Liczniki energii elektrycznej zgodne z IEC Liczniki sieciowe wysokiej precyzji E850 (ZMQ202, ZMQ205) INSTRUKCJA OBSŁUGI. 131030_a

Liczniki energii elektrycznej zgodne z IEC Liczniki sieciowe wysokiej precyzji E850 (ZMQ202, ZMQ205) INSTRUKCJA OBSŁUGI 131030_a

2 Spis treści 1 Bezpieczeństwo eksploatacji 3 2 Oznaczenie typu 4 3 Elementy sterowania i wyświetlacz 5 3.1 Wyświetlacz ciekłokrystaliczny 6 3.2 Tabliczka znamionowa 7 3.3 Informacje na temat Zatwierdzenia Typu i MID 8 3.4 Diody testowe 9 3.5 Dioda alarmowa LED 9 3.6 Interfejs optyczny 9 3.7 Przyciski odczytowe i kasowania 10 4 Rodzaje wyświetlania 11 4.1 Wyświetlanie robocze (autoprzewijanie) 11 4.2 Wyświetlanie w trybie ręcznym 12 5 Identyfikacja wyświetlanej wielkości 19 6 Interfejsy elektryczne licznika 23 6.1 Wbudowany interfejs RS485 23 6.2 Instalacja Jednostki Komunikacyjnej 23 7 Kontrola instalacji licznika 26 8 Diagnoza i postępowanie w razie usterek 28 E850 (ZMQ202, ZMQ205) Instrukcja Obsługi Landis+Gyr

3 1 Bezpieczeństwo eksploatacji Podczas eksploatacji liczników ZMQ zawsze należy przestrzegać następujących zasad bezpieczeństwa: Z a gr oże ni e Przewody przyłączeniowe licznika nie mogą być pod napięciem podczas instalacji lub otwarcia pokrywy licznika. Dotknięcie przewodzących części stanowi zagrożenie dla życia. Właściwe bezpieczniki wstępne powinny być usunięte i przechowane w bezpiecznym miejscu do czasu zakończenia prac, tak aby inne osoby nie mogły ich ponownie założyć w sposób niezauważony Z a gr oże ni e Obwody wtórne przekładników prądowych muszą być bezwzględnie zwarte (na zaciskach skrzynki kontrolnej SKa) przed ich otwarciem. Wysokie napięcie wytwarzane przez rozwarty przekładnik prądowy jest niebezpieczne dla życia a może też uszkodzić przekładnik. Przekładniki napięciowe w sieciach średnich i wysokich napięć muszą być uziemione po jednej stronie lub w punkcie zerowym uzwojenia wtórnego. W przeciwnym razie mogą być statycznie naładowane do napięcia o wartości przekraczającej wytrzymałość izolacji licznika i niebezpiecznej dla życia Ostrzeżenie Lokalne przepisy bezpieczeństwa muszą być ściśle przestrzegane. Instalacja liczników może być wykonywana wyłącznie przez wykwalifikowany technicznie i odpowiednio przeszkolony personel Landis+Gyr Instrukcja Obsługi E850 (ZMQ202, ZMQ205)

4 2 Oznaczenie typu ZMQ 2 02 C.8 r4 f6 Typ sieci ZMQ ZFQ ZCQ 3-fazowa 4-przewodowa (połączenie M) 3-fazowa 3-przewodowa (połączenie F) 1-fazowa 2-przewodowa (połączenie C) Klasa dokładności 02 05 Klasa 0.2 S zgodnie z IEC Klasa 0.5 S zgodnie z IEC Konfiguracja Software'owa C.4 C.6 C.8 Podstawowe funkcje pomiarowe Dodatkowo straty, zniekształcenia harmoniczne (THD) i korekta błędów CT/VT Dodatkowo energia pozorna i pomiar jednofazowy, moc maksymalna, współczynnik mocy, miesięczne wartości rozliczeniowe Styki nadawcze r4 r4a r4aa r3 4 styki przechodnie dla +A, A, +R, R o stałej długości impulsu (4 x u) 8 styków zwiernych o stałej długości impulsu (8 x u) 4 styki zwierne dla +A, A, +R, R w 2 grupach o stałej długości impulsu (2 x 4 x u) 4 styki przechodnie dla +A, A, +R, R z symetrycznym stosunkiem impuls/przerwa (4 x u) i pamiętaniem pozycji styku w przypadku zaniku zasilania Obudowa f6 f9 Obudowa naścienna (obudowa plastikowa dla montażu naściennego) Obudowa wsuwana chassis (obudowa metalowa dla montażu wsuwanego, wyposażona w złącza ESSAILEC) Uwagi: - zalecane typy licznika to ZMQ202C.8r4af6 i ZMQ202C.8r4af9 - w przypadku licznika chassis (f9) zaleca się wyposażenie go w moduł komunikacyjny B4+ na etapie produkcji, ze względu na utrudniony sposób późniejszego montażu E850 (ZMQ202, ZMQ205) Instrukcja Obsługi Landis+Gyr

5 3 Elementy sterowania i wyświetlacz Obudowa naścienna f6 Wyświetlacz ciekłokrystaliczny (LCD) Dioda testowa energii biernej (tylko w wersji Cx) Dioda testowa energii czynnej Interfejs optyczny Dioda LED Alertu o Przycisk odczytowy "w górę" Przycisk odczytowy "w dół" Przycisk kasowania "R" Schemat podłączeń Drzwiczki przednie plombowane przez dostawcę energii (ZE) Bateria (wymiana co min. 10 lat) Jednostka komunikacyjna (tylko w wersji xt) Obudowa chassis f9 Przyciski 2a odczytowe 2b Wyświetlacz 1 LCD Diody testowe LED 4 energii czynnej i biernej Interfejs 3 optyczny Uchylna pokrywa (plombowana) Dioda LED 5 Alertu Przycisk kasowania R oraz bateria umieszczone są pod uchylną pokrywą przednią licznika. Jednostka komunikacyjna zamontowana jest od tyłu licznika, jej wymiana wymaga zdjęcia plomby legalizacyjnej. Schemat podłączeń umieszczony jest na górnej stronie obudowy licznika. Landis+Gyr Instrukcja Obsługi E850 (ZMQ202, ZMQ205)

3.1 Wyświetlacz ciekłokrystaliczny 6 1 2 3 4 5 6 7 Legenda: 1 Kierunek przepływu +P = pobór energii czynnej i biernej -P = oddawanie +Q = pobór -Q = oddawanie 2 Obecność napięć fazowych miga przy błędnej kolejności faz 3 Wskaźnik stanu baterii pali się, gdy brak lub słaba bateria (zależnie od ustawień parametrów) 4 Pole miana wartości 5 Pole indeksu rejestru maksimum 7 cyfr 6 12 strzałek sygnalizacji stanu do wskazania np. aktywnej taryfy 7 Pole wartości rejestru maksimum 8 cyfr E850 (ZMQ202, ZMQ205) Instrukcja Obsługi Landis+Gyr

7 3.2 Tabliczka znamionowa opcjonalny obszar oznaczenia własności Tabliczka znamionowa zawiera oznaczenie typu, nr seryjny, rok produkcji, parametry techniczne licznika, skrót najczęściej występujących kodów OBIS oraz znak Zatwierdzenia Typu (PL T 05 18). Oprócz tego pod wyświetlaczem znajduje się opis strzałek sygnalizacji statusu roboczego licznika. UWAGA: Należy zawsze zwracać uwagę na dopuszczalne zakresy napięć sterujących i pomocniczych licznika. Us oznacza zakres napięcia pomocniczego. Ud oznacza napięcie sterowania stykami wejściowymi, a Usyn oznacza napięcie sterowania wejściem synchronizacji. Landis+Gyr Instrukcja Obsługi E850 (ZMQ202, ZMQ205)

Najczęściej spotykane funkcje strzałek sygnalizacyjnych to: 8 T1, T2, T3 sygnalizuje aktywność poszczególnych stref taryfowych RTC sygnalizuje błędny czas/datę zegara kalendarzowego najczęściej w wyniku wyczerpania rezerwy podtrzymania chodu zegara przy braku zasilania licznika SET sygnalizuje aktywność menu serwisowego i możliwość parametryzacji licznika lub ustawień ręcznych Test sygnalizuje załączenie specjalnego trybu Test (zmiana rozdzielczości rejestrów energii w trybie wyświetlania roboczego i możliwość ich przeglądania ręcznego) LC MC Cal Us sygnalizacja lokalnej komunikacji z licznikiem sygnalizacja zdalnej komunikacji z licznikiem Sygnalizacja, że została przeprowadzona kalibracja klienta sygnalizuje obecność napięcia pomocniczego Us Dodatkowo na etykiecie uchylnej osłony wnęki baterii znajdują się dane o wartościach przekładni napięciowej i prądowej wpisanych w licznik (opcja). 3.3 Informacje na temat Zatwierdzenia Typu i MID Nowe przepisy Dyrektywy Rady i Parlamentu Europejskiego 2004/22/WE z dnia 31 marca 2004 dotyczące przyrządów pomiarowych (nazywane MID) nie obejmują w ogóle liczników klasy 0,2. Z tego powodu liczniki ZMQ nie posiadają certyfikatu zgodności MID, a ich wprowadzenie do obrotu odbywa się na podstawie Zatwierdzenia Typu ważnego do 28 stycznia 2015 roku. Liczniki takie muszą zostać zalegalizowane przez jednostkę Głównego Urzędu Miar, a jedynym prawnym dowodem takiej legalizacji jest cecha (plomba) legalizacyjna założona na liczniku. Licznikom ZMQ został nadany znak Zatwierdzenia Typu PLT 05 18, który jest umieszczony w górnej części tabliczki znamionowej licznika. Zatwierdzenie Typu nie pozwala na skasowanie rejestrów energii istotnych dla rozliczeń bez zdjęcia plomby legalizacyjnej. E850 (ZMQ202, ZMQ205) Instrukcja Obsługi Landis+Gyr

9 3.4 Diody testowe Obie świecące na zielono diody testowe dla energii czynnej (prawa) i energii biernej (lewa) są przeznaczone do kontroli metrologicznej licznika. Wysyłają impulsy z częstotliwością proporcjonalną do chwilowej mocy. W stanie bez obciążenia (poniżej mocy rozruchu) obie diody świecą światłem ciągłym. Detekcja braku obciążenia następuje po ok. 5 sekundach. 3.5 Dioda alarmowa LED Czerwona dioda alarmowa LED wskazuje, że licznik nie funkcjonuje poprawnie lub wykryto problemy w instalacji licznika. Pokazywane są dwa typy alarmów: Ciągle zapalona dioda alarmowa LED wskazuje, że pojawił się alarm. Alarm wskazuje na wystąpienie wewnętrznego błędu licznika, który powoduje niepoprawny pomiar przez licznik. Migająca dioda alarmowa LED wskazuje, że pojawiło się ostrzeżenie operacyjne. Ostrzeżenie operacyjne może wskazywać na zdarzenie wewnętrzne (np. niskie napięcie baterii, niepoprawny czas) lub zdarzenie zewnętrzne (np. zanik napięcia fazowego, zanik zasilania dodatkowego, przepływ prądu przy braku napięcia). 3.6 Interfejs optyczny Interfejs optyczny służy do automatycznej komunikacji z licznikiem (odczytu danych, parametryzacja) poprzez przyłożoną do niego głowicę optyczną. Interfejs optyczny licznika ZMQ obsługuje wyłącznie protokół DLMS, stąd w oprogramowaniu należy ustawić protokół HDLC, prędkość transmisji 9600Bd oraz tryb 8N1. Dodatkowo interfejs optyczny może służyć jako tzw. "przycisk optyczny" gdy odbiera sygnał świetlny, np. z latarki (za wyjątkiem latarek LED). Wiązka światła pełni rolę przycisku w dół i steruje wyświetlaniem w jednym kierunku, od danej wartości do następnej. W ten sposób można sterować wyświetlaczem licznika również na odległość, zależnie od natężenia światła ze źródła, np. przez wziernik szafki licznikowej. Landis+Gyr Instrukcja Obsługi E850 (ZMQ202, ZMQ205)

10 3.7 Przyciski odczytowe i kasowania Sterowanie wyświetlaniem odbywa się przy pomocy dwóch przycisków odczytowych "w górę" i "w dół". Znajdują się one na głównej tabliczce znamionowej na prawo od wyświetlacza ciekłokrystalicznego. W zależności od kolejności i długości przyciśnięcia przycisku sterowanie może mieć różne następstwa: lub Krótkie (< 2s) przyciśnięcie pojedynczego przycisku powoduje: Przejście od wyświetlania roboczego do testu wyświetlacza Przejście od testu wyświetlacza do menu wyświetlania Przejście do kolejnej pozycji menu lub kolejnej wartości na liście odczytowej (odpowiednio w przód lub wstecz) lub + Długie (> 2s) przyciśnięcie pojedynczego przycisku powoduje: Wejście w wybraną pozycję menu (funkcja Enter ) Przy wyświetlaniu End powrót na wyższy poziom menu Szybki przeskok do kolejnej wartości głównej na liście odczytowej, z pominięciem skojarzonych z nią wartości poprzednich (odpowiednio w przód lub wstecz) Jednoczesne przyciśnięcie obu przycisków odczytowych powoduje porzucenie aktualnego wyświetlania i powrót do trybu wyświetlania roboczego (autoprzewijanego) Przycisk kasowania R znajduje się pod zabezpieczonymi plombą ZE drzwiczkami frontowymi i jest nie jest dostępny dla odbiorcy energii. Służy zwykle do ręcznego zakończenia okresu rozliczeniowego lub przejścia w tryb SET lub serwisowy tryb pracy wyświetlacza. E850 (ZMQ202, ZMQ205) Instrukcja Obsługi Landis+Gyr

11 4 Rodzaje wyświetlania Liczniki ZMQ oferują trzy tryby wyświetlania: Wyświetlanie robocze W trybie roboczym samoczynnie wyświetlane są w kółko rejestry określone przy parametryzacji. Wyświetlacz pracuje w trybie roboczym zawsze, gdy nie używa się przycisku. Po upływie określonego czasu licznik automatycznie powraca z ręcznej listy wyświetlania do wyświetlania roboczego. Wyświetlanie ręczne Zawiera listę wartości, które pojawiają się na wyświetlaczu po przyciśnięciu przycisku. Wybór i kolejność wyświetlania wartości podlega parametryzacji. Wyświetlanie serwisowe (tylko dla pracowników ZE) Ustawienie licznika w tryb serwisowy następuje przez wciśnięcie przycisku kasowania R w trakcie testu wyświetlacza. Uzyskuje się wówczas dostęp do rozszerzonej listy wyświetlania tzw. listy serwisowej, która zazwyczaj zawiera dodatkowe wartości lub więcej danych historycznych. 4.1 Wyświetlanie robocze (autoprzewijanie) Tryb roboczy dotyczy listy rejestrów wyświetlanych na bieżąco w sposób ciągły. Można go sparametryzować jako wyświetlanie statyczne (ukazuje się tylko jedna wartość, np. rejestr energii) lub listę przewijaną (cyklicznie, np. co 15 sekund, pojawia się kolejno kilka wartości). Bieżąca wartość rejestru energii czynnej pobranej w strefie 1 Meldunek usterki Licznik może powiadomić o usterce na podstawie samoczynnego testu. Rejestr usterek można przy parametryzacji umieścić na liście wyświetlania roboczego na stałe. Po wystąpieniu usterki krytycznej, rejestr ten zastępuje zwykłe wyświetlanie robocze a licznik przestaje normalnie funkcjonować. Przykładowy meldunek usterki: zbyt niski poziom napięcia baterii W przypadku pojawienia się meldunku usterki należy postępować zgodnie z opisem w rozdziale 7 "Diagnoza i postępowanie w razie usterek". Landis+Gyr Instrukcja Obsługi E850 (ZMQ202, ZMQ205)

12 4.2 Wyświetlanie w trybie ręcznym Główne menu wyświetlania Pozycja wyjściowa Dowolny element listy wyświetlania roboczego Wejście w menu wyświetlania Wyświetlenie pierwszej pozycji menu wyświetlania Wybór żądanej pozycji menu wyświetlania (zawartość menu zależy od licznika) Test wyświetlacza. Sprawdzić, czy są zapalone wszystkie segmenty w polu indeksu i w polu wartości. Pozwoli to uniknąć błędów przy odczycie. Lista Odczytowa Dziennik Zdarzeń Profil Mocy Profil zachowanych wartości rozliczeniowych Diagnostyka sieci Straty Powrót do trybu wyświetlania roboczego Koniec menu wyświetlania ręcznego. Profil Mocy Jest to bufor pamięci przechowujący rekordy wartości rejestrów: energii, mocy, napięcia, prądu rejestrowane zazwyczaj co 15 lub 60 minut. Rekord zawiera znacznik czasu, status pomiaru oraz do 36 kanałów wartości. Pojemność pamięci dla 14 wielkości i okresu 15 minut wynosi ponad 300 dni. Licznik może opcjonalnie posiadać drugi niezależny profil mocy. E850 (ZMQ202, ZMQ205) Instrukcja Obsługi Landis+Gyr

13 Dziennik Zdarzeń Jest to bufor pamięci przechowujący rekordy związane z wystąpieniem zdarzeń zewnętrznych i wewnętrznych oraz usterek mających wpływ na pomiar lub działanie licznika. Pojemność pamięci dziennika zdarzeń wynosi 255 zdarzeń. Przeglądanie Standardowej Listy Odczytowej rejestrów: Wybranie listy wyświetlacza Lista wyświetlacza Wejście w listę wyświetlacza Pierwsza wartość główna (np. rejestr usterek) Wybranie wartości głównej Wybranie żądanej wartości (główna lub zachowana) Inna wartość główna (np. energia czynna pobór w strefie 1) Wartość główna lub wartość zachowana Powtórz kroki 3 i 4 dla wszystkich żądanych odczytów Długie naciśnięcie: Wyświetlane tylko wartości główne Krótkie naciśnięcie: Wyświetlane wartości główne lub zachowane Przewijaj wyświetlacz aż do napisu End Wyjście z listy wyświetlacza Koniec listy wyświetlacza UWAGA: Dłuższe przyciśnięcie przycisku odczytowego pozwala przewijać wyświetlane rejestry z pominięciem towarzyszących im zachowanych wartości z poprzednich okresów rozliczeniowych. Powrót do menu ręcznego Landis+Gyr Instrukcja Obsługi E850 (ZMQ202, ZMQ205)

14 Przeglądanie danych Profilu Mocy Wybierz pozycję profilu mocy Wejdź do menu profilu mocy Profil Mocy w menu głównym Data ostatniej pozycji Wybierz żądaną datę Wybrana dana Wejdź do powiązanej listy wartości profilu Wybierz pozycję Czas pierwszej pozycji Czas następnej pozycji Automatyczne wyświetlanie wszystkich kanałów profilu Automatyczne przewijanie co 2 sekundy Powtórz kroki 5 i 6 dla wszystkich sprawdzanych pozycji Powrót do wyboru daty Wybierz żądaną datę, otwórz listę, jak w kroku 4 Przewijaj wyświetlacz aż do napisu End (na końcu listy dat) Wyjście z profilu Kod statusowy Rejestr profilu (np. en. czynna pobór) Koniec listy wartości Następna wybrana data Koniec profilu mocy Profil Mocy w menu głównym Szczegółową analizę zawartości Profilu Mocy umożliwia firmowe oprogramowanie narzędziowe Landis+Gyr MAP110. E850 (ZMQ202, ZMQ205) Instrukcja Obsługi Landis+Gyr

15 Przeglądanie Dziennika Zdarzeń Wybierz Dziennik Zdarzeń Wejdź do Dziennika Zdarzeń Wybierz żądaną pozycję Dziennik Zdarzeń Data ostatniej pozycji Czas Numer zdarzenia (np. powrót zasilania) Rejestr energii A+ Rejestr energii A- Rejestr energii R+ Rejestr energii R- Data następnej pozycji Powtarzaj krok 3 dla wszystkich sprawdzanych pozycji Skok do końca Dziennika Zdarzeń Koniec Dziennika Zdarzeń Wyjście z Dziennika Zdarzeń Landis+Gyr Instrukcja Obsługi E850 (ZMQ202, ZMQ205)

16 Najczęściej spotykane numery zdarzeń Nr Nazwa zdarzenia Nr Nazwa zdarzenia 1 Zmiana parametrów licznika 55-57 Prąd przy braku napięcia fazowego L1, L2, L3 2 Skasowanie taryfowych rejestrów energii 3 Skasowanie Profilu Mocy i/lub profilu energii 58 Brak zasilania dodatkowego Us 61 Moc czynna zbyt duża (zależnie od parametryzacji) 4 Skasowanie Dziennika Zdarzeń 62 Moc bierna zbyt duża (zależnie od parametryzacji) 5 Niskie napięcie baterii 66 93 Wpisy do Dziennika Zdarzeń wskutek meldunków usterek 7 Napięcie baterii OK 94 Zablokowana komunikacja (niepoprawne hasło) 8 Zamknięcie okresu rozliczeniowego 108 Zanik napięć fazowych (wszystkich faz) 9 Zmiana czasu letniego 109 Brak prądu pomiarowego we wszystkich fazach 10 Ustawienie daty/czasu (stary czas, przed ustawieniem czasu) 11 Ustawienie daty/czasu (nowy czas, po ustawieniu czasu) 17-19 Obniżenie napięcia fazowego L1, L2, L3 20-22 Podwyższenie napięcia fazowego L1, L2, L3 110 Obniżenie napięcia wszystkich faz 121-123 Napięcie fazowe przy braku prądu L1, L2, L3 124 Zmieniona wartości kompensacyjne (zależnie od parametryzacji) 125-127 Zanik napięcia fazowego L1, L2, L3 23 Zanik zasilania 128 Skasowane rejestry energii 24 Powrót zasilania 132 Prąd bez napięcia we wszystkich fazach 25-27 Przetężenie w fazie L1, L2, L3 (zależnie od parametryzacji) 43 Zakończenie okresu integracji po zmianie czasu 159 Skasowanie Profilu Mocy 1 lub profilu wartości energii 193 Skasowanie Profilu Mocy 2 44 Skasowanie rejestru usterek 195 Niesymetria prądów 47 Praca z szyną obejściową 196 Niesymetria napięć E850 (ZMQ202, ZMQ205) Instrukcja Obsługi Landis+Gyr

Przeglądanie profilu zachowanych wartości rozliczeniowych 17 Wybierz profil zachowanych wartości rozliczeniowych Otwórz profil zachowanych wartości rozliczeniowych Wybierz żądaną wartość Powtarzaj krok 3 dla wszystkich żądanych wartości Przewijaj wyświetlacz aż do napisu End Wyjście z profilu zachowanych wartości rozlicz. Menu profilu zachowanych wartości rozliczeniowych Najnowsza zachowana wartość pierwszego rejestru Najnowsza zachowana wartość drugiego rejestru Po wyświetleniu najnowszej zachowanej wartości dla wszystkich rejestrów, licznik wyświetla przedostatnie zachowane wartości dla wszystkich rejestrów itd. Koniec menu profilu zachowanych wartości rozliczeniowych Przeglądanie rejestrów strat Wybierz straty Menu strat Otwórz straty Pierwsza wartość strat Wybierz żądaną wartość Wybrana wartość Powtarzaj krok 3 dla wszystkich żądanych wartości Przewijaj wyświetlacz aż do napisu End Wyjście ze strat Koniec menu strat Wyjście z menu strat Landis+Gyr Instrukcja Obsługi E850 (ZMQ202, ZMQ205)

18 Przeglądanie menu diagnostyki sieci Wybierz diagnostykę sieci Otwórz diagnostykę sieci Wybierz żądaną wartość Menu diagnostyki sieci Pierwsza wartość Wybrana wartość Powtarzaj krok 3 dla wszystkich żądanych wartości Przewijaj wyświetlacz aż do napisu End Wyjście ze strat Koniec menu diagnostyki sieci Wyjście z menu diagnostyki sieci E850 (ZMQ202, ZMQ205) Instrukcja Obsługi Landis+Gyr

19 5 Identyfikacja wyświetlanej wielkości W licznikach Landis+Gyr zastosowano system identyfikacji rejestrów OBIS, który przyporządkowuje każdej wielkości jednoznaczny i przejrzysty indeks. Znajdowanie indeksu (kodu rejestru) potrzebnej wartości ułatwia pomocna legenda na tabliczce taryfowej licznika, zawierająca najczęściej używane kody OBIS. Oznaczenia właściciela licznika, np. logo, nr ewidencyjny W lewym dolnym rogu tej tabliczki mogą znajdować się też dane dotyczące wartości przekładni napięciowej i prądowej wpisanych w licznik (opcja). Ponadto na tabliczce można umieścić wartości rezystancji i mocy strat oraz wagi impulsów wyjściowych. Należy zwracać uwagę, aby dane te odpowiednio zaktualizować w przypadku zmian parametrów licznika. Przykładowa lista podstawowych kodów OBIS: Kod OBIS Znaczenie F.F Sygnalizacja błędu 0.0.0 Nr identyfikacyjny licznika (1.1) 0.2.0 Nr firmware licznika 0.2.2 Nazwa aktywnej taryfy (jeżeli wpisana w licznik) 0.4.2 Przekładnia prądowa sparametryzowana w liczniku 0.4.3 Przekładnia napięciowa sparametryzowana w liczniku Landis+Gyr Instrukcja Obsługi E850 (ZMQ202, ZMQ205)

Kod OBIS Znaczenie C.1.0 Nr identyfikacyjny licznika (2.1) C.1.1 Nr identyfikacyjny licznika (2.2) C.2.0 Liczba parametryzacji licznika C.2.1 Data i czas ostatniej parametryzacji licznika C.90.2 Numer dostępowy HDLC (Lower MAC Address) 0.9.1 Aktualny czas 0.9.2 Aktualna data C.6.0 Czas pracy baterii C.6.3 Wartość napięcia baterii podtrzymującej zegar 0.1.3 Licznik zakończonych okresów rozliczeniowych 0.1.3*nn Data i czas zakończenia okresu rozliczeniowego nn 1.4.0 Bieżąca pobierana średnia moc czynna 2.4.0 Bieżąca oddawana średnia moc czynna 16.7.0 Bieżąca moc czynna 1.5.0 Średnia pobrana moc czynna w ostatnim okresie pomiaru 1.6.0 Bieżąca maksymalna moc czynna pobrana 2.6.0 Bieżąca maksymalna moc czynna oddana 1.8.0 Rejestr pobranej energii czynnej A+ 2.8.0 Rejestr oddanej energii czynnej A- 3.8.0 Rejestr pobranej energii biernej R+ 4.8.0 Rejestr oddanej energii biernej R- 5.8.0 Rejestr pobranej energii biernej indukcyjnej Ri+ 6.8.0 Rejestr pobranej energii biernej pojemnościowej Rc+ 7.8.0 Rejestr oddanej energii biernej indukcyjnej Ri- 8.8.0 Rejestr oddanej energii biernej pojemnościowej Rc- 9.8.0 Rejestr pobranej energii pozornej S+ 10.8.0 Rejestr oddanej energii pozornej S+ 32.7.0 Napięcie fazy L1 52.7.0 Napięcie fazy L2 72.7.0 Napięcie fazy L3 31.7.0 Prąd fazy L1 51.7.0 Prąd fazy L2 71.7.0 Prąd fazy L3 14.7.0 Częstotliwość sieci 81.7.0 Kąt fazowy U1-U1 81.7.1 Kąt fazowy U2-U1 81.7.2 Kąt fazowy U3-U1 81.7.4 Kąt fazowy I1-U1 81.7.5 Kąt fazowy I2-U1 20 E850 (ZMQ202, ZMQ205) Instrukcja Obsługi Landis+Gyr

Kod OBIS Znaczenie 81.7.6 Kąt fazowy I3-U1 21 13.7.0 Bieżący współczynnik mocy Rozszerzenie podstawowych kodów OBIS: Kod OBIS Znaczenie 1.8.0*nn *nn występujące za indeksem wartości (na wyświetlaczu zamiast * występuje kropka) oznacza wartość na zakończenie okresu rozliczeniowego nn. 1.8.T W przypadku rejestrów taryfowych energii i mocy, T oznacza numer strefy taryfowej, której dotyczy dany rejestr UWAGA: Powyższe kody mogą zmieniać się zależnie od typu licznika i definicji użytkownika W oznaczenia na wyświetlaczu czasami pomija się trzecią cyfrę kodu W przypadku odstępstw od podanego nazewnictwa należy sprawdzić kody zdefiniowane w parametryzacji licznika W niektórych zastosowaniach energii biernej nie rozdziela się na kwadranty lecz rozlicza dwukierunkowo. Wtedy pierwszą cyfrą kodu wielkości energii biernej jest 3 (+R) lub 4 (-R). +R + kvarh +Rc +Ri + kvarh Eksport kwadrant II -A kwadrant I +A Import - kwh kwadrant III kwadrant IV + kwh -Ri -Rc - kvarh - kvarh -R Rejestry strat w licznikach ZMQ Liczniki ZMQ mogą zawierać opcjonalnie rejestry strat. Rozróżnia się straty w linii (spowodowane przez rezystancję w miedzi R Cu ) oraz straty w transformatorze (spowodowane przez rezystancję w żelazie R Fe ). Rzeczywiste rezystancje strat mogą zostać wyliczone z parametrów linii i transformatora i zostać wprowadzone do licznika, dzięki czemu licznik Landis+Gyr Instrukcja Obsługi E850 (ZMQ202, ZMQ205)

22 będzie wyznaczał straty rzeczywiste, które nie muszą być ponownie przeliczane w systemie odczytowym. Licznik dokonuje pomiaru następujących wielkości strat: OLA 83.8.3 Straty rzeczywiste czynne obciążenia w linii (w miedzi) (On Load Active). OLA = I 2 h x R Cu. NLA 83.8.6 Straty rzeczywiste czynne biegu jałowego w transformatorze (w żelazie) (No Load Active). NLA = U 2 h / R Fe. OLR NLR 83.8.12 Straty rzeczywiste bierne obciążenia w linii (w miedzi) 83.8.15 Straty rzeczywiste bierne biegu jałowego w transformatorze I 2 h (Cu) 83.8.20 Kwadrat prądu x godziny (dla R Cu = 1 ) Straty jednostkowe obciążenia w linii (w miedzi) U 2 h (Fe) 83.8.19 Kwadrat napięcia x godziny (dla R Fe 1 M ) Straty jednostkowe biegu jałowego w trafo (w żelazie) +TLA 83.8.7 Suma strat rzeczywistych czynnych - pobór -TLA 83.8.8 Suma strat rzeczywistych czynnych - oddawanie Rejestry THD Liczniki ZMQ mogą zawierać opcjonalnie rejestry całkowitych zniekształceń harmonicznych, czyli THD. Licznik podaje informacje o całkowitych zniekształceniach harmonicznych w energii czynnej (THD A ), napięciach fazowych (THD U ) oraz prądach fazowych (THD I ) w postaci następujących wielkości THD: 11.7.127 Rejestr procentowego THD w prądzie (3-fazowy) 12.7.127 Rejestr procentowego THD w napięciu (3-fazowy) 15.7.127 Rejestr procentowego THD w energii czynnej (3-fazowy) 32.7.126 Rejestr bezwzględnego THD w napięciu fazy L1 52.7.126 Rejestr bezwzględnego THD w napięciu fazy L2 72.7.126 Rejestr bezwzględnego THD w napięciu fazy L3 31.7.126 Rejestr bezwzględnego THD w prądzie fazy L1 51.7.126 Rejestr bezwzględnego THD w prądzie fazy L2 71.7.126 Rejestr bezwzględnego THD w prądzie fazy L3 1.8.128 Rejestr energii THD dodatniej (skrót OBIS: 18.128) 2.8.128 Rejestr energii THD ujemnej (skrót OBIS: 28.128) E850 (ZMQ202, ZMQ205) Instrukcja Obsługi Landis+Gyr

23 6 Interfejsy elektryczne licznika 6.1 Wbudowany interfejs RS485 Liczniki typu ZxQ (E850) wyposażone są we wbudowany interfejs elektryczny RS485 służący do komunikacji z systemami odczytowymi. Interfejs ten działa niezależnie od interfejsów zainstalowanych w wymiennych modułach komunikacyjnych montowanych we wnęce licznika (patrz rozdział poniżej). Wbudowany interfejs RS485 umożliwia utworzenie dodatkowego, niezależnego kanału komunikacji. Tym samym, wraz z zastosowaniem jednostki komunikacyjnej, liczniki ZxQ (E850) pozwalają na utworzenie do 3 niezależnych dróg komunikacji (plus niezależny interfejs optyczny). Poniżej przedstawiono wygląd i odrutowanie interfejsu RS485 w licznikach naściennych. Dwa gniazda RJ12 interfejsu RS485 są połączone wewnętrznie w celu ułatwienia podłączenia kilku liczników. RS485 6 1 RS485 6 1 Styki RS485: 1 GND 2 UP (Data a) 3 UN (Data b) 4 UN (Data b) 5 UP (Data a) 6 GND 6.2 Instalacja Jednostki Komunikacyjnej Samodzielnie jednostkę komunikacyjną można zainstalować tylko w licznikach naściennych (f6), które posiadają stosowną wnękę ze złączem SPI dla JK. W przypadku liczników chassis (f9), ze względu na trudność instalacji i konieczność zerwania plomb, zaleca się wysłanie licznika do autoryzowanego serwisu celem przeprowadzenia instalacji jednostki komunikacyjnej. Z tego względu zaleca się zamawianie liczników chassis z już zainstalowaną jednostką komunikacyjną. Instalacja radiowych jednostek komunikacyjnych (P32, P42) wewnątrz liczników chassis jest niemożliwa. Landis+Gyr Instrukcja Obsługi E850 (ZMQ202, ZMQ205)

24 Podczas montażu JK należy wyłączyć zasilanie licznika! Zagrożenie Przewody przyłączeniowe licznika nie mogą być pod napięciem podczas instalacji lub otwarcia pokrywy licznika. Dotknięcie przewodzących części stanowi zagrożenie dla życia. Właściwe bezpieczniki wstępne powinny być usunięte i przechowane w bezpiecznym miejscu do czasu zakończenia prac, tak aby inne osoby nie mogły ich ponownie założyć w sposób niezauważony. Procedura: Upewnić się, że licznik jest pozbawiony zasilania (symbole napięć fazowych L1 L2 L3 nie powinny być widoczne na wyświetlaczu oraz zasilanie dodatkowe powinno być odłączone). Zdjąć plombę z drzwiczek przednich i pokrywy zacisków. Otworzyć drzwiczki przednie i zdjąć pokrywę skrzynki zaciskowej. Wyjąć dotychczas zainstalowaną jednostkę komunikacyjną lub plastikową zaślepkę ochronną z wnęki licznika. Ostrożnie włożyć nową jednostkę komunikacyjną do wnęki licznika (patrz ilustracja na sąsiedniej stronie). Upewnić się, że wtyk złącza modułu i gniazdo interfejsu modularnego licznika pasują do siebie. Podłączyć przewody przyłączeniowe do zacisków jednostki komunikacyjnej. Włączyć zasilanie licznika. Uwaga: przy montażu jednostek komunikacyjnych z modemem GSM/GPRS nie wolno włączać zasilania licznika dopóki antena nie jest zamontowana i podłączona do gniazda antenowego w JK. Przeprowadzić kontrolę funkcjonalną stosownie do rodzaju jednostki komunikacyjnej, aby upewnić się, że działa ona prawidłowo. W razie potrzeby dokonać koniecznej korekty parametrów JK i/lub licznika albo wymienić jednostkę na inny sprawny egzemplarz. E850 (ZMQ202, ZMQ205) Instrukcja Obsługi Landis+Gyr

25 Ponownie założyć pokrywę skrzynki zaciskowej, przykręcić śruby mocujące i w razie potrzeby założyć na nie plomby. Zamknąć i w razie potrzeby zaplombować drzwiczki przednie. Landis+Gyr Instrukcja Obsługi E850 (ZMQ202, ZMQ205)

26 7 Kontrola instalacji licznika UWAGA: Należy zawsze zwracać uwagę na zakresy napięć licznika (Us, Ud, Usyn), które są podane na tabliczce znamionowej licznika (strona 7). Kontrolę poprawności instalacji licznika umożliwiają informacje dostępne do odczytu bezpośrednio na wyświetlaczu. Założenia: Licznik musi mieć podłączone napięcia fazowe i we wszystkich obwodach fazowych musi płynąć prąd obciążenia (bez obciążenia diody testowe energii czynnej i ew. biernej świecą na czerwono światłem ciągłym) Kontrola obecności i kolejności napięć fazowych Obecność napięć fazowych sygnalizują symbole L1, L2 i L3, a dla licznika w układzie Arona (podłączenie 3-przewodowe) symbole L1 i L3. Jeśli któregoś z napięć fazowych brak lub jego wartość jest <20V to odpowiadający mu symbol Lx nie zostanie wyświetlony. Licznik zasilany tylko z napięcia dodatkowego będzie działał pomimo braku symboli L1 L2 L3 na wyświetlaczu. Symbole L1 L2 L3 migają przy nieprawidłowej kolejności napięć fazowych. Kierunek przepływu energii (kwadrant roboczy) Strzałki w lewym górnym rogu wyświetlacza wskazują kierunek przepływu energii : + dla poboru i - dla oddawania. Dotyczy to zarówno energii czynnej P jak energii biernej Q. Obie strzałki razem umożliwiają łatwe wyznaczenie roboczego kwadrantu licznika. Typowe sytuacje u odbiorcy energii: I kwadrant pobór energii czynnej oraz pobór (indukcyjny) energii biernej IV kwadrant pobór energii czynnej oraz oddawanie (pojemnościowe) energii biernej sygnalizacja ujemnego kierunek przepływu energii czynnej w jednej z faz (druga strzałka miga) przy sumarycznym dodatnim kierunku przepływu. E850 (ZMQ202, ZMQ205) Instrukcja Obsługi Landis+Gyr

Wartości napięć, prądów, kąty fazowe i częstotliwość 27 Wartości sieciowe można odczytać na wyświetlaczu zwykle w trybie serwisowym i o ile są dostępne dla odbiorcy w trybie ręcznym (zależy to od parametryzacji list odczytowych licznika). Indeksy rejestrów wielkości sieciowych są następujące: napięcie L1 32.7 napięcie L2 52.7 napięcie L3 72.7 prąd L1 31.7 prąd L2 51.7 prąd L3 71.7 częstotliwość sieci 14.7.0 kąt między napięciami L2-L1 81.7.1 kąt między napięciami L2-L1 81.7.2 kąt między prądem L1, a napięciem L1 81.7.4 kąt między prądem L2, a napięciem L1 81.7.5 kąt między prądem L3, a napięciem L1 81.7.6 współczynnik mocy (3-fazowy) 13.7.0 Wygodny odczyt wartości sieciowych przez złącze optyczne w standardzie dlms zapewnia oprogramowanie firmowe Landis+Gyr MAP110. Umożliwia ono także graficzne przedstawienie odczytanych danych w formie wykresu wskazowego. Landis+Gyr Instrukcja Obsługi E850 (ZMQ202, ZMQ205)

28 8 Diagnoza i postępowanie w razie usterek Licznik sygnalizuje ewentualne usterki w działaniu w specjalnym rejestrze meldunkowym usterek F.F. Brak usterek: Niezależnie od wysokiej jakości produktów Landis+Gyr należy regularnie sprawdzać (np. przy codziennym odczycie), czy licznik nie wykazuje usterek w działaniu. Rozróżniamy 3 typy usterek: Usterki fatalne Są wynikiem bardzo poważnych problemów np. sprzętowych, które uniemożliwiają dalszą pracę licznika. Licznik należy bezwzględnie zdemontować i wymienić na nowy. Usterki krytyczne Licznik, który sygnalizuje krytyczne usterki w działaniu, może wprawdzie dalej funkcjonować, ale należy się liczyć z zafałszowaniem lub utratą części danych. W związku z tym zaleca się jego szybką wymianę. Usterki niekrytyczne Mogą mieć wpływ (tymczasowy lub na stałe) na funkcjonalność licznika. Te usterki są pokazywane w rejestrze usterek F.F, ale nie przerywają normalnej pracy licznika. Licznik zazwyczaj nie wymaga wymiany. Pojawienie się usterek (za wyjątkiem fatalnych) generuje też wpis do Dziennika Zdarzeń, o ile zostały wybrane jako źródła takich wpisów. Niektóre usterki mają charakter przejściowy np. niskie napięcie baterii. Po wymianie baterii na nową sygnalizacja tej usterki jest samoczynnie kasowana. Poważniejsze rodzaje usterek wymagają skasowania meldunku przy pomocy odpowiedniego polecenia sformatowanego (np. z programu.map110). E850 (ZMQ202, ZMQ205) Instrukcja Obsługi Landis+Gyr

29 Struktura rejestru usterek F.F 0 0 0 0 0 0 0 0 Błąd podstawy czasu (zegar) Błęd dostępu do zapisu/ odczytu Błąd sumy kontrolnej Inne błędy Typ usterki usterki fatalne usterki krytyczne usterki niekrytyczne Opis usterki Uwaga: Kody usterek się sumują. 40 nieprawidłowa pamięć EEPROM/FLASH 01 00 błąd sumy kontrolnej programu (ROM) 01 00 00 usterka dostępu do pamięci głównej (RAM) 02 00 błąd sumy kontrolnej danych archiwalnych 04 00 błąd sumy kontrolnej danych parametrów 10 00 błąd sumy kontrolnej danych historycznych (PW, DZ) 02 00 00 usterka dostępu do pamięci archiwalnej 04 00 00 usterka dostępu do systemu pomiarowego 08 00 00 usterka dostępu do urządzenia podstawy czasu 10 00 00 usterka dostępu do pamięci profilu mocy 20 00 00 usterka dostępu do odbiornika SCA 80 00 00 usterka dostępu do płytki wyświetlacza 01 nieprawidłowy restart licznika po zaniku napięcia 10 restart mikroprocesora (wskutek zakłócenia) 20 zablokowana komunikacja (wielokrotne błędne hasło) 80 niezgodność ID Płytki Rozszerzeń 08 00 błąd sumy kontrolnej danych profilu mocy 1 20 00 błąd sumy kontrolnej dziennika zdarzeń 80 00 błąd sumy kontrolnej danych profilu mocy 2 40 00 00 usterka dostępu do jednostki komunikacyjnej 01 00 00 00 niskie napięcie lub brak baterii 02 00 00 00 nieprawidłowy czas zegara W razie wykrycia nieusuwalnych usterek fatalnych lub krytycznych, licznik musi być jak najszybciej wymontowany i odesłany do autoryzowanego punktu serwisowego (w Polsce - Dział Serwisu ; Landis+Gyr Sp. z o.o.). Landis+Gyr Instrukcja Obsługi E850 (ZMQ202, ZMQ205)

Bardziej szczegółowe informacje dot. eksploatacji liczników firmy Landis+Gyr można uzyskać w: Landis + Gyr Sp. z o.o. Al. Jerozolimskie 212 02-486 Warszawa tel. 022 576 8930 faks 022 576 8949 kontakt: helpdesk@landisgyr.pl internet www.landisgyr.pl