Wstęp. Informacje projektowe ogólne, dot. systemu podłogowego ELECTRAPLAN. Aby zaprojektować (i następnie wykonać) instalacje elektryczne (i inne, z nimi skojarzone, a więc: teleinformatyczne, audio video, multimedialne, itd.) w podłogach, możemy skorzystać z 6 sposobów. Zakładając (wybierając) na samym początku sposób (wybierając określony system) wykonania instalacji, przyjmujemy od razu określony kierunek dalszej drogi. Każdy system zakłada bowiem zastosowanie określonych, przypisanych tylko do niego, produktów. Wybór systemu zależy w dużej mierze od jego przeznaczenia (od obiektu, w którym ma pracować, ma być użyty). I tak np. system kanałów zalewanych w wylewce, stosuje się głównie w nowych budynkach. Zaś np. system kanałów napodłogowych, prawie wyłącznie w obiektach istniejących, historycznych, przebudowywanych (modernizowanych). Każdy system obejmuje zatem konkretne rozwiązania techniczne oraz ich kombinacje. Poniżej 7 głównych pytań, dot. systemu podłogowego ELECTRAPLAN. 7 pytań i 7 odpowiedzi. Pytanie nr 1. Jaki system kanałowy wybieramy? A. System kanałowy w wylewce betonowej; kanały (lub rurki) oraz puszki podłogowe całkowicie zalane mieszanką betonową (jastrychem).
System kanałowy zalewany wylewką (kanały są całkowicie zalane, niewidoczne, a dostęp do nich tylko poprzez puszki podłogowe), był od samego początku najbardziej rozpowszechnionym rozwiązaniem instalacji w podłogach. Jest niesłychanie prosty w wykonawstwie. System ten stanowi siatkę (prostopadle prowadzonych) kanałów i puszek podłogowych, ułożonych i zamocowanych do stropu, a następnie zalanych jastrychem (patrz obraz powyżej). Można przy tym stosować dowolny rodzaju wylewki (jastrychu). Przeznaczony jest głównie do stosowania w nowych obiektach biurowych i administracyjnych, wystawienniczych, ale również w budynkach mieszkalnych (części wydzielone). Także do mniejszych biur. Wszędzie tam, gdzie chcemy zapewnić solidną, mocną strukturę podłogi. Uwaga: obecnie system ten jest wypierany przez podłogi podniesione. B. System kanałowy w wylewce, ale z kanałami odkrywanymi na całej długości (współpoziomymi).
System ten jest bardziej elastyczny od poprzedniego. Wybierany jest głównie wtedy, gdy nie do końca wiadomo, jaka będzie aranżacja pomieszczeń. Poza tym zagłębienie kanałów współpoziomych jest mniejsze (już od 45 mm). Nie potrzeba jest tyle wylewki. Jastrychem oblane są tylko boki kanału. Kanały są otwierane na całej długości. Kanały można dowolnie poziomować (na całej trasie)! Min. szerokość tych kanałów to 150 mm, zaś maks. to 600 mm. Przy odpowiednim zagłębieniu kanału, można zmieścić w nim b. dużą liczbę kabli i przewodów. Mamy przy tym dostęp do nich w dowolnym miejscu. Zwykle puszki podłogowe umieszcza sie na boku kanału, aby nie zabierać światła kanału. Kanały współpoziome służą często jako magistrale kablowe. Przeznaczenie: hale produkcyjne, szpitale, laboratoria, ale także pomieszczenia biurowe i administracyjne. Wymóg: na posadzce (i na kanale) winny być położone wyłącznie wykładziny miękkie (dywan, pcv)! Na kanałach nakleja się je bez problemu. System kanałów współpoziomych nie nadaje się do płytek, parkietu itd.. C. System kanałów napodłogowych. System kanałowy montowany na istniejącej podłodze, bez naruszania jej struktury. Przeznaczenie: modernizacja, remont istniejących obiektów biurowych, administracyjnych (urzędy i instytucje), muzealnych oraz innych, w których należy szybko, ale przy tym nowocześnie, wykonać instalacje elektryczne i słaboprądowe, nie naruszając przy tym struktury istniejącej podłogi. Dotyczy to także pomieszczeń (lub całych budynków) laboratoryjnych, hal montażowych i produkcyjnych (przemysłowych) itp.
D. System kanałowy w głębokim betonie (w zbrojeniu stropu). System stosowany rzadko i tylko wtedy, gdy w budynku, na podłodze, nie mamy w ogóle warstwy wylewki lub wylewka jest za cienka (uniemożliwia montaż typowych kanałów i puszek podłogowych). Kanały i puszki podłogowe montowane są tutaj w zbrojeniu stropu, w neutralnej strefie naprężeń. Uwaga: system wymaga uzgodnień ze specjalistą od konstrukcji. Stosując ten system, można rozprowadzić instalacje w podłodze w dowolnie dużym budynku biurowym lub administracyjnym, mimo, iż nie pozwala na to brak (lub jest ona za cienka) warstwy wylewki (jastrychu). Wykonawstwo jest jednak trudniejsze, wymaga dużej staranności (zachować przelotowość kanałów!).
E. System kanałowy w klasycznych podłogach podniesionych. Jest to obecnie najpowszechniej stosowane rozwiązanie dla nowych obiektów biurowych. Głównie w obiektach pod wynajem. Na stopkach stalowych układane są tu (rastrowo, zwykle 600 x 600 mm) płyty podłogi podniesionej. A pod nimi jest wolna przestrzeń, do wykorzystania. System ten umożliwia niezwykle elastyczne wykonanie instalacji podłogowych w budynkach o bardzo dużych powierzchniach, przeważnie otwartych, call center itp. Te wielkie powierzchnie dzielone są zwykle ściankami działowymi. Dotyczy to również pomieszczeń technologicznych, o dużej koncentracji kabli, np. serwerowni. Z kolei w halach wystawienniczych czy targowych, gdzie wymagana jest łatwość zmian i przebudów, taki system jest niezwykle użyteczny. Ponieważ każda zmiana w instalacjach jest tu prosta i b. szybka. Stąd jego powszechne stosowanie. F. System kanałowy w specjalistycznych podłogach podniesionych. W tym rozwiązaniu na stropie układane są przygotowane uprzednio szalunki ze styropianu lub folii. A następnie całość zalewana jest jastrychem (specjalne mieszanki).
Pod warstwą (płytą) mineralną uformowane są nisze na prowadzenie kabli i przewodów. Puszki podłogowe montowane są w miejscu specjalnych szalunków lub w wyciętych (wierconych) pod nie otworach w płycie mineralnej. W odróżnieniu od klasycznych podłóg podniesionych (płyty drewnopodobne) z rastrowymi, wymiennymi płytami, mamy tutaj do czynienia ze stałą płytą, wylaną (czasem stosowane są gotowe płyty mineralne) na uformowanych poprzez styropian lub folię podstawkach z specjalnego jastrychu. Podobnie, jak przy klasycznych podłogach podniesionych, kable rozprowadza się w powstałych niszach pod płytą. Bardzo przydatne jest przy tym stosowanie punktów rozdziału energii (systemy Plug and Play, zwane w systemie rozdzielaczami). Pytanie nr 2. Jak wylicza sie objętość kabelków w kanale? Czyli inaczej zajętość kanału przez kable i przewody. Jest to potrzebne przy doborze odpowiedniego kanału. Stosuje sie przy tym formułę d² (średnica kabla do kwadratu). Uwaga: należy zostawić w kanale rezerwę miejsca (dla późniejszego dokładania kabelków); przyjmuje się zajętość kanału wynoszącą ok. 50 %. Praktyka pokazuje także, że należy oddzielać w kanale kabelki silno i słaboprądowe. Prowadzi sie je w oddzielnych komorach kanału (podział przegrodami). Dlatego wyliczenie objętości (zajętości) przewodów (kabelków) należy przeprowadzać dla każdej komory (ciągu) kanału oddzielnie!
Przy obliczaniu zajętości kanału przez dany kabelek, należy, wychodząc ze średnicy d w mm, przejść na zajętość kanału (d²) w cm². Poniżej przykładowe kable i przewody z podanymi średnicami (mm) oraz zajętością przez nie kanału w cm². Podają je również katalogi kabli i przewodów.
Pytanie nr 3. Jakie jest min. zagłębienie kanałów i puszek podłogowych? Przy doborze konkretnego rozwiązania, decydującym kryterium jest wysokość (grubość) wylewki albo inaczej zagłębienie systemu kanałowego. Wtedy od razu jesteśmy ukierunkowani na wybór odpowiednich rozwiązań i produktów. Oczywistą jest rzeczą, że dążymy do minimalizacji kosztów, a więc jak najpłytszej wylewki. System Electraplan oferuje w tym zakresie cały typoszereg produktów. a. min. zagłębienie 50 55 mm Dla tych typów pokryw uchylnych (patrz poniżej) tak małe zagłębienie wynika z ułożenia gniazd standardu M45 (45 x 45 m); skośnie (prawie pionowo) z boków puszki. Pokrywa E2S (E2) na maks. 4 gniazda M45
Pokrywa uchylna Q2Sd na 8 gniazd M45 (2 wypusty na kabelki) Pokrywa uchylna Q2S na 8 gniazd M45 (z 1 wypustem na kabelki) Pokrywa E4S na maks. 10 gniazd M45 Pokrywa Q4 na 8 gniazd M45
b. min. zagłębienie 85 mm dla poziomego układu gniazd w pokrywie. Pokrywa uchylna Q02 na 2 gniazda M45 Pokrywa uchylna Q2 na 6 gniazd M45 Pokrywa uchylna Q3 na 12 gniazd M45 Pokrywa uchylna E3S na 12 gniazd M45
Uwaga: min. zagłębienie = 85 mm dotyczy również wszystkich pokryw tzw. nowej serii, oznaczonych następująco: VQ, VR, VE. c. min. zagłębienie 100 mm Pokrywa uchylna Q2St na 12 gniazd M45; 2 wypusty na kabelki Poziomowane kasety z blachy nierdzewnej (mosiądzu) Pytanie nr 4. Jakie stosujemy wykładziny (pokrycia posadzki)? Często rodzaj pokrycia (wykończenia) posadzki określony jest już z góry w dokumentacji projektowej. A czasem pojawia się dopiero przy opracowaniu aranżacji pomieszczenia.
Każdy rodzaj pokrycia posadzki (dywan, pcv, linoleum, płytki, parkiet, kamień naturalny itd.) ma określoną wysokość (grubość). Z reguły dany rodzaj pokrycia wymaga doboru określonej pokrywy uchylnej lub kasety. W systemie mamy do dyspozycji 3 wysokości (grubości) pokrycia posadzek: - do 5 mm (pokrywy z ramką R5) - do 12 mm (pokrywy z kantem K12 lub ramką R12) - do 23 mm (kasety z blachy nierdzewnej lub mosiądzu) Dla wykładzin typu: dywan, laminat, pcv itp. ramka pokrywy ma maks. grubości 5 mm. Jest to standardowe wykonanie pokryw uchylnych! Zawsze wtedy stosujemy wykonanie pokrywy z ramką R5. W tych pokrywach możemy wkleić także cieńsze materiały np. linoleum o grub. 3 4 mm.
Pokrywy z nowej serii (VQ, VE lub VR) mają możliwość wklejenia grubszych materiałów wykończeniowych o maks. grub. 12 mm. Mimo użytej ramki. Jest to wtedy wykonanie R12. Pokrywy standardowe (KD1, KD2 lub KD3) mają również możliwości wklejenia twardych pokryć podłogi (panele, mozaika, gres, płytki itd.) o maks. grub. 12 mm. Jest to wtedy wykonanie z kantem K12 (patrz przekrój powyżej z prawej). Uwaga: rzeczywista grubość materiału wykończeniowego do wklejenia w pokrywy R12 lub K12 wynosi: 10 do 11 mm. Zawsze należy przewidzieć jeszcze cienką warstwę kleju. Do materiałów wykończenia podłogi o grub. większej niż 12 mm musimy zastosować kasety metalowe (stal nierdzewna, mosiądz). Maks. grubość materiału do wklejenia w wyjmowana ramę kasety wynosi 23 mm. Dotyczy to przede parkietu i kamieni naturalnych (marmur, granit itd.). Pod cieńsze materiały trzeba w ramę dodatkowo wkleić twardą podkładkę (np. z płyty MDF). Aby uzyskać łącznie 23 mm. Pytanie nr 5. W jaki sposób będziemy użytkować podłogę? Chodzi o sposób użytkowania podłogi, w znaczeniu jej czyszczenia. Dlatego rozróżniamy podłogi użytkowane i czyszczone na sucho, oraz podłogi użytkowane i czyszczone na mokro.
Dla podłóg użytkowanych na sucho (przede wszystkim pomieszczenia biurowe z podłogami pokrytymi wykładzinami dywanowymi) czyszczenie odbywa się głównie za pomocą odkurzaczy. W podłodze użytkowanych i czyszczonych na sucho zamontowane mogą być wtedy dowolne pokrywy uchylne (wypust na kabelki uchylny) oraz kasety metalowe, także z wypustem uchylnym. Dla podłóg użytkowanych i czyszczonych na mokro, pokrytych przede wszystkim gresem (lub innymi płytkami), kamieniem naturalnym, parkietem, linoleum lub podobną wykładziną, używa się do zmywania wilgotne tkaniny lub specjalne szczotki lub urządzenia. W podłogach czyszczonych na mokro można zamontować kasety oraz inne podłogowe punkty zasilania (PPZ) wyłącznie z wypustami na kable w formie tubusa.
Na podłogach, oprócz kamienia naturalnego można stosować tu także linoleum lub inną wykładzinę z pcv. Pytanie nr 6. Jakie dopuszczalne są obciążenia na puszki podłogowe, kasety, kanały itd.? Obok innych wymogów stawianych systemom podłogowym, trzeba pamiętać również o dopuszczalnych naciskach na kanały, puszki i kasety podłogowe. W zwyczajnym biurze wystarcza standardowe obciążenie 1500 N. Jednakże nie wystarczy to w budynkach użyteczności publicznej (dworce, lotniska itd.), ale także w obiektach handlowych (galerie handlowe, supermarkety itp.), salonach samochodowych, pomieszczeniach produkcyjnych, magazynowych itd. Ponieważ obciążenie podłóg wózkami, a ponadto podłóg zmywanych agregatami czyszczącymi itp. jest wtedy znacznie wyższe. Poniżej przegląd możliwych obciążeń. 1. Standardowe obciążenie 1500 N. Dotyczy to wszystkich pokryw uchylnych i kaset podłogowych - z uchylnym wypustem na kabelki. Ale również kanałów współpoziomych i napodłogowych.
Standardowe obciążenie 1500 N wystarcza zwykle do zastosowań typowo biurowych. W biurowcach nie stosuje sie innych produktów. 2. Obciążenie 7500 N. Zwiększone obciążenie do 7500 N (najazd samochodu osobowego) wytrzymują aluminiowe punkty zasilające (PPZ) serii VAN R12 (R2). Wtedy wypust na kable musi być tylko w formie tubusa aluminiowego. 3. Obciążenie 20 000 N ( 2 tony). Rzadko stawiane są tak duże wymagania nacisk na kanał lub kasetę = 2 tony.
a. w ofercie są specjalne kanały współpoziome (odkrywane) o tak dużej obciążalności. Wykonywane tylko na specjalne zamówienie. b. kasety z blachy nierdzewnej, z mocnym wypustem na kable w formie tubusa. Kasety spotykane często w salonach samochodowych, ale również w galeriach handlowych. Puszka podłogowa UDH3 jest wtedy specjalnie wzmacniana, zaś sama kaseta jest w wersji ciężkiej, najazdowej. Jako wypust na kable tubus.
Pytanie nr 7. Wybór pokrywy uchylnej lub kasety o określonej ilości gniazd. Przy doborze decyduje również ilość gniazd (+ rezerwa), potrzebna do zamontowania w danej pokrywie (kasecie). Poza tym należy zdecydować, czy wybieramy pokrywę kwadratową (prostokątną) czy okrągłą. Pokrywa (kaseta) okrągła umożliwia obrót i dowolne ustawienie wypustów na kable. Następnym kryterium doboru jest kolorystyka (w zależności od materiałów wykończenia posadzki). W standardzie są 2 kolory: szary i czarny. W systemie mamy do dyspozycji pokrywy (kasety) kwadratowe, prostokątne i okrągłe. Z możliwością montażu gniazd standardu M45 (45 x 45 mm). Ilości gniazd w pokrywach: od 2 do 12. Stopniowane co 2 gniazda. Poniżej wybrane pokrywy z maks. ilością gniazd: - KD... Q02 2 gniazda M45 (45 x 45 mm) - KD... E2S 4 - KD... Q2 6 - KD... Q2S (Q2Sd) 8 gniazd M45 - KD... E4S 10 gniazd M45 - KD... Q3 (E3S lub Q2St) 12 gniazd M45. Oferta obejmuje: a. pokrywy uchylne standardowe, oznaczone: KD1, KD2 i KD3 b. pokrywy uchylne nowej serii, oznaczone: VQ, VE oraz VR c. poziomowane kasety metalowe (HBKK, UFKK itd.) e. podłogowe punkty zasilania VAN R12 (VAN R2). Materiały, z których wykonane są poszczególne puszki (kasety): a. polamid wykonane są z niego wszystkie pokrywy uchylne, zarówno standardowe (oznaczone: KD1, KD2 i KD3), jak i pokrywy nowej serii (oznaczone: VQ, VE oraz VR). Podstawowe kolory: szary (7011) lub czarny (9005). Dla większych zamówień możliwe inne kolory.
b. stal nierdzewna kasety poziomowane (HBKK, PKBN, UFKK i inne) c. aluminium podłogowe punkty zasilania (PPZ) serii VAN R12 (VAN R2) oraz wypusty w formie tubusa,
d. mosiądz poziomowane kasety serii HBKK