Raport o sytuacji mikro i małych firm poprawa nastrojów polskich przedsiębiorców Katowice, 21 września 2015
Piąty raport Banku Pekao SA o sytuacji mikro i małych firm innowacje tematem specjalnym 6 910 wywiadów z właścicielami firm (w tym 836 z województwa śląskiego), Badanie we wrześniu-październiku 2014 r., 70 pytań ponad 400 tysięcy odpowiedzi, Wyniki na poziomie krajowym, regionalnym (16 województw) i lokalnym (66 grup powiatów, w tym dla 8 podregionów śląskich) 11 eksperckich artykułów o innowacji, 17 case studies firm wdrażających innowacje i 23 firm beneficjentów programu EFI CIP Konkurencyjność i innowacje, 16 konferencji regionalnych we współpracy z marszałkami województw. 1 Mikro firmy przedsiębiorstwa zatrudniające do 9 pracowników, Małe firmy przedsiębiorstwa zatrudniające do 49 pracowników,
Wyraźna dalsza poprawa nastrojów polskich przedsiębiorców wzrost wskaźnika koniunktury o + 3 pkt do najwyższego poziomu w ciągu 5 lat Ogólny Wskaźnik Koniunktury Mikro i Małych Firm - syntetyczna miara nastrojów właścicieli firm 96,7 + 3 pkt 93,1 94,6 96,4 + 2 pkt 92,0 93,6 92,7 91,7 89,5 89,1 2010 2011 2012 2013 2014 Polska Śląskie 2 Wskaźniki w ramach badania mogą przyjmować wartości od 50 do 150, przy czym 50 oznacza dużo gorzej, 75 gorzej, 100 ani lepiej, ani gorzej, 125 lepiej, 150 dużo lepiej
3 Ogólny wskaźnik koniunktury najwyższy w podregionie bytomskim, najniższy w podregionie sosnowieckim
Ogólny wskaźnik koniunktury przychody firmy znacząco lepiej ocenione w Śląskim, gorzej z długością oczekiwania na zapłatę Ogólna sytuacja gospodarcza Sytuacja branży 93,4 93,1 92,0 91,6 +0,3 +0,4 Sytuacja firmy Przychody firmy Wynik finansowy firmy Zatrudnienie Oczekiwanie na zapłatę Dostęp do finansowania zewnętrznego 97,9 97,2 97,1 95,7 97,7 96,6 99,5 99,8 96,3 97,0 100,2 100,0 +0,7 +1,4 +1,1-0,3-0,7 +0,2 4 Śląskie Polska Błąd statystyczny dla indeksu na poziomie kraju nie więcej niż +/- 0,5 pkt. Błąd statystyczny dla indeksu na poziomie województwa nie więcej niż +/- 2 pkt.
Eksport udział eksporterów na Śląsku poniżej średniej Ocena przychodów z eksportu 102,9 107,0 102,5 103,0 104,0 98,6 102,8 102,7 101,3 97,5 2010 2011 2012 2013 2014 Polska Śląskie Odsetek eksporterów Eksporterzy w Polsce mają się dobrze - wysoka ocena przychodów z eksportu (104 pkt.), jeszcze lepiej w woj. śląskim (107 pkt.), Udział firm eksportujących poniżej średniej krajowej, Najwyższy odsetek eksporterów w podregionie bytomskim, Najniższy udział w sosnowieckim. 9,4% 8,6% 10,3% 10,2% 11,6% 9,9% 8,4% 7,4% 13,0% 12,2% 2010 2011 2012 2013 2014 Polska Śląskie 5 Błąd statystyczny dla wartości procentowych na poziomie kraju nie więcej niż +/- 1,8 pkt. % Błąd statystyczny dla wartości procentowych na poziomie województwa nie więcej niż +/- 5 pkt.
Bariery rozwoju biznesu wyższe niż średnio w Polsce Średnia wartość barier 2,91 2,90 2,79 2,80 2,73 2,75 2012 2013 2014 Polska Śląskie Średnia wartość barier w badaniu ogólnopolskim zmniejszyła się, Nieznaczny wzrost w woj. śląskim, Bardziej dokuczliwa szara strefa i zatory płatnicze. 6 Właściciele firm byli proszeni o skwantyfikowanie każdej z barier w skali od 1 (brak bariery) do 5 (bardzo ważna bariera)
Zewnętrzne finansowanie bardziej dostępne dla przedsiębiorców Ocena dostępności zewnętrznego finansowania 100,2 100,2 Źródła finansowania firmy 98,9 98,3 99,2 100,0 98,7 98,1 97,5 97,5 2010 2011 2012 2013 2014 Polska Śląskie Przyczyny finansowania ze środków własnych 7 Wysoka i ustabilizowana dostępność do finansowania w woj. śląskim Finansowanie zewnętrzne - najrzadziej w podregionie bielskim, najczęściej w gliwickim
Inwestycje w Śląskim w trendzie spadkowym Odsetek mikro i małych firm inwestujących w ostatnich 12 miesiącach 43,3% 41,8% 44,4% 41,6% 40,7% 42,9% 39,6% 39,7% 40,4% 38,3% Polska Śląskie 2010 2011 2012 2013 2014 Wartość inwestycji 8 Najwyższy udział inwestycji w podregionie rybnickim, najniższy w bielskim, bytomskim Przeważają niewielkie nakłady, do 100 tys. PLN
Jakość źródłem przewagi konkurencyjnej. 8% firm na Śląsku buduje swą pozycję na rynku w oparciu o innowacje. Źródła przewagi konkurencyjnej Jakość czynnikiem wskazywanym przez 55% firm ze Śląska (30% jakość produktów + 25% jakość obsługi klientów), Innowacja źródłem przewagi dla 8% firm, 9
Śląskie liderem we wprowadzaniu na rynek innowacji produktowych Odsetek firm wdrażających innowacje produktowe Skala innowacji produktowej 37% małych firm i 26% mikro firm w Polsce wdrożyło innowacje produktowe w ciągu roku, najwyższy odsetek innowacyjnych firm w branży produkcyjnej (43%), Najwyższy wskaźnik wdrożeń innowacji produktowych (31%) na Śląsku Najwyższy odsetek firm w podregionie bielskim, najniższy w tyskim Deklarowana najwyższa innowacyjność w skali ogólnopolskiej w częstochowskim 10
15% firm na Śląsku wprowadza na rynek innowację procesową Odsetek firm wdrażających innowacje procesowe Skala innowacji procesowej 21% małych firm i 13% mikro firm wdrożyło innowacje procesowe w ciągu roku, 15% firm na Śląsku wprowadza innowację procesową Najwyższy odsetek w podregionie sosnowieckim, najniższy w bytomskim Deklarowana najwyższa innowacyjność w skali ogólnopolskiej w częstochowskim 11
Planowane korzystanie z funduszy unijnych na lata 2014-2020 na realizację projektów innowacyjnych Czy firma zamierza korzystać z funduszy na innowacje w latach 2014-2020? Przyczyny braku zainteresowania funduszami 15% firm chce korzystać z funduszy na innowacje, 27% jeszcze nie podjęło decyzji. Najwyższe zainteresowanie funduszami na innowacje w bytomskim, najniższe w rybnickim 12
W latach 2014-2020 więcej instrumentów zwrotnych dla firm. Bank Pekao SA jest największym polskim pośrednikiem wspólnotowych instrumentów zwrotnych Dwa unijne programy preferencyjnych kredytów dla innowacyjnych firm z gwarancją Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego są już dziś dostępne dla firm RSI - Instrument Podziału Ryzyka 50% gwarancja portfela 331 mln złotych kredytów inwestycyjnych i obrotowych dla MŚP, Firma musi spełnić 1 z 10 kryteriów innowacyjności, Wdrażanie do 31 grudnia 2015 CIP Konkurencyjność i Innowacja 50% gwarancja portfela 1 mld złotych kredytów inwestycyjnych dla mikro i małych firm, Specjalna linia kredytów obrotowych dla firm rozpoczynających działalność, Wdrażanie do 28 października 2016 13
Kredyty z gwarancją EFI RSI Rodzaj kredytów, które mogą być objęte poręczeniem kredyty inwestycyjne, kredyty obrotowe nieodnawialne Wysokość kredytu Od 104 000 do 31 000 000 PLN Okres kredytowania Od 2 do 7 lat Waluta PLN Kredytobiorcy Wysokość poręczenia 50% kapitału i odsetek MŚP oraz duże firmy zatrudniające do 500 osób spełniające 1 z 10 kryteriów innowacyjności (innowacyjność projektu i/lub innowacyjność firmy) Prowizja na rzecz EFI 0,5% kwoty gwarancji płatne kwartalnie od rzeczywistej wartości gwarancji Wyłączenia Projekty otrzymujące wsparcie ze środków publicznych nr Kryteria innowacyjności związane z innowacyjnością projektu 1. Kredytobiorca zamierza wykorzystać kredyt na inwestycję związaną z produkcją lub rozwojem produktów, procesów i/lub usług, które są innowacyjne i w których istnieje ryzyko technologicznego lub przemysłowego niepowodzenia wykazanego w biznesplanie. 4. Kredytobiorca w biznes planie wykazał, że zamierza przeznaczyć w kolejnych 24 miesiącach kwotę równą co najmniej 90% kwoty kredytu na wydatki/inwestycje związane z B+R i/lub innowacjami. Mogą to być wydatki na nowe maszyny lub nowe urządzenia, ale z wyłączeniem nie odnoszących się do B+R i/lub innowacji wydatków odtworzeniowych i/lub nie odnoszących się do B+R i/lub innowacji inwestycji w rozbudowę; 14
Kredyty z poręczeniem EFI RSI kryteria innowacyjności przedsiębiorstwa nr Kryteria związane z innowacyjnością przedsiębiorstwa 2. Kredytobiorca jest szybko-rosnącą firmą zorientowaną na badania i rozwój (B+R) i/lub innowacje: w okresie 3 ostatnich lat średnioroczny wzrost zatrudnienia lub przychodów był większy niż 20%, przy czym na początku okresu obliczeniowego firma musi zatrudniać 10 lub więcej pracowników. 3. Certyfikowany księgowy wykazał w ostatnim sprawozdaniu finansowym kredytobiorcy, że wydatki/inwestycje na B+R i/lub innowacje wyniosły przynajmniej 20% wartości kredytu, 5. Kredytobiorca otrzymał w ciągu ostatnich 24 miesięcy grant, kredyt, gwarancję z europejskich programów wspierających B+R i/lub innowacji (np. 7 Program Ramowy) lub krajowych programów wspierających badania i/lub innowacje; 6. Kredytobiorca otrzymał nagrodę z zakresu innowacyjności w ciągu ostatnich 24 miesięcy; 7. Kredytobiorca zarejestrował przynajmniej jeden patent w ciągu ostatnich 24 miesięcy; 8. Kredytobiorca otrzymał wsparcie kapitałowe z funduszu venture capital ukierunkowanego na innowacje (nauki przyrodnicze (life science)/czysta energia/technologie); 9. Kredytobiorca w momencie podpisania umowy kredytowej jest zarejestrowany na terenie parku naukowego, technologicznego i/lub innowacyjnego; 10 Kredytobiorca skorzystał ze zwolnienia podatkowego związanego z inwestycją w B+R i/lub innowację w ciągu ostatnich 24 miesięcy. 15
Dziękuję za uwagę Raporty za lata 2010-2014 w polskiej i angielskiej wersji językowej dostępne na: www.pekao.com.pl/mis/raport_sme 16