Bartosz Mazur
Geneza podjęcia tematu Rola organizatorów transportu publicznego w kreowaniu systemu transportowego Znaczenie stosunków prawnych pomiędzy organizatorami transportu publicznego a operatorami transportu publicznego dla użytkowników finalnych pasażerów Przemiany w sektorze kolejowych przewozów pasażerskich Oczekiwane zmiany w związku z pracami nad IV Pakietem Kolejowym
Podstawy prawne transportu publicznego Rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dn. 23.10.2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70, Dz.Urz.UE ser L nr 315 z 3.12.2007 Ustawa z dn 16.12.2010 roku o publicznym transporcie zbiorowym, tekst jednolity Dz.U. 2015 poz. 1440 z późn. zm.
Orzecznictwo sądów administracyjnych Wyroki WSA w Gliwicach II SA/Gl 1267/12, 1268/12, 1269/12 Wyroki NSA II GSK 596/13, 597/13, 598/13 Postanowienie WSA w Gliwicach II SA/Gl 1024/12 Postanowienie WSA w Gliwicach II SA/Gl 1409/12 Wyrok NSA II GSK 1727/13 Wyrok WSA w Bydgoszczy II/Bd 992/15 (nieprawomocny oczekuje na uprawomocnienie)
Orzecznictwo sądów powszechnych Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku V ACa 636/13 Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie II C 596/10 (nieprawomocny zmieniony w apelacji) Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie II C 680/11 Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie I ACa 526/13 Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie I ACa 1468/13
Organizator publicznego transportu zbiorowego Wg UoPTZ: minister właściwy ds. transportu jednostka samorządu terytorialnego związek jednostek samorządu terytorialnego W praktyce transportu kolejowego: minister właściwy ds. transportu województwa samorządowe miasto stołeczne Warszawa
Operator publicznego transportu zbiorowego Zakład budżetowy Podmiot wewnętrzny Podmiot zewnętrzny Obligo spełniania wymogów prawnych właściwych dla świadczenia usług w danej gałęzi transportu Operator kolejowego PTZ (w myśl UoPTZ) = przewoźnik kolejowy (w myśl UoTK)
Możliwości organizacji publicznego transportu zbiorowego Akt o charakterze władczym Przeprowadzenie zamówienia o charakterze rynkowym (na świadczenie usług lub o charakterze koncesji) Powierzenie bezpośrednie
Przesłanki powierzenia bezpośredniego Operator wewnętrzny Niewielki zakres świadczonych usług Kolej Sytuacja nadzwyczajna ( vis maior ) W praktyce transportu kolejowego występuje zbieg możliwości zlecania bezpośredniego z dwóch różnych przepisów (nie licząc vis maior)
Geneza zwiększonej przejrzystości postępowania Zapobieganie dyskryminacji rynkowej Zapobieganie nieuzasadnionej pomocy publicznej Kreowanie rynku, wspieranie zachowań prokonkurencyjnych w sektorze transportu publicznego Umożliwienie podmiotom obecnym na rynku podjęcia działań dostosowawczych
Uwarunkowania możliwości powierzenia bezpośredniego Publikacja w Biuletynie Urzędowym Unii Europejskiej (Rozp1370) Publikacja w Biuletynie Informacji Publicznej (UoPTZ)
Sądowe ustalenia dotyczące ogłoszeń (1) Powierzenie bezpośrednie jest efektem ciągu zdarzeń, odpowiednio przygotowywanych, układających się w logiczne następstwo UoPTZ jest aktem prawnym wypełniającym delegację Rozp1370, tym samym UoPTZ stanowi samoistną podstawę postępowania skargowego i nie jest sprzeczna z regułami dotyczącymi okresu przejściowego, ujętymi w Rozp1370
Sądowe ustalenia dotyczące ogłoszeń (2) Ogłoszenie o zamiarze powierzenia bezpośredniego NIE JEST kierowane do konkretnego podmiotu Przedmiotem postępowania skargowego jest określona czynność organu, nie będąca decyzją czy postanowieniem W przypadku braku konkretyzacji podstawy prawnej (brak odniesienia do jednostki redakcyjnej) uznaje się za istotny w pierwszym rzędzie przedmiot umowy gałąź transportu
Sądowe ustalenia dotyczące ogłoszeń (3) Postępowaniu skargowemu w oparciu o przepisy UoPTZ nie podlega ogłoszenie o zamiarze przeprowadzenia postępowania w trybie wolnokonkurencyjnym (choć nie wyklucza się możliwości skarżenia na innej podstawie) Skarżące podmioty były w każdym przypadku wcześniejszymi realizatorami usług publicznych w transporcie kolejowym
Nieuzasadniona podstawa skargi do sądu administracyjnego Postępowaniu skargowemu nie podlega decyzja dotycząca alokacji środków finansowych przez organizatora na rzecz konkretnego podmiotu Postępowaniu skargowemu nie podlega uchwała organu organizatora na temat wyboru operatora Postępowaniu skargowemu nie podlega fakt zawarcia umowy pomiędzy organizatorem a operatorem Postępowaniu skargowemu nie podlegają przesłanki działań organizatora wynikające z treści umów z osobami trzecimi
Konkluzja Eliminacja z obrotu prawnego wadliwych ogłoszeń o zamiarze powierzenia bezpośredniego w oparciu o możliwość dotyczącą transportu kolejowego otwiera organizatorom furtkę do powierzenia bezpośredniego w oparciu o przesłankę vis maior Choć działania organizatorów układają się w logiczny ciąg, jedynie wybrane działania podlegają procedurze skargi do sądu administracyjnego Terminy działań organizatorów są
Orzecznictwo sądów powszechnych Sprawy dotyczące stanu prawnego sprzed wejścia w życie obecnie obowiązujących przepisów roszczenie o zapłatę niepokrytego deficytu w przewozach międzywojewódzkich Nadzwyczajna zmiana stosunków umownych brak zawarcia umowy rocznej, stanowiącej wykonanie umowy wieloletniej
Kluczowe wnioski wynikające z orzeczeń sądów powszechnych (1) Braki władztwa do zmiany stosunku prawnego w zakresie oznaczenia świadczeń wzajemnych Powszechna praktyka niedotrzymywania JAKICHKOLWIEK terminów (podobny obraz wyłania się z orzeczeń sądów administracyjnych) związanych z transportem publicznym Nagłe zmiany warunków prowadzenia działalności gospodarczej Ulgi kolejarskie jako ulgi ustawowe (interpretacja MF)
Kluczowe wnioski wynikające z orzeczeń sądów powszechnych (2) Niedostatek rynku faktyczne skazanie na siebie organizatorów i operatorów Przekonanie o nieuchronności strat wskutek wprowadzania ulg handlowych (GROTESKA!) Bierność organizatora przewozów międzywojewódzkich Brak związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy decyzjami a finansami Przyjęcie przez sąd okresu miesiąca jako czasu niezbędnego na obliczenie wyniku finansowego
Kwestie nie podlegające rozstrzygnięciom Czy uprawnionym do skarżenia jest podmiot, który wcześniej nie świadczył usług (new-entering to market)? Brak odniesienia do opieszałości w podejmowaniu ogłoszenia (niezależnie od ustawowych terminów upływ dwóch miesięcy od podjęcia decyzji raczej nie jest niezwłoczny) Brak odniesienia do rozbieżności rzeczowej poszczególnych działań (np. niezgodność w określeniu czasowego zakresu świadczenia usług)
Łódź 2016, dziękuję za uwagę ;-)