STAN SANITARNY OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ I MIEJSC WYKORZYSTYWANYCH DO KĄPIELI W POWIECIE SŁUPECKIM ZA 203R.
W roku 203 organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej, w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego, skontrolowały na terenie powiatu słupeckiego 99 obiektów użyteczności publicznej (35 w miastach, 64 na terenach wiejskich) należących do różnorodnych grup rodzajowych. Rys. obiekty użyteczności publicznej objęte kontrolą sanitarną w 203r. w poszczególnych grupach rodzajowych zakłady fryzjerskie,kosmetyczne i odnowy biologicznej obiekty świadczące usługi hotelarskie inne obiekty użyteczności publicznej obiekty komunikacji publicznej cmentarze, domy przedpogrzebowe,zakłady pogrzebowe ustępy publiczne boiska sportowe miejsca wykorzystywane do kąpieli 9 4 2 8 34 7 7 28 2
Stan sanitarno-higieniczny skontrolowanych obiektów użyteczności publicznej w 203r. W bieżącym roku stwierdzono zły stan sanitarno-techniczny w 22 obiektach użyteczności publicznej (8 obiektów w miastach, 4 na terenach wiejskich). W porównaniu do roku 202 zwiększyła się liczba obiektów ze złym stanem sanitarno-higienicznym - w 202 roku 2 obiektów użyteczności publicznej oceniono jako złe pod względem sanitarno-technicznym (5 w miastach, 7 na terenach wiejskich). Podobnie jak w latach ubiegłych, negatywna ocena stanu sanitarnego dotyczyła najczęściej: obiektów komunikacji publicznej dworca PKP i przystanków PKP, stadionów sportowych, ustępów publicznych, zakładów fryzjerskich i kosmetycznych, hoteli, ośrodków wczasowych, pola biwakowego i miejsc wykorzystywanych do kąpieli oraz cmentarzy. licba obiektów ze złym stanem sanitarnym liczba obiektów skontrolowanych 35 3 30 25 20 5 0 5 3 8 4 8 3 8 2 2 2 4 3 6 3 3 4 4 0 ośrodki wczasowe hotele pola biwakowe miejsca wykorzystywane do kapieli stadiony sportowe ustępy publiczne dworce PKP przystanki PKP cmentarze zakłady frzyzjerskie i kosmetyczne 3
Nadzór nad jakością wody ciepłej w obiektach użyteczności publicznej Nowelizacja Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 6, poz. 47 z późn. zm.) nałożyła obowiązek przeprowadzania badań wody ciepłej w kierunku obecności bakterii z rodzaju Legionella w budynkach zbiorowego zamieszkania. Od 2008r. w ramach sprawowanego nadzoru sanitarnego na terenie powiatu słupeckiego przeprowadzano badania wody ciepłej w obiektach użyteczności publicznej tj. domy pomocy społecznej, szpital, przedszkola oraz hotele. Przedstawiciele PSSE podczas kontroli sanitarnych obiektów hotelarskich informują właścicieli o konieczności przeprowadzania badań wody ciepłej w kierunku występowania bakterii Legionella. We wszystkich przeprowadzonych badaniach wody ciepłej w latach 2008-203 nie stwierdzono ponadnormatywnego wzrostu bakterii z rodzaju Legionella zgodnie z wymaganiami cytowanego wyżej rozporządzenia.
Podobnie jak w roku 202 w dalszym ciągu poprawia się stan sanitarny w grupie zakładów fryzjerskich, kosmetyczne, odnowy biologicznej. Powstały nowe obiekty zarówno w mieście jak i na wsi, a w już istniejących poprzez :zakup nowych mebli, sprzętu oraz zmianę wystroju wnętrz. Najczęściej stwierdzane uchybienia w tej grupie obiektów to: brak procedur zapewniających ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi, brak udokumentowania ilości zużywanych środków myjąco dezynfekujących, używanie przeterminowanych środków myjących i dezynfekujących, brak przygotowanych roztworów roboczych środków dezynfekcyjnych na bieżąco oraz dezynfekcji narzędzi. 5
Rys. 2. Obiekty użyteczności publicznej objęte nadzorem sanitarnym w latach 20-203 20 02 06 liczba obiektów skontrolowanych miasta tereny wiejskie obiekty ze złym stanem sanitarnym ogółem miasta tereny wiejskie 00 9 80 60 40 20 0 60 62 56 44 40 35 25 25 25 2 5 20 202 203 20 20 202 203 Analizując powyższy wykres wyraźnie widać zmniejszającą się liczbę obiektów ze złym stanem sanitarno higienicznym, na co może mieć wpływ obowiązek powiadamiania przedsiębiorców o zamiarze przeprowadzenia kontroli. 6
Sukcesywnie przybywają nowe obiekty użyteczności publicznej, m.in. obiekty świadczące usługi hotelarskie, które spełniają standardy europejskie. Obiekty te oprócz bazy noclegowej oferują wczasowiczom kompleksowe usługi rekreacyjne i wypoczynkowe, tj. basen, jacuzzi, sauna, kosmetyczka, masaże relaksacyjne. Wzrost świadomości społecznej w zakresie uprawiania sportu i różnej formy aktywności fizycznej przyczynia się do powstawania obiektów odnowy biologicznej. W roku sprawozdawczym na terenie powiatu słupeckiego powstały 2 nowe obiekty: Fitness Club i Siłownia ( obiekt na terenie wiejskim i obiekt w mieście). 7
Miejsca tradycyjnie wykorzystywane do kąpieli W sezonie letnim 203r. na terenie powiatu słupeckiego kontrolą objęto 8 miejsc tradycyjnie wykorzystanych do kąpieli 3 miejsca na terenie gminy Powidz i 5 na terenie gminy Ostrowite. W stosunku do roku ubiegłego ubył obiekt- na terenie gminy Ostrowite. Badania jakości w ramach kontroli wewnętrznej wody przeprowadzane były przez organizatorów miejsc wykorzystywanych do kąpieli. Jakość wody oceniano pod względem bakteriologicznym oraz wizualnym zgodnie z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu Ministra zdrowia z dnia 8 kwietnia 20r. ( Dz. U. z 20r. Nr 86, poz. 478). Na podstawie przesłanych sprawozdań z badań PPIS w Słupcy wydawał bieżące oceny jakości wody z miejsc wykorzystywanych do kąpieli, które były przekazywane w cotygodniowych plikach do WSSE Poznań oraz w formie pisemnej do organizatorów miejsc, wójtów gmin. W sezonie letnim skontrolowano wszystkie miejsca wykorzystywane do kąpieli. Kontrole miejsc wykorzystywanych do kąpieli na terenie gminy Powidz wykazały brak kompletnego wyposażenia w sprzęt ratunkowy. Na szczególne wyróżnienie zasługuje miejsce wykorzystywane Giewartów Michasiówka. Obiekt posiada nowowybudowane zaplecze sanitarnohigieniczne oraz część rekreacyjna: miejsce do gry w piłkę siatkową i koszykową, ścianka wspinaczkowa, park linowy, pajęcza sieć, batuty. 8
JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI Głównym źródłem zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia na terenie powiatu słupeckiego są wody oparte na ujęciach podziemnych trzecio- i czwartorzędowych. Wody podziemne charakteryzują się stałym składem fizyko-chemicznym, kształtowanym przez procesy hydrogeologiczne, fizyczne i biologiczne. Najczęściej występujące niepożądane w tych wodach związki to żelazo i mangan. Parametry te nie mają jednak znaczenia zdrowotnego i nie stanowią zagrożenia dla ludzi. W 203r. przedstawiciele Państwowej Inspekcji Sanitarnej skontrolowali 3 wodociągów zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz 2 wodociągi należące do innych podmiotów zaopatrujących w wodę. 9
Infrastruktura zaopatrzenia w wodę W Powiecie Słupeckim najwięcej urządzeń do zaopatrzenia ludności w wodę stanowią wodociągi o produkcji od 00-000 m 3 /d 20, wodociągi o produkcji mniejszej niż 00 m 3 /d 0, wodociągi o produkcji od 000-0000 m 3 /d. Przedstawia to wykres kołowy. 0 20 00-000 <00 000-0000 0
Ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia W roku 203 z wody wodociągowej korzystało ogółem 62358 mieszkańców Powiatu Słupeckiego. W roku sprawozdawczym niewłaściwą jakość wody dostarczały 3 wodociągi zbiorowego zaopatrzenia w wodę, 30 wodociągów produkowało wodę spełniającą wymagania obowiązujących przepisów prawnych. Procentowy udział ludności zaopatrywanej w dobrą wodę przez poszczególne grupy wodociągów kształtował się następująco: - 000-0000m3/d - 00%; 00-000m3/d - 99,54% ; < 00m3/d - 89,46%. Odsetek zaopatrywanej ludności w wodę odpowiadającą i nie odpowiadającą wymaganiom Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 6, poz. 47 z późn. zm.) % liczby ludności zaopatrywanej w dobrą wodę % liczby ludności zaopatrywanej w złą wodę 00 99 98 97 96 95 94 93 92 9 90 0,93 0 6,45,62 99,07 00 98,38 93,55 200 20 202 203
W 203r. ogółem przeprowadzono 49 kontroli sanitarnych stacji uzdatniania wody oraz pobrano 70 próbek wody do badań laboratoryjnych: 4 próbki w ramach monitoringu kontrolnego, 3 próbek w ramach monitoringu przeglądowego, 25 próbek z nadzoru sanitarnego. Najczęstszą przyczyną kwestionowania jakości wody były przekroczenia parametrów fizyko-chemicznych: mętności, żelaza, manganu oraz jonu amonowego. Przekroczenia parametrów fizykochemicznych w próbkach wody liczba próbek 20 9 5 0 5 6 3 6 4 0 mętność mangan żelazo amonowy jon suma przekroczeń 2
Szacowanie ryzyka zdrowotnego konsumentów Amoniak w wodzie może być pochodzenia naturalnego oraz antropogenicznego ( ścieki). Amoniak pochodzący z rozkładu związków organicznych ze ścieków bądź odpadów bytowo-gospodarczych człowieka, występuje w wodzie zazwyczaj w niewielkich ilościach i prawie zawsze łącznie z azotynami, azotanami i chlorkami przy zwiększonej utlenialności i przekroczonych parametrach bakteriologicznych. Amoniak pochodzenia mineralnego powstaje w wodach podziemnych wskutek redukcji azotynów i azotanów przez siarkowodór, siarczki takie jak: piryt, inne związki żelaza lub substancje humusowe. Tak więc nie ilość amoniaku w wodzie świadczy o jej jakości lecz jego pochodzenie. W wodach użytkowych obecność amoniaku jest niepożądana. Podczas chlorownia wody amoniak sprawia znaczne trudności, gdyż powstają chloraminy, które posiadają słabsze właściwości bakteriobójcze, a jednocześnie nadają wodzie bardzo nieprzyjemny smak i zapach. Ponadto amoniak zwiększa korozyjność wody. Podwyższona ilość amoniaku na wyjściu ze Stacji Uzdatniania przyczynia się do zwiększonego zużycia tlenu w sieci co może prowadzić do rozwoju szkodliwych bakterii beztlenowych i wtórnego zanieczyszczenia wody. Mangan- rozpatrując przekroczoną zawartość w/w parametru z punktu widzenia sanitarno higienicznego, oceny ryzyka i przeciwdziałania zagrożeniom zdrowotnym konsumentów, biorąc pod uwagę iż dopuszczalna zawartość manganu ze względów zdrowotnych z uwzględnieniem Tolerowanej Dawki Dziennej oraz dziennego spożycia wody wynosi 0,004 µg/l przy wartości akceptowalnej przez konsumenta 0,00 µg/l ustalić można, że mangan na poziomie stwierdzonym w przeprowadzonych badaniach wody nie stanowił zagrożenia zdrowotnego dla konsumentów. Podwyższona zawartość manganu w wodzie wodociągowej może spowodować : rozwój bakterii manganowych, które nadają wodzie nieprzyjemny, stęchły smak i zapach, ciemnienie jasnych tkanin podczas prania oraz powstawania ciemnych osadów na urządzeniach sanitarnych, tworzenie się błony z tych bakterii w sieci wodociągowej, które zużywają czynny chlor pozostały, same przy tym nie ginąc, co bardzo utrudnia dostarczenie konsumentom wody bezpiecznej pod względem bakteriologicznym, utrudnienie pracy filtrów i wodomierzy. Żelazo - podwyższona zawartość żelaza w sieci wodociągowej może spowodować rozwój nitkowatych bakterii żelazistych, które oprócz zwiększenia barwy i mętności nadają wodzie przykry smak i zapach, powodują stopniowe tracenie sprawności sieci wodociągowej z powodu zatykania się jej masami żywych i obumierających bakterii. Posmak wody metaliczno-stęchło-mulisty zaczyna się pojawiać przy wartościach żelaza powyżej 300 µg/l. Ponadto podwyższona zawartość żelaza powoduje powstawanie plam na urządzeniach sanitarnych, na pranej bieliźnie, w czasie gotowania może zmieniać swe cechy fizyczne oraz wpływać na apetyczność potraw. Normowana zawartość żelaza w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi określona na poziomie 200 µg/ nastąpiła nie z powodów zdrowotnych lecz estetyczno-organoleptycznych i ekonomicznych 3
Przekroczenia wskaźników bakteriologicznych stwierdzono w 5 wodociągach publicznych na terenach wiejskich. Wystąpiły one krótkotrwale i w ilościach nie stwarzających bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia ludzi. Szybko podjęte działania naprawcze przez administratorów wodociągów przyczyniły się do eliminacji skażenia bakteriologicznego wody. Powtórnie przeprowadzone bakteriologiczne badania wody nie wykazały obecności bakterii. Przekroczenia parametrów bakteriologicznych w próbkach wody 6 6 5 liczba próbek 4 3 4 2 0 ogólna liczba bakterii w 22 C liczba bakterii grupy coli liczba bakterii Escherichia coli suma przekroczeń 4
Liczba kontroli wodociągó w Liczba próbek fizchemdobra Liczba probek fizchem-zła Liczba probek bakterioldobra Liczba probek bakteriolzła W roku sprawozdawczym 203 poprawiła się jakość wody na nadzorowanych wodociągach. Podjęte działania naprawcze przez administratorów wodociągów przyczyniły się do poprawy jakości wody. Doprowadzono jakość wody z wodociągu publicznego Bielsko ( w -pierwszej połowie roku stwierdzono przekroczenia parametrów fizyko-chemicznych: mętności i żelaza). Zlikwidowano wodociągi: publiczne w Młodziejewicach ( połączony z wodociągiem publicznym Krępkowo) i w Słowikowie ( połączony z wodociągiem publicznym Orchowo) oraz zakładowy w Stawie. W roku 203 skontrolowano 40 obiektów. Przeprowadzono 29 kontroli, nałożono mandat karny (mandat dotyczący jakości wody do spożycia ) w kwocie 00,00 zł., wystosowano 7 zawiadomień w trybie art.. 30 0 PIS, wystawiono 8 decyzji merytorycznych, 8 decyzji rachunkowych, upomnienie, 2 postanowienia o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia, tytuł wykonawczy, wysokość grzywien 660 zł., 2 komunikaty. Zestawienie liczby kontroli wodociągów oraz liczby próbek wody dobrej i złej w latach 202-203 300 250 200 32 2 50 00 50 0 49 56 22 5 20 4 5 203r. 202r. 5
BASENY KĄPIELOWE W roku sprawozdawczym 203 pod nadzorem PPIS w Słupcy były dwa baseny kąpielowe:. Basen w Hotelu MORAN w Ostrowie, gm. Powidz. Basen całoroczny, w obiekcie znajdują 2 szatnie: dla kobiet i mężczyzn z węzłem sanitarno higienicznym. Każda szatnia wyposażona jest w WC z przedsionkiem i umywalką, 2 kabiny prysznicowe, pomieszczenie z szafkami na odzież. Na terenie SPA znajduje się również pomieszczenie deszczownica do schładzania po saunie oraz część sucha z leżakami do odpoczynku. 2. Basen odkryty w Obiekcie Świadczącym Usługi Hotelarskie PHU Michał Grzeszczak w Siennie, gm. Ostrowite. Obiekt sezonowy czynny w sezonie letnim, w obiekcie znajduje się kabina WC z umywalką i kabina z prysznicem oraz cześć sucha z leżakami do odpoczynku. Ogółem na w/w obiektach przeprowadzono 2 kontrole sanitarne oraz pobrano 27 próbek wody do badań laboratoryjnych bakteriologicznych. Na podstawie otrzymanych sprawozdań z badań wody zostało wydanych 26 pozytywnych ocen o przydatności wody do kąpieli w basenach. Basen w Hotelu Moran Basen odkryty w Siennie 6