INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE SPRZEDAWCA kod 522301 ZAKRES TEMATYCZNY INFORMACJI: 1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY 2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH 3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW I ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY 4. PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW 5. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE 6. INFORMACJE DODATKOWE 7. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku
1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY Sprzedawca (kod 522301) to jeden z 2443 zawodów i specjalności ujętych w obowiązującej od 01 stycznia 2015r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. z 2014r. poz. 1145 z późn. zm.). W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej od 01 lipca 2010r. do 31 grudnia 2014r. zawód miał tę samą nazwę i kod (522301). Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie sprzedawca powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: przyjmowania dostaw oraz przygotowywania towarów do sprzedaży, wykonywania prac związanych z obsługą klientów oraz realizacją transakcji kupna i sprzedaży 1. WYODRĘBNIENIE KWALIFIKACJI W ZAWODZIE W zawodzie sprzedawca wyodrębniono jedną kwalifikację: K1Prowadzenie sprzedaży 2. Profil kompetencyjny 3 dla grupy Sprzedawcy i pokrewni - kod 52 Sprzedawcy i pokrewni oferują i prezentują towary w hurtowniach i sklepach detalicznych, na stoiskach i targach, w sprzedaży telefonicznej lub bezpośredniej; prowadzą ewidencję i przyjmują płatności za zakupione towary i usługi; prowadzą małe sklepy. 4 Kompetencje to cechy osoby, które przejawiają się w działaniach prowadzących do wykonywania zadań zawodowych na wymaganym poziomie oraz w zachowaniach przekładających się na konkretne efekty, dzięki czemu są obserwowalne, podlegają rozwojowi poprzez szkolenia oraz nabyte doświadczenia w realizacji określonych zadań. Dla grupy Sprzedawcy i pokrewni określono cztery kluczowe kompetencje: 1) Orientacja na klienta i autoprezentacja profesjonalne postępowanie w bezpośrednim kontakcie z klientem poprzez budowanie własnego pozytywnego wizerunku, trafne definiowanie potrzeb, udzielanie niezbędnego wsparcia oraz radzenie sobie z obiekcjami i zastrzeżeniami zgłaszanymi przez klienta. 1 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 marca 2017r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. 2017, poz. 860) 2 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 marca 2017r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. 2017, poz. 622 z późn. zm.) 3 NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych Warszawa, 2014 4 Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Tworzenie i stosowanie. Warszawa, 2014 2
Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w okresie ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej w okresie ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu 2) Elastyczność dostosowywanie działania do zmieniających się okoliczności. Nadawanie konstruktywnych znaczeń różnorodnym sytuacjom zawodowym, pomimo niejednoznaczności napływających informacji oraz efektywne działanie, nawet w sytuacji nieprzewidzianych trudności. Łączenie informacji z różnych źródeł, dostrzeganie połączeń między danymi z dziedzin niezbędnych do dobrej pracy. Umiejętność znalezienia związków pomiędzy uprzednio niepowiązanymi pojęciami oraz tworzenie ogólnych planów działania pomimo braku kompletnych informacji. 3) Negocjowanie skuteczność w osiąganiu celów negocjacyjnych przy zachowaniu dobrych relacji. 4)Sumienność w dążeniu do rezultatów wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie i z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymywanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. 2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE SPRZEDAWCA W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2013-2017 5 2017 11804 9719 700 172 4491 105 2016 13713 10942 855 247 4804 97 2015 14724 11625 844 370 5356 82 2014 14485 12511 746 194 4553 103 2013 15509 14640 1362 698 3646 58 Od 2015 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (obecnie Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) zmieniło metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Według nowej metodologii zamiast wskaźnika intensywności nadwyżki/deficytu zawodów dokonuje się wyboru zawodów deficytowych i nadwyżkowych 5 Informacja przygotowana na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS-01 Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności dane za 2017r. Raporty z lat ubiegłych znajdują się na stronie WUP Toruń https://wup.torun.pl/urzad/publikacje/publikacje-dotyczace-rynku-pracy/ oraz https://podlupa.wup.torun.pl/biblioteka/raporty-wyniki/ 3
na podstawie trzech wskaźników: wskaźnika dostępności ofert pracy, wskaźnika długotrwałego bezrobocia oraz wskaźnika płynności bezrobotnych 6. Wprowadzona zmiana spowodowała, że sytuacja znacznej części zawodów pozostaje nieokreślona nie przynależy do żadnej z grup. W latach 2015-2017 w województwie kujawsko-pomorskim grupa elementarna Sprzedawcy sklepowi w której ujęto zawód sprzedawca, nie miała określonego statusu na rynku pracy 7. Większa liczba nowych rejestracji bezrobotnych niż zgłoszonych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że w latach 2012-2014 zawód sprzedawca został sklasyfikowany jako zawód nadwyżkowy, tzn. taki, na który na rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie 8 LICZBA BEZROBOTNYCH ZAREJESTROWANYCH W OKRESIE PRZYPADAJĄCYCH NA JEDNĄ OFERTĘ PRACY W ZAWODZIE SPRZEDAWCA W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2013-2017 2017 2016 2015 2,6 2,8 2,7 2014 3,2 2013 4,2 0 1 2 3 4 5 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS-01. 6 Wskaźnik dostępności ofert pracy: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów, w badanym okresie. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia: iloraz liczby długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu. Wskaźnik płynności bezrobotnych: iloraz odpływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i napływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie. 7 Informacja o deficycie i nadwyżce dla wybranego województwa http://mz.praca.gov.pl 8 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonywano na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. 4
BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE SPRZEDAWCA W 2017R. WEDŁUG POWIATÓW Powiat Bezrobotni nowozarejestrowani w 2017r. SPRZEDAWCA Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone w 2017r. Bezrobotni wg stanu w dniu 31.12.2017r. Województwo kujawsko-pomorskie 11804 4491 9719 Bydgoszcz grodzki 1145 451 777 Bydgoszcz ziemski 479 170 302 Grudziądz grodzki 758 176 465 Grudziądz ziemski 318 41 252 Toruń grodzki 734 280 492 Toruń ziemski 600 219 498 Włocławek grodzki 642 185 651 Włocławek ziemski 500 152 563 Aleksandrów Kujawski 352 124 271 Brodnica 442 235 345 Chełmno 290 115 279 Golub - Dobrzyń 296 131 271 Inowrocław 991 363 868 Lipno 415 232 387 Mogilno 302 197 268 Nakło nad Notecią 667 293 546 Radziejów 305 175 300 Rypin 388 196 327 Sępólno Krajeńskie 378 153 317 Świecie 585 268 409 Tuchola 347 91 328 Wąbrzeźno 246 91 251 Żnin 624 153 552 Źródło: Załącznik 3 do Sprawozdania MRPiPS-01 o rynku pracy. 5
3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW I ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY Z badania Zapotrzebowanie na zawody oraz diagnoza potrzeb w zakresie kształcenia ustawicznego wśród pracodawców województwa kujawsko-pomorskiego zrealizowanego w 2016 roku wynika, iż zawód sprzedawca należy do tych zawodów, w których pracodawcy najczęściej zgłaszali trudności rekrutacyjne. 9 Do końca 2018 roku planowane jest zatrudnienie 1754 osób. Raport z badania ofert pracy publikowanych w Internecie w województwie kujawsko-pomorskim w 2015 roku zawiera 498 ofert pracy dla osób z zawodem sprzedawca 10. W Raporcie końcowym z badania internetowych ofert pracy dla województwa kujawsko-pomorskiego za okresy od września do listopada 2014 roku oraz od lutego do kwietnia 2015 roku zawód sprzedawca znajduje się na drugim miejscu z ilością 247 ofert 11. W badaniu ankietowym pracodawców kluczowych branż województwa kujawskopomorskiego w 2014 roku nie występują informacje na temat zawodu sprzedawca 12. W województwie kujawsko pomorskim do końca 2013 roku zadeklarowali chęć zatrudnienia 72 osób na stanowisku sprzedawca. pracodawcy 4. PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW Barometr zawodów to badanie, które przewiduje zapotrzebowanie na pracowników na kolejny rok. Prognoza ta opiera się na opinii ekspertów (pracowników urzędów pracy oraz agencji zatrudnienia) analizujących sytuację w poszczególnych zawodach. Ocenie podlegają zawody najczęściej występujące na rynku pracy. Głównym efektem badania są informacje o grupach zawodów, dla których prognozuje się, iż będą charakteryzować się deficytem, równowagą lub nadwyżką osób poszukujących pracy. 9 Szczegółowy opis metodologii i wyników badania zawiera raport dostępny w publikacji Zapotrzebowanie na zawody i kwalifikacje w opinii pracodawców województwa kujawsko-pomorskiego. Potrzeby szkoleniowe pracodawców. http://wup.torun.pl/urzad/publikacje/publikacje-dotyczace-rynku-pracy/. 10 Badanie zostało przeprowadzone zgodnie z założeniami Nowej metodologii prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy. Celem badania internetowych ofert pracy jest uzupełnienie informacji pochodzących z powiatowych urzędów pracy na temat zapotrzebowania na zawody na regionalnym rynku pracy. Materiał badawczy stanowiły ogłoszenia o pracy z kwietnia i października 2015r. dostępne w portalu Zielona Linia (tj. ogłoszenia skupione z następujących portali internetowych: praca.pl, gazeta praca.pl, pracuj.pl, praca.gratka.pl), które zostały zweryfikowane przez pracowników WUP w Toruniu, a następnie uogólnione dla całego 2015 roku. Raport z badania znajduje się na stronie http://wup.torun.pl/wp-content/uploads/2016/04/da_20160425_oferty-internetowe-2015-r.pdf 11 Analiza ilościowa i jakościowa treści 10406 internetowych ofert pracy o zasięgu regionalnym. Badanie przeprowadzono w 2 okresach, tj. IX-XI 2014r. oraz II-IV 2015r. Analiza obejmowała wybrane portale ogólnopolskie: Pracuj.pl, Praca.Gratka.pl, GazetaPraca.pl, Regiopraca.pl. Raport z badania znajduje się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ 12 Raport z badania ankietowego 445 pracodawców 6 kluczowych branż woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonego w 2014r. w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą II znajduje się na stronie 6
W prognozie na 2018 rok poszczególne zawody z uwagi na podobieństwo wykonywanych zadań zostały ujęte w 167 grup. Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci ) należą do barometrowej grupy Sprzedawcy i kasjerzy. W 2018 roku, wg prognozy zapotrzebowania na pracowników w województwie kujawsko-pomorskim, Sprzedawcy i kasjerzy będą grupą zrównoważoną, to znaczy taką, w której popyt pracodawców będzie zbliżony do podaży pracowników o odpowiednich kwalifikacjach. PROGNOZA NA 2018, WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE ZMIANA ZAPOTRZEBOWANIA NA PRACOWNIKÓW SPRZEDAWCY I KASJERZY 7
PROGNOZA NA 2018, WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE RELACJA MIĘDZY DOSTĘPNĄ SIŁĄ ROBOCZĄ A ZAPOTRZEBOWANIEM NA PRACOWNIKÓW SPRZEDAWCY I KASJERZY Źródło: http://barometrzawodow.pl/ 5. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE Od roku szkolnego 2017/2018 kształcenie w zawodzie sprzedawca jest realizowane w 3-letniej branżowej szkole pierwszego stopnia. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie sprzedawca (po potwierdzeniu kwalifikacji AU.20 Prowadzenie sprzedaży) może uzyskać dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie technik handlowiec (po potwierdzeniu kwalifikacji AU.25 Prowadzenie działalności handlowej) lub w zawodzie technik księgarstwa (po potwierdzeniu kwalifikacjiau.24 Prowadzenie działalności informacyjno-bibliograficznej oraz uzyskaniu wykształcenia średniego lub średniego branżowego). Od dnia 1stycznia 2020r. 13. przewidziano możliwość kształcenia na kwalifikacyjnych kursach zawodowych w zakresie kwalifikacji AU.20 Prowadzenie sprzedaży Źródło: https://www.cke.edu.pl/egzamin-zawodowy/egzamin-zawodowy-formula-2017/informatory/ 13 Do tego czasu kształcenie na kursach kwalifikacyjnych realizowane jest według podstawy programowej z 2012r. https://www.cke.edu.pl/egzamin-zawodowy/egzamin-w-nowej-formule/informatory/ 8
Wg danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej udostępnionych przez Centrum Informatyczne Edukacji w województwie kujawsko-pomorskim zawód sprzedawca można zdobyć w 64 szkołach (stan na 30.09.2017r.) Nazwa Ulica Nr Kod pocztowy Miejscowość Branżowa Szkoła I Stopnia Szkolna 8 86-160 Warlubie Branżowa Szkoła Specjalna I Stopnia Dworcowa 20/22 86-200 Chełmno Branżowa Szkoła I Stopnia START we Włocławku Plac Wolności 1 87-800 Włocławek Prywatna Branżowa Szkoła I stopnia 'Przyszłość' w Bydgoszczy Wojska Polskiego 46A 85-825 Bydgoszcz Branżowa Szkoła I Stopnia Rzemiosła i Przedsiębiorczości Plac Niepodległości 5 86-300 Grudziądz Społeczna Branżowa Szkoła I Stopnia w Piotrkowie Kujawskim Włocławska 39 88-230 Piotrków Kujawski Społeczna Branżowa Szkoła I Stopnia Sikorskiego 12 87-850 Choceń Akademia Szkolnictwa AS - Branżowa Szkoła I Stopnia Laubitza 9 88-100 Inowrocław Branżowa Szkoła I Stopnia Rzemiosła i Przedsiębiorczości w Bydgoszczy Kijowska 7 85-703 Bydgoszcz Branżowa Szkoła I Stopnia Rzemiosła i Przedsiębiorczości przy Zakładzie Doskonalenia Zawodowego w Toruniu Żółkiewskiego 37/41 87-100 Toruń Branżowa Szkoła I stopnia START w Bydgoszczy Fordońska 74 85-719 Bydgoszcz Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Szkolna 9 89-530 Śliwice Branżowa Szkoła I Stopnia Powstańców Wielkopolskich 5 88-140 Gniewkowo Branżowa Szkoła I Stopnia START w Toruniu Młodzieżowa 31A 87-100 Toruń Branżowa Szkoła I Stopnia 11A 89-100 Nakło nad Notecią Branżowa Szkoła I Stopnia Nr 1 Sobieskiego 16 86-010 Koronowo Branżowa Szkoła I Stopnia 8 86-022 Dobrcz Branżowa Szkoła I Stopnia Nowodworskiego 9-13 89-500 Tuchola Branżowa szkoła I Stopnia Kujawska 20 88-153 Kruszwica Specjalna Szkoła Branżowa I Stopnia Nr 2 Paderewskiego 5a 86-105 Świecie Branżowa szkoła I Stopnia Poznańska 10 89-210 Łabiszyn Branżowa Szkoła I Stopnia Myśliwska 1 86-170 Nowe Branżowa Szkoła Specjalna I Stopnia w Karnowie 56 89-100 Nakło nad Notecią Branżowa Szkoła I Stopnia Dworcowa 9 88-300 Mogilno Branżowa szkoła I Stopnia 86-100 Świecie Branżowa Szkoła I Stopnia 29 Listopada 7 86-050 Solec Kujawski Branżowa szkoła I Stopnia Kościuszki 58 88-200 Radziejów Branżowa Szkoła I Stopnia Nowomiejska 5 87-865 Izbica Kujawska Branżowa Szkoła I Stopnia w Żninie Browarowa 14 88-400 Żnin Branżowa szkoła I Stopnia Szkolna 14 86-200 Chełmno Szkoła Branżowa I Stopnia nr 8 w Zespole Szkół nr 3 Nowomiejska 21 87-800 Włocławek Branżowa szkoła I Stopnia Pocztowa 14 b 89-410 Więcbork Branżowa Szkoła I Stopnia 9 89-110 Sadki Branżowa szkoła I Stopnia nr 2 Sikorskiego 2 87-700 Aleksandrów Kujawski Branżowa Szkoła I Stopnia Kilińskiego 31 87-400 Golub-Dobrzyń 9
Branżowa Szkoła I Stopnia Nr 9 w Zespole Szkół WSO 'Cogito' Kruszyńska 1B 87-800 Włocławek Rzemieślnicza Szkoła Branżowa I Stopnia Poznańska 18 88-100 Inowrocław Branżowa szkoła I Stopnia Odrodzenia Polski 3 86-320 Łasin Branżowa Szkoła I Stopnia Emila Jurczyka 3 89-240 Kcynia Branżowa szkoła I Stopnia Brzeska 51 87-890 Lubraniec Branżowa szkoła I Stopnia Radłowska 10 88-192 Piechcin Niepubliczna Branżowa Szkoła I Stopnia im. Jana Szatowskiego w Janowcu Wlkp. 3 Maja 30 88-430 Janowiec Wielkopolski Branżowa Szkoła I Stopnia Gimnazjalna 7 88-320 Strzelno Branżowa Szkoła I Stopnia Świecka 89a 89-500 Tuchola Branżowa Szkoła I Stopnia 128 87-162 Lubicz Branżowa Szkoła I Stopnia Jana Kochanowskiego 1 89-200 Szubin Branżowa Szkoła I Stopnia Nowomiejska 25 87-800 Włocławek Branżowa Szkoła I Stopnia Blok Batorego 37/41 87-100 Toruń Niepubliczna Branżowa szkoła I Stopnia Żnińska 6 88-410 Gąsawa Branżowa Szkoła I Stopnia Okrzei 3 87-600 Lipno Szkoła Branżowa I Stopnia w Wąbrzeźnie Żeromskiego 6 87-200 Wąbrzeźno Branżowa Szkoła I Stopnia nr 5 Toruńska 44 85-023 Bydgoszcz Branżowa Szkoła I Stopnia Solankowa 21 88-100 Inowrocław Branżowa szkoła I Stopnia Dworcowa 11 87-500 Rypin Branżowa Szkoła I Stopnia Nr 1 w Chełmży Hallera 23 87-140 Chełmża Branżowa Szkoła I Stopnia Nr 4 z Klasami Zasadniczej Szkoły Zawodowej Curie-Skłodowskiej 22/24 86-300 Grudziądz Branżowa Szkoła I Stopnia Sienkiewicza 33 88-100 Inowrocław Branżowa Szkoła I Stopnia Dworcowa 53 86-010 Koronowo Branżowa Szkoła I Stopnia Przemysłowa 15 89-400 Sępólno Krajeńskie Branżowa Szkoła I Stopnia w Brodnicy Mazurska 28 87-300 Brodnica Branżowa Szkoła I Stopnia w Unisławiu Lipowa 31 86-260 Unisław Branżowa Szkoła I Stopnia Nowy Rynek 5 87-330 Branżowa Szkoła I Stopnia Świętego Mikołaja 6 87-410 Jabłonowo Pomorskie Kowalewo Pomorskie Branżowa Szkoła I Stopnia Kaliska 9/11 87-860 Chodecz Branżowa Szkoła I Stopnia Zespołu Szkół Nr 5 im. ks. Jana Twardowskiego w Rypinie Młyńska 12 87-500 Rypin 10
LICZBA ABSOLWENTÓW ORAZ UCZNIÓW KONTYNUUJĄCYCH NAUKĘ W ZAWODZIE SPRZEDAWCA W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2013-2017 WG STANU NA 30 WRZEŚNIA DANEGO ROKU 2000 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 1907 1614 1493 1384 1326 881 531 446 413 3 2013 2014 2015 2016 2017 uczniowie absolwenci Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z raportów Wydziału Badań i Analiz WUP w Toruniu pozyskanych z Systemu Informacji Oświatowej Ministerstwa Edukacji Narodowej. Kwalifikacyjny kurs zawodowy to kurs prowadzony według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej kwalifikacji. Ukończenie tego kursu umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w zakresie danej kwalifikacji. Osoba, która zda egzamin otrzymuje świadectwo. Osoba, która posiada poziom wykształcenia wymagany dla danego zawodu oraz zda egzaminy z zakresu wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, czyli posiada świadectwa potwierdzające uzyskanie kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie otrzymuje dyplom. Kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą prowadzić: szkoły realizujące kształcenie zawodowe (publiczne i niepubliczne); placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego; instytucje rynku pracy prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową; podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej 14. W 2016 roku zorganizowano 310 szkoleń w obszarze Sprzedaż, marketing, publicrelations, handel nieruchomościami. W tym obszarze mieściły się szkolenia dla sprzedawcymagazyniera. W 2015 roku zorganizowano szkolenia dla 266 osób w grupie Sprzedaż, marketing, public relations, handel nieruchomościami. Do tej grupy zakwalifikowano szkolenia - Sprzedawca- magazynier. 14 https://men.gov.pl/pl/ksztalcenie-zawodowe/ksztalcenie-doroslych 11
W 2014 roku powiatowe urzędy pracy zorganizowały sprzedawca -kasjer dla 115 osób. szkolenia w zawodzie W 2013 roku powiatowe urzędy pracy przeszkoliły w zawodzie sprzedawca z obsługą kas fiskalnych 156 osób, natomiast instytucje szkoleniowe w województwie kujawsko-pomorskim zorganizowały 33 szkolenia w obszarze: handel i marketing-obsługa kas fiskalnych, sprzedawca z obsługą kas fiskalnych, przedstawiciel handlowy dla 387 osób 15. Informacje o szkoleniach dostępne są w Rejestrze Instytucji Szkoleniowych: http://stor.praca.gov.pl/portal/#/ris/wyszukiwarkaszkolen 6. INFORMACJE DODATKOWE ADRESY INTERNETOWE www.sprzedawcy.pl/ sprzedaz.konsumencka.edu.pl/sprzedawca.html podstawa programowa dla zawodu sprzedawca Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 marca 2017 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. 2017 poz. 860) LITERATURA 1.,,Profesjonalny sprzedawca - jak budować trwałe więzi z klientami George Schenk 2. Podstawy marketingu redakcja naukowa Lidia Białoń, WSM SIG Warszawa 2001 3. Podstawy marketingu pod redakcją Jana Pindakiewicza, SGH Warszawa 1997 4. Marketing w pytaniach i odpowiedziach - Tadeusz Sztucki, A.W. PLACET, Warszawa 2001 5. Patent sprzedawcy Magdalena i Grzegorz Wysko Opracowała: Iwona Lisiecka Doradca zawodowy WUP w Toruniu - Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Akceptowała: Bogusława Szewczyk-Modrzejewska Kierownik Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Aktualizacja: czerwiec 2018r. 15 Raporty z badań rynku szkoleniowego znajdują się na stronie http://wup.torun.pl/ w zakładce Publikacje 12
7. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ DOSTĘP DO RYNKÓW PRACY KRAJÓW EUROPEJSKIEGO OBSZARU GOSPODARCZEGO (EOG) W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. INFORMACJA DLA OSÓB POSZUKUJĄCYCH PRACY W ZAWODZIE SPRZEDAWCA W KRAJACH EOG Osoba chcąca podjąć pracę jako sprzedawca w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód sprzedawca jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage Obecnie w żadnym z krajów EOG zawód sprzedawca nie jest zawodem regulowanym. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm Zapotrzebowanie na osoby z zawodem sprzedawca wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej http://eures.europa.eu Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z zawodami sprzedawca i demonstratorzy oraz sprzedawca i pracownicy stoisk zgłoszonych zostało łącznie: 25705 ofert pracy w 25 krajach EOG. Najwięcej ofert pracy w ww. zawodach znajduje się w: Niemczech (10197 ofert), Wielkiej Brytanii (5206 ofert), Austrii (2854 oferty) i Francji (1665 ofert) - dane wg stanu na dzień 21.10.2013 r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie sprzedawca w krajach EOG powinny dysponować udokumentowanym doświadczeniem w sprzedaży i obsłudze klienta, posiadać znajomość przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy potwierdzoną certyfikatem (lub odpowiednią kartą) wydanym przez państwo przyjmujące, ponadto niekiedy pracodawcy np. niemieccy oczekują również zaświadczenia o stanie zdrowia osoby ubiegającej się o pracę. Należy pamiętać, że najczęściej pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym zamierzają podjąć pracę oraz posiadania własnego samochodu. Przykładowe stawki płacy w zawodzie sprzedawca w wybranych krajach: Wielka Brytania: 6-16 funtów/godz. brutto, bądź często informacja o płacy podawana jest w zestawieniu rocznym: 13120 45000 funtów rocznie brutto, Niemcy: od 10 euro/godz. brutto, Austria: 1320 1900 euro miesięcznie brutto. Wydział Pośrednictwa Pracy 13
WUP TORUŃ 14