Projekt z dnia 31.07.2008 r. USTAWA z dnia...2008 r. o państwowym nadzorze nad systemem powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego 1 Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1. Ustawa określa organizację, zakres i cel wykonywania nadzoru nad systemem powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego oraz instytucjami powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, o których mowa w przepisach odrębnych. Art. 2. Celem wykonywania nadzoru jest zapewnienie należytej ochrony interesów ubezpieczonych, a także zapewnienie prawidłowego funkcjonowania i rozwoju systemu oraz instytucji powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, w szczególności w zakresie ich stabilności, bezpieczeństwa oraz przejrzystości. Art. 3. Użyte w ustawie określenia oznaczają: 1) apteka aptekę w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm. 2) ); 2) instytucja ubezpieczeniowa instytucję powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych; 3) przepisy o koordynacji przepisy o koordynacji w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych; 4) świadczeniodawca świadczeniodawcę w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Rozdział 2 Organizacja nadzoru Art. 4. 1. Nadzór w zakresie określonym ustawą sprawuje Prezes Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych będący centralnym organem administracji rządowej, zwany dalej Prezesem Urzędu. 2. Nadzór nad działalnością Prezesa Urzędu sprawuje Prezes Rady Ministrów. 3. Prezesa Urzędu powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw zdrowia. 4. Prezes Urzędu wykonuje swoje zadania przy pomocy dwóch zastępców powoływanych i odwoływanych przez ministra właściwego do spraw zdrowia, na wniosek Prezesa Urzędu. 5. Prezesem Urzędu i jego zastępcą może być osoba, która spełnia łącznie następujące wymagania: 1) posiada wykształcenie wyższe magisterskie lub równorzędne, na kierunkach prawniczych, ekonomicznych, medycznych lub technicznych; 2) jest obywatelem polskim;
3) korzysta z pełni praw publicznych; 4) nie była karana za przestępstwo umyśle lub umyślne przestępstwo skarbowe; 5) ma co najmniej 10 letni staż pracy, w tym co najmniej 3 letni staż pracy na stanowisku kierowniczym; 6) posiada wiedzę i doświadczenie dające rękojmię prawidłowego wykonywania obowiązków Prezesa Urzędu lub jego zastępcy. Art. 5. 1. Zadaniem Prezesa Urzędu jest: 1) ochrona interesów ubezpieczonych; 2) sprawowanie nadzoru nad działalnością: a) instytucji ubezpieczeniowych, b) świadczeniodawców, w zakresie realizacji umów zawartych z instytucjami ubezpieczeniowymi, c) podmiotów, którym instytucje ubezpieczeniowe powierzyły wykonywanie określonych czynności, d) aptek, w zakresie refundacji leków; 3) podejmowanie działań w zakresie ujednolicania szczegółowych warunków zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w wybranych rodzajach lub zakresach świadczeń; 4) inicjowanie działań w zakresie rozwoju systemu powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego; 5) opiniowanie projektów aktów prawnych w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych; 6) prowadzenie Centralnego Wykazu Ubezpieczonych oraz udostępnianie tego wykazu instytucjom ubezpieczeniowym. 2. Prezes Urzędu przedstawia ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, w terminie do dnia 31 sierpnia danego roku za rok poprzedni, roczne sprawozdanie w zakresie funkcjonowania systemu powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego z uwzględnieniem w szczególności: 1) działalności instytucji ubezpieczeniowych; 2) dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej dla ubezpieczonych. Art. 6. 1. Prezes Urzędu sprawuje nadzór nad działalnością instytucji ubezpieczeniowych, stosując kryterium legalności, rzetelności, celowości, gospodarności oraz zgodności dokumentów ze stanem faktycznym. 2. Prezes Urzędu sprawuje nadzór, stosując kryterium legalności, rzetelności i celowości nad działalnością: 1) świadczeniodawców, w zakresie realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, zawartych z instytucjami ubezpieczeniowymi; 2) podmiotów, którym instytucje ubezpieczeniowe powierzyły wykonywanie określonych czynności; 3) aptek, w zakresie refundacji leków. 3. Prezes Urzędu nie sprawuje nadzoru nad działalnością instytucji ubezpieczeniowych w zakresie: 1) decyzji wydanych w wyniku wniesienia odwołania w trakcie postępowania o zawarcie umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej; 2
2) w indywidualnych sprawach z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego; 3) w sprawach wynikających z pełnienia funkcji pracodawcy w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy. Art. 7. 1. Prezes Urzędu może żądać od instytucji ubezpieczeniowej przekazywania informacji, wyjaśnień i dokumentów dotyczących jej działalności, w tym jej gospodarki finansowej, w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań z zakresu nadzoru. 2. Prezes Urzędu może zażądać okresowego przekazywania przez instytucje ubezpieczeniowe danych określonych przez Prezesa Urzędu, w zakresie innym niż określony w art. 131e ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, zwanej dalej ustawą o świadczeniach i w przepisach wydanych na podstawie art. 190 ustawy o świadczeniach. Art. 8. 1. Prezes Urzędu może w celu: 1) zapewnienia zgodności działalności z przepisami prawa i statutu instytucji ubezpieczeniowej; 2) zapewnienia należytego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej, 3) zapewnienia zrównoważenia przychodów i kosztów, przejrzystości w zakresie gospodarki finansowej instytucji ubezpieczeniowej oraz efektywności wydatkowania środków publicznych - wydawać w stosunku do instytucji ubezpieczeniowej zalecenia, wskazując termin ich wykonania oraz termin poinformowania o realizacji zaleceń. 2. W przypadku gdy instytucja ubezpieczeniowa nie wykonuje w wyznaczonym terminie zaleceń, o których mowa w ust. 1, Prezes Urzędu może, w drodze decyzji, zobowiązać instytucję ubezpieczeniową do wykonania tych zaleceń, wskazując w decyzji termin ich wykonania. 3. Prezes Urzędu w drodze decyzji stwierdza nieważność uchwał i decyzji podejmowanych przez organy instytucji ubezpieczeniowych w przypadku, gdy: 1) naruszają przepisy prawa i statutu instytucji ubezpieczeniowej; 2) prowadzą do nienależytego zapewnienia dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej lub 3) prowadzą do niezrównoważenia przychodów i kosztów instytucji ubezpieczeniowej. 4. Przepisów ust. 3 nie stosuje się do postępowania w sprawie zatwierdzenia planu finansowego, uchwał dotyczących sprawozdania finansowego oraz sprawozdań z wykonania planu finansowego. 5. W przypadku, gdy został złożony wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, termin wykonania zaleceń, o którym mowa w ust. 2, liczy się od dnia doręczenia decyzji po rozpatrzeniu wniosku. 6. W terminie 3 dni od dnia upływu terminu, o którym mowa w ust. 2, instytucja ubezpieczeniowa, informuje pisemnie Prezesa Urzędu o sposobie usunięcia nieprawidłowości. Art. 9. Przepisy art. 7 i 8 stosuje się odpowiednio do podmiotów, o których mowa w art. 6 ust. 2. 3
Art. 10. Jeżeli instytucja ubezpieczeniowa nie wykonuje w wyznaczonym terminie zaleceń, o których mowa w art. 8 ust. 1, lub wykonuje działalność z rażącym naruszeniem interesów ubezpieczonych, przepisów prawa bądź statutu lub nie udziela i nie przekazuje, we wskazanym przez Prezesa Urzędu terminie, informacji, wyjaśnień, dokumentów lub danych, Prezes Urzędu może, w drodze decyzji: 1) nałożyć na prezesa lub członków zarządu instytucji ubezpieczeniowej kary pieniężne do wysokości odpowiadającej ich trzykrotnemu przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu z ostatnich 12 miesięcy; 2) zawiesić w czynnościach prezesa lub członków zarządu instytucji ubezpieczeniowej do czasu rozpatrzenia wniosku o ich odwołanie, na najbliższym posiedzeniu organu uprawnionego do ich odwołania; zawieszenie w czynnościach polega na wyłączeniu z podejmowania decyzji za instytucję ubezpieczeniową; 3) wystąpić do właściwego organu instytucji ubezpieczeniowej lub innego uprawnionego podmiotu z wnioskiem o odwołanie prezesa lub członka zarządu. Art. 11. 1. Jeżeli podmioty, o których mowa w art. 6 ust. 2 nie wykonują w wyznaczonym terminie zaleceń lub wykonują działalność z rażącym naruszeniem interesów ubezpieczonych, przepisów prawa, statutu, lub nie udzielają i nie przekazują, we wskazanym przez Prezesa Urzędu terminie informacji, wyjaśnień lub danych, Prezes Urzędu może, w drodze decyzji, nałożyć na kierownika podmiotu, o którym mowa w art. 6 ust. 2, karę pieniężną w wysokości do trzykrotnego przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 5 pkt 31 ustawy o świadczeniach, niezależnie od innych środków nadzoru przewidzianych przepisami prawa. 2. W przypadku, o którym mowa w ust.1, Prezes Urzędu może: 1) wystąpić do instytucji ubezpieczeniowej o rozwiązanie umowy z podmiotami, o których mowa w art. 6 ust. 2 pkt 1 lub 2; 2) poinformować o stwierdzonych nieprawidłowościach: wojewodę i organy samorządu terytorialnego właściwe ze względu na siedzibę podmiotów, o których mowa w art. 6 ust. 2 pkt 1 albo 2 lub podmiot, który utworzył zakład opieki zdrowotnej; 3) poinformować o stwierdzonych nieprawidłowościach Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego. Art. 12. 1. Prezes Urzędu może na piśmie wezwać właściwy organ instytucji ubezpieczeniowej do rozpatrzenia sprawy, jeżeli uzna to za konieczne do prawidłowego sprawowania nadzoru nad działalnością instytucji ubezpieczeniowej. 2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, Prezes Urzędu bierze udział albo deleguje swojego przedstawiciela do udziału w posiedzeniu kolegialnego organu instytucji ubezpieczeniowej, o którym mowa w ust. 1. Prezes Urzędu albo jego przedstawiciel jest uprawniony do zabierania głosu w sprawach objętych porządkiem obrad tego organu instytucji ubezpieczeniowej. 3. Prezes Urzędu może wystąpić z pisemnym wezwaniem, o którym mowa w ust. 1, określając termin, przed którego upływem posiedzenie kolegialnego organu instytucji ubezpieczeniowej, o którym mowa w ust. 1, powinno się odbyć. 4. Organ instytucji ubezpieczeniowej, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązany niezwłocznie poinformować Prezesa Urzędu o ustalonym terminie i miejscu posiedzenia. 4
5. Jeżeli w ciągu 7 dni od dnia doręczenia wezwania termin posiedzenia nie zostanie ustalony, zostanie ustalony z naruszeniem terminu określonego w wezwaniu lub Prezes Urzędu nie zostanie poinformowany o ustalonym terminie i miejscu posiedzenia, Prezes Urzędu może zwołać posiedzenie organu instytucji ubezpieczeniowej, o którym mowa w ust. 1, na jej koszt. Art. 13. Do postępowania przed Prezesem Urzędu w zakresie nadzoru stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, chyba że ustawa stanowi inaczej. Art. 14. 1. Kary pieniężne, o których mowa w art. 10 i 11, podlegają egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. 2. Przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej Prezes Urzędu jest obowiązany uwzględniać rodzaj i wagę stwierdzonych nieprawidłowości. Art. 15. 1. Obsługę Prezesa Urzędu zapewnia Urząd Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych, zwany dalej Urzędem Nadzoru. 2. Organizację Urzędu Nadzoru określa statut. 3. Prezes Rady Ministrów, w drodze zarządzenia, nadaje statut Urzędowi Nadzoru, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego wykonywania zadań przez Prezesa Urzędu. 4. Pracownicy Urzędu Nadzoru oraz osoby wykonujące w imieniu Prezesa Urzędu czynności nadzoru nad instytucjami ubezpieczeniowymi nie mogą: 1) być członkami organów oraz pracownikami instytucji ubezpieczeniowych; 2) świadczyć usług na rzecz instytucji ubezpieczeniowych na podstawie umowy zlecenia, umowy o dzieło albo innej umowy, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia; 3) być świadczeniodawcami, właścicielami zakładów opieki zdrowotnej oraz pracownikami lub osobami współpracującymi ze świadczeniodawcami, z którymi instytucje ubezpieczeniowe zawarły umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej; 4) być członkami organów lub pracownikami podmiotów, o których mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2, ani też wykonywać pracy na ich rzecz na podstawie umowy zlecenia, umowy o dzieło albo innej umowy, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. 5. Wydatki stanowiące koszty działalności Prezesa Urzędu, w wysokości określonej w ustawie budżetowej, są pokrywane z wpłat wnoszonych przez instytucje ubezpieczeniowe w wysokości nie większej niż 0,1% przychodów ogółem tych instytucji. 6. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, terminy uiszczania, wysokość i sposób obliczania wpłat, o których mowa w ust. 5, uwzględniając konieczność zapewnienia skuteczności sprawowanego nadzoru. 7. Należności, o których mowa w ust. 5, podlegają egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. 8. W przypadku niedotrzymania terminu uiszczania wpłat, określonego w przepisach wydanych na podstawie ust. 6, pobiera się odsetki za zwłokę w wysokości odsetek ustawowych. 5
9. Kształtowanie wysokości wynagrodzeń i nagród dla osób sprawujących nadzór nad systemem powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego powinno zapewnić sprawne wykonywanie nadzoru i realizację celów określonych w art. 2. Art. 16. Urząd Nadzoru pełni funkcję instytucji łącznikowej w rozumieniu przepisów o koordynacji. Rozdział 3 Postępowanie kontrolne Art. 17. 1. Prezes Urzędu może przeprowadzić w każdym czasie kontrolę: 1) działalności i stanu majątkowego instytucji ubezpieczeniowej, w zakresie zgodności jej działalności z prawem, statutem lub z interesem ubezpieczonych; 2) świadczeniodawców, w zakresie zgodności ich działalności z prawem i statutem, umową o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej lub z interesem ubezpieczonych; 3) podmiotów, o których mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2, w zakresie zgodności ich działalności z umową zawartą z instytucją ubezpieczeniową; 4) aptek, w zakresie zgodności ich działalności z prawem lub z interesem ubezpieczonych, w przedmiocie refundacji. 2. Przy przeprowadzaniu kontroli Prezes Urzędu może korzystać z usług podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz podmiotów posiadających niezbędną wiedzę w zakresie badania dostępności, standardów, jakości i kosztów świadczeń opieki zdrowotnej. 3. Kontrolę dokumentacji medycznej, jakości i zasadności udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej przeprowadzają upoważnieni pracownicy Urzędu Nadzoru, uprawnieni do wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki lub położnej. 4. Kontrolę, o której mowa w ust. 3, Prezes Urzędu może zlecić, w razie potrzeby, osobie posiadającej wykształcenie medyczne, a w przypadku konieczności zbadania lub rozstrzygnięcia określonych zagadnień wymagających specjalnych kwalifikacji powołać specjalistę w danej dziedzinie. 5. Prezes Urzędu w upoważnieniu do przeprowadzenia kontroli określa w szczególności przedmiot i zakres kontroli oraz wskazuje osobę upoważnioną do przeprowadzenia kontroli, zwaną dalej "kontrolerem". 6. Jednostka kontrolowana, o której mowa w ust. 1, zapewnia kontrolerowi warunki i środki niezbędne do sprawnego przeprowadzenia kontroli, w szczególności poprzez niezwłoczne przedstawianie do kontroli żądanych dokumentów i materiałów, terminowe udzielanie wyjaśnień przez osoby, o których mowa w ust. 7 pkt 4, udostępnianie urządzeń technicznych oraz środków łączności, a w miarę możliwości oddzielnych pomieszczeń z odpowiednim wyposażeniem. 7. Kontrolerzy, w zakresie ustalonym w upoważnieniu Prezesa Urzędu, mają prawo do: 1) wstępu do wszystkich pomieszczeń jednostki kontrolowanej, o której mowa w ust. 1; 2) wglądu do wszelkich dokumentów jednostki kontrolowanej, o której mowa w ust. 1, oraz żądania sporządzenia kopii, odpisów i wyciągów z tych dokumentów; 3) wglądu do danych zawartych w systemie informatycznym jednostki kontrolowanej, o której mowa w ust. 1, oraz żądania sporządzenia kopii lub wyciągów z tych danych, w tym w formie elektronicznej; 6
4) żądania wyjaśnień ustnych lub pisemnych od osób pozostających w stosunku pracy, zlecenia lub innym stosunku prawnym o podobnym charakterze z jednostką kontrolowaną, w tym w formie elektronicznej; 5) żądania przekazania niezbędnych danych lub sporządzenia zestawień danych, w tym w formie elektronicznej; 6) zabezpieczenia dokumentów i innych dowodów; 7) dokonywania oględzin. 8. Kontroler nie może być jednocześnie: 1) pracownikiem instytucji ubezpieczeniowej; 2) właścicielem zakładu opieki zdrowotnej będącego świadczeniodawcą, o którym mowa w art. 5 pkt 41 lit. a ustawy o świadczeniach, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z instytucją ubezpieczeniową; 3) świadczeniodawcą, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej; 4) pracownikiem świadczeniodawcy; 5) osobą współpracującą ze świadczeniodawcą; 6) członkiem organów lub pracownikiem podmiotu, który utworzył zakład opieki zdrowotnej; 7) członkiem organów zakładu ubezpieczeń prowadzącego działalność ubezpieczeniową na podstawie ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151 oraz z 2004 r. Nr 91, poz. 870 i Nr 96, poz. 959). 9. Kontroler podlega wyłączeniu od udziału w kontroli z mocy ustawy, jeżeli: 1) pozostaje z jednostką kontrolowaną w takim stosunku prawnym lub faktycznym, że wynik kontroli może mieć wpływ na jego prawa lub obowiązki; 2) kontrola dotyczy jego małżonka lub krewnych i powinowatych do drugiego stopnia; 3) kontrola dotyczy osoby związanej z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli. 10. Powody wyłączenia, o których mowa w ust. 9, trwają także po ustaniu uzasadniającego je małżeństwa, przysposobienia, opieki i kurateli. 11. Niezależnie od przyczyn wymienionych w ust. 9, Prezes Urzędu wyłącza kontrolera na jego żądanie lub na wniosek jednostki kontrolowanej, jeżeli między nim a jednostką kontrolowaną zachodzi stosunek osobisty tego rodzaju, że mógłby wywołać wątpliwości co do bezstronności kontrolera. 12. Wyłączony kontroler powinien podejmować tylko czynności niecierpiące zwłoki ze względu na interes społeczny lub ważny interes jednostki kontrolowanej. Art. 18. W przypadku ujawnienia w toku kontroli okoliczności wskazujących na możliwość popełnienia przestępstwa, kontroler niezwłocznie informuje o tym kierownika jednostki kontrolowanej oraz Prezesa Urzędu. Art. 19. 1. W przypadku stwierdzenia w toku kontroli występowania zagrożenia dla życia lub zdrowia ubezpieczonych kontroler niezwłocznie informuje o tym kierownika jednostki kontrolowanej oraz Prezesa Urzędu. 2. Kierownik jednostki kontrolowanej jest obowiązany do niezwłocznego poinformowania kontrolera o podjętych działaniach zapobiegających zagrożeniu, o którym mowa w ust. 1. Art. 20. 1. Wyniki przeprowadzonej kontroli kontroler przedstawia w protokole kontroli. 7
Art. 21. 1. Kierownikowi jednostki kontrolowanej lub osobie przez niego upoważnionej przysługuje prawo zgłoszenia, przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń co do ustaleń zawartych w protokole. 2. Zastrzeżenia należy zgłosić na piśmie w terminie 14 dni od dnia otrzymania protokołu kontroli. 3. W razie zgłoszenia zastrzeżeń, o których mowa w ust. 1, kontroler jest obowiązany dokonać ich analizy i w miarę potrzeby podjąć dodatkowe czynności kontrolne, a w przypadku stwierdzenia zasadności zastrzeżeń - zmienić lub uzupełnić odpowiednią część protokołu kontroli. 4. W razie nieuwzględnienia zastrzeżeń w całości lub w części kontroler przekazuje na piśmie swoje stanowisko zgłaszającemu zastrzeżenia. Art. 22. 1. Kierownik jednostki kontrolowanej lub osoba przez niego upoważniona może w terminie 7 dni od dnia otrzymania stanowiska, o którym mowa w art. 21 ust. 4, zgłosić na piśmie umotywowane zastrzeżenia do Prezesa Urzędu. 2. Prezes Urzędu rozpatruje niezwłocznie zastrzeżenia i doręcza zgłaszającemu zastrzeżenia informację o ich rozpatrzeniu, wraz z uzasadnieniem. Art. 23. 1. Kierownik jednostki kontrolowanej lub osoba przez niego upoważniona może odmówić podpisania protokołu kontroli, składając w terminie 7 dni od jego otrzymania pisemne wyjaśnienie tej odmowy. 2. W razie zgłoszenia zastrzeżeń termin do złożenia wyjaśnienia o odmowie podpisania protokołu liczy się od dnia otrzymania informacji w sprawie rozpatrzenia tych zastrzeżeń. 3. O odmowie podpisania protokołu kontroli i złożeniu wyjaśnienia kontroler czyni wzmiankę w protokole. 4. Odmowa podpisania protokołu kontroli przez osobę wymienioną w ust. 1 nie stanowi przeszkody do podpisania protokołu przez kontrolera i realizacji ustaleń kontroli. Art. 24. 1. Prezes Urzędu sporządza wystąpienie pokontrolne, które przekazuje kierownikowi jednostki kontrolowanej. 2. Wystąpienie pokontrolne zawiera ocenę kontrolowanej działalności wynikającą z ustaleń opisanych w protokole kontroli, a także zalecenia mające na celu usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości i dostosowanie działalności jednostki kontrolowanej do przepisów prawa. 3. Kierownik jednostki kontrolowanej lub osoba przez niego upoważniona są obowiązani, w terminie 14 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego, do poinformowania Prezesa Urzędu o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań. 4. W razie niewykonania zaleceń, o których mowa w ust. 2, przepisy art. 10 i 11 stosuje się odpowiednio. Art. 25. 1. Kierownik jednostki kontrolowanej lub osoba przez niego upoważniona, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego, może odwołać się do Prezesa Urzędu od zawartych w wystąpieniu pokontrolnym ocen, uwag, wniosków i zaleceń. 2. Prezes Urzędu rozpatruje odwołanie w terminie 14 dni od dnia jego otrzymania i zajmuje stanowisko. 8
3. Stanowisko Prezesa Urzędu jest ostateczne i wraz z uzasadnieniem jest doręczane jednostce kontrolowanej. Art. 26. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób i tryb przygotowywania i prowadzenia czynności kontrolnych, dokumentowania poszczególnych czynności kontrolnych, sporządzania protokołu kontroli oraz wystąpienia pokontrolnego, uwzględniając właściwą realizację celów kontroli oraz zapewnienie jej sprawnego i skutecznego przeprowadzenia. Art. 27. Prezes Urzędu może w każdym czasie zlecić instytucji ubezpieczeniowej przeprowadzenie kontroli, na podstawie art. 64 ustawy o świadczeniach. 2. W zleceniu przeprowadzenia kontroli Prezes Urzędu określa w szczególności zakres kontroli, podmiot objęty kontrolą oraz termin rozpoczęcia czynności kontrolnych. 3. Po zakończeniu postępowania kontrolnego wyniki kontroli niezwłocznie przedstawiane są Prezesowi Urzędu. Rozdział 4 Przetwarzanie i ochrona danych Art. 28. 1. Prezes Urzędu jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych osób uprawnionych do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów ustawy o świadczeniach, w celu: 1) monitorowania liczby ubezpieczonych w poszczególnych instytucjach ubezpieczeniowych; 2) kontroli rodzaju, zakresu i przyczyny udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej; 3) kontroli przestrzegania zasad legalności, gospodarności, rzetelności i celowości finansowania udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej; 4) monitorowania stanu zdrowia i zapotrzebowania ubezpieczonych na świadczenia zdrowotne oraz leki i wyroby medyczne; 5) wykonywania określonych zadań w ramach przepisów o koordynacji. 2. Dla realizacji zadań, o których mowa w ust. 1, Prezes Urzędu ma prawo do przetwarzania następujących danych: 1) nazwisko i imię (imiona); 2) nazwisko rodowe; 3) data urodzenia; 4) płeć; 5) obywatelstwo; 6) numer PESEL; 7) numer NIP - w przypadku osób, którym nadano ten numer; 8) seria i numer dowodu osobistego, paszportu lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość - w przypadku osób, które nie mają nadanego numeru PESEL lub numeru NIP; 9) adres zamieszkania oraz adres do korespondencji; 10) adres czasowego miejsca pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli dana osoba nie ma na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania; 11) numer ubezpieczenia; 9
12) tytuł ubezpieczenia w powiązaniu ze zgłoszeniem i wyrejestrowaniem z ubezpieczenia oraz ze składką; 12) stopień pokrewieństwa z opłacającym składkę; 13) stopień niepełnosprawności - w przypadku członka rodziny; 14) rodzaj szczególnych uprawnień do świadczeń opieki zdrowotnej oraz numer i termin ważności dokumentu potwierdzającego te uprawnienia; 15) przyczyny udzielonych świadczeń opieki zdrowotnej; 16) nazwa instytucji właściwej osoby uprawnionej do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji; 17) imię i nazwisko lekarza lub felczera wystawiającego receptę na refundowane leki lub wyroby medyczne; 18) nazwę i adres świadczeniodawcy zatrudniającego lekarza lub felczera, o którym mowa w pkt 17; 19) nazwę i adres apteki realizującej receptę na refundowane leki lub wyroby medyczne; 20) data zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego; 21) data wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego; 22) okres, za który opłacono składkę na ubezpieczenie zdrowotne; 23) dane o płatniku składki na ubezpieczenie zdrowotne; 24) typ dokumentu uprawniającego do świadczeń opieki zdrowotnej; 25) data zgonu. 3. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, osoby spośród wymienionych w art. 66 ust. 1 pkt 2-9 ustawy o świadczeniach, wobec których z uwagi na konieczność zapewnienia form i metod realizacji zadań stanowiących tajemnicę państwową stosuje się odrębny tryb przetwarzania danych, o których mowa w ust. 2. Rozporządzenie powinno w szczególności określać dane osobowe, które będą przetwarzane, sposób ich przetwarzania oraz podmiot uprawniony do ich gromadzenia i przetwarzania. Art. 29. 1. Apteki są obowiązane udostępniać do kontroli na żądanie Prezesa Urzędu do wglądu recepty i przekazywać niezbędne dane, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 190 ust. 2 ustawy o świadczeniach. 2. Świadczeniodawcy, którzy zawarli umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, są obowiązani do udostępniania do kontroli Prezesowi Urzędu danych, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 190 ust. 1 ustawy o świadczeniach. 3. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Aptekarskiej, określi, w drodze rozporządzenia, tryb udostępniania Prezesowi Urzędu, do kontroli recept zrealizowanych przez świadczeniobiorców i związanych z tym informacji, uwzględniając potrzebę ochrony danych osobowych. Rozdział 5 Zmiany w przepisach obowiązujących Art. 30. W ustawie z dnia z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm. 2 ) wprowadza się następujące zmiany: 10
1) w art. 1: a) pkt 4 otrzymuje brzmienie: 4) zasady i instytucje powszechnego obowiązkowego i dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego;, b) pkt 6 otrzymuje brzmienie: 6) zasady funkcjonowania, organizację i zadania Publicznych Towarzystw Ubezpieczeń Zdrowotnych; ; 2) w art. 5: a) po pkt 4 dodaje się pkt 4a w brzmieniu: 4a) instytucja powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego instytucja, o której mowa w dziale V ustawy; b) uchyla się pkt 14a, c) po pkt 18 dodaje się pkt 18a w brzmieniu: 18a) organ nadzoru Prezes Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych, o którym mowa w ustawie z dnia 2008 r. o państwowym nadzorze nad systemem powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego;, d) po pkt 45 dodaje się pkt 46 w brzmieniu: 46) wyrównanie finansowe procedura korygowania przychodów instytucji powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, zwanych dalej instytucjami ubezpieczeniowymi, pochodzących z należnych składek na powszechne ubezpieczenie zdrowotne za dany rok i przekazywania, co miesiąc, przez określone instytucje ubezpieczeniowe środków finansowych do pozostałych instytucji ubezpieczeniowych. ; 3) w art. 9 pkt 1 otrzymuje brzmienie: 1) opracowywanie i realizacja oraz ocena efektów programów zdrowotnych wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców województwa po konsultacji z właściwymi terytorialnie gminami i powiatami oraz właściwymi instytucjami ubezpieczeniowymi, w których są ubezpieczeni mieszkańcy województwa; ; 4) w art. 11: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: 1. Do zadań ministra właściwego do spraw zdrowia w zakresie objętym ustawą należy w szczególności: 1) prowadzenie oraz współuczestniczenie w prowadzeniu edukacji w zakresie zapobiegania i rozwiązywania problemów związanych z negatywnym wpływem na zdrowie czynników środowiskowych i społecznych; 2) ocena dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej w konsultacji z samorządami wojewódzkimi; 3) opracowywanie i finansowanie oraz ocena efektów programów zdrowotnych, a także nadzór nad ich realizacją; 4) finansowanie świadczeń wysokospecjalistycznych w zakresie i na zasadach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 15 ust. 3; 11
5) finansowanie świadczeń wysokospecjalistycznych w zakresie i na zasadach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 15 ust. 3 oraz innych świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych z budżetu państwa, z części pozostającej w dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia, w tym medycznych czynności ratunkowych wykonywanych przez lotnicze zespoły ratownictwa medycznego, o których mowa w ustawie z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym, w stosunku do osób uprawnionych do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji; 6) finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych świadczeniobiorcom innym niż ubezpieczeni, świadczeń opieki zdrowotnej, o których mowa w art. 12 pkt 2-4, 6 i 9, oraz leczenia lub badań diagnostycznych i kosztów transportu, o których mowa w art. 26; 7) współdziałanie z organizacjami pozarządowymi o charakterze regionalnym lub ogólnokrajowym działającymi na rzecz ochrony zdrowia; 8) przedkładanie Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej do dnia 30 września następnego roku sprawozdania rocznego dotyczącego dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej uwzględniającego sprawozdanie przekazywane przez organ nadzoru na podstawie art. 5 ust. 3 ustawy o państwowym nadzorze nad systemem powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego., b) uchyla się ust. 2; 5) art. 13a otrzymuje brzmienie: Art. 13a. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb finansowania z budżetu państwa świadczeń opieki zdrowotnej: 1) udzielanych świadczeniobiorcom innym niż ubezpieczeni, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3, 2) o których mowa w art. 12 pkt 2-6 i 9 oraz w art. 12a uwzględniając zasady i sposób wydatkowania środków publicznych. ; 6) w art. 14b: a) w ust. 1 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie: 1. Instytucja ubezpieczeniowa pokrywa koszty świadczeń opieki zdrowotnej ze środków, o których mowa w art. 126 pkt 4, w przypadkach gdy:, b) ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. Instytucji ubezpieczeniowej nie przysługują roszczenia z tytułu poniesienia kosztów świadczeń, o których mowa w ust. 1. ; 7) w art. 15 w ust. 2 dodaje się pkt 23 w brzmieniu: 23) pomoc doraźna. ; 8) w art. 19 ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. W przypadku gdy świadczenia opieki zdrowotnej w stanie nagłym są udzielane przez świadczeniodawcę, który nie zawarł umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej lub nie zawarł takiej umowy z instytucją ubezpieczeniową, w której jest ubezpieczona osoba wymagająca udzielenia świadczenia w stanie nagłym, osoba ta ma prawo do świadczeń w niezbędnym zakresie. ; 12
9) art. 23 otrzymuje brzmienie: Art. 23. 1. Świadczeniodawca, o którym mowa w art. 20 ust. 1, przekazuje co miesiąc instytucji ubezpieczeniowej, z którą zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, informację zawierającą liczbę oczekujących i średni czas oczekiwania obliczony w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 190 ust. 1. 2. Informacje o prowadzonych przez poszczególnych świadczeniodawców listach oczekujących, liczbie osób oczekujących i średnim czasie oczekiwania na udzielenie poszczególnych świadczeń opieki zdrowotnej oraz o możliwości udzielenia świadczenia przez innych świadczeniodawców posiadających umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej instytucja ubezpieczeniowa, która zawarła z tymi świadczeniodawcami umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, publikuje na swojej stronie internetowej, aktualizując je co najmniej raz w miesiącu. 3. Instytucja ubezpieczeniowa informuje na żądanie ubezpieczonego o możliwości udzielenia świadczenia przez świadczeniodawców posiadających umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z tą instytucją i średnim czasie oczekiwania na dane świadczenie. 4. Świadczeniodawca, na umotywowany wniosek właściwego organu instytucji ubezpieczeniowej, z którą zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, jest obowiązany dostarczyć niezwłocznie inne niż określone w ust. 1 informacje dotyczące realizacji obowiązków, o których mowa w art. 20 22. 5. W przypadku uzasadnionego podejrzenia niewykonywania lub niewłaściwego wykonywania przez świadczeniodawcę obowiązków, o których mowa w art. 20-22, właściwy organ instytucji ubezpieczeniowej, która zawarła z tym świadczeniodawcą umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, przeprowadza kontrolę w trybie art. 64. ; 10) art. 25 otrzymuje brzmienie: Art. 25. 1. Instytucja ubezpieczeniowa finansuje koszty leczenia lub badań diagnostycznych poza granicami kraju, udzielonych zgodnie z przepisami o koordynacji. 2. Prezes zarządu instytucji ubezpieczeniowej wydaje ubezpieczonemu lub osobie uprawnionej do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji, zwanym dalej "wnioskodawcą", na wniosek wnioskodawcy, jego przedstawiciela ustawowego lub małżonka, instytucji właściwej, instytucji miejsca zamieszkania, instytucji miejsca pobytu lub instytucji łącznikowej w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), zwanych dalej "podmiotem uprawnionym", zgodę na przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych albo kontynuację leczenia lub badań diagnostycznych w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), w przypadkach, o których mowa w przepisach o koordynacji. 3. Jeżeli stan zdrowia wnioskodawcy wymaga zastosowania środka transportu sanitarnego, prezes zarządu instytucji ubezpieczeniowej może wydać, na wniosek podmiotu uprawnionego zgodę na pokrycie kosztów takiego transportu: 1) do miejsca udzielenia świadczeń w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA); 2) do miejsca leczenia lub zamieszkania w kraju. 13
4. Zgoda na pokrycie kosztów lotniczego transportu sanitarnego może być wydana w przypadku określonym w ust. 3, jeżeli stan zdrowia wnioskodawcy wymaga natychmiastowego przetransportowania do miejsca leczenia albo jeżeli stan zdrowia wnioskodawcy wyklucza możliwość użycia zwykłego środka transportu sanitarnego. 5. Instytucja ubezpieczeniowa może sfinansować koszty transportu ubezpieczonego lub osoby uprawnionej do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji do miejsca leczenia lub zamieszkania w kraju - najtańszym środkiem komunikacji możliwym do zastosowania w aktualnym stanie zdrowia, gdy przewidywane koszty leczenia za granicą przewyższają koszty transportu i leczenia w kraju. 6. Decyzje, o których mowa w ust. 2-4 są ostateczne. Od tych decyzji przysługuje skarga do sądu administracyjnego. 7. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii organu nadzoru i Naczelnej Rady Lekarskiej, określi, w drodze rozporządzenia, sposób i kryteria ustalania dopuszczalnego czasu oczekiwania na wybrane świadczenia opieki zdrowotnej, uwzględniając aktualną, opartą na potwierdzonych dowodach naukowych, wiedzę i praktykę medyczną, kierując się potrzebą właściwej realizacji przepisów o koordynacji. 8. Minister właściwy do spraw zdrowia po zasięgnięciu opinii organu nadzoru, określi, w drodze rozporządzenia: 1) zasady oraz tryb składania i rozpatrywania oraz wzór wniosku, o którym mowa w ust. 2 i 3. 2) tryb pokrywania kosztów leczenia, badań diagnostycznych oraz transportu, o których mowa w ust. 2 i 3 - mając na względzie właściwe stosowanie przepisów o koordynacji, zasadność i skuteczność leczenia lub badań diagnostycznych poza granicami kraju, a także gospodarność i celowość wydatkowania środków publicznych. ; 11) art. 26 otrzymuje brzmienie: Art. 26. 1. Minister właściwy do spraw zdrowia może na wniosek wnioskodawcy, o którym mowa w art. 25 lub świadczeniobiorcy innego niż ubezpieczony, a także jego przedstawiciela ustawowego lub małżonka, skierować wnioskodawcę lub świadczeniobiorcę innego niż ubezpieczony do przeprowadzenia w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) leczenia lub badań diagnostycznych, których nie przeprowadza się w kraju, kierując się niezbędnością udzielenia takiego świadczenia w celu ratowania życia lub poprawy stanu zdrowia wnioskodawcy lub świadczeniobiorcy innego niż ubezpieczony. 2. Jeżeli stan zdrowia wnioskodawcy lub świadczeniobiorcy innego niż ubezpieczony wymaga zastosowania środka transportu sanitarnego, minister właściwy do spraw zdrowia może wydać zgodę na pokrycie kosztów takiego transportu: 1) do miejsca udzielenia świadczeń w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA); 2) do miejsca leczenia lub zamieszkania w kraju. 3. Art. 25 ust. 4 i 6 stosuje się odpowiednio. 14
4. Koszty leczenia, badań diagnostycznych oraz transportu, wynikające z ust. 1 i 2 pokrywane są z budżetu państwa. 5. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia: 1) zasady oraz tryb składania i rozpatrywania oraz wzór wniosku, o którym mowa w ust. 1 i 2. 2) tryb pokrywania kosztów leczenia, badań diagnostycznych oraz transportu, o których mowa w ust. 1 i 2 - mając na względzie zasadność i skuteczność leczenia lub badań diagnostycznych poza granicami kraju, a także gospodarność i celowość wydatkowania środków publicznych. 12) art. 26a uchyla się; 13) w art. 31 ust. 4 otrzymuje brzmienie: 4. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii organu nadzoru oraz Naczelnej Rady Lekarskiej, określi, w drodze rozporządzenia, wykaz gwarantowanych świadczeń lekarza dentysty, o których mowa w ust. 2 i 3, i materiałów stomatologicznych oraz rodzaj dokumentu potwierdzającego uprawnienia do tych świadczeń, uwzględniając dobro świadczeniobiorcy oraz możliwości płatnicze instytucji ubezpieczeniowych. ; 14) w art. 33 ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2 Skierowanie, o którym mowa w ust. 1, wymaga potwierdzenia przez właściwą instytucję ubezpieczeniową. ; 15) w dziale II tytuł rozdziału 4 otrzymuje brzmienie: Priorytety zdrowotne i programy zdrowotne ; 16) po art. 48 dodaje się art. 48a w brzmieniu: 48a. 1. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, priorytety zdrowotne mając w szczególności na uwadze stan zdrowia społeczeństwa oraz uzyskanie efektów zdrowotnych o najwyższej wartości. 2. Priorytety zdrowotne stanowią podstawę do podejmowania przez organy władzy publicznej, instytucje ubezpieczeniowe oraz inne podmioty sektora finansów publicznych decyzji w zakresie: 1) finansowania świadczeń opieki zdrowotnej; 2) inwestycji w aparaturę medyczną i infrastrukturę ochrony zdrowia; 3) realizacji i finansowania programów zdrowotnych. ; 17) w art. 54: a) ust. 4 i 5 otrzymują brzmienie: 4. Decyzję, o której mowa w ust. 1, wydaje się na wniosek świadczeniobiorcy, a w przypadku stanu nagłego na wniosek członków jego rodziny lub świadczeniodawcy udzielającego świadczenia opieki zdrowotnej, złożony niezwłocznie po udzieleniu świadczenia. 15
5. Wójt (burmistrz, prezydent) gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania świadczeniobiorcy może wszcząć postępowanie w celu wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, również z urzędu., b) uchyla się ust. 6; 18) w art. 55 ust. 3 otrzymuje brzmienie: 3. Na świadczenia opieki zdrowotnej udzielane poza godzinami pracy określonymi w umowie o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna, a w szczególności w dni wolne od pracy i w święta, z zastrzeżeniem stanu nagłego, instytucje ubezpieczeniowe zawierają odrębne umowy w rodzaju pomoc doraźna. ; 19) w art. 67 ust. 1-3 otrzymują brzmienie: 1. Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego uważa się za spełniony po zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego osoby podlegającej temu obowiązkowi do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, zgodnie z przepisami art. 74-76 ustawy oraz opłaceniu składki w terminie i na zasadach określonych w ustawie. 2. Osoba podlegająca obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego po zgłoszeniu, o którym mowa w ust. 1, uzyskuje prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych przez instytucję ubezpieczeniową wskazaną zgodnie z art. 77 ust. 2 pkt 1, z zastrzeżeniem ust. 3. 3. W przypadku zmiany instytucji ubezpieczeniowej, zgodnie z art. 97 ust. 3, osoby wskazane w zgłoszeniu uzyskują prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych przez nową wybraną instytucję ubezpieczeniową od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym dokonano zmiany instytucji ubezpieczeniowej. ; 20) w art. 68: a) ust. 5 otrzymuje brzmienie: 5. Osoba, o której mowa w ust. 1, zostaje objęta ubezpieczeniem zdrowotnym z dniem określonym w umowie zawartej przez tę osobę z instytucją ubezpieczeniową, jednak nie wcześniej niż z dniem opłacenia składki, a przestaje być nim objęta z dniem rozwiązania umowy lub po upływie miesiąca nieprzerwanej zaległości w opłacaniu składek, z zastrzeżeniem ust. 5a, b) po ust. 5 dodaje się ust. 5a: 5a. Umowy dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego nie zawiera się z osobą będącą w trakcie korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej, w szczególności z osobą znajdującą się w trakcie hospitalizacji. W przypadku zawarcia umowy wbrew powyższemu zastrzeżeniu nie obejmuje ona pokrycia kosztów świadczeń, których udzielanie rozpoczęło się przed zawarciem umowy. 21) w art. 77 w ust. 2: a) pkt 1 otrzymuje brzmienie: 1) wskazanie instytucji ubezpieczeniowej wybranej przez osobę zgłaszaną do ubezpieczenia zdrowotnego, b) uchyla się pkt 2; 16
22) w art. 78 otrzymuje brzmienie: Art. 78. Na wniosek organu nadzoru kontrolę w zakresie realizacji zadań ubezpieczenia zdrowotnego określonych przepisami ustawy przeprowadza: 1) minister właściwy do spaw zabezpieczenia społecznego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych; 2) minister właściwy do spraw rozwoju wsi w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. ; 22a) art. 79 otrzymuje brzmienie: Art. 79. 1. Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 10% podstawy wymiaru składki, z zastrzeżeniem art. 80 ust. 1 i art. 82. 2. Składka jest miesięczna i niepodzielna. ; 23) w art. 84 w ust. 3 dodaje się pkt 5 w brzmieniu: 5) wskazanie właściwej instytucji ubezpieczeniowej. ; 24) art. 87 i 88 otrzymują brzmienie: Art. 87. 1. Osoby i jednostki organizacyjne, o których mowa w art. 84-86, są obowiązane, bez uprzedniego wezwania, opłacić i rozliczyć składki na ubezpieczenie zdrowotne za każdy miesiąc kalendarzowy w trybie i na zasadach oraz w terminie przewidzianych dla składek na ubezpieczenie społeczne, a jeżeli do tych osób i jednostek nie stosuje się przepisów o ubezpieczeniu społecznym - w terminie do 15 dnia następnego miesiąca. 2. W przypadku rozliczania składek na ubezpieczenie zdrowotne od emerytur, rent, zasiłków przedemerytalnych i świadczeń przedemerytalnych oraz świadczeń pieniężnych dla cywilnych niewidomych ofiar działań wojennych jednostka organizacyjna Zakładu Ubezpieczeń Społecznych określona w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych: 1) nie przekazuje imiennych raportów miesięcznych; 2) wykazuje składki w odrębnej deklaracji rozliczeniowej. 3. Od nieopłaconych w terminie składek na ubezpieczenie zdrowotne pobiera się odsetki za zwłokę na zasadach i w wysokości określonych dla zaległości podatkowych. 4. Składki na ubezpieczenie zdrowotne: 1) osób wymienionych w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a i c-i, pkt 2-33 i 35 oraz w art. 68 są opłacane i ewidencjonowane w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych; 2) osób wymienionych w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. b i pkt 16 pobierających świadczenia emerytalno-rentowe z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz osób wymienionych w art. 66 ust. 1 pkt 34 są opłacane i ewidencjonowane w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego; 3) osób wymienionych w art. 66 ust. 1 pkt 36 są opłacane i ewidencjonowane w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. 5. Niezwłocznie, nie później niż w ciągu 3 dni roboczych od dnia wpływu składek na ubezpieczenie zdrowotne, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przekazuje pobrane składki na ubezpieczenie zdrowotne wraz z pobranymi odsetkami za zwłokę do właściwej instytucji ubezpieczeniowej. 17
6. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przekazuje pobrane składki na ubezpieczenie zdrowotne i należności pochodne od składek niezwłocznie do właściwej instytucji ubezpieczeniowej, nie później niż w ciągu 3 dni roboczych od dnia ich wpływu na rachunek, o którym mowa w art. 47 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w formie zaliczek, uwzględniając wskaźniki procentowe udziału przychodów poszczególnych instytucji ubezpieczeniowych w przychodach ogółem instytucji ubezpieczeniowych, przekazane przez organ nadzoru. 7. W przypadku zmiany instytucji ubezpieczeniowej, zgodnie z art. 97 ust. 3, składki na ubezpieczenie zdrowotne, o których mowa w art. 87 ust. 5 i 6 przekazywane są do właściwej instytucji ubezpieczeniowej po raz pierwszy za miesiąc styczeń roku następującego po roku, w którym dokonano zmiany instytucji ubezpieczeniowej. 8. Właściwa instytucja ubezpieczeniowa oraz organ nadzoru są uprawnione do nieodpłatnego dostępu do informacji znajdujących się w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych oraz w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o ubezpieczonym i opłacanej przez niego składce, przekazywanych do tej instytucji, w zakresie niezbędnym do realizacji ubezpieczenia zdrowotnego. 9. Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przekazują do właściwej instytucji ubezpieczeniowej oraz organu nadzoru dane niezbędne do realizacji ubezpieczenia zdrowotnego, w szczególności: 1) o ubezpieczonym oraz zgłoszonych do ubezpieczenia zdrowotnego członkach jego rodziny, o wysokości opłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz odsetkach za zwłokę, tytule ubezpieczenia oraz okresie, za który została opłacona składka nie później niż w ciągu 15 dni roboczych od dnia wpływu składek i odsetek oraz dokumentów umożliwiających ustalenie ich wysokości i rozdzielenie ich na ubezpieczonych; 2) sprawozdanie zawierające informacje, w podziale na poszczególnych ubezpieczonych, o należnej składce z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego, za dany kwartał nie później niż do ostatniego dnia drugiego miesiąca następującego po tym kwartale. 10. Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przekazują dane, o których mowa w ust. 9, w zakresie dotyczącym ubezpieczonych i członków ich rodzin, po przeprowadzeniu ich weryfikacji polegającej na stwierdzeniu ich zgodności z danymi objętymi ewidencją PESEL. 11. Do 10 dnia każdego miesiąca organ prowadzący centralną ewidencję PESEL przekazuje organowi nadzoru w formie elektronicznej, w formacie przekazywania danych uzgodnionym z organem nadzoru: 1) zbiór nowo nadanych w poprzednim miesiącu numerów PESEL i odpowiadające im: imiona, nazwiska i nazwiska rodowe oraz wskazanie rodzaju i numeru dokumentu potwierdzającego tożsamość danej osoby; 2) zbiór zawierający numery PESEL i odpowiadające im imiona, nazwiska i nazwiska rodowe osób, których zgon został zgłoszony w poprzednim miesiącu; 3) informacje o zmianie danych objętych zbiorami, o których mowa w pkt 1 i 2. 12. Minister właściwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego, określi, w drodze rozporządzenia: 1) szczegółowy zakres oraz sposób przekazywania do instytucji ubezpieczeniowych oraz organu nadzoru przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego danych, o których mowa w ust. 10, uwzględniając konieczność zapewnienia przekazywania informacji niezbędnych do realizacji ubezpieczenia zdrowotnego oraz 18
poufności przekazywanych danych; 2) terminy, zakres i tryb weryfikacji danych ubezpieczonych, o której mowa w ust. 11, oraz sposób postępowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w razie stwierdzenia ich niezgodności i tryb dokonywania niezbędnych korekt w przypadku stwierdzenia niezgodności przekazywanych danych, uwzględniając konieczność zapewnienia poufności przekazywanych danych; 3) szczegółowy sposób ustalania wysokości zaliczek, o których mowa w ust. 6, oraz sposób, tryb i terminy ich rozliczania, uwzględniając konieczność zapewnienia, że wysokość środków przekazywanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych instytucjom ubezpieczeniowym będzie możliwie najbliższa wysokości środków należnych. Art. 88. Koszty poboru i ewidencjonowania składek na ubezpieczenie zdrowotne potrącane są przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w wysokości 0,2 % kwoty tej części składek przekazanych do właściwej instytucji ubezpieczeniowej, które zostały zidentyfikowane, to jest przypisane do konkretnego ubezpieczonego wraz z tytułem ubezpieczenia, okresem za który została dokonana wpłata oraz wysokością tej wpłaty. ; 25) art. 90 otrzymuje brzmienie: Art. 90. 1. Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przeprowadzają kontrolę wykonywania obowiązków płatników w zakresie zgłoszenia ubezpieczonych do właściwych instytucji ubezpieczeniowych i opłacania składki. 2. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, na wniosek organu nadzoru, może zobowiązać Zakład Ubezpieczeń Społecznych do przeprowadzenia kontroli, o której mowa w ust. 1, określając jednocześnie jej zakres przedmiotowy i podmiotowy. 3. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi, na wniosek organu nadzoru, może zobowiązać Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego do przeprowadzenia kontroli, o której mowa w ust. 1, określając jednocześnie jej zakres przedmiotowy i podmiotowy. 4. Do zakresu kontroli, o której mowa w ust. 1, należy kontrola rzetelności: 1) zgłaszania do ubezpieczenia zdrowotnego osób objętych tym ubezpieczeniem; 2) deklarowanych podstaw obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne, prawidłowości obliczania, opłacania i odprowadzania składki. 5. Instytucje ubezpieczeniowe analizują uzyskane z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego dane, o których mowa w ust. 4, oraz występują z wnioskami do tych podmiotów. ; 26) art. 91 uchyla się; 27) dział V otrzymuje następujące brzmienie: DZIAŁ V Instytucje powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego Rozdział 1 Przepisy ogólne 19
Art. 96. 1. Zadania w zakresie powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego realizują instytucje powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego (instytucje ubezpieczeniowe), którymi są: 1) Publiczne Towarzystwa Ubezpieczeń Zdrowotnych, zwane dalej "Towarzystwami"; 2) Prywatne Towarzystwa Ubezpieczeń Zdrowotnych, zwane dalej Towarzystwami Prywatnymi. 2. Dopuszczalne jest używanie w obrocie: 1) w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 skrótu Publiczne TUZ ; 2) w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 skrótu Prywatne TUZ. 3. Instytucje ubezpieczeniowe realizują zadania, o których mowa w ust. 1, oraz działają na rzecz ubezpieczonych. 4. Instytucje ubezpieczeniowe, w zakresie i na zasadach określonych w ustawie, mogą realizować, jako zadania zlecone, zadania w zakresie zapewnienia dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej oraz finansowania tych świadczeń również dla osób innych niż ubezpieczeni. 5. W przypadkach, o których mowa w ust. 4, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, do praw i obowiązków osób innych niż ubezpieczeni stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące ubezpieczonych. 6. Do używania oznaczeń, o których mowa w ust. 1 i 2, są uprawnione wyłącznie instytucje ubezpieczeniowe. Art. 97. 1.Ubezpieczony może należeć do jednej instytucji ubezpieczeniowej. 2. Instytucje ubezpieczeniowe nie mogą odmówić nikomu, kto spełnia warunki określone w ustawie, objęcia obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym. 3. Ubezpieczony ma prawo do zmiany instytucji ubezpieczeniowej. 4. Zmiana instytucji ubezpieczeniowej może nastąpić jeden raz w ciągu roku kalendarzowego, z zastrzeżeniem ust. 7. 5. Zmiana instytucji ubezpieczeniowej następuje poprzez złożenie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, zgłoszenia aktualizującego zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego w zakresie wskazania instytucji ubezpieczeniowej. Przepisy art. 74 76 stosuje się odpowiednio. 6. Warunkiem skutecznej zmiany instytucji ubezpieczeniowej jest przekazanie zgłoszenia, o którym mowa w ust. 5, w terminie do dnia 30 czerwca danego roku. 7. Zmiana instytucji ubezpieczeniowej następuje od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym dokonano zgłoszenia. 8. Właściwa instytucja ubezpieczeniowa, po otrzymaniu z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego informacji o zmianie instytucji ubezpieczeniowej, informuje ubezpieczonego o uzyskaniu prawa do świadczeń w tej instytucji z dniem 1 stycznia. 9. W przypadku zmiany miejsca zamieszkania ubezpieczonego, nie stosuje się przepisów ust. 4, 6 i 7 oraz art. 67 ust. 3 i art. 87 ust. 7. Art. 98 1. Właściwa instytucja ubezpieczeniowa informuje ubezpieczonego, na podstawie sprawozdawczości przekazanej przez świadczeniodawców, o: 1) udzielonych świadczeniach opieki zdrowotnej w poszczególnych rodzajach i zakresach, 20