Rozdzia 2 Interfejs programu ArchiCAD Rozdzia 2: Interfejs programu ArchiCAD W tej cz Êci podrecznik opisuje widoczne na monitorze elementy Êrodowiska pracy ArchiCADa i pomaga zrozumieç, jakà rol pe nià poszczególne sk adniki programu. 1) Pasek Menu 2) Pasek Narz dziowy 3) Paleta Info 4) Paleta Narz dziowa 5) Okno Rzutu 6) Okno Przekroju/ Elewacji (P/E) 7) Okno Raportu Stanu 8) Okno Rysunku Detalu 9) Nawigator 10) Okno 3D 11) Okno Podglàdu Projektu 12) Okno zestawieƒ 13) Podglàd Nawigatora 14) Paleta Orientacji 3D 15) Paleta kontrolna 16) Paleta wspó rz dnych 17) Pasek Statusu 11
Okna ArchiCADa Istniejà trzy zasadnicze typy okien w ArchiCADzie: Okna konstrukcyjne, w których tworzony jest Model Wirtualnego Budynku (MWB), czyli: Okno Rzutu i Okno 3D. Oba te okna sà dost pne w trakcie pracy, zaê okno 3D mo na otwieraç w dowolnym momencie i zamykaç bez zamykania Projektu. Okna dodatkowe, pokazujàce specyficzne widoki MWB, u atwiajàce jego budowanie i dopracowywanie. Te okna sà generowane z elementów okien konstrukcyjnych. Mo na utworzyç dowolnà liczb interaktywnych okien Przekrojów/Elewacji (P/E), okien Detali, okien Fotoprezentacji czy Przeliczeƒ z danymi tekstowymi o projekcie. Okna pomocnicze wyêwietlajàce informacje o projekcie np. okno Notatek o Projekcie, Podglàdu Projektu czy Raportu. Rozmiar wszystkich okien w obu kierunkach jest dowolny. Na dolnym pasku wi kszoêci okien znajdujà si ikonki skrótów reprezentujàcych odpowiednie komendy opisane dalej. Uwaga: Okno, w którym otwarto do edycji obiekt GDL (lub biblioteczny) równie wyposa one jest w szereg specjalnych ikonek, które zosta y szczegó owo opisane w Rozdziale 8 pt.: Praca nad obiektami GDL. Okna konstrukcyjne Okno Rzutu Podstawowym obszarem pracy jest okno Rzutu, w którym obecny Projekt wyêwietlany jest w formie tradycyjnego, architektonicznego rzutu. 12 Okno Rzutu mo e zawieraç dowolnie du y obszar pracy. Przy pomocy skrótów znajdujàcych si na dole paska przewijania, lub komend z menu WyÊwietlanie i Okna mo na dowolnie przesuwaç i zoomowaç (skalowaç stopieƒ powi kszenia) wybrany fragment w obr bie przestrzeni rysunku. Jest to wyjêciowe okno dla eksportu rysunków do ró nych formatów plików W trakcie pracy w Oknie Rzutu dost pne sà niemal wszystkie funkcje z ruchomych palet i innych elementów interfejsu programu. Okno 3D W Oknie 3D wyêwietlany jest trójwymiarowy model Projektu lub jego cz Êci oraz wszelkie zmiany dokonywane zarówno w tym oknie jak i oknie Rzutu czy P/E (Przekroju/Elewacji). Model mo e byç reprezentowany w postaci aksonometrii
lub perspektywy. Mo na w nim równie tworzyç nowe obiekty oraz precyzyjne trójwymiarowe obrazy w dowolnej fazie projektu, tak e zoptymalizowane do wydruku. Okna Dodatkowe Okno Przekroju/Elewacji W Pasku Narz dziowym znajduje si narz dzie Przekroju/Elewacji, pozwalajàce na tworzenie dowolnej liczby przekrojów lub widoków elewacji sprz onych z odpowiednio ponumerowanymi i ponazywanymi Znacznikami Przekroju na Rzucie. Istniejà dwa tryby P/E: W trybie Modelu, zmiany dokonywane na P/E zostajà automatycznie wprowadzane w oknach Rzutu, 3D, innych P/E w momencie prze àczenia si do nich. Okno 3D jest sprz one z oknem Rzutu i P/E, zatem ka da zmiana dokonana w jednym z tych okien b dzie widoczna w oknie 3D i na odwrót. W oknie 3D mo e byç wyêwietlany ca y Projekt, lub tylko zaznaczone elementy. Dla ka dego typu reprezentacji trójwymiarowej (aksonometria, perspektywa) mo na wybraç odpowiedni sposób wyêwietlania: Blok, Szkielet, Ukrywanie Linii, Kolorowanie. Model trójwymiarowy mo e zostaç wyrenderowany dzi ki komendzie Fotoprezentacja lub wyeksportowany do ró nych formatów 2D lub 3D do dalszego opracowania. W Oknie 3D dost pna jest wi kszoêç komend i narz dzi konstrukcyjnych. W trybie Rysunku, elementy konstrukcyjne sà rozbite elementy p askie jak linie, uki i wype nienia. Zmiany dokonywane w tym trybie nie sà przenoszone na model. Mo na natomiast zaktualizowaç taki od àczony rysunek do ostatnich zmian dokonanych w modelu. 13
Aby w P/E przejêç do trybu rysunku nale y wybraç komend Od àczenie od Modelu z menu WyÊwietlanie/Przekrój/Elewacje. Na nag ówku okna, s owo Model zmieni si w Rysunek. Tej komendy NIE mo na cofnàç. W obu trybach mo na dodawaç p askie elementy graficzne, adnotacje, wymiarowanie. Szczegó y zosta y opisane w Rozdziale 4: Tworzenie Elementów. Okno Rysunku Detalu Narz dzie Detal z Palety Narz dziowej pozwala tworzyç rysunki detali z Rzutów Pi ter, P/E, modeli i rysunków planów, ka de w osobnym oknie. Okna Rysunków Detali sà po àczone z Rzutem lub P/E poprzez odpowiednie Znaczniki Detali, które sà numerowane i nazywane zgodnie z ustawieniami narz dzia. 14 Szczegó y zosta y opisane w Rozdziale 4: Tworzenie Elementów. Okna Obrazków 3D Przy pomocy komendy Fotoprezentacja mo na w oknie 3D utworzyç dowolnà iloêç fotorealistycznych obrazków aktualnego stanu projektowanego modelu. Obrazków 3D nie mo na modyfikowaç w ArchiCADzie. Mo na natomiast zapisaç je jako oddzielne pliki, niezale ne od Modelu. Obrazki Fotoprezentacji mogà byç eksportowane do programów graficznych w celu dalszej obróbki. Przy u yciu narz dzia Obszar zaznaczenia mo na wybraç cz Êç obrazka i wkleiç jako Obrazek do okna Rzutu lub P/E.
przechowywane w Bibliotece Obiektów opisy cech do poszczególnych elementów z listy. Obrazki Modelu sà wyszczególnione w menu hierarchicznym menu Okna razem z obrazkami otwartymi za pomocà komendy Plik/Otwórz. Uwaga: Ani okna z Obrazkami 3D utworzonymi w ArchiCADzie ani otwartymi poprzez Plik/Otwórz nie sà zapisywane jako cz Êç projektu, dlatego aby zachowaç wszystkie takie okna nale y zapisywaç je indywidualnie w oddzielnych plikach. Wi cej o Fotoprezentacji w Rozdziale 11: Przeglàd Poleceƒ Paska Menu. Okna Przeliczeƒ W ArchiCADzie istniejà ró ne sposoby wyêwietlania zestawieƒ iloêciowych z ca ego Projektu, zaznaczonych zbiorów elementów czy stref. W oknach Zestawieƒ Elementów i Komponentów wyêwietlana jest szczegó owa lista iloêciowa dla ca ego projektu, wybranej cz Êci lub jej podzbioru. Przy tworzeniu zestawienia, ArchiCAD odpowiednio przyporzàdkowuje Lista Stref wyêwietla dok adne zestawienie iloêciowe wszystkich stref Projektu lub tylko zanaczonych. Strefà mo e byç obszar rzutu, pokoi, grupy pokoi oraz wi ksza cz Êci projektu zdefiniowana przy pomocy Narz dzia Strefa. Dane zestawieƒ iloêciowych mogà byç eksportowane do plików w ró nych formatach w celu dalszej obróbki. Wi cej: Rozdzia 10: Opcje Przeliczeƒ Projektu. Okna Pomocnicze Istnieje grupa okien pe niàcych funkcj pomocniczà, w których wyêwietlane sà informacje o obecnym stanie projektu. Sà to: Notatki o Projekcie, Podglàd Projektu oraz okno Raportu. 15
Okno Notatek o Projekcie Okno dost pne jest z polecenia Okna/Notatki o Projekcie. Przy ka dym jego otwarciu zostaje aktualizowana data i godzina, zaê przy obecnej dacie i godzinie pojawia si znacznik kursora. Okno Notatek o Projekcie dzia a jak prosty edytor tekstów gdzie: mo na wpisywaç uwagi lub komentarze o projekcie dla wspó pracowników. notowaç i zapisywaç czas poêwi cony na danym etapie pracy projektowej. nale y w menu Opcje/Preferencje/Obraz 3D zaznaczyç pole Zapisz raport. W Oknie raportu, obok wszelkich operacji wejêcia/wyjêcia wyêwietlana jest równie nazwa i numer wersji wszystkich Dodatków za adowanych przy inicjalizacji Programu bàdê póêniej, poprzez Narz dzia/mened era Dodatków. Wszystkie notatki zostajà zapisane w Projekcie. Okno Podglàdu Projektu Mo na tutaj wkleiç dowolny obrazek np. Fotoprezentacj. Podczas otwierania Projektu pojawia si okno, w którym wyêwietlany jest równie podglàd Projektu co znacznie u atwia identyfikacj plików. Okno Raportu Aby w Oknie Raportu wyêwietlana by a na bie àco informacja o procesach zachodzàcych w projekcie, 16 WyÊwietlanie i OdÊwie anie Widoków ArchiCAD dostarcza szereg komend, którymi mo na zmieniaç zakres widoku aktualnego okna programu. Komendy te dajà pe nà kontrol nad widokami: mo na je powi kszaç oraz pomniejszaç, przesuwaç si w nich swobodnie lub przeskakiwaç do poprzedniego lub do zachowanego widoku. Mo na równie odêwie aç oraz przebudowywaç widoki. Wszystkie komendy sterujàce wyêwietlaniem mo na znaleêç w menu WyÊwietlanie oraz Okna, zaê do wi kszoêci z nich istniejà odpowiednie ikonki skrótów na dolnym pasku danego okna. Specjalne operacje powi kszania dost pne sà równie za pomocà scrolla (kó ka) myszki. Zoomowanie (powi kszanie lub zmniejszanie skali widoku) Dzi ki tej operacji mo na dowolnie powi kszaç lub zmniejszaç widok w danym oknie przy u yciu ró nych technik.
W ka dym oknie mo na: Wybraç z menu WyÊwietlanie komend Powi ksz lub Zmniejsz. Z kursorem Powi ksz (+) zaznacz prostokàt wokó danego detalu, który ma zostaç powi kszony do rozmiarów aktywnego okna. Przy pomocy kursora Zmniejsz (-) zmniejszyç ca y obecny widok do rozmiarów zaznaczonego prostokàta. adna z operacji nie zniekszta ca obrazu w adnym kierunku. Te same efekty mo na uzyskaç klikajàc myszkà na odpowiednie ikonki Powi ksz lub Zmniejsz z dolnego suwaka danego okna. Podwójne klikni cie na odpowiednia ikonk lub powi kszy lub zmniejszy dwukrotnie widok w oknie. W ka dym oknie mo na: przy pomocy myszki, kr càc kó kiem (scroll) w przód lub w ty odpowiednio powi kszaç lub zmniejszaç widok w oknie wokó punktu kursora. Uwaga: tà opcje mo na równie wykorzystywaç w palecie Podglàdu Nawigatora. Ten sam efekt dynamicznego zoomowania mo na uzyskaç poprzez klikni cie ikonki Zoom Specjalny na dolnym suwaku. Teraz ruch kursora do góry powi kszy, zaê do do u zmniejszy rozmiar widoku (analogicznie do obrotu kó ka myszy). Drugie klikni cie spowoduje zachowanie bie àcego widoku. klawisze + i - z klawiatury odpowiednio powi kszajà lub zmniejszajà widok. Podglàd Nawigatora s u y do operowania widokami. Szczegó owy opis jej mo liwoêci znajduje si w Rozdziale 3: Organizacja pracy i Nawigacja. Dodatkowo poprzez komend Dopasuj Zaznaczone z menu WyÊwietlanie, mo na powi kszyç obraz w oknie tak aby zaznaczone elementy maksymalnie wype ni y ramy okna. ZmieÊç w Oknie Ta komenda s u y do takiej zmiany skali odwzorowania, aby w danym oknie zmieêci y si wszystkie elementy Projektu. W ten sposób atwo sprawdziç, czy podczas r cznego wpisywania wartoêci lub operacji powielania przez pomy k nie zosta y wstawione elementy w odleg e obszary arkusza roboczego. Komend ZmieÊç w Oknie mo na wywo aç z menu WyÊwietlanie lub klikajàc na odpowiednià ikonk z dolnego suwaka aktywnego okna. Dla okien Zestawieƒ dost pna jest dodatkowo ikonka na dolnym suwaku z funkcjà ZmieÊç SzerokoÊç generowanej listy do obecnego rozmiaru okna. PrzemieÊç Mo na przesuwaç widok elementów bez zmiany ich wielkoêci poprzez: Wybranie komendy PrzemieÊç z menu WyÊwietlanie i przesuni cie ca ego wirtualnego arkusza kursorem w kszta cie D oni. Ca y widok zostanie przesuni ty bez zmiany stopnia powi kszenia. Klikni cie ikony PrzemieÊç z dolnego suwaka aktywnego okna uruchamia funkcj opisanà wy ej. U ycie Êrodkowego przycisku na trójprzyciskowej myszce, funkcja ta nie dzia a w widokach 3D. u ycie klawiszy z klawiatury numerycznej 4 (przemieêç w lewo), 2 (przemiesç w dó ), 6 (przemieêç w prawo), 8 (przemieêç w gór ). U ycie Palety Nawigatora Podglàdu zgodnie z opisem w Rozdziale 3: Organizacja pracy i Nawigacja. Uwaga: Widok w oknie mo na przemieszczaç o okreêlone wartoêci wpisywane z klawiatury oraz w trakcie przesuwania mo na u ywaç ograniczeƒ Ruchu Myszki aby przesuwaç widok w wybranym kierunku wzgl dem elementów lub geometrii projektu. 17
Zapisane widoki Szczególnym przypadkiem zapisanego widoku, jest WielkoÊç Naturalna, czyli taki sposób wyêwietlania obiektów w oknie aby ich wielkoêç by a taka sama jak na wydruku w konkretnej skali (ustawionej poleceniem Opcje/Skala Rzutu). W tym celu nale y albo w menu WyÊwietlanie zaznaczyç komend WielkoÊç Naturalna, albo na dolnym pasku aktywnego okna kliknàç na ikonk Poziom Powi kszenia (tutaj ustawia si widok w relacji procentowej do WielkoÊci Wydruku). Uwaga: Poniewa widoki 3D nie odnoszà si do skali, ta operacja nie jest dost pna w oknach 3D. Przy pomocy tej komendy mo na ustawiç pewne konkretne widoki i zapisaç je. Jest to funkcja przydatna gdy cz sto wraca si z jednego widoku do drugiego. Je eli zachodzi sytuacja, w której cz sto wraca si do jednego, konkretnego widoku, to celowe jest zapisanie go jako Widoku WyjÊciowego. W tym celu nale y z menu WyÊwietlanie wybraç komend Ustaw Widok WyjÊciowy. Widok ten jest zapisywany w Projekcie. Mo na zapisywaç kolejne widoki do póêniejszego wykorzystania klikajàc przycisk menu rozwijanego na dolnym suwaku aktywnego okna. Komendy menu rozwijanego pozwalajà na dost p, zmian nazwy oraz usuwanie zachowanych widoków. Aby cofnàç si do poprzedniego widoku po komendach: Powi ksz, Zmniejsz, PrzemieÊç, Widok WyjÊciowy 18 lub Dopasuj do okna, nale y wybraç z menu WyÊwietlanie komend Poprzedni Widok lub kliknàç na odpowiednià ikonk z dolnego suwaka aktywnego okna. W ten sposób mo na cofnàç si o 20 widoków. Mo na te przejêç do nast pnego widoku, wybierajàc z menu WyÊwietlanie komend Nast pny Widok lub klikajàc na odpowiednià ikonk z dolnego suwaka aktywnego okna. Przerysuj i Przebuduj Widok Po pewnych operacjach typu kasowanie lub przekszta canie, na ekranie mogà pozostawiaç na ekranie nieporzàdane Êlady. Jest to kwestia wy àcznie wyêwietlania, rysunki b dà wydrukowane prawid owo. Problem ten mo e byç skorygowany komendà Przerysuj z menu WyÊwietlanie, która wyczyêci ekran ze wszystkich nieporzàdanych elementów. Do bardziej gruntownego odêwie ania widoku w oknach s u y komenda Przebuduj, znajdujàca si w tym samym menu WyÊwietlanie. Przebudowanie Modelu 3D to wygenerowanie nowego modelu w miejsce starego.. Uwaga: DomyÊlnie, taki sam proces regeneracji zachodzi po aktywowaniu okna 3D lub po zmianie ustawieƒ w oknie 3D. Funkcj mo na wy àczyç w oknie dialogowym Opcje/Preferencje/Obraz 3D. W trakcie pracy na dynamicznym Modelu Przekroju w miejscu komendy Przebuduj pojawia si Przebuduj P/E Modelu. Przy pracy w tym oknie, podczas skomplikowanych modyfikacji (np. elementów bibliotecznych) zmiany nie sà wyêwietlane automatycznie. Aby odêwie yç obraz, nale y u yç komendy Przebuduj P/E Modelu. W trakcie pracy w statycznym oknie Rysunku Przekroju lub Detalu, sk adajàcym si tylko z p askich elementów w miejsce komendy Przebuduj pojawia si odpowiednio Przebuduj rysunek P/E lub Przebuduj rysunek Detalu. Te komendy odêwie ajà widoki 2D i oczyszczajà ekran z niepotrzebnych elementów.
Do kompletnego odêwie enia okna statycznego rysunku Przekroju lub Detalu s u y komenda odpowiednio: Przebuduj P/E z modelu lub Przebuduj rysunek Detalu z widoku êród owego. Te komendy odêwie ajà zawartoêç okien i wyêwietlajà aktualny stan modelu Wirtualnego Budynku. W tym procesie w miejsce wszystkich p askich elementów pochodzàcych z modelu wygenerowane zostanà nowe, aktualne. Oznacza to, e wszystkie dotychczasowe zmiany do elementów powsta ych z modelu wprowadzone po od àczeniu zostanà utracone, zaê dwuwymiarowe elementy dodane r cznie pozostanà na rysunku. Uwaga: W obu trybach Przekrojów/Elewacji, ArchiCAD odtwarza widok bez usuwania dodanych elementów graficznych. Dodatkowe opcje przebudowywania obrazu w oknach P/E i Rysunku Detalu dost pne sà w odpowiednich hierarchicznych menu znajdujàcych si w menu WyÊwietlanie. Mo na przebudowaç wszystkie okna naraz, bàdê poprzez komend Przebuduj zaznaczone przebudowaç tylko te okna, które odnoszà si do odpowiednio zaznaczonych na Rzucie znaczników przekrojów czy detali. Palety ArchiCADa Palety ArchiCADa pomagajà konstruowaç, modyfikowaç i umiejscawiaç elementy. Ka da z palet mo e byç wywo ana lub zamkni ta indywidualnie przy pomocy hierarchicznego menu Palety z menu Okna. Cztery g ówne palety (Narz dziowa, Info, Wspó rz dnych i Kontrolna) mogà zostaç wywo ane przez komend Poka tylko g ówne palety. Kszta t mo e byç dostosowywany indywidualnie w menu Opcje/Dostosuj. Paleta Wspó rz dnych Paleta Wspó rz dnych jest aktywna podczas pracy w ka dym z okien konstrukcyjnych. DomyÊlnie, wyêwietlana jest w dolnej cz Êci ekranu. Paleta Wspó rz dnych: pokazuje dok adne wspó rz dne kursora zarówno we wspó rz dnych kartezjaƒskich jak i biegunowych. pozwala na r czne wpisanie dok adnych wartoêci liczbowych poszczególnych wspó rz dnych. zawiera ikonki kontrolne Poczàtku uk adu wspó rz dnych, Siatki i Grawitacji. Dok adniejszy opis tych funkcji znajduje si w Rozdziale 3: Organizacja projektu i nawigacja. Paleta Kontrolna Paleta Kontrolna zawiera wiele pomocy rysunkowych dost pnych poprzez ikonki i jest aktywna wy àcznie podczas 19
pracy w którymkolwiek z Okien konstrukcyjnych. DomyÊlnie, paleta ta wyêwietlana jest w dolnej cz Êci ekranu, tu nad Paletà Wspó rz dnych. Ikony na palecie to odpoweidnio, od lewej do prawej: Metody Konstrukcyjne Wzgl dne (MKW), które wymuszajà po o enie kursora pod zadanym kàtem lub rysowanie bàdê edycj w zadanej odleg oêci. Pozwala to na umiejscawianie koƒców elementów linearnych pod zadanymi kàtami. Sposoby przyciàgania kursora decydujà o sposobie zachowania si kursora wzgl dem innych elementów. Funkcja ta uaktywnia si po rozpocz ciu rysowania wektora. ZawieÊ grupowanie pozwala prze àczanie pomi dzy edycjà ca ych grup elementów lub ka dego elementu osobno. Magiczna ró d ka pozwalajàca na tworzenie nowych elementów o kszta cie obrysu ju istniejàcego obiektu. Specjalne punkty przyciàgania okreêlajà miejsce chwilowego punktu przyciàgania okreêlonej cz Êci kraw dzi elementu. Pozwala to na umiejscawianie elementów w charakterystycznych punktach lub zadanych od nich odleg oêciach. Przy maksymalnym rozwini ciu palety (rysunek poni ej) pojawia si Okno podpowiedzi, w którym wyêwietlane sà instrukcje w ka dym momencie rysowania lub edycji. Wi cej szczegó ów odnoênie tych technik znajduje si w Rozdziale 5: Techniki rysowania i edycji. 20 Opis Magicznej Ró d ki znajduje si w Rozdziale 4: Tworzenie Elementów. Paleta narz dziowa Paleta narz dziowa domyêlnie zlokalizowana jest w lewej cz Êci okna Rzutu i zawiera ró norodne narz dzia do wyboru elementów, konstruowania trójwymiarowego, rysowania p askiego oraz wizualizacji. Przy domyêlnych ustawieniach Palety narz dziowej, niektóre ikonki reprezentujàce narz dzia sà zgrupowane w menu rozwijanym, widocznym po naciêni ciu w aêciwej ikony. Uwaga: Oprócz standardowego zestawu narz dzi, w Palecie narz dziowej mogà pojawiç si dodatkowe narz dzia, w zale noêci od zainstalowanych dodatków. Lokalizacja tych narz dzi na Palecie narz dziowej nie mo e byç zmieniana przez u ytkownika.
Paleta Info DomyÊlnie, Paleta Info jest zlokalizowana po lewej stronie ekranu i wyêwietlana jest tylko podczas pracy w którymkolwiek z Okien konstrukcyjnych. Na Palecie Info widoczne sà równie Metody Geometrii i Wstawiania charakterystyczne dla danego narz dzia. Wi kszoêç z nich nie jest dost pna w korespondujàcych oknach dialogowych ustawieƒ narz dzi. W odró nieniu od okien dialogowych ustawieƒ narz dzi (rysunek poni ej), na Palecie Info nie sà wyêwietlane nag ówki zak adek oraz opisy sà maksymalnie uproszczone.w menu Pomocy mo na w àczyç dymki pomocy (Mac) lub podpowiedzi (PC) u atwiajàce nauk poszczególnych komend. W menu Opcje/Dostosuj mo na zdefiniowaç iloêç i kolejnoêç informacji wyêwietlanych na Palecie Info. Wi cej szczegó ów znajduje si w Rozdzia 6: Ustawienia projektu i programu. Uwaga: W przypadku zaznaczenia wielu elementów naraz, wyêwietlane zostajà informacje odnoênie ostatnio zaznaczonego elementu. W przypadku nak adajàcych si elementów, nale y konsekwentnie klikaç kursorem (narz dziem strza ka) w dane miejsce, a na Palecie Info pojawi si informacja dotyczàca àdanego elementu. Przy wielu zaznaczeniach mo na wcisnàç ikon korespondujàcego narz dzia i po klikni ciu zaznaczy si w aêciwy obiekt. Okna dialogowe Ustawieƒ Narz dzi Na Palecie Info wyêwietlana jest informacja albo o domyêlnych parametrach aktywnego narz dzia, bàdê narz dzia dotyczàcego ostatnio zaznaczonego elementu. W Palecie Info znajduje si skondensowany widok okna dialogowego ustawieƒ w którym mo na bezpoêrednio zmieniaç atrybuty i parametry. Okna dialogowe Ustawieƒ Narz dzi nie sà paletami, sà za to dost pne z poêrednictwem Palety Narz dziowej lub z Palety Info. Zawierajà one grup ustawieƒ okreêlajàcych sposób wyêwietlania i parametry elementów tworzonych danym narz dziem. Okna dialogowe Ustawieƒ Narz dzi mo na otworzyç poprzez: podwójne klikni cie na ikonk danego narz dzia w Palecie Narz dziowej. klikni cie na ikonk narz dzia na Palecie Info. 21
naciêni cie klawisza strza ka w lewo z klawiatury (nie dotyczy wersji 8.1 i wy szych). wybranie komendy Zmiany/Ustawienia Narz dzia (Ctrl+T). klikni cie elementu prawym klawiszem myszki (Windows) lub klikni cie elementu przy wciêni tym klawiszu control (MacOs) i wybranie ustawieƒ narz dzia z pojawiajàcego si menu kontekstowego. Nag ówek okna dialogowego wyêwietla typ elementu, zaê zawartoêç okna odnosi si albo do aktualnych ustawieƒ narz dzia, albo do zaznaczonego elementu. Aby uniknàç nadmiernego gromadzenia si rozwijanych zak adek, nale y w menu Opcje/Preferencje/Okna dialogowe i palety zaznaczyç automatyczne zwijanie wczeêniejszych zak adek i/lub rozwijanie nast pnych coraz wy ej na ekranie. W menu Opcje/Dostosuj mo na okreêliç liczb i kolejnoêç rozwijanych zak adek ustawieƒ narz dzi. Wi cej szczegó ów znajduje si w Rozdziale 6: Ustawienia projektu i programu. Nawigator i Podglàd Nawigatora Nawigator i Podglàd Nawigatora to dwie oddzielne palety u atwiajàce poruszanie si po projekcie. DomyÊlnie, obie palety wyêwietlane sà po lewej stronie ekranu. Ustawienia ka dego narz dzia sà zorganizowane poprzez szereg zak adek, które przez klikni cie na ich nag ówek rozwijajà si lub zwijajà. Paleta Nawigatora mo e pracowaç w trzech trybach, które mo na prze àczaç klikajàc na odpowiednià ikonk w górnym lewym rogu palety. Te trzy tryby pracy to: Nawigator, Edytor Widoków i Kolporter. 22
W trybie Nawigatora dost pny jest ogólny widok struktury Projektu z atwym dost pem do rzutów poszczególnych kondygnacji, P/E, rysunków detali, widoków 3D, list zestawieƒ i innych okien. W trybie Edytora Widoków mo na zarzàdzaç typami widoków aby uzyskaç atwy dost p do typowych rodzajów rysunków jak np. architektonicznych, ogrzewania-wentylacji-klimatyzacji, instalacji, aran acji wn trz. atwo te zdefiniowaç zestawy rysunków, które majà zostaç wys ane do programu PlotMaker. W trybie Kolportera mo na publikowaç zestawy widoków poprzez zapisywanie, udost pnianie w internecie, drukowanie lub plotowanie. Paleta Podglàdu Nawigatora: Pokazuje podglàd wybranej pozycji z Nawigatora. JeÊli adna pozycja nie zosta a wybrana, pojawia si widok wyjêciowy projektu Pozwala na powi kszanie widoku ró nych cz Êci projektu. Ustawia projekcje 3D. WidocznoÊç palet Nawigatora i Podglàdu Nawigatora mo e byç równie kontrolowana poprzez klikni cie na odpowiednie ikonki na dolnym suwaku okien Rzutów, 3D i Zestawieƒ. Po klikni ciu myszkà w obszar roboczy paleta Nawigatora znika z ekranu. Aby zachowaç palet Nawigatora otwartà na sta e, nale y kliknàç na ikonk Pinezki w prawym górnym rogu. Wi cej informacji w Rozdziale 3: Organizacja pracy i nawigacja. Wi cej informacji o funkcjach Kolportera w Rozdziale 9: Praca w zespole projektowym. Paleta Orientacji 3D Ta paleta widoczna jest wy àcznie podczas pracy w Oknie 3D i pozwala na: Poruszanie si w przestrzeni 3D w czasie rzeczywistym Prze àczanie pomi dzy trybami projekcji i nawigacji Umieszczanie i edycj kamer i Êcie ek animacji. O ustawieniach obrazu 3D czytaj równie w Rozdziale 3: Organizacja pracy i nawigacja. Palety dodatkowe Oprócz wymienionych wy ej palet g ównych, niektóre narz dzia ArchiCADa posiadajà swoje palety dodatkowe, które domyêlnie nie sà wyêwietlane. Mogà byç wywo ywane lub ukrywane odpowiednimi komendami z menu Okna. Paleta Ulubione zawiera list zapisanych kombinacji narz dzi wraz z ich ustawieniami. Dzi ki temu, dana kombinacja narz dzi mo e byç przywo ana w dowolnej chwili. Wi cej informacji o funkcji w Rozdziale 4: Tworzenie Elementów. Paleta Narz dzia zakreêlacza projektu zawiera wpisy, które zaznaczajà kolorem elementy Projektu do poprawek lub uwag projektowych. Funkcje zakreêlania projektu sà omówione w Rozdziale 9: Praca w zespole projektowym. Paleta Raport adowania bibliotek pokazuje nazwy problematycznych plików elementów bibliotecznych oraz stan adowania obiektów z internetu lub z sieci. Wi cej szczegó ów w Rozdziale 7: Zarzàdzanie Bibliotekami. Paleta Zaznaczenia pozwala na przechowywanie i wywo ywanie grupy zaznaczonych elementów, a tak e nazywanie danej grupy, zmienianie tej nazwy, usuwanie i sortowanie dodanych grup. Paleta Prze àcznik Warstw pozwala zmieniaç niektóre ustawienia warstw bez koniecznoêci otwierania okna 23
dialogowego Parametrów warstw. Wi cej o warstwach w Rozdziale 3: Organizacja pracy i nawigacja. Paleta Informacji o Elemencie wyêwietla informacje o wymiarach i iloêci elementów zaznaczonych na Rzucie. Patrz Rozdzia 10: Opcje Przeliczeƒ Projektu. Palety podr czne Palety podr czne sà wyêwietlane automatycznie podczas rysowania lub edycji. Paleta mo e podà aç za kursorem w sposób ciàg y lub wskakiwaç na ostatnio zajmowanà pozycj. Mo na wybraç w aêciwe ustawienie w oknie dialogowym Opcje/Preferencje/Okna dialogowe i palety. Paleta zamyka si automatycznie na koƒcu ka dej operacji. ZawartoÊç komend palety zale y od typu zaznaczonego elementu, typu aktywnego okna i od tego czy zaznaczony zosta wierzcho ek, czy kraw dê elementu. Pasek menu i Menu kontekstowe Pasek menu jest wyêwietlany na górze ekranu. Ka de menu jest dost pne przez ca y czas dzia ania programu, lecz jego zawartoêç i dost pnoêç poszczególnych komend mo e si zmieniaç w zale noêci od typu aktualnie wyêwietlanego okna i dost pnoêci narz dzi dodatkowych. Komendy niedost pne w danej chwili wyêwietlane sà na szaro. Menu kontekstowe mo e byç wywo ane poprzez klikni cie na zaznaczony element lub na pustym obszarze w oknie konstrukcyjnym, P/E, oknie Detalu lub wybranej pozycji z palety Nawigatora za pomocà prawego klawisza myszki w Êrodowisku Windows a w MacOs przy klikni ciu myszkà z przytrzymaniem klawisza Control. Menu kontekstowe zawsze zawiera komendy majàce zwiàzek z danym elementem lub sytuacjà. Przyk adowe zastosowania Palety Pomocniczej: konstruowanie lub edycja wielobocznego elementu przeciàganie ca ych elementów lub ich wierzcho ków poziome lub pionowe rozciàganie elementu w oknie 3D obrót, odbicie lustrzane, podniesienie lub powielenie elementu Przechodzenie mi dzy dwoma trybami, transformacji oraz modyfikacji, odbywa si za pomocà ostatniej ikonki na palecie przedstawiajacej rysunek stropu ze strza kà. Szczegó y mo liwych operacji przy pomocy Palety Podr cznej znajdujà si w Rozdziale 4: Tworzenie Elementów oraz Rozdziale: Techniki rysowania i edycji. 24 W Êrodowisku Windows, Pasek narz dziowy mo e byç równie wyêwietlany pod Paskiem menu wraz z szerokim zakresem skrótów do cz sto u ywanych komend i dzia aƒ Uwaga: Zarówno skróty przypisane do komend z paska Menu jak i paska Narz dziowego mogà byç odpowiednio dostosowywane, opisane zosta o to dok adniew Rozdziale 6: Ustawienia u ytkownika w projekcie i w programie.