rozdzial 03:Layout 1 2011-02-10 18:41 Page 21 Rozdział 3. Rejestracja domeny
rozdzial 03:Layout 1 2011-02-10 18:41 Page 22 22 Twoja firma w internecie Masz zaprojektowaną stronę, wiesz już, jaki adres będzie do niej kierował. Pora postawić kropkę nad i, czyli domenę pokazać światu. By to zrobić, domenę należy zarejestrować czyli, upraszczając, wpisać jej nazwę na ogólnoświatową listę domen. Dzięki takiemu wpisowi nazwę twojej domeny będą rozumiały komputery i stanie się ona dostępna z każdego miejsca podłączonego do internetu. Wpisu dokonują wyspecjalizowane firmy zwane rejestratorami. U kogo rejestrować? Wybór masz wyjątkowo duży na stronie www.dns.pl/porozumienie/partner.html znajdziesz listę ponad stu firm w Polsce, które mają akredytację Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej, zarządcy polskiego rynku domen. Są wśród nich firmy mocno reklamujące się w sieci, a czasem i poza nią Home.pl czy NetArt ale i mniej znane szerszemu gronu jak OVH czy Hekko.pl. Polecać żadnej z firm nie będziemy oceny dokonaj sam, najlepiej na podstawie informacji z forów czy od znajomych, którzy już swoje internetowe domeny zarejestrowali. Wskażemy za to, na jakie zapisy w umowach i na jakie elementy usługi zwracać uwagę. Jak się rejestrować? Rejestracji możesz dokonać poprzez formularz dostępny na stronach firm rejestrujących najpierw sprawdzą, czy domena/domeny, które chcesz zarejestrować, są dostępne. Wybierasz wszystkie domeny, którymi jesteś zainteresowany. Potem musisz założyć u nich konto podać dane firmy, m.in. firmowy numer REGON i NIP, oraz dane kontaktowe osoby, która będzie firmę w kontaktach z rejestratorem reprezentowała. Uwaga: Uważnie patrz, co akceptujesz w kolejnych okienkach formularza. Niemal na 100 proc. rejestrator podsunie ci jakieś dodatkowe usługi (np. rozbudowana poczta e-mail, antywirus, kreator stron WWW), nie zawsze na korzystnych warunkach. Będzie też próbował nakłonić cię do podpisania jednej z promocyjnych umów. Dlatego zanim klikniesz dalej, sprawdź, czy np. domyślnie nie była zaznaczona opcja wykupuję dodatkowy serwer, abonament 200 zł. Pamiętaj, nazwy raz zarejestrowanej domeny nie zmienisz jeśli po roku czy dwóch uznasz, że w sieci działasz pod kiepskim szyldem, to możesz co najwyżej nie przedłużyć ważności starej domeny. Możesz spróbować ją sprzedać, wystawiając na wtórnym rynku domen być może część kwoty włożonej w utrzymanie domeny odzyskasz, a nawet zarobisz. O nowy adres musisz się jednak postarać od początku.
rozdzial 03:Layout 1 2011-02-10 18:41 Page 23 Rejestracja domeny 23 Ile to kosztuje? Cena domeny zależy m.in. od rozszerzenia. I tak u jednego z większych rejestratorów (cennik ze stycznia 2011 r.) zarejestrowanie domeny z końcówką.pl na rok to 100 zł. Te z rozszerzeniem.com czy.eu kosztują 50 zł, podobną kwotę trzeba wysupłać na domeny regionalne (jak.waw.pl czy.bieszczady.pl). A domeny funkcjonalne.com.pl,.biz.pl to 75 zł. U innego rejestratora domeny.pl znajdziesz po niespełna 65 zł (to i tak nie będzie najtaniej), a regionalne po 20 zł. By porównywać ze sobą ceny różnych rejestratorów, musisz znać stawki za odnowienie domeny, czyli przedłużenie jej ważności na kolejny rok. Przelicz sobie, ile będzie cię kosztowało utrzymanie domeny np. przez najbliższe trzy lata albo pięć lat. Ale też nie poświęcaj na te obliczenia zbyt wiele czasu jeśli masz tylko jedną domenę, zbyt wiele nie oszczędzisz. Uwaga: Rejestracja jest jak dzierżawa co roku płacisz czynsz za używanie domeny. Nie opłacisz, operatorzy domenę kasują i wraca ona do puli adresów do wzięcia. Poniżej dwa przykładowe cenniki rejestracji domen (ceny netto, bez VAT). Domeny Cena za 1 rok Cena w promocji 1 Cena w promocji 2.pl 100 zł 9,90 zł 0zł.com.pl (i inne funkcjonalne) 75 zł 6,90 zł 0zł.waw.pl (i inne regionalne) 50 zł 1,90 zł 0zł.com,.org,.biz,.net,.info 50 zł 29,90 zł 19,90 zł.eu 50 zł 29,90 zł 19,90 zł Domeny Cena za 1 rok Cena za odnowienie.pl 16 zł 52 zł.com.pl (i inne funkcjonalne) 13 zł 43 zł.waw.pl (i inne regionalne) 8zł 20 zł.com,.org,.net 38 zł 40 zł.eu 25 zł 30 zł
rozdzial 03:Layout 1 2011-02-10 18:41 Page 24 24 Twoja firma w internecie Pamiętaj: W cennikach operatorów często kwoty są bardzo niskie, ale dotyczą tylko pierwszego roku. Zwróć na to uwagę, zwłaszcza przy promocjach typu domeny za grosze czy 0 zł. To, co rejestratorzy stracą na domenach skuszonych klientów w pierwszym roku, w następnym odbiją sobie z nawiązką. Tym bardziej że często w regulaminie zapisują, iż warunkiem skorzystania z promocji jest zobowiązanie, że po bezpłatnym roku nie uciekniesz do konkurencji. W zależności od przyjętej przez rejestratora polityki ceny za przedłużenie mogą premiować np. właścicieli wielu domen za jedną czy dwie domeny zapłacisz po 100 zł, ale jeśli domen zarejestrujesz w danej firmie kilkanaście, to za ich przedłużenie będziesz płacił np. po 80 zł. Mogą też premiować wieloletnie kontrakty np. wówczas za 10 lat używania domeny.com zapłacisz ok. 280 zł. Uwaga: Domenę możesz odnowić u tego samego rejestratora albo przenieść się do innej firmy. Na ile domena? Po rejestracji domena jest utrzymywana przez rok. Jeśli chcesz przedłużyć jej ważność o kolejny rok, musisz zapłacić za to rejestratorowi (przedłużenie domeny jest z reguły droższe niż rejestracja na pierwszy rok). Nie musisz pamiętać o dacie firma rejestrująca przyśle ci kilka e-maili z przypomnieniem. Niezależnie od daty płatności (o ile mieści się w ramach ustalonych przez rejestratora) kolejny rok rozliczeniowy liczy się od daty wygaśnięcia poprzedniej umowy, a nie od chwili, w której zapłaciłeś za usługę. Kiedy domena pojawi się w internecie? Zanim strona pod danym adresem będzie widoczna w internecie, jej adres musi zostać przekazany do całego systemu DNS (odpowiada za kierowanie ruchu pod właściwe adresy internetowe). Fachowo taki proces nazywa się propagacją adresu. Rejestratorzy zastrzegają, że może to zająć do trzech dni, w praktyce wystarcza kilka godzin. Oczywiście informacje o adresie nowej strony rozprzestrzeniają się stopniowo: może się zdarzyć, że internauta z Poznania już widzi stronę, a osoba ze Sztokholmu jeszcze nie. Jak zmienić dane abonenta domeny? Firmy taką procedurę nazywają cesją. Niektórzy rejestratorzy dopuszczają wersję elektroniczną wówczas obie strony (obecny oraz przyszły abonent) otrzymują e-mail i SMS z kodem do potwierdzenia zmiany. Przy zmianie danych musimy zalogować się na nasze konto administracyjne u rejestratora, wybrać domenę, której dotyczy zmiana, i kliknąć w pole edycja. Potem w odpowiedniej zakładce można uaktualnić dane kontaktowe. Jeśli rejestrator wymaga pisemnego wniosku o zmianę abonenta, potrzebny będzie wyciąg z Krajowego Rejestru Sądowego lub zaświad-
rozdzial 03:Layout 1 2011-02-10 18:41 Page 25 Rejestracja domeny 25 czenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej plus zaświadczenie o przyznaniu numeru NIP i REGON. Żeby rejestrator się nie czepiał, dobrze, by dokument miał dopisek zgodny z oryginałem i datę sporządzenia. Jak zmienić rejestratora? Do przeniesienia domeny do innego rejestratora potrzebny będzie tzw. kod authinfo. To kod, który potwierdza, że jesteś właścicielem domeny. Powinieneś go dostać od obecnego rejestratora, na swój wniosek. Niestety, nie zawsze łatwo go wyciągnąć niektórzy rejestratorzy co prawda udostępniają go w panelu administracyjnym, ale powszechną praktyką jest ukrywanie kodów i żmudna procedura weryfikacji, jeśli właściciel zgłosi się o jego wydanie (np. konieczność przesłania faksu, skanu dowodu osobistego etc.). Dodatkowo rejestratorzy każą też poczekać na pozytywną decyzję np. tydzień. Dlatego warto jeśli myślisz o przeniesieniu się z domeną do innej firmy wniosek złożyć przynajmniej miesiąc przed wygaśnięciem terminu ważności domeny. Inaczej ryzykujesz, że nie zdążysz jej przenieść. Jeśli masz już kod authinfo, nowy rejestrator powinien ci udostępnić formularz, gdzie wpiszesz kod i inne dane potrzebne do przerejestrowania domeny. Przechwytywanie domen. Jeśli zależy ci na danym adresie, a ten chwilowo jest zajęty, możesz nań zapolować i obserwować, czy abonent domeny nie zrezygnuje z niej lub zapomni przedłużyć umowę z rejestratorem. Takie przechwytywanie może się odbyć ręcznie gdy spiszesz sobie datę ważności domeny i będziesz sprawdzał, czy nie została opuszczona. To jednak sposób mało skuteczny wygodniej zdać się na algorytmy. Sprawdź, czy takiej usługi przechwytywania nie oferuje rejestrator. Zazwyczaj wygląda to tak, że w formularzu wpisujesz, oddzielając przecinkiem, interesujące cię adresy. A algorytm próbuje opuszczoną domenę zarezerwować. Przykład (jak to działa u jednego z rejestratorów): Jeśli danym adresem był zainteresowany tylko jeden użytkownik, dostanie informację o możliwej rejestracji domeny. Jeśli było ich kilku, rejestrator ogłasza aukcję trwa trzy doby, wygrywa ten, kto zaoferuje wyższą cenę. Jeśli zwycięzca aukcji nie wpłaci pieniędzy w ciągu 48 godzin, rejestrator wystawia domenę na publiczną aukcję. Parkowanie domeny To usługa przydatna wówczas, gdy już chcemy zaklepać sobie daną domenę, a jeszcze nie chcemy nic pod tym adresem publikować (np. nie mamy przygotowanej i zaprojektowanej
rozdzial 03:Layout 1 2011-02-10 18:41 Page 26 26 Twoja firma w internecie strony internetowej). Rejestratorzy mogą domenę u siebie zaparkować wówczas internauta, który wejdzie na dany adres, zobaczy jedynie informację o parkingu, ale też dowie się, że nazwa jest już zajęta. Z reguły rejestratorzy usługę parkowania domen świadczą bezpłatnie. Who is Who? Gdy rejestrujesz domenę, twoje dane są publikowane w bazie WHOIS (zawiera dane kontaktowe do abonenta domeny). Taka baza jest ogólnodostępna każdy internauta może się do niej dostać i czasem z tej wiedzy korzystają akwizytorzy, telemarketerzy czy oszuści. Dane możesz jednak ukryć jak, sprawdź u swojego rejestratora. Hosting Jeśli masz już adres strony internetowej, a domenę zarejestrowałeś, pora wykupić dla niej nieco miejsca. By pomieścić zdjęcia z wakacji, filmy i muzykę na domowym komputerze, potrzebujesz dysku twardego o odpowiedniej pojemności. Domena też potrzebuje takiego miejsca i to na komputerze (tu nazywanym serwerem WWW) non stop podłączonym do internetu. Miejsce jest niezbędne przede wszystkim na wszelkie zdjęcia, grafiki czy dokumenty zamieszczone na stronie, ale też na twoją elektroniczną skrzynkę pocztową. Daleko szukać nie musisz praktycznie wszyscy rejestratorzy domen oferują miejsce na wirtualnych serwerach na przechowywanie treści twojej strony internetowej (niektórzy nawet zaoferują ci niewielki pakiet bezpłatnie, o ile zarejestrujesz u nich domenę). Oczywiście nie musisz płacić tej samej firmie za utrzymywanie domeny i zarazem za hosting. Choć takie rozwiązanie ma plusy wszystkim zarządzasz z jednego konta, faktury płacisz jednej firmie. Hosting elementy usługi Przy wyborze miejsca na przechowywanie domeny warto zwrócić uwagę na: cenę, dostępną przestrzeń na dysku, tzw. miesięczny transfer, czyli ruch związany z domeną (np. wizyty internautów), jaki obsłuży firma hostingująca. Cena. Kwoty za hosting wahają się od... zera (za miejsce na dysku nie płacisz, ale w zamian usługodawca wyświetla u ciebie reklamy), przez kilkadziesiąt złotych, do nawet kilkuset złotych rocznie. Skrajności nie polecamy hosting za zero złotych często oznacza... zerową
rozdzial 03:Layout 1 2011-02-10 18:41 Page 27 Rejestracja domeny 27 pomoc techniczną w razie problemów. A kilkaset złotych dla większości firm będzie zbyt wygórowaną stawką. Przestrzeń (miejsce) na dysku serwera zwykle określa się ją w gigabajtach (GB). Ma się na niej zmieścić strona WWW, konto pocztowe i bazy danych. U wielu dostawców w podstawowych wariantach dostaniesz 1, 2, a nawet 4 GB. Dla 99 proc. firm będzie to wystarczająco dużo miejsca, przynajmniej na początek. Transfer ten jest określany w maksymalnej liczbie gigabitów na dany miesiąc lub rok. Trudno go dokładnie oszacować przed rozpoczęciem działań w sieci, ale można przyjąć pewne założenia. Np. załóżmy, że naszą stronę odwiedza dziennie 100 osób. I każda z nich obejrzy po trzy podstrony. Każde takie wejście już zużywa jakąś część limitu bo stronę trzeba każdemu użytkownikowi wyświetlić, pobierając z serwera. Załóżmy też, że każda z podstron zajmuje ok. 200 kb. W dużym uproszczeniu wyjdzie: 100 x 3 x 200 = 60 000 kb, tj. ok. 60 MB dziennie. Jeśli pomnożymy to przez 30, wyjdzie nam zapotrzebowanie na miesięczny transfer 1,8 GB. Oczywiście powyższe szacunki to bardzo duże uproszczenie do transferu liczyć się też będzie twoja poczta (wysyłanie i odbieranie e-maili) czy wgrywanie nowych plików na stronę podczas aktualizacji. O co jeszcze zapytać? Pomoc techniczna czy jest dostępna 24 godziny na dobę, siedem dni w tygodniu, a może tylko w dni robocze między 8 a 16 (zastanów się, czy niedostępność strony twojej firmy np. w ciągu weekendu pociągnie za sobą wymierne straty biznesowe). Uważaj, jeśli firma obiecuje, że zareaguje na zgłoszenie w ciągu 24 godzin nie zawsze chodzi o dobę! Zdarzały się już na polskim rynku przypadki, gdy firmy tłumaczyły, że chodzi o... 24 godziny robocze, czyli de facto trzy dni. Jak często tworzone są kopie zapasowe? Warto wybrać firmę, gdzie takie kopie sporządzane są często, nawet codziennie. To może być kluczowa sprawa w przypadku awarii zwłaszcza jeśli zdarzy się akurat po ważnych zmianach dokonanych na stronie. Czy panel administracyjny jest łatwy w obsłudze? Sprawdź, czy jego konstrukcja nie sprawia kłopotów przy dokonywaniu różnych zmian, zarządzaniu usługami, czy łatwo dodać np. nowe konto pocztowe, określić jego wielkość etc.
rozdzial 03:Layout 1 2011-02-10 18:41 Page 28 28 Twoja firma w internecie Statystyki zobacz, jakiego rodzaju dane dotyczące odwiedzin twojej strony będziesz mógł zbierać. Limity sprawdź, czy w ofercie nie ma limitów na liczbę skrzynek pocztowych, liczbę domen, które będziesz mógł podpiąć do serwera itp. (w najtańszych pakietach często jest to mocno ograniczone). Kreatory zorientuj się, co jeszcze oferuje usługodawca. Niektórzy mają już w ofercie np. kreator stron WWW, który w kilkanaście minut pozwoli zbudować z gotowych elementów własną stronę, bez wiedzy programistycznej. Podobnie działają kreatory sklepów internetowych. Zwykle tego typu usługi rozliczane są w formie rocznego abonamentu.