asp. Waldemar Pruss WYCIĄGARKI SAMOCHODOWE w działaniach Straży Pożarnych
Zastosowanie wyciągarek samochodowych w Straży Pożarnej - stabilizacja pojazdów - wydobycie pojazdów - rozdzielanie zderzonych pojazdów podczas udrażniania drogi - wyciąganie pojazdów np. w rowów - przemieszczanie/ciągnięcie pojazdów - wyciąganie własnego pojazdu z trudnego terenu
Elementy wyciągarki samochodowej 1) Silnik - najczęściej zasilany przez akumulator pojazdu 2) Bęben - w formie cylindra na który nawinięta jest lina 3) Lina stalowa - jej długość i średnica są uzależnione od modelu wyciągarki 4) Rolka liny - prowadzi linę na bęben wyciągarki 5) Przekładnia zębata - pozwala osiągnąć wyciągarce dużą moc 6) Hamulec - załącza się automatycznie przy zatrzymaniu wyciągarki i zabezpiecza przed dalszym wydaniem liny 7) Blokada - pozwala operatorowi na zwolnienie bębna i ręczne wyciągnięcie liny 8) Sterownik - pozwala na nadanie odpowiedniego kierunku obrotu bębnowi 9) Zdalne sterowanie - podłączane do sterownika, pozwala operować wyciągarką
Niezbędne akcesoria do wyciągarek Szekle Bloczki Pętle poliamidowe Łańcuchy Liny stalowe z uszami
BHP podczas pracy z wyciągarkami samochodowymi Podczas obsługi wyciągarki bezwzględnie używać rękawic; inaczej m.in. obsługa bez rękawic, w momencie uszkodzenia liny może doprowadzić do poważnego urazu dłoni. W ramach Straży Pożarnej, należy używać podczas pracy z wyciągarkami ubrań specjalnych bądź kombinezonów ochronnych oraz hełmów z przyłbicą. Zawsze trzymać ręce z dala od bębna i rolek wyciągarki. Nawijając linę na bęben, układać ją przesuwając delikatnie linę po dłoni.
Podstawowe kroki użycia wyciągarki samochodowej.1. Odblokowanie bębna.2. Wyciągnięcie liny.3. Podłączenie zdalnego sterowania i zablokowanie bębna.4. Wyciągnięcie np. pojazdu.5. Zwinięcie na bęben liny.6. Odłączenie zdalnego sterowania
Mocowanie do pojazdów i budowa stanowisk Należy mocować pojazdy (lub podczas budowy stałych stanowisk wyciągowych) zawsze za pomocą taśm poliamidowych albo linek stalowych z uszami. Nie wolno mocować elementów i pojazdów za pomocą tylko liny stalowej wyciągarki. Niebezpieczeństwo uszkodzenia liny i/lub zdrowia lub życia. prawidłowo źle Łączenie taśm/lin stalowych do liny wyciągarki powinno odbywać się przy użyciu szekli. Do mocowania o ostre itp. krwędzie, które mogłyby uszkodzić taśmy poliamidowe, stosować łancuchy. Doraźne stanowiska w przypadku braku stałych punktów do wyciągania własnego pojazdu można zbudować za pomocą wykopanych dołków i zaczepienia liny o drewniana belkę lub koło zapasowe, które są zagłębione w dołku. Należy pamiętać o dodatkowej ochronie liny na zewnątrz dołku.
Na co zwrócić uwagę Podczas użycia wyciągarki do stabilizacji lub podczas wyciągania, stosować kliny pod koła Ocenić trwałość punktów zaczepienia; nie wszystkie nadają się do mocowania. Unikać używania łańcuchów jako bezpośredniego zaczepu. Nie używać mocowania taśm poliamidowych na tzw. krawat - mniejsza wytrzymałość taśmy oraz brak możliwości rozwiązania węzła. Podczas zwijania liny na bęben oraz ciągnięcia np. pojazdu obserwować jak układa się lina na bębnie. Unikać krzyżowania się liny i nierównomiernego ułożenia co może spowodować mniejszą wytrzymałość liny a dalej jej uszkodzenie. Starać się stosować ochronę na linę aby nie doszło do jej uszkodzenia. Obserwować czy lina nie przebiega po np. gałęziach lub czy coś nie leży na linie; co może doprowadzić do jej uszkodzenia.
Nigdy nie staraj się odblokować blokady bębna podczas obciążenia liny przez pojazd. W A R N Nie powodować przegrzania się silnika wyciągarki. W razie przegrzania, przerwać pracę do momentu ochłodzenia silnika. Nigdy nie operować wyciągarką z mniej niż 5 owinięciami liny na bębnie wyciągarki. I N G Unikać ciągłego bezpośredniego wyciągania bocznego.
Znaki gestowe podczas obsługi wyciągarek
Tips and Tricks Można założyć gruby koc bawełniany na linę wyciągarki, który w razie zerwania liny zminimalizuje siłę uderzenia. W razie braku dostępu lub innych przyczyn możliwości wyciągania prostego, przydatne i prawidłowe jest wyciąganie kierunkowe/skośne przy użyciu bloczków. W niektórych przypadkach, można znaleźć więcej siły pociągowej. Wykorzystać należy bloczki i szekle, za pomocą których można stworzyć system wielozbloczy, dający większa siłę ciągnięcia. Najczęstszymi systemami są systemy: - podwójnej liny (jeden bloczek) - potrójnej liny (dwa bloczki)
Organizacja akcji Straży Pożarnej z użyciem wyciągarki samochodowej ( 1 ) Podczas wyciągania lub ciągnięcia w działaniach Straży Pożarnej, należy wyznaczyć obszar o rozmiarach równych minimum półtorej długości wyciągniętej liny z bębna wyciągarki. ( 2 ) Nikt nie może przebywać w polu napiętej liny wyciągarki, pomiędzy np. pojazdami ( 3 ) Nie wolno stawać za pojazdem ciągniętym ( 4 ) Należy koordynować wyciąganie/ciągnięcie z miejsca, które pozwoli w pełen sposób obserwować całą sytuację z użyciem wyciągarki