ZATWIERDZIŁ Dyrektor ds. jakości, ochrony środowiska i bezpieczeństwa pracy ORLEN Lietuva S.A. Zarządzenie nr TV1(1.2-1)-99 z dnia 24-04-2012 r. ORLEN LIETUVA S.A. INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY BDS-9 TANKOWANIE PALIW Wydanie 1
2 5 I. CELE 1. Celem niniejszej instrukcji jest określenie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w trakcie tankowania na terenie ORLEN Lietuva S. A. paliwa do zbiorników pojazdów oraz innych urządzeń wyposażonych w silnik spalinowy (dalej zwane środkami pracy) napędzanych paliwem ciekłym (benzyną, olejem napędowym, naftą i in.), innym organicznym paliwem ciekłym (np. biopaliwem), z wyłączeniem skroplonego gazu naftowego i sprężonego gazu ziemnego (dalej zwanego paliwem). II. ZAKRES STOSOWANIA 2. Niniejsza instrukcja dotyczy wszystkich pracowników Spółki oraz firm wykonawczych wykonujących prace i/lub świadczących usługi w Spółce stosownie do postanowień właściwych umów, którzy organizują, nadzorują, kontrolują i/lub tankują paliwo do zbiorników środków pracy na terenie Spółki. 3. Przepisy instrukcji nie dotyczą tankowania na terenie Spółki paliw do zbiorników kosiarek do trawy, kosiarek do krzewów, pił łańcuchowych oraz innych ręcznych środków pracy. III. ODNOŚNIKI 4. Poniżej wymienione akty prawne należy stosować razem z niniejszą instrukcją w wersjach obowiązujących na moment ich stosowania: 4.1. Ogólne zasady bezpieczeństwa przeciwpożarowego zatwierdzone rozporządzeniem nr 1-223 Dyrektora Departamentu Bezpieczeństwa Przeciwpożarowego i Ratownictwa przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych z dnia 27 lipca 2010 r. (Dz. U. z 2010 r. Nr 99, poz. 5167; z 2011 r. Nr 100, poz. 4727); 4.2. Ogólne zasady wyposażenia urządzeń elektrycznych: 4.2.1. Zatwierdzone rozporządzeniem nr 4-40 Ministra Energetyki Republiki Litewskiej z dnia 31 stycznia 2007 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 24, poz. 936; z 2008 r. Nr 58, poz. 2190, zasady będą obowiązywać do dnia 1 maja 2012 r., Dz. U. z 2011 r. Nr 99, poz. 4671); 4.2.2. Zatwierdzone rozporządzeniem nr 1-2 Ministra Gospodarki Republiki Litewskiej z dnia 03 lutego 2012 r. (Dz. U. z 2012 r. Nr 18, poz. 816, zasady będą obowiązywać od dnia 1 maja 2012 r.). 4.3. Zasady bezpieczeństwa eksploatacji urządzeń elektrycznych zatwierdzone zarządzeniem nr 1-100 Ministra Energetyki Republiki Litewskiej z dnia 30 marca 2010 r. (Dz. U. z 2010 r. Nr 39, poz. 1878); 4.4. Dokument normatywny Normy i zakres prób urządzeń elektrycznych zatwierdzony rozporządzeniem nr 141 Ministra Gospodarki Republiki Litewskiej z dnia 24 kwietnia 2001 r. (Dz. U. z 2001 r. Nr 54, poz. 1930); 4.5. Instrukcja Bezpieczeństwa i Higieny Pracy BDS-20 Ogrodzenia ORLEN Lietuva S.A. zatwierdzona zarządzeniem nr TV1(1.2-1)-160 Dyrektora ds. jakości, ochrony środowiska i bezpieczeństwa pracy Spółki z dnia 21 czerwca 2011 r. IV. POJĘCIA
3 5 5. W instrukcji stosuje się następujące pojęcia: 5.1. Środek pracy oznacza jakąkolwiek maszynę, instalację, aparat, przyrząd, narzędzie lub urządzenie używane w pracy. 5.2. Strefa niebezpieczna oznacza strefę wokół środka pracy, w której przebywający pracownik ponosi ryzyko związane z bezpieczeństwem i zdrowiem. 5.3. Przenośne urządzenie do tankowania paliw (dalej zwane urządzeniem do tankowania paliw) oznacza urządzenie przeznaczone do przechowywania i tankowania paliw ciekłych do zbiorników (np. cystern samochodowych, ruchomych zbiorników paliw itp.) środków pracy. 5.4. Kierownik robót oznacza pracownika wyznaczonego przez właściciela lub dzierżawcy (użytkownika) urządzenia do tankowania paliwa, który zgodnie z procedurą Spółki Szkolenie pracowników z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy PR-DS-18 przeszedł właściwe szkolenie oraz atestację i jest odpowiedzialny za kontrolę i stały nadzór takiego urządzenia. V. WYMAGANIA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY 6. Tankowanie paliw do zbiorników środków pracy powinno odbywać się w specjalnie do tego celu wyposażonym miejscu: 6.1. Miejsce do tankowania paliw powinno być urządzone w miejscu jak najbardziej oddalonym od urządzeń technologicznych i pracujących urządzeń elektrycznych, miejsc wykonywania prac ogniowych i pozostałych prac niebezpiecznych, skupisk ludzi i przejść, ciągów komunikacyjnych pojazdów samochodowych i kolejowych, a także miejsc, w których może powstać środowisko potencjalnie wybuchowe; 6.2. Strefa niebezpieczna powinna być ogrodzona taśmą sygnalizacyjną, która zabrania wstępu do takiej strefy pracownikom nie związanym z czynnościami prowadzonymi w ogrodzonej strefie, zgodnie z wymaganiami pkt [4.5] 4.3.5 i 4.3.11 instrukcji; 6.3. Nawierzchnia miejsca do tankowania paliw nie może wchłaniać przypadkowo rozlanych paliw; 6.4. Miejsce do tankowania paliw powinno być wyposażone [4.2, 4.3] w przebadane [4.4] ochronne urządzenie uziemiające oznaczone znakiem Punkt uziemienia ; 6.5. Miejsce do tankowania paliw powinno być wyposażone w podstawowe środki do gaszenia pożaru: gaśnice śniegowe lub proszkowe (minimalna zawartość środka gaśniczego w gaśnicy 6 kg), niepalny koc oraz materiał chłonny (piasek lub inny materiał przeznaczony do tego celu) do zbierania małych ilości rozlanych paliw; 6.6. W promieniu co najmniej 11 m od miejsca do tankowania paliw zabrania się używania jakichkolwiek przyrządów iskrzących (np. telefonów komórkowych, aparatów fotograficznych i in). 7. Paliwo do zbiorników tymczasowo zamontowanych oraz ruchomych specjalnych środków pracy (dźwigów, koparek, sprężarek itp.) może być tankowane w miejscu ich postawienia przy przestrzeganiu następujących wymagań: 7.1. Tankowanie paliwa można rozpocząć jedynie po uzyskaniu zezwolenia na prace rozszczelniające od osoby upoważnionej do wydania zezwoleń;
4 5 7.2. W trakcie tankowania paliwa do zbiorników środków pracy kierownik robót obowiązany jest: 7.2.1. Przez cały czas przebywać w miejscu do tankowania paliwa i kontrolować, aby osoba tankująca / osoby tankujące przestrzegały wymagań określonych w zezwoleniu na prace oraz w niniejszej instrukcji, używały środków ochrony indywidualnej i ochrony przeciwpożarowej; 7.2.2. Wyposażyć miejsce do tankowania paliw w podstawowe środki do gaszenia pożaru wymienione w pkt 6.5; 7.2.3. Zapewnić, aby w trakcie tankowania paliwa urządzenia do tankowania paliwa za pomocą przewodnika było połączone z ochronnym urządzeniem uziemiającym we właściwym miejscu oznaczonym znakiem Punk uziemienia, które wskaże personel elektrotechniczny zgodnie z wnioskiem złożonym w trybie określonym w Spółce; 7.2.4. Uziemić urządzenie do tankowania paliwa zgodnie z wymaganiami przepisów [4.2, 4.3] i dodatkowo uziemić cysterny samochodowe i ruchome zbiorniki paliw za pomocą sprzętu odprowadzającego ładunek statyczny [4.1, 4.2]. 8. Przewody zasysające i nalewcze w urządzeniu do tankowania paliwa powinny być wyposażone w sprawny (ciągły) sprzęt uziemiający. Końcówki przewodów nalewczych nie mogą powodować iskrzenia [4.1, 4.2]. 9. W trakcie tankowania paliwa silniki środków pracy (z wyłączeniem urządzenia do tankowania paliwa) powinny być wyłączone. 10. W trakcie tankowania paliwa wszyscy pracownicy obowiązani są używać odzieży roboczej wykonanej z tkaniny trudnopalnej, antystatycznej i odpowiedniej do stosowania w potencjalnie wybuchowym środowisku, rękawic roboczych chroniących przed substancjami chemicznymi, okularów ochronnych, bezpiecznego obuwia, a w miejscach, gdzie jest to wymagane także kasków ochronnych. 11. Zabrania się: 11.1. Użytkowania (eksploatowania) urządzenia do tankowania paliw niezgodnie z jego przeznaczeniem określonym przez producenta, w warunkach przekraczających jego parametry techniczne, jeśli nie są przestrzegane warunki użytkowania urządzenia określone w dokumentacji producenta; 11.2. Tankowania paliw w czasie burzy (błyskawice lub grzmoty); 11.3. Nalewania paliwa z pojemników plastikowych, które nie są przystosowane do przechowywania paliwa i mogą gromadzić ładunek statyczny; 11.4. Tankowania paliwa, jeśli nastąpił wyciek paliwa. W przypadku wystąpienia wycieku paliwa należy niezwłocznie przerwać tankowanie paliwa; 11.5. Nalewania paliwa do zbiorników środków pracy ponad normę w przypadku napełnienia zbiornika, urządzenie do tankowania paliwa powinno automatycznie przerwać tankowanie. 12. Po zakończeniu tankowania paliwa przewody i końcówki z otworu nalewczego zbiornika pojazdu należy wyjąć dopiero po całkowitym wycieku paliwa. Otwór zbiornika paliwa należy zamknąć ostrożnie, bez uderzeń.
5 5 13. Przypadkowo rozlane paliwo należy przysypać piaskiem lub specjalnym materiałem chłonnym, nasiąknięty piasek i zabrudzone środki czyszczące należy umieścić w szczelnych skrzyniach metalowych i wywieźć z miejsca do tankowania. VI. WPISY 14. W trakcie wykonywania niniejszej instrukcji zapisy nie są prowadzone. Opracował Starszy specjalista ds. bezpieczeństwa i higieny pracy Egidijus Luomanas 2012-04-20