gra dla 2 5 osób rekomendowany wiek: od lat 7

gra dla 2 5 osób rekomendowany wiek: od lat 7 zawartość pudełka: 1. Plansza - 1 szt. 2. Pionki do gry - 5 szt. 3. Elementy inwestycji (cegiełki - 45 szt., piramidki - 15 szt.) 4. Karty AKT WŁASNOŚCI - 25 szt. 5. Karty AUTOSTRADY - 3 szt. 6. Karty LOS - 10 szt. 7. Karty TARGI - 10 szt. 8. Karta PREZYDENT MIASTA - 1 szt 9. Karta ARCHITEKT MIEJSKI - 1 szt. 10. Karty SPONSOR MIASTA - 5 szt. 11. Kostka do gry - 1 szt. 12. Banknoty - 125 szt. (po 25 szt. każdego nominału) 13. Czeki - 10000 zł - 4 szt., 5000 zł - 11 szt., 1000 zł - 20 szt., 500 zł. - 35 szt. 14. Instrukcja gry Po rozpakowaniu należy sprawdzić zawartość z listą zawartości pudełka umieszczoną powyżej lub na tylnej stronie pudełka. W razie niezgodności prosimy o kontakt. e-mail: alexander@alexander.com.pl 1

Zasady bezpiecznego użytkowania: Ostrzeżenia: Nieodpowiednie dla dzieci w wieku poniżej 3 lat. Zestaw zawiera małe elementy - niebezpieczeństwo zakrztuszenia. Prosimy zachować opakowanie ze względu na podane informacje. Konieczność nadzoru przy zabawie osoby dorosłej. Opakowanie nie jest częścią zabawki. Stan zabawki należy regularnie kontrolować. WITAJ W ŚWIECIE BIZNESU Polski biznes w polskich miastach jest grą planszową polegającą na dokonywaniu transakcji w celu pomnażania własnego kapitału i eliminacji przeciwników z rynku. Przenosi ona graczy do polskich miast, tych największych i nieco mniejszych. Pozwala na przeżycie emocji związanych z operowaniem dużymi sumami pieniędzy i prowadzeniem działalności w niestabilnym świecie biznesu. Jest świetną rozrywką dla osób w każdym wieku, zapewniając wiele emocji i dobrej zabawy. Dodatkowym elementem gry jest Katalog miast, w którym gracze (szczególnie najmłodsi) mogą się zapoznać z podstawowymi informacjami o 10 największych polskich miastach (wiedza tam nabyta przydaje się w toku gry). 2

ZASADY GRY Przygotowanie do gry Gra przeznaczona dla 2-5 osób. Jeden z graczy zostaje bankierem. Przed rozpoczęciem gracze rozkładają planszę i wybierają swoje pionki (każdy po 1 szt.). Karty LOS i TARGI po wymieszaniu należy ułożyć w wyznaczonych miejscach na planszy (poleceniami do dołu). Karty AKT WŁASNOŚCI, AUTOSTRADY, PREZYDENT MIASTA, ARCHITEKT MIEJSKI, SPONSOR MIASTA oraz elementy inwestycji, pozostają w BANKU (pudełku). Ceny wszystkich inwestycji są umowne, stworzone wyłącznie dla potrzeb gry. Każdy gracz dostaje po 19400 zł na początek gry (2 czeki po 5 tys. zł, 4 czeki po 1 tys. zł, 7 czeków po 500 zł, 5 banknotów 200 zł, 5 banknotów 100 zł, 5 banknotów 50 zł, 5 banknotów 20 zł i 5 banknotów 10 zł). Następnie wszyscy gracze rzucają kostką. Ten, kto wyrzuci największą liczbę oczek zaczyna grę z pola START. Jeżeli gracze wyrzucą tę samą liczbę oczek, to powtarzają rzuty. Kolejność następnych graczy jest zgodna z ruchem wskazówek zegara. Przed rozpoczęciem rozgrywki gracze powinni zapoznać się z informacjami o 10 miastach, zawartymi w KATALOGU MIAST na końcu instrukcji. Będą one przydatne w czasie gry, gdy gracz dostanie zadanie wymagające znajomości wspomnianych danych. W czasie gry z katalogu miast można korzystać jedynie w celu potwierdzenia, czy gracz podał właściwe informacje (zgodność informacji sprawdza jeden z nieodpowiadających wówczas graczy). KATALOG MIAST jest jedynie ułatwieniem w grze, aby szybciej sprawdzić poprawność odpowiedzi, udzielanych przez graczy. Jeśli gracze nie chcą ograniczać się do informacji podanych w katalogu i chcą korzystać również ze swojej wcześniejszej wiedzy, muszą to 3

uzgodnić przed rozpoczęciem gry i przygotować się na ewentualne sprawdzanie podanych przez danego gracza informacji w wiarygodnym źródle informacji (encyklopedii, internecie itp.). Wówczas, wybierając miasto, którego chcieliby być prezydentem lub architektem, nie muszą ograniczać się do miast znajdujących się w KATALOGU MIAST, a mogą wybrać i omówić każde z miast, które ma swoje pole na planszy. Rola bankiera Gracz, który został wybrany na bankiera ma za zadanie zarządzać gotówką znajdującą się w BANKU. Bankier wypłaca graczom kapitał początkowy, premię, pensję PREZYDENTA MIASTA, pobiera podatki; sprzedaje AKTY WŁASNOŚCI, elementy inwestycji; przyjmuje zastaw itp. Jeśli bankier bierze udział w grze, to musi bardzo wyraźnie oddzielić swoją gotówkę i karty (jako gracza) od tych, należących do BANKU. Bank nie może zbankrutować. Jeżeli zabraknie w nim gotówki, to bankier może wypisać czeki na zwykłej kartce i posłużyć się nimi w grze. Transakcje z BANKIEM gracz może przeprowadzić tylko gdy przyjdzie jego kolej (przed rzutem kostką). Nie dotyczy to bieżących płatności np. wynikających z poleceń kart lub pól na planszy. Cel i przebieg gry Celem każdego z graczy jest jak najbardziej się wzbogacić, starając się jednocześnie doprowadzić przeciwników do bankructwa. Jeżeli gra (za zgodą uczestników) zakończy się przed bankructwem słabszych graczy, to wygrywa ten, kto zgromadził największy majątek. Uczestnicy poruszają się swoimi pionkami po torze planszy zgodnie z liczbą wyrzuconych kostką oczek (wyrzucenie 6 nie uprawnia do ponownego rzutu). Pola toru, po którym poruszają się gracze, mają różne znaczenia. 4

Znaczenie kart i pól na planszy AKT WŁASNOŚCI Po zatrzymaniu się pionkiem na niewykupionym wcześniej polu, symbolizującym wybrane miasto Polski, gracz może (nie musi) wykupić działkę pod inwestycję (koszt założenia firmy) - rys.1. Gracz, który wykupił działkę, dostaje od bankiera kartę AKT WŁASNOŚCI - rys. 2. stając na polu miasta Jelenia Góra można nabyć działkę pod budowę piekarni rys.1 rys.2 Akt własności piekarni w Jeleniej Górze koszt założenia firmy koszt, jaki ponosi gracz stając na polu wykupionej przez innego gracza firmy bez inwestycji koszt każdego stopnia inwestycji, czyli cena, jaką płaci właściciel firmy za każdy element - - cegiełkię, będącą symbolem stopnia inwestycji koszt, jaki ponosi gracz stając na polu wykupionej przez innego gracza firmy z np. 4 stopniem inwestycji (czyli z 4 cegiełkami) kwota, którą otrzyma gracz - właściciel, kiedy zastawi swoją firmę w banku 5

Każda taka karta określa: - koszt założenia działalności (firmy) - należność jaką musi zapłacić inny gracz właścicielowi, gdy stanie na polu wykupionej firmy - rys. 2. W zależności od stopnia inwestycji włożonych w tę firmę przez właściciela, należność taka ma różną wysokość. W grze stopień inwestycji jest przedstawiony symbolicznie za pomocą elementu (cegiełki), który wykupuje właściciel działalności za cenę podaną na karcie AKT WŁASNOŚCI. W każdą firmę można zainwestować pięć razy wykupując za każdym razem element (cegiełkę) stopnia inwestycji - rys. 3. Wykupując piąty element inwestycji gracz wymienia cztery małe elementy na jeden duży (piramidka) - rys. 4. rys. 3 rys. 4 elementy symbolizujące stopnie inwestycji - 4 małe (cegiełki) wymienia się na 1 duży (piramidkę) rys. 5 Nabywane elementy stopnia inwestycji ustawia się we wskazanym miejscu, nad polem firmy, w którą się inwestuje Położone obok siebie na planszy pola Krakowa i Zakopanego stanowią j eden region Po wymianie gracz oddaje cegiełki BANKOWI. Wykupowane elementy stopnia inwestycji ustawia się nad polem firmy w danym mieście - rys. 5. Pola dotyczące poszczególnych miast (i działalności, które można w nich założyć) łączą się w zespoły jednego koloru (rys. 6) lub są pogrupowane regionami. Regiony tworzą pola miast położonych obok siebie, oddzielone od innych regionów polami o innym znaczeniu- rys. 5, 7. 6

(w rzeczywistości miasta te nie zawsze należą do tego samego regionu, ale są położone niedaleko siebie, więc na potrzeby gry zostało to w uproszczeniu nazwane regionami ). Jeżeli gracz zdobędzie pod inwestycje wszystkie działki o tym samym kolorze lub leżące w tym samym regionie, to nabywa prawo do pobierania podwójnej stawki od gracza, który stanie na polu takiej działalności (firmy) - ale bez elementów inwestycji. Gracz, mając skompletowane działki może również rozpocząć inwestycje (zakupić cegiełki), które umieszcza nad działkami, w które inwestuje. Należność z elementami inwestycji liczy się wg cen na karcie AKT WŁA- SNOŚCI. Właściciel danej grupy działalności nie może jednorazowo wykupić wszystkich pięciu elementów dla jednej z nich. Wszystkie działalności w miastach jednej grupy kolorystycznej lub regionalnej należy rozbudowywać równomiernie. Różnica w rozbudowie poszczególnych firm jednej grupy może wynosić jeden element. Zasada równomierności dotyczy nie tylko rozbudowy, ale i sprzedaży. Jeżeli gracz posiada równocześnie jakąś inwestycję w dwóch skompletowanych grupach (kolorystycznej i regionalnej ), to zyski z pola tej inwestycji nie dublują się w momencie, gdy przeciwnik stanie na polu miasta z tą inwestycją (tzn., że przeciwnik płaci podwójną stawkę, a nie poczwórną). rys. 6 Pola miast z grupy jednego koloru 7

PLANSZA rys. 7 pola miast położonych obok siebie, tworzących kolejne regiony AUTOSTRADY W Polsce istnieją 3 : A1, A2 i A4. Gracz, który stanie na niewykupionym wcześniej polu AUTOSTRA- DA ma prawo do zakupu jej udziałów - rys.8. Kupujący otrzymuje od bankiera kartę z nazwą AUTOSTRADY, której zostaje udziałowcem (A1; A2; A4)- rys. 9. rys. 8 rys. 9 8

Koszt zakupu udziału AUTOSTRADY jest podany na jej karcie i na jej polu i jest taki sam dla wszystkich trzech AUTOSTRAD. Kiedy inny gracz stanie na polu już wykupionej AUTOSTRADY, właściciel pobiera od niego opłatę za przejazd przez swoją AUTOSTRADĘ, według cennika znajdującego się na karcie AUTOSTRADA. Im więcej jeden gracz zakupi udziałów AUTOSTRAD, tym większy czerpie zysk za postój przeciwnika na jednym z pól AUTOSTRAD należących do gracza. Przykładowo, jeśli przeciwnik stanie na polu AUTOSTRADA A1, a gracz wykupił udziały w AUTOSTRADZIE A1 i A2, to wówczas pobiera on opłatę od przeciwnika w wys. 600 zł - wg podanego na karcie cennika za posiadanie udziałów dwóch AUTOSTRAD. Gracz może również zastawić swoją AUTOSTRADĘ za kwotę podaną na karcie AUTOSTRADY. Odwraca wtedy kartę napisem ZASTAW do góry. Sposób zastawiania AUTOSTRAD jest taki sam, jak zastawiania AKTÓW WŁASNOŚCI, co zostało dokładnie opisane w dalszej części instrukcji pod nazwą Zastaw i sprzedaż PODATEK Po zatrzymaniu się na polu PODATEK gracz płaci BANKOWI 200 zł - rys. 10. rys. 10 rys. 11 LOS I TARGI karta LOS karta TARGI Po zatrzymaniu się na polu LOS lub TARGI gracz bierze pierwszą kartę z odpowiedniej talii LOS lub TARGI (rys. 11), które znajdują się na środku planszy. Odkrywa kartę i czyta głośno jej treść, a następnie wykonuje polecenie. Po przeczytaniu, kartę należy wsunąć napisem do dołu pod spód stosu, z którego została wzięta lub zatrzymać ją w wypadku takiego polecenia na karcie. 9

rys. 12 rys. 13 pole SPONSOR MIASTA karta SPONSOR MIASTA SPONSOR MIASTA Po zatrzymaniu się na polu SPONSOR MIASTA (rys. 12) gracz może zostać sponsorem miasta. Wybier on jedno miasto, w którym prowadzi interes, bądź zamierza go założyć, płaci miastu kwotę 500 zł (wpłaca pieniądze do BANKU) i odbiera jedną z pięciu kart SPON- SOR MIASTA - rys.13. Zyskuje wtedy wielu nowych stałych klientów, podnosi ceny, a co za tym idzie każdy przeciwnik, który stanie na sponsorowanym przez gracza mieście musi zapłacić za korzystanie z usług znajdującego się tam przedsiębiorstwa dodatkowe 150 zł (doliczone do podstawowej ceny usługi). Gracz może być sponsorem więcej niż jednego miasta. W wypadku gdy gracz nie zamierza być dalej sponsorem danego miasta (najczęściej w sytuacji, gdy nie zdąży wykupić miasta, w którym został sponsorem i nie przynosi mu to żadnych korzyści) może z tego zrezygnować, oddając kartę SPONSOR MIASTA. W późniejszym etapie gry gracz może ponownie zostać sponsorem miasta (nazwę wybranego miasta bankier może zapisać na kartce, by uniknąć nieporozumień w trakcie gry). WSZECHSWIAT PREZYDENT MIASTA Po zatrzymaniu się na polu PREZYDENT MIASTA (rys. 14) gracz może zostać prezydentem wybranego przez siebie miasta spośród 10 będących w KATALOGU MIAST, jeżeli spełni kolejno 2 warunki: 10

1. Przedstawi 3 poprawne informacje o wybranym przez siebie mieście, które muszą być zgodne z danymi zamieszczonymi w instrukcji w KATALOGU MIAST. 2. Wpłaci do BANKU kwotę w wysokości 3000 zł na kampanię wyborczą. Jeśli gracz spełni oba powyższe warunki, otrzymuje od bankiera kartę PREZYDENT MIASTA - rys. 15. Od tego momentu, po każdym zatrzymaniu się lub przekroczeniu pola PREZYDENT MIASTA, pobiera pensję w wysokości 1000 zł. Jeśli jednak gracz nie upomni się w tej kolejce o swoje wynagrodzenie, nie otrzymuje go. Jednocześnie każdy gracz, który stanie na polu PREZYDENT MIASTA, zadowolony z efektów jego pracy, wspiera go kwotą 700 zł. Jeśli nikt nie jest prezydentem miasta, to gracz, który stanie na polu PREZYDENT MIASTA, a nie chce lub nie może nim zostać (z powodu niespełnienia powyższych warunków), wpłaca kwotę 700 zł do BANKU na remont ratusza. rys. 14 pole PREZYDENT MIASTA rys. 15 karta PREZYDENT MIASTA ARCHITEKT MIEJSKI Po zatrzymaniu się na polu ARCHITEKT MIEJSKI (rys. 16) gracz może zostać architektem miejskim wybranego przez siebie miasta spośród 10 będących w KATALOGU MIAST, jeśli spełni 2 warunki: 1. Wymieni 3 zabytki znajdujące się w wybranym mieście, które są też w KATALOGU MIAST. 2. Skończy specjalny kurs, za który musi zapłacić 700 zł do BANKU. 11

rys. 16 pole ARCHITEKT MIEJSKI rys. 17 karta ARCHITEKT MIEJSKI rys. 18 tył karty AKTU WŁASNOŚCI z ceną zastawu Jeżeli gracz spełni te warunki, otrzymuje od bankiera kartę ARCHI- TEKT MIEJSKI - rys. 17. Od tego momentu, po każdym zatrzymaniu się lub przekroczeniu pola ARCHITEKT MIEJSKI dostaje należną pensję w wysokości 400 zł. Jeśli jednak gracz nie upomni się w tej kolejce o swoje wynagrodzenie, nie otrzymuje go. Jednocześnie każdy gracz, który stanie na polu ARCHITEKT MIEJSKI, musi zapłacić architektowi 200 zł za zaprojektowanie mu domu. Jeśli nikt nie jest architektem miejskim, gracz, który stanie na polu ARCHITEKT MIEJSKI, a nie chce lub nie może nim zostać, wpłaca kwotę 200 zł do BANKU, aby wesprzeć Związek Architektów Polskich. SZPITAL Gracz może znaleźć się w szpitalu po zatrzymaniu się na polu SZPI- TAL bądź po wylosowaniu karty LOS lub TARGI z poleceniem udania się do SZPITALA. Wówczas, zgodnie z tym co jest napisane na polu SZPITAL, gracz czeka 1 kolejkę (jeśli posiada KARTĘ UBEZ- PIECZENIA) lub czeka 1 kolejkę i płaci 200 zł do BANKU (w przypadku, gdy nie posiada KARTY UBEZPIECZENIA). WIĘZIENIE Gracz może znaleźć się w więzieniu po zatrzymaniu się na polu WIĘZIENIE bądź po wylosowaniu karty LOS lub TARGI z poleceniem udania się do WIĘZIENIA. Wówczas, zgodnie z tym co jest napisane na polu WIĘZIENIE, gracz czeka 2 kolejki lub wpłaca 400 zł do BANKU. 12

URZĄD SKARBOWY Po zatrzymaniu się na polu URZĄD SKARBOWY gracz musi wpłacić do BANKU kwotę 800 zł, jako spłatę zaległości podatkowych. START To pole, od którego każdy gracz nie tylko rozpoczyna grę, ale również za każde jego przekroczenie lub zatrzymanie się na nim gracz dostaje premię 1500 zł wypłacaną z BANKU. Musi się jednak sam o nią upomnieć w swojej kolejce, bo jeśli tego nie zrobi, premia przepada mu w momencie, gdy kolejny gracz rzuci kostką. Zastaw i sprzedaż Gracz, który nie ma pieniędzy na zapłacenie swoich zobowiązań, może sprzedać swoje dobra lub dać je w zastaw. Przed sprzedaniem lub zastawieniem działalności powinien w pierwszej kolejności sprzedać wszystkie elementy jej inwestycji (jeżeli je posiada) z danej grupy kolorystycznej bądź regionalnej (niezależnie od tego, czy gracz sprzedaje lub zastawia wszystkie bądź tylko jedną firmę z tej grupy). Elementy inwestycji (cegiełki i piramidki) mogą być sprzedane tylko BANKOWI i to za połowę ich pierwotnej ceny. Elementy inwestycji nie mogą być zastawione. Można je tylko sprzedać z zachowaniem zasady równomierności - tzn. równomiernego sprzedawania elementów ze wszystkich inwestycji danej grupy (kolorystycz`nej lub regionalnej, z zachowaniem różnicy 1 elementu). Element piramidka można traktować jako 5 elementów cegiełka i sprzedać BANKOWI tylko część z nich. Następnie w swojej kolejce gracz może sprzedać firmę innemu graczowi za umówioną między nimi cenę lub zastawić ją w BANKU za cenę podaną na AKCIE WŁASNOŚCI na drugiej stronie. Sprzedając firmę gracz pozbawia się do niej wszelkich praw. Jeżeli gracz zastawia firmę w BANKU, to zachowuje do niej prawa własności (czyli zatrzymuje AKT WŁASNOŚCI). Zastawiając firmę gracz odwraca kartę AKT WŁASNOŚCI na drugą stronę, na której jest wyeksponowana cena zastawu - rys. 18. Tylko zastawiający ma prawo wykupić swoją firmę od BANKU, dopłacając jednak do ceny zastawu 150 zł jako marżę BANKU. Zastawiona firma nie przynosi żadnego dochodu, gracze, stanąwszy na jej polu, nie płacą należności. Jeżeli zastawiona firma należała do kompletu kolorystycznego lub regionalnego gracza, to w pozostałych firmach z tej grupy należność nadal płaci się podwójnie (cena bez elementów stopnia inwestycji). Gracze mogą sprzedawać sobie wzajemnie wykupione przez siebie firmy (ale bez elementów inwestycji). Negocjacje pomiędzy graczami mogą odbywać się jedynie przed ruchem jednego z nich i są 13

jawne. Można także sprzedać firmę będącą w zastawie (za dowolną cenę). Wówczas kupujący zobowiązany jest wykupić zastawioną firmę od BANKU (cena zastawu plus 150 zł dla BANKU). Czeki Czeki stanowią pełnoprawny środek płatniczy. W trakcie gry można płacić równie dobrze banknotami, co czekami. Bankructwo Gracz, który nie jest w stanie uregulować swoich rachunków z BANKIEM lub innym graczem (a nie ma możliwości uzyskania potrzebnej kwoty przez zastaw lub sprzedaż) jest zmuszony ogłosić bankructwo. Jeżeli gracz jest ma dług pieniężny wobec BANKU, to BANK przejmuje cały majątek gracza. Odebrane elementy inwestycji przechowuje do przyszłej odsprzedaży, a AKTY WŁASNOŚCI i AUTOSTRADY poddaje pod licytację pozostałym graczom. Jeśli żaden z graczy nie chce kupić jakiejś firmy bankruta, to zostaje ona w BANKU i można ją później ponownie zakupić zgodnie ze zwykłymi zasadami kupna działalności. Jeżeli gracz bankrutuje z powodu posiadania długu u innego gracza, to wierzyciel otrzymuje wszystkie AKTY WŁASNOŚCI i AUTOSTRADY bankruta, natomiast elementy inwestycji przejmuje BANK. Firmy bankruta, będące pod zastaw w BANKU, należą do wierzyciela i może on je przejąć jedynie przez ich wykupienie (za cenę zastawu plus 10%), czego nie musi robić od razu. KONIEC GRY Zwycięża gracz, który doprowadził swoich konkurentów do bankructwa. Grę można również skończyć wcześniej za zgodą wszystkich jej uczestników lub po określonym upływie czasu. Wówczas zwycięzcą jest ten, kto zdobył największy majątek. Należy w takim wypadku zsumować nie tylko posiadane pieniądze, ale także wartość niezastawionych AKTÓW WŁASNOŚCI i AUTOSTRAD oraz wartość elementów inwestycji. 14

KATALOG MIAST Warszawa - liczba ludności: ok. 1 711 000 mieszkańców - stolica województwa mazowieckiego - leży nad Wisłą - najważniejsze zabytki i budynki: Zamek Królewski, Łazienki, Pałac Prezydencki, Kolumna Zygmunta, barbakan, Pałac w Wilanowie, Teatr Wielki, Pałac Kultury i Nauki - inne: Stolica Polski od 1596 r. Najszybciej rozwijające się miasto w kraju. Posiada jedyną w Polsce linię metra (druga w budowie). Lewobrzeżna część Warszawy została całkowicie zniszczona podczas II wojny światowej i (oprócz Starego Miasta) odbudowana w stylu socrealistycznym. Pałac Kultury jest reprezentantem tego stylu i jednocześnie wciąż najwyższym budynkiem w Polsce. Kraków - liczba ludności: ok. 758 000 mieszkańców - stolica województwa małopolskiego - leży nad Wisłą - najważniejsze zabytki i budynki: Wawel, Sukiennice, Kościół Mariacki, Barbakan, Brama Floriańska, Kościół św. Piotra i Pawła, Wieża Ratuszowa - inne: Jedno z najstarszych polskich miast, dawna stolica Polski do 1596 r. Zbudowany w Krakowie przez króla Kazimierza Wielkiego w 1364 r. Uniwersytet Jagielloński to najstarsza polska uczelnia. Kraków od wieków stanowi centrum kulturalne i intelektualne. Nie zniszczony w czasie II wojny światowej zachował całkowicie swój niepowtarzalny urok, który przyciąga ogromne rzesze turystów. Ciekawym miejscem na mapie Krakowa jest Nowa Huta zbudowana w latach 50-tych jako proletariacka przeciwwaga dla inteligenckiego miasta. Eksperyment z miastem socjalistycznym się jednak nie udał i miejsce to zostało wchłonięte przez rozwijający się Kraków. 15

Łódź - liczba ludności: ok. 718 000 mieszkańców - stolica województwa łódzkiego - najważniejsze zabytki i budynki: Ulica Piotrkowska, Pałac Izraela Poznańskiego, Biała Fabryka Geyera, Siedziba Banku Handlowego, Katedra św. Stanisława Kostki, kompleks fabryczny Izraela Poznańskiego (obecnie Manufaktura). - inne: Jedno z najmłodszych dużych miast Polski. W XIX w. nastąpił tu ogromny rozwój przemysłu włókienniczego, dzięki czemu Łódź z 800-osobowego miasteczka stała się ponad 500-tysięczną metropolią i znalazła się w czołówce ośrodków włókienniczych na świecie. W latach 90-tych XX w. nastąpił upadek tego przemysłu. W okresie powojennym Łódź stała się największym ośrodkiem kinematografii w Polsce. Wrocław - liczba ludności: ok. 631 000 mieszkańców - stolica województwa dolnośląskiego - leży nad Odrą i jej dopływami: Bystrzycą, Oławą, Ślęzą i Widawą - najważniejsze zabytki i budynki: Ratusz Wrocławski, Ostrów Tumski, Park Szczytnicki, Hotel Monopol, Gmach Uniwersytetu Wrocławskiego, Hala Stulecia, Katedra św. Jana Chrzciciela, Panorama Racławicka - inne: Jest historyczną stolicą Śląska. To miasto, które bardzo ucierpiało w czasie II wojny światowej. Liczbę mieszkańców z 1939 r. osiągnęło dopiero w połowie lat 80-tych. W 1997 r. powódź stulecia poczyniła ogromne straty. Od tego czasu miasto rozwija się bardzo prężnie, przyciągając zagranicznych inwestorów i rewitalizując zaniedbane stare dzielnice. We Wrocławiu znajduje się najstarsze polskie ZOO, należące do najstarszych w Europie, z największą liczbą gatunków zwierząt spośród ZOO w Polsce. 16

Poznań - liczba ludności: ok. 550 000 mieszkańców - stolica województwa wielkopolskiego - leży nad Wartą - najważniejsze zabytki i miejsca: Ratusz, Teatr Wielki, Ostrów Tumski, bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła, Zamek Cesarski, Hotel Bazar, Biblioteka Raczyńskich, Targi Poznańskie - inne: Jedno z najstarszych miast w Polsce. Atrakcją turystyczną na rynku poznańskim są bodące się co godzinę na renesansowym ratuszu koziołki. Poznań słynie również z międzynarodowych targów poznańskich, będących jedną z najważniejszych tego typu imprez w Europie. Palmiarnia Poznańska to największa w kraju i jedna z największych w Europie ekspozycji egzotycznych roślin i ryb. Gdańsk - liczba ludności: ok. 460 000 mieszkańców - stolica województwa pomorskiego - leży nad Zatoką Gdańską, przy ujściu Wisły - najważniejsze zabytki i miejsca: Ratusz Głównego Miasta, Ratusz Starego Miasta, Dwór Artusa, Żuraw, Kościół Mariacki, fontanna Neptuna, Złota Brama, Wielka Zbrojownia - inne: Największy port morski w Polsce, a także jeden z największych nad Morzem Bałtyckim. Wraz z Gdynią i Sopotem tworzy unikalną nadmorską aglomerację trójmiejską. W I Rzeczpospolitej największe i najbogatsze miasto w Polsce, którego budżet osiągał 30-krotność zysków Krakowa. Odbudowane po II wojnie światowej Główne Miasto jest wielką atrakcją turystyczną, dzięki pięknym i niepowtarzalnym zabytkom. Należy do nich Kościół Mariacki, będący największym kościołem w Polsce i zarazem największą ceglaną świątynią Europy. Gdańsk, jako kolebka Solidarności, uważany jest za miasto wolności i symbol walki z komunizmem. 17

Szczecin - liczba ludności: ok. 409 000 mieszkańców - stolica województwa zachodnio-pomorskiego - leży nad Odrą i jeziorem Dąbie - najważniejsze zabytki i miejsca: Wały Chrobrego, bazylika katedralna św. Jana Apostoła, zamek książąt pomorskich, Brama Portowa (dawniej Berlińska), kamienica Loitzów, Gmach Główny Muzeum Narodowego w Szczecinie - inne: Razem ze Świnoujściem tworzy drugi największy port morski w Polsce. Stolica, a zarazem największy ośrodek przemysłowy i kulturalny Pomorza Zachodniego, dawniej siedziba książąt pomorskich. Bydgoszcz - liczba ludności: ok. 363 000 mieszkańców - stolica województwa kujawsko-pomorskiego - leży nad Brdą - najważniejsze zabytki i miejsca: kościół Kapucynów, spichlerze nad Brdą, Kolegiata, posąg Łuczniczki, tzw. Bydgoska Wenecja, Opera Nova, ulica Jagiellońska, kościół farny świętego Marcina i Mikołaja - inne: Duże miasto przemysłowe, a także węzeł kolejowy i żeglugi śródlądowej oraz dawny ośrodek wojskowy. Wieki temu konkurowała z krzyżackim Toruniem, obecnie również pewne animozje utrudniają współpracę tych miast. Największymi atrakcjami miasta jest XIX-wieczna zabudowa znajdująca się nad rzeką Brdą zwana Bydgoską Wenecją. Jest to ulubione miejsce spacerów bydgoszczan. 18

Lublin - liczba ludności: ok. 348 000 mieszkańców - stolica województwa lubelskiego - leży nad Bystrzycą - najważniejsze zabytki i miejsca: Zamek Lubelski, Brama Krakowska, Stary Ratusz (Trybunał Koronny), Grand Hotel Lublinianka, Krakowskie Przedmieście, Brama Grodzka, Archikatedra św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Lublinie, Plac Litewski - inne: Jeden z największych ośrodków akademickich w Polsce, największe miasto po wschodniej stronie Wisły. W 1569 roku podpisano tu Unię Lubelską. Z racji położenia na wschodzie Polski, jest nieco pomijane przez inwestorów, co nie sprzyja dynamicznemu rozwojowi miasta. Urokliwe i odrestaurowane Stare Miasto przyciąga jednak wielu turystów. W czasie II wojny światowej funkcjonował tu drugi (co do wielkości) po Oświęcimiu niemiecki obóz koncentracyjny w Europie - Majdanek. Katowice - liczba ludności: ok. 289 000 mieszkańców - stolica województwa śląskiego - leży nad nad Rawą i Kłodnicą - najważniejsze zabytki i miejsca: Archikatedra Chrystusa Króla, kościół Mariacki, Spodek, pomnik Powstańców Śląskich, Silesia City Center (dawniej KWK Gottwield), kościół św. Michała, Muzeum Śląskie, Gmach Sejmu Śląskiego - inne: Największe miasto i główny ośrodek Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, znanego z licznych kopalni węgla kamiennego. Oprócz funkcji przemysłowej miasto pełni ważną rolę kulturalną na Górnym Śląsku. Znajduje się tu kompleks siedziby Biblioteki Śląskiej uważany za jeden z najnowocześniejszych w Europie. Należy również wspomnieć o najbardziej znanej i do niedawna największej w Polsce hali widowiskowo-sportowej - Spodek, która swoją nazwę zawdzięcza niecodziennej bryle budynku. 19

Przechowywanie: Produkt należy przechowywać w suchym pomieszczeniu, z dala od źródeł ciepła oraz w oryginalnym opakowaniu. Utylizacja: Po zakończeniu użytkowania usuwać produkt w sposób bezpieczny i z dbałością o środowisko. Deklaracja WE: Produkt został oznaczony symbolem CE ponieważ jest zgodny z dyrektywą bezpieczeństwa zabawek. PRODUCENT: Z.P. ALEXANDER Piotr Pundzis 80-209 CHWASZCZYNO k/gdyni, UL. TELEWIZYJNA 19 TEL./FAX 58 552 83 70, TEL. 58 552 87 27 Symbol 0-3 oznacza, że zabawka jest nieodpowiednia dla dzieci w wieku poniżej 3 lat. 20