pozory. zuzycia i pozory istnienia skutecznego systemu nadzoru a potem oslabiac te narzgdzia probuiqc caly czas wykazywad jak nadz6r i kontroie przeszkadzaiq w dzia{alnosci a przede wszystkim 2e ta dzialalnos6 ( produkcja plyn6w do mycia szyb ) iest wazniejsza ni2 bud2et paistwa, zdrowie spoleczenitwa warka z korupcja izwiqzkami mafijnymi iwymaga zwolnienia z podatku alkoholu etylowego nawet kosztem ogromnych strat bud2etu i mimo ze alkohol do spryskiwaczy mo2na zastqpi6 innymi substytutami. lstotq oszustwa jest stworzenie pozor6w istnienia stanu ktorv w rzeczywistosci nie istnieje. przykladem jest tu ska2anie alkoholu etylowego w latach 2004-2007... Z analizy przepisow i innych dokument6w ( pism urzgdowych, receptur, norm zakladowych, stanowisk urzgd6w statystycznych, wlr-6w iip. ) wynika 2e alkohor w Polsce, w latach 2004-2007, praktycznie skazany byl zwykle nieskutecznym ilatwym do usunigci Srodkiem ska2aiqcym o nazwie benzoesan denatonium (,,Bitrex,,) Bitrexu mo2na bylo pozby6 sig z alkoholu wieloma metodami o '")u^,u. wspom inano. W przypadku przeniknigcia na rynek konsumpcyjny 2le ska2onego r nrewystarczaiqco nadzorowanego alkoholu technicznego zagrozony jest nie tylio budzet paristwa i zdrowie spoleczenstwa czy rodimy przerysi gorzelniczy i spirytusowy lecz wiele innych sfer czy norm i filar6w zycia gospiodarczego i spolecznego. zagro2enie takie wystgpowalo na bardzo wysokim poziomie w latach 2004-2007 i powodowalo: a) bardzo du2e straty finansowe budzetu paristwa spowodowane wypieranrem przez alkohol techniczny, uzdatniony do spo2ycia, wyrobow konsumpcyjnycn z zaplaconqakcyzq, b) niszczenie wolnorynkowej konkurencji na rynku alkoholu konsumpcyjnego r.generowanie strat legalnych podmiotow ( gorzelnie i przemysl spirytusowy, sklepy prowadzqce legalny handel alkoholem itp.), bardzo powazne zagro2enie dla zdrowia i 2ycia konsumentow czgsto nieswiadomych trujqcych i szkodliwych wfa6ciwo6ci wyrobu kt6ry im siq sprzedaje zamiast alkoholu spo2ywczego (spo2ycie zanieczyszczonego metanolem czy chloroformem alkoholu powoduje nie tylko wzrost zagrozenia Zycia a nawet zgon czy wystqpienie licznych chor6b ale tak2e w wvniku narkotycznego dzialania tych substancji przyrost liczby patologii,wypadkow, absencji oraz wzrost kosztow spolecznych z tym zwiqzany ), d) znaczne przesuniecie konsumpcji w kierunku nielegalnych a przez to stosunkowo tanszych napoi wysokoprocentowych powoduje aikoholizm w wiefu grupach spolecznych i prowadzi do wzrostu zwiazanvch z alkoholizmem patologii ( wzrasta zagro2enie dla rodziny, potqguje siq rozw6j przestgpczo6ci izwigksza liczba aspolecznych zachowafi co powoduje wzrosi koszt6w spolecznych leczenia iwalki z zagro2eniem ) e) finansowanie znacznymi nielegalnymi Srodkami pienig2nymi licznych grup przestepczych czgsto o charakterze mafijnym co umo2liwia ich ciqgly rozw6j i ulatwia podejmowanie prob korumpowania urzqdnik6w i politykow Jto zwyt<le skutecznie utrudnia walkg z procederem, f) poniewa2 media informujq od 2004r o rozwoju procederu powoduje to spofeczne utrata zaufania do organow panstwa, 2l
s) h) zawozony jest interes nie. tyrko porski are i rynku Unii Europejskiej bo nie opodatkowany i prawdopodobnie nie_wystarczaiqco rub calkowicie ni"sr,"rony alkohol etylowy ( czy przestgpczodka2ony ) pizenika n, pod. rynuk,.ij;;;ty; przykryciem r62nych wyrobow ( rownie2 w postaci poaro-uionycfr markowych wodek lub tak zwanych wyrobow regionalnyih jak,,lqcia Sf iwowita,; czy Inne regionalne,,nalewki,, spirytusie ). bezkarnos6 i ogromne dochody oszust6w powoduje ciqgle doskonalenie i rozw6j procederu oraz rozwoj skutecznych metod oszukiwania panstwowych slu2b, powstawanie_ silnych finansowo grup lobbingowych kt6,re ;;t; do dalszego oslabienia kontrori nad arkohorem-ora z rozwoju roznycrr gatezi nielegalnych,,dzialalnosci" np. powstawanie nielegalnych iozlewni dr;ka;;i falszywych znakow akcyzy, rozwoju. sieci nieregarriej dystrybucji artorroiu itp. co dodatkowo pogrgbia stan patorogiczny idemorariiulb spoteczerist*orjz zald6ca zd.rowe stosunki gospodarcze czym podwa2a zaufanie do skutecznosci i mo2liwo6ci regulacyjnych paristwa a w niekt6rych dziedzinach ;;;;;y: oslabia i degeneruje struktury paristwa. Mozna postawic tezg 2e etyrowy arkohor przemysrowy w o wiere mniejszym stopniu bgdzie kierowany nielegalnie do konsumpcji goy: - arkohor jest ska20ny.tak 2e uniemo2riwia to jego spo2ycie a Srodki ska2aiqce s4 trudne do zrikwidowania rub utrudnione jest ich oitjoienie j t"r.i prryfiu"k mozna osiqgnq6 jedynie ska2aiec alkohol zestawem odpowiednio dobranych sroorow ska2ajqcych w tym r6wniez w wyniku calkowitego ska2enia). -. alkohol zosrar zu2yty do wytworzenia innych wyrobbw tak 2e zostal zwiqzany chemicznie lub carkowicie zrikwidowany w nowym wyrobie. sytuacja ta rzeczywistosci leinak w niema miejsca gdy2 pod szyldem zuzvcia ( likwidacii jedynie ) przer6b iuitgpr' " alkohoru na inne wyroby nadar go za*ree1q;lcz$g:q to *yrooy skladai4ce sig z g6% arkohoru etvroweqo i nieririerkich domieszek innych substancji :JyzEgych czqsto jedynie jako.pretekst do przekwarifikowania w takim przypadku arkohoru winien byc nadar, w nowym wyrobie, "ui"go *y.nr. skutecznie skazony a zawartosc ska2arnik6w i warunki zwornienia n"o"t naozorowane.,t ri"".n,". - alkohol, od kt6rego nie zostara.zapracona akcyza, jest pod starq podatkowych kontror4 slu2b szczeg6rnie co do spelnienia warunk6w iwornienia ( nawet jiy;est czgsciq wyrobow ze stawka,'zero', ). - istnieiq iasne i skuteczne pzepisy prawa pozwaraiqce uzyskac i egzekwowac wymienione wy2ej kryteria :,.i.t!j"]1 efektywne i.skuteczne przepisy prawa sankcjonujqceodkazanie tub :,[1?li :jyj"weso, oslabianie dziafania inajdujqcych,6 ;-;;, Srodkow ska2ajqcych lub niedokonanie zgloszeh czy utrudnienie nadzoru. - okre6lono jasno warunki zwolnienia co w przypadku ich niespelnienipozwata sprawnie i skutecznie naliczy1, podatek akcyzowy. Paistwo dbajqce o swoj bud2et, o interes publiczny, spoleczny i gospodarczy i o zdrowie spoleczenstwa wzmacnia wszystkie wymienrone wyze1 bariery. W Polsce w okresie 2004_2007 interesy te byiy stosun'kowo zabezpieczone sfabo i istnialy sprzyjaiqce warunki dra'rearizaiy oszustw i, dzialalnosci ur"y.o*y"n grup przestgpczych w rezurtacie czego arkohor niewqtpriwie ilosciach w duzycn kierowany byl na rynek spo2ywczy 22
Podstawowq metod4 stosowanq na Swiecie pozwalajqcq znacznie ograniczyc nielegalne,,przekierowywanie" alkoholu przemyslowego na rynek spo2ywczy ( w tym wtorny przerob alkoholu przemyslowego na spozywczy ) jest rzetelne iskuteczne skazanie alkoholu czyli takie kt6re na pewno zaistnialo i kt6re rzeczywiscie uniemo2liwia spozycie skazonego alkoholu oraz uniemo2liwia latwe i proste pozbycie siq z alkoholu Srodk6w ska2ajqcych llo56 uzytych Srodk6w ska2ajqcych nie musi by6 reglamentowana gdyz nie zagra2ajq one zdrowiu ludzi i zwykle nie obni2ajq warto6ci i jakosci u2ytkowej wyrob6w przemys{owych ( chemikaliow ). Je2eli alkohol zostanie nieskutecznie ska2onv to nale2y spodziewai sig 2e wyrob przemyslowy ze wzglgdu na pokusg ogromnego zysku bgdq wtornie przerabiane i alkohol w nim zawarty bqdzie kierowany do spo2ycia. Sfabe ska2enie alkoholu technicznego rodzi konieczno6c bardzo skrupulatnei kontroli dalszvch etapow ieqo przetw6rstwa i obrotu ( co podwvzsza kosztv nadzoru ). Szczegolnej kontroli ska2enia iwarunk6w zwolnienia winien byc poddawany alkohol kt6rego skazenia dokonano poza Polskq i UE zawarty w importowanych wyrobach przemyslowych gdyz proces jego ska2enia z oczywistych wzglqdow nie jest nadzorowany przez slu2by krajowe ijest jedynie deklaratywny. Kontrola ska2enia winna opiera6 sig na obligatoryjnym i reprezentatywnym pobieraniu proby dla calej partii transportowanego towaru szczeg6lnie 2e zwolnienie dotyczy czgsto setek tysigcy a nawet milionow zlotych dla jednej partii importowanego towaru. Na podstawie dzisiejszej wiedzy mo2na twierdzid ze w Polsce, po wejsciu w 2ycie nowej ustawy o podatku akcyzowym tj. od 1 maja 2001 do kofca 2007r. nie sprostano skutecznie zadaniu ochrony rynku konsumpcyjnego przed naplywem alkoholu etylowego wt6rnie odzyskiwanego z wyrobow przemyslowych. Bylo to wynlkiem tzw.,,era" Bitrexu jako samodzielneqo Srodka ska2aj4cego ktora trwala w Polsce praktycznie a2 do 2007r. Walka z procederem nielegalnegodkazania i uzdatniani alkoholu wiqzala skutecznie potencjal organow Scigania i organ6w celnych odci4gaj4c je od 2rodel tej patologii. Walczono ze skutkami a nie z przvczvnami ziawiska Do stanu og6lnej pqtologii w obszarze alkoholu, poza naplywem ogromnych ilosci (jak siq ocenia prawdopodobnie blisko 20-25 ml litrow rocznie ) slabo skazonego i nie opodatkowanego alkoholu importowanego w wyrobach przemyslowych, przyczynil sig krajowy niedoskonaly system nadzoru nad skazaniem alkoholu krajowego i dalszym jego obrotem w tym praktyczna likwidacja szczeg6lnego nadzoru nad alkoholem,,zuzylym" gdy w rzeczywistosci zu2ycie alkoholu nie nastqpowalo. Niestosowano w praktyce do niekt6rych wyrob6w wymogu art. 30 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym by produkcja i przetwarzanie ( tj przer6b i zu2vcie) wyrob6w akcyzowych zharmonizowanych odbywalo sig wylqcznie w skladach podatkowych! Wszystko to umo2liwialo swobodne dzialanie, na rynku alkoholu, nieuczciwych przedsigbiorc6w oraz zwyklych oszust6w i pospolitych przestgpcow. Zdarzalo sig 2e przedsigbiorcy na oczach slu2b pahsiwowych odka2ali alkohol lub nie dokonywali jego wlasciwego ska2enia (adekwatny przyklad ponizej). 1,)
*:t:?^-ii:il1#,::':.j"i::;.#f :ffi.g:^ 23, srudn ia 2003 r o podatku,il1,*iiii;:,;":fl [:t[i::;j"',t:*nillii:fi 1"'-fi #,T.",*,.. # :12"231;:flr"?X1,.;:l p-ooatiowesj-;,;; i:';,,:?i"['i#'6;yr"r? i wvkonani ;-H,.:l;ffi,1"df,.3iii11-",,?Jf,l"i*sisbardzo :?y1lvr*iozni.r,';??",'j"'#:#; j;i*5l.:ii":'::!!':1,,ffi, wewn a trzwsporn :i':il?il;il otowo - n a bytv.r, l'fr i" " ^, ::r:dy:?l**.ji $j" :,i!i-"tt ;::'",h:"*liht " F# *j'l::t." "r" o g:tr:i#;: ". r ii" --- -- cel6w przemvsrowvchti "# a, k o h o, u ""tttnt;t:;"j:ili::ue-pze:tepczycrr. stalv sii ff:,^ru{"!:,"?#iiii:l'.:;i,!(;^'j',"},';3 li ztzwaooaikow;';;ti,:,:?{r_iil#jl-ffi [S'"..?*".;r';#";lr,tf.Xpo"r,oo,q ::::2yi"!:i'::!##imv*[lh:n'h::*'rTi*. Jak zostanie wvk i zewnetrzne ri;;; 6i;1 :ffi :T:f"i::ff przypadkach il H,?fkgy:h miejsce wewnetrzne #'$":.:i':i;:ii,i:r::cowan i';;,;;;;;:" w jednej z izb cetnvch,,_, oparcie, _";il"n*,;hi*[,;# :ffi,tiqi,ii,_:l"?:ffiid,owo ffi :;.il,:;1y":d:r1i.jxf li-ffi#-ffi vrnrsterstwa ;#;J;; ffif ;:#f i.",,,i;;li",.ye.yririowanj p,.i"l"j#ti"ri.,o* l:i[il#:^q!i!';,1"::.::rooe't"i'ou-p";:',:3#i niezbsd-nych dalekie i"j',ffiy# l",1.?,"".;;. #;",:'ffi1#,1,*l;*;:;y*gt,l*;h::z_ or" r"j#ilyljstwa, rolneso Mimo ewidentner #i:l:q#,,ffi l".dh:li':i,[htrff ffi :]:? j*!:i:,"ffi"iifl ; lyll: o" u t.itoil ";,;"J?:-'"X:Tf T SS $rx,g a tcyzowes o li -u.v*,;, ;ffi "lxt:.*1,u5tr;;xilff " i" " i" iyfr:'f_#il,t#"'#u:lilldi,xfi ',",", r,#jjlo,'i,1.#;#:y: dtraciai ;e; #.;;; m e ta n o r u r o o " *" il 1 ", r i r o sc i s u b s ta ""j, o "*" ri"["r?"",jrl "j:,r"#rrj ; : i, ]X,:Jff =*,",u,?j;l:'ff :ff ijl:-lir.ly,rrowadz4cdziatatn< '"{ffi1r".h:.j.;$t':d;fffi ll-;ruff #Tth{i j",f ffi nll## ##itriiirgd's'",j#';,:?j1;:j# *hii#: an I
W przedmiotowej specyfikacji w o96le nie okre6lono ilosci zawartego w rozcienczalniku alkoholu ( co w przypadku wymiaru podatku utrudnia obliczenie jego ilo6ci a tym samym wymiar podatku ) a ponadto wpisano abstrakcyjn4 zawarto6c Bitrexu ( 2 g na jeden dm3 chyli 1 litr rozciericzalnika ) ijeszcze bardziej kuriozalnq zawartosc alkoholu izopropylowego ( 3 litry w jednym dm3 czyli 3 litry alkoholu izopropylowego w jednym litrze rozcienczalnika!!) Swiadczy to 2e dokumentacja ta byla sporzadzana w oderwaniu od wyrobu i byla calkowicie nierzetelna a posiadanie jq pzez podmiot i okazaniem w czasie kontroli bylo kompletnym lekcewazeniem slu2b fiskalnych i prymitywn4 pr6bq wprowadzenie w blqd organu kontrolujqcego ( w rzeczywisto6ci jak wykazaly pobrane pr6by rozcienczalnik zawieral alkohol ktory nie m6gl by6 uznany za ska2ony zgodnie z wymogami dotyczqcymi zwolnienia alkoholu od akcyzy ). Podmiot objeto kontrol4 podatkowe. W zwalczaniu oszust6w podatkowvch pamietai nale2v ze istota oszustwa akcyzoweqo zawsze bylo iiest nie uiawnianie orqanom celnvm faktvczneqo stanu lub skladu wyrobu zwolnioneqo od akcvzv ktorv zwvkle r6zni sie w rzeczvwistosci znacznie od stanu deklarowaneqo ita wlasnie r62nica iest 2r6dlem plvnacvch z oszustwa korzvsci. W chemicznym znaczeniu alkohol etylowy to organiczny zwiqzek chemiczny (C2H50H) ktory otrzymuje siq w wyniku fermentacji alkoholowej lub syntezy chemicznej. Alkohol etvlowv iest Srodkiem odurzaiacvm o dzialaniu narkotvcznvm ita wla6ciwo66 stanowi gl6wnv powod zainteresowania wvrobem iieqo spo2vwania przez ludzi. U2ywany jest r6wnie2 do produkcji ro2nego rodzaj6w chemikaliow (rozpuszczalnik6w, Srodk6w myj4cych czy antybakteryjnych, podpalek do grilla itp. ) ale nie jest w ich skladzie niezbednie koniecznv. Ponadto u2ywamy alkoholu etylowego do produkcji octu, kosmetyk6w, lek6w itp. a tak2e do celow medycznych w szpitalach i aptekach. Niczym nie uzasadnione jest prze6wiadczenie o potrzebie ograniczania ilosci uzywanych Srodkow skazaj4cych czy substancji ska2ajecych np. ze wzglqd6w zdrowotnych czy ekonomicznych. Srodki ska2ajqce u2yte nawet w kilkusetkrotnvch dawkach ponad aktualnie okreslone jako minimalne z reguly nie sa szkodliwe dla ludzi a jedynie skutecznie uniemo2liwiajq spo2ywanie alkoholu (np. odstraszajqc zapachem, smakiem czy powodujq przy probie przelknigcia odruchy wymiotne) oraz slu2q do ostrzezenia nie6wiadomego konsumenta 2e wypija on alkohol nie przeznaczony do spo2ycia Substancje skazajqce umo2liwiajq ponadto organom kontrolnym szybkie odro2nienie alkoholu skazonego (przemyslowego) od nieska2onego. Srodki skazajqce nie s4 r6wnie2 znaczqco kosztowne i na pewno koszty te sa znikome w obliczu wartosci kt6re sq nimi strze2one. Srodki isubstancje ska2ajqce z racji swojej nieszkodliwosci dla ludzi mogq wigc byc, dodawane do alkoholu w dowolnych i du2ych ilo6ciach oraz w licznych wzajemnych kombinacjach zwykle tak dobranych by skutecznie uniemo2liwii spo2ycie a co najwa2niejsze by uniemo2liwii proste zlikwidowanie tych Srodkow i substancji czyli odka2enie alkoholu. W obliczu tei og6lnodostepnei wiedzv niczvm nie uzasadnione bylo (z pozvcii interesu panstwa ) utrzvmvwanie w latach 2004-2007 zqodv na skazenia alkoholu dla cel6w fiskalnych iednvm Srodkiem ska2aiacvm. 25
P atrzqc z pozyqi dochodow bud2etowych ska2anie winno byc skuteczne. Wbrew pozorom ten sam interes przyswieca krajowym podmiotom gospodarczym produkujqcym zar6wno alkohol spo2ywczy jak i alkohol przemyslowy (ska2ony). Ot62 u2ycie do cel6w podatkovvych ( zwolnienia ) slabych Srodk6w ska2aj4cych ma negatywny skutek dla kondycji polskiego gorzelnictwa ( poza podmiotami pokatnie partycypujqcymi w nielegalnych zyskach ze slabo ska2onego alkoholu). Dzieje sig tak dlatego 2e te same ( slabe i wadliwe ) Srodki ska2ajqce akceptowane sq r6wnie2 w celu uznawania za skazony alkoholu importowanego I nabywanego wewnatrzwspolnotowo. Alkohol np. importowany czy nabyty jako stosunkowo slabiej nadzorowany ( np. ska2anie w kraju jest pod szczeg6lnym nadzorem a ska2enie w wyrobach importowanych jest jedynie deklaratywne ),,wygrywa" z racji swoich,,walor6w",,konkurencjg" na rynku nielegalnego alkoholu i szybciej wypiera rodzimy alkohol zar6wno przemyslowy jak i spozywczy co powoduje spadek zam6wien na alkohol krajowy. Tak wiec ka2de zwiekszenie..silv" importowanvch czv nabvtvch wewnatrzwspolnotowo powoduie nie tvlko posrednio wzrost wplyw6w do bud2etu i likwidacie r62nvch innvch zaqro2erl ale tez zwiekszenie konku rencvino6ci ska2oneqo alkoholu kraioweqo. Z kolei oslabianie Srodk6w skazajqcych ibrak nale2ytego nadzoru nad wyrobami szczeg6lnie z importu ize stawkq,,zero" akcyzy nara2a bud2et i zdrowie konsument6w w Polsce i Unii Europejskiej oraz niszczy krajowe gorzelnie i legalny rynek alkoholu spo2ywczego. Patologie w obrocie alkoholem przemyslowym mo2na zwalczac poprzez zmiang przepisow ( w tym ustawy o podatku akcyzowym i ustawy o Slu2bie Celnej i przepisdw wykonawczych co wlasnie jest realizowane ). W latach 2004-2007 wyroby przemyslowe krajowe i pozakrajowe zawierajqce zwykle ponad 95% slabo skazonego alkoholu etylowego byly hitem iliderem szybkiej sprzeda2y. Sprzedawaly sig bez finezyjnych opakowan, bez reklamy, blyskawicznie i,,na pniu" zapewniajqc szybki zysk wtajemniczonym firmom. Sygnaly o kryminogennej sytuacji i nieprawidlowosciach dotyczqcych obrotu alkoholem etylowym naplywaly lawinowo z ro2nych Srodowisk ( sluzb paristwowycn, urzqdnikow, medi6w, posl6w czy od szeregowych obywateli ) i kierowane byly do roznych adresatow i decydentow. Byly to zar6wno pojedyncze glosy urzqdnik6w jak i analizy, opracowania isprawozdania, apele praktyk6w iekspert6w, interpelacje poslow, anonse prasowe i audycje telewizyjne. Panowala wrgcz og6lna wiedza o dzialaniach oszustow iglosno artykulowana Swiadomo56 2e Bitrex jest calkowicie nieskuteczny jako samodzielny Srodek ska2aj4cy i2e w obiegu spozywczym pojawily siq ogromne ilosci alkoholu etylowego ze Sladami Bitrexu i bialym osadem bqdqcym wynikiem jego wytracania. Potwierdzalo to wadliwo66 ska2ania i ulomno66 nadzoru nad alkoholem skazonvm. Zdarzaty sig skargi i sygnaty opisujqce przestepstvva i falszerstwa oraz-liczne nieprawidlowo6ci przy skazaniu alkoholu etylowego kt6re trafialy ( w latach 2005-2007 ) do wysckich urzednik6w paristwowych, jak np. w grudniu 2005r., bezpo6rednio do Prokuratora Generalnego czy jak np. w roku 2006 ze Strazy Granicznej do Ministerstwa spraw wewnqtrznyc i Administracji czy jak w roku 2007 kierowane bezpo6rednio przez urzgdnikow Slu2by Celnej do Szefa Sluzby Celnej. W 2006r., jak wynika z dokument6w sejmowych, skierowana zostala do Ministra Finans6w specjalna i wyra2na interpelacja poselska ( patrz zal. nr 24) w sprawie nieprawidlowo6ci i,,mafijnego wt6rnego obrotu" alkoholem na rvnku spozywczym. 26
Od roku 2004, ska2ony alkohol ro2nymi sposobami pr6bowano wvlaczvc spod szczeq6lneqo nadzoru podatkoweqo. Tworzono r62ne specyficzne wyjqtki jak np. dla alkoholu rozlewanego do butelek jednolitrowych i zabarwionego (nietrwalym) fioletem krystalicznym. W 2005r. zlikwidowano calkowicie nadz6r szczeg6lny nad zwolnionvm afkoholem skazonym z chwilq jego,,zu2ycia"(po zakoficzeniu procedury zawieszenia ) mimo 2e zu2ycie alkoholu w rzeczywisto6ci nie nastqpowalo. Trudno powiedzie6 czy nie posiadano w6wczas SwiadomoSci 2e zu2ycie alkoholu to wg. siownika jqzyka polskiego jego,,likwidacja" lub,,zniszczenie" co w przypadku produkcji chemikali6w nie ma w rzeczywistosci miejsca. Slowo,,zu2ycie" uzyte w rozporz4dzeniu w sprawie procedury zawieszenia poboru akcyzy ijej dokumentowania winno siq traktowad literalnie gdy2 nie zdefiniowano go dla potrzeb tego rozporzqdzenia. ( prawidlowe bylo by w tym przypadku zastosowanie adekwatnego dla sytuacji rzeczywistej slowa,,przer6b" lub ewentualnie szerszego pojqcia jakim jest,,przetwarzanie" ). W rzeczywisto6ci nierzetelnie skazony 96%-owy alkohol etylowy przekwalifikowywano na czqsto zupelnie abstrakcyjne wyroby przemyslowe (w odniesieniu do praktycznych i oczekiwanych wlasciwo6ci czy przydatno6ci wyrobu oraz ilosci dodawanych do niego skladnikow ). Poza przemyslowymi wyrobami akcyzowymi ze stawkq,7eto",,,produkowano" czqsto nie akcyzowe wyroby skladajqce sig praktycznie w calosci z alkoholu jak np. - koncentrat antybakteryjny ( PKWIU 24.20.14-50.00) - pasty do czyszczenia motocykli i6rodki pielggnacyjne do karoserii samochodowych ( PKWIU 24.51.43-89.10 ) Powyzsze wyroby zawieraly 96% -wv alkohol czyli byly w praktyce jedynie zanieczyszczonym spirytusem ( patz zal. nr 35 i nr 41 ). Odmienna i calkiem nie przystajqca do podatkowej definicji alkoholu jest definicja alkoholu etylowego zawafta w ustawie z dnia 2 marca 2001r. o vvyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzan iu wyrob6w tytoniowych. Ju2 ten powod powinien by6 wystarczaj4cy do nie odwolywania siq do przedmiotowej ustawy w ustawach podatkowych. W rozumieniu niniejszej (,,rolniczej" ) ustawy ( patrz art 2 ) alkohol etylowy oznacza p I v n alkoholovw uzyskany w wyniku destylacji po fermentacji alkoholowej produkt6w rolniczych albo plvn alkoholowv uzyskany w sposob syntetyczny Ustawa byla od poczqtku do6c niechlujnie skonstruowana iwewngtrznie niesp6jna co niewqtpliwie ju2 wczesniej moglo sprzyja6 naduzyciom. Uzywa sig np. w ustawie r6wnolegle do zdefiniowanej nazwy,,alkohol etylowy" niezdefiniowanej nazwy,,spirytus" ( co oznacza wg. slownika j.polskiego wysokoprocentowy roztw6r wodnv alkoholu etylowego ) sugerujec nieslusznie ze skazanie o kt6rym mowa w art. 9 ust. 1 tyczy sig wyiqcznie alkoholu etylowego zawartego w spirytusie czyli w wodnym roztworze wysokoprocentowym a nawet, czytajqc literalnie przepis, 2e wylqcznie dotyczy spirytusu. Slabo doprecyzowano w ustawie jeden z najwa2niejszych dla skutecznosci ska2ania zapisow a mianowicie zapis art. 10 ust. 2 ktory brzmi,,srodki skazajqce przed ich zastosowaniem musza byi zbadane w celu ich identyfikacji" nie precyzujqc kto dokonuje identyfikacji. Poniewa2 usta'wa normuje wykonywanie dzialalnosci gospodarczej w zakresie wyrobu alkoholu etylowego w tym jego skazania wydaje sig 2e odpowiedzialnos6 za skazenie i tym samym za identyfikacjq Srodka ska2ajqcego ponosi w calo6ci podmiot dokonujqcy skazania mimo 2e np. identyfikacji dokona inny podmiot na zlecenie ska2ajecego czy zamawiajqceg o alkohol. 27
Nie wiadomo czy minimalne ilo6ci Srodkow ska2ajqcych okre6lone na podstawie wspomnianej ustawy w rozporzqdzeniach Ministra Rolnictwa i Rozwolu Wsi w sprawie Srodk6w dopuszczonych do ska2ania alkoholu etylowego byly kiedykolwiek weryfikowane przez ekspertow np. z zakresu Zywienia (lub czy np. byly weryfikowane ptzez Ministerstwo Finans6w gdy zapadla decyla by u2y6 je dla potrzeb zwolnief podatkowych!!!). Nie wiadomo tym samym czy wymienione w rozpotzqdzen iu srodki ska2aj4ce i podane ilo6ci minimalnego ich u2ycia byly uwiarygodniane iczy rzeczywi6cie uniemo2liwiaia (!) one spo2vcie alkoholu etyloweqo nimi ska2oneqo. Nieznane sq zadne badania iopinie ekspert6w w tym zakresie a poczynione przez autora ustalenia nie doprowadzily do ujawnienia 2adnej ekspertyzy pozwalajqcej dowiesc 2e okreslone w rozporzqdzen iu minimalne ilo6ci wymienionych tam Srodk6w ska2ajqcych rzeczywi6cie uczyniq alkohol niezdatnym do spozycia. Mimo ogromnego znaczenia i wagi, jakim jest ska2anie alkoholu etylowego dla bud2etu pafistwa, bezkrytycznie oparto sie w 2004r., podczas konstruowanra przepis6w ustawy o Stu2bie Celnej i ustawy o podatku akcyzowym (a nastgpnie przepisow wykonawczych do tych ustaw), na rolniczej ustawie o wyrobie alkoholu etylowego otaz wytwatzaniu wyrob6w tytoniowych bazujqc ryzykownie na nie sprawdzonych pod katem trwalo6ci iskutecznosci Srodkach ska2ajqcych w tym na b{qdnej iniezgodnej z Polskimi Normami, a wynikaj4cej z tej ustawy, procedurze pobierania przez pracownik6w kontrolowanego podmiotu jakosciowych prob wyrobu gotowego jakim byl alkohol etylowy ska2ony co czynilo takie pr6bv bezwartosciowe i nieskuteczne dla celow dowodowvch. Bezkrytycznie opierano siq na ustawie o wyrobie alkoholu etylowego przy konstruowaniu przepisow wykonawczych istotnych dla nadzoru i kontroli podatkowej a tyczqcych produkcji alkoholu etylowego ijego ska2ania i to nie tylko np. okreslaj4c warunki zwolnienia ale np. w zakresie newralgicznych zadan nadzorczych Slu2by Celnej okreslonych w rozporzqdzeniu w sprawie wykonywania szczegolnego nadzoru podatkowego np. wprowadzajqc do protokolu ska2ania adnotacje o pobranych przez podmiot pr6bach na podstawie ustawv o wvrobie alkoholu etvlowego (mimo 2e proby te byly calkowicie nieprzydatne dla cel6w nadzoru iw postqpowaniu podatkowym czy karnym -skarbowym!!). Nie przewidziano miejsca w protokole ska2ania na odnotowanie pobrania wa2nej pr6by pozyskiwanej w ramach kontroli sznp z zaznaczeniem np. numeru protokolu pobrania proby. Wz6r protokolu ska2ania sugerowal 2e pobrano probg alkoholu skazonego ( 0,5 lub 0,05 ) przydatna do kontroli ska2ania gdy tymczasem nie bylo to w rzeczywisto6ci prawdq. Pr6ba zgodnie z ustawe miala byc jedynre przechowywana w podmiocie i obligatoryjnie niszczona po uplywie 3 miesiecy ijako pobrana przez pracownikow kontrolowanego podmiotu ( i niezgodnie z wymogami PN ) nie nadawala siq np. do cel6w podatkowej kontroli podmiotu. Biorqc pod uwagq interes bud2etu pafstwa nale2alo, w 2004r., stworzy6 samodzielnie ( silami MF ) prawidlowe standardy nadzoru i kontroli nad produkcja i ska2aniem alkoholu etylowego. Ska2anie alkoholu etylowego dla cel6w podatkowych jest bardzo istotnym zagadnieniem fiskalnvm kt6re nie powinno byc bezkryty czn ie regulowane wylqcznie w oparciu o'odrebne i niedoskonale czy wtecz wadliwe przepisy stworzone dla potrzeb innych sektor6w. Gdy pojawily siq w roku 2006 ostrzegawcze wystqpienia posiow (interpelacja nr 3116 - zan. nr 24) i proby uzyskania odpowiedzi na pytanie dlaczego rozporzedzenie ministra wlasciwego do spraw finans6w publicznych tak reguluje 28
oq sprawy skazania ze,,umozliwia to funkcjonowanie mafiineqo svstemu wt6rneqo obrotu alkoholem" stosuiec tylko jeden srodek skazaiqcy- d-gg-taki o ktorym wiadomo 2e z latwo6ciq mozna go wytr4ci6 czy draczego skraca sig nadzor jedynie sznp do momentu skazenia arkohoru tym samym utjtwialqc dzia\ania oizustow i. przestgpc6w czym MF,,rezygnuje z dochod6w z tytulu podatku akcyzowego,, to owczesny podsekretarz stanu odpowia dalqc z upowaznienia ministra, * cz6*c, 2006r., stwierdzil ze opracowano juz projekty rozporzqdzen kt6re zmieniq t*.trn (odpowiedz na interperacje - zar. nr 25) sygnarizuiec tym samym ze jest on znany i winien ulec zmianie. Jednak wzmiankowane projekty rozporzedzen nie staly sig, przez co najmniej naj bli2sze 15 m iesiecv, r ozporzqdzeniami obowiqzujqcymr. w swojej odpowiedzi minister nawiqzar do ustawy o wyrobie arkohoru etylowego otaz wytwarzan iu wyrobow tytoniowych. zacylowal tam do56 0sobliwe stanowisko resortu rornictwa:,,probrem nieregarnego wytwarzania napojow alkoholowych na bazie skazonego arkohoru rub arkohoru etyrowegodzyskiwanego np. z srodk6w zapobiegaiqcych zamarzaniu szyb nie re2v pj stronie srodkow Byla to oczywisto6d gdy2 zawsze oszrsto*@.ny zysk stanowiqcy roznice pomiqdzy wyrobem opodaikowanymi i bez podatku ( w tym przypadku akcyza nale2na panstwu ). Dalej MR RW sugerowal 2e takie o)iatania nie da sie weliminowac co byro stanowiskiem niewlasciwym w paristwie prawa. z udzielonej odpowiedzi mozna wnosi6 2e to nie fatarne przepisy prawa i pozorowane skazanie ale podatek akcyzowy jest winny i2 niekt6rzy przediig'brorcy i pospolici przestepcy odkazaiq alkohol i tworzq mafijny system dysirybucji aliohoru technicznego na rynek spo ywczy. wlasnie takie rekcewa2enie sygnal6w ostrzegawczych (w tym rownrez lekcewa2enie urzgdnik6w syg_narizuiqcych nieprawidlowosci) i zwrei<anie z radykarne zmiane przepis6w umo2liwilo dalszq realizacjg a wrgcz udoskonalanie metod oszustw akcyzowych. Nale2y zaznaczyc 2e niektore istotne element qszustw akcyzowych zostaly ju2 w 2005 i2006 roku zidentvfikowane i byly one opisane i sygnalizowane przelo2onym i sluzbom kontroli wewngtrznej w odpowiednich dokumentach., Jak sig szacuje, w wyniku truvania opisan ej wy2ej patologii, straty bud2etu panstwa siqgaly rocznie kirku miriard6w zlotych lnie riczqc stiai spotecznycn i gospodarczych ). Zyski z handlu alkoholem nalezne bud2etowi panstwa kumulowara prawdopodobnie wqska grup_a Majemniczonych przedsigbiorc6w ( wytworc6w czy importerow ) i pomniejsi detariczni przestgpcy ioszusci ktorzy bezposr"dnio i.kry"," handlowali nim jako arkohorem spozywczyam. zyski niewqtpriwie byiy wykorzystywane do stosowania specjalnych form ochrony w tym robbingu, utrzymywania koizyitnego stanu prawnego, oslabiania kontroli i nadzoru a rowniez z duzym prawdopodobieristwem cer6w korupcyjnych rub dra potrzeb tzw.,,dzierenia srg zyskiem". Nale2y pamigtac ze poza srodkami skazai4cymi rozne substancje dodawane w minimalnych ilo6ciach i wylqcznie w celu sprosiinia wymogom przekwalifikowanra alkoholu na wyr6b o innym symbolu pkwiu czy cn- m-ogq nie zosta6 nawet zauwazone przez oszukiwan eg o konsumenta. 29
. Usuwanie Srodl. aikfr l[i:#:ffgffi':###x+; ii#lf :$;J?{?T?IT"',;',f 1TiU'^11'3?.''.'-3+-,,^,..._9..ryrnie tych Srodk6w nie jest zabronic ;:i[ilix!:;.1,."j;1{:tff :i-h"i,li1it"""!o;ff jsi,x,ll; "-'""5;#;'.fi '"',,lffi ljo51l1j,,t{fi,?#::_eif l.:,,"".["ilfi iffi #J:il:iig:';1t*",1. *#,11,",1 bsdzie powodo*"i''il*.,"nie nowesojioiiiq,"n qn*'5'ilff.,"!i"';?"[.ffi i"':jy]:[:?"lc'i]ririil"-j-; ffiil'j""u:?iffi'j-ilff', jit!ffi!ffi";;*ffi ix,i; --*v,;ilil' ja,koh o "o";,fl[,'jt r iil i"rh ll -'1'y3.9 ;,*,o",ilt#l',?iil"-""5i,f "..: '*S;ffi *iil*fl":.'""j:,ffi "!ifl;:t"" y,:;::;,:mm;:,;j#:riti!xff,.d1,'",*rtrq* ;i,'",,,#i *'nnvr:11?-di;;;ffi ff;;i"zjffi '"ij"'o?;i'l;:i-'1x;ff ";;'"ffi :,""f "?';.*rr.i.tnitx1"ti.,!n"ollil" w dalszej czssci ) di ' ll{:y" n " 0,";;;;; ; " "'::l"#, J T::%t jff. di:: i1;!;:11 :1fl"X1![",::]il],"",3:,%i'":LH itf#tru#;,*itr*]i]i^^^^^ -Vnlil ;:. *i #1:f,,il:i q1*:i*::a;rr,",r.ffi {}i Fakt ujawnieni; N.'','r'u t" ott""::1.:^yi9]e rafecej ";;;iil;"j#:;i:n,, -"' " vv"'a'1c rorskr' kilku kitk, orzvnaau^.^. przypadk6w moze _^-,. Swiadczyc ".'".i,ji#j#[' ip:il""r'g::nvm i rzeczvwistv, r:l j;'ffi :;t#y'f*f F'T,$[",g"i11{;rh1:!t] Tssy+*s+p*r*,,f.X","f:'n:l "; :*i lil "* y'!x lijo rsprryrusu il n"*'# 96%). tr.nou r,_*,, q# y"?l#:11iei;j::'"ffj. ft #{f ""fl n y :,-,,-u,y, o l:n " zs o d n i e ";" ::l;,iff :*U".:#"::i. j J,::id; oi,.,,l I llijl o we " ri,r, s o-. r,lt-n u g o *.r,irunv#"r,"i,j,l,r'!llltii,.jwniez opisany.. w ostatnim, e'\qzw"u!rl tr,;lri.;,',#q:i{i:l[x',j"^ffi f,q:h#!][nf!"#:.*sff i,"i#li,",i_1rgi:ffi ili;kilil;u"*;"j?;;;#il-." 8ffi 'J-"'fl:ld1':ffi "ff J:::*,.d;;#"J??f;;;:ili"(i!;,,i"'*i 30
Sl 5. Przvklad praktvcznv obrazuiacv nieprawidlowo5ci przv ska2ania alkoholu etvloweqo inadzorze teqo ska2ania oraz ich skutki. W dniu kwietniu 2005r. w lzbie Celnej I powstala eksperymentalnie pien,usza w Polsce samodzielna kom6rka wspomagajqca dyrektora izby celnej o nazwie Wieloosobowe Stanowisko ds. Szczeg6lnego Nadzoru Podatkowego. Komorka m.in. miala koordynowai dzialania kt6rych celem bylo poprawianie skutecznosci nadzoru nad wyrobami akcyzowymi isygnalizowanie slabych stron tego nadzoru co moglo sprzyjad oszustom akcyzowym. Czlonkowie trzyosobowego zespolu w ramach realizacji swoich zadafi dokonali w dniu 18.05.2005 r. na polecenie zastepcy dyrektora izby celnej jednodniowego przegl4du dokumentow dotyczqcych skladu podatkowego firmy X. (w ktorym skazano alkohol etylowy ) za okres luty-kwiecien 2005r. pod katem prawidlowo6ci prowadzenia stalego nadzoru podatkowego m.in. nad procesem ska2ania alkoholu etylowego. Zaledwie jednodniowy przeglqd dokument6w, mimo wcze6niejszych licznych wewnqtrznych kontroli funkcjonalnych i 22-dniowej (!) kontroli instytucjonalnej referatu kontroli wewngtrznej urzgdu celnego ujawnil bardzo powazne zaniedbania kt6re zostaly opisane w sprawozdaniu z dnia 23.05.2005r. ( nr. 35-SNP-9270-89/2005 ). Wykazano, na podstawie stanu zastanego i zobrazowanego w dokumentach, 2e nie mozna bylo jednoznacznie uznac i2 podmiot X. w rzeczywistosci wyprodukowal alkohol etylowy skazonv. Przykladowo we wszystkich protokolach skazania jako osobg dokonujqcq ska2ania i bgdecq pracownikiem firmy X. wpisywano osobe calkowicie postronna i nie zatrudniona w tei firmie. Jak sig potem okazalo byla to osoba Swiadcz4ca uslugg przewozowq dla firmy kt6ra dokonywala zakupu alkoholu skazonego i mogla by6 zainteresowana nie prawidlowym ska2eniem alkoholu. Oczywiste bylo 2e protokoly skazania z racji wpisania w nie os6b postronnych staly sig dokumentami nigrzetelnymi iwadliwymi co wykluczalo uznanie ich jako dow6d na zaistnienie czynno6ci na okoliczno66 kt6rej zostaly sporzedzone. Nie Swiadczylo to jeszcze Ze alkohol w rzeczywisto6ci nie zostal skazony jednak po kilkunastu miesi4cach w dalszych badaniach innych dokument6w i pr6bek produktu (alkoholu skazonego ) jednoznacznie wykazano nie skazenie duzych partii alkoholu. Akta weryfikacyjne podmiotu X. zatwierdzono pomimo calkowitego pominigcia w nich opisu procesu technologicznego i postgpowania technicznego dotyczqcych przebiegu ska2ania alkoholu etylowego co w praktyce utrudnialo prawidlowe nadzorowanie tego procesu i bylo r6wnie2 niezgodne z obowiqzuj4cymi przepisami. Stwierdzono fakty wvdawania na zewnatrz, po identyfikacji, naczyn z Srodkami ska2aj4cymi ito podmiotom dla ktorych dokonywano ska2enia inastgpnie uzywanie tych Srodk6w bez ponownei identyfikacii a takze brak rzetelnej kontroli nad produkcjq wyrobu finalnego ( czyli produkcj4 alkoholu etylowego ska2onego ) w tym calkowite zaniechanie bie2aceqo badania probek wvrobu finalneqo w ramach wvkonvwanvch kontroli przez pracownik6w szczeg6lnego nadzoru podatkoweqo. 3l
po zapoznani t ;ffi fl 5"il:::i#ru;1; i',:1i::ii;""t:.}i}il{::,i :l,oou," *r"#3[?,r'["*ij'yi*un1f',ff,o,o*, izby cernej a nastspnie w ripc *1tr*,1"f,'"*,i#L:'ff li"##l#*fi.=ffi --;#;[*l,t;#rtei*illn? :'rui;, 3;:',:.;:i"f[,!, "]fi :Yx'reg, ce,neso;:t3',.1;*";;;" " " "0";;;" *xs'kftt#*':iiirfr,,t##*d;i-i,ry1f5,ff^'iiiilflti,#lii,j;tx1"]'il +]',"i?:":':", :-:?,ryf."j,""':i#,,-**##;n:xlffi il:'.,.-':"r%,lf;t i#:; uu protokolach ;,'##ffi.^^qf ska;!4tff"*ff f'j:;xf#rrt?,i?#?:':r :#ThTi i#i,,',,!:{i.i'**?,'"',::.:fo :'.i".,f i:?1;,fr FI'lf Pr,lf^qzdani nre podjqr zadny"r, wewnstizn"i ".innoii; ;J#':::1.:_"nkoli ic iij*,!)1"^1"'^n" iestsroorijml;,'il;d;ild:tyj.,j,:.fljf tr"#"yl:il"d:"3'jij:il_;,by rnrejsza niz 0,3 g,r." -O,S " o 32
nie tyczy 2jo/o toztwofu. Wczesniej nikt w Polsce ( nawet oszusci dbajqcy zwykle o ska2anie alkoholu minimalnymi ilo6ciami Srodkow skazajqcych) nie wpadl na takq interpretacjg zapisu wiersza si6dmego z wykazu Srodk6w dopuszczonych do skazania alkoholu etylowego stanowi4cego zal4cznik do rozporzqdzenia MR RW z dnia 11 sierpnia 2003 r. w sprawie Srodk6w dopuszczonych do ska2ania alkoholu etylowego. W dniu 16.02.2006r z-ca dyrektora izby celnej (nadzoruj4cy pion akcyzowy) powiadomil Prokuraturg o podejrzeniu popelnienia przestgpstwa. Po miesiecu zostal zwolniony ze stanowiska. Wspomnianego zastepce dyrektora zwolniono dziefi po podpisaniu decyzji wymiarowej dla firmy Y. kt6ra zamawiaj4c alkohol w firmie X. prowadzila wyl4cznie jego odka2anie ( opis metody w dalszej czatel-).- Warto nadmieni6 2e w kwietniu 2005r. wplynglo do lc f pismo z Departamentu Kontroli Celno - Akcyzowej nr KC-XI-B 160-91/06/1067 z dnia 05 kwietnia 2006r. w ktorym z-ca dyrektora Departamentu nie znajqc sytuacji w firmie X. samoistnie informuje 2e do Departamentu wplynqlo kilka protokol6w ska2ania z firmy X. jako zalqczniki do pisma nr 35-WPA-0707-412006 i po dokonanycl\ Wzez Departament KC-A ustaleniach ( jedynie na podstawie przedmiotowych protokolow ) Departament stwierdzil 2e w trzech protokolach zapisy Swiadcz4 o dodaniu do alkoholu mniejszych od wymaganego minimum ilo6ci Srodka ska2ajqcego czyli ilosci mniejszej od 0.3q Bitrexu na 100 100% a.e. z-ca dyrektora konstatuje w pi5mie :,,W Swietle przepisow.... w przypadkach w kt6rych stwierdzono nieprawidlowosci polegajqce na dodaniu ska2alnika w ilo6ciach mnieiszvch ni2 okre6lone przepisami nie mo2na uznac. 2e alkohol etvlowv zostal ska2onv". Od maja do sierpnia 2006r. wszyscy czlonkowie trzyosobowego zespolu urzqdnik6w ktorzy wykryli nieprawidlowosci i reprezentowali inne ( ijak sig dzis okazuje calkowicie sluszne ) stanowisko i p16bowali alarmowac przelo2onych o zagrozeniach przy ska2aniu alkoholu zostali przeniesieni z lzby Celnej do urzqdu celnego stajqc sig jednoczesnie podwladnymi naczelnika kt6ry nadzorowal kom6rki prowadzqce wadliwy nadz6r nad podmiotami produkuj4cymi i zu2ywaiecymi alkohol. Takie dziatanie, poza faktem nieracjonalnej gospodarki kadrami (np. chemika oraz specjalistg technologii przemyslu chemicznego i spozywczego skierowano do pracy w kasynach gry ) nale2y uznac za ewidentne dzialania mobbingowe. Tak oto probowano zakonczye sprawg firmy X. i nadu2y6 przy skazaniu alkoholu. Przyklad ten jest warty wykorzystania do badan ryzyk wewngtrznych jako przyklad specyficznego ryzyka wewngtrznego czyli negatywnego wpiywu nieuczciwych urzgdnikow paristwowych zajmuj4cych wysokie stanowiska w hierarchii iw pionach podatkowych na funkcjonowanie calej organizacji w tym niweczenie czy utrudnianie realizaqi jej ustawowej misji i cel6w dla kt6rych zostala powolana tj poboru podatku akcyzowego i wykonywania szczeg6lnego nadzoru podatkowego oraz wykrywania i Scigania przestgpstw karnych-skarbowych. Niewqtpliwe jest Ze ptzy tak wadliwym obiegu informacji o nieprawidlowo6ciach, ich lekcewa2eniu a wrqcz blokowaniu (nastgpne ryzyko wewngtrzne ) stalo sig niemo2liwe natychmiastowe polo2enie tamy nieprawidlowosciom i oszustwom. W przedmiotowej sprawie poza decyzjami wymiarowymi sprawq karnq szeroka rcalizacja nastqpila dopiero w roku 2008 m.in. w postaci wsp6lnych dzialan Slu2by Celnej i organ6w Scigania w wyniku kt6rych doszlo do aresztowania ponad 20 os6b powiezanych m.in. z firma Y. Teoretycznie nawet nieznaczne nie skazenie alkoholu, poza skutkami podatkowymi, mo2e stac sig przyczyn4 bardzo skutecznego mataczenia lub wrqcz sluzyi ochronie sprawc6w odka2anialkoholu etylowego ska2onego gdy2 nie bqdzie
mo2na np. udowodnic czynu odka2ania alkoholu skazoneqo ( bo alkohol byl w rzeczywistosci nieska2ony ). Utrudnione moze stac sig r6wnie2 postawienie zarzulu o oslabianie dzialania srodka ska2ai4cego ( tj w obu przypadkach o czyn z art. 13 i 14 ustawy z dnia 2 marca 2001r. o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrob6w tytoniowych. Rzeczywiste nieska2enie arkohoru przy jednoczesnym dokona niu, pzez urzqdnikow, falszywego potwierdzenia jego ska2enie mo2e narazic na wysoka karg (za odka2anie lub oslabianie dzialania srodk6w ska2aiqcych) np. niewinne osooy u ktorych organ Scigania wykryl nieska2ony alkohol gdyz organ mo2e blgdnie sqdzi6 ze to wlasnie te osoby dokonaly jego odka2enia. W 2007r wydano np.,,lnstrukcjg postgpowania pracownika sznp podczas ska2ania alkoholu etylowego" ( zatwierdzonq przez 6wczesnego szefa' slu2by celnei) w ktorej calkowicie pominigto uprawnienia sznp do pobierania p16b kontrolnych w ramach kontroli sznp nad ska2aniem alkoholu etylowego a az owa rozdzialy poswiecono dywagacjq jak podmiot ma pobiera6 bezwartosciowe dla celow nadzoru czy kontroli podatkowej wlasne pr6by kontrolne i obligatoryinie je niszczyc. W tym stanie rzeczy ( braku kontroli i nie pobieraniu pron i w skrajnycn przypadkach, oszusci mogli alkohol nie skazi6 a nastqpnie nie zu2y6, zgodnie z deklarowanym przeznaczeniem (co zdarzylo siq w praktyce) i od rgki spr.ela*"c go na paragony n/n nabywcom jako pseudo,,wyrob przemyslowy" gdy tymczasem byl on wyl4cznie zanieczyszczonym ale mo2liwym do konsumpiji nieska2onvm alkoholem etylowvm!! (od kt6rego niewqtpliwie nale2alo odpiowadzic podatef akcyzowy ). Jak wskazuje praktyka wszystkie nieprawidlowo6ci oszustwa w obrgbie alkoholu wykryto wyl4cznie na podstawie pobranych pr6b. ldentyczna sytuacja ma miejsce w przypadku np. nie pobierania prob z wyro.b6w importowanych gdzie nie pobranie pr6b z du2ychpartii importowanych wyrob6w zawierajqcych alkohol etylowy umo2liwia bezkarne dzialania oszust6w podatkowych. Bez skutecznego izgodnego z polskimi Normami bie2ecego pobierania prob alkoholu etylowego ska2onego dodawanenawet kilku Srodk6w ska2ajqcych mo2e by6 symulowane ( np. mogq by6 dodawaneinne neutralne substancje ). Alkohol etylowy znajduj4cy sig na terytorium Polski pochodzi z trzech gl6wnych 2rodel: - rodzimej produkcji alkoholu etylowego, - imoortu - nabycia wewn4trzwspolnotowego. w dwoch ostatnich przypadkach arkohor trafia na terytorium porski, w duzych ilo6ciach, w wyrobach przemyslowych ( chemikaliach ). W latach 2004-2007 zaimportowano do polski ogromne, siggalqce dziesiqtk6w milionow litrow, ilosci g6 %-owego alkoholu etylow6go lspirytuii; poo,,przykryciem" wyrob6w przemyslowych... Autor' opracowania nie posiada wiedzy jak i z jakq skutecznosciq kontrolowano w Porsce import wyrob6w zawieraiqcych arkohor np. w przypadku duzych transport6w kolejowych czy drogowych. J+
Biorqc pod uwagq r62nicq ceny alkoholu spozywczego i alkoholu przemyslowego oraz ska2enie alkoholu przemyslowego zawartego w "ytboliczne,,chemikalijch" w lataih 2004-2007 nale2y podejrzewac ze alkohol ten w postacl tzw.',koncentra ow,,wrzeczywistoscikierowanyby posrednio ubbezposrednion rynek spozywczy a szczego!1ie1l g ggs!191911f sa--pzifadkr--sat- przedajqcy dostarczal kupujqcemu wraz z koncentratem rece oncentraty" rozchodzily sig na pniu i bez reklamy( cz9sto nawet bez etyliet; sprzedawane na paragony czasami juz w cysternach czy po rozlaniu do mniejszych pojemnik6w ( europojemnik6w, beczek i butli w tym dla kamufla2u typowych dla przechowywania wody 2r6dlanel)' s'rzeaaz*yrob6w (koncentratu) na paragony Swiadczy ze koncentraty nre ptzeznaczano do dalszej irodukcji plyn6w N/n osoby kt6re zakupily taki,,koncentrat" na paragony ('bez fa(tur kosztowych ) z pewno6ciq nie prowadzily dzialalnosci polegaj4cej na wytwarzaniu ptynu do mycia szyb' foteroi,"nle 'w lati ZOOI-2007 iakiej sytuacji i ciqgle oslabianie narzqdzi prawnychikontro nychpotqgowalorozw6jpato ogiiwobrociea koho em.ety o MoznapostawieltrJzQzeod2004rdokorica200Tralkoho etylowynieby wlasciwie skazany a tym samym nie bvl prawidlolo i skutecznie zabezpieczonv przed odka2eniem i spo2vciem a pon'aoto nie byl nale2ycie nadzorowany.co naraziio it arn par,'stwa, na ogromne straty liczone w miliardach zlotych i inne niewymierne straty ' w tym straty spofeczne 2godnie- z literalnym brzmieniem $ 9 ust l rozporzqdzen ia Ministra Finans6w_zdniaTkwietnia2004r'wsprawiewykonywaniaszczeg6 negonadz podatkowego, alkohol etylowy ska2ony nie musial byi przechowywany w urzeoowo zabezpiecz-onym magazynie i niekonieczna byla obecno56 pracownika szczegolnego ;;;;;;t ptty pgo *y'o"ni, do przerobu lub zu?vcia Przepis ten sprzyjal nadu.zyciom gdyz ulaiwijt'n'iekonirolowany dostgp do alkoholu ska2onego czym umo2liwial iego 6dlazanle lub podmiang oraz gwarantowal zu2ycia (szczegolnie jest to kuszqce goy alkohol zostal skazony wyl4cznie Bitrexem )' Zgodnie z bzmieniem wspomnianego $ 9 ust 1 pracown.icy. szczeg6lnego nadzoru p"odatkowego nie musieli byc obecni ( i zwykle nie byli obecni). przy,,zu2yciu" alkoholu ikazonego lecz obecni byli jedynie przy iego odbiorze co nre ma prafiycznie wigkszego merytoryczneg o znaczenia dla nadzoru nad alkoholem zwolnionym 'Brak z akcyzy. pratownika sznp przy,,zu2yciu" ( itym samym nie pobieranie prob kontro nychgotowegowyrobuwcetuustateniachocia2byprawid owego.zakonc proceoury zjwiesze-nia poboru akcyzy ) nie qwarantowalo. zuzvcia?lkoholu zgodnie z deklarowanvm przeznaczeniem. W praktyce przyjmuje sig jedynie na.podstawle clhraq i dok rme"tow-ze podmiol zu2yt alkohol zgodnie z deklarowanym przernai;.niem, czyli Ze powstal deklarowany produkt nie przeznaczony do konsumpcji przez ludzi. Z raqi kr6 o okresu tzea roou zawierai alkohol ) i realnymurat<lern fontroli nad,,zu2yciem" powstala.]t,*@;akunadzorunadwyrobemzawierajqcym':*li :^.l91: alkoholu etylowego ( slabo ska2onegoiz niewielkq zawartosci4 np. substancji powierzchniowo czynnych ) czyli brakiemnadzoru nad zawartym w nim i zwolnionym 35
od akcyzy arkohorem zuzycie "tu'o.y-tr"g musiaro generowac naduzycia (np. ) i byt okoticzn"s:l"ll1-a,tk9*" nieprawidrowe $;yi;lq;; or" Co do generatnei o.rr.to,i, i"p;;j#;; zasady itkohot etitowvi;;skazony od 1 maja 2004r i szczeoornym ska2ony ), objety nadzorem pi,o"t[o*yr byr Ministra na podstawie Finans6w z aia rczporzqdzema i r-i"tni" zooii i..i"in," naozoru podatkowego wykonywania ( ktore szczegornego bvlo kirkakrotnie tanp r"i";i;;"i.'aik;l'"i"ir,"",i, zarowno gdy znajdowat sig irl""liu,, w procedurzeakcyzowego zawreszenra lub byl poboru zwolnionv podatku z poditku Dran ren uteql zmianie od lipca "t"vro*"oo. ZOCIST Ministra Finans6w,pjwei6ciu w 2ycie z dnia rozporzqdzena 30 rri" zoosirr-i"nl]q.ugo rozporzqdzeniew sprawie ll'["jfi?[xtifi,t"?,:?n"",:*',i'iyj"9"ll:y"-n-:'i;oi"; i inne wyroby 'cr urrwrrr wymienion-e atnonot erytowy w (jak S + usl.-i-;;;ffi;; nadzorem p.iauito*l,r *"uru".nie w czasie,.*,;,, ^?j-,1]^1?jj :fr"':lll*rr'i,lji# "r"i'ri "ft"n"i'"'t#vir"n :L'.qY^-tt"^s6 nvm ; w sprawie wykonywania sznp wy.kreslon zwolnionych o, w$4 z podatku ust 1iw$64, akcyzowegb,,). srowa,,rub Nie znane jest autorowi. iinielszeg opracowanra lednak faktem jest uzasadnienie 2e atkohol tej zmrany 96% ich :jr]gyt {lrty;-#;. wyrobach skladu ( czssto ) i stanowie w itosci alknhnl a+.,1^,^^ tcy w ntch nadal wyr6b akcyzowy zharmonizowanv ( ctvti a I ko h o I etylowy *'o' r, i" i-i,l ::::Ij i:dl ;".i:;!::,vf':#; 5"H:1ffi ffibr"-.orniliij wspomniano sq sznp. carkowicg- (a inne nieikutecil kontrore jak ;; 1uz oszustw w obrocie zwolni il;'.fi#;"'";;";;";:1,:il:#^ il; wvrobami o stawce,.,^,,'::!^2:.:^:fytl.yi:911i,,afcv.zowvmi a tvm biraziej y,:fi :ilj " stawce,,zero" zawier4qcy rii"z"' ir"i"i' "*";;ffi t"1. : jtjri"txx; Od dnia *T":y_:y"iu cytowanego wyzej rozporzqdzenia szczeg6tnego z powodu :9liil*:.1i3 nadzoru nad wyrob"ami axcyzy akcyzowymi stalo sig ba rdzo zwotnionymi utru.d n ione wykrycie od brutr'jroor." " zawanym w pseudo.r"i"iq""j" chemikariach ; czy wyirycie odkaiania arkohoru ;;;.;;;;u., "i*ono,, "zu2ycia" tub w czasie o6zniejszym i,id;i;;;aa alkoholem srg technicznym efektywna * kontrora pr."rny.i"*vih nao warunk6w jego Lvj"lid r nadz6r zwolnienia. nad dopelnieniem Tym samym od lipca 2005r. oszusci juz nawet w trakcie il?xil?',i*"int5?l",y; mosri na 'i"ru p'i"'v!l-wq i nez ;bk.;;;;',iix^, Praktycznie od *jf^r.ll? zharmonizowanych _2^Ogor,. y przypadku wyrobow dostarczanych akcyzowycn na terytorium do nabywania kralu oo podmiotow tych wvrobow uprawnionycn zwot1.,,rry"1'"0 zakonczenie procedurv,u wzglqdu "i"i.i na przeznaczenie, riyl"^:ig"i". poo.oru alkoholu axcy-/y.nastgpowalo zgodnie z pr.e.n.cue.niem w chwili zuzycia 1 $ z+a 23 liipii)lo."niuministra kwietnia 2004r w r Finansow z dnia slerpnia 2004r zmienifiacvm 'rozno.r".r j^^,^.^, -, poboru w sprawie akcyzy procedury i;e1 oor<rmllil*:x?::tuot""ie zawieszenia W zwi4zku r tt..?=t'-._qm, z chwitq alkoholu (czgsto etylowegb dektaratywnego) np. do wytworzenia produktow,.zuzycia,. przez ),-ilprr"rn"".onych ludzi, alkohol ten-( do konsumpc,i zwykle ikrzony'j"jnyrn Srod.kiem ska2ajqcym np. etylowym 3,ffi"# w J rozumieniu'ustawy.:j?,}:::?:l.{':91;;fg'"'*v.io, uvuquv rraoal "?::{1 bqdqcy nadar o p"j"*" alkoholem arkoho (z,ar1'72 bvqp.a'porowv zoos-r'"nlji, cz.,7a^ar^.,- "r"u"-;'#"" ^^-,----.: ust'1 ustawy) przestal 1,"1r'p^y"*-*0,"'"i?i,Y:::;"##ye,;il'ffi::i:F?1 36