Publiczny Drogowy Transport Zbiorowy

Transkrypt

1 Publiczny Drogowy Transport Zbiorowy wdrażanie w życie ustawy o PTZ i rozporządzenia WE nr 1370/2007 materiał na posiedzenie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej Sejmu RP w dniu 3 grudnia 2014 Polityki Regionalnej r. 1

2 Podstawowe regulacje ustawy o PTZ w zakresie drogowych przewozów osób - ustalenie, że za organizację publicznego transportu zbiorowego wobec społeczeostwa odpowiada JTS a nie realizujący taką działalnośd przedsiębiorca, - dla realizacji swoich zadao JST otrzymuje w rozporządzeniu i ustawie odpowiednie instrumenty prawne, - wprowadzenie specjalnej formy realizacji usług w ramach publicznego transportu zbiorowego usługi o charakterze użyteczności publicznej, - określenie, że obecnie obowiązujący system wykonywania działalności gospodarczej w transporcie osób obowiązuje jedynie do 31 grudnia 2016 r., - ustalenie, że uprawnienia Obywateli do ulg w przejazdach publicznymi środkami transportu zbiorowego, od 1 stycznia 2017 r. będą mogły byd wyłącznie realizowane w środkach publicznego transportu zbiorowego wykonującego usługę o charakterze użyteczności publicznej. 2

3 Praktyczne wdrażanie ustawy PTZ przez JST 1) Totalna niechęd JST, innych niż w dużych miastach, do podejmowania funkcji organizatora: - różnorodna interpretacja zapisów ustawy i rozporządzenia 1370/2007; - utrzymywanie, że regulacje prawne dają możliwośd podjęcia funkcji organizatora, przewozów o charakterze użyteczności publicznej, ale nie nakładają obowiązku organizacji takich przewozów; - twierdzenie, że ustawa nie wskazuje źródeł finansowania dla JST do podjęcia funkcji organizatora, brak jest własnych środków na te cele; - wiara że drogowy transport publiczny w obecnym zakresie zapewnią pasażerom przewoźnicy komercyjni za te same ceny, bez wspomagania finansowego ze strony skarbu paostwa i JST. 3

4 Praktyczne wdrażanie ustawy PTZ przez JST 1) Totalna niechęd JST innych niż w dużych miastach; do podejmowania funkcji organizatora: Liczba JST, które podjęły funkcje organizatora w rozumieniu rozporządzenia 1370/ komunikacja miejska JST, czyli 8,56% z 1576 gmin miejskich; - komunikacja gminna JST, czyli 20,70% z 913 innych gmin; - Komunikacja powiatowa - 2 JTS, czyli 0,64% z 314 powiatów ziemskich; - Komunikacja wojewódzka - 1 JTS, czyli 6,25% z 16 województw; - (wg Sprawozdao JST za rok 2013 przesłanych do MIiR) Polityki Regionalnej r. 4

5 Praktyczne wdrażanie ustawy PTZ przez JST 1) Totalna niechęd JST innych niż w dużych miastach; do podejmowania funkcji organizatora: Liczba linii komunikacyjnych, na których zorganizowano komunikację o charakterze użyteczności publicznej: - komunikacja miejska linii; - komunikacja gminna linii; - Komunikacja powiatowa - 68 linii; - Komunikacja wojewódzka - 51 linii. - (wg Sprawozdao JST za rok 2013 przesłanych do MIiR) 5

6 Praktyczne wdrażanie ustawy PTZ przez JST 1) Totalna niechęd JST innych niż w dużych miastach; do podejmowania funkcji organizatora: Komunikację publiczną wg informacji zbiorczych przekazanych przez JST do MIiR realizuje Te Podmioty zgłosiły do realizacji tych zadao przewozowych Podmiotów, które honorują ulgi wg danych Urzędów Marszałkowskich podmiotów; autobusów; przewoźników; Liczba realizowanych 2013 r. linii komunikacyjnych wg GUS: - komunikacja inna niż miejska linii; czyli zamówienia publiczne dotyczyły w 2013 r. tylko 119 linii komunikacyjnych, tj. 0,73% linii komunikacyjnych objętych sprawozdawczością GUS (w roku 2012 było jeszcze linii czyli w ciągu roku zanotowano spadek o 8,77%) 6

7 Praktyczne wdrażanie ustawy PTZ przez JST 1) Niechęd JST, innych niż w dużych miastach, do podejmowania funkcji organizatora, wyrażająca się w nieuchwalaniu tzw. Planów transportowych lub ich uchwaleniu wiele miesięcy później niż wynikało to z terminu określonego w ustawie: (wg publikacji planów w dziennikach urzędowych województw na dzieo 28 listopada 2014 r. - sejmiki województw - 13; - rady powiatów - 27; - rady gmin (w tym gminy na prawach powiatów - 38) 7

8 Praktyczne wdrażanie ustawy PTZ przez JST 1) Niechęd JST do podejmowania funkcji organizatora, przy porządkowaniu infrastruktury przystankowej: - niepodjęcie przez JST (aż 42,35%) uchwał o wyznaczeniu przystanków przy drogach publicznych; (wg publikacji uchwał w dziennikach urzędowych województw na dzieo 28 listopada 2014 r. takie uchwały w sprawie przystanków podjęło: - sejmiki województw - 11, czyli 68,7% województw; - rady powiatów - 163, czyli 51,9% powiatów; - rady gmin , czyli 58,5% gmin. - (w tym gminy na prawach powiatów - 37) 8

9 Praktyczne wdrażanie ustawy PTZ przez JST 1) Niechęd JST do podejmowania funkcji organizatora, przy porządkowaniu infrastruktury przystankowej: - niepodjęcie przez JST (aż 42,35%) uchwał o wyznaczeniu przystanków przy drogach publicznych; - brak działao w przygotowaniu infrastruktury w terenie, ustawianie znaków D-15; (wg informacji przewoźników brak jest znaków D 15 po obu stronach drogi na 70 % przystanków). - odmawianie przedsiębiorcom wydania zezwolenia lub zmiany rozkładu jazdy, pomimo, że 42% gmin, 48% powiatów i 32% województw nie podjęło uchwał o wyznaczeniu przystanków lub pomimo upływu 17 lat od zmiany prawa o ruchu drogowym, wielu zarządców dróg nie zmieniło na przystanku emblematu PKS na znak drogowy D-15 oraz nie ustawiło znaków D-15 po obu stronach drogi; 9

10 Wdrażanie ustawy o PTZ przez JST miast w zakresie drogowych przewozów osób 3) Nieprzestrzeganie przepisów ustawy o PTZ w przypadku podejmowania funkcji organizatora: - powierzanie zadania wykonywania przewozów w ramach ptz niemal wyłącznie podmiotom własnym, powołując się na dyrektywy 2004/17/WE i 2004/18/WE, które są wykorzystywane do zaskakiwania innych przedsiębiorców; - niepublikowanie informacji obowiązkowej wg rozporządzenia WE 1370/2007 o zamiarze udzielenia zamówienia publicznego przez z JST, lub nieprzestrzeganie wymaganego terminu; - niepodawanie do publicznej wiadomości zasad przyznaniu rekompensaty oraz jej wysokości; - przeznaczanie przystanków wyłącznie dla obsługi komunikacji miejskiej na tzw. ciągach komunikacyjnych pomimo, że autobusy komunikacji miejskiej korzystają z przystanku rzadziej niż co 15 minut. 10

11 Liczba pasażerów korzystających z transportu drogowego i kolejowego (dane GUS) rok rok rok rok 2013 drogowy t.p. w mln osób kolejowy t.p. w mln osób. 11

12 Liczba pasażerów korzystająca z ulg w komunikacji publicznej w roku 2013 (dane GUS) - przewozy kolejowe tys. pasażerów; - przewozy autobusowe tys. pasażerów; - (wg informacji z U.M. firmy zatrudniające do 9 osób pobierają 38,6 % dopłat - można zatem przyjąć, że z ulg w autobusach korzysta tys. pasażerów) 12

13 Wysokość środków publicznych na rekompensowanie ulg w przewozach osób wg danych z wykonania budżetu paostwa za rok 2013 przewozy kolejowe tys. zł tj. 6,77 zł na każdego pasażera korzystającego z przejazdu ulgowego przewozy drogowe tys. zł; tj. 1,35 zł na każdego pasażera korzystającego z przejazdu ulgowego 13

14 Wysokość środków publicznych na rekompensowanie ulg w przewozach osób latach wg danych z wykonania budżetu paostwa, budżetu na rok 2014 oraz projektu budżetu na rok ,6 718,9 543,5 558,5 806,2 851,7 623,7 620,9 880,2 957,7 666,2 682, Przewozy kolejowe przewozy autobusowe 14

15 Jaką pomoc otrzymują Przedsiębiorcy realizujący publiczny transport osób w tzw. komunikacji miejskiej i regionalnej kolejowej 1. Pokrycie strat z działalności operacyjnej; 2. Finansowanie całkowite lub częściowe taboru; 3. Finansowanie infrastruktury komunikacyjnej, w tym dworców; 15

16 Bariery dla drogowego transportu publicznego Prawne Brak określenia, który organ administracji centralnej odpowiada za wdrożenie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 1370/2007 oraz Ustawy o publicznym transporcie zbiorowym; Różnorodnośd interpretacji, co do postanowieo ustawy o publicznym transporcie zbiorowym Tolerowanie przez Paostwo nieuczciwej konkurencji, Nierówne traktowanie w przepisach przewoźników w zależności od ich wielkości i formy organizacyjnej, Niepełnienie funkcji organizatora rynku przez organy samorządu terytorialnego, 16

17 Ekonomiczne Bariery dla drogowego transportu publicznego Nierówne traktowanie poszczególnych rodzajów transportu publicznego; Brak pewności do jakiej części działalności przewozowej od 1 stycznia 2017 r. będą stosowane rekompensaty finansowe ; Starzenie się posiadanego taboru brak środków na jego odnowę, w komunikacji innej niż miejska; Nierównośd obciążeo podatkowych i innych danin publiczno- prawnych dla różnych przewoźników. 17

18 Postulaty środowiska Wprowadzenie niezwłocznie wzorem innych krajów UE wspomagania finansowego transportu publicznego poprzez: - wprowadzenie jednakowych z koleją uprawnieo dla pasażerów do ulg przy korzystaniu z usług przewozowych; - zwrot podatku akcyzowego od paliwa zużytego do wykonywania komunikacji publicznej; - wspieranie zakupu taboru autobusowego przeznaczonego do realizacji publicznego transportu zbiorowego; - zwolnienie przewozów publicznych z opłat za korzystanie z dróg publicznych innych niż autostrady, 18

19 Komisja Infrastruktury 3 grudnia 2014 r. Opracował : Zdzisław Szczerbaciuk 19