Spis treści Spis tabel... 5 Spis rysunków... 7 1.Wstęp... 10 2. Struktura społeczna ekonomiczna w Polsce... 11 2.1 Liczebność i udziały grup społeczno ekonomicznych... 11 2.2 Gospodarka mieszkaniowa... 15 2.3 Struktura wykształcenia... 19 2.4 Struktura wieku... 21 2.5 Wydatki konsumpcyjne społeczeństwa wg województw... 23 3. Gospodarstwa domowe pracowników pracujących na stanowiskach robotniczych... 26 3.1 Dochody i wydatki gospodarstw domowych pracowników na stanowiskach robotniczych... 26 3.2 Przeciętne miesięczne wydatki gospodarstw domowych pracowników robotniczych na meble i elementy meblarskie... 29 3.3 Wartość rynku mebli pracownicy na stanowiskach robotniczych... 32 4. Gospodarstwa domowe pracowników na stanowiskach nierobotniczych... 33 4.1 Dochody i wydatki gospodarstw domowych pracowników na stanowiskach nierobotniczych. 33 4.2 Przeciętne miesięczne wydatki gospodarstw domowych pracowników na stanowiskach nierobotniczych na meble i elementy meblarskie... 36 4.3 Wartość rynku mebli pracownicy na stanowiskach nierobotniczych... 39 4.4 Błędy szacowania... 39 5. Gospodarstwa domowe pracujących na własny rachunek... 40 5.1 Dochody i wydatki pracujących na własny rachunek... 40 5.2 Przeciętne miesięczne wydatki na meble i elementy meblarskie w gospodarstwach domowych osób pracujących na własny rachunek... 43 5.3 Wartość rynku mebli osoby pracujące na własny rachunek... 46 5.4 Błędy szacowania... 46 6. Gospodarstwa domowe rolników... 47 6.1 Dochody i wydatki rolników... 47 6.2 Przeciętne miesięczne wydatki na meble i elementy meblarskie w gospodarstwach domowych osób pracujących w rolnictwie... 50 6.3 Wartość rynku mebli rolnicy... 52 6.4 Błędy szacowania... 53 7.Gospodarstwa domowe emerytów... 54 7.1 Dochody i wydatki emerytów... 54 7.2 Przeciętne miesięczne wydatki na meble i elementy meblarskie w gospodarstwach domowych emerytów... 57 7.3 Wartość rynku mebli emeryci... 60 3
7.4 Błędy szacowania... 60 8. Gospodarstwa domowe rencistów... 61 8.1 Dochody i wydatki rencistów... 61 8.2 Przeciętne miesięczne wydatki na meble i elementy meblarskie w gospodarstwach domowych rencistów... 64 8.3 Wartość rynku mebli renciści... 67 8.4 Błędy szacowania... 67 9. Wydatki na meble ogółem wszystkie grupy społeczno - ekonomiczne... 68 9.1 Dochody i wydatki wszystkich gospodarstw domowych ogółem... 68 9.2 Przeciętne miesięczne wydatki na meble i elementy meblarskie w gospodarstwach domowych ogółem... 71 9.3 Wartość rynku mebli ogółem... 73 9.4 Błędy szacowania... 75 10.Potencjał regionów... 76 11.Prognozy sytuacji na rynku mebli w Polsce w 2010 i 2011 roku.... 77 11.1 Podstawowe wskaźniki na temat polskiej gospodarki... 77 11.2 Prognoza wartości krajowego rynku mebli... 77 12. Uwagi metodyczne... 79 4
Spis tabel Tabela 1 Gospodarstwa domowe i ludność wg grupy społeczno - ekonomicznej (NSP)... 11 Tabela 2 Struktura społeczno - ekonomiczna gospodarstw domowych wg województw... 14 Tabela 3 Zasoby mieszkaniowe w Polsce, lata 2003-2009... 15 Tabela 4 Charakterystyka mieszkań użytkowanych przez gospodarstwa domowe wg grup społeczno - ekonomicznych w 2009 r.... 16 Tabela 5 Zasoby mieszkaniowe w poszczególnych województwach. Stan na dzień 31.XII.2008... 17 Tabela 6 Ludność w wieku 13 lat i więcej wg poziomu wykształcenia i województw - struktura w %. 20 Tabela 7 Ludność w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym wg województw (31.XII.2009)... 22 Tabela 8 Przeciętne miesięczne wydatki ( w zł /1 osobę) wg województw... 24 Tabela 9 Dochód rozporządzalny i wydatki pracowników na stanowiskach robotniczych... 26 Tabela 10 Przeciętne miesięczne wydatki pracowników na stanowiskach robotniczych na meble i elementy meblarskie... 29 Tabela 11 Dochód rozporządzalny i wydatki pracowników na stanowiskach nierobotniczych... 33 Tabela 12 Przeciętne miesięczne wydatki pracowników na stanowiskach nierobotniczych na meble i elementy meblowe... 36 Tabela 13 Błędy szacunków przeciętnych miesięcznych wydatków na meble i elementy meblarskie pracowników (robotniczych i nierobotniczych)... 39 Tabela 14 Liczba Gospodarstw domowych pracowników ujętych w badaniu.... 39 Tabela 15 Dochód rozporządzalny i wydatki pracujących na własny rachunek... 40 Tabela 16 Przeciętne miesięczne wydatki na meble i elementy meblarskie w gospodarstwach, których członkowie utrzymują się z pracy na własny rachunek... 43 Tabela 17 Błędy szacunków przeciętnych miesięcznych wydatków na meble i elementy meblarskie osób pracujących na własny rachunek... 46 Tabela 18 Liczba gospodarstw utrzymujących się z pracy na własny rachunek ujętych w badaniu.... 46 Tabela 19 Dochód rozporządzalny i wydatki rolników... 47 Tabela 20 Przeciętne miesięczne wydatki rolników na meble i elementy meblarskie... 50 Tabela 21 Błędy szacunków przeciętnych miesięcznych wydatków rolników na meble i elementy meblarskie... 53 Tabela 22 Liczba gospodarstw domowych rolników ujętych w badaniu.... 53 Tabela 23 Dochód rozporządzalny i wydatki emerytów... 54 Tabela 24 Przeciętne miesięczne wydatki emerytów na meble i elementy meblarskie... 58 Tabela 25 Błędy szacunków przeciętnych miesięcznych wydatków emerytów na meble i elementy meblarskie... 60 Tabela 26 Liczba gospodarstw domowych emerytów ujętych w badaniu.... 60 Tabela 27 Dochód rozporządzalny i wydatki rencistów... 61 Tabela 28 Przeciętne miesięczne wydatki rencistów na meble i elementy meblarskie... 64 Tabela 29 Błędy szacunków przeciętnych miesięcznych wydatków rencistów na meble i elementy meblarskie... 67 Tabela 30 Liczba gospodarstw rencistów uwzględnionych w badaniu.... 67 Tabela 31 Dochód rozporządzalny i wydatki ogółem... 68 Tabela 32 Przeciętne miesięczne wydatki ogółem na meble i elementy meblarskie... 71 Tabela 33 Wartość polskiego rynku mebli klientów indywidualnych (2006-2009)... 74 Tabela 34 Błędy szacunków przeciętnych miesięcznych wydatków społeczeństwa ogółem na meble i elementy meblarskie... 75 5
Tabela 35 Liczba gospodarstw ogółem uwzględnionych w badaniu... 75 Tabela 36 Podstawowe wskaźniki na temat polskiej gospodarki.... 77 Tabela 37 Branża meblarska w Polsce w I połowie 2010r.... 78 6
Spis rysunków Rysunek 1 Gospodarstwa domowe wg grup społeczno - ekonomicznych (NSP)... 13 Rysunek 2 Powierzchnia użytkowa mieszkań (2003-2009)... 15 Rysunek 3 Powierzchnia użytkowa mieszkań na 1 osobę (2003-2009)... 16 Rysunek 4 Powierzchnia użytkowa mieszkań wg województw w 2008 roku... 18 Rysunek 5 Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkań na osobę... 18 Rysunek 6 Struktura wykształcenia... 19 Rysunek 7 Ludność w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym... 21 Rysunek 8 Przeciętne miesięczne wydatki wg województw (2009) oraz dynamika r/r... 23 Rysunek 9 Wydatki na wyposażenie mieszkania wg województw i ich dynamika... 23 Rysunek 10 Przeciętne miesięczne dochody rozporządzalne i wydatki na osobę wg wielkości gospodarstwa domowego (pracownicy na stanowiskach robotniczych)... 27 Rysunek 11 Przeciętne miesięczne dochody rozporządzalne na gospodarstwo pracownika na stanowisku robotniczym... 27 Rysunek 12 Przeciętne miesięczne wydatki na gospodarstwo pracowników na stanowiskach robotniczych... 28 Rysunek 13 Subiektywna ocena sytuacji materialnej w 2009 roku gospodarstw domowych pracowników na stanowiskach robotniczych.... 28 Rysunek 14 Przeciętne miesięczne wydatki pracowników na stanowiskach robotniczych na meble i elementy meblarskie... 30 Rysunek 15 Dynamika r/r przeciętnych miesięcznych wydatków na meble na osobę w gospodarstwach utrzymujących się z pracy na stanowiskach robotniczych... 31 Rysunek 16 Przeciętne miesięczne wydatki na meble i elementy meblarskie, na gospodarstwo pracowników na stanowiskach robotniczych... 31 Rysunek 17 Przeciętne miesięczne dochody rozporządzalne ogółem i wg wielkości gospodarstwa domowego pracownicy stanowisk nierobotniczych... 34 Rysunek 18 Średnie miesięczne wydatki na gospodarstwo wg wielkości gospodarstwa domowego pracownicy stanowisk nierobotniczych... 35 Rysunek 19 Subiektywna ocena sytuacji materialnej w 2009 roku gospodarstw domowych pracowników na stanowiskach nierobotniczych.... 35 Rysunek 20 Wydatki na meble pracowników na stanowiskach nierobotniczych... 37 Rysunek 21 Przeciętne miesięczne wydatki na meble i elementy meblarskie, na gospodarstwo pracowników na stanowiskach nierobotniczych... 38 Rysunek 22 Dynamika średnich miesięcznych wydatków na meble na osobę w gospodarstwie utrzymującym się z pracy na stanowiskach nierobotniczych... 38 Rysunek 23 Przeciętne dochody rozporządzalne i wydatki na osobę w gospodarstwach, których głównym źródłem utrzymania jest praca na własny rachunek... 41 Rysunek 24 średnie miesięczne dochody rozporządzalne w gospodarstwach, których członkowie utrzymują się z pracy na własny rachunek... 41 Rysunek 25 Średnie miesięczne wydatki na gospodarstwo utrzymujące się z pracy na własny rachunek... 42 Rysunek 26 Subiektywna ocena sytuacji materialnej w 2009 roku gospodarstw domowych utrzymujących się z pracy na własny rachunek.... 42 Rysunek 27 Przeciętne miesięczne wydatki na meble w gospodarstwach utrzymujących sie z pracy na własny rachunek... 44 7
Rysunek 28 Dynamika wydatków na meble w gospodarstwach, których głównym źródłem utrzymania jest praca na własny rachunek... 45 Rysunek 29 Przeciętne miesięczne wydatki na meble i elementy meblarskie, na gospodarstwo pracujących na własny rachunek... 45 Rysunek 30 Przeciętne dochody rozporządzalne i wydatki na osobę w gospodarstwach rolników... 48 Rysunek 31 Średnie miesięczne dochody rozporządzalne w gospodarstwach rolników... 48 Rysunek 32 Średnie miesięczne wydatki na gospodarstwo utrzymujące się z pracy w rolnictwie... 49 Rysunek 33 Ocena subiektywnej sytuacji materialnej w 2009 roku w gospodarstwach domowych rolników.... 49 Rysunek 34 Przeciętne miesięczne wydatki na meble w gospodarstwach rolników... 51 Rysunek 35 Dynamika wydatków na meble w gospodarstwach utrzymujących się z pracy w rolnictwie... 51 Rysunek 36 Przeciętne miesięczne wydatki na meble i elementy meblarskie, na gospodarstwo rolników... 52 Rysunek 37 Przeciętne dochody rozporządzalne i wydatki na osobę w gospodarstwach emerytów.. 55 Rysunek 38 Średnie miesięczne dochody rozporządzalne w gospodarstwach emerytów... 55 Rysunek 39 Średnie miesięczne wydatki na gospodarstwo emerytów... 56 Rysunek 40 Subiektywna ocena sytuacji materialnej w 2009 roku gospodarstw domowych emerytów.... 56 Rysunek 41 Przeciętne miesięczne wydatki na meble w gospodarstwach emerytów... 57 Rysunek 42 Dynamika wydatków na meble w gospodarstwach utrzymujących się z emerytur... 59 Rysunek 43 Przeciętne miesięczne wydatki na meble i elementy meblarskie, na gospodarstwo emerytów... 59 Rysunek 44 Przeciętne dochody rozporządzalne i wydatki na osobę w gospodarstwach rencistów... 62 Rysunek 45 Średnie miesięczne dochody rozporządzalne w gospodarstwach rencistów... 62 Rysunek 46 Średnie miesięczne wydatki na gospodarstwo rencistów... 63 Rysunek 47 Subiektywna ocena sytuacji materialnej w 2009 roku w gospodarstwach domowych rencistów.... 63 Rysunek 48 Przeciętne miesięczne wydatki na meble w gospodarstwach rencistów... 65 Rysunek 49 Dynamika wydatków na meble w gospodarstwach utrzymujących się z rent... 66 Rysunek 50 Przeciętne miesięczne wydatki na meble i elementy meblarskie, na gospodarstwo rencistów... 66 Rysunek 51 Przeciętne dochody rozporządzalne i wydatki na osobę w gospodarstwach domowych ogółem... 69 Rysunek 52 Średnie miesięczne dochody rozporządzalne w gospodarstwach ogółem... 69 Rysunek 53 Średnie miesięczne wydatki w gospodarstwach ogółem... 70 Rysunek 54 Ocena subiektywnej sytuacji materialnej w 2009 roku w gospodarstwach domowych ogółem.... 70 Rysunek 55 Przeciętne miesięczne wydatki na meble w gospodarstwach ogółem bez uwzględniania grup społeczno - ekonomicznych... 72 Rysunek 56 Dynamika wydatków na meble w gospodarstwach ogółem... 72 Rysunek 57 Przeciętne miesięczne wydatki na meble i elementy meblarskie w gospodarstwach ogółem... 73 Rysunek 58 Wartość polskiego rynku mebli klientów indywidualnych w latach 2006-2009... 74 8
Rysunek 59 Wydatki na meble i elementy meblarskie w poszczególnych województwach 2009 rok... 76 9
1.Wstęp Rynek krajowy niezależnie od głównego kierunku sprzedaży powinien być szczególnym miejscem handlu dla każdego z producentów. Uniezależnienie się od wahań kursowych, szybka informacja z rynku na temat zaproponowanego produktu, krótki łańcuch dystrybucji, to zalety dające podstawy do stabilizacji. Z drugiej strony płytki rynek krajowy, na którym sprzedaż wynosi, w cenach klientów ostatecznych, jedynie około 30% potencjału liczonego w cenach producentów to czynnik, który w znacznej mierze determinuje strategię handlu meblami. Zaliczenie mebli do polskich specjalności eksportowych w programie promocji polskiej gospodarki prowadzonym przez Ministerstwo Gospodarki będzie w efekcie przekonywać Polaków, że meble to coś więcej niż tylko przedmioty użytkowe. Zmieniając meble zmieniają też swoje życie. Przykład Czechów pokazuje, że przy podobnym standardzie życia można wydawać na meble dwukrotnie więcej niż w Polsce. Zachwianie zaufania do międzynarodowej wymiany handlowej dało w ostatnich dwóch latach ponownie impuls do bliższego przyjrzenia się rynkowi krajowemu i próby umocnienia pozycji na nim. Konkurencja jest jednak niezwykle wysoka, bo tylko 2 z dziesięciu mebli zostają sprzedane w kraju, pozostałe przeznaczone są na eksport. Raport Polaków wydatki na meble po raz pierwszy opisuje potencjał poszczególnych grup społecznych i ich wydatków na meble, potencjału regionów oraz trendy w wydatkach. W raporcie opracowano szereg aktualnych danych z badań i szacunków własnych, danych GUS oraz Eurostat uzupełniając je komentarzem eksperckim. Jest to niepowtarzalna i jedyna na rynku analiza wydatków indywidualnych klientów ostatecznych. Polski rynek meblowy chociaż płytki ma podstawy do tego aby zdecydowanie wzrastać w najbliższych latach. Podstawowe definicje pojęć i klasyfikacje - niezbędne do właściwej interpretacji wyników przedstawionych w raporcie wyjaśnione zostały w rozdziale Uwagi metodyczne. 10
2. Struktura społeczna ekonomiczna w Polsce 2.1 Liczebność i udziały grup społeczno ekonomicznych Na zaliczenie gospodarstwa do określonej grupy społeczno ekonomicznej ma wpływ główne i dodatkowe źródło utrzymania, które ustala się analizując wszystkie źródła utrzymania osób wchodzących w skład danego gospodarstwa domowego. Szczegółowe dane o strukturze społeczno ekonomicznej zbierane są w trakcie Narodowego Spisu Powszechnego. Tabela 1 Gospodarstwa domowe i ludność wg grupy społeczno - ekonomicznej (NSP) Grupa społeczno ekonomiczna gospodarstwa domowego g- gospodarstwa; l- ludność OGÓŁEM Gospodarstwa domowe pracowników Gospodarstwa domowe pracowników użytkujących gospodarstwo rolne (działkę rolną) Gospodarstwa domowe rolników Gospodarstwa domowe pracujących na własny rachunek Gospodarstwa domowe ogółem miasta wieś w tys. % w tys. % w tys. % g 13337,0 100,0 8964,5 100,0 4372,5 100,0 l 37812,8 100,0 23268,3 14544,4 g 5109,4 38,3 3853,9 43,0 1255,5 28,7 l 16350,0 43,24 g 365,2 2,7 38,5 0,4 326,7 7,5 l 1602,7 4,24 g 566,3 4,2 28,7 0,3 537,6 12,3 l 2377,8 6,29 g 860,6 6,5 647,7 7,2 212,9 4,9 l 2831,3 7,49 Gospodarstwa domowe emerytów g 3232,7 24,2 2167,3 24,2 1065,4 24,4 l 6955,4 18,39 Gospodarstwa domowe rencistów g 1788,2 13,4 1129,2 12,6 659 15,1 l 4316,5 11,42 Gospodarstwa domowe g utrzymujących się z innych 713,9 5,4 niezarobkowych źródeł l 2161,7 5,72 490,7 5,5 223,2 5,1 Gospodarstwa domowe g 18,1 0,1 13,5 0,2 4,6 0,1 utrzymujących się z dochodów z własności l 42,6 0,11 g Pozostałe 682,6 5,1 595 6,6 87,6 2,0 l 1174,8 3,11 Na podstawie: Ludność i gospodarstwa domowe. Stan i struktura społeczno ekonomiczna. GUS Wśród ogółu tj. ponad 13,3 mln gospodarstw domowych w Polsce przeważają gospodarstwa domowe pracowników. Z liczbą ponad 5,2 mln gospodarstw dominują one zarówno w miastach (43,0%) jak i na wsi (28,7%). Druga i trzecia największa grupa społecznoekonomiczna tworzona jest przez emerytów i rencistów odpowiednio 3,2 oraz 1,8 mln gospodarstw domowych. Z pracy na własny rachunek utrzymuje się około 860 tyś. gospodarstw, przy czym w miastach ich liczba jest blisko trzy razy większa niż na wsi. 11
2.2 Gospodarka mieszkaniowa Analizując wydatki budżetów gospodarstw domowych na meble i elementy meblowe warto dokonać analizy ogólnego stanu zasobów mieszkaniowych w kraju, szczególnie określając liczbę mieszkań oraz ich powierzchnię użytkową. Tabela 3 Zasoby mieszkaniowe w Polsce, lata 2003-2009 WYSZCZEGÓLNIENIE 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Mieszkania w tys. 12 595,9 12 683,4 12 776,1 12 876,7 12 993,7 13 150,3 13 302,0 miasta 8 450,4 8 513,1 8 580,2 8 656,0 8 738,5 8 846,7 8 959,0 wieś 4 145,5 4 170,3 4 195,9 4 220,7 4 255,2 4 303,6 4 343,0 Powierzchnia użytkowa mieszkań w tys. 2 m 866 322 875 494 885 061 895 079 907 225 923 411 938 475,0 miasta 516 003 521 624 527 518 533 923 541 131 550 485 559 628,0 wieś 350 319 353 870 357 543 361 156 366 095 372 927 378 847,0 Ludność w tys. 38 190,6 38 173,8 38 157,1 38 125,5 38 115,6 38 135,9 38 167,0 miasta 23 513,4 23 470,1 23 423,7 23 368,9 23 316,9 23 288,2 23 278,0 wieś 14 677,2 14 703,7 14 733,3 14 756,6 14 798,8 14 847,7 14 889,0 Powierzchnia użytkowa mieszkań w m 2 na 1 osobę 22,7 22,9 23,2 23,5 23,8 24,2 24,59 miasta 22,0 22,2 22,5 22,8 23,2 23,6 24,04 wieś 23,9 24,1 24,3 24,5 24,7 25,1 25,44 Na podstawie: Gospodarka mieszkaniowa w 2008.GUS; Mały Rocznik Statystyczny Polski 2010.GUS 1 000 900 Łączna powierzchnia użytkowa mieszkań w tys. m² 866,3 875,5 885,1 895,1 907,2 923,4 938,5 tysiące m² 800 700 600 500 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Rysunek 2 Powierzchnia użytkowa mieszkań (2003-2009) Na podstawie: Gospodarka mieszkaniowa w 2008.GUS; Mały Rocznik Statystyczny Polski 2010.GUS Na przestrzeni lat 2003-2009 obserwujemy sukcesywny wzrost liczby mieszkań oraz ich powierzchni użytkowej. Powierzchnia użytkowa mieszkań w 2009 roku była o ponad 8% wyższa niż w roku 2003. Analogiczne stopniowe wzrosty powierzchni użytkowej mieszkań obserwujemy zarówno wśród mieszkań zlokalizowanych w mieście jak i na wsi. W miastach zlokalizowane jest dwa razy więcej mieszkań niż na wsi czyli odpowiednio 8959 tyś. i 4343 15
7.Gospodarstwa domowe emerytów 7.1 Dochody i wydatki emerytów W gospodarstwach domowych emerytów w 2009 roku przeciętne dochody rozporządzalne na osobę wzrosły o 8%, z 1097 zł/miesiąc w 2008 roku do 1181 zł/miesiąc w roku 2009. Biorąc pod uwagę liczbę osób w gospodarstwie domowym, wzrost na tym samym poziomie wystąpił w gospodarstwach trzy- i czteroosobowych. O 13% wzrosły wydatki gospodarstw licznych, w skład których wchodzi 6 lub więcej osób. Wydatki w gospodarstwach 5 osobowych wzrosły tylko o 2%. W gospodarstwach emerytów nie zanotowano obniżenia poziomu przeciętnych miesięcznych dochodów rozporządzalnych na osobę, bez względu na liczebność gospodarstwa domowego. Nie zmniejszyły się również średnie miesięczne wydatki emerytów. Ogółem w gospodarstwach emerytów zanotowano w 2009 roku wzrost wydatków o 7%. O 9% więcej wydały w 2009 roku gospodarstwa jedno i trzyosobowe. Najmniejszy wzrost wydatków miał miejsce w gospodarstwach 5 osobowych. Tabela 23 Dochód rozporządzalny i wydatki emerytów Wyszczególnienie w gospodarstwach domowych razem w gospodarstwach 1os. w gospodarstwach 2os. w gospodarstwach 3os. w gospodarstwach 4os. w gospodarstwach 5os. w gospodarstwach 6os. i więcej Rok Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na osobę Średnie miesięczne wydatki na osobę 2009 1180,65 1045,86 2008 1096,87 981,77 2009 1414,84 1349,64 2008 1319,28 1237,71 2009 1314,23 1136,6 2008 1210,55 1079,71 2009 1067,50 915,21 2008 986,57 842,74 2009 908,49 772,10 2008 838,61 728,63 2009 719,67 598,81 2008 706,84 591,56 2009 578,72 468,31 2008 513,51 440,47 Na podstawie: Budżety gospodarstw domowych 2008, Budżety gospodarstw domowych 2009. 54
Przeciętne miesięczne dochody rozporządzalne i wydatki na osobę zł/ osobę/ miesiąc 1600 1400 1200 1000 800 600 400 1 319 1 238 1 415 1 350 1 211 1 080 1 314 1 137 987 843 1 068 915 839 729 908 772 707 592 720 599 514 440 579 468 200 0 gosp. 1 osob. gosp. 2 osob. gosp. 3 osob. gosp. 4 osob. gosp. 5 osob. gosp. 6 i więcej osob. dochód rozporządzalny 2008 wydatki 2008 dochód rozporządzalny 2009 wydatki 2009 Rysunek 37 Przeciętne dochody rozporządzalne i wydatki na osobę w gospodarstwach emerytów Na podstawie: Budżety gospodarstw domowych 2008, Budżety gospodarstw domowych 2009. Średnie miesięczne dochody rozporządzalne na gospodarstwo zł/ miesiąc/ gospodarstwo 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 1 319 1 415 gosp. 1 osob. 2 421 2 628 gosp. 2 osob. 2 960 3 203 gosp. 3 osob. 3 354 3 634 gosp. 4 osob. 3 534 3 598 gosp. 5 osob. 3 384 3 814 gosp. 6 i więcej osob. 2008 2009 Rysunek 38 Średnie miesięczne dochody rozporządzalne w gospodarstwach emerytów Na podstawie: Budżety gospodarstw domowych 2008, Budżety gospodarstw domowych 2009.GUS 55
Średnie miesięczne wydatki w gospodarstwach emerytów gosp. 6 i więcej osob. gosp. 5 osob. gosp. 4 osob. gosp. 3 osob. gosp. 2 osob. 3 086 2 903 2 994 2 958 3 088 2 915 2 746 2 528 2 273 2 159 gosp. 1 osob. 1 350 1 238 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 zł/ gospodarstwo/ miesiąc Rysunek 39 Średnie miesięczne wydatki na gospodarstwo emerytów Na podstawie: Budżety gospodarstw domowych 2008, Budżety gospodarstw domowych 2009. 2009 2008 Odpowiedzi w % 70 60 50 40 30 20 10 0 Subiektywna ocena sytuacji materialnej 59,5 16,9 16,4 6,2 1 Bardzo dobra Dobra Przeciętna Raczej zła Zła Rysunek 40 Subiektywna ocena sytuacji materialnej w 2009 roku gospodarstw domowych emerytów. Na podstawie: Budżety gospodarstw domowych 2009. 56
7.2 Przeciętne miesięczne wydatki na meble i elementy meblarskie w gospodarstwach domowych emerytów Przeciętne miesięczne wydatki emerytów na meble i elementy meblarskie na przestrzeni lat 2006 2009 sukcesywnie wzrastają. W 2009 roku wzrosły o 9% w porównaniu do roku poprzedniego. Średni miesięczny wydatek emerytów na meble w 2009 roku wyniósł 10,29 zł/ osobę i był o 26% niższy od średnich miesięcznych wydatków na meble w społeczeństwie ogółem. Podobnie jak w przypadku gospodarstw domowych rolników występuje w populacji duże zróżnicowanie dynamiki wydatków w poszczególnych kategoriach wielkości gospodarstw emerytów. Wyniki te z uwagi na potencjalne obarczenie większym niż w przypadku pełnej populacji błędem szacowania należy traktować z ostrożnością. Najwyższy, 98% wzrost wydatków zanotowano w 2009 roku w gospodarstwach 2 osobowych, spadły natomiast wydatki gospodarstw 5 osobowych (o 6%) i liczniejszych (6 i więcej osobowych) nawet o 70%. Przeciętne miesięczne wydatki na meble, 2 osobowych gospodarstw emerytów, osiągnęły poziom o prawie 7% wyższy od średniego poziomu wydatków na meble wszystkich 2 osobowych gospodarstw domowych w kraju. 20 Przeciętne miesięczne wydatki emerytów na meble 20,30 16 zł/ osobę / miesiąc 12 8 4 8,43 9,74 8,58 11,58 6,17 9,16 10,26 9,43 10,41 11,11 12,42 6,56 10,40 9,35 11,39 6,09 8,85 6,93 6,54 3,73 5,67 5,15 1,54 2006 2007 2008 2009 0 gosp. 1 osob. gosp. 2 osob. gosp. 3 osob. gosp. 4 osob. gosp. 5 osob. gosp. 6 i więcej osob. Rysunek 41 Przeciętne miesięczne wydatki na meble w gospodarstwach emerytów Na podstawie: Budżety gospodarstw domowych 2008, Budżety gospodarstw domowych 2009. 57