Rada Unii Europejskiej Bruksela, 12 października 2015 r. (OR. en) 12897/15 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 12 października 2015 r. Do: Delegacje MAMA 161 CFSP/PESC 631 RELEX 801 SY 7 Nr poprz. dok.: 12877/15 MAMA 158 CFSP/PESC 625 RELEX 794 SY 6 Dotyczy: Konkluzje Rady w sprawie Syrii Konkluzje Rady (12 października 2015 r.) Delegacje otrzymują w załączeniu konkluzje Rady w sprawie Syrii, przyjęte przez Radę na jej 3416. posiedzeniu, które odbyło się w dniu 12 października 2015 r. 12897/15 mb/mo/sw 1
ZAŁĄCZNIK Konkluzje Rady w sprawie Syrii Rada do Spraw Zagranicznych, 12 października 2015 r. 1. Nic nie wskazuje na to, by konflikt w Syrii przygasał, a cierpienia ludności tego kraju ulegały złagodzeniu. W najnowszej historii nie ma innych przykładów mogących dorównać skalą tej tragedii, która spowodowała śmierć 250 000 mężczyzn, kobiet i dzieci, przesiedlenie 7,6 mln osób wewnątrz kraju i ucieczkę ponad 4 mln osób do krajów w sąsiedztwie Syrii i nie tylko; jest to obecnie najpoważniejsza katastrofa humanitarna na świecie. UE jako największy darczyńca wykazuje wolę i determinację, by uczynić wszystko, co możliwe w celu złagodzenia skutków humanitarnych. W miarę jak konflikt przybiera na sile, coraz bardziej nagląca staje się potrzeba znalezienia trwałego rozwiązania, które położy kres temu konfliktowi. Jedynie kierowany przez Syryjczyków proces polityczny prowadzący do pokojowych i pluralistycznych przemian, w oparciu o zasady komunikatu z Genewy z dnia 30 czerwca 2012 r, przywróci w Syrii stabilność, umożliwi pokój i pojednanie oraz pozwoli na stworzenie warunków niezbędnych do skutecznej walki z terroryzmem i na zachowanie suwerenności, niezależności, jedności i integralności terytorialnej państwa syryjskiego. Trwały pokój w Syrii jest niemożliwy dopóki władzę będą sprawować obecni przywódcy i dopóki nie zostaną uwzględnione uzasadnione skargi i aspiracje wszystkich grup społeczeństwa syryjskiego. 2. Celem UE jest położenie kresu konfliktowi i sprawienie, by Syryjczycy mogli pokojowo żyć we własnym kraju. Społeczność międzynarodowa musi się zjednoczyć wokół dwóch uzupełniających się i wzajemnie powiązanych aspektów działań: aspektu politycznego, zakładającego zakończenie wojny domowej poprzez zajęcie się wszystkimi pierwotnymi przyczynami konfliktu oraz ustanowienie pluralistycznego procesu przemian politycznych, który przywróci pokój w tym kraju, oraz aspektu dotyczącego bezpieczeństwa, zakładającego skupienie się na walce z regionalnym i światowym zagrożeniem, jakim jest Daisz. 3. UE potwierdza swoje pełne poparcie dla wysiłków podejmowanych pod kierownictwem ONZ oraz dla prac specjalnego wysłannika ONZ Staffana de Mistury na rzecz opracowania politycznego aspektu działań. UE podkreśla, że konieczne jest przyspieszenie prac całej społeczności międzynarodowej nad aspektem politycznym w ramach procesu prowadzonego pod kierownictwem ONZ. Już teraz UE aktywnie wnosi wkład w inicjatywy oenzetowskie i zintensyfikuje swoje działania dyplomatyczne, aby wesprzeć wysiłki podejmowane pod kierownictwem ONZ, w tym w propozycję Specjalnego Wysłannika ONZ w sprawie wewnątrzsyryjskich grup roboczych. 12897/15 mb/mo/sw 2
4. Apelujemy do wszystkich stron w Syrii, by wykazały jednoznaczne i konkretne zaangażowanie w proces prowadzony pod kierownictwem ONZ i aktywnie uczestniczyły w grupach roboczych. UE podkreśla, jak pilną sprawą jest zjednoczenie się umiarkowanej opozycji politycznej i powiązanych z nią ugrupowań zbrojnych wokół wspólnego podejścia, z myślą o przedstawieniu ludności Syrii alternatywnego rozwiązania. Wysiłki te muszą być podejmowane w duchu pluralistycznym, z udziałem kobiet i społeczeństwa obywatelskiego. UE będzie podtrzymywać swoje poparcie dla umiarkowanej opozycji, w tym dla Narodowej Koalicji Syryjskich Sił Rewolucyjnych i Opozycyjnych, i przypomina, że stanowi ona zasadniczy czynnik w walce z ekstremizmem oraz ma do odegrania kluczową rolę w procesie przemian politycznych. 5. UE będzie nadal w sposób aktywny i skuteczny wykorzystywać cały swój potencjał polityczny na rzecz poparcia wysiłków międzynarodowych podejmowanych pod kierownictwem ONZ i służących znalezieniu politycznego rozwiązania konfliktu; apeluje do partnerów regionalnych i międzynarodowych, by też to uczynili. Wzywamy wszystkich, którzy mają wpływ na strony konfliktu, w tym na reżim syryjski, by wykorzystali ten wpływ w celu zachęcenia stron do odegrania konstruktywnej roli w procesie prowadzącym ku przemianom politycznym oraz do położenia kresu przemocy. UE będzie utrzymywać proaktywne kontakty z głównymi podmiotami regionalnymi, takimi jak Arabia Saudyjska, Turcja, Iran, Irak, i partnerami międzynarodowymi w ramach ONZ, aby stworzyć warunki sprzyjające przeprowadzeniu pokojowych i pluralistycznych przemian. W tym kontekście Rada przypomina o tym, że postanowiła zlecić wysokiej przedstawiciel / wiceprzewodniczącej Komisji przeanalizowanie, w jaki sposób UE mogłaby aktywnie propagować bardziej konstruktywną współpracę regionalną. 6. Ochrona cywilnej ludności Syrii musi być priorytetem dla społeczności międzynarodowej. UE potępia nadmierne, nieproporcjonalne i dokonywane bez rozróżnienia ataki, jakich reżim syryjski wciąż dopuszcza się względem swoich własnych obywateli. Reżim Baszara al-asada ponosi główną odpowiedzialność za śmierć 250 000 osób i przesiedlenia milionów obywateli w wyniku konfliktu. UE przypomina, że międzynarodowe prawo humanitarne ma zastosowanie do wszystkich stron, a praw człowieka należy w pełni przestrzegać. Apelujemy zatem do wszystkich stron o zaprzestanie wszelkiego ostrzału i bombardowań prowadzonych bez rozróżnienia na obszarach, gdzie mieszka ludność cywilna i gdzie znajdują się obiekty, takie jak szpitale i szkoły, a w szczególności o to, by reżim syryjski zaprzestał wszelkich bombardowań z powietrza, w tym stosowania bomb beczkowych, zgodnie z rezolucją RB ONZ nr 2139, oraz użycia broni chemicznej, zgodnie z RB ONZ nr 2209. Systematyczne kierowanie przez reżim ataków przeciwko cywilom powoduje masowe przesiedlenia i sprzyja rekrutacji do ugrupowań terrorystycznych oraz ich rozwojowi w Syrii. Wymaga to pilnej uwagi i pilnych działań. 12897/15 mb/mo/sw 3
UE nasili swoje starania na rzecz intensywniejszego wdrażania rezolucji RB ONZ nr 2139, 2165 i 2191, aby udzielać pomocy bez względu na granice i linie podziału w celu wsparcia tych Syryjczyków, którzy najpilniej jej potrzebują. 7. UE zdecydowanie potępia ataki bez rozróżnienia, akty okrucieństwa, zabójstwa, akty przemocy seksualnej związane z konfliktem, naruszanie praw człowieka i przypadki poważnego pogwałcenia międzynarodowego prawa humanitarnego, które są dokonywane przez Daisz i inne ugrupowania terrorystyczne względem ogółu ludności cywilnej, w tym wobec chrześcijan oraz innych grup religijnych i etnicznych. UE popiera międzynarodowe wysiłki i inicjatywy na rzecz rozwiązania tych problemów. UE potępia umyślne niszczenie przez Daisz kulturalnego dziedzictwa w Syrii i Iraku, co zgodnie z prawem międzynarodowym stanowi zbrodnię wojenną. 8. Osoby odpowiedzialne za zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości w Syrii muszą zostać pociągnięte do odpowiedzialności. UE wyraża szczególnie głębokie zaniepokojenie w związku z ustaleniami Niezależnej Międzynarodowej Komisji Dochodzeniowej w sprawie Syrii. Ogromne obawy budzą też domniemane przypadki tortur i egzekucji na podstawie dowodów przedstawionych w sprawozdaniu opartym na doniesieniach Cezara. UE ponawia apel do Rady Bezpieczeństwa ONZ, by skierowała sprawę sytuacji w Syrii do Międzynarodowego Trybunału Karnego. 9. UE wspiera wysiłki światowej koalicji przeciwko Daiszowi w Syrii i Iraku. Reżim al-asada, ze względu na swoje polityki i działania, nie może być partnerem w walce z Daiszem. Działania wszystkich partnerów przeciwko Daiszowi muszą być ściśle koordynowane i wyraźnie skierowane przeciwko: Daiszowi, frontowi Dżabhat an-nusra i pozostałym wskazanym przez ONZ ugrupowaniom terrorystycznym. 10. Prowadzone ostatnio przez Rosję ataki zbrojne, których skala wykracza poza walkę z Daiszem i innymi wskazanymi przez ONZ ugrupowaniami terrorystycznymi i które wymierzone są także w umiarkowaną opozycję, są źródłem poważnych obaw i muszą zostać natychmiast zakończone. Rosja musi też przestać naruszać suwerenną przestrzeń powietrzną krajów sąsiadujących. Ta eskalacja działań zbrojnych grozi przedłużeniem konfliktu, zakłóceniem procesu politycznego, pogorszeniem sytuacji humanitarnej i pogłębieniem radykalizacji postaw. Naszym celem powinna być deeskalacja konfliktu. UE wzywa Rosję, by skupiła swoje wysiłki na wspólnym celu, jakim jest znalezienie politycznego rozwiązania konfliktu. W tym kontekście apeluje do Rosji, by dążyła do ograniczenia przemocy i wdrożenia środków budowy zaufania przez reżim syryjski, zgodnie z postanowieniami rezolucji RB ONZ nr 2139. 12897/15 mb/mo/sw 4
11. UE będzie nasilać działania w zakresie dyplomacji humanitarnej oraz dążyć do zwiększenia dostępu i ochrony, jak również do propagowania zasad humanitarnych oraz konsensusu na poziomie lokalnym w odniesieniu do wytycznych dotyczących dostarczania pomocy. 12. UE znacznie zwiększyła wysiłki w sferze finansowej, aby wesprzeć w Syrii i poza nią osoby uciekające przed konfliktem; podjęła mianowicie nowe zobowiązania dotyczące pomocy humanitarnej oraz pracy o charakterze długoterminowym w celu wsparcia odporności uchodźców w krajach sąsiadujących. UE i jej państwa członkowskie przeznaczyły już 4 mld EUR na pomoc doraźną i odbudowę z myślą o ofiarach konfliktu wewnątrz Syrii oraz uchodźcach i społecznościach przyjmujących w krajach sąsiadujących. UE i jej państwa członkowskie będą nadal świadczyć pomoc humanitarną za pośrednictwem ONZ, MKCK i międzynarodowych organizacji pozarządowych. Jednocześnie UE zwiększy udzielaną w dłuższej perspektywie pomoc na rzecz rozwoju i stabilizacji dla tych i innych partnerów, m.in. za pośrednictwem regionalnego funduszu powierniczego UE, ustanowionego niedawno w odpowiedzi na kryzys w Syrii (fundusz Madad ) i dysponującego obecnie kwotą ponad 500 mln EUR ze środków unijnych, do której dołączone zostaną wkłady państw członkowskich UE i innych krajów. UE apeluje do innych krajów o utrzymanie oraz o zwiększenie swoich wkładów w odpowiedzi na kryzys w Syrii. Rada uzgodniła, że należy zwiększyć poziom współpracy i partnerstwa z Libanem, Jordanią i Turcją, aby zapewnić równy dostęp do schronienia, edukacji, opieki zdrowotnej i środków do życia uchodźcom i społecznościom przyjmującym uchodźców, przy dodatkowym wsparciu UE. 12897/15 mb/mo/sw 5