Naprawa rys i sp kaƒ Wype nianie, uszczelnianie, po àczenia elastyczne i przenoszàce napr enia

Naprawa rys i sp kaƒ Wype nianie, uszczelnianie, po àczenia elastyczne i przenoszàce napr enia Lotnisko w Monachium

Naprawa rys i sp kaƒ WEBAC Sp. z o.o. ul. Wa Miedzeszyƒski 646 03-994 Warszawa tel./ fax 22 672 04 76 tel./ fax 22 616 04 76 webac@webac.pl www.webac.pl Stan na VII 2008 r. Z chwilà wydania niniejszego prospektu starsze wersje tracà wa noêç. Przekazywane w niniejszym prospekcie informacje sà zgodne z aktualnym stanem naszej wiedzy i doêwiadczeniem. Informacje te nie zwalniajà jednak u ytkownika ze sprawdzenia okreêlonego produktu pod wzgl dem przydatnoêci w konkretnych warunkach i do okreêlonego celu, poniewa nie sà nam znane wszystkie uwarunkowania fizyczne i chemiczne zwiàzane z przerabianiem materia u. Za przestrzeganie przepisów i instrukcji przy stosowaniu produktów WEBAC odpowiedzialny jest u ytkownik.

Rysy niebezpieczeƒstwo dla ka dej budowli Występowanie rys w konstrukcjach masywnych jest zjawiskiem specyficznym, które z reguły nie narusza ani stabilności, ani możliwości eksploatacji budowli. Budowle o strukturze mineralnej, takie jak mur i beton, nadają się do eksploatacji przy dużych obciążeniach. Przejmują one jednak tylko niewielkie naprężenia rozciągające i zginające, które obok skurczu są najczęstszą przyczyną powstawania pęknięć. Jakie niebezpieczeństwo może nieść pęknięcie w strukturze substancji budowlanej, zależy od czynników, takich jak szerokość pęknięcia, grubość i gęstość podłoża betonowego w najbliższym jego otoczeniu oraz tendencja rozszerzania się i kurczenia spękań pod wpływem długo- czy krótkotrwałych zmian temperatury lub zmiennego obciążenia. Pęknięcia szkodliwe (spękania powierzchniowe i powierzchniowo rozległe, o szerokości większej niż 0,2 mm, szersze pęknięcia nieuregulowane, wilgotne, przewodzące wodę bezciśnieniowo lub pod ciśnieniem), muszą być naprawione, ponieważ stanowią zagrożenie dla nośności budowli, właściwości użytkowych oraz jej trwałości. Wpływ pęknięć na stan budowli jest oceniany na podstawie obserwacji, badań, testów, obliczeń oraz doświadczeń. Dla właściwej oceny niezbędna jest również dokumentacja techniczna oraz dane z etapu budowy (Dziennik budowy). Aby osiągnąć trwały efekt naprawianych rys, potrzebna jest całościowa koncepcja naprawy, odpowiednia dla danego typu obiektu. Warunkiem niezbędnym jest analiza rys i pęknięć, w której będą zebrane i udokumentowane wszystkie objawy i przyczyny tworzenia się spękań. Przykład uszkodzonych podpór mostu kolejowego Kiedy naprawiaç p kni cia Jeżeli statyka i nośność są zagrożone. Jeżeli przez rysy powstałe w wyniku znacznej korozji betonu i zbrojenia zostaną naruszone właściwości użytkowe. Jeżeli wnikająca w obiekt wilgoć negatywnie wpływa na właściwości użytkowe obiektu. Jeżeli rysy zwiększają niebezpieczeństwo wnikania chlorków w następstwie działania środków odladzających (sól) i zmiany pogody - zamarzanie i rozmarzanie (np. cokoły muru, mosty, nawierzchnie parkingowe i zbiorniki wodne). Jeżeli rysy szpecą obiekt (obiekt wygląda nieestetycznie). WPROWADZENIE 1

Naprawa rys i sp kaƒ DIAGNOZA SZKÓD Analiza rysy poprzez pobranie odwiertu rdzeniowego Rysy powierzchniowe widoczne po oczyszczeniu podłoża Przykład rysy rozdzielającej Analiza sp kaƒ Technologie naprawy, jak i dobór materiałów do wypełnienia, muszą bazować na wykonanej wcześniej analizie rysy, tzn. uwzględniać rodzaj rysy, przyczyny powstania, geometrię rysy, szerokość, zmiany rozwartości rysy, stan zawilgocenia i stopień zabrudzenia. Przed analizą i ustaleniem przebiegu rysy należy oczyścić obszar wokół rysy. Rodzaj sp kaƒ Obraz rys określa ich liczba oraz rozmieszczenie. Ważną okolicznością przy naprawach spękań metodą iniekcji jest fakt, czy rysa jest powierzchniowa, czy rozdzielająca. Spękania powierzchniowe biegną często powyżej prętów zbrojenia, wykazują orientację zgodną z kierunkiem zbrojenia (rysy zespolone) lub sieciowo (rysy sieciowe) z orientacją w kierunku zbrojenia lub też bezładnie. Powstają one np. w wyniku zbyt dużych różnic temperatur i wilgoci występujących wewnątrz i na powierzchni płyty betonowej, mają zwykle niewielką głębokość i po kilku tygodniach ponownie się zamykają. Spękania rozdzielające obejmują znaczne obszary lub nawet cały przekrój. Rozróżniamy rysy podłużne, gięte, o zmiennej rozwartości, poprzeczne i zbiorcze. RozwartoÊç sp kaƒ Pod pojęciem rozwartości rysy rozumie się odległość między krawędziami rysy mierzoną na powierzchni, prostopadle do przebiegu rysy. Przy pewnej rozwartości rysy wpływ na zabezpieczenie zbrojenia przed korozją ma grubość oraz zagęszczenie powierzchni betonowej w otoczeniu spękania. Jeżeli obiekt narażony jest na oddziaływanie szczególnie szkodliwych substancji lub przewidziany jest do specjalnego zastosowania, naprawa spękań może być konieczna już przy ich niewielkich rozwarciach. Do mierzenia rys można użyć szczelinomierza. Dla celów diagnostycznych każdy pomiar należy uzupełnić o datę, czas, warunki pogodowe i temperaturę obiektu. Ocena rozwartości rysy za pomocą szczelinomierza 2

Zmienna rozwartoêç rysy / RozszerzalnoÊç rys Duże znaczenie dla prawidłowego wyboru materiału do wypełnień, a w związku z tym dla skutecznie przeprowadzonej naprawy rys rozszerzalnych, ma zmienność rozwartości rysy. Zmiany rozwartości rysy mogą mieć charakter okresowy (na skutek obciążenia transportowego), dzienny (na skutek promieniowania słonecznego) lub długoterminowy (np. uwarunkowany zmianą pór roku). Wpływy te pokrywają się często z nieodwracalnymi zmianami na długości, np. skrócenia spowodowane skurczem betonu. Wypełniacze sztywne, typu iniekcyjne żywice epoksydowe, są stosowane tylko wtedy, jeżeli usunięta zostanie przyczyna powstania rysy i wypełnienie nie jest narażone na zbyt dużą pracę, w przeciwnym razie pojawią się kolejne pęknięcia obok sztywnego, przenoszącego naprężenia spoiwa. Przy rysach rozszerzalnych należy używać wypełnień elastycznych (z ograniczoną rozciągliwością i ściśliwością), takich jak iniekcyjne żywice poliuretanowe, aby otrzymać rozciągliwe połączenie obu krawędzi rysy. Zabrudzenia Sukces skutecznej naprawy zależy w znacznej mierze od tego, czy w istniejącym pęknięciu nie nagromadziły się resztki betonu lub innego materiału wpływającego negatywnie na przyczepność, jak: luźne i odpryskujące części karbonatyzowane ścianki i brzegi rysy mogą się kruszyć i prowadzić do kolejnych pęknięć zanieczyszczenia olejem lub tłuszczem na brzegach i ściankach rys i na przesklepieniach osady. Przed dalszymi czynnościami należy zawsze oczyścić obszar rysy. Przyczyny powstawania rys Negatywne skutki obciążeń, skrępowanie materiału i napięcie własne prowadzą do przekroczenia miejscowej wytrzymałości betonu. Przyczyny powstawania rys wynikają z: właściwości betonu: ciepło wynikające z procesu hydratacji cementu skurcz betonu ugniatanie się betonu pęcznienie negatywnych oddziaływań różnych czynników: obciążanie odkształcenia wpływy temperatury osiadanie odkształcanie się gruntu budowlanego Fragmenty budowli szczególnie nara one na powstawanie sp kaƒ Należy zwrócić szczególną uwagę na następujące fragmenty budowli: przerwy robocze masywne elementy konstrukcji połączenia grubych i cienkich części konstrukcji kąty wklęsłe i uskoki przekątne obszary doprowadzające duże, skoncentrowane siły DIAGNOZA SZKÓD 3

Naprawa rys i sp kaƒ DIAGNOZA SZKÓD Stan zawilgocenia rys i ich brzegów Aby dobrać właściwy materiał, należy ustalić, czy rysa jest sucha, wilgotna, przewodząca wodę. Zastosowanie wypełnienia nietolerującego wilgoci czy wody może prowadzić do niekontrolowanych reakcji. Stany zawilgocenia rys definiowane są jako: Rysy w suchym betonie Rysy w betonie wilgotnym rysy suche wnikanie wody nie jest możliwe nie stwierdza się oddziaływania wody na obszar rys wnikanie wody możliwe, ale nie występuje od dłuższego czasu krawędzie rysy optycznie suche (ocena na podstawie odwiertu) krawędzie rysy traktowane jako suche na podstawie oceny laboratoryjnej rysy wilgotne widoczna zmiana zabarwienia w miejscu szczeliny na skutek istniejącej wody, jednak brak wypływu wody oznaki niedawnego wycieku wody krawędzie szczeliny wilgotne lub matowo-wilgotne (ocena na podstawie odwiertu) krawędzie rysy traktowane jako wilgotne na podstawie oceny laboratoryjnej rysy przewodzàce wod bezciênieniowo w obszarze szczeliny pojawiają się drobne pocenia perełki wody wypływające z obszaru szczeliny Rysy przewodzące wodę bez ciśnienia rysy przewodzàce wod pod ciênieniem zwarty strumień wody wydobywa się ze szczeliny Rysy przewodzące wodę pod ciśnieniem (napierającą) 4

Cel wykonywanych napraw Zamykanie Zamknięcie rysy uniemożliwia lub utrudnia przenikanie substancji działających korodująco na budowlę. Uszczelnianie Dzięki uszczelnieniu rys zostają usunięte nieszczelności spowodowane istniejącymi pęknięciami w budowli. Po àczenie elastyczne Przez wypełnienie elastyczne uzyskuje się elastyczne (zależne od cech konkretnego materiału iniekcyjnego) połączenie obu krawędzi rysy, mające ograniczoną szczelność. Po àczenie przenoszàce napr enia Przez wypełnienie przenoszące naprężenia uzyskuje się połączenie wytrzymałe na rozciąganie i ściskanie, prowadzące do odtworzenia nośności budowli. (Zamykanie i uszczelnianie z reguły pojawia się zarówno w połączeniach przenoszących naprężenia, jak i w połączeniach elastycznych. Połączenia przenoszące naprężenia i elastyczne wykluczają się wzajemnie). Ârodki iniekcyjne W zależności od tego, jaki jest cel wykonywanych napraw i stan zawilgocenia, dobiera się odpowiedni materiał do wypełnień. Stosowane przy naprawach rys materiały do iniekcji powinny posiadać następujące właściwości: niską lepkość odpowiednio długi czas przerabiania dobrą przerabialność w dużym zakresie temperatur niewielką utratę objętości wystarczającą przyczepność dużą odporność na starzenie się brak wpływu na przyspieszanie procesu korodowania tolerancję z materiałami, z którymi wchodzi w kontakt. Spienialne ywice poliuretanowe Do szybkiego, czasowego zatrzymania wody napierającej pod ciśnieniem służą spienialne żywice poliuretanowe zwane też piankami sekundowymi. Reagując z wodą zwiększają one znacząco swoją objętość, tworząc piankę o drobnych porach. Spienialne ywice poliuretanowe WEBAC Do szybkiego, czasowego zatrzymania napierającej wody pod ciśnieniem. Dla trwałego uszczelnienia niezbędna jest iniekcja niespienialnymi żywicami poliuretanowymi WEBAC. Przyrost obj toêci Poczàtek ekspansji (20 C) WEBAC 150 do 40 x ok. 15 s po kontakcie z wodą WEBAC 151 do 30 x ok. 20 s po kontakcie z wodą WEBAC 157 do 15 x ok. 20 s po kontakcie z wodą 5

Naprawa rys i sp kaƒ Ârodki iniekcyjne (cd.) Niespienialne ywice poliuretanowe (PU) Do połączeń elastycznych stosuje się dwuskładnikowe, poliuretanowe żywice iniekcyjne, o niskiej lepkości, bezrozpuszczalnikowe. Charakteryzują się one dobrą rozciągliwością, a jednocześnie dobrą wytrzymałością na zerwanie przy przesklepianiu niewielkich rozwarć powstających pod wpływem zmian temperatury i/lub cyklicznego obciążania. Żywice poliuretanowe nadają się (w połączeniu ze spienialnymi żywicami poliuretanowymi) do szybkiego uszczelniania przy dużym naporze wody oraz do trwałego uszczelniania przy wysokim ciśnieniu wody. ywice epoksydowe (EP) Do połączeń przenoszących naprężenia w budownictwie inżynieryjnym stosuje się iniekcyjne, bezrozpuszczalnikowe, 2-składnikowe żywice epoksydowe. Niska lepkość i jednocześnie duża wytrzymałość własna oraz dobra przyczepność materiału wypełniającego pozwalają na wypełnianie spękań o szerokości do 0,1 mm. Uzyskuje się w ten sposób siłowe scalenia iniektowanej struktury, jak również przywrócenie nośności obiektu. Żywice epoksydowe stosuje się również do nasączania i zamykania powierzchniowych pęknięć lub też do naprawy uszkodzonych, niezwięzłych jastrychów. Jeśli istnieje zagrożenie wystąpienia wilgoci, wówczas należy zastosować żywice osiągające przyczepność w środowisku wilgotnym (np. WEBAC 4170). Niespienialne ywice poliuretanowe WEBAC Do zamykania, wypełniania i elastycznych połączeń oraz zarysowań w środowisku suchym, mokrym i w obecności wody. Czas sieciowania LepkoÊç (23 C) WEBAC 1403 ok. 90 min ok. 80 mpa s Do stosowania w kontakcie z wodą pitną (1l, 20 C) WEBAC 1405 ok. 50 min ok. 160 mpa s Do stosowania w kontakcie z wodą gruntową (1l, 23 C) WEBAC 1420 ok. 120 min ok. 330 mpa s Do stosowania w kontakcie z wodą pitną (1l, 20 C) WEBAC 1440 ok. 120 min ok. 230 mpa s (1l, 20 C) ywice epoksydowe WEBAC Do elastycznego i siłowego zamykania i wypełniania zarysowań i połączeń w środowisku suchym, mokrym i w obecności wody. Do stosowania w kontakcie z wodą pitną Czas sieciowania LepkoÊç (23 C) WEBAC 4101 ok. 60 min ok. 330 mpa s (1l/20 C) WEBAC 4110 ok. 85 min ok. 280 mpa s Do stosowania w kontakcie z wodą pitną (1l/23 C) WEBAC 4120 ok. 60 min ok. 150 mpa s Bardzo niska lepkość (1l/20 C) WEBAC 4170 ok. 50 min ok. 90 mpa s Ekstremalnie niska lepkość (1l/20 C) 6

Sposoby napraw w zale noêci od rodzaju sp kaƒ Wypełnianie spękań może odbywać się w różny sposób, zależnie od rodzaju materiału wypełniającego i szerokości / struktury spękań. Iniekcja (I) Wypełnianie rys i pustek przez iniektory metodą iniekcji ciśnieniowej. Rysy rozdzielające i spękania na powierzchniach pionowych naprawia się z reguły metodą iniekcji. Nasàczanie (N) Metodą nasączania jest to bezciśnieniowe wypełnianie rys można wypełnić rozwarcia znajdujące się w obszarach położonych najbliżej powierzchni. W ten sposób można zamknąć rysy na powierzchniach poziomych lub lekko pochyłych. Iniekcja poprzez iniektor przyklejany Warunki stosowania ywic przy wype nianiu rys w zale noêci od ich cech Cechy Nasàczanie ywicami EP Iniekcja ywicami EP Iniekcja ywicami PU Rodzaj rysy rysa powierzchniowa i rozdzielająca rysa powierzchniowa i rozdzielająca rysa rozdzielająca Przebieg rysy dowolny, technikę zalewania dowolny dowolny wyznacza szerokość rysy SzerokoÊç rysy ok. 0,2 mm > 0,1 mm na znacznym obszarze przebiegu rysy przy rysach szerszych niż 0,3 mm Zmiana rozwarcia nie zachodzi, ponieważ przez w szerokim zakresie zmian rozszerzalności rysy rysy zalewanie można wypełnić tylko powierzchniowe obszary rysy ElastycznoÊç wt oczonego do rysy medium przy rysach szerszych niż 0,3 mm i przy znacznej ich rozszerzalności Przyczyny znane na podstawie analizy rysy znane na podstawie analizy rysy znane na podstawie analizy rysy powstawania rysy Stan rysy sucha lub zawilgocona* sucha lub zawilgocona, przewodząca wodę sucha lub zawilgocona i jej brzegów bez ciśnienia i pod ciśnieniem* Zastosowane bez ograniczeń brak wypełnienia, wypełnienie możliwe wielokrotnie wczeêniej Êrodki Zakres stosowania materia ów wype niajàcych i sposób ich podawania (EP- nasàczanie [N], iniekcja [I] oraz PU - iniekcja [I]) zależnie od stanu zawilgocenia rysy lub brzegów rysy Cel stosowania przewodzàca wod przewodzàca wod Stan zawilgocenia rysy sucha wilgotna bezciênieniowo pod ciênieniem Zamykanie EP-N, EP-I, PU-I EP-N*, EP-I*, PU-I PU-I PU-I** Uszczelnianie EP-I, PU-I EP-I*, PU-I PU-I PU-I** Po àczenie przenoszàce napr enie EP-I EP-I* Po àczenie elastyczne PU-I PU-I PU-I PU-I** * stosować ściśle określone żywice epoksydowe ** zastosować szybkospienialną żywicę poliuretanową przed iniekcją żywicy niespienialnej 7

Naprawa rys i sp kaƒ CiÊnienie podczas iniekcji Ciśnienie podczas iniekcji jest wartością nominalną generowanego ciśnienia, którym podawane jest medium do iniektorów. Ilość podawanego środka oraz ciśnienie należy stale kontrolować. Podawane zbyt szybko duże ciśnienie może przy słabej jakości betonu prowadzić do łatwego uszkodzenia struktury betonu, a tym samym do pogłębienia się rysy. Ogólna reguła brzmi: jakoêç betonu najwy sze ciênienie (P max ) = x 10 (bar) 3 Dla betonu klasy B 450 / B 250 oznacza, że maksymalne ciśnienie iniekcyjne na wejściu do iniektora może wynosić do 150/83,3 bar. Iniekcja Pompy iniekcyjne Do wykonania iniekcji wykorzystuje się zarówno pompy 1-, jak i 2-komponentowe. Proponowane przez WEBAC pompy 1-komponentowe charakteryzują się prostotą obsługi, czyszczenia i konserwacji. Pompy 2-komponentowe umożliwiają przerabianie materiałów wielokomponentowych o szybkim czasie wiązania. Pompy 1-komponentowe Przerabiając materiały 2-składnikowe pompą 1-komponentową, należy najpierw oba składniki wymieszać, a następnie wypełnić nimi zasobnik pompy. Pompy 2-komponentowe Używając pompy 2-komponentowej doprowadza się poszczególne składniki danego materiału oddzielnymi przewodami do pistoletu iniekcyjnego. Dopiero tu bezpośrednio przed iniekcją następuje ich wymieszanie. Iniektory Iniektory są elementami, które podczas iniekcji umożliwiają połączenie na odcinku budowli i pompy iniekcyjnej. Połączenie z pompą odbywa się przez kalamitkę stożkową lub płaską, usytuowaną na główce iniektora. W zależności od sposobu montowania iniektora do budowli (mocowanie na powierzchni lub w odwiertach) rozróżnia się iniektory pod odwierty i przyklejane. Iniektory pod odwierty Iniektory pod odwierty mają cylindryczną formę, które montuje się do uprzednio przygotowanych odwiertów. Składają się z części rozprężnej z kalamitką. W zależności od sposobu montowania rozróżnia się iniektory śrubowe i wbijane. Ârubowe iniektory WEBAC mocowane są poprzez wkręcenie ich do odwiertu. Przy naprężeniu iniektora gumowa jego część zostaje szczelnie dociśnięta do ścianki odwiertu. Dzięki temu iniektor dobrze się trzyma w odwiercie nawet przy wysokich ciśnieniach. Pompa iniekcyjna WEBAC IP-2 8

Iniektory wbijane WEBAC wbija się w odwiert. Zakotwienie jest możliwe dzięki jego stożkowej formie oraz nacięć wokół iniektora. Stanowią one alternatywę dla iniektorów wkręcanych w przypadku, gdy budowla jest wystarczająco stabilna, aby skompensować uderzenie. Przy zastosowaniu iniektorów pod odwierty należy się upewnić, że nie zostaną uszkodzone cięgna sprężania (elementy zbrojenia). Iniektory, które pozostają w obiekcie muszą być wykonane z nierdzewnych materiałów. Przed osadzeniem iniektorów w rysy suche należy odwierty przedmuchać czystym powietrzem, natomiast przy rysach wilgotnych / mokrych przepłukać je wodą. Przy tej operacji można jednocześnie ustalić, czy odwiert przecina rysę. Iniektory mocuje się przemiennie po obu stronach i napina w odwiercie. Iniektory przyklejane Iniektory przyklejane WEBAC klejone są bezpośrednio do powierzchni rysy. Aby osiągnąć lepszą przyczepność, iniektor zakończony jest na stopce płytką. Iniektory przyklejane mocuje się do podłoża w trakcie wykonywania przesklepienia rysy. Ciśnienie iniekcyjne dostosowuje się do rozwartości rysy, materiału użytego do przesklepiania oraz istniejącej przyczepności do podłoża (zawsze powinno być mniejsze niż przy iniektorach wkręcanych). Iniektory przyklejane używane są zawsze wtedy, gdy wymagana jest nieinwazyjna iniekcja, a w związku z tym wykluczone jest dokonywanie odwiertów. Iniektory przyklejane stosowane są z zasady przy iniekcji żywic epoksydowych do połączeń przenoszących naprężenia. Iniektor śrubowy WEBAC Iniektor przyklejany WEBAC Iniektor udarowy WEBAC Przesklepianie W przypadku iniekcji żywicami epoksydowymi przy połączeniach przenoszących naprężenia konieczne jest wcześniejsze przesklepienie rysy, w celu uzyskania możliwie najlepszego wypełnienia rysy oraz uniemożliwienia wypływu tłoczonego materiału. Szpachlówki epoksydowe WEBAC Do przesklepiania rys i przyklejania iniektorów przyklejanych Utwardzanie (gruboêç warstwy 3-5 mm) Czas przerabiania zestawu WEBAC 4510 ok. 18 godz ok. 25 min Szybkowiążąca szpachlówka do przyklejania iniektorów WEBAC 4520 ok. 24 godz ok. 35 min Elastyczna WEBAC 4525 ok. 12 godz ok. 30 min (20 C) Mokre podłoża / do przerabiania pod wodą 9

Naprawa rys i sp kaƒ D C C D-D Sposób mocowania iniektorów D Kierunek iniekcji Zamkni cie rysy C-C t- promieƒ rozchodzenia si materia u iniekcyjnego r- odleg oêç mi dzy iniektorami Iniekcja zatrzymująca wyciek wody pod ciśnieniem za pomocą spienialnej żywicy poliuretanowej WEBAC Iniekcja (cd.) Po àczenia elastyczne rys ywicami poliuretanowymi metodà iniekcji (PU-I) Do elastycznego łączenia rys stosuje się zazwyczaj iniekcyjne żywice poliuretanowe WEBAC (WEBAC 1401, WEBAC 1403, WEBAC 1405, WEBAC 1420 oraz WEBAC 1440).Przy rysach przewodzących wodę pod ciśnieniem powinno się rozstrzygnąć na obiekcie, czy wcześniej nie należy zastosować spienialnych, poliuretanowych żywic iniekcyjnych (WEBAC 150, WEBAC 151 lub WEBAC 157). Iniekcję (o ile brak innych zaleceń) przeprowadza się przez iniektory wkręcane bez potrzeby przesklepiania rysy po to, aby mieć kontrolę wypełnienia. Najpierw wykonuje się odwierty przemiennie w stosunku do rysy. Odległość między odwiertami zależna jest od szerokości rysy, grubości elementu budowlanego oraz od związanego z temperaturą czasu przerabiania, jak również od lepkości materiału (orientacyjnie: grubość ściany dzieli się na 2). Następnie napina się iniektory. Sposób mocowania iniektorów ilustruje rysunek. W przypadku rys nieprzewodzących wodę najczęściej przepłukuje się je wodą. Dzięki tej operacji wilgociowo reaktywne żywice poliuretanowe wytwarzają wymaganą strukturę pęcherzykową, potrzebną do osiągnięcia optymalnej elastyczności. Przy rysach przewodzących wodę tłoczenie spienialnej żywicy poliuretanowej należy ograniczyć do tych odcinków, gdzie ma być ograniczony wypływ wody, aby następnie tłocząc żywicę poliuretanową optymalnie wypełnić rysę. Iniekcję spienialnej żywicy poliuretanowej przeprowadza się etapami, aby lepiej ocenić, czy kontynuować, czy przerwać iniekcję. Zdjęcie przedstawia obiekt po zastosowaniu spienialnej żywicy PU WEBAC. Z reguły iniekcję żywicy niespienialnej dokonuje się przez dodatkowo zamontowane iniektory. Iniekcję można przeprowadzać przez te same iniektory pod warunkiem, że nie zostały zatkane przy wcześniejszej iniekcji. Należy się jednak upewnić, że przez te iniektory będzie podana taka ilość żywicy poliuretanowej, która zapewni trwałe uszczelnienie rysy. Składniki A (żywica) oraz B (utwardzacz) żywicy PU wlewa się do oddzielnego naczynia i miesza wolnoobrotowym mieszadłem do uzyskania jednolitej konsystencji. Iniekcję z reguły przeprowadza się pompą jednokomponentową. Ciśnienie iniekcyjne dostosowane jest do właściwości materiału. Iniekcję rozpoczynamy od iniektorów położonych najniżej ku górze. Tłoczenie kontynuuje się do momentu, aż materiał pojawi się w sąsiednich iniektorach lub w ich sąsiedztwie. Iniekcję żywicami poliuretanowymi przeprowadza się w temperaturze powyżej +5 C. Po zakończeniu prac iniekcyjnych i zżelowaniu materiału iniektory usuwa się, a otwory zamyka szybkoschnącym materiałem mineralnym. 10

Po àczenia rys ywicà epoksydowà przenoszàcà napr enia metodà iniekcji (EP-I) Do połączeń przenoszących naprężenia stosuje się żywice epoksydowe (WEBAC 4110, WEBAC 4120, a w przypadku rys wilgotnych lub zaolejonych WEBAC 4170). Najpierw wykonuje się odwierty przemiennie w stosunku do rysy. Odległość między odwiertami zależna jest od szerokości rysy, grubości elementu budowlanego oraz od związanego z temperaturą czasu przerabiania, jak również od lepkości materiału (orientacyjnie: grubość ściany dzieli się na 2). Następnie napina się iniektory, najpierw bez kalamitek. Kalamitki nakłada się sukcesywnie w trakcie przeprowadzania iniekcji po to, aby kontrolować wyciek materiału z sąsiednich iniektorów. Jeśli na danym obiekcie istnieją przeciwwskazania do wykonywania odwiertów (np. zbrojenie nośne, budowla zabytkowa), wówczas należy zastosować iniektory przyklejane. Iniektory przyklejane klei się na powierzchni rysy szpachlówką epoksydową (WEBAC 4520 lub WEBAC 4525). Aby utrzymać drożność iniektora przyklejanego, należy przed przyklejeniem iniektora wbić w rysę stalowy gwóźdź (sztyft blokujący), na który nasadza się iniektor. Po zżelowaniu szpachlówki sztyft blokujący należy usunąć. Rysy przesklepia się o ile nie ma innych wskazań równomierną warstwą na szerokości przynajmniej 10 cm i minimalnej grubości 3 mm szpachlówką WEBAC (WEBAC 4520, przy wilgotnych WEBAC 4525). Punktów szczytowych rysy nie przesklepia się, aby umożliwić odpowietrzenie. Oba składniki A (żywica) i B (utwardzacz) wlewa się do oddzielnego naczynia, następnie miesza urządzeniem wolnoobrotowym, aż do uzyskania homogenicznej masy. Iniekcję przeprowadza się pompą 1-komponentową. Ciśnienie iniekcyjne dostosowuje się do specyfiki materiału i wskazówek wykonawczych. W celu pełnego wypełnienia rysy iniekcję wykonuje się od dołu ku górze tak długo, aż zaobserwujemy wyciek materiału z sąsiednich iniektorów. Z reguły iniekcję żywicami epoksydowymi przeprowadza się w temperaturze od +8 C. Po zakończeniu prac iniekcyjnych i zżelowaniu materiału iniektory oraz przesklepienie należy usunąć (jeśli jest taka potrzeba), a powierzchnię reprofilować. Trzpień stabilizujący WEBAC 4525 Sposób mocowania iniektora przyklejanego Przekrój B-B Kierunek iniekcji ok. 50 mm Przykład rozmieszczania iniektorów przyklejanych ok. 3 mm WEBAC 4525 Rzut A-A t - promieƒ działania iniektu r- odleg oêç mi dzy iniektorami 11

Naprawa rys i sp kaƒ Przykład iniekcji scalającej (połączenie przenoszące naprężenia) za pomocą żywicy epoksydowej WEBAC G bokoêç wype nienia Iniekcja (cd.) Wype nianie rys ywicami epoksydowymi metodà nasàczania (EP-N) Do wypełniania rys poprzez zalewanie stosuje się nominalnie iniekcyjne żywice epoksydowe WEBAC 4110, WEBAC 4120 (dla obciążeń dynamicznych), a w przypadku zawilgoconych lub zaolejonych rys WEBAC 4170. Nasączanie można wykonywać tylko na powierzchniach poziomych. Rysy należy wypełnić na głębokość przynajmniej 5 mm lub do 15-krotnej szerokości rysy (najwęższa rozwartość jest wielkością miarodajną). Rysy i obszary rys przed zalewaniem oczyszcza się za pomocą profesjonalnego sprzętu (np. odkurzacz przemysłowy). Dla uzyskania oczekiwanego poziomu wypełnienia rysy w czasie, na który wpływ ma temperatura obiektu, należy zadbać o odpowiednie dozowanie materiału. W tym celu rysa może być poszerzona szlifierką wzdłuż jej biegu. Rysy zalewane są żywicami epoksydowymi do momentu pełnego wysycenia. Należy zwracać uwagę na dobre odpowietrzenie. Na zakończenie powierzchnię wokół rysy można odpowiednim materiałem wykończyć (np. poprzez posypanie piaskiem kwarcowym lub cementem). Odpowietrzenie Gł bokoêç wypełnienia: 5 mm lub 15-krotna szerokoêç rysy Rysa mo e zostaç rozszerzona poprzez naci cie równoleg e do przebiegu rysy Przykład nasączania rysy za pomocą pędzla i poprzez zalewanie Rysa po wypełnieniu metodą nasączania WEBAC 12

Uwaga Prosimy przestrzegać ogólnie znanych i stosowanych zasad oraz danych i uwag zawartych w Kartach Informacji Technicznej poszczególnych produktów WEBAC. Chętnie pomożemy przy rozwiązywaniu konkretnych problemów. Prosimy o kontakt. 13

Obszary zastosowaƒ Êrodków WEBAC Naprawa rys i sp kaƒ Uszczelnianie i zamykanie rys pracujàcych i po àczeƒ przenoszàcych napr enia Uszczelnianie budowli Przepony poziome przed podciàganiem kapilarnym Iniekcje kurtynowe Uszczelnianie powierzchniowe budowli przykrytych gruntem (uszczelnienia kurtynowe pow okà zewn trznà) Uszczelnianie przerw roboczych i dylatacji Uszczelnianie przerw roboczych i dylatacji w budownictwie z betonu Uszczelnianie w budownictwie ziemnym Uszczelnianie sp kaƒ i szczelin w budownictwie ziemnym Naprawa kana ów i tuneli Uszczelnianie spoin i rys w kana ach i tunelach Uszczelnianie powierzchniowe Uszczelnianie zewn trzne budowli od strony gruntu Zabezpieczenia powierzchniowe Zabezpieczenia pow okowe posadzek i powierzchni przemys owych Stabilizacja gruntów Wype nianie, wzmacnianie i stabilizacja gruntów i budowli Nasza Formu a - Wasze Rozwiàzanie WEBAC Sp. z o.o. 03-994 Warszawa ul. Wa Miedzeszyƒski 646 tel./ fax 22 672 04 76 tel./ fax 22 616 04 76 webac@webac.pl www.webac.pl