Centrum Kształcenia Nauczycieli Języków Obcych i Edukacji Europejskiej UW Uniwersyteckie Kolegium Kształcenia Nauczycieli Języka Angielskiego Uniwersyteckie Kolegium Kształcenia Nauczycieli Języka Niemieckiego Uniwersyteckie Kolegium Kształcenia Nauczycieli Języka Francuskiego Regulamin praktyk opiekuńczo wychowawczych. Rok akademicki 2012/2013 Postanowienia ogólne 1. Centrum Kształcenia Nauczycieli Języków Obcych i Edukacji Europejskiej UW, zwane dalej Centrum, organizuje w ramach programu kształcenia praktyki opiekuńczo wychowawcze, stanowiące integralną część studiów, działając na podstawie art. 166 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365), Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12.07.2007 r. w sprawie standardów kształcenia dla poszczególnych kierunków oraz zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli.(dz. U. z dnia 27 marca 2009 r.). 2. Student studiów I stopnia na kierunku nauczanie języków obcych zobowiązany jest do odbycia w trakcie studiów praktyki opiekuńczo wychowawczej - wynikającej ze standardów kształcenia w szkole podstawowej lub przedszkolu z oddziałami 0 3 (dzieci w wieku 6 9 lat) w wymiarze 30 godzin, za którą otrzyma ocenę zgodnie z wskazanymi w załączniku kryteriami. 3. Zaliczenie praktyki opiekuńczo wychowawczej skutkuje uzyskaniem pkt. ECTS. Organizacja praktyk opiekuńczo wychowawczych 1. Za nadzór nad organizacją i przebiegiem praktyk opiekuńczo wychowawczych odpowiada koordynator praktyk wyznaczony przez Dyrektora Centrum. 2. Koordynator praktyk: a) informuje studentów o zasadach i terminach odbywania praktyk, organizuje zebrania w sprawie praktyk, kontroluje Dziennik praktyk, dokonuje zaliczenia praktyk na podstawie skompletowanych i potwierdzonych przez dyrektora placówki edukacyjnej, w której prowadzona jest praktyka oraz opiekuna praktyk, pod którego kierunkiem prowadzona jest praktyka opiekuńczo wychowawcza w danej placówce edukacyjno wychowawczej, dokumentów; b) wpisuje zaliczenie praktyk do systemu USOS. 3. Szczegółowe zasady odbywania praktyk omówione są w załącznikach: Załącznik nr 1: Sylabus praktyk
Główne cele praktyk opiekuńczo wychowawczych 1. Zapoznanie się ze specyfiką pracy nauczyciela w szkole podstawowej lub przedszkolu, w klasach 0 3 (dzieci w wieku 6 9 lat). 2. Nabycie umiejętności prowadzenia obserwacji pracy opiekuna/nauczyciela/wychowawcy i jej dokumentowania oraz samodzielnego prowadzenia działań opiekuńczych i wychowawczych. 3. Nabycie umiejętności analizy pracy nauczyciela i uczniów z pomocą nauczyciela mentora (szkolnego opiekuna praktyk) podczas wspólnego omawiania praktyk. 4. Nabycie umiejętności analizowania własnej pracy opiekuńczej i wychowawczej oraz jej efektów. Szczegółowe cele praktyk opiekuńczo wychowawczych 1. Zapoznanie się z zachowaniami i funkcjonowaniem emocjonalnym, intelektualnym, społecznym dzieci i młodzieży. 2. Nabycie umiejętności diagnozowania pedagogicznego, planowania pracy dydaktycznowychowawczej, uwzględniającej różnice indywidualne uczniów. 3. Uświadomienie studentom - przyszłym nauczycielom języka obcego problemów pojawiających się w kształceniu i wychowaniu dzieci i młodzieży (biopsychicznych, społecznych, ekonomicznych). 4. Zapoznanie się z zakresem obowiązków dydaktycznych, wychowawczych i organizacyjnych nauczyciela języka obcego w szkole podstawowej lub przedszkolu z oddziałami 0-3. Obowiązki studenta odbywającego praktykę opiekuńczo wychowawczą 1. Rzetelne wypełnianie obowiązków związanych z praktyką, współpraca zarówno z koordynatorem praktyki opiekuńczo wychowawczej w Kolegium, jak również z Dyrekcją wybranej placówki oraz nauczycielem-mentorem. 2. Przeprowadzenie działań wskazanych w Karcie Działań, zgodnie z instrukcją. 3. Samodzielne prowadzenie zajęć zgodnych z Kartą zadań oraz uzgodnionych z szkolnym opiekunem praktyk (nauczycielem mentorem). 4. Czynne uczestniczenie w pracy nauczyciela wychowawcy, opiekuna, zapoznanie się z zasadami prowadzenia dokumentacji opiekuńczej i wychowawczej, udział w wycieczce klasowej, dyżur na korytarzu, indywidualna praca z uczniem, uczestnictwo w zajęciach pozalekcyjnych, przygotowywanie pomocy dydaktycznych, itp.). 5. Przeprowadzenie obserwacji godziny wychowawcze lub organizacji pracy w placówce opiekuńczej lub innych zajęć grupowych (do uzgodnienia ze szkołą). 6. Zapoznanie się z zasadami prowadzenia dokumentacji procesu nauczania i organizacyjną stroną pracy nauczyciela. 7. W uzgodnieniu z opiekunem praktyk opiekuńczo wychowawczych student realizuje cele i zadania dydaktyczne w czasie trwania praktyki (np. nagranie lekcji na płycie audio, DVD). 8. Rzetelne prowadzenie Dziennika praktyk, wpisywanie tematów wszystkich obserwowanych i samodzielnie prowadzonych zajęć.
9. Przestrzeganie ustalonych terminów zaliczeń praktyk opiekuńczo wychowawczych w Kolegium, dostarczania wymaganej dokumentacji. Warunki zaliczenia praktyk opiekuńczo wychowawczych 1. Warunkiem zaliczenia praktyk opiekuńczo wychowawczych jest złożenie (w określonym przez koordynatora praktyk terminie) wypełnionego Dziennika praktyk, uzyskanie zaliczenia w Dzienniku praktyk oraz wpisu do systemu USOS i zaliczenie praktyki, w ciągu najdalej miesiąca od zakończenia pracy w placówce. 2. W przypadku dłuższej nieobecności potwierdzonej zwolnieniem lekarskim student zobowiązany jest do odbycia praktyki opiekuńczo wychowawczej w terminie ustalonym z koordynatorem praktyk. 3. Studenci, którzy nie zaliczą praktyk w terminie, nie przedstawią zwolnienia lekarskiego lub nie złożą umotywowanego podania do koordynatora praktyk o przełożenie praktyki na rok następny, nie zaliczają semestru. Załącznik nr 1, opis szczegółowy Praktyka opiekuńczo wychowawcza w wymiarze 30 godzin (cele, zadania, ocena) Celem praktyki jest kształcenie kompetencji opiekuńczo-wychowawczych kandydatów na nauczycieli klas początkowych przez: 1) zapoznanie się ze specyfiką placówki, w której praktyka jest odbywana, a w szczególności poznanie wypełnianych przez nią zadań opiekuńczo-wychowawczych, sposobu funkcjonowania placówki, organizacji pracy, personelu, uczestników procesów pedagogicznych oraz prowadzonej dokumentacji; 2) obserwowanie: a) aktywności formalnych i nieformalnych grup dzieci w toku aktywności zorganizowanej i podejmowanej spontanicznie, b) aktywności poszczególnych uczniów, w tym uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, c) interakcji dorosły (nauczyciel, wychowawca) - dziecko oraz interakcji między dziećmi (w tym samym i w różnym wieku), d) procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego w grupach wychowawczych, ich prawidłowości i zakłóceń, e) czynności podejmowanych przez opiekuna praktyk oraz prowadzonych przez niego zajęć, f) integrowania przez nauczyciela-opiekuna praktyk działalności opiekuńczo- wychowawczej, dydaktycznej, pomocowej, terapeutycznej itp., g) działań podejmowanych przez opiekuna praktyk na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa i zachowania dyscypliny; 3) współdziałanie z opiekunem praktyk (nauczycielem mentorem) w: a) sprawowaniu opieki i nadzoru nad grupą oraz zapewnianiu bezpieczeństwa, b) podejmowaniu działań wychowawczych wynikających z zastanych sytuacji, c) prowadzeniu zorganizowanych zajęć wychowawczych, d) podejmowaniu działań na rzecz uczniów/wychowanków o specjalnych potrzebach edukacyjnych; 4) pełnienie roli opiekuna-wychowawcy, a w szczególności: a) poznawanie uczniów, ich sytuacji społecznej, potrzeb, zainteresowań i zdolności, a także określanie poziomu rozwoju oraz wstępne diagnozowanie dysfunkcji i zaburzeń, b) samodzielne prowadzenie działań opiekuńczo-wychowawczych wobec grup i poszczególnych jednostek,
c) sprawowanie opieki nad grupą w toku spontanicznej aktywności dzieci, d) organizacja i prowadzenie zajęć wychowawczych (w tym zajęć integrujących grupę, działań profilaktycznych) w oparciu o samodzielnie opracowywane scenariusze zajęć, e) animowanie aktywności grupy i współdziałania jej uczestników, organizacja pracy dzieci w grupach zadaniowych, f) podejmowanie indywidualnej pracy z wychowankami (także o specjalnych potrzebach edukacyjnych), g) podejmowanie działań wychowawczych o charakterze interwencyjnym w sytuacjach konfliktu, zagrożenia bezpieczeństwa, naruszania praw innych, nieprzestrzegania ustalonych zasad, h) sprawowanie opieki nad uczniami/wychowankami poza terenem placówki; 5) analizę i interpretację zaobserwowanych albo doświadczanych zjawisk i sytuacji pedagogicznych, w tym: a) prowadzenie dokumentacji praktyki (Dziennik praktyk, karta zadań), b) konfrontowanie wiedzy teoretycznej z praktyką, c) ocenę własnego funkcjonowania w toku realizowania zadań opiekuńczych i wychowawczych (dostrzeganie swoich mocnych i słabych stron), d) analiza oceny zewnętrznej przebiegu prowadzonych działań oraz realizacji zamierzonych celów, e) konsultacje z opiekunem praktyk w celu omawiania obserwowanych i przeprowadzanych działań ZADANIA DO WYKONANIA PODCZAS ODBYWANIA PRAKTYKI OPIEKUŃCZO WYCHOWAWCZEJ Student jest zobowiązany do dokumentacji odbywanej praktyki. Podstawą jej zaliczenia oraz oceny końcowej jest przedstawienie portfolio zawierającego 1.Kartę zadań wraz z podpisem nauczyciela- opiekuna praktyk, potwierdzającego wykonanie zadań 2. Opis wykonanych zadań, przynależnych ocenie końcowej (zgodnie ze wskazaniami tabeli) 3. Załączniki dokumentujące wykonywane zadania (prace własne uczniów intencjonalnie wytworzone, kserokopie lub fotografie kart ćwiczeń, próbki pisma, własne konspekty zajęć wychowawczych, pomoce dydaktyczne związane z działaniami wychowawczymi lub/ i animacyjnymi itp.). Wszystkie dokumenty załączone do portfolio dokumentującego odbytą praktykę winny być opatrzone sygnaturą studenta: imię i nazwisko, data uzyskania dokumentu, nazwa dokumentu: np. Zadanie 1- Opis podstawowych zadań przedszkola / szkoły podstawowej klas 0-3 w zakresie pracy wychowawczej i opiekuńczej. W dokumentach przedstawianych do oceny student nie podaje nazwisk dzieci, przedstawia wyłącznie imię i wiek dziecka. Zadanie Ocena końcowa za praktykę opiekuńczo wychowawczą
1. Opis podstawowych zadań, funkcji i dokumentacji przedszkola/szkoły podstawowej w zakresie pracy wychowawczej i opiekuńczej Dostateczna (3) 2. Przedstawienie konspektów zajęć (wraz z ich dokumentacją) przeprowadzonych samodzielnie z grupą dzieci 3. Zaplanowanie (napisanie scenariusza) i przeprowadzenie zajęć o charakterze wychowawczym w przedszkolu/szkole podstawowej lub aktywne uczestnictwo w zajęciach animacji kulturalnej, oświatowej lub wychowawczej (np. przygotowanie scenariusza zajęć krótkiej wycieczki, zajęć dramowych, teatralnych etc, okolicznościowych występów dzieci i przeprowadzenie ich w danej placówce. Dobra (4) Uwaga: W przypadku wycieczki napisanie scenariusza i przeprowadzenie wycieczki musi odbyć się w konsultacji i przy uczestnictwie nauczycielaopiekuna praktyk lub innego wskazanego przez niego nauczyciela danej placówki. 5. Zaplanowanie i przeprowadzenie pod opieką nauczyciela-opiekuna praktyk zajęć opartych na założeniach pedagogiki zabawy. Zajęcia mogą być przeprowadzone w przedszkolu lub szkole podstawowej. Bardzo dobra (5) Uwaga: Wraz z dokumentacją przeprowadzonych zajęć należy przedstawić krótką analizę własnego funkcjonowania w toku realizowania zadań opiekuńczych i wychowawczych (dostrzeganie swoich mocnych i słabych stron). 6. Do wyboru: Celująca (5!) a) Wstępne diagnozowanie trudności w nauce czytania, pisania lub/i liczenia lub też zaburzeń zachowania dziecka w wieku szkolnym (6-12 lat), zaplanowanie i przeprowadzenie fragmentu zajęć (lub jednej jednostki zajęć) wychowawczych związanych z problemem zachowania (agresja, ADHD, fobia szkolna, wycofanie i nieśmiałość, lęk separacyjny itp.) b) Zaplanowanie i przeprowadzenie fragmentu zajęć (lub jednej jednostki zajęć) przeznaczonych dla dzieci szczególnie uzdolnionych c) Zaplanowanie i przeprowadzenie fragmentu zajęć (lub jednej jednostki zajęć) przeznaczonych dla dzieci z orzeczoną niepełnosprawnością ruchową lub narządów zmysłów. Zadanie to należy wykonać w klasie integracyjnej lub świetlicy szkolnej w szkole integracyjnej. Uwaga: wybrane zadanie a, b lub c musi odbywać się pod kierunkiem szkolnego opiekuna praktyk lub innego nauczyciela, nauczyciela wspierającego, pedagoga, reedukatora, psychologa szkolnego, logopedy etc. wskazanego przez opiekuna.