Parlament Europejski 204-209 Komisja Prawna 2.6.206 UZASADNIONA OPINIA PARLAMENTU NARODOWEGO W SPRAWIE POMOCNICZOŚCI Przedmiot: Uzasadniona opinia Sejmu Republiki Łotewskiej w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 96/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 grudnia 996 r. dotyczącą delegowania pracowników w ramach świadczenia usług (COM(206)028 C8-04/206 206/0070(COD)) Zgodnie z art. 6 Protokołu nr 2 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności parlamenty narodowe mogą, w terminie ośmiu tygodni od daty przekazania projektu aktu ustawodawczego, przesłać przewodniczącym Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji uzasadnioną opinię zawierającą powody, dla których uznają, że dany projekt nie jest zgodny z zasadą pomocniczości. Posłowie proszeni są o zapoznanie się z uzasadnioną opinią Sejmu Republiki Łotewskiej w sprawie wyżej wymienionego wniosku. W świetle Regulaminu Parlamentu Europejskiego w kwestiach przestrzegania zasady pomocniczości właściwa jest Komisja Prawna. NP\095284.doc PE582.428v0-00 Zjednoczona w różnorodności
Opinia z dnia 5 maja 206 r. wydana przez Sejmową Komisję do spraw europejskich ZAŁĄCZNIK w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 96/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 grudnia 996 r. dotyczącą delegowania pracowników w ramach świadczenia usług (COM(206)028) Zgodnie z art. 85 ust. pkt Regulaminu Sejmu, który przewiduje, że Sejm realizuje swoje uczestnictwo w sprawach Unii Europejskiej za pośrednictwem Komisji do spraw europejskich, chyba że Sejm postanowi inaczej, na spotkaniu Komisji do spraw europejskich w dniu 5 maja 206 r. zdecydowano o wysłaniu do Komisji Europejskiej (zwanej dalej Komisją ) uzasadnionej opinii dotyczącej poszanowania zasady pomocniczości we wniosku z dnia 8 marca 206 r. w sprawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 96/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 grudnia 996 r. dotyczącą delegowania pracowników w ramach świadczenia usług (zwanym dalej wnioskiem dotyczącym dyrektywy ). Przy ocenie zgodności z zasadą pomocniczości zgodnie z Protokołem nr 2 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności załączonym do Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej Komisja do spraw europejskich zauważyła szereg uchybień podczas przygotowywania wniosku dotyczącego dyrektywy i nie uważa, aby wniosek był zgodny z zasadą pomocniczości.. Artykuł 2 Protokołu nr 2 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności załączonego do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stanowi, że [p]rzed zgłoszeniem wniosku dotyczącego aktu prawodawczego Komisja prowadzi szerokie konsultacje. Konsultacje przeprowadzone w tym przypadku nie były szerokie, a ponadto ich wyniki nie zostały odpowiednio uwzględnione. Sejmowa Komisja do spraw europejskich nie uważa, że odpowiednie i wysokiej jakości konsultacje zostały przeprowadzone z państwami członkowskimi UE i partnerami społecznymi, którzy szczególnie odczuwają wpływ takiej postawy wobec dialogu społecznego ze strony Komisji. W uzasadnieniu Komisji stwierdza się, że zostały zebrane różne opinie, ale konsultacje z państwami członkowskimi ograniczono w rzeczywistości do dwóch grupowych pism z państw członkowskich, w których jedna grupa państw członkowskich zwróciła się do Komisji o przedstawienie wniosku dotyczącego zmiany dyrektywy 96/7/WE, a druga grupa wezwała ją do starannego zbadania skutków wprowadzenia dyrektywy 204/67/UE 2 i nieprzedstawiania nieprzemyślanych i pochopnych wniosków. Mimo to Komisja przedstawiła wniosek dotyczący dyrektywy uwzględniający stanowisko tylko kilku państw członkowskich i ignorujący znaczącą liczbę państw członkowskich wyrażających przeciwne zdanie, co w opinii Sejmowej Komisji do spraw europejskich osłabi jedność wśród państw członkowskich Unii Europejskiej Dyrektywa 96/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 grudnia 996 r. dotycząca delegowania pracowników w ramach świadczenia usług. 2 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 204/67/UE z dnia 5 maja 204 r. w sprawie egzekwowania dyrektywy 96/7/WE dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług, zmieniająca rozporządzenie (UE) nr 024/202 w sprawie współpracy administracyjnej za pośrednictwem systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym ( rozporządzenie w sprawie IMI ). PE582.428v0-00 2/5 NP\095284.doc
w dalszej dyskusji. Reakcja partnerów społecznych na opublikowany wniosek dotyczący dyrektywy również nie była jednoznaczna. Sejmowa Komisja do spraw europejskich uważa, że aby przeprowadzić taką fundamentalną zmianę w podejściu do zakresu praw pracowników delegowanych, konieczne było przeprowadzenie dogłębnych konsultacji z partnerami społecznymi w celu osiągnięcia konsensusu między dwoma stronami. Podstawa do przestrzegania zasady pomocniczości podana we wniosku jest nieodpowiednia. Artykuł 5 Protokołu w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności stanowi, że [k]ażdy projekt aktu prawodawczego powinien zawierać szczegółowe stwierdzenie umożliwiające ocenę zgodności z zasadami pomocniczości i proporcjonalności. Ocena przestrzegania zasady pomocniczości dotyczy tego, czy wniosek wyraźnie wskazuje, że działanie Komisji jest konieczne i ma wartość dodaną i czy fakty te są dostatecznie uzasadnione. Uzasadnienie dołączone do wniosku dotyczącego dyrektywy zawiera tylko jedno zdanie dotyczące pomocniczości. To nie wystarczy, aby umożliwić ocenę zgodności wniosku z tą zasadą. Ponadto wniosek wprowadza zmiany, które są oceniane w sprzeczny sposób w państwach członkowskich. Do tej pory kwestie te były regulowane na szczeblu państw członkowskich. Komisja powinna zatem dostarczyć merytoryczne uzasadnienie, a nie ograniczać się jedynie do nawiązania do poprzedniego aktu prawnego i stwierdzenia, że dyrektywa została zmieniona poprzez przyjęcie dyrektywy. Od czasu przyjęcia dyrektywy 96/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 grudnia 996 r. Unia Europejska została w znaczny sposób zmieniona lub została rozszerzona, a zatem to uzasadnienie powinno być inne w nowych okolicznościach. 2. Sejmowa Komisja do spraw europejskich popiera wysiłki na rzecz zapobiegania nadużyciom w przypadku delegowania pracowników i uważa, że znaczną poprawę tej sytuacji zapewni zarówno dyrektywa 204/67/UE, jak i utworzona niedawno europejska platforma na rzecz usprawnienia współpracy w zakresie przeciwdziałania pracy nierejestrowanej. Sejm obecnie rozważa zmiany w prawie pracy w celu transpozycji wymagań dyrektywy 204/67/UE, której celem jest rozwiązanie praktycznych problemów w odniesieniu do delegowania pracowników. Jako że państwa członkowskie UE są zobowiązane do wprowadzenia w życie przepisów ustawowych i administracyjnych niezbędnych w celu transpozycji wymagań dyrektywy 204/67/UE z dnia 8 czerwca 206 r., Sejmowa Komisja do spraw europejskich uważa, że przed podjęciem dalszych istotnych zmian w prawodawstwie w zakresie delegowania pracowników należy poczekać i ocenić skutki wprowadzenia dyrektywy 204/67/UE. Ważne jest, że w ocenie skutków sporządzonej w 202 r. i opublikowanej w tym samym czasie co wniosek dotyczący dyrektywy, który został następnie przyjęty jako dyrektywa 204/67/UE, Komisja uznaje, że zmiana przepisów dotyczących delegowania pracowników nie byłaby proporcjonalna ze względu na negatywny wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Komisja w podobny sposób uznaje, że przepisy dotyczące równej płacy dla pracowników delegowanych i pracowników miejscowych mogłyby mieć negatywny wpływ na niskie płace w państwach członkowskich i również zwiększać ryzyko nielegalnego zatrudnienia oraz zmniejszenie liczby pracowników NP\095284.doc 3/5 PE582.428v0-00
delegowanych zgodnie z prawem. Sejmowa Komisja do spraw europejskich wyraża zatem pogląd, że wniosek dotyczący dyrektywy jest przedwczesny i daje podstawy do uzasadnionych wątpliwości co do tego, czy Komisja ma dobrze przemyślaną, opartą na doświadczeniu strategię radzenia sobie ze złożonymi zagadnieniami związanymi z delegowaniem pracowników. 3. Sejmowa Komisja do spraw europejskich uważa, że wniosek dotyczący dyrektywy jest sprzeczny z określoną politycznie zasadą Komisji koncentrowania się na istotnych działaniach na poziomie Unii Europejskiej oraz lepszego stanowienia prawa, która jest niezbędna do celów oceny wniosku dotyczącego dyrektywy z punktu widzenia proporcjonalności. W uzasadnieniu wniosku dotyczącego dyrektywy wskazuje się, że delegowanie pracowników odgrywa istotną rolę na rynku wewnętrznym. Ponadto jednocześnie stwierdza się, że ogólnie w 204 r. tylko 0,2 0,7% (w zależności od przyjętej metody, jak również wspomniano w ocenie skutków Komisji) wszystkich pracowników zatrudnionych w Unii Europejskiej zostało oddelegowanych do pracy w innym państwie członkowskim. Sejmowa Komisja do spraw europejskich ma poważne wątpliwości co do tego, czy zasadnicze zmiany wprowadzone do przepisów dotyczących delegowania pracowników we wniosku dotyczącym dyrektywy (które przekraczają zakres podejścia opartego na minimalnych wymaganiach, uważanego dotychczas za zrównoważone rozwiązanie z punktu widzenia zarówno ochrony praw pracowniczych, jak i zapewnienia funkcjonowania jednolitego rynku) mogą osiągnąć cel wniosku dotyczącego dyrektywy, a mianowicie poprawić funkcjonowanie rynku wewnętrznego i promować swobodę świadczenia usług. 4. W odniesieniu do treści wniosku dotyczącego dyrektywy co jest niezbędne w celu oceny jego zgodności w aspekcie pomocniczości Sejmowa Komisja do spraw europejskich uważa, że zmiana pozostającej w mocy dyrektywy 96/7/WE nie jest proporcjonalna, ponieważ zamiast, jak dotychczas, stosować minimalne wymagania dotyczące wynagrodzenia, wprowadza zasadę równości wynagrodzeń dla pracowników delegowanych, bez oceny dodatkowych kosztów, które pracodawcy mogą ponosić delegując pracowników do świadczenia usług w innym kraju. Sama zasada równości wynagrodzeń jest mile widziana, pod warunkiem że sytuacje są takie same i nie są tworzone bariery dla swobodnego przepływu usług w Unii Europejskiej, w szczególności gdy pozycja pracowników delegowanych jest inna niż miejscowych pracowników. Pracownicy delegowani mieszkają i pracują w przyjmującym państwie członkowskim przez krótki okres i nie tworzą trwałych więzi z tym państwem. Ponadto gdy przedsiębiorstwa delegują pracowników, ponoszą one dodatkowe koszty poza wynagrodzeniem pracowników, na przykład koszty transportu, koszty utrzymania dla pracowników i koszty administracyjne. Zatem jeśli zasada równej płacy za równą pracę byłaby egzekwowana w odniesieniu do pracowników miejscowych i oddelegowanych, firmy delegujące pracowników znajdą się w gorszej sytuacji w porównaniu z lokalnymi przedsiębiorstwami, co nie tylko nie wspierałoby uczciwej konkurencji, ale w rzeczywistości zagroziłoby jej. Sejmowa Komisja do spraw europejskich uważa, że argumenty Komisji dotyczące uczciwej i niezakłóconej konkurencji nie są uzasadnione w dalekowzroczny i obiektywny sposób, Sprawozdanie z oceny skutków, przegląd przepisów w sprawie delegowania pracowników w ramach świadczenia usług, załączone do wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 maja 204 r. w sprawie egzekwowania dyrektywy 96/7/WE dotyczącej delegowania pracowników, s. 63 i 64. PE582.428v0-00 4/5 NP\095284.doc
z uwzględnieniem socjoekonomicznych różnic między państwami członkowskimi, jak również faktu, że trwała konwergencja płac jest procesem długotrwałym i postęp w tym kierunku powinien być rozłożony na stosunkowo długi okres z dłuższym okresem przejściowym. 5. Sejmowa Komisja do spraw europejskich uważa, że przepisy dotyczące delegowania pracowników, które wejdą w życie w czerwcu 206 r. są wystarczające i będą odpowiednio chronić interesy pracowników. Ponadto obowiązujące przepisy, w przeciwieństwie do wniosku dotyczącego dyrektywy, nie stwarzają nieuzasadnionych problemów w stosowaniu, co jest szczególnie związane z celem Komisji ustanowienia terminu 24 miesięcy, po upływie których wymagane będzie stosowanie przepisów przyjmującego państwa członkowskiego. Delegowanie pracowników jest zasadniczo krótkoterminowe (średni czas trwania wynosi 4 miesiące), ale w niektórych przypadkach możliwe są obiektywne wyjątki, punkt ten został również uwzględniony w obecnie obowiązujących przepisach Unii Europejskiej dotyczących spraw związanych z pracownikami delegowanymi, w tym zabezpieczenia społecznego i praw obywatelskich. Zatem Sejmowa Komisja do spraw europejskich ma wątpliwości, czy wniosek dotyczący dyrektywy jest zgodny z innymi przepisami Unii Europejskiej. Sejmowa Komisja do spraw europejskich wzywa Komisję do uwzględnienia powyższych uwag oraz do dokonania przeglądu wniosku dotyczącego dyrektywy. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia 7 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych. NP\095284.doc 5/5 PE582.428v0-00