WPŁYW KWASU 2,4-DICHLOROFENOKSYOCTOWEGO NA EFEKTYWNOŚĆ KULTUR PYLNIKÓW ANDROGENICZNYCH LINII PAPRYKI CAPSICUM SPP.

Podobne dokumenty
POLIEMBRIONIA I ANDROGENEZA JAKO ŹRÓDŁO HAPLOIDÓW U WYBRANYCH GATUNKÓW Z RODZAJU Capsicum

Kierownik: dr Aurelia Ślusarkiewicz-Jarzina Wykonawcy: dr Aurelia Ślusarkiewicz-Jarzina, mgr Hanna Pudelska, mgr Jolanta Woźna

OdpowiedŸ androgeniczna genotypów Capsicum frutescens L. w kulturach in vitro pylników

Otrzymywanie podwojonych haploidów z mieszańców ozimych i jarych pszenżyta z zastosowaniem kolchicyny w kulturach pylnikowych

Otrzymywanie spontanicznych i indukowanych linii podwojonych haploidów pszenżyta ozimego z wykorzystaniem kultur pylnikowych

Metoda bezpośredniego uzyskiwania podwojonych haploidów z mikrospor zarodków rzepaku ozimego (Brassica napus L.)

SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE

Efektywność uzyskiwania haploidów pszenicy metodą kultur pylnikowych oraz krzyżowania z kukurydzą

52. Badania nad indukcją embriogenezy mikrospor u roślin z rodzaju Brassica prof. dr hab. T. Cegielska-Taras

Androgeneza w kulturach pylnikowych jęczmienia jarego

Regeneracja pędów z segmentów hypokotylowych lnianki siewnej Camelina sativa L. w kulturach in vitro

Ocena zdolności pylników wybranych odmian lnu oleistego (Linum usitatissimum L.) do tworzenia kalusa

AGROMORFOLOGICZNA I MOLEKULARNA OCENA LINII PODWOJONYCH HAPLOIDÓW PAPRYKI (CAPSICUM ANNUUM L.)

Indukowanie haploidów żyta (Secale cereale L.)

THE EFFECT OF GENOTYPE AND MEDIUM ON PLANT REGENERATION FROM ANDROGENIC EMBRYOS

Wykorzystanie gynogenezy in vitro dla uzyskania dihaploidów buraka cukrowego

WZROST I PLONOWANIE PAPRYKI SŁODKIEJ (CAPSICUM ANNUUM L.), UPRAWIANEJ W POLU W WARUNKACH KLIMATYCZNYCH OLSZTYNA

Efektywność embriogenezy somatycznej w kulturach in vitro lnianki siewnej (Camelina sativa L.)

OCENA WYBRANYCH CECH JAKOŚCI MROŻONEK ZA POMOCĄ AKWIZYCJI OBRAZU

Określanie ploidalności androgenicznych młodych roślin rzepaku ozimego (Brassica napus L.) za pomocą cytometrii przepływowej

Zmienność cech ilościowych w populacjach linii DH i SSD jęczmienia

Zakres zmienności i współzależność cech owoców typu soft flesh mieszańców międzygatunkowych Capsicum frutescens L. Capsicum annuum L.

SPRAWOZDANIE O STANIE REALIZACJI ZADANIA z wykonania badań podstawowych na rzecz postępu biologicznego w produkcji roślinnej w 2013 roku

Analiza genetyczna zawartości kwasów tłuszczowych w liniach DH rzepaku ozimego

Wpływ kwasu abscysynowego (ABA) na regenerację roślin Camelina Sativa L. w warunkach kultury in vitro

Tradycyjne i biotechnologiczne metody w hodowli rzepaku jarego (Brassica napus L.) na Litwie

Zakres zmienności i współzależność cech technologicznych u trzech wielkoowocowych odmian papryki rocznej (Capsicum annuum L.)

Efektywność uzyskiwania haploidów pszenicy z mieszańców F 1 i ich form wyjściowych poprzez krzyżowanie z kukurydzą

Ocena zdolności kombinacyjnej linii wsobnych kukurydzy

Regeneracja roślin z niedojrzałych zarodków Camelina sativa L. (lnianka siewna) w kulturach in vitro

Skuteczność oceny plonowania na podstawie doświadczeń polowych z rzepakiem ozimym o różnej liczbie powtórzeń

REAKCJA NASION WYBRANYCH ODMIAN OGÓRKA NA PRZEDSIEWNĄ BIOSTYMULACJĘ LASEROWĄ. Wstęp

WPŁYW WARUNKÓW STRATYFIKACJI NA KIEŁKOWANIE NASION WIŚNI (Prunus cerasus L.)

Roślinne kultury tkankowe in vitro hodowla roślin, części roślin, tkanek lub pojedynczych komórek na sztucznych pożywkach w sterylnych warunkach.

Efektywność zapyleń pyłkiem traktowanym promieniowaniem gamma u roślin z rodzaju Brassica

KOSZTY UŻYTKOWANIA MASZYN W STRUKTURZE KOSZTÓW PRODUKCJI ROŚLINNEJ W WYBRANYM PRZEDSIĘBIORSTWIE ROLNICZYM

Haploidyzacja rzepaku: badania podstawowe i zastosowania

WZROST I ROZWÓJ FREZJI UPRAWIANEJ W GRUNCIE W ZALEŻNOŚCI OD TERMINU SADZENIA. Wstęp

Charakterystyka podwojonych haploidów rzepaku ozimego uzyskanych z odmiany Bor

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny

INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU. mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka

RECENZJA rozprawy doktorskiej mgr Katarzyny Makowskiej pt. Badanie wydajności androgenezy jęczmienia (Hordeum vulgare L.).

Struktura plonu wybranych linii wsobnych żyta ozimego

Doubled haploids in oilseed rape (Brassica napus L.) breeding

Ocena potencja³u tworzenia kalusa przez pylniki roœlin uzyskanych w wyniku krzy owania odmiany Linola z roœlinami innych odmian lnu oleistego

Justyna Lema-Rumińska, Alicja Tymoszuk, Natalia Miler, Beata Durau

Agrotechnika i mechanizacja

Analiza genetyczna kilku cech ilościowych związanych z regeneracją lnianki siewnej (Camelina sativa L.) w warunkach kultur in vitro

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami

ZACHOWANIE SIĘ NIEKTÓRYCH HERBICYDÓW W GLEBACH PÓL UPRAWNYCH PODKARPACIA

WPŁYW KWASU GIBERELINOWEGO NA WZROST I KWITNIENIE NIECIERPKA WALLERIANA (IMPATIENS WALLERIANA HOOK.) Z GRUPY SPELLBOUND

Wykorzystanie androgenezy w kulturach pylnikowych do otrzymywania homozygotycznych roœlin marchwi

BIOTECHNOLOGIA I BIOLOGIA EKSPERYMENTALNA ROŚLIN

Equipment for ultrasound disintegration of sewage sludge disseminated within the Record Biomap project (Horizon 2020)

Cytometryczna analiza polisomatyczności organów roślin z rodziny Fabaceae

ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH

USZLACHETNIANIE NASION WYBRANYCH GATUNKÓW ROŚLIN WARZYWNYCH POPRZEZ STYMULACJĘ PROMIENIAMI LASERA. Wstęp. Materiał i metody

Pszenżyto: w czym tkwi jego fenomen?

TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH

Efekty zdolności kombinacyjnej w potomstwie wybranych odmian truskawki (Fragaria ananassa Duch.)

WPŁYW TEMPERATURY NA CECHY DIELEKTRYCZNE MIODU

Ziemniak Polski 2016 nr 4

PORÓWNANIE FAUNY WYSTĘPUJĄCEJ NA WARZYWACH KORZENIOWYCH UPRAWIANYCH METODĄ EKOLOGICZNĄ I KONWENCJONALNĄ

Spis treści Część I. Genetyczne podstawy hodowli roślin 1. Molekularne podstawy dziedziczenia cech Dariusz Crzebelus, Adeta Adamus, Maria Klein

WYKAZ DOROBKU NAUKOWEGO

WPŁYW PRZEBIEGU MECHANICZNEGO DOJU KRÓW NA ZAWARTOŚĆ KOMÓREK SOMATYCZNYCH W MLEKU PRZY ZMIENNEJ SILE NACIĄGU GUM STRZYKOWYCH W KUBKU UDOJOWYM

POSTĘP I EFEKTYWNOŚĆ W ZALEŻNOŚCI OD WIELKOŚCI GOSPODARSTW I KIERUNKU PRODUKCJI W GOSPODARSTWACH ROLNICZYCH REGIONU MAŁOPOLSKIEGO *

ANTONI PIOTR CIEPIELA, HUBERT SYTYKIEWICZ, MARIUSZ ŁUBKOWSKI. Z Katedry Biologii Molekularnej i Biofizyki Akademii Podlaskiej w Siedlcach

Bezpośrednia embriogeneza somatyczna

ZANIKANIE KAPTANU I PROPIKONAZOLU W OWOCACH I LIŚCIACH JABŁONI ODMIANY JONAGOLD

WPŁYW WIATRU NA RÓWNOMIERNOŚĆ DYSTRYBUCJI CIECZY UŻYTKOWEJ PRZY UŻYCIU OPRYSKIWACZA POLOWEGO

PORÓWNANIE WRASTANIA KORZENI SADZONEK SOSNY ZWYCZAJNEJ I DĘBU BEZSZYPUŁKOWEGO W KASETACH STYROPIANOWYCH

NAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH POBRANYCH Z PŁYT EPS O RÓŻNEJ GRUBOŚCI

Ocena zdolności kombinacyjnej linii wsobnych kukurydzy (Zea mays L.)

POLIMORFIZM WIELKOŚCI POWIERZCHNI CHROMOSOMÓW U LOCH RASY WBP

Wyróżniamy dwie drogi morfogenezy w kulturach in vitro: bezpośrednią i pośrednią. W pośredniej morfogenezie obserwujemy tworzenie się tkanki

WPŁYW RETARDANTÓW NA WZROST I KWITNIENIE OZDOBNYCH ROŚLIN RABATOWYCH. Wstęp. Materiał i metody

Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych w zakresie medycyny

Zadanie 2.4. Dr inż. Anna Litwiniec Dr inż. Barbara Skibowska Dr inż. Sandra Cichorz

WŁAŚCIWOŚCI GEOMETRYCZNE I MASOWE RDZENI KOLB WYBRANYCH MIESZAŃCÓW KUKURYDZY. Wstęp i cel pracy

ANALIZA ZALEŻNOŚCI POMIĘDZY CECHAMI DIELEKTRYCZNYMI A WŁAŚCIWOŚCIAMI CHEMICZNYMI MĄKI

WPŁYW AKTUALIZACJI NIEKTÓRYCH WSKAŹNIKÓW EKSPLOATACYJNO-EKONOMICZNYCH NA KOSZTY EKSPLOATACJI CIĄGNIKÓW ROLNICZYCH NOWEJ GENERACJI

BADANIA RZECZYWISTYCH KOSZTÓW OBSŁUGI TECHNICZNEJ NOWOCZESNYCH KOMBAJNÓW ZBOŻOWYCH. Wstęp

BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI

HODOWLA SOI I LNIANKI W KATEDRZE GENETYKI I HODOWLI ROŚLIN SOYBEAN AND CAMELINA BREEDING IN DEPARTMENT OF GENETICS AND PLANT BREEDING.

PODATNOŚĆ POLILAKTYDU NA DEGRADACJĘ W WYBRANYCH SKŁADNIKACH KOSMETYKÓW

MOLEKULARNA IDENTYFIKACJA USTALONYCH I MIESZAŃCOWYCH FORM CAPSICUM ANNUUM L. Z WYKORZYSTANIEM MARKERÓW RAPD

WPŁYW SKŁADU POŻYWKI NA WYBRANE CECHY MUSZKI OWOCOWEJ Drosophila melanogaster

Ocena stabilności genetycznej rozmnażanych in vitro polskich odmian tulipanów przy użyciu markerów molekularnych ISSR

Badania osobniczej promieniowrażliwości pacjentów poddawanych radioterapii. Andrzej Wójcik

Katarzyna Durda STRESZCZENIE STĘŻENIE KWASU FOLIOWEGO ORAZ ZMIANY W OBRĘBIE GENÓW REGULUJĄCYCH JEGO METABOLIZM JAKO CZYNNIK RYZYKA RAKA W POLSCE

Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950?

OCENA MOśLIWOŚCI WYKORZYSTANIA HODOWLI ŚWIŃ RASY ZŁOTNICKIEJ

Alicja Drohomirecka, Katarzyna Kotarska

С R A C OV I E N S I A

OCENA CECH MORFOLOGICZNYCH LINII MARCHWI W FAZIE GENERATYWNEJ EVALUATION OF MORPHOLOGICAL TRAITS OF CARROT BREEDING LINES IN GENERATIVE PHASE

EFFICACY OF BACILLUS THURINGIENSIS VAR. KURSTAKI IN THE CONTROL OF EUROPEAN CORN BORER OSTRINIA NUBILALIS HŰBNER ON SWEET CORN

WPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM

ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY NORMĄ WYSIEWU NASION A PLONEM ZIELA KARCZOCHA (CYNARA SCOLYMUS L.) * Wstęp. Materiał i metody

Transkrypt:

nr 594, 2018, 27 35 DOI 10.22630/ZPPNR.2018.594.23 WPŁYW KWASU 2,4-DICHLOROFENOKSYOCTOWEGO NA EFEKTYWNOŚĆ KULTUR PYLNIKÓW ANDROGENICZNYCH LINII PAPRYKI CAPSICUM SPP. Aleksandra Niklas-Nowak, Dorota Olszewska, Paweł Nowaczyk UTP, Wydział Rolnictwa i Biotechnologii Streszczenie. Celem pracy było zbadanie wpływu oprysku roślin donorowych kwasem 2,4- -dichlorofenoksyoctowym w stężeniu 1 mg l 1 na częstotliwość pojawiania się androgenicznych zarodków w kulturach pylników dziewięciu linii podwojonych haploidów papryki Capsicum spp. W zależności od genotypu i wariantu doświadczenia efektywność androgenezy wahała się od 0 do 8,4%. Analiza statystyczna wykazała istotny wpływ oprysku 2,4-D na odpowiedź androgeniczną linii AT4, AC5 i AC7. W przypadku linii AC5 wstępne traktowanie egzogenną auksyną zaindukowało tworzenie zarodków (3,2%) i ich konwersję w rośliny (43,8%). W przypadku linii AT6, AP32, FA i FCH także zaobserwowano korzystną tendencję dotyczącą wzrostu liczby uzyskanych zarodków, a linie AP15 i AP40 wykazały zbliżoną reakcję androgeniczną w obu wariantach doświadczenia. W przeprowadzonych badaniach 41% otrzymanych zarodków rozwinęło się w rośliny o prawidłowej morfologii, które aklimatyzowano w szklarni. Analiza cytometryczna wykazała wśród 84 regenerantów: haploidy (54,8%), diploidy (36,9%) i miksoploidy (8,3%). Słowa kluczowe: 2,4-D, Capsicum spp., androgeneza, linie DH WSTĘP Rodzaj Capsicum obejmuje kilkadziesiąt gatunków, w tym formy uprawne C. annuum i C. frutescens oraz wiele gatunków dzikich, które w wyniku krzyżowania z formami hodowlanymi mogą przyczynić się do rozszerzenia zmienności genetycznej papryki rocznej. Jedną z możliwości stabilizacji genetycznej otrzymanej zmienności jest uzyskiwanie roślin haploidalnych lub androdiploidalnych w wyniku indukowanej androgenezy w kulturach Aleksandra Niklas-Nowak https://orcid.org/0000-0002-7923-8702; Dorota Olszewska https:// orcid.org/0000-0002-1381-6178; Paweł Nowaczyk https:// orcid.org/0000-0002-1312-2168 niklas@utp.edu.pl Copyright by Wydawnictwo SGGW

28 A. Niklas-Nowak, D. Olszewska, P. Nowaczyk pylników form mieszańcowych. Homozygotyczne linie podwojonych haploidów (linie DH), otrzymywane na drodze kolchicynowania lub spontanicznej diploidyzacji są obecnie wykorzystywane w hodowli wielu gatunków roślin uprawnych, w tym także papryki rocznej [Adamus 2005, Dunwell 2010]. Prace badawcze prowadzone nad indukowaną androgenezą roślin rolniczych i warzywnych wskazują na wiele czynników, które w istotny sposób wpływają na wydajność tego procesu. Do najważniejszych z nich należą: genotyp roślin matecznych [Ercan i in. 2006, Nowaczyk i in. 2009a, Nowaczyk i in. 2009b], faza rozwojowa mikrospor [Kim i in. 2004, Nowaczyk i Kisiała 2006], skład pożywek, warunki prowadzenia kultury in vitro [Özkum Çıner i Tipirdamaz 2002, Parra-Vega i in. 2013, Ari i in. 2016] oraz czynniki stresowe [Niklas-Nowak i Nowaczyk 2009, Popova i in. 2016]. W celu zwiększenia efektywności androgenezy i dostosowania metody do wybranych genotypów testowane są także modyfikacje dotyczące wykorzystania egzogennych fitohormonów, dodawanych do pożywek lub stosowanych do oprysku roślin donorowych [Gémesné i in. 1998, Cheng i in. 2013, Nowaczyk i in. 2015, Nowaczyk i in. 2016]. Celem przeprowadzonego doświadczenia było zbadanie wpływu oprysku roślin matecznych kwasem 2,4-dichlorofenoksyoctowym na efektywność androgenezy w kulturach pylników in vitro wyselekcjonowanych linii podwojonych haploidów Capsicum spp. MATERIAŁ ROŚLINNY Materiał badawczy stanowiły linie DH wyprowadzone z mieszańców wewnątrzgatunkowych papryki rocznej (C. annuum L. ATZ1 Tomaticat giallo )F 1 : linia AT4 i AT6; (C. annuum L. ATZ1 Corno di toro )F 1 : linia AC5 i AC7; (C. annuum L. ATZ1 C. annuum L. PO)F 1 : linia AP15, AP32, AP40; a także z mieszańców międzygatunkowych (C. frutescens C. annuum L. ATZ1)F 1 : linia FA; (C. frutescens C. chinense)f 1 : linia FCH. Kryterium doboru materiałów hodowlanych do doświadczenia stanowiły wyniki wcześniejszych badań, które pozwoliły na wyselekcjonowanie wartościowych pod względem cech agromorfologicznych androgenicznych linii papryki. Wszystkie materiały roślinne pochodziły z kolekcji Katedry Biotechnologii Rolniczej Uniwersytetu Technologiczno- -Przyrodniczego w Bydgoszczy. METODY Doświadczenie prowadzono w 4 powtórzeniach. Dla każdego genotypu wysadzono 40 roślin, z czego 20 stanowiło wariant kontrolny, pozostałe rośliny, po 5 w każdym powtórzeniu, poddano opryskom egzogenną auksyną. W eksperymencie zastosowano kwas 2,4-dichlorofenoksyoctowy (2,4-D) w stężeniu 1 mg l 1, który aplikowano roślinom matecznym w porze wieczornej dnia poprzedzającego zbiór pąków. Rośliny donorowe uprawiano w nieogrzewanych tunelach foliowych, w okresie wegetacji nie stosowano środków ochrony roślin. Pąki kwiatowe pobierano w godzinach porannych od 28 czerwca do 7 lipca 2017 roku. Wybierano pąki o płatkach korony równych lub nieco dłuższych od działek kielicha, których pylniki były lekko przebarwione antocyjanowo. Stadium rozwojowe mikrospor

Wpływ kwasu 2,4-dichlorofenoksyoctowego... 29 określano na podstawie obserwacji mikroskopowych preparatów rozgniatanych, wykonywanych z pylników wybarwionych w 1-procentowym roztworze orceiny w 45-procentowym kwasie octowym lodowatym. Większość analizowanych mikrospor znajdowało się w stadium jednojądrowym, 4 13% stanowiły komórki 2-jądrowe. Pobrane pąki przemywano 70-procentowym etanolem, i sterylizowano powierzchniowo, wytrząsając w 5- -procentowym roztworze podchlorynu wapnia (CaCl 2 O 2 ) przez 10 min, po czym 3-krotnie przepłukiwano sterylną wodą destylowaną. Kultury pylników prowadzono według procedury zespołu Dumasa de Vaulx a [1981] opracowanej dla C. annuum L., pożywki przygotowano zgodnie z procedurą Chambonneta [1988]. Pylniki wykładano na pożywkę indukcyjną CP zawierającą 0,01 mg l 1 2,4-D i 0,01 mg l 1 kinetyny. Dla każdego genotypu wyłożono łącznie po 500 pylników w wariancie kontrolnym i po zastosowaniu oprysku roślin donorowych kwasem 2,4-dichlorofenoksyoctowym. Przez 8 dni pylniki inkubowano w ciemności, w temperaturze 35 C. Następnie kulturę kontynuowano w warunkach 12-godzinnego fotoperiodu w temperaturze 25 C. Po 14 dniach pylniki przenoszono na pożywkę regeneracyjną R1 uzupełnioną kinetyną w stężeniu 0,1 mg l 1. Pojawiające się zarodki przenoszono na pożywkę V3 bez regulatorów wzrostu. Zregenerowane rośliny aklimatyzowano w szklarni. Doświadczenie prowadzono w fitotronie przez 4 miesiące. Dla ocenianych linii oznaczono liczbę i procentowy udział otrzymanych zarodków w stosunku do całkowitej liczby pylników wyłożonych na pożywkę CP (efektywność androgenezy). Ponadto określono procentowy udział zregenerowanych roślin w porównaniu do liczby otrzymanych zarodków (konwersja w rośliny). Ploidalność regenerantów określono za pomocą cytometru przepływowego Partec CCA (Műnster, Niemcy), wyposażonego w lampę rtęciową (High Pressure Lamp HBO- -100W). Materiał roślinny do analizy cytometrycznej przygotowano zgodnie z procedurą opracowaną przez zespół Galbraitha [1983]. Jako standard zewnętrzny wykorzystano młode liście diploidalnej linii hodowlanej ATZ1 C. annuum (2n = 2x = 24). Otrzymane wyniki przedstawiono w postaci histogramów, które analizowano za pomocą programu komputerowego Partec DPAC 2.2. Wyniki dotyczące wpływu 2,4-D na efektywność androgenezy w kulturach pylników opracowano statystycznie z zastosowaniem programu Statistica, przeprowadzono analizę wariancji oraz test Duncana przy p = 0,05. WYNIKI I DYSKUSJA Prace badawcze prowadzone nad indukowaną androgenezą papryki wskazują na wiele czynników, które w istotny sposób wpływają na wydajność uzyskiwania haploidalnych zarodków. O powodzeniu tego procesu decydują warunki prowadzenia kultury in vitro, skład pożywek, a zwłaszcza rodzaj i stężenie stosowanych regulatorów wzrostu [Matsubara i in. 1998, Özkum Çıner i Tipirdamaz 2002, Niklas-Nowak i Nowaczyk 2009]. Wykazano, że wysokie stężenie 2,4-D (0,1 0,2 mg l 1 ) stymuluje kalusogenezę [Matsubara i in. 1992] niski poziom tego hormonu w pożywce indukcyjnej (0,01 mg l 1 ) wpływa natomiast korzystnie na bezpośrednią embriogenezę w kulturach pylników papryki [Dumas de Vaulx i in. 1981]. Stwierdzono, że zastosowanie oprysku roślin donorowych roztworem wodnym nr 594, 2018

30 A. Niklas-Nowak, D. Olszewska, P. Nowaczyk zawierającym 2,4-D (0,1 1 mg l 1 ) również może indukować proces androgenezy w przypadku wybranych genotypów papryki [Nowaczyk i in. 2015, Nowaczyk i in. 2016]. W przeprowadzonym doświadczeniu obserwowano zróżnicowaną reakcję androgeniczną badanych genotypów na wstępne traktowanie roślin donorowych opryskiem 2,4-D w stężeniu 1 mg l 1. Efektywność androgenezy wahała się od 0% dla genotypu AC5 w warunkach kontrolnych do 8,4% dla genotypu AT4 po oprysku roślin donorowych. Analiza statystyczna potwierdziła istotny wpływ egzogennej auksyny na odpowiedź androgeniczną 3 spośród 9 badanych genotypów AT4, AC5 i AC7. Na szczególną uwagę zasługiwała linia AC5, która w warunkach kontrolnych doświadczenia nie wykazywała żadnej reakcji androgenicznej. W przypadku genotypów opornych na indukcję androgenezy bardzo ważnym elementem jest modyfikacja metody badawczej i wprowadzenie nowego czynnika indukcyjnego. W przeprowadzonym doświadczeniu zastosowanie oprysku 2,4-D dla niereagującej linii AC5 spowodowało rozwój androgenicznych zarodków z efektywnością 3,2% i ich konwersję w rośliny na poziomie 43,8%. Nie stwierdzono istotnego statystycznie zróżnicowania dla pozostałych genotypów. W przypadku linii AT6, AP32, FA i FCH zaobserwowano korzystną tendencję wzrostu liczby uzyskanych zarodków po zastosowaniu oprysku egzogenną auksyną. Linie AP15 i AP40 były zbliżone w reakcji androgenicznej w obydwu wariantach doświadczenia (tab.). W przeprowadzonych badaniach 41% otrzymanych zarodków rozwinęło się w rośliny o prawidłowej morfologii, które następnie aklimatyzowano w warunkach szklarniowych. Tabela. Table. Efektywność androgenezy, ploidalność i konwersja w rośliny Effectiveness of androgenesis, ploidy level and conversion into plants Genotyp/traktowanie Genotype/treatment Suma zarodków Sum of embryos Efektywność androgenezy Effectiveness of androgenesis [%] Haploidy Haploids Diploidy Diploids Miksoploidy Mixoploids Konwersja w rośliny Conversion into plants [%] AT4 28 b 5,6 4 1 0 17,9 AT4 2,4-D 42 a 8,4 7 2 2 26,2 AT6 1 f 0,2 0 1 0 100 AT6 2,4-D 3 f 0,6 0 2 0 67 AC5 0 f 0 AC5 2,4-D 16 ce 3,2 3 2 2 43,8 AC7 6 f 1,2 2 0 0 33,3 AC7 2,4-D 17 cde 3,4 5 2 0 41,2 AP15 8 df 1,6 1 3 0 50 AP15 2,4-D 7 f 1,4 2 2 0 57,1 AP32 2 f 0,4 1 0 0 50 AP32 2,4-D 4 f 0,8 2 1 0 75 AP40 7 f 1,4 2 2 2 85,7 AP40 2,4-D 8 def 1,6 1 2 0 37,5 FA 20 bc 4 4 6 0 50 FA 2,4-D 27 b 5,4 8 4 0 44,4 FCH 4 f 0,8 1 0 0 25 FCH 2,4-D 7 f 1,4 3 1 1 71,4 Różne litery oznaczają istotne zróżnicowanie oszacowane za pomocą testu Duncana different letters indicate significant differences assessed by Duncan test.

Wpływ kwasu 2,4-dichlorofenoksyoctowego... 31 Haploid Diploid Rys. Fig. Miksoploid Zawartość jądrowego DNA w zregenerowanych roślinach The content of nuclear DNA in regenerated plants nr 594, 2018

32 A. Niklas-Nowak, D. Olszewska, P. Nowaczyk Ploidalność regenerantów oceniono cytometrycznie (rys.). Dla 9 analizowanych genotypów uzyskano 46 roślin haploidalnych (54,8%), 31 diploidalnych (36,9%) oraz 7 miksoploidalnych (8,3%). Jak wskazują dane literaturowe, ploidalność androgenicznych regenerantów zależy przede wszystkim od genotypu roślin donorowych [Mityko i Fari 1997, Gyulai i in. 2000, Gémesné i in. 2001]. Autorzy wielu prac badawczych szczególną uwagę zwracają na obecność spontanicznych diploidów wśród otrzymanych roślin, ponieważ stanowią one wyrównany pod względem genetycznym, stabilny materiał hodowlany [Gyulai i in. 2000, Olszewska i in. 2015]. W przeprowadzonym doświadczeniu androdiploidalne regeneranty uzyskano dla wszystkich badanych genotypów. WNIOSKI 1. Oprysk roślin donorowych kwasem 2,4-D w stężeniu 1 mg l 1 wpłynął istotnie statystycznie na wzrost efektywności androgenezy dla linii AT4, AC5 i AC7, a dla linii AC5 okazał się czynnikiem indukującym ten proces. 2. W przypadku linii AT6, AP32, FA i FCH obserwowano korzystną tendencję dotyczącą wzrostu liczby uzyskanych zarodków, a linie AP15 i AP40 wykazały zbliżoną reakcję w obydwu wariantach doświadczenia. 3. Efektywność indukcji zarodków w kulturach pylników wahała się od 0 do 8,4%, a ich konwersja w rośliny od 17,9 do 100% w zależności od genotypu i wariantu doświadczenia. 4. Analiza cytometryczna wykazała wśród regenerantów obecność 46 roślin haploidalnych (54,8%), 31 diploidalnych (36,9%) oraz 7 miksoploidalnych (8,3%). LITERATURA Adamus A., 2005. Aktualny stan badań nad wykorzystaniem podwojonych haploidów w hodowli warzyw. W: B. Michalik, E. Żurawicz (red.). Zmienność genetyczna i jej wykorzystanie w hodowli roślin ogrodniczych. Wydawnictwo Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa im. Szczepana Pieniążka w Skierniewicach, Skierniewice, 7 15. Ari E., Yildirim T., Multu N., Buyukalaca S., Gokmen U., Akman E., 2016. Comparison of different androgenesis protocolos for doubled haploid plant production in ornamental pepper (Capsicum annuum L.). Turk. J. Biol. 40, 944 954. Chambonnet D., 1988. Production of haploid pepper plants. Bulletin Interne de la Station d Amelioration des Plantes Maraicheres, d Avignon-Montfavet. Cheng Y., Ma R., Jiao Y., Qiao N., Li T., 2013. Impact of genotype, plant growth regulators and activated charcoal on embryogenesis induction of pepper (Capsicum annuum L.). Afr. J. Bot. 88, 306 309. Dumas de Vaulx R., Chambonnet D., Pochard E., 1981. Culture in vitro d anthéres de piment (Capsicum annuum L.) amélioration des taux d obtention de plantes chez différents génotypes par des traitements á +35 C. Agronomie 1, 859 864. Dunwell J.M., 2010. Haploids in flowering plants origins and exploitation. Plant Biotech. J. 8, 377 424.

Wpływ kwasu 2,4-dichlorofenoksyoctowego... 33 Ercan N., Sensoy F.A., Sensoy A.S., 2006. Influence of growing season and donor plant age on anther culture response of some pepper cultivars (Capsicum annuum L.). Sci. Hortic. 110, 16 20. Galbraith D.W., Harkins K.R., Maddox J.M., Ayres N.M., Sharma D.P., Firoozabady E., 1983. Rapid flow cytometry analysis of the cell cycle in intact plant tissues. Science 220, 1049 1051. Gémesné J., Vági P., Vorosvary B., Kristof Z., 2001. Summarized results of in vitro haploid induction of vegetables as paprika, spice paprika, eggplants, cucumber, zucchini and onion. Acta Hortic. 725, 845 854. Gémesné J. A., Sági Z.S., Salamon P., Somogyi N., Zatykó L., Venczel G., 1998. Experiences and results of in vitro haploid methods application in pepper breeding programme. W: 10th EUCARPIA Meeting on Genetics and Breeding of Capsicum & Eggplant, Avignon, 201 205. Gyulai G., Gemesne J. A., Sagi Z., Zatyko L., Venczel G., 2000. Doubled haploid development and PCR-analysis of F 1 hybrid derived DH-R2 paprika (Capsicum annuum L.) lines. J. Plant Physiol. 156, 168 174. Kim M., Kim J., Yoon M., Choi D.I., Lee KM., 2004. Origin of multicellular pollen and pollen embryos in cultured anthers of pepper (Capsicum annuum L.). Plant Cell Tissue Organ Cult. 77, 63 72. Matsubara S., Hu K., Murakami K., 1992. Embryoid and callus formation from pollen grains of eggplant and pepper by anthem culture. J. Japan Soc. Hort. Sci. 61(1), 69 77. Matsubara S., Yamamoto M., Man-Hyun Jo., Murakami K., Man H.J., 1998. Embryoid and callus formation from microspores by anther culture from July to November in pepper (Capsicum annuum L.). Sci. Rep. Faculty Agric. Okayama Univ. 87, 117 122. Mityko J., Fari M., 1997. Problems and results of doubled haploid plant production in pepper (Capsicum annuum L.) via anther and microspore culture. Acta Hortic. 447, 281 187. Niklas-Nowak A., Nowaczyk P., 2009. Wpływ temperatury na efektywność androgenezy w obrębie rodzaju Capsicum. W: Genetyka i genomika w doskonaleniu roślin uprawnych. Wydawnictwo Instytutu Genetyki Roślin PAN w Poznaniu, Poznań, 275 281. Nowaczyk L., Nowaczyk P., Olszewska D., 2016. Treating donor plants with 2,4-dichlorophenoxyacetic acid can increase the effectiveness of induced androgenesis in Capsicum spp. Sci. Hortic. 205, 1 6. Nowaczyk L., Nowaczyk P., Olszewska D., Niklas-Nowak A., 2015. Effect of 2,4-dichlorophenoxyacetic acid pretreatment of Capsicum spp. donor plants on the anther culture efficiency of lines selected by capsaicinoid content. BioTechnologia 96 (2), 179 183. Nowaczyk P., Kisiała A., 2006. Effect of selected factors on the effectiveness of Capsicum annuum L. anther culture. J. Appl. Genet. 47, 113 117. Nowaczyk P., Nowaczyk L., Olszewska D., Krupska A., 2009a. Androgenic response of genotypes selected from Capsicum annuum L. C. chinense Jacq. hybrids. Acta Physiol. Plant. 31, 877 879. Nowaczyk P., Olszewska D., Kisiała A., 2009b. Individual reaction of Capsicum F 2 hybrid genotypes in anther cultures. Euphytica 168, 225 233. Olszewska D., Niklas-Nowak A., Kisiała A., Dzwonkowska M., Nowaczyk P., 2015. Agromorfologiczna i molekularna ocena podwojonych linii haploidów papryki (Capsicum annuum L.). ZPPNR 580, 95 104. Özkum Çıner D., Tipirdamaz R., 2002. The effects of cold treatment and charcoal on the in vitro androgenesis of pepper (Capsicum annuum L.) Turk. J. Bot. 26, 131 139. nr 594, 2018

34 A. Niklas-Nowak, D. Olszewska, P. Nowaczyk Parra-Vega V., Renau-Morata B., Sifres A., Segui-Simarro J.M., 2013. Stress treatments and in vitro culture conditions in uence microspore embryogenesis and growth of callus from anther walls of sweet pepper (Capsicum annuum L.). Plant Cell Tiss. Org. Cult. 112, 353 360. Popova T., Grozeva S., Todorova V., Stankova G., Anachkov N., Rodeva V., 2016. Effects of low temperature, genotype and culture media on in vitro androgenic answer of pepper (Capsicum annuum L.). Acta Physiol Plant. 38(11), #273. DOI 10.1007/s11738-016-2294-4 INFLUENCE OF 2,4-DICHLOROPHENOXYACETIC ACID ON THE EFFECTIVENESS OF ANTHER CULTURES OF THE ANDROGENIC LINES OF CAPSICUM SPP. Summary. The effectiveness of Capsicum spp. androgenesis depends on the species, genotype, growth conditions, pretreatment of donor plants and the developmental stage of the microspores. The composition of media, in particular the role of growth regulators and in vitro culture conditions can also significantly modify this process. The purpose of the study was to examine the influence of donor plants pre-treatment with a water solution of 2,4- -dichlorophenoxyacetic acid (1 mg L 1 ) on the frequency of androgenic embryos production for selected pepper genotypes. The research material were double haploid lines (DH lines) derived from intra-species hybrids of pepper (C. annuum L. ATZ1 Tomaticat giallo )F 1 : lines AT4 and AT6; (C. annuum L. ATZ1 Corno di toro )F 1 : lines AC5 and AC7; (C. annuum L. ATZ1 C. annuum L. PO)F 1 : lines AP15, AP32, AP40; and DH lines from inter-species hybrids (C. frutescens C. annuum L. ATZ1)F 1 : line FA; (C. frutescens C. chinense)f 1 : line FCH. The selection criteria of breeding materials for the experiment were provided by the results of previous research, which allowed for the selection of genotypes valuable in terms of agromorphological characteristics. Anther cultures were performed according to the method developed for C. annuum L. by team of Dumas de Vaulx in 1981 with modifications regarding the incubation time of the anthers on CP inducing medium (14 days) and agar concentration in the media (7 g L 1 ). For the evaluated DH lines the number and percentage of embryos obtained, their conversion into plants and ploidy of regenerants were determined. The results concerning the influence of donor plant pretreatment on the androgenesis efficiency in anther cultures were statistically analyzed using the Statistica program, analysis of variance and Duncan test were carried out at P = = 0.05. In the experiment, a differentiated reaction of the tested genotypes to donor plants spraying with water solution of 2,4-D was observed. The effectiveness of androgenesis ranged from 0% for the AC5 genotype under controlled conditions to 8.4% for the AT4 genotype after the 2,4-D spray. Statistical analysis confirmed the significant effect of pretreatment with exogenous auxin on the androgenic response for three lines: AT4, AC5 and AC7. Particularly noteworthy was the AC5 line, which showed no androgenic reaction under the controlled conditions of the experiment. As many authors claim, the key factor limiting the frequency of embryo formation in anther cultures is the donor plant genotype. In case of genotypes resistant to the induction of androgenesis, a modification of the research method or the introduction of a new factor to stimulate microspores to morphogenesis becomes a very important element. In the experiment the application of 2,4-D spraying for

Wpływ kwasu 2,4-dichlorofenoksyoctowego... 35 unresponsive AC5 line induced androgenesis (3.2%) and the conversion of embryos into plants (43.8%). No statistically significant differentiation for the remaining genotypes was observed, but in case of AT6, AP32, FA and FCH lines a favorable tendency of the increase in the number of obtained embryos after auxin spraying was also observed. AP15 and AP40 lines were similar in the androgenic reaction in both variants of the experiment. 41% of the obtained embryos developed into plants with normal morphology, which were then acclimated in greenhouse conditions. Ploidy level of androgenic regenerants was assessed cytometrically. For the nine analyzed genotypes, 46 haploids (54.8%), 31 diploids (36.9%) and 7 mixoploids (8.3%) were obtained. Key words: 2,4-D, Capsicum spp., androgenesis, DH lines nr 594, 2018