Rekomendacje dla ekonomii społecznej w regionie łódzkim (cz. 2) Współpraca OWES i ROEFS z województwa łódzkiego Wnioski z panelu ekspertów CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA Łódź, 28 maja 2012 r.
Rekomendacje dla ekonomii społecznej w regionie łódzkim (cz. 2) Współpraca OWES i ROEFS z województwa łódzkiego Wnioski z panelu ekspertów Publikacja opracowana przez konsultantów Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego - Karolinę Cyran-Juraszek i Piotra Frączaka w ramach projektu Społecznie znaczy ekonomicznie kontynuacja
WYDAWCA: Fundacja Studiów Europejskich-Instytut Europejski w Łodzi Ul. Piotrkowska 262/264 90-361 Łódź Publikacja dystrybuowana bezpłatnie Druk broszury współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
I. Założenia Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej są jednym z kluczowych elementów otoczenia podmiotów ekonomii społecznej i jednocześnie jednym z adresatów systemowego wsparcia w ramach budowania ogólnopolskiego systemu rozwoju ekonomii społecznej oraz jego głównym ogniwem. Z uwagi na fakt, iż instytucje te powstały i w większości prowadzone są w ramach poddziałania 7.2.2, mają one swoiste problemy (rzeczywistość projektów unijnych) oraz ograniczone możliwości wpływania na rozwój przedsiębiorczości społecznej. System wdrażania POKL pokazał wiele niedoskonałości dofinansowując (zwłaszcza w okresie 2008-2009) projekty na działalność tychże instytucji, których zgodnie ze wskaźnikami ma powstać 44. Na terenie wojewódzka łódzkiego działają dwa równoległe systemy wsparcia, które w pewnych obszarach dostarczają podobne lub komplementarne formy wsparcia do częściowo tej samej grupy beneficjentów. Wzajemne poznanie i ewentualne formy współpracy mogą być sposobem na racjonalność i wzajemne wzmocnienie podejmowanych działań.
II. Określenie możliwych pól współpracy 2.1 Merytoryczne aspekty współpracy Regionalne Ośrodki Europejskiego Funduszu Społecznego (ROEFS) wspierają beneficjentów w przygotowaniu wysokiej jakości, odpowiadających na potrzeby społeczne, projektów, które mogą być sfinansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) w celu m.in.: kreowania rozwoju lokalnego budowania partnerstw nastawionych na rozwój regionu, w szczególności w zakresie rozwoju kapitału społecznego. ROEFS ma o wiele szersze zadania niż tylko wspieranie ekonomii społecznej. Ośrodki Wspierania Ekonomii Społecznej (OWES) to finansowane z EFS działania nakierowane na wspieranie podmiotów ekonomii społecznej jako narzędzi integracji społecznej lub rozwoju lokalnego. Od czerwca 2010 roku, po zmianach SZOP POKL, OWESy posiadają cztery typy operacji, w których, oprócz kompleksowego wsparcia podmiotów ekonomii społecznej, mają możliwość dofinansowania powstających w ramach projektów spółdzielni socjalnych, a także poszukiwania i testowania instrumentów finansujących działania samych ośrodków i spółdzielni socjalnych, przez nich wspieranych. OWES wspiera podmioty ekonomii społecznej w obszarze dużo szerszym niż tylko wsparcie z EFS.
III. Terytorialne aspekty współpracy Na terenie województwa działają równolegle dwa systemy oparte o ośrodki sublokalne. Większość z nich, tak jak ośrodki w ramach OWESów czy ROEFSy w ramach Instytutu Europejskiego, działają w ramach jednej organizacji mającej siedzibę w Łodzi. Ośrodki sublokalne ROEFS to Łódż, Sieradz, Piotrków Trybunalski. W ramach OWESów Łódź, Skierniewice, Piotrków Trybunalski, Sieradz, Łowicz, Bełchatów. Wyjątkową rolę w tym systemie pełni Instytut Europejski prowadzący dwa ROEFS-y i OWES. Terytorialnie zróżnicowanie podejmowanych działań może sprzyjać współpracy, podobnie jak instytucjonalne zakorzenienie w stolicy województwa. IV. Możliwe obszary współpracy Oba typy ośrodków prowadzą usługi w postaci doradztwa, szkoleń, inicjatyw animacyjnych i informacyjnych. Dodatkowo OWES-y otrzymały instrument w postaci finansowania działalności spółdzielni socjalnych. Podobne typy świadczonych usług stwarzają możliwość współpracy, ale przy częściowo tylko pokrywającym się obszarze wsparcia i grupie docelowych beneficjentów może się to okazać trudne.
V. Sposób finansowania ROEFS-y działają w systemie ramowych umów wieloletnich z corocznym doprecyzowaniem w negocjacjach planowanych zadań na podstawie przygotowanej diagnozy. Zapewnia to z jednej strony stabilność z drugiej zaś elastyczność w ramach wspólnych certyfikowanych standardów działania. OWES-y merytorycznie i sieciowo wspriarane są w ramach zintegrowanego systemu wspierania ekonomii społecznej. Działają na zasadzie realizacji projektów konkursowych. Stwarza to dużą dowolność na etapie planowania (określania celów i form działania), ale sztywność na etapie realizacji. Różny system finansowania zarówno co do formy, jak i nieprzystawalności terminów tworzenia planów pracy może utrudniać współpracę. VI. Formy prawne Instytucje, w ramach których działają ośrodki OWES-ów i ROEFS-ów maja różne formy prawne, choć głównie są to szeroko rozumiane organizacje pozarządowe (w tym instytucje samorządu gospodarczego). Różnorodność form prawnych, w jakim działaja ośrodki wsparcia może przynosić korzyści, jakie wynikają m.in. z partnerstw miedzysektorowych, ale stwarzają również problemy, m.in. z kwalifikowalnością kosztów wsparcia, np. dla OWESów będacych firmami prywatnymi.
VII. Potencjalne obszary współpracy Na podstawie analizy celów, sposobów działania można określić potencjalne pola współpracy. Obszar współpracy ROEFS OWES PES jak element rozwoju lokalnego Partnerstwo jako PES EFS jako źródło finansowania Beneficjenci wykorzystywanie PES przy wspieraniu rozwoju lokalnego Działania na rzecz partnerstw, tworzenie mapy wspieranych partnerstw. PES jako jeden z beneficjentów Komplementarne wsparcie oparte na analizie potrzeb oraz znajomości oferty OWES, a także systematyczne podtrzymywanie stałego kontaktu z zespołem OWES wykorzystywanie rozwoju lokalnego do wzmocnienia PES Działania na rzecz partnerstw, tworzenie mapy wspieranych partnerstw. EFS jako element montażu finansowego PES Komplementarne wsparcie opartne na analizie potrzeb oraz znajomości oferty ROEFS, a także systematyczne podtrzymywanie stałego kontaktu z zespołem ROEFS
VIII. Rekomendacje do współpracy W ramach dyskusji pojawiły się propozycje sposobów współpracy, które wykorzystują możliwości i omijają trudności w ramach dwóch różnych systemów: Sposób współpracy Wymiana informacji Współpraca przy diagnozie Skrzynka kontaktowa Ścieżki wsparcia ROEFS Informowanie o własnych działaniach, w tym o wsparciu dla lokalnych partnerstw. Udostępnienie przygotowywanych diagnoz dla potrzeb OWESów Udostępnianie informacji o beneficjentach, którzy moga być zainteresowani wykorzystaniem EFS Opracowanie ścieżki wsparcia dla osób indywidualnych i OWES Informowanie o własnych działaniach, w tym o wsparciu dla lokalnych partnerstw. Wkład w tworzenie diagnozy w oparciu o rozeznanie rozwoju ES w terenie Udostepnienie informacji o PES, które mogą mieć znaczenie z punktu widzenia działań podejmowanych przez ROEFS Opracowanie ścieżki wsparcia dla osób indywidualnych
Promocja wzajemna prawnych, która przewiduje skierowanie beneficjenta do OWESu w konkretnych przypadkach. Udostępnianie na stronach informacji o OWES. i prawnych, która przewiduje skierowania beneficjenta do ROEFSu w konkretnych przypadkach. Udostępnianie na stronach informacji o ROEFS Wydaje sie, że we współpracę pomiedzy OWES a ROEFS należy włączyć również inne instytucje i systemy (np. system ośrodków pomocy społecznej, czy pełnomocnicy ds. współpracy z organizacjami pozarzadowymi.
CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA Realizator projektu: Fundacja Studiów Europejskich Instytut Europejski ul. Piotrkowska 262/264, 90-361 Łódź Biuro projektu: tel: + 42 29 10 316, fax: + 42 63 70 586 ries@ie.lodz.pl, www.ie-ries.pl Druk broszury współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego