (0 2) Niemcy, Rosja Finlandia, Ukraina Wybranie najistotniejszych informacji dotyczących użytkowania gruntów na świecie (II 1.e.4) 2 p. za podpisanie czterech wykresów nazwami właściwych państw 1 p. za podpisanie trzech lub dwóch wykresów nazwami właściwych państw Zadanie 31. (0 1) Znajomość uwarunkowań rozwoju rybołówstwa na świecie (I 3.b.13) zachodzi tam mieszanie się wód zimnego prądu morskiego z wodami o wyższej temperaturze, co dotlenia wody i sprzyja rozwojowi organizmów morskich następuje tam wynoszenie ku powierzchni wód głębinowych zawierających substancje odżywcze dla organizmów morskich 1 p. za poprawne uzasadnienie odnoszące się do przyczyn dużej zasobności łowisk Zadanie 32. (0 2) Tworzenie informacji Przewidywanie tendencji zmian w środowisku geograficznym (III 2.5) ograniczenie możliwości naturalnego odtwarzania się populacji ryb wzrost cen ryb na rynku 2 p. za podanie dwóch negatywnych skutków 1 p. za podanie jednego negatywnego skutku Zadanie 33. (0 2) Znajomość zmian znaczenia poszczególnych rodzajów transportu wraz z rozwojem gospodarczym (I 3.b.27) Transport kolejowy: Wraz z rozwojem gospodarczym następuje spadek masy przewożonych towarów, gdyż maleje rola przemysłu ciężkiego oraz tradycyjnego przetwórczego. Łączność: Wraz z rozwojem gospodarczym rozwijają się usługi niematerialne, które wymagają przepływu informacji, a nie tradycyjnego transportu.
12 Egzamin maturalny z geografii 1 p. za poprawne wyjaśnienie zmian dla transportu kolejowego 1 p. za poprawne wyjaśnienie zmian dla łączności Zadanie 34. (0 1) Japonia trzęsienie ziemi lub katastrofalne tsunami Sudan wojna domowa Znajomość celów i zasad działania głównych organizacji pozarządowych (I 3.d.4) 1 p. za podanie poprawnego wydarzenia dla Japonii i dla Sudanu