JULIAN MALISZEWSKI profesor zwyczajny nauk humanistycznych doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa doktor nauk humanistycznych w zakresie filologii rosyjskiej SPECJALNOŚĆ NAUKOWA przekładoznawstwo literaturoznawstwo językoznawstwo języki specjalistyczne ZAINTERESOWANIA NAUKOWE przekładoznawstwo językoznawstwo literaturoznawstwo języki i terminologia specjalistyczna WYKSZTAŁCENIE profesor zwyczajny nauk humanistycznych (2005) doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa (Wydział Germanistyki i Literaturoznawstwa Uniwersytetu w Lipsku, 1987) doktor nauk humanistycznych (Wydział Filologiczny Uniwersytetu Łódzkiego, 1993) Dipl. Phil. Germanistik (Wydział Germanistyki i Literaturoznawstwa Uniwersytetu w Lipsku, 1987) doktor nauk humanistycznych (Wydział Filologiczno-Historyczny Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu, 1978) magister filologii rosyjskiej (Wydział Filologiczno-Historyczny Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu, 1974) DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE profesor zwyczajny, kierownik Katedry Zastosowań Lingwistycznych w Zarządzaniu, Wydział Zarządzania, Politechnika Częstochowska, obecnie profesor zwyczajny, kierownik Sekcji Języka Biznesu, zastępca dyrektora Instytutu Neofilologii Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nysie, obecnie profesor nadzwyczajny, kierownik Zakładu Glottodydaktyki, Instytut Filologii Obcych, Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie profesor nadzwyczajny, Wyższa Szkoła Języków Obcych i Ekonomii w Częstochowie asystent, adiunkt, Instytut Filologii Rosyjskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu adiunkt, docent, Instytut Filologii Polskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie nauczyciel języka angielskiego, Liceum Ogólnokształcące w Niemodlinie
tłumacz przysięgły języków angielskiego, niemieckiego i rosyjskiego tłumacz przysięgły Unii Europejskiej tłumacz naukowo-techniczny NOT języków angielskiego, niderlandzkiego, niemieckiego i rosyjskiego DOŚWIADCZENIE DYDAKTYCZNE (W ZAKRESIE KSZTAŁCENIA TŁUMACZY) autor programów autorskich kierunków studiów: filologia ze specjalnością tłumacz tekstów specjalistycznych z zakresu prawa i ekonomii (m. in. dla Wyższej Szkoły Języków Obcych i Turystyki w Szczecinie oraz Politechniki Częstochowskiej) autor programu autorskiego dla Podyplomowego Studium Tłumaczy (WSP w Częstochowie i Politechnika Częstochowska) egzaminator i przewodniczący Komisji Egzaminacyjnej dla kandydatów na Tłumaczy Przysięgłych przy Prezesie Sądu Okręgowego (d. Wojewódzkiego) w Opolu w latach 1998-2002: egzaminator (sprawdzanie prac pisemnych) na zlecenie PT TEPIS w Warszawie profesor wizytujący w Uniwersytecie im. Jana Gutenberga w Katedrze Lingwistyki Stosowanej w Germersheim (1991) profesor wizytujący w Uniwersytecie w Bremie w Katedrze Translatoryki (1992) członek-ekspert Polskiego Towarzystwa Tłumaczy Przysięgłych i Specjalistycznych TEPIS (doradztwo i szkolenia doskonalące w zakresie przekładu specjalistycznego) PROMOWANIE KADR NAUKOWYCH Promotorstwo w zakończonych przewodach doktorskich dr Iwona Sikora (językoznawstwo angielskie, Uniwersytet Śląski, 2008) dr inż. Aleksandra Radziszewska (językoznawstwo germańskie, Uniwersytet Łódzki, 2007) dr Joanna Krzemińska-Krzywda (językoznawstwo germańskie, Uniwersytet Łódzki, 2005) dr Andrzej Kącki (teatrologia, Uniwersytet Śląski, 2000) dr Joanna Juszczyk-Rygałło (literaturoznawstwo polskie, Uniwersytet Łódzki, 1999) dr Leszek Będkowski (literaturoznawstwo, Uniwersytet Śląski, 1996) Promotorstwo w przewodach doktorskich w toku mgr Anna Grabiec (językoznawstwo angielskie, Uniwersytet Łódzki, przewidywany termin obrony: 2011) mgr Marta Wiśniowska (literaturoznawstwo germańskie, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, przewidywany termin obrony: 2011) mgr Marek Knera (sztuka muzyczna, Uniwersytet Śląski w Opawie, przewidywany termin obrony: 2012) mgr Paulina Martynowicz (językoznawstwo angielskie, Uniwersytet Śląski, przewidywany termin obrony: 2012) mgr Jerzy Sikora (językoznawstwo angielskie, Uniwersytet Łódzki, przewidywany termin obrony: 2012) 2
Recenzent w przewodach doktorskich dr Izabela Jędrzejowska (Uniwersytet Wrocławski, 2010) dr Agnieszka Stawikowska-Marcinkowska (Uniwersytet Łódzki, 2010) dr Agnieszka Cudzewicz (Uniwersytet Łódzki, 2009) dr Małgorzata Korycińska-Wegner (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2009) dr Magdalena Duś (Uniwersytet Łódzki, 2008) mgr Monika Piszczałkowska-Stasiak (Uniwersytet Łódzki, 2008) dr Maciej Łyk (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2008) dr Karolina Dybalska (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2007) dr Sylwia Rapacka (Uniwersytet Łódzki, 2006) dr Katarzyna Lukas (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2006) dr Dorota Kaczmarek (Uniwersytet Łódzki, 2005) dr Beata Bogdał (Uniwersytet Łódzki, 2005) dr Patrycja Sapota (Uniwersytet Łódzki, 2005) PUBLIKACJE Prace zwarte (2011) Between Term and Metaphor in Business English. Jointwork Editet by Julian Maliszewski. Nysa: Wydawnictwo PWSZ. (2010) Disambiguation of Metaphor in Business Translation. Częstochowa: Wydawnictwo Naukowe Politechniki Częstochowskiej. (2010) Diskurs und Terminologie beim Fachübersetzen und Dolmetschen Discourse and Terminology in Specialist Translation and Interpreting. Frankfurt am Main-Berlin-Bern-Bruxelles-New York-Oxford-Wien: Peter Lang Internationaler Verlag der Wissenschaften. (2007) Geschichte der Familie Poremba aus Oberglogau - mitgeteilt von Theodor Poremba. Herausgegeben von Julian Maliszewski. Opole: LANKO Verlag [ ISBN 83-920464-6-3]. (2007) Special Lexis by Business Interpretation Fachlexik beim Wirtschaftsdolmetschen. Translation-Interpretation-Communication. Joint Work Edited by Julian Maliszewski. Częstochowa: Wydawnictwo Naukowe Politechniki Częstochowskiej. (2005) Strategie translatoryczne w tłumaczeniu tekstów specjalistycznych w biznesie. Tłumaczenie-Przekład-Komunikacja. Red. Julian Maliszewski. Częstochowa: Wydawnictwo Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej. (2004) Niemieckojęzyczne przekłady współczesnej liryki polskiej. Katowice- Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Śląsk [ Studia o przekładzie pod red. P. Fasta Nr17], 192 ss. (ISBN 83-7164-425-6 // ISSN: 1501-3296). (2003) Wybrane aspekty przekładu literackiego i specjalistycznego. Tłumaczenie Przekład Komunikacja. Red. J. Maliszewski. Częstochowa: Wyd. Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej. Artykuły naukowe (2010) Between Term and Metaphor in Business English. W: Business English Approaches. Joint Work Edited by Julian Maliszewski. Nysa: Prace naukowe PWSZ w Nysie (w recenzji). 3
(2010) Russische Gedichte zu lesen und zu verstehen. Karla Dedeciusa przekłady Michaiła Lermontowa. W: Rocznik Karola Dedeciusa. Dedeciana-Tłumaczenia- Recepcja. tom III. Łódź- Słubice: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego i Collegium Polonicum Słubice, ss. 25-50. (2010) Deverbalisierung im Dolmetschen eine translatorische Bilanz. W: Discourse by Special Translation Diskurs beim Fachübersetzen. Translation- Interpreting. Communication. Joint Work Edited by Julian Maliszewski. Frankfurt am Main-Berlin- Bern-Bruxelles-New York-Oxford-Wien: Peter Lang Internationaler Verlag der Wissenschaften 2010, ss. 53-66. (2010) New Theoretical Approach to Metaphor in Specialized Interpreting. Between Theory and Practice. In: Disambiguation of Metaphor in Business Translation. Częstochowa: Wydawnictwo Naukowe Politechniki Częstochowskiej, ss. 5-23. (2009) Belles Infidelles Karla Dedeciusa, czyli o stosunku tłumacza do oryginału. Rocznik Karla Dedeciusa. Tom II. Łódź, ss. 19-36. (2009) Dewerbalizacja w tłumaczeniu konsekutywnym. W. Um Malinowska (red.): Interdyscyplinarność w glottodydaktyce. Płock: Wydawnictwo PWSZ w Płocku, ss. 263-275. (2008) Zur Pragmatik eines gelungenen Dolmetscheinsatzes. In: M. Krysztofiak (Hrsg.): Ästhetik und Kulturwandel in der Übersetzung. Frankfurt am Main-Berlin- Bern-Bruxelles-New York-Oxford-Wien: Peter Lang Internationaler Verlag der Wissenschaften, ss. 239-254. (2008) Autoironia Marcina Świetlickiego w niemieckojęzycznym przekładzie Marlis Lami. W: A. Kozłowski, M. Znyk (Red.): Między Śląskiem a Wiedniem. Księga jubileuszowa z okazji 60. urodzin prof. dr. hab. Krzysztofa A. Kuczyńskiego. Płock: Wydawnictwo Naukowe PWSZ, ss. 459-476. (2008) Meliczne aspekty strategii translatorskich Karla Dedeciusa. Rocznik Karla Dedeciusa. Tom I. Łódź, ss. 89-103. (2008) Naturzentrismus und Humanismus in der Lyrik Alfons Hayduks. W: T. Drewniak (Hrsg.):Deutsche Kultur im Oberschlesien. Nysa: Prace Naukowe PWSZ w Nysie. (2007) Inwektywy tabu w pracy tłumacza (na przykładzie angielskich tłumaczeń intralingwalnych). W: P. Fast (red.): Tabu w tłumaczeniu. Katowice-Czestochowa: Wydawnictwo Naukowe Śląsk, ss. 41-59. Deverbalisierung als Ausgangspunkt zum gelungenen Dolmetschen. Publikacja internetowa na stronie Instytutu Filologii Germańskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: www.ifg.amu.edu.pl/ifg/index.php?.option Maliszewski (2007) The Special Lexis and Business Translation Learning. W: Special Lexis and Business Interpretation Fachlexik und Wirtschaftsdolmetschen. Translation- Interpreting. Communication. Joint Work Edited by Julian Maliszewski. Częstochowa: Wydawnictwo Naukowe Politechniki Częstochowskiej, ss. 48-55. (2006) Przekład-interpretacja-fantazja poetycka. Dorothea Müller-Ott jako tłumaczka liryki Teresy Tomsi. W: Colloquia Germanica Stetinensia, nr 14, ss. 37-45. (2006) Paradoksy tłumaczenia, czyli tłumacz wobec inwektyw i przezwisk. W: P. Fast (Red.): Przekład jako komunikat.. Katowice-Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Śląsk, ss. 39-50. 4
(2006) Pragmatyka ustnego tłumaczenia sądowego. Lingua Legis Czasopismo Polskiego Towarzystwa Tłumaczy Przysięgłych i Specjalistycznych TEPIS, Nr. 14, ss. 32-39. (2006) Liryka Teresy Tomsi w przekładach Dorothei Müller-Ott, czyli rzecz o poszukiwaniu gender translation. W: P. Fast (Red.): Płeć przekładu. Katowice- Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Śląsk, ss. 151-176. (2005) Tłumacz z tarczą. Rzecz o specjalistycznym przygotowaniu tłumacza do pracy z tekstem prawnym, prawniczym i ekonomicznym. W: Strategie translatoryczne w tłumaczeniu tekstów specjalistycznych w biznesie. Red. Julian Maliszewski. Częstochowa: Wydawnictwo Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej, ss. 19-28. (2005) Nic dwa razy się nie zdarza strategia poetyckiego i melicznego przekładu wiersza Wisławy Szymborskiej na język angielski i niemiecki. W: P. Fast (Red.): Kultura popularna a przekład. Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk, ss. 141-158. (2004)Inwektywa ukryta koń trojański w pracy tłumacza, czyli o zaklętych szyfrach pism urzędowych (na materiale niemieckojęzycznych świadectw pracy). Lingua Legis Czasopismo Polskiego Towarzystwa Tłumaczy Ekonomicznych, Prawniczych i Sądowych TEPIS, Nr. 12, ss. 14-23. (2004) Nic dwa razy się nie zdarza strategia poetyckiego i melicznego przekładu wiersza Wisławy Szymborskiej na język angielski i niemiecki. W: Kultura popularna a przekład. Studia o przekładzie pod red. P Fasta Nr 18. Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk, ss. 79-88. (2003) Pragmatyka leksykalna w przekładzie prawnym i prawniczym. Wokół zagadnień prawniczego języka specjalistycznego. W: Wybrane aspekty przekładu literackiego i specjalistycznego. Tłumaczenie Przekład Komunikacja. Red. J. Maliszewski. Częstochowa: Wyd. Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej, ss. 45-51. (2002) Problematyka tłumaczenia przy sporządzaniu portretu pamięciowego, Lingua Legis Czasopismo Polskiego Towarzystwa Tłumaczy Ekonomicznych, Prawniczych i Sądowych TEPIS, nr 10, ss. 27-36. (2001) Pragmatyka przekładu policyjnego.warsztatowe zagadnienia pracy tłumacza w warunkach ekstremalnych, Lingua Legis Czasopismo Polskiego Towarzystwa Tłumaczy Ekonomicznych, Prawniczych i Sądowych TEPIS, nr 9, ss. 27-36. (2001) The Acquisition of Special and Technical Lexis by the Second Language Training. W: ITHET 2001. 2 nd. International Conference on Information Technology Based Higher Education and Training. Kumamoto: b.w, ss. 519-524. [Tom referatów konferencyjnych wydany na nośniku CD-ROM, ISBN4-87755- 109-3. Referat Nr 120]. (2000) Belles infidelles, czyli o różnych postawach Karla Dedeciusa wobec tłumaczonego oryginału. (Rzecz o wierności i niewierności tłumacza). W: Karl Dedecius ambasador kultury polskiej w Niemczech. Red. K. A. Kuczyński, I. Bartoszewska. Łódź: Wydawnictwo Naukowe UŁ, ss. 84-96. (2000) Non omnes, qui citharam habent, citharoendi czyli nie każdy filolog jest tłumaczem, Lingua Legis Czasopismo Polskiego Towarzystwa Tłumaczy Ekonomicznych, Prawniczych i Sądowych, nr 8, ss. 17-23. 5
(1999) Tłumacz za kratami czyli kilka uwag o problematyce tłumaczenia policyjnego. W: Przekład literacki a przekład użytkowy. Teoria i praktyka. Materiały konferencyjne TRAINING of TRANSLATORS and INTERPRETERS z 3 czerwca 1998. Częstochowa: Educator, s. 63 74. Artykuł powtórzony w Czasopiśmie Polskiego Towarzystwa Tłumaczy Ekonomicznych, Prawniczych i Sądowych TEPIS LINGUA LEGIS 1999 nr 7, ss. 4-6. (1999) Warsztatowe problemy tłumaczeń specjalistycznych. W: Aktualne kierunki traduktologii polskiej. Materiały Konferencji Przekładoznawczej. Red. P. Płusa. Częstochowa: Wyd. Naukowe WSP, ss. 65-70. (1998) Bedeutungslehre und Wortassotiationen im beruflichen Training für Dolmetscher. Zeszyty Naukowe WSJOiE w Częstochowie, nr 2, ss. 97-110. Powtórzony W: Zeszyt Naukowy. Wydział Filologiczny Wyższej Szkoły Języków Obcych i Ekonomii. Częstochowa: Educator, nr 1, ss. 41-52. (1998) Zum Problem der Unübersetzlichkeit in der literarischen Translation. Tamże, s. 85 96. Powtórzony jak wyżej, ss. 31-40. Recenzje w czasopismach z listy filadelfijskiego IIN: (2004) Peter Sandrini (Hrsg.) Übersetzen von Rechtstexten. Fakchokommunikation im Spannungsfeld zwischen Rechtsordnung und Sprache. Reviewed by Julian Maliszewski. Babel. John Benjamins Publishing Company. Volume 50,. No 2, ss. 172-176. [Artykuł w języku angielskim]. (2004) Gerhard Köhler. Rechtsenglisch. Deutsch- englisches und englisch-deutsches Rechtswörterbuch für jedermann. Reviewed by Julian Maliszewski. W: Babel. John Benjamins Publishing Company. Volume 50,. No 4, ss. 371-375. [Artykuł w języku niemieckim]. Recenzje książek, monografii, podręczników i słowników: (2010) M. Korycińska- Wegener: Der Übersetzer der bewegten Bilder. Das Filmdrehbuch als Übersetzungsvorlage. Dresden-Wrocław: Neisse-Verlag 2010. (2009) Tomasz Drewniak (red.): Racjonalność w funkcjonowaniu organizacji. Kultura, społeczeństwo, gospodarka. Nysa: Wydawnictwo Naukowe PWSZ, 2009. (2009) Karolina Kęsicka: Adaptation als Translation. Zum Bedeutungstransfer zwischen der Literatur- und Filmsprache am Beispiel der Remarque-Verfilmungen. Dresden-Wrocław: Neisse-Verlag 2009. (2008) Recenzja Wielkiego Słownika Polsko-Niemieckiego. Red. naukowa J. Wiktorowicz, A. Frączek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008. (2008) Katarzyna Lukas: Obraz świata i konwencja literacka w przekładzie. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut, 2008 (2005) Kritische Besprechung von Gerhard Köhler. Rechtsenglisch. Deutschenglisches und englisch-deutsches Rechtswörterbuch für jedermann. W: Strategie translatorskie w tłumaczeniu tekstów ekonomicznych i prawniczych. Tłumaczenie- Przekład-Komunikacja II. Red. J. Maliszewski. Częstochowa: Wydawnictwo Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej, 2005, ss. 81-83. (2003) Krytyczne omówienie książki pod redakcją Petera Sandriniego Tłumaczenie tekstów prawniczych. W: Wybrane aspekty przekładu literackiego i specjalistycznego. Tłumaczenie Przekład Komunikacja. Red. J. Maliszewski. Częstochowa: Wyd. Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej, 2003, ss. 69-75 (w j. angielskim). 6
INNE INFORMACJE tłumacz przysięgły języka angielskiego, niemieckiego i rosyjskiego nr TP/1137/05 (ustanowienie 01.04.1989 w Sądzie Okręgowym w Opolu) tłumacz przysięgły Unii Europejskiej języka angielskiego, niemieckiego i rosyjskiego tłumacz naukowo-techniczny NOT języka angielskiego, niderlandzkiego, niemieckiego i rosyjskiego tłumacz języka angielskiego, niderlandzkiego, niemieckiego, rosyjskiego i czeskiego Członek organizacji zrzeszających tłumaczy: - Polskie Towarzystwo Tłumaczy Przysięgłych i Specjalistycznych TEPIS - Bund Deutscher Übersetzer - Międzynarodowa Federacja Tłumaczy (FIT) - Internationaler Germanistenverband (IGV Sektion Übersetzungswissenschaft). KONTAKT Adres e-mail: julian9@op.pl, celebret@pro.onet.pl 7