Tomasz Gołąb 1, tech. dent. Aleksander Orzełowski 2, dr hab. inż. Piotr Czop 3, 4 Korekta toru wszczepienia implantów przy wykorzystaniu łączników typu multiunit oraz indywidualnie zaprojektowanych tulei wklejanych w konstrukcję cyrkonową Bezzębna pacjentka, lat 58, zgłosiła się do lekarza stomatologa w celu wykonania stałego uzupełnienia protetycznego w szczęce. Projekt pracy zakładał wszczepienie 5 implantów i odbudowanie funkcji żucia za pomocą stałego uzupełnienia protetycznego. Celem projektu było uzyskanie optymalnej estetyki i trwałości pracy, dlatego podjęta została decyzja o wykonaniu pełnokonturowego mostu z tlenku cyrkonu. Materiał ten cechują: zgodność biologiczna z tkankami jamy ustnej, wysoka estetyka i wytrzymałość mechaniczna. Monolityczne uzupełnienia z tlenku cyrkonu spełniają wymagania wytrzymałościowe znacznie powyżej sił zgryzowych występujących u dorosłego człowieka. Zastosowanie wypolerowanego, monolitycznego uzupełnienia z tlenku cyrkonu ma jednocześnie korzystny wpływ na proces abrazji zębów antagonistycznych. Badania wskazują, że wypolerowany tlenek cyrkonu ma mniejszy wpływ na ścieralność zębów przeciwstawnych niż porcelana skaleniowa, leucytowa czy tlenek cyrkonu pokryty glazurą. Wykonanie pracy rozpoczęło się od przygotowania gipsowego modelu odlanego z wycisku pobranego z poziomu łączników Osstem Convertible Abutment. Jest to element pośredni między implantem a właściwą pracą protetyczną, dzięki któremu możliwe jest wyprowadzenie platformy implantu 26 Fot. 1. Model gipsowy z analogami implantów i maską dziąsłową 1 fot. archiwum autorów 22
n o w o c z e s n y t e c h n i k d e n t y s t y c z n y 2/2018 2 Fot. 2. SCAN ABUTMENTS APOLLO IMPLANT COMPONENTS markery do skanowania wykorzystywane do ustalania pozycji implantów reklama 23
Fot. 3a-b. Obraz zeskanowanego modelu w oprogramowaniu EXOCAD Fot. 4a. Projekt mostu w oprogramowaniu EXOCAD 3a 3b 4a 24
n o w o c z e s n y t e c h n i k d e n t y s t y c z n y 2/2018 4b Fot. 4b-d. Projekt mostu w oprogramowaniu EXOCAD 4c 4d 25
Fot. 5a. Try-In most tymczasowy z PMMA na modelu gipsowym 5a Zastosowanie wypolerowanego, monolitycznego uzupełnienia z tlenku cyrkonu ma korzystny wpływ na proces abrazji zębów antagonistycznych. 22 na żądaną wysokość. Łączniki tego typu stosuje się w sytuacjach, gdy implant wszczepiony jest głęboko poniżej wyrostka lub gdy oś wprowadzenia implantu wymaga przekierowania. Kolejnym krokiem była digitalizacja modelu w celu zaprojektowania pracy w oprogramowaniu CAD/EXOCAD. Model został zeskanowany za pomocą skanera laboratoryjnego Imetric. W celu precyzyjnego określenia położenia implantów zostały zastosowane markery do skanowania firmy APOLLO IMPLANT COMPONENTS. Markery to specjalne elementy do skanowania, przykręcane bezpośrednio do analogów implantów. Są dedykowane do poszczególnych systemów i platform, ich ściśle określony, geometryczny kształt pozwala określić położenia platformy implantu z dokładnością do 5 mikrometrów, co przekłada się na pasywność finalnej pracy protetycznej. Na etapie projektowania okazało się, że konieczne będzie dalsze przekierowanie toru wprowadzenia implantów, by wyprowadzić kanały śrub na powierzchnię podniebienną, żującą, a także dziąsłową. W celu osiągnięcia zamierzonego efektu zdecydowano się na nietypowy krok, tj. zaprojektowanie w APOLLO IMPLANT COMPONENTS indywidualnych tulei wklejanych w konstrukcję cyrkonową. Tuleje zostały wyfrezowane na centrum obróbczym Mikron HSM 400 U-LP. Etap ten wydłużył czas wykonania pracy, wymagał zaangażowania dodatkowych zasobów ludzkich i zaawansowanych programów do projektowania 3D, pozwolił jednak precyzyjnie ustalić tor kanałów śrub i stworzyć indywidualne profile wyłaniania. Projekt pracy został zweryfikowany przy pomocy Try-In wykonanego z PMMA na uniwersalnej frezarce firmy imes-icore CORiTEC 350i. Po przymiarce u pacjenta korekty zostały przeniesione do finalnego projektu pracy. Ostateczna konstrukcja monolityczna została jednocześnie pomniejszona na powierzchni licowej, co pozwoli na wykończenie pracy porcelaną i maksymalizację finalnego efektu estetycznego. Ostateczny projekt pracy został wycięty z tlenku cyrkonu przy pomocy 5-osiowej frezarki LAVA CNC500. Widoczne na zdjęciach rusztowanie ma ograniczyć odkształcenia materiału podczas procesu synteryzacji. Kolor podstawowy, jak i charakteryzacja zostały nadane przed synteryzacją za pomocą 26
n o w o c z e s n y t e c h n i k d e n t y s t y c z n y 2/2018 5b Fot. 5b. Try-In most tymczasowy z PMMA na modelu gipsowym przeznaczonych do tego celu farb na bazie wody. Po procesie synteryzacji konstrukcja została wypolerowana, a na powierzchnię licową nałożono porcelanę. Tym samym osiągnięto zamierzony efekt pracy, wysoką estetykę i wytrzymałość. reklama Piśmiennictwo 1. Kubicka K., Godlewski T.: Zastosowanie pełnokonturowych uzupełnień z tlenku cyrkonu w leczeniu protetycznym. Nowa Stomatol, 2016, 21 (4), 247-252. 2. Sorrentino R., Tricarico M.G., Bonadeo G. et al.: In vitro analysis of the fracture resistance of CAD-CAM monolithic zirconia molar crowns with different occlusal thickness. J Mech Behav Biomed Mater, 2016, 61, 328-333. 3. Mierzwińska-Nastalska E.: Uzupełnienia ceramiczne, postępowanie kliniczne i wykonawstwo laboratoryjne. Med Tour Press International, Otwock 2011. 4. Stober T., Bermejo J.L., Schwindling F.S., Schmitter M.: Clinical assessment of enamel wear caused by monolithic zirconia crowns. J Oral Rehabil, 2016, 43 (8), 621-629. 1 TAG Dental Sp. z o.o. 41-600 Świętochłowice, ul. Wojska Polskiego 39 2 Apollo Implant Components, Sp. z o.o. Sp. k. 95-200 Pabianice, ul. Konopna 16 3 imes-icore Polska Sp. z o. o. 44-100 Gliwice, ul. Wincentego Pola 16 4 AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Katedra Robotyki i Mechatronik, 30-059 Kraków, ul. Adama Mickiewicza 30 27
Fot. 6a-c. Projekt CAM indywidualnych tulei cementowanych w konstrukcji cyrkonowej 6a 6b 6c 28
n o w o c z e s n y t e c h n i k d e n t y s t y c z n y 2/2018 6d Fot. 6d. Projekt CAM indywidualnych tulei cementowanych w konstrukcji cyrkonowej Fot. 7a-c. Konstrukcja z tlenku cyrkonu przed synteryzacją 7a 7b 7c 29
Fot. 8a-d. Gotowa praca na modelu gipsowym Fot. 9a. Gotowa konstrukcja cyrkonowa, licowana ceramiką na powierzchni licowej 8a 8b 8c 8d 9a 30
n o w o c z e s n y t e c h n i k d e n t y s t y c z n y 2/2018 9b Fot. 9b. Gotowa konstrukcja cyrkonowa, licowana ceramiką na powierzchni licowej reklama 31