LIC. Modernizacja linii 220 kv Kielce - Rożki Inwestycja stacyjna Inwestycja liniowa Inwestor Wykonawca PILE ELBUD S.A.
LIC. Wstęp W ostatnich latach na terenie całej Polski prowadzonych jest wiele zadań inwestycyjnych, które mają na celu rozbudowę i modernizację Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Centralna Polska należy do prężnie rozwijających się regionów. Modernizacja linii zagwarantuje, że region będzie zasilany w energię elektryczną adekwatnie do bieżących i przyszłych potrzeb. Pewność zasilania jest niezwykle istotna dla gospodarstw domowych, instytucji publicznych, np. szpitali, jak również i dla przedsiębiorców. Zdarzające się przerwy w dostawie energii elektrycznej w rejonie centralnej Polski często wynikają z przeciążenia wysłużonych już 60-letnich linii elektroenergetycznych. Ważne jest, aby linia prawidłowo działała niezależnie od zmieniających się warunków atmosferycznych. Tylko tak zmodernizowana infrastruktura przyciągnie, a także utrzyma inwestorów, co bezpośrednio wpływa na gospodarkę regionu. Wiemy, że rozbudowa sieci elektroenergetycznych wzbudza zainteresowanie społeczne. Mamy nadzieję, że treść niniejszej publikacji przybliży Państwu prowadzoną przez nas inwestycję. Znajdą tu Państwo najistotniejsze informacje na temat modernizacji linii, zakresu prowadzonych prac, ich wpływu na codzienne życie mieszkańców, a także o firmach odpowiedzialnych za jej realizację. Zapraszamy również do odwiedzania strony internetowej inwestycji www.liniakielcerozki.pl Publikujemy na niej informacje o postępie prac, a także za jej pośrednictwem zachęcamy do kontaktów z przedstawicielami wykonawcy. Z poważaniem Zespół Pile Elbud S.A. Kto jest kim w inwestycji? Inwestor Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. (PSE) są operatorem systemu przesyłowego (OSP) energii elektrycznej w Polsce. Spółka jest własnością Skarbu Państwa o szczególnym znaczeniu dla polskiej gospodarki. Forma prawna oraz zakres jej odpowiedzialności jako OSP określony jest w ustawie Prawo energetyczne. PSE zajmują się przesyłaniem energii elektrycznej siecią przesyłową (400 kv i 220 kv oraz częstotliwości 50 Hz) do wszystkich regionów kraju. Są odpowiedzialne za wykonywanie szeregu obowiązków związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa pracy polskiego systemu elektroenergetycznego oraz rozwojem sieci przesyłowej oraz połączeń transgranicznych z sąsiednimi systemami. PSE są właścicielem ponad 14 195 kilometrów linii oraz 106 stacji elektroenergetycznych najwyższych napięć. Centralna Jednostka Inwestycyjna Centralna Jednostka Inwestycyjna PSE S.A. Centralna Jednostka Inwestycyjna PSE S.A. (CJI) jest właścicielem procesu inwestycyjnego w zakresie budowy, rozbudowy i modernizacji majątku sieciowego. Celami działania Centralnej Jednostki Inwestycyjnej są: zapewnienie efektywnej realizacji procesu inwestycyjnego w zakresie budowy, rozbudowy i modernizacji majątku sieciowego, zarządzanie, koordynacja i doskonalenie metodycznego zarządzania procesem inwestycyjnym PSE S.A. Wykonawca PILE ELBUD S.A. Pile Elbud S.A. Specjalizuje się w realizacji zadań inwestycyjnych budownictwa elektroenergetycznego obejmujących projektowanie, dostawy, wykonawstwo i rozruch obiektów liniowych i stacyjnych WN i NN. System zarządzania projektami, system zapewnienia jakości wg ISO 9001, posiadana wiedza, doświadczenie oraz zaangażowanie pracowników dają gwarancję należytego spełnienia wymagań inwestorów z branży energetyki i spoza niej. Rosnące potrzeby modernizacyjne i inwestycyjne PSE S.A. i spółek dystrybucyjnych energetyki znakomicie wpisują się w dalsze plany rozwojowe spółki. 2
Spis treści Wstęp......2 Kto jest kim w inwestycji?... 2 Cel inwestycji...3 Zakres modernizacji linii...4 Rokowania z właścicielami nieruchomości 4 Rola linii elektroenergetycznych w KSE...5 Oddziaływanie linii na środowisko...6 Najczęściej zadawane pytania...7 Cel inwestycji Modernizowana linia 220 kv Kielce - Rożki o długości 72,1 km przebiega przez dwa województwa: świętokrzyskie i mazowieckie. Łączy stację elektroenergetyczną w gminie Piekoszów (SE Kielce) ze stacją elektroenergetyczną w gminie Kowala (SE Rożki). Zaplanowane prace remontowe mają na celu: poprawę pewności i bezpieczeństwa zasilania odbiorców energii elektrycznej w rejonie centralnej Polski, zmniejszenie ograniczeń przesyłowych w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym, zabezpieczenie dostaw energii przy niesprzyjających warunkach meteorologicznych, zapewnienie bezpieczeństwa związanego z funkcjonowaniem linii. Województwo mazowieckie Orońsko SE Rożki Kowala Chlewiska Szydłowiec Powiat szydłowiecki Powiat konecki Stąporków Bliżyn Województwo świętokrzyskie Powiat skarżyski Mniów Strawczyn Legenda: Granice gmin SE Kielce Piekoszów Granice powiatów Granice województw Linia 220 kv Kielce - Rożki Trasa modernizowanej linii na tle podziału administracyjnego Polski 3
Zakres modernizacji linii Planowany remont linii obejmuje: wymianę lub wzmocnienie słupów wymagających modernizacji, uzupełnienie i wymianę uszkodzonych elementów słupów, zabezpieczenie antykorozyjne słupów, wymianę przewodów na odcinku 66,8 km i regulację istniejącego przewodu, wymianę izolacji między przewodami a konstrukcjami słupów (łańcuchy izolatorowe), wymianę przewodów odgromowych chroniących linię przed wyładowaniami atmosferycznymi. Rokowania z właścicielami nieruchomości Prace modernizacyjne realizowane będą na prywatnych nieruchomościach. Dlatego też rozpoczęcie robót poprzedzą spotkania z właścicielami gruntów. Celem rokowań będzie pozyskanie w sposób polubowny praw do korzystania z nieruchomości, w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia modernizacji linii. Pozyskanie prawa do wejścia na teren nieruchomości krok po kroku: przedstawiciele wykonawcy, legitymujący się pełnomocnictwami inwestora, spotykają się z właścicielami nieruchomości, przez które przebiega modernizowana linia, podczas spotkań przedstawiciele wykonawcy przedstawiają zakres i harmonogram prac, w przypadku porozumienia zostanie podpisana umowa o udostępnieniu nieruchomości - właściciel wyraża zgodę na realizację inwestycji, brak porozumienia i odmowa zawarcia ugody właściciela z wykonawcą oznacza skierowanie sprawy na drogę postępowania administracyjnego. Rekompensaty za ewentualne straty powstałe podczas budowy i eksploatacji linii będą szacowane na podstawie protokołu szkód sporządzanego w obecności właściciela gruntu. W przypadku wystąpienia rozbieżności dotyczących wartości odszkodowania właściciele nieruchomości mogą powołać innego, wybranego przez siebie rzeczoznawcę majątkowego. Koszty sporządzenia operatu pokrywa wykonawca. Wykonawca realizując inwestycję do minimum ograniczy ingerencję w komfort życia mieszkańców, a wszelkie działania będzie realizować w porozumieniu z właścicielami nieruchomości. O rodzaju prac remontowych oraz o planowanym terminie rozpoczęcia powiadomi właścicieli nieruchomości z wyprzedzeniem, by można było uzgodnić dogodny dla obu stron czas przeprowadzenia robót modernizacyjnych. 4
Rola linii elektroenergetycznych w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym Energia elektryczna stanowi podstawę naszego codziennego funkcjonowania. Wytwarzana jest w wielu elektrowniach na terenie całego kraju. Dzięki liniom elektroenergetycznym najwyższych napięć (220 i 400 kv) dociera do stacji elektroenergetycznych o tym samym napięciu. Tworzą one razem tak zwaną sieć przesyłową. W dalszej kolejności linie o napięciu 110 kv przesyłają energię do stacji rozdzielczych, w których następuje obniżenie napięcia do wartości SN. Dzięki temu możliwy jest dalszy przesył poprzez sieć średnich i niskich napięć. W ten sposób energia elektryczna trafia do odbiorców końcowych, w tym także do naszych domów. Krajowy System Elektroenergetyczny (KSE) to zbiór urządzeń służących do wytwarzania, przetwarzania, przesyłu i rozdziału energii elektrycznej. Droga energii elektrycznej od wytwórcy do odbiorcy 8 Linia nn 400/230 V 6 Linia rozdzielcza SN 10, 15, 20 lub 30 kv 2 linie przesyłowe PSE 3 Linia WN 110 kv 1 Elektrownia i stacja SN/NN 4 Stacja transformatorowa NN/WN 5 Stacja transformatorowa WN/SN 7 Słupowa stacja transformatorowa SN/nN 1 źródła wytwarzania 5 stacja transformatorowa WN/SN NN najwyższych napięć (220 kv, 400 kv, 750 kv) 2 linie przesyłowe NN 6 linie rozdzielcze SN WN wysokich napięć (110 kv) 3 linie wysokiego napięcia 7 stacja transformatorowa SN/nN SN średnich napięć (15 kv, 20 kv) 4 stacja transformatorowa NN/WN 8 linia niskiego napięcia 0,4 kv nn niskich napięć (400/230 V) 5
Oddziaływanie na środowisko Pole elektromagnetyczne Linie elektroenergetyczne są źródłem pól: elektrycznego i magnetycznego. Ich wartości, jakie mogą być emitowane do środowiska, są określone przepisami prawa. Polska ma w tym zakresie jedne z bardziej rygorystycznych norm ze wszystkich krajów Unii Europejskiej. Pole elektromagnetyczne ma dwie niezależne od siebie składowe: elektryczną i magnetyczną. Pole elektryczne (E) mierzy się w kv/m (kilowolt / metr). Wytwarza je każdy obwód elektryczny pod napięciem np. podłączona do gniazda elektrycznego, ale nie włączona lampka nocna. Kiedy lampka zostanie włączona, przez obwód popłynie prąd elektryczny, czego efektem będzie emisja pola magnetycznego (H), które mierzy się w A/m (amper / metr). Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 30.10.2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów w Polsce dla pól o częstotliwości 50 Hz określone są następujące wartości: dla terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową: odpowiednio 1 kv/m i 60 A/m dla składowych elektrycznej i magnetycznej, dla miejsc dostępnych dla ludności: odpowiednio 10 kv/m i 60 A/m dla składowych elektrycznej i magnetycznej. Hałas Źródłem hałasu wytwarzanego przez napowietrzne linie elektroenergetyczne jest przede wszystkim ulot z elementów linii będących pod napięciem, głównie z przewodów fazowych. Ulot jest zjawiskiem polegającym na wyładowaniu elektrycznym zachodzącym tuż przy powierzchni przewodu pod napięciem. Słychać go bardziej podczas niekorzystnych warunków pogodowych, podczas mżawki lub gdy powietrze jest bardzo wilgotne. Wielokrotnie przeprowadzane są badania poziomów hałasu linii elektroenergetycznych, by wartości określone w normach nie były przekraczane. Przykładowe dopuszczalne poziomy hałasu: uzdrowiska, szpitale, szkoły - 45-40 db zabudowa mieszkaniowa, tereny wypoczynkowe i usługowe - 40-45 db start odrzutowca ciężki sprzęt budowlany dyskoteka ciężki transport rozmowa na granicy terenu stacji elektroenergetycznej linie przesyłowe najwyższych napięć las 6
Najczęściej zadawane pytania Czy w czasie remontu pojawią się przerwy w dostawie prądu? Nie. Modernizacja linii nie będzie powodowała przerw w dostawie energii elektrycznej do odbiorców końcowych, a więc do zakładów przemysłowych, instytucji publicznych, np. szpitali, czy gospodarstw domowych. Wykonawca dołoży starań, aby prowadzone prace w jak najmniejszym stopniu utrudniały normalne funkcjonowanie okolicznych mieszkańców. Czy prace modernizacyjne będą uciążliwe dla okolicznych mieszkańców? Wykonawca dołoży wszelkich starań, by modernizacja linii w jak najmniejszym stopniu była uciążliwa dla okolicznych mieszkańców. Oczywiście możliwe jest okresowe zwiększenie poziomu hałasu, związane z wykorzystaniem sprzętu budowlanego w trakcie prac modernizacyjnych oraz zwiększeniem ruchu na lokalnych drogach dojazdowych. Podkreślić należy, że każda inwestycja elektroenergetyczna realizowana na rzecz PSE S.A., spełnia surowe wymogi prawa polskiego i europejskiego, w zakresie oddziaływania na środowisko linii i stacji elektroenergetycznych najwyższych napięć. Jak długo potrwają prace? Prace budowlane rozpoczną się w marcu 2019 roku, a zakończą w lipcu 2020 roku. Czy pod linią można bezpiecznie korzystać z maszyn rolniczych? Tak, można. Odległość przewodów linii elektroenergetycznej od ziemi umożliwia w sposób bezpieczny wykorzystanie terenu pod linią pod uprawę oraz wykorzystywanie do tego celu maszyn rolniczych. Skąd można mieć pewność, że natężenie pola elektromagnetycznego i hałasu nie przekroczy po modernizacji linii dopuszczalnych poziomów? Po zakończeniu modernizacji przeprowadzone zostaną badania, które zweryfikują czy oddziaływanie obiektu jest zgodne z obowiązującymi normami. W sytuacji, gdyby jakiekolwiek normy były przekroczone, linia nie dostanie pozwolenia na użytkowanie. Czy przebywanie w pobliżu linii jest bezpieczne? Na całym świecie grunty w bezpośrednim sąsiedztwie linii elektroenergetycznych są wykorzystywane pod uprawy rolne i hodowlę zwierząt. Przy wielu liniach znajdują się budynki mieszkalne. Linie są tak zaprojektowane, aby przebywanie w ich pobliżu było całkowicie bezpieczne. PSE S.A. dbają o to, aby wszystkie przepisy prawa dotyczące bezpieczeństwa funkcjonowania linii i stacji elektroenergetycznych najwyższych napięć były sumiennie przestrzegane. Czy przy okazji modernizacji linii pozyskiwana będzie umowa o udostępnieniu nieruchomości na prowadzenie prac remontowych? Tak, w ramach tego zadania inwestycyjnego wykonawca zobowiązany jest do uzyskania zgody na udostępnienie nieruchomości na prowadzenie prac remontowych. Czy modernizacja linii będzie miała wpływ na środowisko? Modernizacja linii nie spowoduje zmian w krajobrazie. Nie naruszy siedlisk zwierzyny ani stanowisk lęgowych. Prowadząc prace remontowe wykonawca będzie stosował środki bezpośrednio wpływające na ochronę środowiska (zabezpieczenie terenu pod i wokół słupa przed przystąpieniem do malowania, plantowanie ziemi z wykopów pod nowe słupy, dbałość o sprawność sprzętu budowlanego. Jak można skontaktować się z firmą odpowiedzialną za budowę? Wszelkie sprawy dotyczące modernizacji linii można zgłaszać do kierownika budowy lub inspektora nadzoru. Dane kontaktowe do nich można znaleźć na tablicy informacyjnej budowy. Pytania i uwagi można również przekazywać za pośrednictwem formularza kontaktowego zamieszczonego na stronie internetowej inwestycji (www.liniakielcerozki.pl) lub skontaktować się z rzecznikiem inwestycji pod numerem telefonu: +48 695 308 977.. 7
Inwestor: Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. ul. Warszawska 165 05-520 Konstancin-Jeziorna tel. 22 242 26 00 sekretariat@pse.pl www.pse.pl Wykonawca: PILE ELBUD S.A. ul. Wadowicka 12 30-415 Kraków tel.12 262 91 97 sekretariat@pile-elbud.pl www.pie-elbud.pl Zdjęcia: Archiwum PSE S.A. Strona inwestycji: www.liniakielcerozki.pl Biuro prasowe inwestycji: Marek Zagórski tel. 695 308 977 biuro@zagorskimedia.pl Konstancin-Jeziorna, wrzesień 2018