I. Opis sytuacji problemowej

Podobne dokumenty
I. Opis sytuacji problemowej

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego

Warszawa, dnia 7 czerwca 2019 r. Poz Rozporządzenie. z dnia 23 maja 2019 r.

PLATFORMA DIALOGU DLA ONKOHEMATOLOGII Model kompleksowej i koordynowanej opieki onkohematologicznej Wyniki badania ankietowego

Warszawa, dnia 7 czerwca 2019 r. Poz. 1062

Warszawa, dnia 7 czerwca 2019 r. Poz Rozporządzenie. z dnia 23 maja 2019 r.

Aspekty systemowe opieki nad chorymi na raka piersi w Polsce - kluczowe raporty

I. Opis sytuacji problemowej

Kurs dla studentów i absolwentów

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2017/ /2022 r.

Opinia do Projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej (UD 373)

2. Podstawą przyjęcia do ZPOP jest zdiagnozowana przewlekła choroba psychiczna.

Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji

PLATFORMA DIALOGU DLA ONKOHEMATOLOGII Opieka koordynowana w hematologii

Regionalny program rehabilitacji osób z zapalnymi chorobami układu kostno-stawowego i mięśniowego na lata

Cykl kształcenia

OPTYMALNE SCHEMATY LECZENIA A PLANOWANIE ZASOBÓW W ONKOLOGII. PRZYKŁAD RAKA PIERSI. V LETNIA AKADEMIA ONKOLOGICZNA dla DZIENNIKARZY

Warszawa, dnia 3 lipca 2018 r. Poz. 52

BREAST CANCER UNIT W ZACHODNIOPOMORSKIM

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2017/ /2022 r.

I. Opis sytuacji problemowej

Chirurgia onkologiczna specjalizacja przyszłości.

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U j.t. z późn.

Najważniejszym czynnikiem w istotny sposób wpływającym na wyniki leczenia jest wykrycie nowotworu w jak najwcześniejszym stadium rozwoju.

Katedra Fizjoterapii

Załącznik nr 6. Porada lekarska diagnostyczna

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia r.

Dzienny Dom Opieki Medycznej w Nowym Mieście Lubawskim. Ul. Grunwaldzka 9 tel

zaburzenia zachowania (F00 odpowiadające świadczeniu gwarantowanemu (ICD 10) Zaburzenia psychiczne i F99);

CZY JESTEŚMY GOTOWI NA MONITORING JAKOŚCI W ONKOLOGII? Przykład analizy wskaźników dla Breast Units

Świadczenia kompleksowe, rejestry medyczne, dostępność opieki. Spotkanie w Ministerstwie Zdrowia 30 stycznia 2018 r.

O Szybkiej Terapii Onkologicznej

Warunki realizacji świadczenia gwarantowanego

Szanowny Panie Ministrze,

Instytut Zdrowia Człowieka Sp. z o.o. Centrum Rehabilitacji i Profilaktyki w Muszynie, Wysowej, Uniejowie - HOLISTYCZNE PODEJŚCIE DO CZŁOWIEKA

Załącznik nr 6. Lp. Profil oraz rodzaj komórki organizacyjnej Warunki realizacji świadczenia gwarantowanego

Poradnia Obrzęku Limfatycznego - zabiegi rehabilitacyjne nie są refundowane przez NFZ

Najważniejsze informacje dotyczące SIECI SZPITALI

AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO W WARSZAWIE

ZAGUBIENIE PACJENTA W SYSTEMIE. ŚWIADCZENIA GWARANTOWANE A RZECZYWISTOŚĆ.

Wdrożenie europejskich standardów leczenia nowotworów potrzebą pacjentów

Innowacje organizacyjne w onkologii

1. OŚRODEK ŚRODOWISKOWEJ OPIEKI PSYCHOLOGICZNEJ I PSYCHOTERAPEUTYCZNEJ DLA DZIECI I MŁODZIEŻY I poziom referencyjny

Rozporządzenia Minister Zdrowia z dnia 21czerwca 2017 r. w sprawie wzoru karty diagnostyki i leczenia onkologicznego (Dz.U poz.

PALIATYWNEJ W OPIECE. Redakcja naukowa A g n ieszka W ó j c ik - A n n a Pyszora. Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN

Rozwój rehabilitacji medycznej i fizjoterapii

Masaż. Warianty usługi: estetyka.luxmed.pl

Warszawa, dnia 29 sierpnia 2019 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 14 sierpnia 2019 r.

PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA Fizjoterapia kliniczna w onkologii i medycynie paliatywnej

KURS KWALIFIKACYJNY Pielęgniarstwo onkologiczne. OTWARCIE KURSU KWALIFIKACYJNEGO Kierownik kursu: mgr Anna Kosowska godz.14:30

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Gdańsk-Mielec-Warszawa, 2 listopada 2018 r. Sławomir Gadomski Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia

AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO W WARSZAWIE

Analiza prawna Pakietu Onkologicznego. Mec. Adam Twarowski Warszawa, 13 czerwca 2015 r.

PROGRAMY REHABILITACJI LECZNICZEJ W SCHORZENIACH NARZĄDU RUCHU w systemie ambulatoryjnym

STWARDNIENIE ROZSIANE - ZARZĄDZANIE CHOROBĄ

Jak długo pacjenci w Polsce czekają na diagnozę i leczenie onkologiczne? II edycja badania co zmieniło wejście w życie pakietu onkologicznego?

Zmiany w systemie ochrony zdrowia. stan na 10 luty 2017 r.

HARMONOGRAM KURSU KWALIFIKACYJNEGO. Przedmiot/Tematyka zajęć. 2. Wskazania do interwencji psychoonkologicznej

Renata Zajączkowska, Małgorzata Przysada Szpital Wojewódzki Nr 2 w Rzeszowie

Ośrodek Rehabilitacji. z Poradnią i Gabinetem Rehabilitacyjnym

Wejście w życie: 24 grudnia 2013 r., 1 stycznia 2014 r.

Leczenie i przeżycia 5-letnie dolnośląskich kobiet chorych na nowotwory złośliwe piersi z lat

DZIENNY DOM OPIEKI MEDYCZNEJ ZAKŁAD PIELEGNACYJNO-OPIEKUŃCZY IM. KS. JERZEGO POPIEŁUSZKI W TORUNIU

HARMONOGRAM KURSU KWALIFIKACYJNEGO. Przedmiot/Tematyka zajęć. 2 0 MODUŁ II Profilaktyka i 5 2. Czynniki ryzyka chorób nowotworowych

HARMONOGRAM KURSU KWALIFIKACYJNEGO. Przedmiot/Tematyka zajęć. 2. Wskazania do interwencji psychoonkologicznej

PROGRAMY REHABILITACJI LECZNICZEJ PO LECZENIU NOWOTWORU GRUCZOŁU PIERSIOWEGO w systemie stacjonarnym

PROGRAMY REHABILITACJI LECZNICZEJ W SYSTEMIE AMBULATORYJNYM

Propozycja nowej ścieżki pacjenta onkologicznego

Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej, Piekary Śląskie ul. Bytomska 62, Tel

NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA

HARMONOGRAM KURSU KWALIFIKACYJNEGO. Przedmiot/Tematyka zajęć. 1. Epidemiologia najczęściej występujących nowotworów złośliwych w Polsce

PROGRAMY REHABILITACJI LECZNICZEJ W SCHORZENIACH UKŁADU KRĄŻENIA w systemie ambulatoryjnym

Kluczowe aspekty i problemy pakietu onkologicznego. Jerzy Gryglewicz Warszawa 13 czerwca 2015 r.

Dodatek onkologiczny do Barometru WHC nr 10/1/2015

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej

U Z A S A D N I E N I E

Regionalny program rehabilitacji osób chorych na nowotwory układu pokarmowego na lata

PLAN ZAJĘĆ W RAMACH SPECJALIZACJI Z PIELEGNIARSTWA GINEKOLOGICZNEGO

Program rehabilitacji i wspierania aktywności ruchowej starszych mieszkańców gminy Jemielnica na lata

Sieć szpitali. 31 marca 2017 r.

Sytuacja ginekologii onkologicznej w Polsce. Prof. dr hab. Zbigniew Kojs

Pakiet onkologiczny - doświadczenia ośrodka onkologicznego

Otwarty konkurs ofert

Założenia i cele. Ogromny postęp, który dokonał się w dziedzinie chirurgii rekonstrukcyjnej w ostatnich dekadach, sprawił, że stało się możliwe

Załącznik nr 3. Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: WYŻSZA SZKOŁA REHABILITACJI W WARSZAWIE WYDZIAŁ REHABILITACJI

PROGRAMY REHABILITACJI LECZNICZEJ W SYSTEMIE AMBULATORYJNYM

WYTYCZNE. Krajowego Konsultanta w Dziedzinie Rehabilitacji Medycznej W SPRAWIE ORGANIZACJI I POSTĘPOWANIA W REHABILITACJI MEDYCZNEJ

Do DDOM mogą być przyjęci:

I. Opis sytuacji problemowej

WARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA

Ginekolodzy onkolodzy z całej Polski debatowali w ŚCO

ONKONAWIGATOR. Kompleksowa opieka onkologiczna dla Ciebie i Twoich bliskich

Podstaw y rehabilitacji dla studentów m edycyny

Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowego zakresu zadań wojewódzkiego koordynatora ratownictwa medycznego (MZ 596)

STANDARDOWE PROCEDURY OPERACYJNE W REHABILITACJI KARDIOLOGICZNEJ

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA Fizjoterapia w onkologii i medycynie paliatywnej

Rehabilitacja/fizjoterapia pacjentów ze schorzeniami przewlekłymi. Mgr Zbigniew Kur

Transkrypt:

1 Opinia do Projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej ( MZ 628) I. Opis sytuacji problemowej Jak wskazuje Projektodawca, przedmiotowy projekt rozporządzenia jest jednym z trzech projektów wdrażających standard opieki kompleksowej nad świadczeniobiorcą z nowotworem piersi. Z uwagi na obecną strukturę wykazu świadczeń gwarantowanych, mając na względzie szeroki zakres technologii medycznych wymaganych do właściwej opieki nad świadczeniobiorcą z nowotworem piersi, konieczne jest łączne i jednoczasowe wdrożenie zmian, aby zrealizować cel, jakim jest zapewnienie należytej jakości i ciągłości opieki nad świadczeniobiorcą. Celem projektowanego rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej jest zapewnienie gwarancji jakości i ciągłości świadczeń gwarantowanych z zakresu diagnostyki, leczenia i rehabilitacji udzielanych świadczeniobiorcy z nowotworem piersi. Szczegółowa analiza realizacji świadczeń związanych z opieką nad świadczeniobiorcą z nowotworem piersi wykazała niewystarczającą dokładność w dotychczasowym opisie świadczenia gwarantowanego, zwłaszcza w odniesieniu do: warunków uprawnienia do świadczenia, zakresu czy warunków realizacji świadczenia. Ponadto dokumentacja nie zawierała kodowania w zakresie rozpoznań zasadniczych ICD-10 oraz procedur medycznych ICD-9. Nie dostarczała też gwarancji względem jakości i ciągłości opieki między początkowymi a kolejnymi etapami opieki, co ma kluczowe znaczenie dla uzyskiwanego efektu zdrowotnego i komfortu życia świadczeniobiorcy z nowotworem piersi.

2 W sytuacji, gdy zapewnienie dostępu do opieki jest już zagwarantowane, podobnie jak kwestia zapewnienia finansowania nowoczesnych, zgodnych ze światowymi standardami technologii medycznych stosowanych w leczeniu nowotworów piersi, istotne jest wdrożenie sprawdzonych rozwiązań, które będą wspierać zachowanie wysokiej jakości udzielanych świadczeń oraz ciągłości opieki nad świadczeniobiorcą z nowotworem piersi, a przez to efektywności wydatkowania środków publicznych przeznaczanych na ten cel. Wyodrębnienie w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej przepisów dotyczących szczegółowych warunków realizacji świadczenia kompleksowej opieki onkologicznej nad świadczeniobiorcą z nowotworem piersi w zakresie diagnostyki i monitorowania stanu zdrowia świadczeniobiorcy z nowotworem piersi zostało wypracowane w procesie zmiany warunków realizacji świadczeń gwarantowanych, w którym wykorzystano rozwiązania analityczne opracowane przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. W ramach świadczenia kompleksowej opieki onkologicznej nad świadczeniobiorcą z nowotworem piersi wyróżnia się następujące, niezbędne czynniki do wdrożenia: 1) gwarancja kompleksowości opieki medycznej, tj. zapewnienie diagnostyki, leczenia operacyjnego wraz z opieką pooperacyjną, leczenia farmakologicznego (hormonoterapia), leczenia chemioterapią oraz radioterapią, realizację programu zdrowotnego (lekowego) w zakresie nowotworów piersi, rehabilitacji, opiekę psychologiczną oraz opiekę paliatywną/ hospicyjną; 2) zapewnienie właściwej koordynacji oraz nadzoru nad realizacją świadczeń w ustalonych ramach czasowych; 3) zapewnienie możliwości bezpośredniego dostępu do ośrodka wiodącego bez skierowania (świadczeniobiorca samo zgłaszający się), jak również dla świadczeniobiorcy, u którego lekarz podstawowej opieki zdrowotnej lub lekarz specjalista podejrzewa lub rozpoznaje nowotwór

3 złośliwy piersi oraz dla świadczeniobiorcy skierowanego z przesiewowego programu profilaktyki raka piersi; 4) zapewnienie stałej współpracy i zaangażowania interdyscyplinarnego zespołu ekspertów w planowaniu i realizacji opieki; 5) zapewnienie optymalnie wysokiej jakości realizowanych świadczeń, zdefiniowanych między innymi przez minimalną liczbę zabiegów realizowanych przez świadczeniodawcę oraz przez lekarzy specjalistów w roku kalendarzowym z zakresu chirurgii; 6) zapewnienie świadczeniobiorcy bliskiego dostępu do świadczeń w zakresie chemioterapii, radioterapii, a jednocześnie zapewnienie gwarancji, że opieka jest skoordynowana i działania poszczególnych lekarzy specjalistów są ukierunkowane na uzyskanie tego samego i jak największego efektu zdrowotnego; 7) zapewnienie bliskiego dostępu do rehabilitacji leczniczej po leczeniu choroby nowotworowej piersi przez dostosowanie przestrzenne (populacyjno-geograficzne); 8) zapewnienie monitorowania stanu świadczeniobiorcy po zakończeniu procesu terapeutycznego i rehabilitacyjnego. Celem wdrażanych zmian jest poprawa efektywności realizacji świadczeń, co ma przełożyć się na poprawę zdrowia i wydłużenie życia świadczeniobiorców z nowotworami piersi. Idea wprowadzenia ośrodków kompleksowej opieki nad świadczeniobiorcą z nowotworem piersi uzyskała poparcie wielu instytucji działających na rzecz poprawy zdrowia publicznego. Wśród tych inicjatyw należy wyróżnić rezolucje Parlamentu Europejskiego, wzywające państwa członkowskie Unii Europejskiej do stworzenia sieci takich ośrodków oraz działania towarzystw naukowych (np. SIS, EUSOMA). Badania naukowe wskazują na wysoką efektywność wprowadzenia ośrodków, dowodząc kilkunastoprocentowej poprawy wskaźnika 5-letnich przeżyć po wdrożeniu odpowiednich rozwiązań. Sieć ośrodków powinna powstać w oparciu o kryteria populacyjne, jak również inne, które mogą mieć wpływ na dostępność świadczeń dla świadczeniobiorców. Poparcie dla wprowadzenia kompleksowych, w tym skoordynowanych działań w opiece nad świadczeniobiorcą z nowotworem piersi stanowi prawodawstwo Unii Europejskiej dwie

4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego oraz światowe zalecenia postępowania wskazują na wyższą skuteczność leczenia kiedy leczenie to jest szybko zaplanowane i wdrażane. II. Opis zastosowanych metod zbierania danych i informacji Główne metody zbierania danych i informacji opierały się na: 1. Analizie desk research: artykułów w prasie specjalistycznej, Ocen Skutków Regulacji, stron www: administracji publicznej i samorządowej, portali tematycznych, wypowiedziach oraz treści materiałów eksperckich z obszaru ochrony zdrowia. 2. Ankietyzacji organizacji pacjenckich, m.in. poprzez Platformę Konsultacji stworzoną w ramach projektu Wspólnie decydujemy - wsparcie konsultacji społecznych w ochronie zdrowia (wyniki przestawiono poniżej), 3. Wywiadów bezpośrednich i telefonicznych z ekspertami, przedstawicielami administracji publicznej z obszaru ochrony zdrowia oraz reprezentantami organizacji pacjenckich. III. Zestawienie opinii organizacji pacjenckich Konsultacje/ankietowanie na Platformie Konsultacji prowadzone były w postaci zestawu pytań (otwartych i zamkniętych). Poniżej zaprezentowano wyniki procesu konsultacji jakie zostały przeprowadzone: 1. Czy Pani/Pana zdaniem obecna organizacja systemu rehabilitacji pacjentek w kierunku nowotworu piersi jest efektywna?

5 2. Czy Pani/Pana zdaniem kobiety w Polsce, u których przeprowadzono leczenie raka piersi mogą obecnie liczyć na szybką rehabilitację? 3. Czy Pani/Pana zdaniem w Polsce należy usprawnić sieć ośrodków rehabilitacji prowadzących świadczenia pacjentkom leczącym się na nowotwory piersi?

6 4. Czy Pani/Pana zdaniem system rehabilitacji powinien na specjalnych zasadach objąć opieką wszystkich chorych leczonych na nowotwór piersi? Pytania otwarte: 1. Jak Pani/Pana zdaniem można poprawić koordynację oraz nadzór nad realizacją świadczeń skierowanych na rehabilitację pacjentak z nowotworem piersi? 2. W jaki sposób można poprawić propagowanie badań mammograficznych i naukę samobadania w kierunku wykrywania nowotworów piersi? Odpowiedzi uzyskane podczas konsultacji stanowią elementy opinii wyrażonej w stanowisku Ars Vivendi.

7 IV. Opinia Ars Vivendi Jak wskazują fizjoterapeuci, u pacjentów onkologicznych występują ograniczenia fizjologiczne (wynikające ze stopnia zaawansowania choroby), motoryczne (następstwa leczenia onkochirurgicznego na układ mięśniowo-szkieletowy, powięziowy i skórę) i wydolności fizycznej (wpływ chemio- i radioterapii). Rehabilitacja powinna być prowadzona na każdym etapie leczenia, w ścisłej współpracy z onkologiem. Istotna jest obiektywna ocena wydolności i sprawności psychofizycznej chorego, należy mieć również na uwadze możliwe skutki uboczne wynikające z terapii nowotworu. Przed rozpoczęciem leczenia onkologicznego w pracowniach, zakładach czy innych ośrodkach pacjenci powinni otrzymać informacje dotyczące możliwości rehabilitacji na każdym etapie zmagania się z chorobą nowotworową. Usprawnianie powinno być prowadzone po leczeniu chirurgicznym, w czasie rekonstrukcji piersi, w trakcie chemioterapii, radioterapii, po zakończeniu terapii onkologicznej oraz u chorych w zaawansowanych stadiach nowotworu. Rehabilitacja chorych w trakcie radioterapii oraz po jej zakończeniu powinna być prowadzona w celu ograniczenia możliwości wystąpienia działań niepożądanych, szczególnie dotyczących ograniczenia wydolności fizycznej (np. osłabienia, zwłóknienia płuc). W trakcie radioterapii pacjentki z rakiem piersi powinny stosować trening fizyczny o umiarkowanym stopniu intensywności (60-65% HR). Szczególnie zaleca się wysiłek fizyczny o charakterze aerobowym. Zastosowanie ćwiczeń w czasie radioterapii zmniejsza odczuwalne zmęczenie, zapobiega osłabieniu wydolności fizycznej oraz poprawia jakość życia. Zastosowanie ćwiczeń o charakterze aerobowym i oporowym w trakcie chemioterapii powoduje poprawę funk-cjonowania psychicznego chorych, zmniejsza odczuwane zmęczenie, poprawia wydolność krążeniowo-oddechową, zapobiega ubytkowi masy

8 mięśniowej i zmniejsza procentową zawartość tłuszczu. A zatem w trakcie terapii cytostatykami należy stosować ćwiczenia fizyczne oraz dodatkowe formy terapii, np. po wygojeniu ran pooperacyjnych terapię blizn, terapię manualną czy przeciwobrzękową, szczególnie w przypadku chorych po usunięciu węzłów chłonnych. Po zakończeniu terapii onkologicznej wskazane jest kontynuowanie usprawniania, ponieważ u chorych mogą wystąpić ograniczenia sprawności dotyczące narządu ruchu, układu nerwowego, krążenia w tym układu chłonnego. Amputacja totalna piersi (mastektomia) może być przyczyną upośledzenia prawidłowej ruchomości klatki piersiowej, kończyny górnej, szczególnie po stronie operowanej piersi, co może w konsekwencji skutkować zaburzeniami prawidłowej postawy ciała. U kobiet po leczeniu operacyjnym piersi obserwuje się tzw. górny zespół skrzyżowania, w którym występuje zaburzenie równowagi napięć mięśniowych w obrębie górnej i dolnej grupy stabilizatorów obręczy barkowej, pomiędzy głębokimi zginaczami a prostownikami szyi. Powyższe przyczyny powodują nieprawidłowe wzorce ruchu oraz zaburzenie stereotypu oddechowego. Zastosowanie terapii manualnej, ćwiczeń zwiększających zakres ruchomości kończyn górnych i tułowia powoduje zmniejszenie dolegliwości bólowych, przywraca równowagę napięć mięśni, prawidłową ruchomość w zaburzonych stawach kończyn i tułowia. Rehabilitacja chorych na nowotwory obejmuje usprawnianie fizyczne pacjentów i pomoc psychosocjalną. Ta ostatnia dotyczy opieki ze strony psychologów, pracowników socjalnych, terapeutów zajęciowych czy muzykoterapeutów. Rola psychologów jest szczególnie ważna w okresie interwencji dotyczących diagnostyki i sposobu wyboru terapii nowotworu. Jednak w ramach holistycznej opieki nad pacjentem onkologicznym ich praca polega na złożonym ciągu oddziaływań psychologicznych i zastosowaniu programów ćwiczeń dostosowanych do specyfi cznych trudności pacjenta z nowotworem. Działania te służą rozwijaniu lub przywracaniu sprawności i aktywności życiowej tej grupy chorych.

9 Obecnie w Polsce rehabilitacja chorych na nowotwory prowadzona jest przy szpitalach onkologicznych (w ramach oddziałów dziennego pobytu), w poradniach rehabilitacji prowadzonych pod kierunkiem lekarzy specjalistów rehabilitacji medycznej oraz w pracowniach fizjoterapeutycznych opierających swoją działalność o skierowania na zabiegi od lekarzy specjalistów. W ramach ośrodków rehabilitacji w szpitalach onkologicznych i innych placówkach medycznych lekarze specjaliści w rehabilitacji medycznej dokonują oceny sprawności i wydolności pacjentów, wydają opinie dotyczące stopnia niepełnosprawności, a także dobierają odpowiednią dla chorego formę aktywności fizycznej. Fizjoterapia po mastektomii spełnia bardzo ważną rolę w dziedzinie onkologii. Zabieg radykalnej amputacji sutka wywołuje wiele niekorzystnych zmian, które stwarzają konieczność wprowadzenia wczesnej rehabilitacji fizycznej oraz psychicznej. Celem rehabilitacji jest poprawa jakości życia u kobiet po mastektomii, co uzyskuje się poprzez przywrócenie chorej sprawności ruchowej, a także psychicznej. Kobiety po odjęciu piersi z powodu raka objęte systematycznymi ćwiczeniami ruchowymi uzyskują znaczną korekcję postawy ciała, co opóźnia proces pogarszania postawy związany z wiekiem. Zmiany sprawności kobiet po mastektomii są odwracalne pod wpływem ćwiczeń ruchowych. W rehabilitacji fizycznej, oprócz kinezyterapii, wykorzystywany jest również masaż niwelujący zespół bólowy po mastektomii, ale także stosowana jest fizykoterapia. Rehabilitacja powinna być prowadzona na podstawie wiedzy medycznej, znajomości wskazań i przeciwwskazań do fizjoterapii oraz znajomości stanu klinicznego chorej. Ważną rolę spełnia także psychoterapia grupowa i psychoedukacja. Bardzo ważne jest, aby kobiety miały świadomość onkologiczną w kierunku raka piersi. Wskazane są szeroko propagowane badania mammograficzne i nauka samobadania w kierunku wykrywania nowotworów piersi. Świadomość zagrożenia wzrasta zdecydowanie u kobiet po zabiegu mastektomii, niemniej udział osób nieprowadzących badań kontrolnych po zabiegu świadczy o konieczności prowadzenia akcji uświadamiającej również w tej grupie osób.

10 Zdaniem ekspertów, najkorzystniejszym rozwiązaniem jest, kiedy po wykryciu choroby nowotworowej pacjent zostaje skierowany na leczenie raka piersi do ośrodka referencyjnego, który specjalizuje się w kompleksowej terapii nowotworów danego typu. Ośrodki referencyjne typu Breast Cancer Unit specjalizują się w leczeniu raka piersi i skupiają w jednym miejscu doświadczonych specjalistów z zakresu chirurgii onkologicznej, onkologii klinicznej, radioterapii, patomorfologii, diagnostyki oraz posiadają zaplecze rehabilitacyjne i oferują profesjonalne wsparcie psychoonkologa. Dzięki tak kompleksowej i interdyscyplinarnej opiece ośrodki Breast Cancer Unit osiągają najlepsze wyniki leczenia raka piersi Leczenie raka piersi w takich specjalnych centrach będzie składać się z kilku modułów. Pierwszy to diagnostyka wstępna i pogłębiona. Drugi to leczenie chirurgiczne, radioterapia, brachyterapia, leczenie systemowe oraz chirurgia rekonstrukcyjna i plastyczna. Rehabilitacja ma być dostępna przed operacją, zaraz po niej, i w późnym okresie pooperacyjnym. Pacjentki będą mieć też zapewnioną rehabilitację wtórną. Ważne jest to, że pacjentki mają być minimum pięcioletnie monitorowanie, zarówno skuteczności leczenia jak i toksyczności terapii. Z analizy badań wynika, że rehabilitacja jest bardzo istotnym elementem leczenia pacjentek i pomaga w szybszym powrocie do zdrowia. Fizjoterapia po zabiegu mastektomii jest niezastąpionym oraz nieodzownym elementem leczenia. Zabiegi oraz ćwiczenia fizyczne, jak wynika z w opinii pacjentek, rozpoczęły się tuż po zabiegu operacyjnym. Czas oczekiwania na rehabilitację powinien ulec skróceniu, ponieważ im szybciej rehabilitacja zostanie rozpoczęta, tym większa szansa jest na całkowity powrót do zdrowia. Rehabilitacja w leczeniu chorych ma na celu ograniczenie niekorzystnych fizycznych i psychicznych następstw leczenia. Jest ona bardzo złożonym i długotrwałym procesem, ale co najważniejsze przynoszącym ogromne efekty. Opinię przygotował:

11 Witold Michałek Ekspert Projektu