SPRAWOZDANIE ROCZNE Z REALIZACJI ZADAŃ Z ZAKRESU WSPIERANIA RODZINY ZA ROK 2017 zgodnie z art. 179 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tj. Dz. U. z 2013 r., poz. 135 z późn. zm.) Wielka Wieś, marzec 2017
Spis treści: 1. Zakres przedmiotowy oraz założenia ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej 3 2. Zadania gminy z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej 3 3. Realizacja budżetu 4 1) Plan budżetu na 2017 rok 5 2) Wykonanie budżetu Ośrodka w 2017 roku 5 4. Zadania z obszaru wspierania rodziny realizowane przez Ośrodek 5 1) Dane statystyczne dot. rodzin funkcjonujących na terenie gminy Wielka Wieś 5 2) Realizacja zadań w zakresie wspierania rodziny 9 5. Potrzeby w zakresie pomocy społecznej 12 Strona 2
1. Zakres przedmiotowy oraz założenia ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej W dniu 1 stycznia 2012 r. weszła w życie ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., poz. 135 z późn. zm.), określająca: zasady i formy wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczowychowawczych, zasady i formy sprawowania pieczy zastępczej oraz pomocy w usamodzielnianiu jej pełnoletnich wychowanków, zadania administracji publicznej zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, zasady finansowania wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, zadania w zakresie postępowania adopcyjnego Założeniem podstawowym ustawy jest stworzenie spójnego systemu opieki nad dzieckiem i rodziną, jeśli ma ona trudności w wypełnianiu swoich funkcji. Chodzi o zapewnienie pomocy, która wyeliminuje groźbę zabrania dziecka rodzinie lub, w szczególnych sytuacjach, szybki powrót do rodziny po okresowym pobycie poza nią. Kierując się tą ideą, w przepisach ustawowych duży nacisk położono na działania profilaktyczne, pomagające rodzinie w prawidłowym funkcjonowaniu i zapobiegające powstawaniu patologii. Profilaktyka rodzinna będzie realizowana przede wszystkim przez gminne instytucje świadczące usługi na rzecz dziecka i rodziny. Pomoc będzie skierowana głównie do rodzin niewydolnych wychowawczo, dotkniętych przemocą, ubogich i zagrożonych ubóstwem. Profilaktyka obejmie również spokrewnione rodziny zastępcze, a także usamodzielniających się wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych, rodzin zastępczych oraz rodzinnych domów dziecka. Uregulowania prawne ww. ustawy mają za zadanie zapewnić efektywne sposoby wspierania rodziny w wychowaniu dzieci poprzez zapewnienie im pobytu w placówkach wsparcia dziennego (np. świetlicach, klubach środowiskowych, ogniskach wychowawczych). Te placówki mają organizować dzieciom czas wolny i pomagać w nauce, przy stałej współpracy z rodzicami. Istotne znaczenie ma także praca z rodziną, która decyduje o psychicznym i intelektualnym rozwoju dziecka, o jego poczuciu własnej wartości i bezpieczeństwie emocjonalnym. Praca ta będzie prowadzona m.in. w formie wsparcia asystenta rodziny, specjalistycznego poradnictwa, mediacji, terapii rodzinnej, treningu umiejętności wychowawczych i terapeutycznych dla rodziców. 2. Zadania gminy z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej Zadania własne gminy z zakresu realizacji zadań wspierania rodziny oraz systemu pieczy zastępczej ujęte zostały w art. 176 ustawy, cyt.: Do zadań własnych gminy należy: 1) opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny; 2) tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny; 3) tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia dziennego, oraz praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez: a) zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa, b) organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających, c) prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci; 4) finansowanie: a) (uchylona), b) podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny, c) kosztów związanych z udzielaniem pomocy, o której mowa w art. 29 ust. 2, ponoszonych przez rodziny wspierające; 3) współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym; Strona 3
4) sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie, w wersji elektronicznej, zastosowaniem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 187 ust. 3; 5) prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej, zamieszkałego na terenie gminy; 6) przekazywanie do biura informacji gospodarczej informacji, o której mowa w art. 193 ust. 8. Ponadto ustawodawca określił zakres przedmiotowy wsparcia, jakiego należy udzielić rodzinie doświadczającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Mówi o tym art. 8 ustawy: 1. Rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych wójt zapewnia wsparcie, które polega w szczególności na: 1) analizie sytuacji rodziny i środowiska rodzinnego oraz przyczyn kryzysu w rodzinie; 2) wzmocnieniu roli i funkcji rodziny; 3) rozwijaniu umiejętności opiekuńczo-wychowawczych rodziny; 4) podniesieniu świadomości w zakresie planowania oraz funkcjonowania rodziny; 5) pomocy w integracji rodziny; 6) przeciwdziałaniu marginalizacji i degradacji społecznej rodziny; 7) dążeniu do reintegracji rodziny. 2. Wspieranie rodziny jest prowadzone w formie: 1) pracy z rodziną; 2) pomocy w opiece i wychowaniu dziecka. Formy pracy, jakie mogą być prowadzone w stosunku do rodziny doświadczającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej ujęte zostały w art. 10 ust. 3 przedmiotowej ustawy: Praca z rodziną jest prowadzona w szczególności w formie: 1) konsultacji i poradnictwa specjalistycznego; 2) terapii i mediacji; 3) usług dla rodzin z dziećmi, w tym usług opiekuńczych i specjalistycznych; 4) pomocy prawnej, szczególnie w zakresie prawa rodzinnego; 5) organizowania dla rodzin spotkań, mających na celu wymianę ich doświadczeń oraz zapobieganie izolacji, zwanych dalej grupami wsparcia lub grupami samopomocowymi. Zgodnie z treścią art. 178 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej Wójt Gminy Wielka Wieś upoważnił Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wielkiej Wsi do realizacji zadań określonych w przepisach ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w tym do: 1) prowadzenia postępowań w sprawach z zakresu wspierania rodziny oraz wydawania w tych sprawach decyzji, 2) ustanawiania rodziny wspierającej, a także do zawierania i rozwiązywania z ww. rodziną umów określających zasady zwrotu kosztów związanych z udzieleniem pomocy rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych Ponadto Uchwałą Nr XVI/143/2012 Rady Gminy Wielka Wieś z dnia 29 marca 2012 r. w sprawie zatwierdzenia Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wielkiej Wsi realizacja zadań ujętych w przedmiotowej ustawie została przypisana Ośrodkowi, przypisując w ten sposób role jednostki organizacyjnej wspierania rodziny. 3. Realizacja budżetu Działalność Ośrodka Pomocy Społecznej w 2017 roku w realizacji zadań w zakresie wspierania rodziny finansowana była: 1. ze środków budżetu Gminy Wielka Wieś, 2. ze środków budżetu państwa (dotacje celowe). Strona 4
1) Plan budżetu na 2017 rok Budżet Gminy Wielka Wieś na 2017 rok został przyjęty Uchwałą Budżetową Gminy Wielka Wieś na rok 2017 (Uchwała Nr XXI/235/2016 Rady Gminy Wielka Wieś z dnia 29 grudnia 2016r. ) W 2017 roku Ośrodek dysponował budżetem w łącznej wysokości 13 082 994,37 zł, (w 2016 10 443 990,20 zł) Na realizację zadań własnych wynikających z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, Ośrodek dysponował w 2017 roku kwotą 78 560 zł, z czego: rezerwa na współfinansowanie pobytu dziecka w pieczy zastępczej 26 000 zł rezerwa na szkolenie rodzin wspierających 1 000 zł koszty zatrudnienia asystenta rodziny 51 560 zł Razem: 78 560 zł Ponadto, GOPS w Wielkiej Wsi, w ramach powierzenia przez Starostwo Powiatowe w Krakowie zadania związanego z wypłatą świadczenia z pomocy społecznej, w postaci pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej oraz kontynuowanie nauki (rozdział 85204), dysponował środkami w wysokości 70 000 zł. 2) Wykonanie budżetu Ośrodka w 2017 roku Środki finansowe ujęte w budżecie na realizację zadań zawartych w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej zabezpieczyły przewidywane potrzeby w 2017 roku. Wydatkowano łącznie kwotę 36 785,03 zł, z przeznaczeniem na sfinansowanie kosztów zatrudnienia 1 asystenta rodziny oraz pobyt dzieci w pieczy zastępczej. Wykonanie budżetu w części dot. realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na poziomie poniżej 100 % wynikało z braku konieczności: - wydatkowania środków, zarezerwowanych na szkolenie rodzin wspierających, gdyż w 2017 roku nie funkcjonowała żadna taka rodzina oraz - współfinansowania pobytu dziecka w pieczy zastępczej z uwagi na fakt, iż w 2016 roku Gmina Wielka Wieś poniosła koszty w wys. 22511,09 zł za pobyt sześciorga dzieci w placówkach opiekuńczo wychowawczych i rodzinach zastępczych. 4. Zadania z obszaru wspierania rodziny realizowane przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Wielkiej Wsi 1) Dane statystyczne dotyczące rodzin funkcjonujących na terenie gminy Wielka Wieś Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w 2017 roku objął wsparciem (świadczeniami bez względu na ich rodzaj, formę, liczbę i źródło finansowania) 247 rodzin ( w tym 17 wyłącznie w formie pracy socjalnej), w których żyło 566 osób. Gminę Wielka Wieś, według stanu na dzień 31 grudnia 2017 r., zamieszkiwało 11 511 osób. Tym samym należy stwierdzić, iż 4,9% ogółu mieszkańców gminy zostało objętych pomocą, czyli na poziomie mniejszym w porównaniu do roku ubiegłego (6,37%). Beneficjentami pomocy społecznej były głównie osoby znajdujące się w trudnej sytuacji życiowej, osoby wykluczone lub zagrożone wykluczeniem społecznym. Poniższe tabele (nr 1 i 2) obrazują liczbę osób objętych pomocą społeczną w latach 2013-2017 oraz liczbę osób objętych w 2017 r. systemem pomocy społecznej w stosunku do ogólnej liczby mieszkańców gminy w podziale na poszczególne miejscowości. Strona 5
Tabela 1. Liczba rodzin objętych pomocą społeczną w latach 2013 2017 Rok 2013 2014 2015 2016 2017 Liczba rodzin 274 282 258 251 247 Tabela 2. Liczba osób objętych pomocą społeczną w 2017 roku z podziałem na miejscowości l.p. nazwa miejscowości liczba mieszkańców gminy liczba osób objętych pomocą społeczną procent klientów GOPS w stosunku do liczby mieszkańców ogółem 1 Bębło 1242 60 4,7 2 Będkowice 553 34 5,9 3 Biały Kościół 1037 36 3,37 4 Czajowice 613 63 9,95 5 Giebułtów 1317 57 4,2 6 Modlnica 1732 94 5,4 7 Modlniczka 1562 69 4,4 8 Prądnik Korzkiewski 268 14 4,4 9 Szyce 476 23 4,8 10 Tomaszowice 932 34 3,4 11 Wielka Wieś 1319 46 3,4 12 Wierzchowie 460 36 7,8 Razem 11 511 566 4,9 Największy procent osób objętych pomocą tut. Ośrodka w stosunku do ogólnej liczby mieszkańców poszczególnych miejscowości odnotowany został w sołectwach: Czajowice 9,95 % (2016: 9,9%), Wierzchowie 7,8%(w 2016: 11,66 %), Będkowice 5,9 % (w 2016: 6,2%). Z kolei najwięcej dzieci z rodzin znajdujących się w gminnym systemie pomocy społecznej zamieszkuje miejscowości: Modlnica (32 dzieci), Czajowice (31 dzieci), Wielka Wieś i Modlniczka (22 dzieci), Bębło (21 dzieci), co obrazuje tabela nr 3. Liczba rodzin z dziećmi utrzymuje się na nieznacznie wyższym poziomie co w roku 2016. Tabela 3. Liczba rodzin objętych pomocą społeczną w 2017 roku w poszczególnych miejscowościach gminy l.p. nazwa miejscowości liczba rodzin w tym liczba dzieci 1 Bębło 33 21 2 Będkowice 15 12 3 Biały Kościół 19 12 4 Czajowice 25 31 5 Giebułtów 27 12 6 Modlnica 35 32 7 Modlniczka 24 22 Strona 6
8 Prądnik Korzkiewski 8 0 9 Szyce 12 8 10 Tomaszowice 13 15 11 Wielka Wieś 22 22 12 Wierzchowie 14 14 Razem: 247 201 Spośród beneficjentów gminnego systemu pomocy społecznej najwięcej rodzin (i osób w rodzinach) korzystających z pomocy tut. Ośrodka zamieszkuje miejscowości: Modlnicę, Bębło, Giebułtów i Modlniczkę. Tabela 4. Liczba rodzin objętych pomocą społeczną w latach 2013 2017 w poszczególnych miejscowościach l.p. Nazwa miejscowości 2013 2014 2015 2016 2017 1 Bębło 33 40 36 32 33 2 Będkowice 18 16 14 11 15 3 Biały Kościół 26 26 18 20 19 4 Czajowice 23 26 25 24 25 5 Giebułtów 28 28 29 27 27 6 Modlnica 34 31 29 34 35 7 Modlniczka 33 29 28 25 24 8 Prądnik Korzkiewski 10 9 10 10 8 9 Szyce 6 16 9 9 12 10 Tomaszowice 15 19 16 15 13 11 Wielka Wieś 28 24 24 18 22 12 Wierzchowie 20 18 20 24 14 Razem 273 274 258 251 247 Tabela 5. Liczba osób objętych pomocą społeczną w latach 2013 2017 roku w poszczególnych miejscowościach l.p. Nazwa miejscowości 2013 2014 2015 2016 2017 1 Bębło 69 86 75 65 60 2 Będkowice 51 41 40 34 34 3 Biały Kościół 59 73 45 44 36 4 Czajowice 69 58 74 61 63 5 Giebułtów 43 74 64 62 57 6 Modlnica 84 77 64 66 94 7 Modlniczka 72 71 70 62 69 8 Prądnik Korzkiewski 18 17 16 17 14 9 Szyce 31 31 23 26 23 10 Tomaszowice 39 38 39 41 34 11 Wielka Wieś 57 62 52 48 46 12 Wierzchowie 58 47 58 52 36 Razem: 658 650 620 578 566 Strona 7
Dwa poniższe wykresy (nr 1 i 2) obrazują liczbowe dane dot. typów rodzin objętych pomocą z uwzględnieniem liczby osób w tych rodzinach oraz liczby dzieci. Wykres 1. Typy rodzin objętych pomocą w 2017 r. z uwzględnieniem liczby osób 120 108 100 80 60 40 20 45 37 35 15 7 1 osobowe 2 osobowe 3 osobowe 4 osobowe 5 osobowe 6 i więcej osob. 0 Zgodnie z obrazem przedstawionym na powyższym wykresie najwyższą pozycję w grupie rodzin stanowią rodziny 1-osobowe, w dalszej kolejności rodziny dwu-, trzy - i czteroosobowe. Taka tendencja utrzymuje się od kilku lat. Wykres 2. Typy rodzin objętych pomocą w 2017 r. z uwzględnieniem liczby dzieci 40 36 30 20 10 0 22 14 7 2 0 1 dziecko 2 dzieci 3 dzieci 4 dzieci 5 dzieci 6 dzieci Spośród rodzin z małoletnimi dziećmi największą pozycję stanowią rodziny z 2 dzieci oraz z jednym dzieckiem. Pomocy społecznej udziela się osobom lub rodzinom w szczególności z powodów, określonych w art. 7 ustawy o pomocy społecznej, tj.: ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, bezrobocia, niepełnosprawności, długotrwałej choroby, Strona 8
przemocy w rodzinie, potrzeby ochrony macierzyństwa, potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi, bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych, braku umiejętności przystosowania się do życia w społeczeństwie młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze, trudności w przystosowaniu się do życia osób opuszczających zakłady karne, alkoholizmu i narkomanii, klęski żywiołowej i ekologicznej. 2) Realizacja zadań w zakresie wspierania rodziny Gminy Ośrodek Pomocy Społecznej w Wielkiej Wsi, jako jednostka organizacyjna wspierania rodziny podejmował w 2017 roku następujące działania: opracowanie i realizacja 3-letniego gminnego programu wspierania rodziny W sierpniu 2016 r. uchwałą Rady Gminy Wielka Wies z dn. 25 czerwca 2016 r Nr XVII/173/2016 przyjęto do realizacji Gminny Program Wspierania Rodziny i Systemu Pieczy Zastępczej w Gminie Wielka Wieś na lata 2016-2018 zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa w 2017 roku Ośrodek zatrudniał 1 asystenta rodziny na umowę zlecenie w okresie od 1 stycznia do 31 marca oraz w oparciu o umowę o pracę w zadaniowym systemie czasu pracy w wymiarze 1 etatu, przy czym wynagrodzenie było dofinansowane w 40% przez POKL. Poniższa tabela przedstawia liczbę rodzin objętych pomocą i wsparciem asystenta rodziny wraz z liczbą dzieci w tych rodzinach Tabela 6. Liczba rodzin objętych pomocą i wsparciem asystenta rodziny Asystent Liczba rodzin Liczba dzieci w rodzinach 1 2 4 2 12 25 Główne problemy, z jakimi borykały się rodziny objęte opieką i wsparciem asystenta rodziny: niskie umiejętności opiekuńczo-wychowawcze, niepełnosprawność, w tym intelektualna, zaburzenia o podłożu psychicznym, alkoholizm, niezaradność życiowa, przemoc w rodzinie. Rola asystenta rodziny w udzielaniu wsparcia ww. rodzinom polegała m.in. na: Strona 9
opracowaniu i realizacji planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodziny i w konsultacji z pracownikiem socjalnym, a także dokonywaniu okresowej oceny sytuacji rodziny, udzielaniu pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym w zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego; udzielaniu pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów socjalnych, psychologicznych, wychowawczych z dziećmi; wspieraniu aktywności społecznej rodzin; motywowaniu członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych; udzielaniu pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej; udzielaniu wsparcia dzieciom, w szczególności poprzez udział w zajęciach psychoedukacyjnych; prowadzeniu indywidualnych konsultacji wychowawczych dla rodziców i dzieci; prowadzeniu dokumentacji dotyczącej pracy z rodziną; W 2017 roku zakończono współpracę z jedną rodziną ze względu na zmianę miejsca zamieszkania, ale asystent rodziny w dalszym ciągu monitoruje sporadycznie sytuację rodziny. Od 2015 roku w Punkcie Wsparcia i Pomocy Rodzinie istnieje możliwość poradnictwa, konsultacji a także terapii dla dzieci, prowadzonych przez wykwalifikowanego psychoterapeutę dziecięcego z Ośrodka Psychoterapii Mały Książę. W roku 2017 w Punkcie Wsparcia i Pomocy Rodzinie było zatrudnionych czterech specjalistów (radca prawny, psycholog oraz psycholog dziecięcy, specjalista ds. przeciwdziałania przemocy). Punkt działa w ramach struktury organizacyjnej Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wielkiej Wsi, specjaliści w nim zatrudnieni mają dyżury w godzinach popołudniowych oraz przed południowych (radca prawny dwa razy w miesiącu, psycholog cztery razy w miesiącu, psycholog dziecięcy, cztery razy w miesiącu, specjalista ds. przeciwdziałania przemocy (dzielnicowy) dwa razy w miesiącu. Ponadto w co drugą środę dyżury w Punkcie w godzinach popołudniowych tj. 16:00-18:00 pełnił Przewodniczący Zespołu Interdyscyplinarnego) - ze wsparcia radcy prawnego skorzystało łącznie 35 osób w tym 29 kobiet oraz 6 mężczyzn. Prawnik udzielił łącznie 50 porad. - ze wsparcia psychologa skorzystało łącznie 18 osób w tym 18 kobiet oraz 1 mężczyzna. Psycholog udzielił łącznie 174 porady. - ze wsparcia psychologa dziecięcego skorzystało 14 dzieci. Psycholog udzielił 108 porad. - ze wsparcia Przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego skorzystało łącznie 65 osób w tym 38 kobiet i 28 mężczyzn. Udzielono łącznie 176 porad. W dwóch rodzinach, w których prowadzono procedurę Niebieskie Karty korzystały również ze wsparcia asystenta rodziny. Udostępniano informacje o możliwościach uzyskania pomocy oraz jej formach w prasie lokalnej oraz poprzez rozpowszechnienie ulotek. Pracownicy socjalni GOPS w Wielkiej Wsi prowadzili systematyczny monitoring rodzin, w których wszczęto procedury Niebieskie Karty. Z myślą o wspieraniu rodziny w okresie luty maja 2017 r. odbyły się cykl warsztatowy szkoła dla rodziców, który obejmował dziesięć 3 godzinnych spotkań. Szkolenie rozpoczęło 12 rodziców a ukończyło 8. W dniach 15 i 22 maja 2017 r. zorganizowano warsztaty Wszyscy razem, w których wzięli udział zarówno dorośli jak również dzieci. Odbyły się dwa spotkania trwające każde 120 min. W warsztatach wzięło udział 6 rodziców oraz 7 dzieci. Celem warsztatów było promowanie spędzanie wspólnie czasu wolnego przez dzieci i rodziców. W 2017 roku z poradnictwa specjalistycznego świadczonego przez specjalistów (psychologa, prawnika, pracownika socjalnego) w ramach funkcjonującego w strukturze organizacyjnego GOPS Punktu Wsparcia i Pomocy Rodzinie skorzystało ogółem 27 rodzin z małoletnimi dziećmi, u których problemem dominującym Strona 10
był problem przemocy domowej a także problemy wychowawcze. Jest to mały spadek w stosunku do roku ubiegłego. Obrazuje to poniższa tabela. Tabela 7. Liczba rodzin z małoletnimi dziećmi, które skorzystały z pomocy specjalistów Punktu rok 2014 2015 2016 2017 liczba rodzin 18 24 34 27 Ponadto, jednej z rodzin objętych wsparciem asystenta zapewniono również terapię rodzinną ( z dojazdem do domu) organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających W roku objętym sprawozdaniem nie funkcjonowały na terenie gminy Wielka Wieś rodziny wspierające. prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci Na terenie gminy Wielka Wieś nie funkcjonują placówki wsparcia dziennego, o których mowa w art. 18 i 24 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Funkcjonowało natomiast 5 świetlic środowiskowych finansowanych ze środków Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych: Świetlica Środowiskowa Domino w Giebułtowie, ul. Orlich Gniazd 30 (budynek wielofunkcyjny), Świetlica Środowiskowa Amaltea w Modlniczce, ul. św. Faustyny 5 (budynek wielofunkcyjny), Świetlica Środowiskowa Potwory i Spółka w Tomaszowicach, ul. Krakowska 85 (budynek OSP) przez pół roku, Świetlica Alternatywa w Czajowicach ul. Kasztanowa 2, Klub Młodzieżowy Pozytywka. Nadzór merytoryczny i organizacyjny nad ww. świetlicami sprawuje od 2012 r. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Wielkiej Wsi. W każdej ze świetlic zatrudniony był 1 wychowawca w ramach umowy zlecenia, posiadający stosowne kwalifikacje. Świetlice funkcjonowały w trakcie roku szkolnego w wymiarze od 8 do 25 godzin tygodniowo, w zależności od potrzeb dzieci w danej placówce. W ramach prac każdej z świetlic odbywały się zajęcia ogólnorozwojowe, kulinarne, pomoc w nauce oraz gry i zabawy, realizowane przez Panie prowadzące poszczególne świetlice, jak również tematyczne zajęcia np. sportowe, capoeira, oraz inne formy organizowania czasu wolnego: wycieczki (na łyżwy, kręgle, do muzeów oraz na seanse filmowe, itp.) Ogółem w zajęciach świetlic wzięło udział blisko 170 dzieci. Koszt utrzymania placówek pokrywany jest w znacznej większości ze środków tzw. funduszu alkoholowego - w ramach tych środków pokryto m.in. wydatki związane z zatrudnieniem pań prowadzących świetlice, trenerów prowadzących zajęcia warsztatowe, zakupem wyposażenia (meble, wykładziny), materiałów niezbędnych do prowadzenia zajęć (gry, artykuły papiernicze, stoły do ping-ponga), a także koszty związane z utrzymaniem świetlic (opłata za media, telefon, Internet). współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym Strona 11
Zgodnie z danymi pozyskanymi z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Krakowie w roku ubiegłym 7 dzieci z terenu naszej gminy przebywało w pieczy zastępczej, w tym 2 w rodzinach zastępczych spokrewnionych umieszczonych przed 1 stycznia 2013 r. Świadczenia przekazywane co miesiąc funkcjonującym na terenie Gminy Wielka Wieś 6 rodzinom zastępczym (opiekujących się 7 wychowankami), z przeznaczeniem na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej i kontynuowanie nauki (rozdz. 85508), wykonano w kwocie 70 000,00 zł, tj. na poziomie 100% przyjętego planu. Zadanie to realizowane jest na mocy porozumienia zawartego ze Starostą Krakowskim. W 2017 r. gmina ponosiła odpłatność za pozostałe 7 dzieci umieszczonych po 2013 r. w tzw. pieczy zastępczej (2 dzieci w spokrewnionych rodzinach zastępczych, 4 w rodzinie zawodowej, w pogotowie, jedno dziecko w pogotowiu rodzinnym) i placówkach opiekuńczo wychowawczych (1 dziecko) - (zgodnie z art. 191 ust. 9 i 10 ustawy z dn. 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 575)., wykonano w kwocie 22 511,09 zł, tj. na poziomie 86,58 % przyjętego planu. tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny; W 2017 roku asystent rodziny, zatrudniony w Ośrodku w ramach zadaniowego systemu czasu pracy uczestniczył 3 szkoleniach, superwizjach i warsztatach. sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie, w wersji elektronicznej, zastosowaniem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 187 ust. 3; Ośrodek realizował powyższe zadanie sporządzając sprawozdania z zakresu wspierania rodziny za rok ubiegły i przesyłając je właściwemu wojewodzie, z wykorzystaniem Statystycznej Aplikacji Centralnej. prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej; Monitoring sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej prowadzony był na bieżąco zarówno przez asystentów rodziny, pracowników socjalnych Ośrodka a także członków Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. 5. Potrzeby związane z realizacją zadań z zakresu wspierania rodziny Zgodnie z art. 179 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tj.: Dz. U. z 2013 r., poz. 135 z późn. zm.), przedstawia się następujące potrzeby w powyższym zakresie: 1) Utworzenie przez gminę placówki wsparcia dziennego, o której mowa w art. 18 i 24 ustawy. 2) Rozszerzenie oferty Punktu Wsparcia i Pomocy Rodzinie, działającego w strukturach Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wielkiej Wsi o następujące formy pomocy: diagnoza psychologiczna dzieci pod kątem rozwoju emocjonalnego i psychicznego przez psychologa dziecięcego (nie do celów szkolnych oraz dla dzieci nie objętych obowiązkiem szkolnym) Strona 12
psychoterapia rodzinna i małżeńska na terenie gminy lub w miejscu zamieszkania rodziny (chodzi o terapię rodziców z dziećmi), psychoterapia indywidualna, diagnoza psychologiczno-psychiatryczna na terenie gminy (dla osób nie diagnozowanych wobec których zachodzi podejrzenie występowania zaburzeń o charakterze psychicznym) 3) Zapewnienie dzieciom z rodzin z dysfunkcjami wsparcia wolontariuszy w nauce i wyrównywaniu deficytów. 4) Uruchomienie punktu opieki nad dziećmi z opcją czasowej opieki nad dziećmi w sytuacji konieczności uczestniczenia rodzica/rodziców w konsultacji, terapii, warsztatach. 5) Doposażenie świetlic środowiskowych i rozszerzenie oferty zajęć. Strona 13