Wojewódzki Urząd d Pracy w Białymstoku Białostocki rynek pracy w kontekście problemu migracji Białystok, 14 października 2008
Białostocki rynek pracy podstawowe dane największe miasto północnowschodniej Polski i stolica województwa podlaskiego pełni funkcję administracyjnego, gospodarczego, naukowego i kulturalnego centrum Podlasia rozwinięty przemysł elektromaszynowy (elektroniczny, maszynowy i metalowy), drzewny, rolno-spożywczy (największy w Polsce Polmos), materiałów budowlanych, ośrodek przemysłu włókienniczego, huta szkła oraz elektrociepłownia; istotna rola w gospodarce Miasta budownictwa mieszkaniowego. Źródło: Województwo podlaskie Podregiony Powiaty Gminy 2007, Urząd Statystyczny w Białymstoku, Białystok 2007, s.45
Podmioty gospodarcze potencjalne miejsca pracy Podmioty gospodarcze w 2007r. - wg wiodących sekcji PKD W Białymstoku działa 29,5 tys. podmiotów gospodarczych handel i naprawy 9121 (33% ogółu podmiotów w regionie) obsługa nieruchomości i firm budownictwo transport, gospodarka magazynowa i przetwórstwo przemysłowe 2842 2642 2101 4878 31% podmiotów działa w handlu i naprawach, 17% w obsłudze nieruchomości i firm, 10% w budownictwie, 8,8% w transporcie, gospodarce magazynowej i łączności 0 2000 4000 6000 8000 10000 Żródło: Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarczych w województwie podlaskim w 2007r., Urząd Statystyczny w Białymstoku, Białystok 2008, Tabl.12.I
Zasoby pracy Białegostoku struktura pracujących rolnictwo 1% Białystok największym w regionie rynkiem pracy obejmuje 24% ogółu pracujących na Podlasiu przemysł i budownict wo 35% usługi 64% usługi rynkowe 34% usługi nierynkowe 30% Liczba pracujących (w jednostkach zatrudniających pow. 9 osób) 78 tys. osób, z czego: - 30,5 tys. w usługach rynkowych, - 26,6 tys. - w usługach nierynkowych, - 19,6 tys. w przemyśle i budownictwie, - 1,1 tys. w rolnictwie Źródło: Województwo podlaskie Podregiony Powiaty Gminy 2007, Urząd Statystyczny w Białymstoku, Białystok 2007, s.107
Zasoby pracy Białegostoku cd. struktura zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw transport, gosp. magaz. i łączność 5,0% Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw Białegostoku w 2007r. hotele i restauracje 2,1% budownictwo 9,5% pozostałe 12,6% handel i naprawy 32,1% przemysł 38,7% Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw Białegostoku w 2007r. wynosiło 38 tys. osób (ok. 40% ogółu zatrudnionych w województwie) Zatrudnienie wg wiodących sekcji PKD: Przemysł 14,7 tys. osób, Handel i naprawy 12,2 tys. osób, Budownictwo 3,6 tys. osób, Transport, gospodarka magazynowa i łączność 1,9 tys. osób, Hotele i restauracje 0,8 tys. osób. Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Białymstoku
Zasoby pracy Białegostoku cd. bezrobocie na białostockim rynku pracy Liczba bezrobotnych w Białymstoku - 8086 osób (30.06.2008r.), czyli 19% bezrobotnych w całym województwie. Stopa bezrobocia rejestrowanego - 7,3%, dla porównania: w powiecie białostockim -10,0%, w woj. podlaskim - 9,1%, w kraju 9,3%. 18,0 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 17 16,1 15,5 13,3 10,7 13,8 13,3 9,1 12,9 10,7 8,1 m. Białystok woj. podlaskie 2003 2004 2005 2006 2007 2008 (31.08) 7,3 Opracowanie własne na podstawie danych WUP w Białymstoku
Zasoby pracy Białegostoku cd. cechy charakterystyczne bezrobocia Cechy wyróżniające bezrobocie w Białymstoku na tle całego regionu i stanowiące jego specyfikę: zdecydowanie niższy procent wśród ogółu bezrobotnych osób młodych do 25 roku życia (13% wobec 20% w skali województwa), wyższy udział osób starszych w wieku powyżej 50 lat (29% wobec 23%), niższy odsetek osób długotrwale bezrobotnych (52% wobec 60%), dwukrotnie wyższy odsetek osób bezrobotnych z wykształceniem wyższym (16% wobec 8%), niższy odsetek osób bez wykształcenia średniego (48% wobec 58%), większy udział wśród ogółu bezrobotnych specjalistów (14% wobec 7,5%) i pracowników biurowych (5,5% wobec 3,0%) w mniejszy robotników przemysłowych i rzemieślników (20% wobec 23%), bardzo wysoki procent osób niepełnosprawnych (10% wobec 5,5%), większy procent osób bezrobotnych pracujących poprzednio w handlu i naprawach (27% wobec 19%), a mniejszy w przetwórstwie przemysłowym (19,5% wobec 23%).
Struktura ofert pracy zgłaszanych przez Białostockich pracodawców do PUP W Białymstoku powstaje najwięcej miejsc pracy. W I półroczu 2008r. białostoccy pracodawcy zgłosili do PUP w Białymstoku 2, 5 tys. ofert pracy, czyli ponad 16% ofert zgłaszanych w całym województwie. Najwięcej ofert dotyczyło pracy w: zakładach przetwórstwa przemysłowego (22%), administracji publicznej i obronie narodowej (21%) w handlu i naprawach (15%). Białostoccy pracodawcy poszukiwali przede wszystkim: robotników przemysłowych i rzemieślników (21% ofert), techników i innego średniego personelu (15% ofert), specjalistów (13,5% ofert) pracowników biurowych (13% ofert).
Aktualnie poszukiwane zawody na białostockim rynku pracy Jak wynika z Monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, najwięcej propozycji zatrudnienia w Białymstoku zgłoszono w zawodach: robotnik gospodarczy 177 ofert, pracownik biurowy 164 oferty, sprzedawca 93 oferty, pracownik administracyjny 70 ofert, kierowca samochodu ciężarowego 67 ofert, specjalista administracji publicznej 59 ofert, samodzielny księgowy 48 ofert, szwaczka 47 ofert, magazynier 45 ofert, sprzątaczka 42 oferty Źródło: Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w mieście Białystok i powiecie białostockim w I półroczu 2008r., Powiatowy Urząd Pracy w Białymstoku, s.8
Niedobór pracowników w zawodach wprowadzenie Białostocki rynek pracy to rynek nierównowagi w zakresie popytu i podaży pracy. aż 83 % zawodów funkcjonujących na tym rynku to zawody nadwyżkowe (nadwyżka zasobów pracy (bezrobotnych) w stosunku do zapotrzebowania zgłaszanego ze strony pracodawców), zawody deficytowe (w których pracodawcy sygnalizują problemy ze znalezieniem kandydatów do pracy) to 14%. Zawody o zrównoważonym popycie na pracę i podaży pracy stanowią jedynie 3% zawodów.
Niedobór pracowników w zawodach zawody deficytowe na białostockim rynku pracy Najbardziej deficytowe zawody na białostockim rynku pracy: administrator sieci informatycznej, kierownik działu badawczo-rozwojowego, inżynier budowy mostów, inspektor dozoru technicznego, specjalista do spraw organizacji i rozwoju transportu, laborant weterynaryjny, operator żurawia jezdniowego, projektant systemów komputerowych, asystent prawny, sprzątacz domowy, pozostali pracownicy obsługi biurowej gdzie indziej niesklasyfikowani, rozbieracz-wykrawacz, palacz kotłów c.o. wodnych rusztowych, monter sieci telekomunikacyjnych, drukarz, laborant chemiczny Źródło: Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w mieście Białystok i powiecie białostockim w I półroczu 2008r., Powiatowy Urząd Pracy w Białymstoku, s.10
Przyczyny niedoboru pracowników wzrost zapotrzebowania na pracowników z wykształceniem wyższym technicznym (kierunki budowlane, informatyczne), w związku z rozwojem budownictwa oraz szeroko rozumianej branży przemysłowej, zbyt mała liczba absolwentów kończących techniczne szkoły wyższe w stosunku do potrzeb pracodawców, na rynku pracy mniejsza liczba robotników wykwalifikowanych w zawodach budowlanych, kierowców samochodów ciężarowych być może przyczyną jest odpływ pracowników za granicę
Migracje wewnętrzne i zagraniczne ludności na pobyt stały w latach 2004-2007 Wyszczególnienie Napływ Odpływ Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych ludności na pobyt stały w liczbach bezwzgl. ogółem w tym zagranicznych Saldo migra cji na 1000 ludno ści 2004 Podlaskie 12834 14342-1655 -147-1,4 Białystok 2814 2829-228 -114-0,8 2005 Podlaskie 12162 14000-1941 -103-1,6 Białystok 2529 2857-294 34 1,0 2006 Podlaskie 13738 15732-2838 -844-2,4 Białystok 3049 3142-250 -157-0,9 2007 Podlaskie 14006 16188-2528 -346-2,1 Białystok 2666 3235-637 -68-2,2 Źródło: Ludność w województwie podlaskim w 2004r., 2005r., 2006r., 2007r., Urząd Statystyczny w Białymstoku, Białystok 2004, 2005, 2006, 2008, s.108
Procesy migracyjne Województwo podlaskie charakteryzuje wysoki poziom natężenia procesów migracyjnych. Podlasie jest jednym z czołowych regionów pod względem liczby emigrantów. Jednakże na tle całego regionu Białystok nie należy do miejsc o silnych tradycjach migracji zarobkowych (są to: Siemiatycze, Mońki, Brańsk i okolice) W latach 2004-2007 obserwuje się wzrost odpływu ludności z Białegostoku, ale zjawisko to dotyczy przede wszystkim migracji wewnętrznych, tj. do innych regionów kraju. Saldo migracji zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych z roku na rok rośnie. Jak wynika z porównania wskaźników salda, migracje w samym mieście Białymstoku odbywają się na mniejszą skalę niż w całym regionie.
Saldo migracji wewnętrznych i zewnętrznych na pobyt stały na 1000 ludności w woj. podlaskim w 2006r. Źródło: Województwo podlaskie Podregiony Powiaty Gminy 2007, Urząd Statystyczny w Białymstoku, Białystok 2007, 95
Działalność EURES Europejskie Służby Zatrudnienia W I półroczu 2008 w ramach sieci EURES wpłynęło 146 propozycji zatrudnienia z krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), które pochodziły m.in. z krajów: Republika Czeska, Niemcy, Wielka Brytania, Irlandia, Włochy, Hiszpania, Holandia, Dania, Słowenia, Cypr, Malta, Francja, Finlandia, Norwegia, Estonia, Litwa, Austria, Szwecja, Szwajcaria. Źródło: Informacja o sytuacji na rynku pracy Powiatowego Urzędu Pracy w Białymstoku za I półrocze 2008 roku, Powiatowy Urząd Pracy w Białymstoku, Białystok 2008, s.18 i nast.
Działalność EURES Europejskie Służby Zatrudnienia (cd.) Najwięcej ofert zgłoszono w branży: gastronomicznej: kucharz, barman, kelner/kelnerka, rzeźnik-wykrawacz, budowlanej: grupy budowlane, inżynier budowy, stolarz, pracownik budowlany, mechanicznej: inżynier mechanik, konstruktor mechanik, mechanik przemysłowy, technik mechanik samochodowy, blacharz samochodowy, lakiernik samochodowy, ślusarz narzędziowy, spawacz, operator maszyn CNC, tokarz, handlowo - biurowej: pracownik obsługi klienta, asystent menedżera kawiarni, animator kultury, kierownik sklepu, sprzedawca, medycznej: opiekun do dziecka, opiekun osób starszych, dentysta, technik dentystyczny, lekarz pierwszego kontaktu, pielęgniarka, informatycznej: programista, inżynier, informatyk, inne: pracownik leśny, pracownik sezonowy w rolnictwie, zbiór owoców, pracownicy pralni chemicznej, pokojówka, drwal, kierowca, pracownicy restauracji.
Oferta dla przebywających zarobkowo za granicą i planujących powrót do Polski - www.up.podlasie.pl
Dziękuję za uwagę Wojewódzki Urząd Pracy ul. Pogodna 22 15-354 Białystok sekretariat@wup.wrotapodlasia.pl www.up.podlasie.pl