MŁOTEK PNEUMATYCZNY KAMIENIARSKI MK-8A Instrukcja obsługi oryginalna ARCHIMEDES S.A. ul. Robotnicza 72 53-608 Wrocław, PL Tel. +48 071 7827100 Fax +48 071 3550962 www.archimedes.com.pl Wydanie: VIII, styczeń 2015r Nr wyrobu:..
1. WSTĘP Niniejsza instrukcja powinna być starannie przechowywana i zawsze dostępna dla operatora, zakładowej służby BHP i innych osób związanych z obsługą narzędzi pneumatycznych. Informacje tu zawarte są istotne z punktu widzenia bezpieczeństwa pracy, właściwej eksploatacji, konserwacji i utylizacji wyrobu, a ponadto ułatwiają zamawianie części zamiennych. Operator przed przystąpieniem do pracy powinien dokładnie zapoznać się z treścią niniejszego dokumentu i upewnić się, że informacje tu zawarte są dla niego zrozumiałe. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących użytkowania naszych wyrobów, prosimy o kontakt ze sprzedawcą lub bezpośrednio z firmą Archimedes we Wrocławiu. Identyfikacja czasu produkcji wyrobu Narzędzia pneumatyczne posiadają trwały, indywidualny numer fabryczny składający się z co najmniej pięciu cyfr. Dwie pierwsze cyfry odnoszą się do roku budowy wyrobu, a następne oznaczają kolejny egzemplarz wyrobu wyprodukowanego w danym roku. 2. CHARAKTERYSTYKA I PRZEZNACZENIE WYROBU Młotek MK-8A jest narzędziem przeznaczonym do obróbki kamienia. W zależności od rodzaju zastosowanego narzędzia roboczego, może być użyty do wykonywania rowków klinowych, do rozbijania głazów skalnych, formowania przedmiotów kamiennych, jak też nadawania im końcowej formy, np. przez groszkowanie. Stosowany jest do obróbki zarówno piaskowca, jak i najtwardszego granitu. Może być również używany do rozbijania i kruszenia betonu. Młotek MK-8A posiada solidną i prostą budowę, co czyni to narzędzie trwałe i niezawodne w eksploatacji. Znajduje szerokie zastosowanie w branży kamieniarskiej i budowlanej. - 1 -
3. PARAMETRY TECHNICZNO EKSPLOATACYJNE Częstotliwość uderzeń bijaka - 25 Hz Skok bijaka - 105 mm Średnica bijaka - 28 mm Zużycie powietrza - 48 m 3 /h Długość (bez narzędzia roboczego) - 345 mm Masa - 7,9 kg Wew. średnica przewodu powietrznego - 16 mm Ciśnienie zasilania - 0,63 MPa Poziom ciśnienia akustycznego na stanowisku pracy - 99,2 1) ± 2,9 db(a) Poziom mocy akustycznej - 112,1 1) ± 1,0 db(a) Całkowita wartość drgań - 9,35 2) ± 1,7 m/s 2 1) mierzone zgodnie z PN-EN ISO 15744 2) mierzone zgodnie z PN-EN ISO 28927-1 4. WYPOSAŻENIE WYROBU Młotek MK-8A dostarczany jest z wyposażeniem określonym w tabeli 1. WYPOSAŻENIE STANDARDOWE MŁOTKA MK-8A Tabela 1 Nazwa Symbol Il. szt. Nakłuwnik- punktak C-9 1 Nakrętka złącza UM34 X74-738 1 Króciec ze stożkiem T15B X74-739 1 Opaska zaciskowa SS27/ø16-27 X77-500 1 Okulary ochronne X78-501 1 Wkładki przeciwhałasowe X78-500 2 kpl Niezależnie od ww. wyposażenia młotka w narzędzie robocze, klient w zależności od potrzeby wynikającej z rodzaju wykonywanych prac, może nabyć odpłatnie również inne narzędzia robocze. - 2 -
Narzędzia robocze przystosowane do współpracy z młotkiem MK8B Nakłuwnik-punktak C-9 Zastosowanie: rozpulchnianie, rozłupywanie, wykonywanie rowków. Ścinak krawędziowy C-10 Zastosowanie: Wykonywanie rowków, rozłupywanie, ścinanie nierówności krawędzi. Znakownik C-11 Zastosowanie: znakowanie linii rozłupywania, ścinanie nierówności i krawędzi - 3 -
5. BEZPIECZEŃSTWO Operator przed przystąpieniem do pracy młotkiem powinien być dokładnie zapoznany z przepisami obowiązującymi na swoim stanowisku pracy oraz z treścią niniejszej instrukcji obsługi. Ściśle przestrzegać ogólnych przepisów dotyczących pracy zmechanizowanymi narzędziami ręcznymi. Konstrukcja młotka nie zabezpiecza operatora przed porażeniem prądem elektrycznym. Zawsze należy odłączyć młotek od sieci sprężonego powietrza przed wykonaniem jakichkolwiek czynności związanych z przeprowadzeniem konserwacji czy naprawy narzędzia. Stosować narzędzia robocze o zalecanej wielkości, właściwego kształtu (tabela 2), bez uszkodzeń mechanicznych i właściwie naostrzone. Unikać sytuacji, gdy podczas pracy nie ma możliwości obserwowania strefy pracy. Nie wolno zwiększać ciśnienia powietrza powyżej 0,63 MPa. Nie wolno pracować młotkiem, gdy narzędzie robocze nie jest zainstalowane w tulei narzędziowej /poz.17/. Młotek przeznaczony jest do pracy z grotem swobodnie osadzonym w tulei narzędziowej /poz.17/ stąd młotek może być uruchomiony wyłącznie wtedy, gdy narzędzie robocze będzie miało kontakt z obrabianym przedmiotem. Podczas pracy nie wolno opierać młotka w okolicę podbrzusza (nacisk musi być wywierany wyłącznie przez kończyny górne). Młotek podczas pracy powinien być trzymany w obu rękach. Bezzwłocznie przerwać pracę, gdy nastąpi uszkodzenie młotka lub jego narzędzia roboczego. Zadbać o to, by w miejscu pracy był łatwy dostęp do urządzeń odcinających dopływ sprężonego powietrza. Nie stosować uszkodzonych węży powietrznych. Wąż taki może być przyczyną wypadku. Stosować węże obliczone na ciśnienie robocze wynoszące co najmniej 0,63 MPa. Unikać nadmiernego smarowania młotka, ponieważ olej wydostający się z narzędzia w postaci mgły jest szkodliwy dla środowiska naturalnego i dla operatora. - 4 -
Gdy praca z użyciem młotka odbywa się w pomieszczeniu zamkniętym, to pomieszczenie takie powinno być dobrze wentylowane. W przypadku przedostania się smaru lub oleju do oczu, należy bezwzględnie skorzystać z pomocy medycznej. W czasie pracy stosować okulary ochronne, ochronniki słuchu, oraz rękawice antywibracyjne. Po zakończeniu pracy zamknąć zawór sieciowy sprężonego powietrza. Stanowisko pracy operatora powinno być oddzielone od innych stanowisk pracy; Powinno być dobrze oświetlone i uporządkowane. Młotek uszkodzony należy wycofać z użytkowania i ostrzegawczo oznaczyć. Uwaga: Poziom hałasu i wibracji podczas pracy młotkiem MK-8A (patrz pkt 3) jest wyższy od wartości dopuszczalnych w odniesieniu do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy określonych w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. Dziennik Ustaw Nr 161. W warunkach konkretnego stanowiska pracy, wartości tych parametrów mogą się zmieniać w zależności od rodzaju obrabianego materiału. Podstawowym warunkiem ochrony zdrowia podczas pracy młotkiem MK-8A jest: ograniczenie czasu ekspozycji operatora na ww. zagrożenia, stosowanie rękawic ochronnych z wkładkami antywibracyjnymi, stosowanie ochronników słuchu i okularów ochronnych. Nieprzestrzeganie ww. wymagań dotyczących bezpieczeństwa pracy może doprowadzić do wypadku, obrażeń ciała lub utraty zdrowia. Producent nie odpowiada za skutki powstałe w wyniku wykorzystania wyrobu w sposób niezgodny z jego przeznaczeniem. - 5 -
6. PRZYGOTOWANIE DO PRACY Młotek pneumatyczny powinien być zasilany z sieci sprężonego powietrza o ciśnieniu nominalnym 0,63 MPa, wyposażonej w blok przygotowania powietrza złożony z odwadniacza, filtra, regulatora ciśnienia oraz smarownicy. Dla zapewnienia skutecznego smarowania mgłą olejową, długość przewodu łączącego narzędzie ze smarownicą nie powinna być większa niż 6 10 m. Podczas pracy z użyciem dłuższych przewodów należy stosować smarownicę przewodową. Należy jednak unikać zbyt długich przewodów, gdyż spadek ciśnienia w przewodzie powoduje obniżenie energii narzędzia. W przypadku, gdy istnieje konieczność użycia dłuższych przewodów najpierw stosować przewód o większej średnicy, a następnie przewód o średnicy nominalnej, tj. 16 mm. Do pracy młotkiem zaleca się stosować przewody gumowe olejoodporne. Powietrze robocze powinno być zawsze czyste i pozbawione wilgoci; Powinno odpowiadać 4 klasie czystości wg PN-ISO8573-1. Instalację powietrzną należy regularnie odwadniać. Przed podłączeniem młotka do sieci sprężonego powietrza zaleca się przedmuchać przewód powietrzny w celu usunięcia skroplonej pary wodnej i innych ewentualnych zanieczyszczeń. Schemat typowej instalacji sprężonego powietrza - 6 -
Aby przygotować młotek do pracy należy: usunąć zaślepkę ochronną z otworu zespołu filtra złączki /poz. 8/ i w to miejsce za pomocą nakrętki złącza /poz. 20/ zamocować końcówkę powietrzną /poz. 10/, na końcówkę powietrzną /poz. 10/ nałożyć przewód zasilający i zabezpieczyć go opaską zaciskową (SS27/Ø16-27). Następnie należy sprawdzić czy narzędzie robocze jest naostrzone i nie posiada wad. Pęknięcia czy ubytki masy, eliminują narzędzie z dalszego użycia. Aby zamocować narzędzie robocze w korpusie młota, należy je wsunąć w otwór tulei narzędziowej /poz. 17/. (Złącze kłowe i opaska zaciskowa stanowią wyposażenie młotka.) Uwaga: Nie wolno pracować młotkiem, gdy narzędzie robocze nie jest zainstalowane w młotku.. Młotek przeznaczony jest do pracy z narzędziem roboczym swobodnie osadzonym w tulei narzędziowej /poz.17/ stąd młotek może być uruchomiony wyłącznie wtedy, gdy narzędzie robocze będzie dociśnięte przez operatora do obrabianego przedmiotu. Podczas pracy nie wolno opierać młotka w okolicę podbrzusza (nacisk musi być wywierany wyłącznie przez kończyny górne). 7. KONSERWACJA BIEŻĄCA Smarowanie narzędzia W czasie pracy części ruchome młotka powinny być smarowane mgłą olejową wytworzoną przez smarownicę kroplową zainstalowaną w sieci sprężonego powietrza. Smarownicę należy ustawić na poziom 2 3 kropli na 1 minutę pracy młotka przy pełnym poborze powietrza zasilającego. Spadające krople należy obserwować na przezroczystym wskaźniku smarownicy. Dla zapewnienia dużej trwałości i sprawności narzędzia, olej do smarowania powinien posiadać bardzo dobre właściwości smarne, zapobiegające przedwczesnemu zużyciu i nadmiernemu nagrzewaniu się elementów ruchomych oraz powstawaniu szlamów i produktów utleniania. - 7 -
Zalecane oleje spełniające powyższe wymagania to: PNE32 firmy Lotos SA i Torcula 32 firmy Shell. Jeżeli młotek jest zasilany z instalacji sprężonego powietrza nie posiadającej smarownicy olejowej, wówczas należy co 2 godziny wlewać do młotka przez wlot powietrza 1 2 ml zalecanego wyżej oleju. Uwaga: Stwierdzenie podczas naprawy gwarancyjnej, że młotek pracował bez smarowania stanowi podstawę do odrzucenia roszczeń do bezpłatnej naprawy. 8. UŻYTKOWANIE WYROBU Młotek MK-8A należy używać tylko do pracy, do której został zaprojektowany. Nie należy dokonywać przeróbek dla innego wykorzystania wyrobu. Młotek MK-8A uruchamia się (po podłączeniu do sieci sprężonego powietrza) poprzez naciśnięcie klawisza /poz. 2/. Po zwolnieniu klawisza zaworu młotek automatycznie wyłączy się. Przed uruchomieniem młotka należy upewnić się, czy narzędzie robocze zostało właściwie zamocowane. Podczas pracy, młotek należy pewnie i mocno trzymać w dłoniach. Najlepszą efektywność pracy uzyskuje się przy wywieraniu nacisku na młotek wynoszącym około 100 N. Po zakończeniu pracy zamknąć dopływ sprężonego powietrza. 9. PRZEGLĄDY I NAPRAWY A. Wszystkie przeglądy i naprawy dokonywać po uprzednim odłączeniu narzędzia od sieci sprężonego powietrza. B. Przeglądy i naprawy powinny przeprowadzać osoby posiadające odpowiednie doświadczenie i wyposażone we właściwy sprzęt. - 8 -
C. Naprawa młotka w okresie gwarancyjnym powinna być wykonywana wyłącznie przez producenta lub w autoryzowanych punktach serwisowych producenta. Młotek właściwie eksploatowany nie wymaga (poza smarowaniem i utrzymywaniem w czystości wyrobu i sprężonego powietrza) szczególnej konserwacji. Jednak podczas użytkowania w warunkach niedostatecznego smarowania i przy wykorzystaniu wilgotnego powietrza może nastąpić problem z jego uruchomieniem szczególnie po kilkudniowej przerwie w pracy. W takim przypadku należy wlać do wlotu powietrza około 3 cm 3 czystej nafty, włączyć młotek na 30 sekund, poczym wlać 1 cm 3 oleju PNE32 lub Torcula 32 i ponownie włączyć młotek, aby olej został doprowadzony do wszystkich zespołów. Wilgotne i zanieczyszczone powietrze może być przyczyną niedrożności filtra /poz. 8/. Filtr ten jest elementem wielokrotnego użycia, a jego sprawność eksploatacyjną przywraca się poprzez okresowe mycie. 10. USTERKI WYSTĘPUJĄCE W CZASIE EKSPLOATACJI, ICH PRZYCZYNY I SPOSOBY USUWANIA Typowe usterki narzędzia, ich przyczyny i sposoby usuwania zawiera tabela 3. Tabela 3 Usterka Prawdopodobna przyczyna Sposób usunięcia Mała wydajność pracy. Mała ilość udarów. Zbyt niskie ciśnienie zasilania. Zbyt mała wydajność instalacji powietrznej. Zbyt mały przekrój wewnętrzny węża zasilającego. Zanieczyszczony filtr /poz. 8/. Sprawdzić, czy ciśnienie powietrza osiąga 0,63 MPa. Zabezpieczyć wydatek powietrza na poziomie nominalnym; Wyłączyć z pracy inne odbiorniki. Filtr umyć i przeczyścić strumieniem powietrza. - 9 -
Usterka Prawdopodobna przyczyna Sposób usunięcia Mała wydajność pracy. Mała ilość udarów. Niestabilna praca. Nieprawidłowa praca. Obniżenie energii w wyniku oblodzenia otworów wylotowych. Młotek nie pracuje. Młotek nie przestaje pracować mimo zwolnienia dźwigni. Zużyta lufa /poz. 14/ lub bijak /poz. 15/. Uszkodzony lub zanieczyszczony rozrząd powietrza: /poz. 11/ lub /poz. 13/. Niewłaściwe smarowanie; Zanieczyszczone części ruchome młotka. - 10 - Sprawdzić czy luz między bijakiem i lufą nie jest większy niż 0,16mm. W innym przypadku zużyte części wymienić na nowe. Oczyścić elementy rozrządu lub w przypadku uszkodzenia wymienić na nowe. Smarownicę ustawić na poziom 2 3 kropli na 1 minutę pracy młotka przy pełnym poborze powietrza zasilającego. Uszkodzony bijak /poz. 15/. Wymienić bijak na nowy. Nadmierne rozprężenie powietrza z powodu zabrudzenia się kanałów i otworów wylotowych, zbyt duża zawartość wilgoci w powietrzu. Uszkodzony bijak /poz. 15/ lub rozrząd /poz. 11 i 13/ Zatarty rozrząd /poz. 11 i 13/ lub zatarty bijak /poz. 15/ w lufie /poz. 14/ - z powodu brudnego lub wilgotnego powietrza. Uszkodzona kulka zaworu /poz. 6/ lub sprężyna zaworu /poz. 5/, zatarty popychacz /poz. 7/. Przemyć i oczyścić kanały lufy i rozrządu. Odwodnić instalację powietrzną. Uszkodzone części wymienić na nowe. Usunąć przyczyny zatarcia. Wadliwe części wymienić na nowe. Zdemontować zawór; Oczyścić lub wymienić uszkodzone części.
11. UTYLIZACJA NARZĘDZI Narzędzia pneumatyczne wykonane są ze stali, żeliwa, brązu oraz tworzyw sztucznych i pakowane są w pudełka tekturowe. Części narzędzi, ze względu na rodzaj materiału, dają się łatwo rozdzielić, co ułatwia proces ich utylizacji. Utylizację należy przeprowadzać zgodnie z prawem krajowym odnoszącym się do ochrony środowiska. 12. WYKAZ CZĘŚCI ZAMIENNYCH Wykaz części zamiennych do młotka MK-8A, ich numery zamówieniowe oraz ilość sztuk wchodzących w skład wyrobu lub zespołu przedstawiono w tabeli 4. Wykaz ten dotyczy wyrobu, do którego został dołączony. Młotki wyprodukowane w innym czasie mogą zawierać specyfikację części różniącą się od poniższej. Stąd przy zamawianiu części zamiennych należy podać ich nazwę, numer, ilość sztuk oraz numer seryjny wyrobu. Tabela 4 Nr poz. na rysunku Nazwa części lub zespołu Nr zamówieniowy Ilość sztuk Uwagi 1 Rękojeść kpl. Zsp-1-3/MK-8A 1 2 Zespół klawisza Zsp-1-2/MK-8A 1 3 Kołek walcowy H5x18-A X74-316 1 4 Popychacz MK-8A-05a 1 5 Sprężyna zaworu S-1305 1 6 Kulka X76-197 1 7 Kołek MK-8A-23 1 8 Zespół filtra Zsp-1-1/MK-8A 1 9 Wkrętka MK-8A-09 1 10 Króciec ze stożkiem X74-739 1 *) 11 Pokrywa MK-811 1 12 Jarzmo MK-8A-00.12.0 1 13 Suwak MK-813 1 14 Lufa MK-814 1 15 Bijak MK-815 1-11 -
Nr poz. na rysunku Nazwa części lub zespołu Nr zamówieniowy Ilość sztuk Uwagi 16 Nakrętka MK-816 1 17 Zespół tulei narzędziowej Zsp-2/MK-8A 1 18 Śruba M10x35 X70-095 1 19 Podkładka NLS-10 X73-045 1 20 Nakrętka złącza X74-738 1 *) 21 Sprężyna 5x0.5x2.5x15 X77-657 1 22 Podkładka MK-8A-30 1 25 Nakłuwnik-punktak C-9 1 *) 26 Tłumik wylotu MW510A4-00.20.0 1 *) Stanowi wyposażenie standardowe młotka. - 12 -
- 13 -