STANDARD PRAKTYCZNEJ NAUKI ZAWODU DLA TECHNIKA HANDLOWCA 341[03] Autorzy: 1. Katarzyna Jerzmanowska 2. Katarzyna Romel 3. Andrzej Czernik 4. Stanisław Pakura Innowacyjny projekt systemowy Pomorskie dobry kurs na edukację. Wspieranie uczniów o szczególnych predyspozycjach w zakresie matematyki, fizyki i informatyki jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego i budżetu paostwa w ramach Priorytetu IX Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013. tel.: 58 32 68 850, faks: 58 32 68 854, e-mail: des@woj-pomorskie.pl, www.woj-pomorskie.pl, www.wrotapomorza.pl
1) Spis treści 2) Ogólny opis zawodu technik handlowiec w zakresie praktycznej nauki... 3 zawodu.... 3 a) Ogólne cele kształcenia w zakresie praktycznej nauki zawodu.... 3 b) Szczegółowe cele kształcenia w zakresie praktycznej nauki zawodu.... 3 3) Określenie katalogu kompetencji do osiągnięcia w ramach praktycznej... 4 nauki zawodu.... 4 a. Wykonywane czynności... 4 b. Zdobyte kompetencje zawodowe... 5 c. Zdobyte kompetencje społeczne.... 6 d. Inne zdobyte kompetencje.... 6 4) Określenie warunków ( w tym uwag) realizacji praktycznej nauki zawodu.... 7 5) Opis sposobu weryfikacji osiągnięcia zakładanych celów praktycznej nauki zawodu.... 7 6) Spis źródeł i dodatkowej literatury przytaczanych w materiale.... 7 2
2) Ogólny opis zawodu technik handlowiec w zakresie praktycznej nauki zawodu. Podstawą kształcenia w zawodzie technik handlowiec jest przygotowanie absolwenta do organizacji działalności handlowej nie tylko w przedsiębiorstwach handlowych, ale także w produkcyjnych oraz usługowych, a także prowadzenie badań nad funkcjonowaniem firmy na rynku, potrzebami i oczekiwaniami klientów, kontrahentów, a także identyfikowaniem wąskich gardeł oraz czynników stanowiących bariery w handlu. To również wykonywanie prac analitycznych, dotyczących dystrybucji towarów i usług i marketingowych do, których opracowuje projekty strategii. W ramach swoich zadań zawodowych, technik handlowiec wyszukuje dostawców towarów, usług, materiałów i surowców oraz odbiorców towarów, usług, wyrobów gotowych. Następnie kontaktuje się z partnerami handlowymi, prowadzi z nimi negocjacje, przygotowuje i zawiera umowy handlowe zgodnie z pełnomocnictwami swoich przełożonych, ( w języku polskim lub obcym), stosuje różne formy i techniki sprzedaży, w zależności od szczebla obrotu towarowego (sprzedaż producenta, hurt lub detal), rodzaju towaru, rynku oraz oczekiwań klienta. Przygotowuje oraz przechowuje dokumentację handlową, zna i pełni nadzór nad przestrzeganiem prawa o ochronie konkurencji i konsumenta. Wymagane przedmioty zawodowe do kształcenia w tym zawodzie to ekonomika handlu, podstawy ekonomii, rachunkowość handlowa, statystyka, marketing, towaroznawstwo, pracownia informatyczno-handlowa, elementy prawa, język obcy zawodowy, działalność przedsiębiorstwa handlowego oraz praktyka zawodowa. Edukacja w tym zawodzie kończy się egzaminem potwierdzającym kwalifikacje zawodowe, który przeprowadzany jest przez okręgowe komisje egzaminacyjne. a) Ogólne cele kształcenia w zakresie praktycznej nauki zawodu. planowanie, organizowanie i kierowanie działalnością handlową analiza rynku i prowadzenie działalności marketingowych zakup, sprzedaż towarów, usług, surowców i materiałów, wyrobów gotowych kontrolowane przebiegu prac oraz efektów prowadzonej działalności handlowej b) Szczegółowe cele kształcenia w zakresie praktycznej nauki zawodu. Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; Przygotowanie towarów do ekspozycji zarówno w sprzedaży hurtowej jak i detalicznej; Prowadzenie gospodarki magazynowej; Sporządzanie zewnętrznych i wewnętrznych dokumentów magazynowych i handlowych; Prowadzenie rozmów sprzedażowych z kontrahentem hurtowni; 3
Stosowanie technik zaopatrzenia i zbytu; Obsługiwanie programów komputerowych i Internetu; Obsługiwanie specjalistycznego programu komputerowego magazynowohandlowego; Zagospodarowanie powierzchni magazynowej; Obsługiwanie zwrotów i reklamacji; Przyjmowanie dostawy towarów; Sprawdzanie przyjmowanego towaru pod kątem formalnym, rachunkowym, jakościowym; Eksponowanie i oznakowanie towarów; Prowadzenie rozmowy sprzedażowej z klientem indywidualnym z wykorzystaniem narzędzi promocji; Sporządzanie dokumentów sprzedaży; Stosowanie różnorodnych form płatności; Sporządzanie dokumentów kasowych, płatniczych, bankowych; Sporządzanie korespondencji handlowej w języku polskim i obcym; Przeprowadzanie negocjacji handlowych; Prowadzenie kalkulacji cen sprzedaży; Sporządzenie ofert i zamówień handlowych; Prowadzenie działań w zakresie komunikacji z rynkiem i kształtowanie pozytywnego wizerunku firmy; Sporządzanie umowy handlowej z kontrahentem; Ewidencjonowanie operacji gospodarczych na podstawie dowodów źródłowych w programie komputerowym; Analizowanie potrzeb i sprzedaży towarów. 3) Określenie katalogu kompetencji do osiągnięcia w ramach praktycznej nauki zawodu. a. Wykonywane czynności Organizuje stanowisko pracy do prowadzenia zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; Przygotowuje towary do ekspozycji; Potrafi prowadzić gospodarkę magazynową; Przygotowuje zewnętrzne i wewnętrzne dokumenty magazynowe i handlowe; Prowadzi rozmowy sprzedażowe z kontrahentami i klientami posługując się językiem polskim i obcym; Stosuje techniki zaopatrzenia i zbytu; Zna obsługę programów komputerowych i Internetu; Posługuje się w obsłudze magazynu i działu handlowego specjalistycznym program komputerowym; Przedstawia wzory towarów w sprzedaży preselekcyjnej; 4
Potrafi zagospodarować powierzchnię magazynową; Dokonuje obsługi zwrotów i reklamacji; Zajmuje się przyjmowaniem dostaw towarów; Identyfikuje przyjmowany towar pod względem formalnym, rachunkowym, jakościowym; Dokonuje ekspozycji i oznakowania towarów; Potrafi prowadzić rozmowy sprzedażowe z klientem indywidualnym z wykorzystaniem narzędzi promocji posługują się językiem polskim i obcym; Rozpoznaje i przygotowuje dokumenty sprzedaży; Rozróżnia i stosuje różnorodne formy płatności; Definiuje i wykonuje dokumenty kasowe, płatnicze, bankowe; Przygotowuje korespondencję służbową i handlową w języku polskim i obcym; Potrafi prowadzić negocjacje handlowe; Kalkuluje ceny sprzedaży wyrobów gotowych, usług; Projektuje oferty i zamówienia handlowe do kontrahentów krajowych i zagranicznych; Prowadzi działania w zakresie komunikacji z rynkiem i kształtowania pozytywnego wizerunku firmy; Opracowuje umowy handlowe na zawarcie współpracy z kontrahentem; Ewidencjonuje operacje gospodarcze na podstawie dowodów źródłowych w programie komputerowym FK (finansowo - księgowym); Analizuje potrzeby i sprzedaż towarów. b. Zdobyte kompetencje zawodowe. Wypełnia dokumenty handlowe i magazynowe; Prowadzi korespondencję w języku polskim i obcym; Sporządza pisma związane z działalnością handlową i magazynową; Prowadzi badania rynkowe i marketingowe; Opracowuje i interpretuje wyniki badań; Organizuje i prowadzi działalność reklamową; Ewidencjonuje i interpretuje operacje gospodarcze, Oblicza i interpretuje wskaźniki analizy ekonomiczno finansowej, Prowadzi negocjacje handlowe oraz kształtuje relacje z otoczeniem rynkowym; Przygotowuje ofertę handlową towarów i usług; Korzysta ze źródeł informacji o towarach oraz z kodów informacyjnych; Stosuje zasady odbioru jakościowego oraz zasady przechowywania i konserwacji towarów; Posługuje się technicznymi środkami pracy oraz oprogramowaniem wspomagającym proces towarów i usług; 5
Przestrzega przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowisk podczas wykonywania zadań zawodowych; Przestrzega przepisów prawa dotyczących wykonywanych zadań zawodowych; Wykorzystuje programy komputerowe i Internet. c. Zdobyte kompetencje społeczne. Zdolność nawiązywania kontaktów, przekonywania i negocjowania; Duża komunikatywność oraz łatwość wypowiadania się w mowie i piśmie; Wysoka kultura osobista; Umiejętność pracy w zespole pracowników; Podejmuje doskonalenie zawodowe; Współpracuje z kierownictwem; Współpracuje z klientami i dostawcami; Umiejętność kreatywnego myślenia i zaangażowanie; Uczciwość, lojalność oraz zrównoważenie i odporność emocjonalna; Samodzielność i aktywność w działaniu (dynamiczność); Dobra organizacja pracy; Spostrzegawczość i elastyczność w dostosowaniu się do zmieniających się warunków; Odpowiedzialność, rzetelność; Łatwość podejmowania decyzji; Dyspozycyjność. d. Inne zdobyte kompetencje. Zna przepisy prawa w tym handlowego; Organizuje stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii Stosuje zasady ochrony środowiska Stosuje zasady ochrony praw konsumenta Potrafi określić zagrożenia wynikające z wykonywanej pracy; Stosuje zasady przeciwdziałania tym zagrożeniom; Udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; Posiada umiejętności umożliwiające korzystanie z przekazu medialnego, a w szczególności internetowego, z poczuciem odpowiedzialności i wnikliwym krytycyzmem, szczególnie dotyczącym kwestii związanych z ochroną prywatności i danych osobowych oraz poszanowaniem praw autorskich. Umiejętność prowadzenia pojazdów samochodowych. 6
4) Określenie warunków ( w tym uwag) realizacji praktycznej nauki zawodu. Szkoła kieruje na praktykę zawodową na mocy podpisanej umowy między dyrektorem szkoły a pracodawcą. Pracodawca zobowiązany jest do wyznaczenia opiekuna/instruktora praktyki zawodowej z odpowiednim kwalifikacjami. Program praktyki zawodowej powinien być skorelowany z podstawą programową kształcenia oraz standardami wyposażenia dydaktycznego pracowni kształcenia w zawodzie. Praktyka zawodowa powinna odbywać się w jednostkach gospodarczych, na stanowiskach pracy w komórkach odpowiednio wyposażonych w stanowiska komputerowe z pakietem programów użytkowych, programów specjalistycznych: finansowo-księgowych, kadrowo-płacowych oraz pakietem programów biurowych, z urządzeniami peryferyjnymi: drukarka, skaner; urządzeniami techniki biurowej (telefon z automatyczną sekretarką, fax, kserokopiarka, łącze internetowe); dokumentacją biurową, handlową, finansowo-księgową. Na poszczególnych stanowiskach pracy winien być zapewniony dostęp do instrukcji, norm, procedur, przewodników, regulaminów oraz przepisów prawnych właściwych dla stanowiska pracy i zawodu. 5) Opis sposobu weryfikacji osiągnięcia zakładanych celów praktycznej nauki zawodu. Uczeń jest zobowiązany do prowadzenia dokumentacji praktyki zawodowej. Warunkiem ukończenia praktyki zawodowej jest uczestnictwo w czasie przeznaczonym na realizację praktyki zawodowej. Zaplanowany program praktyki zawodowej powinien być zrealizowany co najmniej w 75%. Dopuszcza się możliwość nieobecności ucznia na praktyce z przyczyn obiektywnych np. choroba, ważne powody osobiste, nie więcej jednak niż w 50% czasu praktyki zawodowej. Kierownik szkolenia praktycznego nadzoruje, kontroluje i współpracuje z zakładowymi opiekunami praktyk. Opiekun praktyki sprawuje opiekę nad uczniami, sporządza opinię uczniowi i proponuje ocenę z odbytej praktyki zawodowej. Kierownik praktycznej nauki zawodu przeprowadza ankietę ewaluacyjną wśród uczniów uczestniczących w praktyce zawodowej, pozyskuje informacje zwrotne od pracodawcy o przebiegu praktyki i realizacji programu praktyk. Uwzględniając dokumentację prowadzoną przez ucznia z praktyk i propozycję oceny kierownik praktycznej nauki zawodu wystawia ocenę końcową zgodnie z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania. 6) Spis źródeł i dodatkowej literatury przytaczanych w materiale. Joanna Krupa, Doktorantka Akademii Ekonomicznej, im. K. Adamieckiego w Katowicach Standardy kwalifikacji zawodowych a egzaminy zawodowe w szkołach ponadgimnazjalnych Wydawnictwo: www outsoring edu pl, Kraków, 2008 (stan na dzień 04.12.2011 r.) 7
Centralna Komisja Egzaminacyjna, Informator o egzaminie zawodowym potwierdzającym kwalifikacje zawodowe, www. cke.edu.pl, (stan na dzień 05.12.2011 r.) Suplement do certyfikatu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe europass cedefo. europa. eu. (stan na dzień 30.11.2011 r.) Centralna Komisja Egzaminacyjna Wykaz standardów wymagań egzaminacyjnych zawód technik handlowiec 341[03Opis zawodów i umiejętności dla zawodów technik handlowiec http: // www. cke.edu.pl (stan na dzień 05.12.2011 r.) Technik handlowiec symbol cyfrowy 341[03]; Nr programu 341[03] /T,SP/ MENiS / 2004.05.05 M w w w kuratorium katowice. pl/zawod (satn na dzień 05.12.2011 r.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 czerwca 2011 roku w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach: technik handlowiec (Dz. U. z dnia 8 lipca 2011 r.) w w w. men gov.pl 9stan na dzień 03.12.2011 r.) Ł. Sienkiewicz, M Gruza, Badanie kwalifikacji i kompetencji oczekiwanych przez pracodawców od absolwentów kształcenia zawodowego Warszawa 2009r., GHK Consulting Ltd.) M. Nowicki Pomorska Mapa Zawodów i Umiejętności Przyszłości Gdańsk 2008r. Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową). J. Osiecka Szkolnictwo zawodowe wobec problemów rynku pracy Wydawnictwo Sejmowe dla Biura Analiz Sejmowych 2007 r. Autorzy: Katarzyna Jerzmanowska Katarzyna Romel Andrzej Czernik Stanisław Pakura Podpis: 8
9