INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE OPIEKUNKA DZIECIĘCA - kod 325905 Opiekunka dziecięca to jeden z 2360 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 lipca 2010 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DZ.U. z 2010 r. nr 82, poz. 537). W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 stycznia 2005 r. do 30 czerwca 2010 r. zawód ten miał tą samą nazwę ale inny kod (513102). Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie opiekunka dziecięca powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) planowania i organizowania pracy opiekuńczej, wychowawczej i edukacyjnej; 2) pielęgnowania dziecka zdrowego, chorego i niepełnosprawnego; 3) prowadzenia działań wychowawczych i edukacyjnych wspomagających rozwój psychomotoryczny dziecka; 4) promowania zdrowia i prowadzenia działań profilaktycznych; 5) udzielania pomocy w stanach zagrożenia zdrowotnego dziecka. ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE OPIEKUNKA DZIECIĘCA W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH 2010 2012. Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie sprawozdawczym Bezrobotni według stanu na koniec okresu sprawozdawczego Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w okresie sprawozdawczym Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu sprawozdawczego Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone w okresie sprawozdawczym 2012 r. 178 179? 9 5 419 1 2011 r. 168 181? 6 4 171 1 2010 r. 233 187? 10 2 584 1 Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej aktualne na koniec okresu sprawozdawczego 1
W latach 2012 i 2010 zawód ten został sklasyfikowany jako zawód deficytowy 1 tzn. taki, na który na rynku pracy istnieje większe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie (w 2011 r. zawód ten został sklasyfikowany jako zawód zrównoważony). W 2012 roku na jedną osobę bezrobotną w zawodzie opiekunka dziecięca zarejestrowaną w okresie w PUP przypadały 2,3 oferty pracy, w 2011 przypadała 1,01 oferta pracy. Natomiast w roku 2010 na jedną osobę bezrobotną zarejestrowaną w okresie przypadało 2,5 ofert pracy. W 2011 r. zgłoszono 171 wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej. Było to o 413 miejsc (70,7%) mniej niż w 2010 r. Można przypuszczać, że na ograniczenie liczby miejsc w tym zawodzie miało wpływ zmniejszenie środków Funduszu Pracy przyznanych dla województwa na finansowanie programów na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia i aktywizacji zawodowej (w odniesieniu do roku 2010 r., z uwzględnieniem środków z rezerwy Ministra Pracy i Polityki Społecznej środki te zostały ograniczone o 58,6%).? WYNIKI BADAŃ PRACODAWCÓW 2 W 2012 roku pracodawcy planowali zatrudnienie 1 osoby w zawodzie opiekunka dziecięca z wykształceniem średnim ogólnokształcącym ( powiat bydgoski ziemski). Główny powód zatrudnienia to tymczasowe zwiększenie zatrudnienia. Oczekiwania pracodawców wobec kandydatów: obowiązkowość, radzenie sobie ze stresującymi sytuacjami, dobra organizacja pracy własnej, umiejętność pracy zespołowej, komunikatywność, ambicja, samodzielność. W 2012 roku pracodawcy nie planowali zwolnień w zawodzie. W 2011 roku pracodawcy zgłaszali plany zatrudnienia 4 opiekunek dziecięcych na terenie powiatu wąbrzeskiego. W 2010 roku planowano zatrudnienie 23 osób w tym zawodzie: 2 osoby planowano zatrudnić w Grudziądzu i 1 osobę w Toruniu powodem było uzupełnienie braków kadrowych, 6 osób w powiecie rypińskim i 10 w powiecie wąbrzeskim tymczasowe zwiększenie zatrudnienia, 1 osoba w powiecie świeckim i 3 w powiecie tucholskim planowano zatrudnić z uwagi na rozwój firmy. Pracodawcy w 2011 i 2010 roku nie deklarowali planów zwolnień osób w tym zawodzie. 1 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. W 2011 r. 77,9% wszystkich zawodów, którymi legitymowali się bezrobotni lub zgłoszono w nich wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zostały sklasyfikowane jako nadwyżkowe. Zawody deficytowe stanowiły 17,9% zawodów a zrównoważone 4,2%. 2 Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport z badania pracodawców w 2010, 2011 i 2012roku znajduje się na stronie internetowej WUP. 2
WYNIKI BADAŃ USŁUG SZKOLENIOWYCH W 2012 roku instytucje szkoleniowe planowały zorganizowanie 15 edycji szkoleniowych dla 184 osób w obszarze opieka nad dziećmi. Czas trwania szkolenia wynosił od 160 do 280 godzin. W 2012 roku 3 powiatowe urzędy pracy ( w Bydgoszczy, w Inowrocławiu oraz Żninie) planowały zorganizowanie 3 szkoleń dla 23 osób w obszarze opiekunka dziecięca. Czas trwania szkolenia wynosił od 240 do 280 godz. Instytucje szkoleniowe w województwie kujawsko- pomorskim 2011 r. planowały zorganizowanie szkoleń dla 55 osób. Szkolenia dotyczyły opieki nad osobami chorymi, starszymi, niepełnosprawnymi i dziećmi. W 2011 r. szkolenie wyłącznie dla opiekunek dziecięcych zorganizowano dla 15 osób. 3 W 2011 r. 2 powiatowe urzędy pracy w województwie kujawsko pomorskim (w Bydgoszczy i Inowrocławiu) zorganizowały szkolenia w ww. zakresie dla 20 osób. W 2010 r. instytucje szkoleniowe zorganizowały szkolenia związane z ww. zawodem dla 31 osób. Szkolenie dotyczyło opieki nad osobami starszymi, chorymi i dziećmi. Według planów szkoleń grupowych na rok 2010 2 powiatowe urzędy pracy (w Aleksandrowie Kujawskim i Inowrocławiu) zorganizowały szkolenie opiekunka dziecięca dla 27 osób. Czas trwania szkolenia od 160 do 250 godzin. Informacja o kursach na stronie http://ris.praca.gov.pl ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE, OFERTA KSZTAŁCENIA SYSTEM OŚWIATY SZKOLNEJ I POZASZKOLNEJ Według danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej udostępnianych przez Centrum Informatyczne Edukacji na stronie www.cie.men.gov.pl w województwie kujawskopomorskim zawód ten można obecnie zdobyć w 6 szkołach policealnych. SZKOŁY W REGIONIE: Szkoła Policealna dla Dorosłych nr 4 Jednostka sprawozdawcza: Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego Adres: Nowomiejska 25 Kod pocztowy i poczta: 87-800 Włocławek Telefon: 542329950 Faks: 542329957 http://cku.q4.pl/ 3 Analiza rynku szkoleniowego jest realizowana w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport z badania zrealizowanego w 2010, 2011, 2012 roku znajduje się na stronie internetowej WUP. 3
Szkoła Policealna Medyczno-Społeczna Adres: Narutowicza 53 Kod pocztowy i poczta: 88-100 Inowrocław Telefon: 523576222 Faks: 523576222 http://www.medykino.com.pl/ Szkoła Policealna Jednostka sprawozdawcza: Centrum Kształcenia Ustawicznego w Żninie Adres: Sienkiewicza 1a Kod pocztowy i poczta: 88-400 Żnin http://www.znin.pl/?cid=315 Policealna Szkoła Dla Dorosłych ATS Adres: Cegielniana 21 Kod pocztowy i poczta: 86-300 Grudziądz Telefon: 564611355 Faks: 564611355 http://www.e-grudziadz.com/abak/viewpage.php?page_id=36 Policealna Szkoła Opiekunek Dziecięcych Adres: ŚW. KATARZYNY 4 Kod pocztowy i poczta: 87-100 TORUŃ Telefon: 566219435 Faks: 566219435 http://www.cku.torun.pl/index.php?option=com_content&view=frontpage&itemid=1 Szkoła Policealna Spectrum Adres: Plac Wolności 1 Kod pocztowy i poczta: 87-800 Włocławek Telefon: 508584088 http://spectrum.edu.pl/ Analizy statystyczne uczniów i absolwentów w województwie kujawsko-pomorskim wskazują, że w zawodzie opiekunka dziecięca na dzień 30 września 2011 roku naukę kontynuowało 329 uczniów w tym 325 kobiet. W analizach nie wykazano absolwentów w opisywanym zawodzie. W tym okresie w województwie kujawsko pomorskim istniały 4 szkoły kształcące w zawodzie (2 placówki publiczne i 2 placówki niepubliczne). 4
W roku szkolnym 2009/2010 w województwie kujawsko-pomorskim w zawodzie opiekunka dziecięca naukę ukończyły 22 osoby uczące się w szkołach publicznych. Na dzień 30 września 2010 roku naukę w szkole niepublicznych kontynuowało jeszcze 60 osób. Brak danych co do ilości kontynuujących naukę uczniów w szkołach publicznych. Kształcenie w szkole dla młodzieży oraz dorosłych prowadzone powinno być wyłącznie w formie stacjonarnej. Informacja o kursach na stronie http://ris.praca.gov.pl ZMIANY W KSZTAŁCENIU Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego określa, że zawód opiekunka dziecięca od 1 września 2012 roku można zdobyć w Szkole Policealnej o dwuletnim cyklu kształcenia lub na kursie kwalifikacyjnym. & 4 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego określa, że w okresie trzech lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia, w zawodzie opiekunka dziecięca mogą być prowadzone kwalifikacyjne kursy zawodowe dla absolwentów liceum profilowanego o profilu socjalnym. Kwalifikacyjny kurs zawodowy to kurs prowadzony według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej kwalifikacji. Minimalna liczba godzin kształcenia na tym kursie jest równa minimalnej liczbie godzin kształcenia zawodowego określonej w podstawie programowej kształcenia w zawodach dla danej kwalifikacji. W ramach różnych zawodów wyodrębniono poszczególne kwalifikacje, z których każda obejmuje określony zasób wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych, opisanych w podstawie programowej kształcenia w zawodach. Podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy jest obowiązany uwzględnić w realizowanym na kursie programie nauczania wszystkie wskazane w podstawie programowej kształcenia w zawodach komponenty właściwe dla danej kwalifikacji. Ukończenie tego kursu umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w zakresie danej kwalifikacji, przeprowadzanego przez okręgową komisję egzaminacyjną. Osoba, która ukończy kwalifikacyjny kurs zawodowy i zda egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie w zakresie danej kwalifikacji, otrzymuje świadectwo potwierdzające kwalifikacje w zawodzie. Dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w określonym zawodzie będzie mogła otrzymać osoba, która posiada poziom wykształcenia wymagany dla danego zawodu (odpowiednio wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie) oraz zda egzaminy z zakresu wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, czyli posiada świadectwa potwierdzające uzyskanie kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie. 5
Dla zawodu opiekunka dziecięca wyodrębniono jedną kwalifikację świadczenie usług opiekuńczych i wspomagających rozwój dziecka. Kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą prowadzić: publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; niepubliczne szkoły posiadające uprawnienia szkół publicznych, prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego; instytucje rynku pracy, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.), prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową; podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. LITERATURA Waterston A., Opieka nad dzieckiem, Wydawnictwo: Muza, 2010 Waddilove R., Pierwszy rok życia dziecka. Rozwój i pielęgnacja, Wydawnictwo: espe, 2009 BaIcerek M., Prawa dziecka. PWN, Warszawa 1986. Gałkowski T.,Dzieci specjalnej troski. WP. Warszawa 1979. Żebrowska M. (red.),psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży. PWN. Warszawa 1986. CZASOPISMA: - Moje dziecko, - Twoje dziecko, - Dziecko, - Mama i ja PRZYDATNE INFORMACJE Informacje na temat planów zatrudnieniowych pracodawców z województwa kujawskopomorskiego w zawodzie OPIEKUNKA DZIECIĘCA http://podlupa.wup.torun.pl/wp-content/uploads/2013/05/opiekunkadzieci%c4%99ca.pdf Opracowała: Marzena Stanisławska- Mrugacz doradca zawodowy II stopnia 6
WUP w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Toruniu Akceptował: Janusz Bokser data ostatniej aktualizacji: maj 2013 r. 7