Foresight ARP Mgr Jan Piwiński Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów Foresight priorytetowych, innowacyjnych technologii na rzecz automatyki, robotyki i techniki pomiarowej
Cel projektu Foresight ARP Wskazanie priorytetowych, innowacyjnych technologii Opracowanie scenariuszy rozwoju tych technologii Identyfikacja kierunków badań o znaczeniu strategicznym
Kierunek i zasięg projektu Foresight ARP Potrzeby krajowych przedsiębiorców i sfery B + R Otoczenie wiodących ośrodków przemysłowych i badawczych
Ocena potencjału rozwoju regionów w zakresie automatyki, robotyki i techniki pomiarowej Analizę danych statystycznych Diagnoza obecnego stanu Analizę trendów, potrzeb, SWOT Analizę głównych czynników utrudniających działalność gospodarczą w Polsce na przykładzie reprezentatywnych, krajowych producentów, jak i integratorów automatyki, robotyki i techniki pomiarowej
Ocena potencjału rozwoju regionów w zakresie automatyki, robotyki i techniki pomiarowej Zdefiniowanie najważniejszych zakładów przemysłowych w regionie Producenci i integratorzy rozwiązań automatyki, robotyki i techniki pomiarowej Użytkownicy rozwiązań obszarów badawczych
Ocena potencjału rozwoju regionów w zakresie automatyki, robotyki i techniki pomiarowej Cd. Ocena potencjału sfery badawczo rozwojowej Ośrodki naukowo dydaktyczne Jednostki badawczo rozwojowe Instytuty PAN Krajowa Sieć Innowacji oraz Krajowy System Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw (CTT, ARR, SNT NOT)
Ocena potencjału rozwoju regionów w zakresie automatyki, robotyki i techniki pomiarowej Cd. Wskazanie kluczowych klastrów, parków technologicznych oraz Specjalnych Stref Ekonomicznych Wskazanie kluczowych projektów innowacyjnych i badawczo rozwojowych w ramach działań 2.3. SPO WKP oraz działań realizowanych w ramach projektów wspieranych przez POIG
Geografia potencjału rozwoju regionów w zakresie ARP
Automatyka Analiza trendów 1. Przeniesienie punktu ciężkości z automatyzacji sektora wytwórczego na sektor usług i sektor wiedzy, ochrony zdrowia, medycyny itp. 2. Coraz większa rola rozwiązań opartych na wiedzy; 3. Zwrócenie uwagi na bezpieczeństwo, prostotę obsługi, jakość, niezawodność i łatwość użycia;
Analiza trendów Robotyka 1.Zwiększanie bezpieczeństwa instalacji zrobotyzowanych; konstrukcji robotów oraz 2.Zwiększanie możliwości manipulacyjnych i ruchowych robotów oraz ich układów sterowania w celu umożliwienia wykonywania złożonych prac w przemyśle, obsłudze ludzi i medycynie; 3.Zwiększone stosowanie układów wielorobotowych;
Analiza trendów Technika Pomiarowa 1. Cyfryzacja przyrządów pomiarowych umożliwiająca: automatyzację pomiarów, graficzną wizualizację wyników pomiarów, numeryczną korekcję błędów wskazań przyrządów pomiarowych, zdalne sterowanie procesem pomiarowym; 2. Rozwój technik pomiarowych o najwyższej dokładności na potrzeby nanotechnologii, w szczególności w zakresie przyrządów optycznych; 3. Rozwój współrzędnościowej techniki pomiarowej w kierunku wzrastającej dokładności pomiarów;
Analizy SWOT Automatyki, Robotyki i Techniki Pomiarowej (cechy wspólne) MOCNE STRONY Silne zaplecze teoretyczne i badawcze w zakresie ARP (IBS PAN, PIAP, Zabrze, PŁ, PW i inne ośrodki naukowo dydaktyczne) Wysoki poziom kształcenia w dziedzinie ARP na wszystkich praktycznie czołowych uczelniach technicznych Obecność na rynku liczących się producentów i integratorów urządzeń na potrzeby ARP SŁABE STRONY Brak krajowych, przemysłowych producentów robotów i aparatury pomiarowej o najwyższym poziomie dokładności Wysoki koszt automatyzacji, robotyzacji i aparatury pomiarowej, często przekraczający możliwości finansowe i organizacyjne MSP Niedostateczna współpraca sfery producentów ze sferą nauki
SZANSE Analizy SWOT Automatyki, Robotyki i Techniki Pomiarowej (cechy wspólne) ZAGROŻENIA Zapowiedź zwiększenia nakładów z budżetu na badania i rozwój Programy badawcze UE nastawione na praktyczne zastosowanie wyników badań Konieczność podniesienia wydajności pracy w perspektywie konkurencji na rynku EOG Automatyzacja i robotyzacja procesów wymaga coraz lepszej aparatury, co zwiększy popyt na nowoczesne przyrządy pomiarowe o najwyższej dokładności Niska aktywność MSP w pozyskiwaniu środków z projektów celowych oraz brak działań związanych z praktycznym wykorzystaniem wyników programów UE Brak zaufania do krajowych rozwiązań ARP oraz związana z tym tendencja do importowania (często wycofanych już z eksploatacji elementów) Niedostateczna dynamika wzrostu liczby studentów na kierunkach technicznych, niedostosowanie kierunków kształcenia na potrzeby przemysłu oraz niewłaściwa alokacja potencjału intelektualnego
Analiza potrzeb Rozwój infrastruktury badawczo naukowej (wdrażanie nowych technologii, zakup nowej aparatury); Zwiększenie współpracy sfery B + R z przemysłem (komercjalizacja wyników prac badawczych na potrzeby przemysłu, dostosowanie tematyki prac badawczych do bieżących i rzeczywistych potrzeb krajowego przemysłu); Zwiększenie finansowania prac badawczo rozwojowych przez przemysł oraz prywatny kapitał w stosunku do finansowania publicznego; Wzrost innowacyjności oraz świadomości proinnowacyjnej wśród przedsiębiorców; Wpływanie na zmniejszenie emigracji zarobkowej najbardziej wykwalifikowanych specjalistów (brain drain);
Główne czynniki utrudniające działalność gospodarczą Brak środków własnych i utrudniony dostęp do środków zewnętrznych na finansowanie działalności innowacyjnej, szczególności na finansowanie przedsięwzięć innowacyjnych obarczonych podwyższonym ryzykiem; Zbyt wysokie koszty wdrażania innowacji; Brak potrzeby podejmowania działalności innowacyjnej; Brak potrzeby budowania wizji i strategii, skupienie się na dotychczasowej standardowej produkcji; Brak odpowiednio wykwalifikowanych specjalistów; Wysokie koszty pracy; Niepewny popyt na wykonywane produkty; Problemy ze znalezieniem kompromisu pomiędzy poziomem technicznym, jakością wykonania, a ceną;
Analiza obecnego stanu w zakresie automatyki, robotyki i techniki pomiarowej w Polsce Badania metodą Delphi Automatyka Robotyka Techniki Pomiarowe Wybór kluczowych kierunków rozwoju Automatyka Robotyka Techniki Pomiarowe Krzyżowa analiza wpływów Konsultacje społeczne Wskazanie priorytetowych technologii i scenariuszy rozwoju
Metoda Delphi Ustrukturyzowany proces zbierania i syntetyzowania wiedzy od grupy ekspertów za pomocą serii kwestionariuszy połączonych z kontrolnym zbieraniem opinii zwrotnych. W projekcie Foresight ARP metoda Delphi będzie realizowana niezależnie, w ramach każdego z trzech obszarów badawczych.
Schemat realizacji metody Delphi I ankieta Eksperci kluczowi Eksperci Branżowi II ankieta Eksperci Branżowi Eksperci kluczowi III ankieta Eksperci Branżowi Eksperci kluczowi IV 2009 V 2009 VII 2009 VIII 2009 X 2009 XI 2009 Poziom szczegółowości badania
Krzyżowa analiza wpływów Pozwala ocenić prawdopodobieństwo zajścia oraz termin realizacji każdego ze zdarzeń uwzględnieniem różnych kolejności. Zazwyczaj jest ona powiązana z metodą Delphi, gdyż wiele elementów jednej (wielkość siły i ważności oddziaływania) ustala się za pomocą drugiej. Krzyżowa analiza wpływów będzie zrealizowana niezależnie, w ramach każdego z obszarów badawczych.
Główny wynik projektu: lista technologii Kluczowe technologie wybrane będą na podstawie scenariuszy rozwoju automatyki, robotyki i techniki pomiarowej. W tej fazie projektu zostanie wskazanych kilkanaście priorytetowych technologii, które będą stanowiły główny wynik projektu. Technologie wskazane na liście powinny mieć charakter priorytetowy z punktu widzenia polskiej automatyki, robotyki i techniki pomiarowej.
Panel 3 specjalistów wiodących Panel ekspertów kluczowych (15 osób) Eksperci branżowi Techniki pomiarowe (50 osób) Automatyka (50 osób) Robotyka (50 osób) Ankieta Delphi 3 cykle ankietowania Ankiety KAW 1 ankieta
Eksperci zewnętrzni biorący udział w realizacji projektu Szeroka wiedza w zakresie automatyki, robotyki lub techniki pomiarowej Doświadczenie naukowe w obszarze badawczym Ogólna wiedza w zakresie pozostałych obszarów Znajomość metodologii badania, zakresu oraz obszarów tematycznych w projektach typu Foresight na przykładach krajowych i zagranicznych projektów Umiejętność prawidłowego wnioskowania Gotowość do udzielania niezbędnych wyjaśnień
EKSPERCI KLUCZOWI Grupa specjalistów wspierająca eksperta wiodącego dla każdego z obszarów badawczych. Ekspert Kluczowy musi spełniać wysokie wymagania formalne i merytoryczne, posiadać kompleksową wiedzę teoretyczną i praktyczną w obszarach badawczych. Współpraca z Ekspertami Kluczowymi pozwoli Specjalistom Wiodącym na odpowiednie sformułowanie zagadnień badawczych i pytań ankietowych w metodzie Delphi.
Grupa posiadająca doświadczenie praktyczne w realizacji przedsięwzięć gospodarczych lub prac badawczo wdrożeniowych. Eksperci Branżowi będą wybierani spośród zgłoszeń nadesłanych poprzez portal internetowy projektu, a ostatecznego wyboru dokonają Specjaliści wiodący Kategorie Ekspertów Branżowych: Przedsiębiorcy i pracownicy przedsiębiorstw (co najmniej 40%) Przedstawiciele środowiska nauki Pracownicy administracyjni EKSPERCI BRANŻOWI
GŁÓWNY WYNIK FORESIGHTU Pozytywny wpływ na działanie przedsiębiorstw, poprzez wskazanie tych technologii, których rozwój w następnych 20 latach będzie najbardziej opłacalny. Wzrost udziału innowacyjnych produktów w polskiej gospodarce (w tym także produktów eksportowanych) z obszarów automatyki, robotyki i systemów pomiarowych, których zastosowanie w procesach wytwarzania będzie miało korzystny wpływ na jakość, powtarzalność i wydajność produkcji oraz na warunki BHP, oddziaływanie na środowisko naturalne i poziom życia społeczeństwa.
Aktualne informacje o stanie realizacji projektu oraz monografię można znaleźć na stronie projektu: www.foresightarp.pl
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Jan Piwiński Biuro projektu Foresight ARP Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów tel. 0 22 874 01 26 E - mail: jpiwinski@piap.pl