TWÓJ KOD do elektronicznego zeszytu ćwiczeń ZNAJDUJE SIĘ W ŚRODKU
Spis tre ci Sprawd, co wolisz. Papier czy komputer?... 4 Elektroniczny zeszyt wicze WSiPnet.pl... 5 Jak korzysta z papierowego zeszytu wicze?... 6 Dlaczego uczymy si historii?... 7 I Staro ytno 1. Prehistoria pocz tki ludzko ci... 8 2. Rewolucja neolityczna, czyli pocz tki rolnictwa... 11 3. Pierwsze cywilizacje. Przyk ad Babilonii... 13 4. Staro ytny Egipt... 15 5. Religia staro ytnych Egipcjan... 18 6. Izrael lud wybrany przez Boga... 20 Lekcja powtórzeniowa. Pocz tki ludzko ci i cywilizacje Bliskiego Wschodu... 22 7. Pocz tki Grecji... 25 8. Grecka polis: Ateny... 27 9. Staro ytna Sparta... 29 10. Wierzenia staro ytnych Greków... 32 11. Kultura i sztuka Greków w staro ytno ci... 34 12. Wojny w wiecie greckim... 37 13. Imperium Aleksandra Wielkiego. wiat hellenistyczny... 40 Lekcja powtórzeniowa. Staro ytna Grecja... 42 14. Pocz tki Rzymu. Republika i jej instytucje... 45 15. Od miasta-pa stwa do imperium... 47 16. Upadek Republiki i powstanie Cesarstwa... 50 17. Rozkwit Cesarstwa Rzymskiego. Rzymska cywilizacja... 52 18. Kultura staro ytnego Rzymu... 55 19. Chrze cija stwo w wiecie rzymskim... 57 20. Upadek Cesarstwa na Zachodzie... 59 Lekcja powtórzeniowa. Staro ytny Rzym... 61 II redniowiecze 1. Barbarzy cy, biskupi i opaci... 64 2. W Bizancjum... 66 3. Mahomet i powstanie cywilizacji islamu... 69 4. Pa stwo Franków wzór redniowiecznej monarchii... 71 5. Seniorzy i wasale... 74 6. Przybycie S owian i ich pierwsze pa stwa... 77 7. Pocz tki pa stwa polskiego... 79 8. Polska pod panowaniem Boles awa Chrobrego... 82 9. Zmienne losy monarchii pierwszych Piastów... 85 10. Pa stwo i spo ecze stwo w czasach wczesnopiastowskich... 88 11. Spór cesarstwa z papiestwem o inwestytur... 90 Lekcja powtórzeniowa. Wczesne redniowiecze... 93 12. Wyprawy krzy owe... 95 13. Barwny wiat redniowiecznego rycerstwa... 97 14. Imperium mongolskie... 99 15. Gospodarka i spo ecze stwo w redniowiecznej Europie... 102 16. Ko ció i kultura w redniowiecznej Europie... 104 17. Monarchie stanowe... 106 18. Polska w okresie rozbicia dzielnicowego... 109 19. Zjednoczone Królestwo Polskie... 112 20. Kazimierz Wielki królem Polski... 114 21. Od unii w gierskiej do unii litewskiej... 117 22. Polska Jagiellonów w XV w.... 120 23. Kultura w redniowiecznej Polsce... 122 Lekcja powtórzeniowa. Rozkwit i schy ek wieków rednich... 125
Sprawd, co wolisz Papier czy komputer? Co robisz, gdy wstaniesz rano z łóżka? A. Idę do łazienki. B. Włączam komputer. C. Wyłączam wygaszacz ekranu. Czy masz własnego awatara? A. Nie wiem, co to jest. B. Tak. C. Mam nawet kilka awatarów. Co najczęściej robisz na komputerze? A. Szukam materiałów do szkoły. B. Rozmawiam ze znajomymi. C. Wszystko, ale najczęściej gram. Gdy chcesz się z kimś spotkać... A. Dzwonię do niego. B. Wysyłam SMS. C. Umawiam się przez internet. Filmy najczęściej oglądasz A. W kinie. B. W telewizji. C. Na komputerze. Gdy zrywa się połączenie z internetem... A. Znajduję sobie inne zajęcie. B. Zastanawiam się, co robić. C. Jestem wściekły. Aragog to A. Wielki pająk z serii o Harrym Potterze. B. Nordycki wojownik. C. Bohater gry komputerowej. Co znaczy guglać? A. Łaskotać. B. Używać Google a. C. Szukać czegoś w internecie. Ile godzin dziennie spędzasz przy komputerze? A. Mniej niż dwie godziny. B. Większość wolnego czasu. C. Mógłbym przy nim spędzać całe dnie. Najwięcej odpowiedzi A Lubisz czytać, otaczać się książkami i zeszytami. Korzystanie z komputera jest dla Ciebie odskocznią, a nie głównym życiowym zajęciem. Nie chcesz spędzać przy nim zbyt dużo czasu. Gdy piszesz w zeszycie, lepiej zapamiętujesz. Pewnie będziesz wolał zeszyt papierowy, ale nie zaszkodzi czasem ot, dla urozmaicenia zajrzeć na WSiPnet. Najwięcej odpowiedzi B Komputer jest dla Ciebie ważny, ale bez przesady. Jesteś w stanie kontrolować czas, jaki spędzasz w wirtualnym świecie. Lubisz wychodzić ze znajomymi. Nie zapomniałeś jeszcze, czym jest książka. Przydadzą Ci się obydwa rozwiązania: czasem zadania wykonasz na papierze, czasem poklikasz. Najważniejsze, że poćwiczysz i będziesz miał lepsze oceny ze sprawdzianów, a potem lepsze wyniki na egzaminie. Najwięcej odpowiedzi C To pewnie żadna niespodzianka jesteś komputerowym maniakiem. Nie wyobrażasz sobie życia bez komputera, mógłbyś przy nim spędzać całe dnie. WSiPnet jest idealnym środowiskiem dla Ciebie nawet zadanie domowe rozwiążesz w przeglądarce. Klikasz i natychmiast pojawia się wynik.
8 STAROŻYTNOŚĆ Staro ytno I.1 1 Prehistoria pocz tki ludzko ci Ćwiczenia 1. i 2. wykonaj na podstawie mapy. Kierunki migracji cz owieka paleolitycznego (homo sapiens). 1. Na podstawie mapy wskaż poprawne dokończenie zdania. Człowiek (homo sapiens) pojawił się około 135 tys. lat temu A. w Azji Południowej. B. w Afryce Wschodniej. C. w Afryce Południowej. D. w Europie Zachodniej. E. w Afryce Północnej. F. w Australii.
Prehistoria początki ludzkości 9 2. Na podstawie mapy wskaż poprawne dokończenie zdania. Homo sapiens dotarł do Europy około A. 100 000 lat temu. B. 40 000 lat temu. C. 60 000 lat temu. D. 90 000 lat temu. Ćwiczenia 3. i 4. wykonaj z wykorzystaniem ilustracji. Narz dzia u ywane w epoce paleolitu. 3. Wskaż poprawne odpowiedzi. Czym zajmowali się ludzie posługujący się narzędziami widocznymi na ilustracji? A. Hodowlą zwierząt. B. Uprawą zbóż. C. Polowaniem na zwierzęta. D. Wymianą handlową. E. Zbieraniem roślin i ich owoców. 4. Wskaż zdania charakteryzujące sposób życia człowieka posługującego się narzędziami pokazanymi na ilustracji. A. Ludzie łączyli się w niewielkie grupy, by wspólnie poszukiwać pożywienia. B. Ludzie pierwotni byli samotnikami, a rośliny jadalne stanowiły podstawę ich wyżywienia. C. Duże grupy, w których żył człowiek pierwotny, umożliwiały rozwój hodowli zwierząt. D. Człowiek pierwotny prowadził osiadły tryb życia, bardzo niechętnie przenosił się z miejsca na miejsce. E. Umiejętność mówienia ułatwiała ludziom pierwotnym współdziałanie i przekazywanie doświadczeń kolejnym pokoleniom. F. O kształtowaniu się u ludzi pierwotnych zaczątków kultury duchowej świadczy praktyka rytualnego pochówku zmarłych.
10 STAROŻYTNOŚĆ 5. Do przedmiotów, którymi posługiwali się ludzie żyjący w epoce paleolitu, dopasuj właściwe opisy. Wpisz obok nazwy przedmiotu literę przyporządkowaną jego opisowi. I. Łuk II. Oszczep III. Pięściak A. Broń miotająca, zbudowana ze sprężystego drewna lub rogu, umożliwiająca skuteczne polowanie z zachowaniem bezpiecznego dystansu. B. Broń sieczna o długim, prostym, naostrzonym z dwóch stron ostrzu. C. Broń miotająca w formie złożonego we dwoje rzemienia, służąca do wyrzucania kamiennych pocisków. D. Prymitywne narzędzie kamienne o obrobionych krawędziach bocznych i ostrym wierzchołku. E. Broń miotana ręcznie, składająca się z długiego drzewca i kamiennego grotu.
2 Rewolucja neolityczna, czyli początki rolnictwa Rewolucja neolityczna, czyli pocz tki rolnictwa 11 I.2 Ćwiczenia 1. i 2. wykonaj z wykorzystaniem ilustracji. Przedmioty znalezione przez archeologów. 1. Wskaż poprawną odpowiedź. Który wynalazek z czasów neolitu umożliwił powstanie niektórych przedmiotów widocznych na ilustracji? A. Krosno tkackie. B. Pług. C. Żarna. D. Koło garncarskie. 2. Z jakiego materiału mogły być wykonane przedmioty używane przez neolitycznego rolnika? W miejsca luk wpisz nazwy odpowiednich przedmiotów. Nazwy przedmiotów wybierz z ramki. naczynie ostrze toporka sierp grot włóczni żarna z kamienia gładzonego. z kamienia łupanego. z gliny. z dwóch kamieni. z krzemiennego ostrza osadzonego w wygiętej drewnianej rękojeści.
12 STAROŻYTNOŚĆ 3. Wybrane z ramki określenia wpisz do tabeli. uprawa roślin myślistwo hodowla zwierząt zbieractwo wędrowny tryb życia trwałe domy jaskinie osiadły tryb życia stałe osady szałasy Epoka Tryb ycia ludzi G ówne sposoby zdobywania po ywienia Mieszkanie paleolit neolit 4. Wskaż dokonania człowieka przypadające na czasy neolitu. A. krzesanie ognia D. produkcja pięściaków B. wymiana handlowa E. polowanie za pomocą łuku C. mielenie zboża w żarnach F. orka pługiem 5. Napisz tekst reklamowy zachęcający do zwiedzania wystawy prezentującej osiągnięcia człowieka w epoce neolitu. Użyj określeń odnoszących się do dokonań tej epoki.
3 Pierwsze cywilizacje. Przyk ad Babilonii Pierwsze cywilizacje. Przykład Babilonii 13 I.3 1. Uzupełnij zdania. Wykonaj ćwiczenie, korzystając z ilustracji. Pismo wynaleźli mieszkający w Mezopotamii. Drewnianym w kształcie trójkąta nanosili znaki na glinianych. Powstały w ten sposób system znaków nazywamy pismem. 2. Przeczytaj tekst i wskaż poprawne dokończenie zdania. Jam jest król, który zmusił do posłuszeństwa cztery strony świata, ulubieniec bogini Isztar. Gdy bóg Marduk polecił mi, abym dobrze ludźmi rządził, abym dał krajowi dobre kierownictwo, włożyłem prawo i sprawiedliwość do ust kraju, zapewniłem ludziom pomyślność! [ ] 1. Jeśli ktoś kogoś oskarżył o zabójstwo i tego nie udowodnił, poniesie karę śmierci. [ ] 3. Jeśli obywatel wystąpił w sprawie z fałszywym zeznaniem, a prawdziwości słów, które wypowiedział, nie dowiódł, jeżeli jest to sprawa gardłowa, człowiek ten zostanie zabity. [ ] 16. Jeśli obywatel ukrył w swoim domu albo niewolnika, albo niewolnicę zbiegłych z pałacu albo od poddanego pałacu, a na wezwanie herolda nie wyda ich, ten właściciel domu zostanie zabity. [ ] 196. Jeśli obywatel oko obywatelowi wybił, oko wybiją mu [ ]. Kodeks Hammurabiego, tłum. M. Stępień, Warszawa 2000. Tekst jest fragmentem A. zbioru zasad postępowania dotyczących życia towarzyskiego. B. usystematyzowanego zbioru przepisów prawnych. C. chronologicznego zapisu ważnych wydarzeń z życia państwa. D. bieżących zapisek wydarzeń historycznych.
14 STAROŻYTNOŚĆ 3. Wskaż poprawne dokończenia zdania. Norma oko za oko, ząb za ząb, oddająca myśl przewodnią Kodeksu Hammurabiego, A. ustanawia jednolite zasady obowiązujące w całym państwie. B. wprowadza zasadę odwetu. C. ma wpływ na stanowienie współczesnego prawa. D. mówi o resocjalizacji przestępcy. E. z dzisiejszego punktu widzenia jest przykładem okrutnej kary. P askorze ba ze steli z Kodeksem Hammurabiego przedstawia monarch stoj cego przed bogiem, który wr cza królowi symbol w adzy. Ćwiczenia 4. i 5. wykonaj na podstawie ilustracji. 4. Wskaż właściwy fragment Kodeksu Hammurabiego, do którego nawiązuje scena ze steli. A. [ ] włożyłem prawo i sprawiedliwość do ust kraju, zapewniłem ludziom pomyślność! B. Jam jest król [ ] potężny, słońce Babilonu, który pozwala wzejść światłości nad krajem Sumeru [ ], ulubieniec bogini Isztar oto ja! C. Na rozkaz [boga] Szamasza sprawiedliwość moja w kraju niechaj rozbłyśnie [ ]. Hammurabi [ ], któremu Szamasz prawdę o prawach objawił, jam oto jest! D. Jam jest król, który zmusił do posłuszeństwa cztery strony świata [ ]. 5. Wskaż poprawne dokończenia zdania. Umieszczając płaskorzeźbę na steli, na której były spisane prawa, Hammurabi chciał przypomnieć wszystkim, że A. bogowie osobiście wymierzają ludziom wiele okrutnych kar. B. prawa spisane z rozkazu króla pochodzą od boga i naruszanie ich może sprowadzić boski gniew. C. władca jest najwyższym kapłanem, oddającym bogu cześć w zigguracie. D. bóg osobiście spisał prawa i pomaga władcy w sądzeniu ludzi. E. władca jest najwyższym sędzią z woli bogów.
Starożytny Egipt 15 4 Staro ytny Egipt I.4 1. Przeczytaj tekst źródłowy i oceń prawdziwość każdego zdania. Zaznacz prawda, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub fałsz, jeśli jest fałszywe. Dekret [ ] [faraona] do naczelnika kapłanów Hemwera. Nie pozwalam, ażeby jakikolwiek człowiek miał prawo uprowadzić kogokolwiek z kapłanów [ ] dla wykonywania powinności służebnych lub jakiejkolwiek [innej] roboty [ ]. Nie pozwalam im [kapłanom] zajmować się niczym ponad to, ażeby każdy służył jedynie tylko swemu bogu w świątyni, w której jest, i żeby wszyscy razem [kapłani] utrzymywali w porządku świątynie, w których są [ ]. Złożonym z urzędu i postawionym przed sąd niech będzie każdy urzędnik, który by uczynił coś podobnego [w stosunku do kapłanów] wbrew memu rozkazowi. Dom, rola, ludzie i wszystkie rzeczy, które do niego należą, mają mu być odebrane, a on sam ma być zesłany na roboty służebne. A. Śmieszek, Egipt starożytny, Kraków 1925. Kapłani egipscy poza służbą na rzecz świątyni prawda / fałsz zostali zobowiązani przez faraona do posług na rzecz lokalnych urzędników. Faraon wydał dekret, by chronić kapłanów przed prawda / fałsz nadużyciami ze strony administracji. Urzędnik, który dopuścił się nadużyć w stosunku prawda / fałsz do kapłanów, był karany usunięciem ze sprawowanej funkcji, konfiskatą mienia i zesłaniem na roboty. 2. Zredaguj odpowiedź na poniższe pytanie. Dlaczego wynalezienie pisma ułatwiało zarządzanie państwem?
16 STAROŻYTNOŚĆ 3. Wskaż poprawną nazwę ustroju politycznego, którego funkcjonowanie w jednym z państw opisano poniżej. Na czele państwa stał król, nazywany faraonem. Jego władza była formalnie nieograniczona, ale często podlegał wpływom dworu, dowódców wojskowych, urzędników czy kapłanów. Władza króla miała charakter religijny. Faraona uważano za wcielenie jednego z bóstw, pośrednika między bogami i ludźmi, a po śmierci czczono jako boga. A. republika E. monarchia stanowa B. monarchia konstytucyjna F. monarchia parlamentarna C. monarchia absolutna G. monarchia despotyczna D. monarchia patrymonialna 4. Uzupełnij zdania. Każdy urzędnik egipski musiał opanować umiejętność. Uroczyste pismo egipskie, określane mianem hieroglifów, było początkowo pismem. Starożytni Egipcjanie ryli napisy w kamieniu albo pisali na drewnie, skórze lub rośliny rosnącej nad Nilem., wytwarzanym z łodyg
Starożytny Egipt 17 5. Uzupełnij opisy ilustracji, wpisując odpowiednie nazwy pisma. Nazwy wybierz z ramki. pismo hieroglificzne pismo klinowe pismo alfabetyczne I. II. III.
Nowa przygoda w nauce historii Wejdź na www.wsipnet.pl i skorzystaj z elektronicznej wersji swojego zeszytu ćwiczeń. Skutecznie przygotujesz się do kartkówek, sprawdzianów i egzaminu gimnazjalnego. Rozwiążesz ćwiczenia samodzielnie, a system od razu poda ci wynik. Dowiesz się, co robisz dobrze, a co jeszcze musisz powtórzyć. I to wszystko przy komputerze, online, tak jak lubisz. wsipnet pl dobry sposób na egzamin PRZYDA CI SIĘ TAKŻE Atlas historyczny. Gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalne, który oprócz map zawiera ilustracje i wprowadzenia do epok. Uwaga, historia też jest na egzaminie! WYDAWNICTWA SZKOLNE I PEDAGOGICZNE wsip.pl infolinia: 800 220 555