Marek Wiland INWESTYCJE TELEKOMUNIKACYJNE W OPRACOWANIACH PLANISTYCZNYCH 1
OSOBLIWOŚCI USTAWY O WSPIERANIU ROZWOJU USŁUG I SIECI TELEKOMUNIKACYJNYCH (MEGAUSTAWY) DLA PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO Rozstrzyga o merytorycznej treści planów miejscowych i ich projektów, a także projektów studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (art. 46 ust. 1 i 2 oraz art. 59 ust. 1). Nakazuje odpowiednio zmieniać plany miejscowe. Jest Specustawą dla lokalizowania regionalnych sieci szerokopasmowych (Rozdział 6 art. 49-61), bo odrzuca, w tym zakresie, stosowanie: ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (art. 49 ust. 1), ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (art. 56). Zmienia przepisy ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (art. 70). 2
ZAKRES STOSOWANIA ART. 46 Art. 46. 1. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, zwany dalej "planem miejscowym", nie może ustanawiać zakazów, a przyjmowane w nim rozwiązania nie mogą uniemożliwiać lokalizowania inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, jeżeli taka inwestycja jest zgodna z przepisami odrębnymi. 2. Jeżeli lokalizacja inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej nie jest umieszczona w planie miejscowym, dopuszcza się jej lokalizowanie, jeżeli nie jest to sprzeczne z określonym w planie przeznaczeniem terenu ani nie narusza ustanowionych w planie zakazów lub ograniczeń. Przeznaczenie terenu na cele zabudowy wielorodzinnej, rolnicze, leśne, usługowe lub produkcyjne nie jest sprzeczne z lokalizacją inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej, a przeznaczenie terenu na cele zabudowy jednorodzinnej nie jest sprzeczne z lokalizacją infrastruktury telekomunikacyjnej o nieznacznym oddziaływaniu. 3. W przypadku braku planu miejscowego lokalizację inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej innej niż infrastruktura telekomunikacyjna o nieznacznym oddziaływaniu ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego, na warunkach określonych w ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717, z późn. zm.)). Art. 75. 1. Przepis art. 46 stosuje się do planów miejscowych obowiązujących w dniu wejścia w życie ustawy. Art. 46 ust. 1-3 odnosi się zatem do: Sporządzanych projektów planów miejscowych, Obowiązujących planów miejscowych. 3
CO WYNIKA Z ART. 46 UST 1 Art. 46. 1. Miejscowy plan: nie może ustanawiać zakazów [lokalizowania inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej, zwanej dalej inwestycjami ŁP], - czyli np. dla lokalizacji stacji bazowych telefonii komórkowej a przyjmowane w nim rozwiązania nie mogą uniemożliwiać lokalizowania inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej => jeżeli taka inwestycja jest zgodna z przepisami odrębnymi. Warto podkreślić, że ustawa wymaga w tym przypadku zgodności z przepisami, a nie tylko niesprzeczności z nimi. 4
WYBRANE PRZEPISY, KTÓRE MOGĄ BYĆ PODSTAWĄ ZAKAZU LOKALIZACJI INWESTYCJI ŁP - USTAWA O OCHRONIE PRZYRODY Art. 15. 1. W parkach narodowych oraz w rezerwatach przyrody zabrania się: 1) budowy lub rozbudowy obiektów budowlanych i urządzeń technicznych, z wyjątkiem obiektów i urządzeń służących celom parku narodowego albo rezerwatu przyrody; 5
WYBRANE PRZEPISY - USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI Art. 17. 1. Na terenie parku kulturowego lub jego części mogą być ustanowione zakazy i ograniczenia dotyczące: 1) prowadzenia robót budowlanych oraz działalności przemysłowej, rolniczej, hodowlanej, handlowej lub usługowej; 2) zmiany sposobu korzystania z zabytków nieruchomych; 6
WYBRANE PRZEPISY - USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI Art. 19. 1. W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego uwzględnia się, w szczególności ochronę: 1) zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia; 2) innych zabytków nieruchomych, znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków; 3) parków kulturowych. ( ) 2. W przypadku gdy gmina posiada gminny program opieki nad zabytkami, ustalenia tego programu uwzględnia się w studium i planie, o których mowa w ust. 1. 3. W studium i planie, o których mowa w ust. 1, ustala się, w zależności od potrzeb, strefy ochrony konserwatorskiej obejmujące obszary, na których obowiązują określone ustaleniami planu ograniczenia, zakazy i nakazy, mające na celu ochronę znajdujących się na tym obszarze zabytków. 7
WYBRANE PRZEPISY - USTAWA PRAWO WODNE Art. 53. 1. Na terenie ochrony bezpośredniej ujęć wód podziemnych oraz powierzchniowych zabronione jest użytkowanie gruntów do celów niezwiązanych z eksploatacją ujęcia wody. 8
WYBRANE PRZEPISY - USTAWA PRAWO WODNE Art. 88l. Na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią zabrania się wykonywania robót oraz czynności utrudniających ochronę przed powodzią lub zwiększających zagrożenie powodziowe, w tym: 1) wykonywania urządzeń wodnych oraz budowy innych obiektów budowlanych; Art. 9. 1. Ilekroć w ustawie jest mowa o ( ): 6c) obszarach szczególnego zagrożenia powodzią - rozumie się przez to: a) obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest średnie i wynosi raz na 100 lat, b) obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest wysokie i wynosi raz na 10 lat, c) obszary, między linią brzegu a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano trasę wału przeciwpowodziowego, a także wyspy i przymuliska, o których mowa w art. 18, stanowiące działki ewidencyjne, d) pas techniczny w rozumieniu art. 36 ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej; 9
WYBRANE PRZEPISY - USTAWA PRAWO WODNE Art. 88m. Dla terenów, dla których nie określono obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, właściwy dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej może, w drodze aktu prawa miejscowego, wprowadzić zakazy, o których mowa w art. 40 ust. 1 pkt 3, kierując się potrzebą ochrony wód, lub zakazy, o których mowa w art. 88l ust. 1, kierując się względami bezpieczeństwa ludzi i mienia. Art. 40. (95) 1. Zabrania się ( ): 3) lokalizowania na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią nowych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, gromadzenia ścieków, odchodów zwierzęcych, środków chemicznych, a także innych materiałów, które mogą zanieczyścić wody, prowadzenia odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, w tym w szczególności ich składowania; 10
WYBRANE PRZEPISY - USTAWA O LECZNICTWIE UZDROWISKOWYM, UZDROWISKACH I OBSZARACH OCHRONY UZDROWISKOWEJ ORAZ O GMINACH UZDROWISKOWYCH Art. 38. 1. Na obszarze uzdrowiska lub obszarze ochrony uzdrowiskowej wydziela się trzy rodzaje stref ochronnych, oznaczone literami "A", "B" i "C": 1) strefę "A" obejmującą obszar, na którym są zlokalizowane lub planowane zakłady i urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego, a także inne obiekty służące lecznictwu uzdrowiskowemu lub obsłudze pacjenta lub turysty, w szczególności: pensjonaty, restauracje lub kawiarnie, dla której procentowy udział terenów zielonych wynosi nie mniej niż 75 %; - w strefie ochronnej "A" zabrania się: j) lokalizacji trwałych i tymczasowych obiektów i urządzeń, które mogą utrudniać lub zakłócać przebywanie pacjentów na tym obszarze, a w szczególności: stacji bazowych telefonii komórkowej, stacji nadawczych radiowych i telewizyjnych, stacji radiolokacyjnych i innych emitujących fale elektromagnetyczne ( ), m) wszystkich czynności zabronionych, ujętych w wykazie dla strefy ochronnej "B" i "C"; 11
WYBRANE PRZEPISY - USTAWA O LECZNICTWIE UZDROWISKOWYM, UZDROWISKACH I OBSZARACH OCHRONY UZDROWISKOWEJ ORAZ O GMINACH UZDROWISKOWYCH 2) strefę "B", dla której procentowy udział terenów zielonych wynosi nie mniej niż 55 %, obejmującą obszar przyległy do strefy "A" i stanowiący jej otoczenie, który jest przeznaczony dla niemających negatywnego wpływu na właściwości lecznicze uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej oraz nieuciążliwych w procesie leczenia obiektów usługowych, turystycznych, rekreacyjnych, sportowych i komunalnych, budownictwa mieszkaniowego oraz innych związanych z zaspokajaniem potrzeb osób przebywających na tym obszarze lub objęty granicami parku narodowego lub rezerwatu przyrody albo jest lasem, morzem lub jeziorem, przy czym w strefie ochronnej "B" zabrania się: c) lokalizacji i uruchamiania stacji paliw lub urządzeń emitujących fale elektromagnetyczne mogących znacząco oddziaływać na środowisko, nie bliżej niż 500 m od granicy obszaru strefy ochronnej "A", uruchamiania punktów dystrybucji i składowania środków chemicznych, produktów naftowych i innych artykułów uciążliwych dla środowiska, ( ) h) wszystkich czynności zabronionych ujętych w wykazie dla strefy ochronnej "C"; 12
WYBRANE PRZEPISY - USTAWA O LECZNICTWIE UZDROWISKOWYM, UZDROWISKACH I OBSZARACH OCHRONY UZDROWISKOWEJ ORAZ O GMINACH UZDROWISKOWYCH 3) strefę "C" przyległą do strefy "B" i stanowiącą jej otoczenie, obejmującą obszar mający wpływ na zachowanie walorów krajobrazowych, klimatycznych oraz ochronę złóż naturalnych surowców leczniczych; - w strefie ochronnej "C" zabrania się: c) lokalizacji nowych uciążliwych obiektów budowlanych i innych uciążliwych obiektów, w tym zakładów przemysłowych, 13
WYBRANE PRZEPISY - USTAWA O ZMIANIE USTAWY O LECZNICTWIE UZDROWISKOWYM, UZDROWISKACH I OBSZARACH OCHRONY UZDROWISKOWEJ ORAZ O GMINACH UZDROWISKOWYCH ORAZ NIEKTÓRYCH INNYCH USTAW Dz. U. 2011 nr 73 poz. 390; data wejścia w życie: 7 lipca 2011 r. "Art. 38a. 1. W strefie "A" ochrony uzdrowiskowej zabrania się: 1) budowy ( ): h) stacji bazowych telefonii ruchomej, stacji nadawczych radiowych i telewizyjnych, stacji radiolokacyjnych i innych emitujących fale elektromagnetyczne, z wyłączeniem urządzeń łączności na potrzeby służb bezpieczeństwa publicznego i ratownictwa, z zastrzeżeniem że urządzenia te będą oddziaływały na środowisko polami elektromagnetycznymi o poziomie nie wyższym niż określone dla strefy "B",( ) 12) prowadzenia działań mających negatywny wpływ na fizjografię uzdrowiska i jego układ urbanistyczny lub właściwości lecznicze klimatu. 2. W strefie "B" ochrony uzdrowiskowej zabrania się: 1) budowy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane: ( ) 14
WYBRANE PRZEPISY - USTAWA O ZMIANIE USTAWY O LECZNICTWIE UZDROWISKOWYM, UZDROWISKACH I OBSZARACH OCHRONY UZDROWISKOWEJ ORAZ O GMINACH UZDROWISKOWYCH ORAZ NIEKTÓRYCH INNYCH USTAW Dz. U. 2011 nr 73 poz. 390; data wejścia w życie: 7 lipca 2011 r. b) urządzeń emitujących fale elektromagnetyczne, będących przedsięwzięciami mogącymi zawsze znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, z późn. zm.6), oddziałujących na strefę "A" ochrony uzdrowiskowej polami elektromagnetycznymi o poziomach wyższych niż dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych - charakteryzowane przez dopuszczalne wartości parametrów fizycznych - dla miejsc dostępnych dla ludności, określone na podstawie art. 122 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.7)), 3) budowy lub innych czynności, o których mowa w ust. 1 ( ) pkt ( ) 12. 3. W strefie "C" ochrony uzdrowiskowej zabrania się budowy lub innych czynności, o których mowa w ust. 1 pkt ( ) 12 ( ). 15
WYBRANE PRZEPISY USTAWA O OCHRONIE TERENÓW BYŁYCH HITLEROWSKICH OBOZÓW ZAGŁADY Art. 10. 1. Zabrania się budowy obiektów budowlanych, tymczasowych obiektów budowlanych i urządzeń budowlanych na terenie Pomnika Zagłady i jego strefy ochronnej, z wyjątkiem obiektów i urządzeń niezbędnych do zabezpieczenia Pomnika Zagłady przed zniszczeniem lub uszkodzeniem oraz zapewnienia porządku i czystości na jego terenie, stałej konserwacji, oznakowania jego granic albo granic strefy ochronnej lub niezbędnej obsługi osób odwiedzających ten Pomnik. 16
WYBRANE PRZEPISY - USTAWA O TRANSPORCIE KOLEJOWYM Art. 53. 1. Usytuowanie budowli, budynków, drzew i krzewów oraz wykonywanie robót ziemnych w sąsiedztwie linii kolejowych, bocznic kolejowych i przejazdów kolejowych może mieć miejsce w odległości niezakłócającej ich eksploatacji, działania urządzeń związanych z prowadzeniem ruchu kolejowego, a także niepowodującej zagrożenia bezpieczeństwa ruchu kolejowego. 2. Budowle i budynki mogą być usytuowane w odległości nie mniejszej niż 10 m od granicy obszaru kolejowego, z tym że odległość ta od osi skrajnego toru nie może być mniejsza niż 20 m, z zastrzeżeniem ust. 4. 17
WYBRANE PRZEPISY - ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY W SPRAWIE WARUNKÓW, JAKIE POWINNY SPEŁNIAĆ OBIEKTY BUDOWLANE ORAZ NATURALNE W OTOCZENIU LOTNISKA 4. Obiekty trudno dostrzegalne z powietrza, w tym napowietrzne linie, maszty, anteny, usytuowane w zasięgu powierzchni podejścia, o których mowa w 11 pkt 2, 20 pkt 2 i 34 pkt 1, powinny być niższe o co najmniej 10 m od dopuszczalnej wysokości zabudowy wyznaczonej przez powierzchnie ograniczające. 18
KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Art. 5. Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. 19
WYBRANE PRZEPISY - USTAWA PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA Art. 71. 1. Zasady zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska stanowią podstawę do sporządzania i aktualizacji koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, strategii rozwoju województw, planów zagospodarowania przestrzennego województw, studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. 2. W koncepcji, strategiach, planach i studiach, o których mowa w ust. 1, w szczególności: 1) określa się rozwiązania niezbędne do zapobiegania powstawaniu zanieczyszczeń, zapewnienia ochrony przed powstającymi zanieczyszczeniami oraz przywracania środowiska do właściwego stanu; 2) ustala się warunki realizacji przedsięwzięć, umożliwiające uzyskanie optymalnych efektów w zakresie ochrony środowiska. 3. Przeznaczenie i sposób zagospodarowania terenu powinny w jak największym stopniu zapewniać zachowanie jego walorów krajobrazowych. 20
WYBRANE PRZEPISY - USTAWA PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA Art. 72. 1. W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zapewnia się warunki utrzymania równowagi przyrodniczej i racjonalną gospodarkę zasobami środowiska, w szczególności przez: ( ) 5) zapewnianie ochrony walorów krajobrazowych środowiska i warunków klimatycznych; ( ) 6) uwzględnianie innych potrzeb w zakresie ochrony powietrza, wód, gleby, ziemi, ochrony przed hałasem, wibracjami i polami elektromagnetycznymi. 21
WALORYZACJA PRZEPISÓW ART. 1 UST. 2 upizp ZE WZGLĘDU NA ZNACZENIE DLA INTERPRETACJI ART. 46 UST. 1 MEGAUSTAWY Art. 1. 2. upzp W planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym uwzględnia się zwłaszcza: 1) wymagania ładu przestrzennego, w tym urbanistyki i architektury; 2) walory architektoniczne i krajobrazowe; 3) wymagania ochrony środowiska, w tym gospodarowania wodami i ochrony gruntów rolnych i leśnych; 4) wymagania ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej; 5) wymagania ochrony zdrowia oraz bezpieczeństwa ludzi i mienia, a także potrzeby osób niepełnosprawnych; 6) walory ekonomiczne przestrzeni; 7) prawo własności; 8) potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa; 9) potrzeby interesu publicznego; 10)potrzeby w zakresie rozwoju infrastruktury technicznej, w szczególności sieci szerokopasmowych. 22
JAKIE RODZAJE TELEKOMUNIKACYJNYCH OBIEKTÓW BUDOWLANYCH NAJCZĘŚCIEJ MOGĄ KOLIDOWAĆ Z WARTOŚCIAMI CHRONIONYMI NA MOCY ART. 1 UST. 2 UPIZP I ART. 71 I 72 POŚ Telekomunikacyjny obiekt budowlany to ( 3. pkt 2. Rozporządzenia ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać telekomunikacyjne obiekty budowlane i ich usytuowanie): linia kablowa podziemna, linia kablowa nadziemna, kanalizacja kablowa, kontenery telekomunikacyjne, szafy kablowe wolno stojące konstrukcje wsporcze anten i urządzeń radiowych, w tym wolno stojące maszty antenowe i wolno stojące wieże antenowe. Do takich obiektów nie należy natomiast zaliczać stacji bazowej telefonii komórkowej, choćby z tego powodu, że jej formy mogą być bardzo różne. 23
JAK ROZUMIEĆ ART. 46 UST. 2 MEGAUSTAWY Jeżeli lokalizacja inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej nie jest umieszczona w planie miejscowym, dopuszcza się jej lokalizowanie, o jeżeli nie jest to sprzeczne z określonym w planie przeznaczeniem terenu o ani nie narusza ustanowionych w planie zakazów lub ograniczeń. Przeznaczenie terenu na cele zabudowy wielorodzinnej, rolnicze, leśne, usługowe lub produkcyjne nie jest sprzeczne z lokalizacją inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej, a przeznaczenie terenu na cele zabudowy jednorodzinnej nie jest sprzeczne z lokalizacją infrastruktury telekomunikacyjnej o nieznacznym oddziaływaniu. Przykładowe interpretacje: Dla zapewnienia zgodności z odrębnymi przepisami (ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych) możliwość lokalizacji inwestycji ŁP na terenie przeznaczonym w planie miejscowym na cele leśne, występuje tylko tam, gdzie lasu jeszcze nie zdążono posadzić i nie ma innych ku temu ograniczeń. Można nie zamieszczać w planie miejscowym żadnych zapisów dotyczących infrastruktury telekomunikacyjnej, ale grozić to może narażeniem niektórych wartości, które w planie miejscowym winny być chronione. 24
FUNKCJA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY Art. 9. 1. upizp W celu określenia polityki przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego, rada gminy podejmuje uchwałę o przystąpieniu do sporządzania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, zwanego dalej "studium". 3. Studium sporządza się dla obszaru w granicach administracyjnych gminy. 4. Ustalenia studium są wiążące dla organów gminy przy sporządzaniu planów miejscowych. 5. Studium nie jest aktem prawa miejscowego. 25
PROBLEMATYKA UWARUNKOWAŃ STUDIUM Art. 10. 1 upizp. W studium uwzględnia się uwarunkowania wynikające w szczególności z: 1) dotychczasowego przeznaczenia, zagospodarowania i uzbrojenia terenu; 2) stanu ładu przestrzennego i wymogów jego ochrony; 3) stanu środowiska, w tym stanu rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej, wielkości i jakości zasobów wodnych oraz wymogów ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego; 4) stanu dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej; ( ) 9) występowania obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów odrębnych; 13)stanu systemów komunikacji i infrastruktury technicznej, w tym stopnia uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej, energetycznej oraz gospodarki odpadami; ( ) 26
PROBLEMATYKA UWARUNKOWAŃ STUDIUM Identyfikacja infrastruktury telekomunikacyjnej i pokrycia publicznymi sieciami telekomunikacyjnymi Określenie potrzeb w zakresie rozwoju i zaspokojenia potrzeb w zakresie infrastruktury telekomunikacyjnej i pokrycia publicznymi sieciami telekomunikacyjnymi Identyfikacja obszarów na których ze względu na występujące uwarunkowania realizacja niektórych telekomunikacyjnych obiektów budowlanych powinna podlegać ograniczeniom Pojęcia infrastruktura telekomunikacyjna - urządzenia telekomunikacyjne, oprócz telekomunikacyjnych urządzeń końcowych, oraz w szczególności linie, kanalizacje kablowe, słupy, wieże, maszty, kable, przewody oraz osprzęt, wykorzystywane do zapewnienia telekomunikacji; (art. 2 pkt 8 upt) publiczna sieć telekomunikacyjna - sieć telekomunikacyjna wykorzystywana głównie do świadczenia publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych; (art. 2 pkt 29 upt) telekomunikacyjny obiekt budowlany - linia kablowa podziemna, linia kablowa nadziemna, kanalizacja kablowa, kontenery telekomunikacyjne, szafy kablowe oraz wolno stojące konstrukcje wsporcze anten i urządzeń radiowych, w tym wolno stojące maszty antenowe i wolno stojące wieże antenowe; ( 3. pkt 2. rozporządzenie o warunkach technicznych ) 27
ŹRÓDŁA INFORMACJI O ISTNIEJĄCEJ INFRASTRUKTURZE TELEKOMUNIKACYJNEJ Art. 29. 1.Megaustawy Prezes UKE sporządza dla terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w formie elektronicznej, inwentaryzację przedstawiającą pokrycie istniejącą infrastrukturą telekomunikacyjną i publicznymi sieciami telekomunikacyjnymi zapewniającymi lub umożliwiającymi zapewnienie szerokopasmowego dostępu do Internetu, z odrębnym zaznaczeniem pokrycia łączami światłowodowymi oraz sieciami bezprzewodowymi, oraz budynkami umożliwiającymi kolokację. Inwentaryzacja jest na bieżąco weryfikowana i aktualizowana, nie rzadziej niż raz na rok (...) 6. Inwentaryzacja, o której mowa w ust. 1, jest jawna i każdy ma prawo wglądu do tej inwentaryzacji oraz otrzymania z niej wypisów i wyrysów, o ile nie narusza to tajemnic prawnie chronionych lub nie zagraża obronności lub bezpieczeństwu państwa. 28
INWENTARYZACJA INFRASTRUKTURY TELEKOMUNIKACYJNEJ na podstawie rozporządzenia z dnia 28 stycznia 2011 r. Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, obowiązującego od 18 marca 2011 r., w sprawie inwentaryzacji pokrycia istniejącą infrastrukturą telekomunikacyjną i publicznymi sieciami telekomunikacyjnymi zapewniającymi lub umożliwiającymi zapewnienie szerokopasmowego dostępu do Internetu oraz budynkami umożliwiającymi kolokację 5. 1. Inwentaryzacja jest prezentowana w Systemie Informacyjnym o Infrastrukturze Szerokopasmowej, zwanym dalej "SIIS", w formie zestawień tabelarycznych oraz wizualizacji kartograficznych. 2. Wizualizacja kartograficzna jest prezentowana w postaci map: 1) dla całego kraju w skalach 1:500 000 i 1:1 000 000; 2) dla poszczególnych województw w skalach 1:100 000 i 1:250 000; 3) dla poszczególnych powiatów w skalach 1:25 000 i 1:50 000; 4) dla poszczególnych gmin w skali 1:10 000. 29
INWENTARYZACJA INFRASTRUKTURY TELEKOMUNIKACYJNEJ na podstawie rozporządzenia z dnia 28 stycznia 2011 r. Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, obowiązującego od 18 marca 2011 r., w sprawie inwentaryzacji pokrycia istniejącą infrastrukturą telekomunikacyjną i publicznymi sieciami telekomunikacyjnymi zapewniającymi lub umożliwiającymi zapewnienie szerokopasmowego dostępu do Internetu oraz budynkami umożliwiającymi kolokację 3. Mapy, o których mowa w ust. 2, prezentują w szczególności: 1) przebieg szkieletowych, dystrybucyjnych i dostępowych sieci telekomunikacyjnych, w postaci odcinków łączących węzły sieci telekomunikacyjnych, ze wskazaniem rodzaju technologii, w jakiej zostały zrealizowane; 2) lokalizacje węzłów, systemów transmisyjnych i punktów styku publicznych sieci telekomunikacyjnych oraz budynków umożliwiających kolokację; 3) pokrycie infrastrukturą telekomunikacyjną, ze wskazaniem technologii i jej elementów. 30
PROBLEMATYKA DO OKREŚLENIA W STUDIUM - SZCZEGÓLNIE WAŻNA DLA ART. 46 UST. 1 MEGAUSTAWY Art. 10. 2. upzp W studium określa się w szczególności: 1) kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów; 2) kierunki i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów, w tym tereny wyłączone spod zabudowy; 3) obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu kulturowego i uzdrowisk; 4) obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej; 5) kierunki rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej; 6) obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym; 7) obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym; 11) obszary szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszary usuwania się mas ziemnych ( ); 13) obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowiązujące na nich ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej ( ). 31
FUNKCJA PLANU MIEJSCOWEGO Art. 4. 1. Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Art. 14. 8. Plan miejscowy jest aktem prawa miejscowego. 32
USTALENIA PLANU MIEJSCOWEGO Art. 15. 2. W planie miejscowym określa się obowiązkowo: 1) przeznaczenie terenów oraz linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania; 2) zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego; 3) zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego; 4) zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej; 5) wymagania wynikające z potrzeb kształtowania przestrzeni publicznych; 6) zasady kształtowania zabudowy oraz wskaźniki zagospodarowania terenu, maksymalną i minimalną intensywność zabudowy jako wskaźnik powierzchni całkowitej zabudowy w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej, minimalny udział procentowy powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej, maksymalną wysokość zabudowy, minimalną liczbę miejsc do parkowania i sposób ich realizacji oraz linie zabudowy i gabaryty obiektów; 33
USTALENIA PLANU MIEJSCOWEGO Art. 15. 7) granice i sposoby zagospodarowania terenów lub obiektów podlegających ochronie, ustalonych na podstawie odrębnych przepisów, w tym terenów górniczych, a także obszarów szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszarów osuwania się mas ziemnych; 8) szczegółowe zasady i warunki scalania i podziału nieruchomości objętych planem miejscowym; 9) szczególne warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczenia w ich użytkowaniu, w tym zakaz zabudowy; 10) zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej; 11) sposób i termin tymczasowego zagospodarowania, urządzania i użytkowania terenów; 12) stawki procentowe, na podstawie których ustala się opłatę, o której mowa w art. 36 ust. 4. 34
USTALENIA PLANU MIEJSCOWEGO Art. 15. 3. W planie miejscowym określa się w zależności od potrzeb: ( ) 4a) granice terenów rozmieszczenia inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym; 4b) granice terenów inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, umieszczonych w planie zagospodarowania przestrzennego województwa lub w ostatecznych decyzjach o lokalizacji drogi krajowej, wojewódzkiej lub powiatowej, linii kolejowej o znaczeniu państwowym, lotniska użytku publicznego, inwestycji w zakresie terminalu lub przedsięwzięcia Euro 2012; 5) granice terenów rekreacyjno-wypoczynkowych oraz terenów służących organizacji imprez masowych; 6) granice pomników zagłady oraz ich stref ochronnych, a także ograniczenia dotyczące prowadzenia na ich terenie działalności gospodarczej, określone w ustawie z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady; 7) granice terenów zamkniętych, i granice stref ochronnych terenów zamkniętych; 8) sposób usytuowania obiektów budowlanych w stosunku do dróg i innych terenów publicznie dostępnych oraz do granic przyległych nieruchomości, kolorystykę obiektów budowlanych oraz pokrycie dachów;( ) 10) minimalną powierzchnię nowo wydzielonych działek budowlanych. 35
ZASKARŻANIE OBOWIĄZUJĄCYCH PLANÓW Art. 48. Przedsiębiorca telekomunikacyjny oraz Prezes UKE mogą zaskarżyć, w zakresie telekomunikacji, uchwałę w sprawie uchwalenia planu miejscowego. Art. 75. 1. Przepis art. 46 stosuje się do planów miejscowych obowiązujących w dniu wejścia w życie ustawy. 2. W terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, gminy dostosują treść planów miejscowych obowiązujących na obszarze ich właściwości do wymagań określonych w art. 46 ust. 1. 4. Jeżeli treść przedłożonych planów miejscowych nie została dostosowana do wymagań określonych w art. 46 ust. 1, wojewoda zmienia plan miejscowy dla obszaru, w stosunku do którego nie dokonano odpowiednich zmian, oraz wydaje w tej sprawie zarządzenie zastępcze. Zmieniony w tym trybie plan wywołuje skutki prawne takie jak miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. 6. Nie wydaje się zarządzenia zastępczego po upływie 18 miesięcy od dnia przedłożenia wojewodzie planu miejscowego. Prawdopodobnie możliwość skutecznego skarżenia planów miejscowych na mocy art. 48 otworzy się dopiero po upłynięciu terminu, określonego w art. 75 ust. 2, a nie wykluczone, że i ust. 6. 36
SKUTKI ZASKARŻENIA PLANU MIEJSCOWEGO Skuteczne zaskarżenie planu miejscowego może być groźne, bo sąd administracyjny może nie ograniczyć się do wyeliminowania zapisów niezgodnych z art. 46 ust. 1 Megaustawy, ale dopatrzyć się innych uchybień i stwierdzić nieważność całego planu miejscowego (być może obejmującego rozległy i ważny obszar). Warto zatem przeanalizować obowiązujące plany miejscowe pod katem zgodności z Megaustawą i następnie nie zwlekać z wprowadzeniem niezbędnych zmian, w co najmniej ważnych dla gminy planach miejscowych. 37
ZASADY POLITYKI PRZESTRZENNEJ W ZAKRESIE LOKALIZOWANIA INFRASTRUKTURY TELEKOMUNIKACYJNEJ Zasada 1 Zapisy planistyczne odnoszące się bezpośrednio lub pośrednio do infrastruktury telekomunikacyjnej powinny znajdować uzasadnienie w przepisach, w tym w art. 1 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz art. 71 i 72 ustawy Prawo ochrony środowiska, oraz być racjonalne i proporcjonalne. Warto występując o opinie do UKE zawrzeć odpowiednie uzasadnienie przyjętych w projekcie rozwiązań, a potem wykorzystać je, formułując uzasadnienie uchwały o przyjęciu danego dokumentu planistycznego. 38
ZASADY POLITYKI PRZESTRZENNEJ W ZAKRESIE LOKALIZOWANIA INFRASTRUKTURY TELEKOMUNIKACYJNEJ ZASADA 2 Infrastrukturę telekomunikacyjną należy jak w najmniejszym stopniu wyróżniać (w zapisach) spośród innych obiektów, które podlegają regulacjom dokumentów planistycznych. W większości zapisy o niej powinny być formułowane generalnie - jak dla całej infrastruktury technicznej. Dotyczy to przeważającej ilości elementów składających się na infrastrukturę telekomunikacyjną, w tym w szczególności: sieci zarówno podziemnych, jak i napowietrznych, oraz urządzenia, których wielkość mieści się w skali występującej na danym obszarze zabudowy i zagospodarowania. 39
ZASADY POLITYKI PRZESTRZENNEJ W ZAKRESIE LOKALIZOWANIA INFRASTRUKTURY TELEKOMUNIKACYJNEJ ZASADA 3 Na terenach zurbanizowanych zasada 2 powinna prowadzić do sytuowania niezbędnych anten przede wszystkim na obiektach budowlanych pełniących nie tylko funkcje łączności (takich jak np. wysokie budynki, wieże widokowe czy inne wysokie budowle, takie jak m.in. silosy, kominy czy inne konstrukcje przemysłowe). ZASADA 4 W dokumentach planistycznych należy określać obszary, na których ze względu na potrzebę ochrony, w tym walorów krajobrazu naturalnego lub kulturowego, nie należy lokalizować obiektów (m.in. z zakresu infrastruktury telekomunikacyjnej), które zakłócałyby, w szczególności w istotny sposób te walory. 40
ZASADY POLITYKI PRZESTRZENNEJ W ZAKRESIE LOKALIZOWANIA INFRASTRUKTURY TELEKOMUNIKACYJNEJ ZASADA 5 W odniesieniu do urządzeń, takich jak np. anteny, które ze względu na wymagania techniczne, muszą być umieszczone (wyraźnie) powyżej występującej na danym obszarze zabudowy i zagospodarowania, a także wymagające usytuowania na terenach otwartych należy: 1) nowe maszty, wieże lub inne nowe nośniki anten (także nowe budynki) przewidywać nie tylko na potrzeby telekomunikacji (mogą to zatem być w szczególności wieże widokowe czy wieże obserwacyjne); 2) dla nośników anten należy wskazywać lokalizacje: a) właściwe dla dominant przestrzennych ze względów krajobrazowych (tego typu lokalizacje będą wymagały także odpowiedniej formy architektonicznej) lub b)na obszarach, na których przypadkowa lokalizacja dominant nie będzie w istotny sposób obniżała wartości krajobrazu (np.: w strefach przemysłowych czy infrastrukturalnych). 41
IMPLEMENTACJA ZASAD DO STUDIUM Powyższe zasady należy traktować jako kierunki realizowanej w dokumentach planistycznych polityki przestrzennej i stosować odpowiednio do występujących lokalnie uwarunkowań. W studium pożądane jest zamieszczenie sposobów generalnej implementacji powyższych zasad, w tym poprzez wyznaczenie zasięgów obszarów, w których lokalizacja i infrastruktury telekomunikacyjnej powinna podlegać wyłącznie zasadzie 2, a także obszarów i miejsc, o których mowa w zasadach 4 i 5. Na potrzeby właściwego sformułowania rozstrzygnięć studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy (w tym dokonania właściwych wydzieleń przestrzennych) podmioty zainteresowane rozwojem infrastruktury telekomunikacyjnej, organizacje grupujące te podmioty oraz UKE powinny określać potrzeby w zakresie nowych inwestycji telekomunikacyjnych o wysokości przekraczającej istniejącą zabudowę i zagospodarowanie oraz na terenach niezabudowanych. Zasady te w znacznej części można byłoby redagować jako zalecenia na nie ustalenia. 42
IMPLEMENTACJA ZASAD DO PLANU MIEJSCOWEGO W planie miejscowym należy zapewnić możliwość realizacji szerokiej gamy urządzeń składających się na infrastrukturę telekomunikacyjną, w sposób wyprzedzający bieżące zapotrzebowanie. Jednocześnie nie należy dopuszczać, by rozwiązania w zakresie infrastruktury telekomunikacyjnej powodowały niszczenie ładu przestrzennego i innych wartości określonych m.in. w art. 1 ust. 2 upizp i art. 71 i 72 Poś. W tym zakresie szczególną staranność należy wykazać przy formułowaniu regulacji dotyczących sytuowania anten o wysokości przekraczającej rozmiary istniejącej i planowanej zabudowy. 43
ROZWAŻANIA O WYSOKOŚCI ANTEN NA BUDYNKACH Wydaje się, że wysokość anteny umieszczonej na budynkach winna nie przekraczać pewnej części wysokości tego budynku. Jeżeli nie zachodzą szczególne okoliczności (np. wynikające z ochrony zabytków), to wysokość anteny i jej wspornika winna mieścić się w przedziale od 10% do 30% wysokości budynku. Bardziej rażącym przykładem zajął się NSA w Warszawie, wydając wyrok II OSK 439/08 z dnia 26 marca 2009 r., w którym stwierdził, że ( ) w planowaniu i zagospodarowania przestrzennym uwzględnia się m.in. wymagania ładu przestrzennego, walory architektoniczne i krajobrazowe. Naruszeniem owego ładu byłoby niewątpliwie usytuowanie masztu telefonii komórkowej o wysokości 8-12 metrów na dachu budynku otoczonego przez zabudowę jednorodzinną o jednolitych gabarytach wysokościowych nieprzekraczających dwóch kondygnacji z poddaszem. Organ w ramach przysługującego mu władztwa planistycznego mógł więc odmówić ustalenia lokalizacji takiej inwestycji chociażby tylko z przyczyny wyżej wskazanej (z powodu dysonansu pomiędzy wysokością planowanej inwestycji a inwestycjami, które zostały już zrealizowane w jej otoczeniu). 44
Dziękuję za uwagę Marek Wiland 45