Przedmiotowy System Oceniania (PSO) dla programu nauczania języka niemieckiego w szkołach ponadgimnazjalnych na podstawie podręcznika Hier und da 1 1
Szanowni Nauczyciele języka niemieckiego, niniejsza publikacja przedstawia Przedmiotowy System Oceniania, odnoszący się do nauczania języka niemieckiego na czwartym poziomie edukacyjnym dla klasy 1 szkół ponadgimnazjalnych. Prezentowany system oceniania powstał na podstawie dwóch innych ważnych dokumentów: Program nauczania języka niemieckiego dla klas 1-3 szkół ponadgimnazjalnych, kurs podstawowy i kontynuacyjny zgodny z nową podstawą programową, autorstwa Sylwii Rapackiej Wewnątrzszkolny System Oceniania. Program nauczania języka niemieckiego dla klas 1-3 szkół ponadgimnazjalnych precyzuje cele i treści nauczania języka niemieckiego z uwzględnieniem założeń, zawartych w Nowej podstawie programowej obowiązującej na tym etapie edukacyjnym (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. Dziennik Ustaw nr 4, poz. 17 z dnia 15 stycznia 2009 r.) oraz przyjętych założeń Rady Europy, dotyczących wspólnej polityki językowej, zawartych w dokumencie Europejski System Opisu Kształcenia Językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie 1. Wewnątrzszkolny System Oceniania, będący dokumentem ogólnoszkolnym, uwzględnia specyfikę działania szkoły, określa warunki i sposób oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w odniesieniu do wszystkich przedmiotów w szkole. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na określaniu przez nauczycieli poziomu opanowania wiedzy i umiejętności uczniów z danego przedmiotu, w tym również z języków obcych, jak również ich postępów w tym zakresie w stosunku do wymagań edukacyjnych, jakie wynikają z podstawy programowej i realizowanych w szkole programów nauczania, uwzględniających tę podstawę. Wymienione dwa dokumenty wraz z Przedmiotowym Systemem Oceniania tworzą spójną całość, określając precyzyjnie i obiektywnie kryteria oceniania wiedzy i umiejętności uczniów w zakresie uczenia się języka niemieckiego. Przedstawiany Przedmiotowy System Oceniania ma pomóc Państwu w planowaniu procesu nauczania języka niemieckiego oraz w prowadzeniu trafnej i rzetelnej ewaluacji procesu uczenia się Państwa uczniów. 1 Coste D., North B., Sheils J., Trim, J. (2003): Europejski System Opisu Kształcenia Językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie. Warszawa: CODN. 2
Przedmiotowy system oceniania z języka niemieckiego dla klasy 1. szkół ponadgimnazjalnych Podstawą Przedmiotowego Systemu Oceniania z języka niemieckiego na poziomie klasy 1. szkół ponadgimnazjalnych jest Program nauczania języka niemieckiego w szkołach ponadgimnazjalnych. Kurs podstawowy i kontynuacyjny, autorstwa Sylwii Rapackiej, realizowany z wykorzystaniem podręcznika Hier und da 1 (nr dopuszczenia: 332/1/2011). Zgodnie z tym programem uczeń powinien: 1. poznawać słownictwo związane z następującymi tematami: My w Europie: formy powitania i pożegnania słownictwo związane z przedstawianiem się (imię i nazwisko, wiek, kraj pochodzenia, miejsce zamieszkania, adres domowy, adres e-mail) określenie zainteresowań określanie narodowości i języków liczebniki główne 1-100 nazwy krajów niemieckojęzycznych oraz innych krajów europejskich Wokół szkoły: nazwy przyborów szkolnych nazwy przedmiotów i pomieszczeń szkolnych nazwy dni tygodnia nazwy czynności, wykonywanych na poszczególnych lekcjach nazwy ocen przymiotniki określające nastawienie do szkoły, nauczycieli i przedmiotów szkolnych Mam wolne: nazwy czynności wykonywanych w czasie wolnym nazwy miejsc, w których można spędzać czas wolny nazwy środków lokomocji nazwy obiektów w mieście liczebniki porządkowe określanie daty i terminów W kręgu rodziny i znajomych: nazwy członków rodziny i krewnych nazwy zawodów i miejsc pracy określanie godziny nazwy czynności wykonywanych w ciągu dnia obowiązki domowe słownictwo dotyczące reagowania na zaproszenie na przyjęcie Domy: nazwy budynków mieszkalnych nazwy pomieszczeń domowych i wykonywanych w nich czynności nazwy mebli i sprzętów domowych określenie położenia przedmiotów, mebli 3
Podróże: słownictwo dotyczące sytuacji na poczcie/ dworcu kolejowym/ lotnisku słownictwo dotyczące określania planów wakacyjnych 2. ćwiczyć umiejętności w zakresie czterech podstawowych sprawności językowych, obejmujących: A. rozumienie tekstu słuchanego. Uczeń potrafi: zrozumieć polecenia i instrukcje nauczyciela związane z sytuacją w klasie oraz właściwie na nie zareagować zrozumieć globalnie i selektywnie sens słuchanych tekstów: określić główną myśl tekstu, zrozumieć ogólny sens usłyszanej sytuacji komunikacyjnej, a także wyszukać ważne informacje, określić intencje autora tekstu, określić kontekst sytuacyjny tekstu/ wypowiedzi zrozumieć pytania, polecenia i wypowiedzi, zawierające poznany materiał leksykalno-gramatyczny w ramach danego zakresu tematycznego B. mówienie. Uczeń potrafi: udzielać i uzyskiwać informacje, dotyczące: danych osobowych (imię i nazwisko, wiek, kraj pochodzenia, miejsce zamieszkania), a także zainteresowań, rodziny i rodzeństwa, czasu/aktualnej godziny, przebiegu dnia, zajęciach szkolnych/planu lekcji, czasu wolnego, planów wakacyjnych, celu podróży, ceny biletu, znaczka pocztowego, połączeń kolejowych, wydarzeń z przeszłości, obowiązków domowych opowiadać o: sobie, zainteresowaniach własnych i innych osób, swojej rodzinie, przebiegu dnia, zajęciach w ciągu tygodnia, planach wakacyjnych, ulubionych formach spędzania wolnego czasu, wydarzeniach z przeszłości, swoich obowiązkach domowych oraz o tym, czego nie wolno mu robić opisywać: swój plan lekcji, swoją rodzinę, miejsce spędzania wakacji, swój pokój, mieszkanie, upodobania dotyczące miejsca zamieszkania, spędzania wakacji opowiadać o czymś na podstawie notatki przedstawiać siebie i inne osoby rozpoczynać, podtrzymywać i kończyć rozmowę witać i żegnać osoby wyrażać opinię o nauczycielach, przedmiotach szkolnych i szkole podawać aktualną godzinę oraz czas trwania danej czynności podawać termin proponować wspólne wyjście przyjmować lub odrzucać propozycję/zaproszenie na przyjęcie usprawiedliwiać nieobecność na przyjęciu zapraszać na przyjęcie relacjonować wydarzenia z przeszłości C. rozumienie tekstu czytanego. rozumie polecenia w podręczniku i zeszycie ćwiczeń rozumie krótkie teksty o znanej tematyce i strukturach gramatycznych (krótkie opisy, dialogi, notatki, opowiadania, ogłoszenia, teksty informacyjne, e-mail, listy, kartki pocztowe, wywiady, ankiety, formularze, zaproszenia, plan miasta, asocjogramy) określa główną myśl tekstu określa główną myśl poszczególnych części tekstu znajduje w tekście określone informacje określa intencje nadawcy/autora tekstu 4
określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu) rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi. D. pisanie. Uczeń potrafi: tworzyć krótkie, proste i zrozumiałe wypowiedzi pisemne w formie prostych wyrażeń i zdań, np. wiadomość, e-mail, krótki opis, notatka, ogłoszenie, zaproszenie, ankieta, pocztówka, prosty list prywatny opisywać ludzi, przedmioty, miejsca i czynności reagować w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach uwzględnionych w programie nauczania, jak nawiązywanie kontaktów towarzyskich, uzyskiwanie i udzielanie prostych informacji, przyjmowanie i odrzucanie propozycji, wyrażanie swoich emocji, opinii przetwarzać tekst pisemnie: przekazywać w języku obcym informacje zawarte w materiałach wizualnych. 3. poznawać i stosować struktury gramatyczne: zaimki pytające woher?, wo?, wie?, wie viel?, wann?, wohin?, womit? mit wem?, warum? zaimek osobowy w mianowniku i bierniku zaimek nieokreślony man zaimki dzierżawcze mein/e, dein/e, sein/e, ihr/e czasowniki regularne czasowniki haben, sein i werden czasowniki nieregularne w czasie teraźniejszym czasowniki zwrotne czasowniki rozdzielnie złożone czasowniki modalne: dürfen, müssen, können, sollen, wollen, forma möchte rzeczowniki tworzone od nazw krajów rodzajnik określony i nieokreślony, przeczenie kein w mianowniku i bierniku użycie rzeczownika bez rodzajnika liczebniki główne i porządkowe przyimki miejsca z celownikiem i biernikiem przyimek nach przyimki, używane w określeniu daty oraz terminów przeczenie nicht szyk prosty i przestawny w zdaniu oznajmującym forma grzecznościowa Sie zdania pytające z zaimkami pytającymi oraz tworzone przez inwersję czas przeszły Perfekt 4. kształcić umiejętność pracy z różnymi rodzajami tekstów, takimi jak: list/e-mail prosty tekst słuchany zaproszenie dialog wywiad ankieta formularz kartka pocztowa historyjka obrazkowa plan miasta 5
statystyka tekst informacyjny notatka ogłoszenie krzyżówka asocjogram psychotest 5. znać nazwy krajów europejskich i ich stolic, formy pozdrowień typowych dla krajów w Europie, formy powitań i pożegnań, nazwy przedmiotów szkolnych i ocen, nazwy zabytków, ciekawych miejsc wakacyjnych, nazwy świąt i zwyczajów świątecznych w krajach niemieckojęzycznych 6. rozwijać umiejętności wchodzące w skład kompetencji kluczowych, a wykraczające poza kompetencję językową, takie jak: wykonywanie zadań w toku pracy własnej i zespołowej (np. prace projektowe) twórcze rozwiązywanie zadań problemowych samodzielne wyszukiwanie i gromadzenie potrzebnych informacji, korzystanie z różnych źródeł informacji autokontrola i ocena własnego uczenia się poprzez rozwiązywanie zadań do samooceny w części Check dein Wissen oraz Abi-Seiten stosowanie strategii uczenia się, co wpływa na rozwój autonomii ucznia stosowanie strategii komunikacyjnych i kompensacyjnych Ogólne zasady oceniania Zgodnie z programem nauczania oraz na podstawie Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania nauczyciel, dokonujący oceny wiedzy i umiejętności ucznia na lekcji języka niemieckiego w klasie 1. szkoły ponadgimnazjalnej, powinien uwzględnić następujące wskazówki: 1. Wiedza i umiejętności uczniów powinny być sprawdzane możliwie jak najczęściej, np. po każdej przeprowadzonej lekcji, po szeregu lekcji na dany temat lub po zakończeniu kolejnego rozdziału w podręczniku. 2. Kontrola wiedzy i umiejętności uczniów może przyjmować dwie formy: pisemną i ustną, dzięki czemu uczeń ma możliwość otrzymania pełnej i systematycznej informacji na temat przebiegu swojego procesu uczenia się. 3. Uczeń powinien mieć możliwość samodzielnej ewaluacji własnych postępów w nauce poprzez uczestnictwo w różnorodnych projektach językowych, w tym projektach internetowych, a także poprzez regularne wypełnianie testów i zadań przeznaczonych do samooceny. 4. W ocenie różnorodnej pracy projektowej (projekty językowe i realioznawcze, klasowe i międzyklasowe konkursy recytatorskie, projekty internetowe i in.) pod uwagę brane jest w znacznym stopniu zaangażowanie uczniów w wykonywane zadanie. 5. Praca w grupie, w której uczeń realizuje projekty, rozwiązuje zadania, prowadzi dialogi, uczestniczy w grach i zabawach językowych, umożliwia dokonanie oceny, zarówno przez nauczyciela, jak również przez uczniów wzajemnie. Jednocześnie jako umiejętność, wchodząca w skład kompetencji kluczowych, podlega ona ocenie. Kształtuje bowiem różnorodne kompetencje społeczne uczniów. 6. Podczas lekcji języka niemieckiego oceniana jest również aktywność uczniów. Nauczyciel odnotowuje ją w dzienniku, o czym powiadamia ucznia. Za różne formy aktywności ucznia, 6
(dobrowolne zgłaszanie się do odpowiedzi, samodzielne wykonywanie dodatkowych zadań, pomoc innym uczniom w rozwiązywaniu zadań, rozumieniu zagadnień i ćwiczeniu sprawności językowej, pomoc w organizowaniu projektów językowych, gier i zabaw itp.) mogą być przyznawane plusy (3 plusy = ocena bardzo dobra). 7. Udział w konkursach przedmiotowych, w zależności od uzyskanych wyników, wpływa na podwyższenie oceny końcowej. 8. Ocena końcowa jest wystawiana na podstawie ocen cząstkowych za każdą sprawność językową: rozumienie ze słuchu, mówienie, czytanie ze zrozumieniem i pisanie. Sprawności te mogą być sprawdzane również w formie zintegrowanej za pomocą następujących form: odpowiedź ustna zadania domowe kartkówka z aktualnego materiału praca klasowa z poszczególnych rozdziałów tematycznych. 9. Pisemne formy testów i sprawdzianów są oceniane zgodnie z wymaganą liczbą punktów na daną ocenę, określoną w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania. Uczeń może uzyskać ocenę celującą ze sprawdzianu, jeśli poprawnie wykona wszystkie zadania zawarte w teście oraz dodatkowe nieobowiązkowe zadania półotwarte lub otwarte, punktowane dodatkowo. Punktacja oraz skala procentowa ocen powinna być w tym przypadku dostosowana do Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania. 10. Uczeń otrzymuje ocenę z plusem, jeśli spełnia wszystkie wymagania niezbędne do uzyskania oceny niższej oraz niektóre wymagania niezbędne do uzyskania oceny wyższej. 11. W przypadku otrzymania oceny niedostatecznej uczeń ma możliwość jej poprawy. 12. Uczeń może być dwukrotnie w ciągu semestru nieprzygotowany do zajęć lekcyjnych. W takim przypadku nauczyciel zobowiązany jest odnotować tę informację w dzienniku lekcji. 13. Nieprzygotowanie do pracy klasowej jest przyjmowane jedynie w przypadku dłuższej choroby lub wydarzeń losowych potwierdzonych przez rodziców (prawnych opiekunów) lub wychowawcę. W przypadku nieobecności ucznia na pracy klasowej, uczeń ma obowiązek napisać ją w wyznaczonym przez nauczyciela terminie, zgodnie z przyjętym przez szkołę Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania. 14. Poprawianie oceny przez ucznia przed końcem semestru lub roku nie jest możliwe. 15. Brak zdolności artystycznych ucznia, np. w zakresie śpiewania, rysowania, nie ma wpływu na ocenę wykonanego zadania, jeśli cel zadania został przez niego zrealizowany, a uczeń wykazywał duże zaangażowanie w wykonanie zadania. 16. Zaangażowanie uczniów w pracę, motywacja do nauki powinny znaleźć odzwierciedlenie w wyższej ocenie. 17. Przy ocenie prac pisemnych ucznia dyslektycznego nie powinny być brane pod uwagę błędy ortograficzne. 7
Szczegółowe kryteria oceniania Kryteria oceny sprawności ROZUMIENIA ZE SŁUCHU: Ocena celująca: spełnia wszystkie kryteria na ocenę bardzo dobrą bez trudu rozumie wypowiedzi niemieckojęzyczne na podstawie kontekstu sytuacyjnego oraz związków przyczynowo-skutkowych, nawet jeśli zawarte są w nich nowe struktury leksykalno-gramatyczne. Ocena bardzo dobra: bez trudu rozumie wypowiedź niemieckojęzyczną wypowiadaną przez różne osoby i zawierającą znane mu słownictwo oraz struktury gramatyczne rozumie sens sytuacji komunikacyjnych oraz prawidłowo na nie reaguje, nie popełniając błędów leksykalnych i gramatycznych sprawnie wyszukuje informacje ogólne i szczegółowe w wypowiedziach, dialogach, komunikatach w pełni rozumie instrukcje nauczyciela, formułowane w języku niemieckim i prawidłowo na nie reaguje. Ocena dobra: w znacznym stopniu rozumie wypowiedź niemieckojęzyczną wypowiadaną przez różne osoby i zawierającą znane mu słownictwo oraz struktury gramatyczne rozumie sens większości sytuacji komunikacyjnych oraz prawidłowo na nie reaguje sprawnie wyszukuje informacje ogólne i szczegółowe w nieskomplikowanych wypowiedziach, dialogach, komunikatach rozumie instrukcje nauczyciela, formułowane w języku niemieckim i prawidłowo na nie reaguje. Ocena dostateczna: rozumie dużą część prostej wypowiedzi niemieckojęzycznej wypowiadanej przez różne osoby i zawierającej znane mu słownictwo oraz struktury gramatyczne przeważnie rozumie ogólny sens większości sytuacji komunikacyjnych oraz przeważnie prawidłowo na nie reaguje wyszukuje większość szczegółowych informacji w nieskomplikowanych wypowiedziach, dialogach, komunikatach rozumie większą część prostych instrukcji nauczyciela, formułowanych w języku niemieckim i zazwyczaj prawidłowo na nie reaguje. Ocena dopuszczająca: rozumie niewielką część wypowiedzi w języku niemieckim, zawierających słownictwo i struktury gramatyczne, ujęte w programie nauczania przeważnie rozumie ogólny sens tylko niektórych sytuacji komunikacyjnych oraz często reaguje na nie nieprawidłowo wyszukuje jedynie niektóre informacje szczegółowe w nieskomplikowanych wypowiedziach, 8
dialogach, komunikatach rozumie niektóre proste instrukcje i polecenia nauczyciela, formułowane w języku niemieckim oraz nie zawsze prawidłowo na nie reaguje. Ocena niedostateczna: Uczeń : nie rozumie najprostszych wypowiedzi w języku niemieckim, zawierających słownictwo i struktury gramatyczne, ujętych w programie nauczania rozumie ogólny sens bardzo nielicznych sytuacji komunikacyjnych lub nie rozumie ich wcale; ma problem z prawidłowym reagowaniem na nie lub nie reaguje wcale nie potrafi wyszukać szczegółowych informacji w nieskomplikowanych wypowiedziach, dialogach, komunikatach nie rozumie prostych instrukcji i poleceń nauczyciela, formułowanych w języku niemieckim. Kryteria oceny sprawności MÓWIENIA: Ocena celująca: Uczeń spełnia wszystkie kryteria na ocenę bardzo dobrą tworzy wypowiedzi ustne, jakościowo wykraczające poza zakresy objęte programem nauczania, w takich aspektach, jak: zakres leksykalny, gramatyczny, płynność i oryginalność wypowiedzi, ciekawe ujęcie tematu. Ocena bardzo dobra: swobodnie zdobywa informacje i udziela ich w typowych sytuacjach dnia codziennego, nie popełniając przy tym błędów językowych i gramatycznych swobodnie wyraża swoje zdanie na dany temat, używając bogatego słownictwa i poprawnych struktur gramatycznych bezbłędnie reaguje na zaistniałą sytuację komunikacyjną potrafi bezbłędnie i płynnie opowiadać o sytuacjach, określonych w zakresie tematycznym, oraz opisywać swój plan lekcji, swoją rodzinę, miejsce spędzania wakacji, swój pokój, mieszkanie, upodobania odnośnie do miejsca zamieszkania, spędzania wakacji płynnie inicjuje, podtrzymuje i kończy prostą rozmowę, dotyczącą typowych sytuacji płynnie relacjonuje zdarzenie z przeszłości potrafi stosować środki leksykalne i gramatyczne adekwatne do sytuacji jego wypowiedzi są całkowicie poprawne pod względem fonetycznym, bez błędów w wymowie i intonacji. Ocena dobra: zdobywa informacje i udziela ich w typowych sytuacjach dnia codziennego, nieliczne błędy językowe nie zakłócają komunikacji wyraża swoje zdanie na dany temat, używa dość bogatego słownictwa i poprawnych struktur gramatycznych potrafi dość płynnie opowiadać o sytuacjach, określonych w zakresie tematycznym oraz opisywać osoby, rzeczy, miejsca, zdarzenia i zjawiska, zawarte w zakresie tematycznym inicjuje, podtrzymuje i kończy prostą rozmowę, dotyczącą typowych sytuacji, a nieliczne błędy językowe nie utrudniają komunikacji poprawnie reaguje w typowych sytuacjach określonych w zakresie tematycznym, nieliczne błędy językowe nie zakłócają komunikacji dość płynnie relacjonuje zdarzenie z przeszłości 9
prawie zawsze stosuje środki leksykalne i gramatyczne adekwatne do sytuacji jego wypowiedzi są poprawne pod względem fonetycznym, bez istotnych błędów w wymowie i intonacji. Ocena dostateczna: z pomocą nauczyciela lub innych uczniów zadaje proste pytania i udziela prostych odpowiedzi, używa przy tym prostego słownictwa i prostych form gramatycznych, jednak nie do końca poprawnych potrafi wyrazić w prosty sposób swoje zdanie na dany temat, choć widoczne są błędy leksykalne i gramatyczne potrafi formułować proste wypowiedzi zgodnie z zakresem tematycznym potrafi nawiązać rozmowę w prostej sytuacji komunikacyjnej, ma jednak problemy z jej utrzymaniem i zakończeniem przeważnie reaguje w typowych sytuacjach komunikacyjnych, popełnia jednak błędy językowe relacjonuje zdarzenie z przeszłości, ale popełnia błędy językowe i logiczne potrafi w ograniczonym stopniu stosować środki leksykalne i gramatyczne adekwatne do sytuacji jego wypowiedzi pod względem fonetycznym zawierają błędy, które nie powodują jednak niezrozumienia wypowiedzi błędy leksykalne, gramatyczne w nieznacznym stopniu utrudniają komunikację. Ocena dopuszczająca: potrafi w ograniczonym stopniu zadawać pytania i udzielać odpowiedzi, ma przy tym znaczne problemy z ich trafnością, poprawnością gramatyczną, leksykalną i fonetyczną jedynie ze znaczną pomocą nauczyciela wyraża w prosty sposób swoje zdanie na dany temat, popełniając przy tym liczne błędy językowe potrafi formułować proste wypowiedzi zgodnie z zakresem tematycznym tylko częściowo potrafi nawiązać rozmowę w prostej sytuacji komunikacyjnej, ma problemy z jej utrzymaniem i zakończeniem ma problemy z poprawnym reagowaniem w typowych sytuacjach komunikacyjnych określonych w zakresie tematycznym ma znaczne problemy z relacjonowaniem zdarzeń z przeszłości; popełnia liczne błędy językowe i logiczne, które często powodują niezrozumienie wypowiedzi ma znaczne trudności z prowadzeniem negocjacji, które najczęściej prowadzą do nieporozumień podczas formułowania wypowiedzi posługuje się schematami ma znaczne problemy ze stosowaniem poznanych środków leksykalnych i gramatycznych adekwatnie do sytuacji jego wypowiedzi zawierają liczne błędy pod względem fonetycznym, które często powodują niezrozumienie wypowiedzi błędy leksykalne, gramatyczne i fonetyczne utrudniają komunikację. Ocena niedostateczna: nie potrafi zadawać pytań i udzielać odpowiedzi nie potrafi wyrażać swoich myśli, odczuć, swojej opinii na dany temat z powodu zbyt ubogiego zasobu leksykalno-gramatycznego nie potrafi formułować najprostszych wypowiedzi zgodnie z zakresem tematycznym nie potrafi nawiązać, utrzymać i zakończyć rozmowy w prostej sytuacji komunikacyjnej nie potrafi właściwie zareagować w najprostszych sytuacjach komunikacyjnych, uwzględnionych w zakresie tematycznym nie potrafi relacjonować zdarzeń z przeszłości 10
nie potrafi prowadzić negocjacji jego wypowiedź, jeśli już zaistnieje, nie zawiera wymaganej ilości niezbędnych informacji nie potrafi stosować poznanych środków leksykalnych i gramatycznych adekwatnie do sytuacji jego wypowiedzi zawierają znaczące błędy pod względem fonetycznym, które uniemożliwiają zrozumienie wypowiedzi błędy leksykalne, gramatyczne i fonetyczne uniemożliwiają komunikację. Kryteria oceny sprawności CZYTANIA ZE ZROZUMIENIEM: Ocena celująca: spełnia wszystkie kryteria na ocenę bardzo dobrą bez problemu rozumie na podstawie kontekstu sytuacyjnego oraz związków przyczynowo skutkowych teksty użytkowe i informacyjne, nawet jeśli występują w nich struktury gramatyczno-leksykalne, wykraczające poza program nauczania. Ocena bardzo dobra: bez trudu rozumie proste teksty: list / e-mail, kartkę pocztową, dialog, notatkę, ankietę, formularz, ogłoszenie, wywiad, zaproszenie, plan lekcji, tekst informacyjny, statystykę, asocjogram, opis, tekst narracyjny sprawnie znajduje potrzebne informacje szczegółowe w tekście. Ocena dobra: rozumie ogólnie większość prostych tekstów, jak: list / e-mail, kartka pocztowa, dialog, notatka, ankieta, formularz, ogłoszenie, wywiad, zaproszenie, plan lekcji, tekst informacyjny, statystyka, asocjogram, opis, tekst narracyjny potrafi znaleźć większość potrzebnych informacji szczegółowych w tekście. Ocena dostateczna: rozumie ogólnie dużą część prostych tekstów: list / e-mail, pocztówkę, dialog, notatkę, ankietę, formularz, ogłoszenie, wywiad, zaproszenie, plan lekcji, tekst informacyjny, statystykę, asocjogram, opis, tekst narracyjny znajduje część potrzebnych informacji szczegółowych w tekście. Ocena dopuszczająca: rozumie nieliczne proste teksty, jak: list / e-mail, pocztówka, dialog, notatka, ankieta, formularz, ogłoszenie, wywiad, menu, plan lekcji, tekst informacyjny, statystyka, asocjogram, zaproszenie, opis, tekst narracyjny potrafi odnaleźć w tekście nieliczne z potrzebnych informacje. Ocena niedostateczna: nie rozumie prostych tekstów nie potrafi odnaleźć w tekście potrzebnych informacji szczegółowych. 11
Kryteria oceny sprawności PISANIA: Ocena celująca: spełnia wszystkie kryteria na ocenę bardzo dobrą tworzy wypowiedzi pisemne, jakościowo wykraczające poza zakresy ujęte w programie Nauczania w takich aspektach, jak: zakres leksykalny, gramatyczny, płynność i oryginalność wypowiedzi, ciekawe ujecie tematu. Ocena bardzo dobra: bez trudu dostrzega różnice między fonetyczną a graficzną formą wyrazu oraz bezbłędnie zapisuje poznane słowa i wyrażenia bez trudu tworzy wypowiedzi pisemne przewidziane w zakresie tematycznym, stosując urozmaicone słownictwo i struktury gramatyczne, właściwe dla danej wypowiedzi w sposób wyczerpujący przekazuje informacje w formie pisemnej tworzy wypowiedzi bez błędów. Ocena dobra: dostrzega różnice między fonetyczną a graficzną formą wyrazu oraz bezbłędnie zapisuje większość poznanych słów i wyrażeń poprawnie odpowiada na zawarte w ćwiczeniach polecenia tworzy wypowiedzi pisemne, przewidziane w zakresie tematycznym, stosując dość urozmaicone słownictwo i struktury gramatyczne, właściwe dla danej wypowiedzi w sposób wyczerpujący przekazuje informacje w formie pisemnej tworzy wypowiedzi z niewielką liczbą błędów, jednak nie ma to wpływu na obniżenie jakości wypowiedzi pisemnej. Ocena dostateczna: ma trudności w dostrzeganiu różnic między fonetyczną a graficzną formą wyrazu oraz bezbłędnym zapisie poznanych słów i wyrażeń tworzy proste wypowiedzi pisemne, przewidziane w zakresie tematycznym, stosując proste słownictwo i struktury gramatyczne, właściwe dla danej wypowiedzi w sposób niepełny i nieprecyzyjny przekazuje informacje w formie pisemnej tworzy wypowiedzi ze znacznymi ilościami błędów leksykalnych, ortograficznych i gramatycznych, które powodują częściowe zakłócenie komunikacji i wynikają z niewystarczającego opanowania materiału. Ocena dopuszczająca: ma znaczne trudności w dostrzeganiu różnic między fonetyczną a graficzną formą wyrazu oraz bezbłędnym zapisywaniu poznanych słów i wyrażeń, często nie potrafi poprawnie uzupełnić brakujących liter w poznanych wcześniej wyrazach ma znaczne problemy z tworzeniem spójnych wypowiedzi pisemnych, stosuje przy tym ubogie słownictwo i struktury gramatyczne nie przekazuje informacji w formie pisemnej w sposób wyczerpujący tworzy wypowiedzi ze znaczną liczbą błędów, co utrudnia przekazanie informacji. Ocena niedostateczna: nie dostrzega różnic między fonetyczną a graficzną formą wyrazu, nie potrafi poprawnie uzupełnić brakujących liter w poznanych wcześniej wyrazach z powodu bardzo ograniczonej znajomości słownictwa i struktur leksykalno- 12
-gramatycznych nie potrafi tworzyć prostych wypowiedzi pisemnych nie posiada umiejętności budowania poprawnych zdań posiada zasób słownictwa niewystarczający do przekazania informacji w tekście pisanym nieodpowiednio dobiera słownictwo robi liczne, rażące błędy ortograficzne, gramatyczne i leksykalne. 13