ROCZNIK 2017 RAPORT SKRÓCONY I TURA Rok po studiach II TURA 3 lata po studiach III TURA 5 lat po studiach Łódź, 2018
Spis treści WSTĘP... 4 Cel badania... 5 Próba badawcza i techniki zdobywania danych... 5 Płeć... 7 Miejsce zamieszkania... 8 Reprezentatywność próby badawczej... 10 Wiek... 11 UKOŃCZONE STUDIA... 13 Ukończony Wydział Uniwersytetu Łódzkiego... 13 Tryb i rodzaj studiów... 14 Rok obrony pracy dyplomowej... 14 Drugi kierunek studiów... 14 AKTYWNOŚCI PODEJMOWANE PODCZAS STUDIÓW... 17 Dodatkowe aktywności studentów... 17 Praca zarobkowa studentów... 18 Firmy zatrudniające studentów... 18 Forma zatrudnienia studentów... 20 AKTUALNE ZATRUDNIENIE ABSOLWENTÓW... 21 Status zatrudnienia absolwentów... 21 Liczba miejsc pracy absolwentów... 27 Forma zatrudnienia absolwentów... 27 Stanowiska pracy absolwentów według branż... 29 Przedział zarobków brutto absolwentów... 30 Stopień dopasowania wykształcenia do wykonywanej pracy... 32 Czas znalezienia pracy... 33 Sposób znalezienia pracy... 34 Wykorzystywanie w pracy wiedzy i kwalifikacji zdobytych na studiach... 34 Ukończone studia a łatwość znalezienia pracy... 35 SYTUACJA NIEPRACUJĄCYCH ABSOLWENTÓW... 37 Prace podejmowane od zakończenia studiów... 37 Rejestracja niepracujących absolwentów w Urzędzie Pracy... 37 Poszukiwanie pracy... 38 Czas poszukiwania pracy... 38 Absolwenci niezatrudnieni w chwili badania... 39 Absolwenci niezatrudnieni od ukończenia studiów... 40 PLANY ZAWODOWE I EDUKACYJNE... 42 2
Plany zawodowe absolwentów... 42 Dodatkowe kształcenie się absolwentów... 43 Miejsce i forma dodatkowego kształcenia się... 43 Profil dodatkowego kształcenia się... 44 OCENA STUDIÓW NA UNIWERSYTECIE ŁÓDZKIM... 45 Trafność wyboru uczelni i kierunku studiów... 45 Stopień zaspokojenia oczekiwań edukacyjnych absolwentów... 46 OCENA KLUCZOWYCH KOMPETENCJI ABSOLWENTÓW... 47 Wynik badania postaw, umiejętności i wiedzy absolwentów... 47 Wpływ studiów na postawy, umiejętności i wiedzę absolwentów... 50 WNIOSKI I REKOMENDACJE... 52 ANEKS TECHNIKI ANALITYCZNE... 53 Ocena reprezentatywności próby... 53 Poststratyfikacja... 54 SPIS WYKRESÓW... 55 SPIS TABEL... 56 3
WSTĘP Uniwersytet Łódzki za pośrednictwem zespołu Biura Karier od 2013 r. prowadzi cyklicznie monitorowanie karier zawodowych swoich absolwentów w celu dostosowania kierunków studiów i programów kształcenia do aktualnych potrzeb rynku pracy. Jest ono realizowane metodą panelową, która poprzez badanie tej samej grupy na przestrzeni kilku lat pozwala na uchwycenie dynamiki zmian w przebiegu losów osób kończących studia. Badanie odbywa się w trzech turach: 1. po roku, 2. po trzech latach, 3. i po pięciu latach od ukończenia studiów. Podstawę prawną Monitorowania karier zawodowych absolwentów Uniwersytetu Łódzkiego stanowiły następujące akty: zewnętrzne o wewnętrzne artykuł 352 ust. 14 i 15 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 1668, 2024.); o o o Zarządzenie Rektora UŁ nr 40 z 2002 r.; Zarządzenie Rektora UŁ nr 73 z 2012 r.; Zarządzenie Rektora UŁ nr 122 z 2013 r.; o Zarządzenie Rektora UŁ nr 133 z 2013 r. Za moment zakończenia edukacji uznaje się tutaj rok akademicki, w którym złożono ostatni egzamin przed obroną pracy dyplomowej. Zawarte w raporcie zestawienia pochodzą z badania absolwentów, którzy ukończyli studia na Uniwersytecie Łódzkim w roku akademickim 2016/2017. Jest to pierwsza tura badania panelowego tej grupy, tzn. badanie zostało przeprowadzone w rok od zakończenia studiów. 4
METODOLOGIA BADANIA Cel badania Głównym celem Monitorowania karier zawodowych absolwentów jest przedstawienie losów zawodowych i dalszego rozwoju osób kończących studia na Uniwersytecie Łódzkim. Tegoroczna edycja badania objęła absolwentów wszystkich dwunastu Wydziałów uczelni, filii i ośrodka zamiejscowego, wszystkich trybów (studia stacjonarne i niestacjonarne) oraz wszystkich rodzajów studiów (licencjackie, uzupełniające magisterskie i jednolite magisterskie), kończących studia w roku akademickim 2016/2017. W opracowaniu zawarto informacje dotyczące następujących zagadnień: 1. charakterystyki społeczno-demograficznej badanych, 2. rodzaju, trybu, wydziału i kierunku ukończonych studiów, 3. dodatkowej aktywności podejmowanej w trakcie zdobywania wyższego wykształcenia, 4. aktualnego zatrudnienia absolwentów, 5. sytuacji absolwentów niepracujących, 6. dalszych planów zawodowych i edukacyjnych absolwentów, 7. oceny studiów na Uniwersytecie Łódzkimi. Struktura raportu jest zgodna z kolejnością zaprezentowanych powyżej obszarów i odzwierciedla układ ankiety adresowanej do respondentów. Próba badawcza i techniki zdobywania danych Badaniem objęto całą populację absolwentów Uniwersytetu Łódzkiego kończących studia pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolite magisterskie w roku akademickim 2016/2017. Jako studenci ostatniego roku byli poproszeni o wyrażenie zgody na udział w badaniu na karcie obiegowej składanej w dziekanacie przed obroną pracy dyplomowej. W ten sposób uzyskano zgodę 3175 osób spośród 8948 1 (35,5%) absolwentów tego rocznika. W celu otrzymania materiałów zastosowano ankietę internetową CAWI (ang. Computer Assisted Web Interviewing), zaimplementowaną w serwisie Lime Survey. W dniu 4 czerwca do absolwentów, którzy wyrazili zgodę na udział w Monitorowaniu wysłano e-mail ze spersonalizowanym zaproszeniem do udziału w ankiecie zamieszczonej na stronie www. Zbieranie danych trwało do 23 lipca 2018 roku. W tym czasie wysłano zaproszenie oraz trzy przypomnienia podkreślające wagę badania i zachęcające do udziału w nim osoby, które jeszcze tego nie zrobiły. Ostatecznie uzyskano 1018 odpowiedzi, a zatem zwrotność (response rate) ukształtowała się na poziomie 32,1% 2. Spośród udzielonych odpowiedzi 47 było niekompletnych, włączono je do prezentowanych analiz o ile było to możliwe. Ogółem w badaniu wzięło udział około 11,4% populacji absolwentów rocznika 2016/2017. W tabeli 1. prezentujemy parametry realizacji badania uzyskiwane w pierwszych turach monitorowania karier zawodowych absolwentów. 1 Informacje o populacji absolwentów za sprawozdaniem GUS (stan na 30.11.2017 r.) 2 Biorąc pod uwagę wyłącznie odpowiedzi kompletne (971), zwrotność wynosi 30,6%. 5
Tabela 1. Parametry realizacji badania (I tury) w latach 2013-2018 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Response rate (próba/zgoda) 46,4% 37,6% 30,1% 39,5% 34,7% 32,1% Odpowiedzi (próba) 555 1545 1023 1491 1053 1018 Zgoda na udział w badaniu 1195 4109 3396 3775 3037 3175 Absolwenci (populacja) 9927 9884 9631 9118 7678 8948 Odsetek uzyskanych zgód (zgoda/populacja) 12,0% 41,6% 35,3% 41,4% 39,6% 35,5% Odsetek badanych absolwentów (próba/populacja) 5,6% 15,7% 10,6% 16,4% 13,7% 11,4% Zwracamy uwagę na to, że zwrotność ankiet była najwyższa w pierwszym roku realizacji badania wtedy też badano relatywnie najmniejszą część populacji absolwentów. W kolejnych latach response rate nie przekracza 40%. Wykres 1. Parametr response rate badania (I tury) w latach 2013-2018 6
CHARAKTERYSTYKA BADANEJ GRUPY Płeć W badaniu wzięło udział kobiet i mężczyzn, co stanowi odpowiednio respondentów. Rozkład płci w badanej próbie jest zbliżony do rozkładu tej cechy w populacji absolwentów rocznika 2016/2017. Porównanie zgodności rozkładu wybranych charakterystyk w przebadanej próbie i całej populacji absolwentów zaprezentowano w podrozdziale Reprezentatywność próby badawczej. Łącznie odpowiedzi udzieliło około 11,4% wszystkich absolwentek. Było to 11,9% absolwentek I stopnia, prawie 10,8% II stopnia i ok. 14% absolwentek studiów jednolitych magisterskich (JSM). Tabela 2. Absolwenci według płci - kobiety Kobiety populacja Kobiety próba N 3 % z populacji N % z próby % z populacji I stopnia 2806 44,03 333 45,93 11,87 II stopnia 3334 52,31 359 49,52 10,77 JSM 4 233 3,66 33 4,55 14,16 Ogółem 6373 100,00 725 100,00 11,38 Odsetek przebadanych mężczyzn ogółem to około 10%. W przypadku absolwentów studiów I stopnia było to prawie 9,4%, dla II stopnia niemal 10,4%, a dla JSM ok. 3,5% populacji. Tabela 3. Absolwenci według płci - mężczyźni Mężczyźni populacja Mężczyźni próba N % z populacji N % z próby % z populacji I stopnia 1273 49,44 120 48,19 9,43 II stopnia 1215 47,18 126 50,60 10,37 JSM 87 3,38 3 1,20 3,45 Ogółem 2575 100,00 249 100,00 9,67 3 Liczba bezwzględna 4 Jednolite studia magisterskie 7
Miejsce zamieszkania Dokładnie 98,9% badanych mieszkało w Polsce. Wśród pozostałych respondentów dwie osoby wskazywały Stany Zjednoczone, reszta pojedynczych respondentów wskazała Francję, Hiszpanię, Bułgarię, Holandię, Niemcy czy Włochy jako kraj obecnego zamieszkania. Łącznie ok. połowa absolwentów w chwili badania mieszkała w mieście powyżej 500 000 mieszkańców. Odsetek ten był niższy wśród absolwentów studiów niestacjonarnych (około 38%). Ta grupa absolwentów zauważalnie częściej niż kończący studia stacjonarne deklarowała zamieszkanie na wsi. Tabela 4. Absolwenci według miejsca zamieszkania i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem wieś 137 17, 50 31,1% 187 19,4% 1% miasto do 10 tys. mieszkańców 32 4,0 8 5,0% 40 4,1% % miasto od 10 do 100 tys. 143 17, 33 20,5% 176 18,3% mieszkańców 8% miasto od 100 do 500 tys. 76 9,5 8 5,0% 84 8,7% mieszkańców % miasto powyżej 500 tys. 415 51, 62 38,5% 477 49,5% mieszkańców 7% Ogółem 803 100 % 161 100% 964 100% W podziale na rodzaj ukończonych studiów widoczne jest, że najwyższy odsetek zamieszkałych w miastach powyżej 500 000 mieszkańców wystąpił wśród, absolwentów studiów II (ponad 50%), nieco niższy wśród kończących studia I stopnia (ok. 49%), a najniższy (43%) wśród absolwentów JSM. Tabela 5. Absolwenci według miejsca zamieszkania i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM wieś 94 20,8% 88 18,4% 5 14,3% miasto do 10 tys. mieszkańców 20 4,4% 18 3,8% 2 5,7% miasto od 10 do 100 tys. mieszkańców 84 18,6% 88 18,4% 4 11,4% miasto od 100 do 500 tys. mieszkańców 33 7,3% 42 8,8% 9 25,7% miasto powyżej 500 tys. mieszkańców 220 48,8% 242 50,6% 15 42,9% Ogółem 451 100% 478 100% 35 100% Co do absolwentów zamieszkałych w Polsce, prawie 86% badanych mieszkało w województwie łódzkim. Drugim wyborem było województwo mazowieckie, jednak wskazywano je prawie 11 razy rzadziej. Trzecim relatywnie najczęściej wskazywanym 1,5% badanych było województwo wielkopolskie. 8
Wykres 2. Województwo zamieszkania absolwentów Uwaga: kartogram wykonano przy pomocy portalu www.yourfreetemplates.com 9
Reprezentatywność próby badawczej Reprezentatywność próby badawczej oceniono porównując rozkłady liczebności cech obserwowanych w próbie z rozkładami w populacji absolwentów. Wzięto pod uwagę trzy cechy: płeć absolwentów, rodzaj i tryb ukończonych studiów. Zastosowano test zgodności chi 2. W poniższych tabelach zaprezentowano rozkłady liczebności cech w populacji oraz w próbie (obserwowane), wyliczone (oczekiwane) i reszty, będące różnicą między obserwowanymi a oczekiwanymi. Rozkład płci w badanej grupie różni się w sposób statystycznie istotny od rozkładu tej cechy w całej populacji absolwentów. Nadreprezentowani są mężczyźni, a niedoreprezentowana jest grupa kobiet. Tabela 6. Porównanie zgodności rozkładu płci Płeć Populacja N Obserwowane N Oczekiwane N Reszty Kobiety 6373 725 693,7 31,3 Mężczyźni 2575 249 280,3-31,3 Ogółem 8948 974 Różnica pomiędzy próbą a populacją w rozkładzie rodzaju ukończonych studiów nie jest istotna statystycznie. Tabela 7. Porównanie zgodności rozkładu rodzaju studiów Populacja N Rodzaj studiów Obserwowane N Oczekiwane N Reszty I stopnia 4079 472 464,1 7,9 II stopnia 4549 508 517,5-9,5 JSM 320 38 36,4 1,6 Ogółem 8948 1018 W przypadku trybu studiów różnica jest istotna statystycznie. Niedoreprezentowana jest grupa absolwentów studiów niestacjonarnych, a nadreprezentowana stacjonarnych. Tabela 8. Porównanie zgodności rozkładu trybu studiów Populacja N Tryb studiów Obserwowane N Oczekiwane N Reszty Stacjonarnym 7050 850 802,1 47,9 Niestacjonarnym 1898 168 215,9-47,9 Ogółem 8948 1018 Dokładnie wyniki testów statystycznych zawarto w aneksie (por. Ocena reprezentatywności próby) 10
Wiek Większość badanych urodziła się w roku 1993 lub 1995 i później, przy czym starsi z wymienionych to najczęściej absolwenci z tytułem magistra, a młodsi licencjaci. Oznacza to, że zazwyczaj studenci rozpoczynają pierwszy rok studiów w wieku lat 19 i kończą studia zgodnie z przewidzianym tokiem nauki. Najmłodszy z badanych urodził się w 1995, najstarszy w 1965 r. Rozkład badanych według wieku oraz różnicę w liczebności kobiet i mężczyzn zaprezentowano na poniższym wykresie. Dla obu płci rozkład wieku jest zbliżony. Na osi X (poziomej) przedstawiono n bezwzględną respondentów, na osi Y (pionowej) rok urodzenia. Wykres 3. Absolwenci ogółem według roku urodzenia w podziale na płeć 11
Jak wspomniano osoby urodzone w 1993 to zazwyczaj absolwenci studiów I stopnia (prawie 60%). Około jedną piątą absolwentów tego rodzaju studiów stanowili urodzeni w roku 1992. W przypadku absolwentów z tytułem magistra prawie 60% stanowili absolwenci urodzeni w 1991 r. Nieco ponad 20% badanych tego rodzaju studiów urodziło się w roku 1990. Osoby młodsze niż 23 r.ż. (w chwili badania) wystąpiły tylko wśród absolwentów I stopnia. Urodzeniu w 1985 i wcześniej to nieco ponad 3% spośród absolwentów I stopnia i studiów jednolitych, a prawie 6% absolwentów II stopnia. Tabela 9. Absolwenci według roku urodzenia i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Ogółem N % 1995 i później 254 55,9% - - - - 254 26,1% 1994 98 21,6% 5 1,0% - - 103 10,6% 1993 48 10,6% 223 46,0% 16 44,4% 287 29,4% 1992 23 5,1% 128 26,4% 9 25,0% 160 16,4% 1991 10 2,2% 57 11,8% 7 19,4% 74 7,6% 1990 2 0,4% 30 6,2% 3 8,3% 35 3,6% 1989 6 1,3% 10 2,1% - - 16 1,6% 1988 2 0,4% 3 0,6% 1 2,8% 6 0,6% 1987 2 0,4% 4 0,8% - - 6 0,6% 1986 i wcześniej 9 2,0% 25 5,2% - - 34 3,5% Ogółem 454 100% 485 100% 36 100% 975 100% 12
UKOŃCZONE STUDIA Respondentów poproszono o podanie Wydziału oraz kierunku, na którym studiowali. Uwzględniono podział na tryb i rodzaj studiów. Pozyskano informacje o roku obrony pracy dyplomowej oraz studiowaniu równolegle na drugim kierunku. Ukończony Wydział Uniwersytetu Łódzkiego Podobnie jak w roku 2016, zdecydowanie najliczniejszą podgrupę badanych stanowili absolwenci Wydziału Zarządzania i Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego (odpowiednio 34,6% i 22,4%). Przy tym odsetek badanych był najwyższy także dla Wydziału Zarządzania (34,7%), a kolejno dla Wydziału Nauk Geograficznych (23,4%) i Wydziału Matematyki i Informatyki (22,3%). Dla tych trzech Wydziałów udział respondentów w zrealizowanej próbie jest wyższy, niż udział absolwentów w populacji całym roczniku Wydziały te są nadreprezentowane. Dla Wydziału Ekonomiczno- Socjologicznego oraz Biologii i Ochrony Środowiska te odsetki są zbliżone, zaś dla pozostałych udział w próbie jest niższy niż w populacji, są zatem niedoreprezentowane. Najniższy odsetek badanych absolwentów zanotowano dla Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politologicznych (niecałe 1%). Tabela 10. Absolwenci według ukończonego Wydziału studiów Próba Populacja Badani N % N % Próba / Populacja Wydział Biologii i Ochrony Środowiska 59 5,8% 409 4,57 14,4 Wydział Chemii 15 1,5% 150 1,68 10,0 Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny 252 24,8% 2207 24,66 11,4 Wydział Filologiczny 119 11,7% 1256 14,04 9,5 Wydział Filozoficzno-Historyczny 6 0,6% 153 1,71 3,9 Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej 3 0,3% 67 0,75 4,5 Wydział Matematyki i Informatyki 41 4,0% 321 3,59 12,8 Wydział Nauk Geograficznych 112 11,0% 519 5,80 21,6 Wydział Nauk o Wychowaniu 89 8,7% 986 11,02 9,0 Wydział Prawa i Administracji 22 2,2% 483 5,40 4,6 Wydział Studiów Międzynarodowych 7 0,7% 260 2,91 2,7 i Politologicznych Wydział Zarządzania 290 28,5% 1927 21,54 15,0 Filia w Tomaszowie Mazowieckim 2 0,2% 210 2,35 1,0 Ogółem 1 0,1% 0 0,00 0,0 13
Tryb i rodzaj studiów Jak wspomniano przy okazji charakterystyki osób badanych, zdecydowana większość respondentów ukończyła studia stacjonarne. W podziale na rodzaj studiów studia II stopnia ukończyła prawie połowa badanych (49.9%). Odsetek osób posiadających tytuł magistra był wyższy wśród absolwentów studiów niestacjonarnych. Tabela 11. Absolwenci według rodzaju i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem I stopnia 421 49,5% 51 30,4% 472 46,4% II stopnia 400 47,1% 108 64,3% 508 49,9% JSM 29 3,4% 9 5,4% 38 3,7% Ogółem 850 100% 168 100% 1018 100% Rok obrony pracy dyplomowej Około 99% absolwentów obroniło pracę dyplomową w roku zakończenia studiów. Wśród kończących studia stacjonarne wszyscy badani poza dwiema osobami deklarowali obronę pracy w 2017 roku. Tabela 12. Absolwenci według roku obrony pracy dyplomowej i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem 2017 848 99,8% 168 100% 1016 99,8% Jeszcze nie obroniłem (obroniłam) egzaminu dyplomowego 2 0,2% - - 2 0,2% Ogółem 850 100% 168 100% 1018 100% W podziale na rodzaj studiów przełożenie obrony pracy deklarowali absolwenci zarówno studiów I oraz II stopnia. Nie przekładali terminu obrony kończący JSM. Tabela 13. Absolwenci według roku obrony pracy dyplomowej i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM 2017 471 99,8% 507 99,8% 38 100% Jeszcze nie obroniłem (obroniłam) 1 0,2% 1 0,2% - - egzaminu dyplomowego Ogółem 472 100% 508 100% 38 100% Drugi kierunek studiów Ponad jedna czwarta badanych podejmowała kształcenie na drugim kierunku studiów. Ponad połowa z nich nie ukończyła drugiego kierunku w chwili badania. Częściej drugi kierunek studiowali absolwenci studiów stacjonarnych niż niestacjonarnych było to odpowiednio 29% i 24%. 14
Tabela 14. Absolwenci według studiowania drugiego kierunku i trybu studiów na kierunku podstawowym Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Tak, ukończyłem(am) go 106 12,5% 27 16,1% 133 13,1% Tak, ale nie ukończyłem(am) go 147 17,3% 14 8,3% 161 15,8% Nie 597 70,2% 127 75,6% 724 71,1% Ogółem 850 100% 168 100% 1018 100% W podziale na rodzaj studiów najczęściej studiowanie drugiego kierunku wskazywali absolwenci JSM około 34%. Zaraz za JSM byli absolwenci II stopnia przy ok. 30%. Absolwenci studiów I stopnia częściej niż inni wskazywali, że nie ukończyli dotychczas drugiego kierunku studiów. Tabela 15. Absolwenci według studiowania drugiego kierunku i rodzaju studiów na kierunku podstawowym I stopnia II stopnia JSM Tak, ukończyłem(am) go 27 5,7% 96 18,9% 10 26,3% Tak, ale nie ukończyłem(am) go 103 21,8% 55 10,8% 3 7,9% Nie 342 72,5% 357 70,3% 25 65,8% Ogółem 472 100% 508 100% 38 100% Ogółem nieco częściej deklarowano studiowanie kierunku o profilu pokrewnym z kierunkiem podstawowym tę odpowiedź wybrało ok. 60% ogółu podejmujących drugi kierunek studiów. Zdecydowanie częściej wybierano drugie studia na UŁ (ponad 84% wskazań), niż na innej uczelni. Tabela 16. Absolwenci dwóch kierunków według uczelni oraz profilu drugiego kierunku Pokrewny z kierunkiem podstawowym Odmienny od kierunku podstawowego Ogółem Na Uniwersytecie Łódzkim 149 84,7% 98 83,1% 247 84,0% Na innej uczelni 27 15,3% 20 16,9% 47 16,0% Ogółem 176 100% 118 100% 294 100% Wśród osób, które drugi kierunek studiowały w trybie stacjonarnym ponad 90% stanowili studiujący pierwszy kierunek również stacjonarnie. Tabela 17. Absolwenci dwóch kierunków według trybów obu kierunków Stacjonarnym (2. kierunek) Niestacjonarnym (2. kierunek) Ogółem Stacjonarnym (1. kierunek) 222 91,0% 31 62,0% 253 86,1% Niestacjonarnym (1. kierunek) 22 9,0% 19 38,0% 41 13,9% Ogółem 244 100% 50 100% 294 100% Studiujący drugi kierunek I stopnia w większości studiowali pierwszy kierunek II stopnia było to ponad 60%. Wśród studiujących drugi kierunek II stopnia ponad połowę stanowili studiujący podstawowy kierunek I stopnia. Studiujący na studiach jednolitych magisterskich częściej wybierali drugie studia II pierwszego stopnia, a najrzadziej kolejne studia jednolite. 15
Tabela 18. Absolwenci dwóch kierunków według rodzajów obu kierunków I stopnia (2. kierunek) II stopnia (2. kierunek) JSM (2. kierunek) Ogółem N % I stopnia 38 32,2% 84 53,5% 8 42,1% 130 44,2% II stopnia 76 64,4% 66 42,0% 9 47,4% 151 51,4% JSM 4 3,4% 7 4,5% 2 10,5% 13 4,4% Ogółem 118 100% 157 100% 19 100% 294 100% 16
AKTYWNOŚCI PODEJMOWANE PODCZAS STUDIÓW W Monitorowaniu karier zawodowych absolwentów Uniwersytetu Łódzkiego z rocznika 2016/2017 poruszane były zagadnienia dodatkowych aktywności podejmowanych przez badanych jeszcze podczas studiowania. Dodatkowe aktywności studentów 5 Łącznie około 48% badanych nie podejmowało podczas studiów dodatkowych aktywności. W podziale na tryb studiów widoczna jest wyraźna różnica. Wśród studentów studiów stacjonarnych dodatkowe aktywności podejmowało ok. 57% badanych, przy ok. 26% studiujących niestacjonarnie. Studiujący stacjonarnie najczęściej wybierali staże (prawie 25% tej grupy), praktyki wolontariat (20%) i praktyki nieobligatoryjne (20%). W tej grupie najmniej popularne było korzystanie z wymian studenckich. Wśród studentów studiów niestacjonarnych wskazywano te same aktywności, ale rozkład odpowiedzi był lekko inny: najpopularniejsze były staże (niecałe 15% grupy), a praktyki nieobligatoryjnej i wolontariat otrzymały po ok. 7% wskazań. Tu jednak najrzadziej wskazywano na działalność w organizacjach studenckich. Tabela 19. Absolwenci według aktywności podejmowane w trakcie studiów i ich trybu Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Praktyki nieobligatoryjne 173 20,4% 13 7,7% 186 18,3% Staż 218 25,6% 25 14,9% 243 23,9% Wolontariat 175 20,6% 12 7,1% 187 18,4% Działalność w organizacjach 89 10,5% 4 2,4% 93 9,1% studenckich Działalność w kołach naukowych 178 20,9% 6 3,6% 184 18,1% Programy wymiany studenckiej 65 7,6% - - 65 6,4% Żadne 368 43,3% 124 73,8% 492 48,3% Ogółem 850 100% 168 100% 1018 100% W podziale na rodzaj studiów różnice w aktywnościach podczas studiów są niewielkie. Odsetek podejmujących aktywność absolwentów każdego rodzaju studiów wynosi ok. 48%. Aktywność grup absolwentów studiów II stopnia oraz JSM była relatywnie wyższa od absolwentów I stopnia (Odpowiednio 53%, 53% do 51%). Rozkład odpowiedzi co do formy podejmowanych aktywności był różny dla absolwentów każdego rodzaju studiów. 5 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru. 17
Tabela 20. Absolwenci według aktywności w trakcie studiów i ich rodzaju I stopnia II stopnia JSM Praktyki nieobligatoryjne 83 17,6% 94 18,5% 9 23,7% Staż 97 20,6% 135 26,6% 11 28,9% Wolontariat 87 18,4% 94 18,5% 6 15,8% Działalność w organizacjach 43 9,1% 47 9,3% 3 7,9% studenckich Działalność w kołach naukowych 79 16,7% 102 20,1% 3 7,9% Programy wymiany studenckiej 25 5,3% 37 7,3% 3 7,9% Żadne 233 49,4% 241 47,4% 18 47,4% Ogółem 472 100% 508 100% 38 100% Praca zarobkowa studentów Podczas studiów pracowało niecałe 93% absolwentów studiów niestacjonarnych oraz niecałe 70% absolwentów studiów stacjonarnych. Tabela 21. Absolwenci według pracy zarobkowej podczas studiów i ich trybu Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Pracował 628 73,9% 156 92,9% 784 77,0% Nie pracował 222 26,1% 12 7,1% 234 23,0% Ogółem 850 100% 168 100% 1018 100% Nieco częściej pracę podczas studiów wykonywały osoby na studiach II stopnia. Odsetek pracujących podczas studiów jednolitych magisterskich był zbliżony. Tabela 22. Absolwenci według pracy zarobkowej podczas studiów i ich rodzaju I stopnia II stopnia JSM Pracował 342 72,5% 416 81,9% 26 68,4% Nie pracował 130 27,5% 92 18,1% 12 31,6% Ogółem 472 100% 508 100% 38 100% Firmy zatrudniające studentów 6 Zdecydowanie najczęściej studenci pracowali w firmach prywatnych. Było to ponad 90% studentów studiów stacjonarnych i ponad trzy czwarte studiujących niestacjonarnie. Wśród tych drugich czterokrotnie częściej występowało zatrudnienie w instytucji państwowej, a relatywnie częściej prowadzenie własnej działalności gospodarczej. Studenci studiów stacjonarnych nieco częściej zatrudnieni byli w tzw. trzecim sektorze. 6 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru. 18
Tabela 23. Absolwenci według firmy zatrudniającej ich w trakcie nauki i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Własna działalność 24 4,1% 7 4,6% 31 4,2% gospodarcza W prywatnej 528 90,1% 116 76,8% 644 87,4% firmie W instytucji 39 6,7% 38 25,2% 77 10,4% państwowej W instytucji tzw. 32 5,5% 4 2,6% 36 4,9% trzeciego sektora Ogółem 586 100% 151 100% 737 100% Absolwenci studiów I stopnia oraz II stopnia wskazywali na prowadzenie własnej działalności gospodarczej na podobnym poziomie (odpowiednio 3,4% do 4,4%). Zdecydowana większość absolwentów niezależnie od rodzaju studiów pracowała w prywatnej firmie. Co ciekawe, Absolwenci JSM nie podejmowali pracy w tzw. trzecim sektorze. Tabela 24. Absolwenci według firmy zatrudniającej ich w trakcie nauki i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Własna działalność gospodarcza 11 3,4% 17 4,4% 3 11,5% W prywatnej firmie 291 90,7% 331 84,9% 22 84,6% W instytucji państwowej 22 6,9% 54 13,8% 1 3,8% W instytucji tzw. trzeciego sektora 11 3,4% 25 6,4% - - Ogółem 321 100% 390 100% 26 100% 19
Forma zatrudnienia studentów 7 Ogółem w badanej grupie najbardziej popularną formą zatrudnienia podczas studiów była umowazlecenie (ponad 63% wskazań), jednak w podziale na tryb studiów widoczna jest zdecydowana różnica w strukturze form zatrudnienia. Na umowę-zlecenie pracowało ponad 73% studiujących na studiach stacjonarnych, a wśród studiujących niestacjonarnie było to zaledwie ok. 22%. Prawie 83% drugich z wymienionych pracowało w czasie studiów na pełen etat. W przypadku studiujących stacjonarnie taką formę zatrudnienia w czasie studiów wskazało ponad 14%. Tabela 25. Absolwenci według formy zatrudnienia podczas nauki i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Własna działalność gospodarcza 16 2,6% 6 3,9% 22 2,8% Umowa o pracę w pełnym 90 14,4% 129 83,2% 219 28,1% wymiarze czasu pracy Umowę o pracę w niepełnym 100 16,0% 6 3,9% 106 13,6% wymiarze czasu pracy Umowa-zlecenie 461 73,8% 34 21,9% 495 63,5% Umowa o dzieło 51 8,2% 6 3,9% 57 7,3% Pracowałem(am) bez umowy 69 11,0% 4 2,6% 73 9,4% Ogółem 625 100% 155 100% 780 100% W podziale na rodzaj ukończonych studiów zatrudnienie na umowę-zlecenie wskazywano najczęściej w grupie absolwentów I stopnia (68%), rzadziej wśród kończących JSM (61%), a najrzadziej w grupie absolwentów II stopnia (59%). Absolwenci studiów II stopnia częściej niż pozostali wskazywali na pracę pełnoetatową. Tabela 26. Absolwenci według formy zatrudnienia podczas nauki i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Własna działalność gospodarcza 7 2,1% 13 3,1% 2 7,7% Umowa o pracę w pełnym wymiarze 68 19,9% 143 34,6% 8 30,8% czasu pracy Umowę o pracę w niepełnym wymiarze 47 13,8% 58 14,0% 1 3,8% czasu pracy Umowa-zlecenie 233 68,3% 246 59,6% 16 61,5% Umowa o dzieło 24 7,0% 29 7,0% 4 15,4% Pracowałem(am) bez umowy 38 11,1% 33 8,0% 2 7,7% Ogółem 341 100% 413 100% 26 100% 7 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru. 20
AKTUALNE ZATRUDNIENIE ABSOLWENTÓW Status zatrudnienia absolwentów W chwili badania 84% badanych absolwentów odpowiedziało twierdząco na pytanie czy aktualnie Pan(i) pracuje?. W związku nadreprezentatywnością próby badanej dla Wydziałów: Zarządzania, Biologii i Ochrony Środowiska, Matematyki i Informatyki, Ekonomiczno-Socjologicznego oraz Nauk Geograficznych a niedoreprezentowaniem pozostałych Wydziałów, do oszacowania poziomu zatrudnienia dla całej uczelni posłużono się dodatkowo wynikami ważonymi (por. Tabela 62. Struktura próby / populacji absolwentów i wagi poststratyfikacyjne dla Wydziałów Biorąc pod uwagę wyniki ważone według populacji absolwentów Wydziałów, w chwili badania pracowało około 85,2% całej populacji absolwentów rocznika 2016/2017, uwzględniając specyfikę struktury rodzaju i trybu ukończonych studiów w zrealizowanej próbie. W poniższych przekrojach omówiono wyniki nieważone. Wśród absolwentów studiów stacjonarnych jako pracujących określiło się około 82%, a niestacjonarnych 95%. Tabela 27. Absolwenci według statusu zatrudnienia podczas badania i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Pracuję 701 82,5% 160 95,2% 861 84,6% Nie pracuję 149 17,5% 8 4,8% 157 15,4% Ogółem 850 100% 168 100% 1018 100% Różnica widoczna jest także w podziale na rodzaj ukończonych studiów. Wśród kończących studia I stopnia pracę deklarowało około 73% badanych przy prawie 94% i 97% odpowiednio dla absolwentów studiów II stopnia i JSM. Tabela 28. Absolwenci według statusu zatrudnienia podczas badania i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Pracuję 347 73,5% 477 93,9% 37 97,4% Nie pracuję 125 26,5% 31 6,1% 1 2,6% Ogółem 472 100% 508 100% 38 100% Na poniższym wykresie zaprezentowano odsetek pracujących i niepracujących respondentów w podziale na ukończony Wydział Uniwersytetu Łódzkiego. Przedstawiono przekroje dla sześciu Wydziałów najliczniej reprezentowanych, a pozostałe zgrupowano w kategorię Inne. Na skumulowanych do 100% słupkach wyświetlono dokładną n pracujących/niepracujących absolwentów Wydziału. Najwyższy odsetek pracujących odnotowano dla Wydziałów: Ekonomiczno- Socjologicznego oraz Nauk o Wychowaniu. Najmniej pracujących było w grupie absolwentów WBiOŚ. Odsetek pracujących jest różny m.in. dla rodzaju i trybu studiów, stąd struktura absolwentów kończących dany Wydział może wpływać na odsetek pracujących np. wysoki udział absolwentów studiów pierwszego stopnia może powodować niższy odsetek pracujących ogółem niż na Wydziale o wysokim udziale osób kończących studia II stopnia. 21
Wykres 4. Status zatrudnienia absolwentów ogółem według wybranych Wydziałów Odsetek pracujących absolwentów Wydziałów przedstawiono także w podziale na rodzaj i tryb studiów. Większy udział pracujących odnotowano w grupie absolwentów II stopnia niż studiów licencjackich; większy był też udział pracujących dla absolwentów studiów niestacjonarnych niż stacjonarnych. Pominięto wyniki dla studiów jednolitych magisterskich z uwagi na małe liczebności badanych w poszczególnych przekrojach. 22
Wykres 5. Status zatrudnienia absolwentów wybranych Wydziałów rodzaj (bez JSM) i tryb studiów Na kolejnych wykresach odsetek pracujących przedstawiono również w podziale na ukończony na danym Wydziale kierunek studiów. Wizualizację ograniczono do ośmiu najliczniej reprezentowanych Wydziałów. 23
Wykres 6. Status zatrudnienia absolwentów Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska według kierunków studiów Wykres 7. Status zatrudnienia absolwentów Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego według kierunków studiów 24
Wykres 8. Status zatrudnienia absolwentów Wydziału Filologicznego według kierunków studiów Wykres 9.Status zatrudnienia absolwentów Wydziału Nauk Geograficznych według kierunków studiów 25
Wykres 10. Status zatrudnienia absolwentów Wydziału Nauk o Wychowaniu według kierunków studiów Wykres 11. Status zatrudnienia absolwentów Wydziału Zarządzania według kierunków studiów 26
Liczba miejsc pracy absolwentów Pracujących absolwentów zapytano o liczbę miejsc pracy w ciągu roku od ukończenia studiów. Prawie 50% badanych absolwentów studiów stacjonarnych w tym czasie zmieniło pracę przynajmniej raz. Wśród absolwentów studiów niestacjonarnych odsetek zmieniających pracę był wyższy prawie 65%. Tabela 29. Pracujący absolwenci według liczby miejsc pracy od ukończenia studiów i ich trybu Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Pierwsza praca 355 50,6% 56 35,0% 411 47,7% Kolejna praca 346 49,4% 104 65,0% 450 52,3% Ogółem 701 100% 160 100% 861 100% W podziale na rodzaj studiów zmianę pracy najczęściej deklarowali absolwenci studiów I stopnia, rzadziej kończący studia II stopnia, a najrzadziej JSM. Tabela 30. Pracujący absolwenci według liczby miejsc pracy od ukończenia studiów i ich rodzaju I stopnia II stopnia JSM Pierwsza praca 149 42,9% 238 49,9% 24 64,9% Kolejna praca 198 57,1% 239 50,1% 13 35,1% Ogółem 347 100% 477 100% 37 100% Odsetek osób deklarujących wielopracę był wyższy dla absolwentów studiów stacjonarnych około 12% pracujących w tej grupie niż wśród kończących studia niestacjonarne (ponad 8%). Tabela 31. Pracujący absolwenci według jednocześnie zajmowanych stanowisk pracy i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Jedno miejsce 618 88,2% 146 91,3% 764 88,7% Więcej miejsc 83 11,8% 14 8,8% 97 11,3% Ogółem 701 100% 160 100% 861 100% Wielopracę deklarowało około 12% absolwentów studiów uzupełniających magisterskich, prawie 11% absolwentów studiów I stopnia, i prawie taki sam odsetek badanych kończących JSM. Tabela 32. Pracujący absolwenci według jednocześnie zajmowanych stanowisk pracy i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Jedno miejsce 310 89,3% 421 88,3% 33 89,2% Więcej miejsc 37 10,7% 56 11,7% 4 10,8% Ogółem 347 100% 477 100% 37 100% Forma zatrudnienia absolwentów Ogółem najczęściej respondenci wskazywali zatrudnienie na umowę o pracę (pełen etat). Wśród kończących studia stacjonarne było to 67% badanych, a wśród absolwentów studiów niestacjonarnych ok. 93%. Drugą najczęstszą formą zatrudnienia absolwentów studiów stacjonarnych była umowa-zlecenie (ok. 17%), zaś w gronie absolwentów studiów niestacjonarnych żadna inna aktywność zawodowa nie przekroczyła 2%. 27
Tabela 33. Pracujący absolwenci według formy zatrudnienia i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Własna działalność gospodarcza 20 2,9% 3 1,9% 23 2,7% Umowa o pracę w pełnym 472 67,3% 149 93,1% 621 72,1% wymiarze czasu pracy Umowa o pracę w niepełnym 60 8,6% 2 1,3% 62 7,2% wymiarze czasu pracy Umowa-zlecenie 117 16,7% 2 1,3% 119 13,8% Umowa o dzieło 9 1,3% - - 9 1,0% Pracuję bez umowy 4 0,6% 1 0,6% 5 0,6% Jestem na praktyce/ stażu/ 19 2,7% 3 1,9% 22 2,6% wolontariacie Ogółem 701 100% 160 100% 861 100% Forma zatrudnienia w rok po ukończeniu studiów jest różna w podziale na rodzaj ukończonych studiów. Różnicę widać zwłaszcza w przypadku umowy o pracę na pełen etat. Pracę na pełen etat wskazało niecałe 53% kończących studia licencjackie przy prawie 85% w grupie absolwentów II stopnia i 86% dla kończących JSM. Odsetek pracujących na umowę-zlecenie był najwyższy dla absolwentów I stopnia (ok. 28%). Znacząco niższy odsetek odnotowano dla kończących studia II stopnia (4,6%), a najniższy dla absolwentów JSM (niecałe 3%). Tabela 34. Pracujący absolwenci według formy zatrudnienia i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Własna działalność gospodarcza 10 2,9% 12 2,5% 1 2,7% Umowa o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy 183 52,7% 406 85,1% 32 86,5 % Umowa o pracę w niepełnym 38 11,0% 23 4,8% 1 2,7% wymiarze czasu pracy Umowa-zlecenie 96 27,7% 22 4,6% 1 2,7% Umowa o dzieło 5 1,4% 4 0,8% - - Pracuję bez umowy 5 1,4% - - - - Jestem na praktyce/ stażu/ 10 2,9% 10 2,1% 2 5,4% wolontariacie Ogółem 347 100% 477 100% 37 100% 28
Stanowiska pracy absolwentów według branż 8 Badani absolwenci najczęściej pracowali w następujących branżach: Księgowość/Audyt/Podatki (około 18%), Finanse/Ekonomia (16%), Administracja (13%). Najrzadziej wybierano branże: Architektura, Energetyka i Geologia/Inżynieria. Pamiętać należy, że zdecydowanie najliczniejszą podgrupę badanych stanowili absolwenci Wydziału Zarządzania i Wydziału Ekonomiczno- Socjologicznego. Łącznie i znajduje to odzwierciedlenie w branżach stanowisk pracy ogółu absolwentów. Tabela 35. Pracujący absolwenci według branży N % Finanse/Ekonomia 149 18,3% Księgowość/Audyt/Podatki 127 15,6% Administracja 118 14,5% Sprzedaż 90 11,1% Szkolenia/Edukacja 88 10,8% Logistyka/Spedycja/Dystrybucja 76 9,4% Informatyka/Internet/E-Commerce 74 9,1% Obsługa klienta/call Center 66 8,1% Marketing/Reklama/Public Relations 51 6,3% Zarządzanie 37 4,6% Medycyna/Farmacja/Weterynaria 33 4,1% Human Resources 32 3,9% Doradztwo/Konsulting 30 3,7% Hotelarstwo/Turystyka/Sport/Rekreacja 28 3,4% Media/Sztuka/Rozrywka 27 3,3% Kontrola jakości 26 3,2% Produkcja 20 2,5% Budownictwo/Geodezja 18 2,2% Rolnictwo/Ochrona środowiska 15 1,8% Grafika/Kreacja artystyczna/fotografia 14 1,7% Farmaceutyka/Biotechnologia 11 1,4% Prawo 8 1,0% Architektura 7 0,9% Geologia/Inżynieria 3 0,4% Energetyka 1 0,1% Ogółem 812 100% 8 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru. 29
Przedział zarobków brutto absolwentów Ogółem najczęściej absolwenci deklarowali miesięczne zarobki brutto w przedziale 2001 2500 zł. Taki przedział zarobków brutto deklarowało 17,5% respondentów kończących studia stacjonarne przy 19,4% kończących studia niestacjonarne. Wśród absolwentów studiów stacjonarnych zarobki poniżej 1000 zł deklarowała większa część badanych niż wśród studiujących w trybie niestacjonarnym. Dla najwyższej z wyróżnionych kategorii zarobków powyżej 7001 zł wystąpiła odwrotna sytuacja. Kończący studia stacjonarne relatywnie częściej odmawiali podania przedział swoich zarobków. Tabela 36. Pracujący absolwenci według zarobków brutto i trybu ukończonych studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Poniżej 1000 zł 32 4,6% 1 0,6% 33 3,8% 1001-1500 zł 52 7,4% 2 1,3% 54 6,3% 1501-2000 zł 72 10,3% 7 4,4% 79 9,2% 2001-2500 zł 123 17,5% 31 19,4% 154 17,9% 2501-3000 zł 101 14,4% 23 14,4% 124 14,4% 3001-3500 zł 80 11,4% 26 16,3% 106 12,3% 3501-4000 zł 54 7,7% 13 8,1% 67 7,8% 4001-4500 zł 45 6,4% 11 6,9% 56 6,5% 4501-5000 zł 29 4,1% 10 6,3% 39 4,5% 5001-5500 zł 25 3,6% 10 6,3% 35 4,1% 5501-6000 zł 11 1,6% 4 2,5% 15 1,7% 6001-6500 zł 11 1,6% 2 1,3% 13 1,5% 6501-7000 zł 9 1,3% 1 0,6% 10 1,2% Powyżej 7001 zł 19 2,7% 11 6,9% 30 3,5% Odmowa podania 38 5,4% 8 5,0% 46 5,3% odpowiedzi Ogółem 701 100% 160 100% 861 100% 30
Znaczne różnice w wysokości zarobków wystąpiły w podziale na rodzaj ukończonych studiów. Wśród kończących studia I stopnia najczęściej wskazywano na przedział 1001-1500 zł (17,5% odpowiedzi). Kończący studia II stopnia najczęściej wskazywali na zarobki od 2001 do 2500 zł brutto (prawie 21%), zaś absolwenci JSM na 3001-3500 zł (ok. 1/4 wskazań). Tabela 37. Pracujący absolwenci według zarobków brutto i rodzaju ukończonych studiów I stopnia II stopnia JSM Poniżej 1000 zł 25 7,2% 7 1,5% 1 2,7% 1001-1500 zł 38 11,0% 16 3,4% - - 1501-2000 zł 48 13,8% 29 6,1% 2 5,4% 2001-2500 zł 57 16,4% 85 17,8% 12 32,4% 2501-3000 zł 45 13,0% 75 15,7% 4 10,8% 3001-3500 zł 33 9,5% 65 13,6% 8 21,6% 3501-4000 zł 19 5,5% 46 9,6% 2 5,4% 4001-4500 zł 15 4,3% 38 8,0% 3 8,1% 4501-5000 zł 13 3,7% 25 5,2% 1 2,7% 5001-5500 zł 7 2,0% 27 5,7% 1 2,7% 5501-6000 zł 4 1,2% 11 2,3% - - 6001-6500 zł 4 1,2% 9 1,9% - - 6501-7000 zł 4 1,2% 6 1,3% - - Powyżej 7001 zł 12 3,5% 16 3,4% 2 5,4% Odmowa odp. 23 6,6% 22 4,6% 1 2,7% Ogółem 347 100% 477 100% 37 100% Przedział zarobków brutto w podziale zarówno na rodzaj jak i tryb studiów zwizualizowano na poniższym wykresie. Pominięto JSM z uwagi na niską n grupy. Wyraźnie widoczna jest różnica w rozkładzie zarobków absolwentów studiów stacjonarnych i niestacjonarnych dla studiów I stopnia relatywnie częściej kategorie najniższych zarobków wskazywali absolwenci studiów stacjonarnych, a zarobków najwyższych kończący studia niestacjonarne na studiach II stopnia. 31
Wykres 12. Przedział zarobków brutto absolwentów rodzaj (bez JSM) i tryb studiów Stopień dopasowania wykształcenia do wykonywanej pracy Respondentów zapytano o to, w jakim stopniu praca, którą wykonują jest zgodna z ukończonym kierunkiem studiów. W podziale na tryb studiów rozkład odpowiedzi jest bardzo podobny. Prawie 40% badanych odpowiedziało, że praca i ich wykształcenie są zdecydowanie zgodne. Mniej badanych uznało swoje wykształcenie za raczej zgodne (odpowiednio dla studiów stacjonarnych ok. 30% i niestacjonarnych ok. 34%). Odpowiedzi raczej nie i zdecydowanie nie udzieliło nieco więcej studentów studiów stacjonarnych niż niestacjonarnych. Tabela 38. Zgodność wykonywanej pracy z wykształceniem według trybu ukończonych studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Zdecydowanie tak 254 36,2% 62 38,8% 316 36,7% Raczej tak 209 29,8% 54 33,8% 263 30,5% Raczej nie 124 17,7% 25 15,6% 149 17,3% Zdecydowanie nie 114 16,3% 19 11,9% 133 15,4% Ogółem 701 100% 160 100% 861 100% 32
Najczęściej odpowiedź zdecydowanie tak wybierali absolwenci JSM (ok. 46%), rzadziej II stopnia (41%), a najrzadziej studiów licencjackich (niecałe 30%). Proporcja odpowiedzi zdecydowanie nie dla JSM oraz studiów I stopnia układa się w sposób przeciwny. Tabela 39. Zgodność wykonywanej pracy z wykształceniem według rodzaju ukończonych studiów I stopnia II stopnia JSM Zdecydowanie tak 102 29,4% 197 41,3% 17 45,9% Raczej tak 105 30,3% 150 31,4% 8 21,6% Raczej nie 64 18,4% 78 16,4% 7 18,9% Zdecydowanie nie 76 21,9% 52 10,9% 5 13,5% Ogółem 347 100% 477 100% 37 100% Czas znalezienia pracy Zdecydowanie najczęściej absolwenci w rok po ukończeniu studiów kontynuują pracę podjętą na studiach łącznie jest to ok. 53% wskazań. Wśród absolwentów studiów niestacjonarnych odsetek jest jeszcze wyższy (85%), a w grupie która ukończyła studia stacjonarne to około 45%. Drugą najczęściej wybieraną odpowiedzią był przedział czasowy od 1 do 3 miesięcy. Tabela 40. Pracujący absolwenci według czasu znalezienia pracy i trybu studiów Pracowałem(am) już podczas studiów, a po ich ukończeniu ją kontynuowałem(am) Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem 320 45,6% 137 85,6% 457 53,1% Poniżej 1 miesiąca 100 14,3% 7 4,4% 107 12,4% Między 1 a 3 miesiące 151 21,5% 8 5,0% 159 18,5% Między 3 a 6 miesięcy 83 11,8% 4 2,5% 87 10,1% Powyżej 6 miesięcy 47 6,7% 4 2,5% 51 5,9% Ogółem 701 100% 160 100% 861 100% W podziale na rodzaj studiów najrzadziej pracę podjętą na studiach kontynuowali absolwenci jednolitych studiów magisterskich, było to około 38% respondentów przy 52% absolwentów I i 55% II stopnia. Około jedna piąta kończących JSM i II stopnień znalazło zatrudnienie w ciągu 1 3 miesięcy. Podobny odsetek absolwentów JSM szukał pracy od 3 do 6 miesięcy; wśród kończących inne rodzaje studiów odsetek osób, które wybrał tę odpowiedź był około dwukrotnie niższy. Tabela 41. Pracujący absolwenci według czasu znalezienia pracy i rodzaju studiów Pracowałem(am) już podczas studiów, a po ich ukończeniu ją kontynuowałem(am) I stopnia II stopnia JSM 180 51,9% 263 55,1% 14 37,8% Poniżej 1 miesiąca 46 13,3% 56 11,7% 5 13,5% Między 1 a 3 miesiące 54 15,6% 96 20,1% 9 24,3% Między 3 a 6 miesięcy 38 11,0% 41 8,6% 8 21,6% Powyżej 6 miesięcy 29 8,4% 21 4,4% 1 2,7% Ogółem 347 100% 477 100% 37 100% 33
Sposób znalezienia pracy Najpopularniejszym sposobem znalezienia pracy wśród ogółu badanych była odpowiedź na oferty pracy zamieszczone w Internecie. Dwa razy rzadziej korzystano z sieci kontaktów osobistych informacji od rodziny i znajomych (około 19% odpowiedzi). Trzecim najczęściej deklarowanym sposobem znalezienia pracy było składanie aplikacji bezpośrednio do pracodawcy i zatrudnienie po odbyciu praktyk/stażu w danej firmie. Najrzadziej korzystano z ofert zamieszczonych w mediach tradycyjnych. Wykres 13. Pracujący absolwenci według sposobu znalezienia pracy Wykorzystywanie w pracy wiedzy i kwalifikacji zdobytych na studiach Absolwenci najczęściej odpowiadali twierdząco na pytanie czy wykorzystują w pracy zdobytą na studiach wiedzę i kwalifikacje łącznie było to około 60% odpowiedzi. Zwracamy uwagę, że większość z odpowiedzi stanowi opcja raczej tak, nie zdecydowanie tak. Tę odpowiedź wybierano prawie dwa razy częściej. W grupie absolwentów studiów stacjonarnych odsetek odpowiedzi pozytywnych jest niższy o 8 punktów procentowych niż dla absolwentów studiów niestacjonarnych. 34
Tabela 42. Pracujący absolwenci według wykorzystywania wiedzy/kwalifikacji ze studiów i ich trybu Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Zdecydowanie tak 144 20,5% 39 24,4% 183 21,3% Raczej tak 289 41,2% 71 44,4% 360 41,8% Raczej nie 169 24,1% 31 19,4% 200 23,2% Zdecydowanie nie 99 14,1% 19 11,9% 118 13,7% Ogółem 701 100% 160 100% 861 100% W podziale na rodzaj studiów widoczna jest wyraźna różnica między absolwentami. Ponad 70% absolwentów studiów II stopnia odpowiedziało twierdząco, w tym 26% odpowiedzi to zdecydowanie tak oraz ok. 45% raczej tak. W grupie absolwentów studiów I stopnia odpowiedzi twierdzące to około 52% (13,8% zdecydowanie tak ), a JSM prawie 65% (18%). Tabela 43. Pracujący absolwenci według wykorzystywania wiedzy/kwalifikacji ze studiów i ich rodzaju I stopnia II stopnia JSM Zdecydowanie tak 48 13,8% 124 26,0% 11 29,7% Raczej tak 133 38,3% 214 44,9% 13 35,1% Raczej nie 95 27,4% 96 20,1% 9 24,3% Zdecydowanie nie 71 20,5% 43 9,0% 4 10,8% Ogółem 347 100% 477 100% 37 100% Ukończone studia a łatwość znalezienia pracy Badanych zapytano, czy ukończone studia ułatwiły im znalezienie pracy. Łącznie około 63% absolwentów odpowiedziało twierdząco. Wśród absolwentów studiów niestacjonarnych około 19% odpowiedziała zdecydowanie tak, a 34% - raczej tak. Wśród kończący studia stacjonarne odpowiedź zdecydowanie tak wybierano podobnie zaś raczej tak wybierano w 45% przypadków. Tabela 44. Pracujący absolwenci według wpływu studiów na znalezienie pracy i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Zdecydowanie tak 138 19,7% 31 19,4% 169 19,6% Raczej tak 323 46,1% 55 34,4% 378 43,9% Raczej nie 160 22,8% 51 31,9% 211 24,5% Zdecydowanie nie 80 11,4% 23 14,4% 103 12,0% Ogółem 701 100% 160 100% 861 100% W podziale na rodzaj studiów najwyraźniejsza jest różnica między absolwentami studiów II stopnia a pozostałymi grupami. Absolwenci II stopnia odpowiedzieli twierdząco w około 70% przypadków, przy czym odpowiedzi zdecydowanie tak stanowiły ok. 23%. Odsetek odpowiedzi twierdzących w gronie absolwentów I stopnia to około 54%, a dla JSM 65%. 35
Tabela 45. Pracujący absolwenci według wpływu studiów na znalezienie pracy i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Zdecydowanie tak 55 15,9% 109 22,9% 5 13,5% Raczej tak 135 38,9% 224 47,0% 19 51,4% Raczej nie 94 27,1% 104 21,8% 13 35,1% Zdecydowanie nie 63 18,2% 40 8,4% - - Ogółem 347 100% 477 100% 37 100% 36
SYTUACJA NIEPRACUJĄCYCH ABSOLWENTÓW Poniższe pytania zadano wyłącznie absolwentom niepracującym w chwili badania. Jak przedstawiono w podrozdziale Status zatrudnienia absolwentów, niepracujący stanowili około 15% badanych (157 osoby). Prace podejmowane od zakończenia studiów Pierwsze pytanie dotyczyło tego, czy respondent w ogóle wykonywał pracę w czasie od zakończenia studiów. Sytuacja absolwentów studiów stacjonarnych i niestacjonarnych prawie nie różni się wcale. W pierwszej z wymienionych grup pracowało około 37% badanych przy 63% niepracujących; w drugiej było to odpowiednio około 37% i 62%. Tabela 46. Niepracujący absolwenci według pracy od zakończenia studiów i ich trybu Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Pracował 55 36,9% 3 37,5% 58 36,9% Nie pracował 94 63,1% 5 62,5% 99 63,1% Ogółem 149 100% 8 100% 157 100% Sytuacja w przypadku rozkładu względem rodzaju studiów jest inna. Wyraźnie widać, że ponad połowa absolwentów II stopnia pracowała, zaś 65% absolwentów I stopnia nie pracowało. Zaledwie jeden przypadek niepracującego absolwenta JSM nie pozwalają na wyciąganie wniosków. Tabela 47. Niepracujący absolwenci według pracy od zakończenia studiów i ich rodzaju I stopnia II stopnia JSM Pracował 42 33,6% 16 51,6% - - Nie pracował 83 66,4% 15 48,4% 1 100% Ogółem 125 100% 31 100% 1 100% Rejestracja niepracujących absolwentów w Urzędzie Pracy Ogółem odsetek niepracujących absolwentów rejestrujących się jako bezrobotni jest niski i wynosi nieco ponad 10%. Należy jednak pamiętać, że niepracujący absolwenci to najczęściej osoby z tytułem licencjata które studiowały w trybie stacjonarnym, co znajduje odzwierciedlenie w wyniku ogółem. W poniższych przekrojach widoczne są wyraźne różnice frakcji rejestrujących i nierejestrujących się absolwentów podziale na rodzaj i tryb studiów. Wśród absolwentów studiów stacjonarnych zarejestrowanych było około 9%, a w grupie osób które ukończyły studia niestacjonarne ok. 38%. Tabela 48. Niepracujący absolwenci według statusu rejestracji w Urzędzie Pracy i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Zarejestrowany 14 9,4% 3 37,5% 17 10,8% Niezarejestrowany 135 90,6% 5 62,5% 140 89,2% Ogółem 149 100% 8 100% 157 100% 37
W grupie absolwentów studiów licencjackich zarejestrowanych było około 6% badanych, a wśród osób które ukończyły studia II stopnia ponad jedna czwarta. Tabela 49. Niepracujący absolwenci według statusu rejestracji w Urzędzie Pracy i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Zarejestrowany 8 6,4% 9 29,0% - - Niezarejestrowany 117 93,6% 22 71,0% 1 100% Ogółem 125 100% 31 100% 1 100% Osoby niepracujące i niezarejestrowane jako bezrobotne o ile nie kontynuują nauki na studiach stacjonarnych traktowane są jako nieaktywne zawodowo. Aktywni zawodowo to pracujący oraz bezrobotni (rozumiani jako osoby szukające zatrudnienia i gotowe je podjąć). Według metodologii Głównego Urzędu Statystycznego stopa bezrobocia to frakcja bezrobotnych w grupie aktywnych zawodowo. Zgodnie z tym rozumieniem stopa bezrobocia wśród badanych absolwentów UŁ wynosi 1,9% 9. Według stanu na 30 lipca 2018 roku to 5,9% 10. Poszukiwanie pracy Pracy szuka około 25% absolwentów studiów niestacjonarnych i około 35% stacjonarnych. Tabela 50. Niepracujący absolwenci według poszukiwania pracy i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Poszukuję 52 34,9% 2 25,0% 54 34,4% Nie poszukuję 97 65,1% 6 75,0% 103 65,6% Ogółem 149 100% 8 100% 157 100% Poszukiwanie pracy zadeklarowało około 45% absolwentów studiów II stopnia przy 32% w grupie kończących studia licencjackie. Tabela 51. Niepracujący absolwenci według poszukiwania pracy i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Poszukuję 40 32,0% 14 45,2% - - Nie poszukuję 85 68,0% 17 54,8% 1 100% Ogółem 125 100% 31 100% 1 100% Czas poszukiwania pracy Niepracującym respondentom, którzy w powyższym pytaniu zadeklarowali poszukiwanie zatrudnienia (54 osoby co stanowi około 34% niepracujących) zadano pytanie Jak długo od zakończenia studiów/ostatniego stosunku pracy poszukuje Pan(i) zatrudnienia?. 9 17 [bezrobotni] / (861 [pracujący] + 17 [bezrobotni] = 878 [aktywni zawodowo]) 10 http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/bezrobocie-rejestrowane/stopa-bezrobociarejestrowanego-w-latach-1990-2018,4,1.html 38
W przypadku absolwentów studiów stacjonarnych najczęściej wskazywano czas od jednego do trzech miesięcy. Różnice w rozkładzie odpowiedzi należy tu traktować ostrożnie z uwagi na małą n absolwentów studiów niestacjonarnych. Tabela 52. Niepracujący absolwenci według czasu poszukiwania pracy i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Poniżej miesiąca 15 28,8% - - 15 27,8% od 1 do 3 miesięcy 19 36,5% 1 50,0% 20 37,0% od 4 do 6 miesięcy 5 9,6% - - 5 9,3% Powyżej 6 miesięcy 13 25,0% 1 50,0% 14 25,9% Ogółem 52 100% 2 100% 54 100% W podziale na rodzaj studiów widoczne są pewne różnice między absolwentami I i II stopnia. Odpowiedź poniżej miesiąca wskazało prawie 30% licencjatów przy około 21% magistrów kończących studia II stopnia. Tabela 53. Niepracujący absolwenci według czasu poszukiwania pracy i rodzaju studiów I stopnia II stopnia N % N % Poniżej miesiąca 12 30,0% 3 21,4% od 1 do 3 miesięcy 12 30,0% 8 57,1% od 4 do 6 miesięcy 5 12,5% - - Powyżej 6 miesięcy 11 27,5% 3 21,4% Ogółem 40 100% 14 100% Absolwenci niezatrudnieni w chwili badania 11 Osoby nie szukające pracy zapytano o powody takiej decyzji. Było to 103 osoby, co stanowi około 66% niepracujących respondentów (por. tabela 62.). Zdecydowanie najczęściej wskazywano kontynuowanie nauki (prawie 72%). Drugim najczęstszym powodem była kategoria obowiązki rodzinne, domowe wybierano zdecydowanie rzadziej (13%). Najrzadziej wskazywany powód to zniechęcenie bezskutecznością poszukiwań. Rozkład odpowiedzi zaprezentowano na poniższym wykresie. 11 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru. 39
Wykres 14. Absolwenci niezatrudnieni w chwili badania według przyczyny nieszukania zatrudnienia Absolwenci niezatrudnieni od ukończenia studiów 12 Respondentów, którzy nie pracowali od ukończenia studiów zapytano o przyczyny takiego stanu rzeczy. Było to 99 osób (por. tabela 58.). Tu również najczęściej wskazywano kontynuowanie nauki (ok. 41%), zaś drugim wyborem było planowanie dalszego kształcenia się (prawie 17%). Kolejną kategorię, odnoszącą się do niepodjęcia jeszcze poszukiwań, respondenci wybierali rzadziej (13% odpowiedzi). Około 10% odpowiedzi stanowiły wskazania na niechęć pracodawców do zatrudniania osób bez doświadczenia zawodowego. 12 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru. 40
Wykres 15. Absolwenci niezatrudnieni od zakończenia studiów według powodu pozostawiania bez pracy 41
PLANY ZAWODOWE I EDUKACYJNE Pytania kolejnego obszaru tematycznego badania planów zawodowych i edukacyjnych skierowano do wszystkich respondentów, bez względu na obecny status zatrudnienia. Plany zawodowe absolwentów 13 Na poniższym wykresie zaprezentowano plany zawodowe badanych w podziale na osoby pracujące i niepracujące w chwili badania. Kategorie ułożono malejąco według ilości odpowiedzi ogółem. W grupie pracujących najczęściej deklarowano kontynuowanie zatrudnienia w obecnym miejscu pracy (ok. 38% tej grupy). Niepracujący absolwenci zdecydowanie najczęściej planowali znalezienie pracy zgodnej z ukończonym kierunkiem studiów były to ponad połowa wskazań w grupie niepracujących. Założenie własnej firmy była drugim wyborem pracujących respondentów (ok. 14%). Ponad 10% niepracujących absolwentów planuje znaleźć jakiekolwiek zatrudnienie. Wykres 16. Plany zawodowe absolwentów w podziale na pracujących/niepracujących 13 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru. 42
Dodatkowe kształcenie się absolwentów Ogółem ok. 65% badanych planuje dodatkowe kształcenie się. Różnice w podziale na tryb ukończonych studiów są niewielkie. Absolwenci studiów stacjonarnych nieco częściej wybierali odpowiedź twierdzącą. Tabela 54. Absolwenci według planowanego dokształcania się i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Tak 561 66,0% 96 57,1% 657 64,5% Nie 289 34,0% 72 42,9% 361 35,5% Ogółem 850 100% 168 100% 1018 100% Różnica widoczna jest wyraźniej w podziale na rodzaj ukończonych studiów. Dalsze kształcenie się planowało 77% absolwentów studiów I stopnia, ponad połowa kończących JSM i około 53% absolwentów studiów II stopnia. Tabela 55. Absolwenci według planowanego dokształcania się i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Tak 364 77,1% 273 53,7% 20 52,6% Nie 108 22,9% 235 46,3% 18 47,4% Ogółem 472 100% 508 100% 38 100% Miejsce i forma dodatkowego kształcenia się 14 Najczęściej absolwenci planowali studia II stopnia. Jedną z przyczyn wysokiego odsetka odpowiedzi wskazujących tę formę dalszego kształcenia jest wysoka frakcja absolwentów studiów I stopnia w grupie absolwentów planujących dodatkowe kształcenie. Planujący studia II stopnia zdecydowanie najczęściej chcą skorzystać z ofert edukacyjnej UŁ. Drugim wyborem absolwentów ogółem są studia podyplomowe; tu częściej planowano skorzystanie z innej niż UŁ szkoły/uczelni. Ogółem najrzadziej planowano studia jednolite magisterskie. Podsumowując, kształcenie się wyłącznie na UŁ częściej wskazywali planujący studia II stopnia. W przypadku wyboru innych form kształcenia częściej wskazywano wyłącznie inną szkołę/uczelnię. Pytanie o miejsce dodatkowego kształcenia umożliwiało respondentom wielokrotny wybór, dlatego utworzono trzecią kategorię uwzględniającą obie możliwości osoby planujące kształcenie na UŁ i innych szkołach/uczelniach. Wśród tych osób najczęściej wybieraną formą dodatkowego kształcenia były studia podyplomowe. Ogółem kształcenie wyłącznie na UŁ planowało około 46,9% badanych, wyłącznie poza UŁ było to 40,78%, a obie możliwości wybrało około 11%. 14 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru 43
Wykres 17. Miejsce i forma dodatkowego kształcenia się absolwentów Profil dodatkowego kształcenia się Ogółem absolwenci częściej planowali dodatkowe kształcenie o profilu pokrewnym do dotychczasowego, jednak odsetek planujący kształcenie na odmiennym od ukończonego kierunku był prawie dwa razy wyższy wśród osób, które chcą się kształcić na innej uczelni/w innej szkole niż wśród podających UŁ jako miejsce dodatkowego kształcenia. Tabela 56Absolwenci według profilu planowanego dokształcania się i prowadzącej je uczelni N % inna uczelnia/szkoła] Pokrewny z dotychczasowym wykształceniem 154 71,3% inna uczelnia lub szkoła] Odmienny od dotychczasowego wykształcenia 62 28,7% Ogółem 216 100% UŁ] Pokrewny z dotychczasowym wykształceniem 322 82,6% UŁ] Odmienny od dotychczasowego wykształcenia 68 17,4% Ogółem 390 100% 44
OCENA STUDIÓW NA UNIWERSYTECIE ŁÓDZKIM Absolwentów poproszono o retrospekcję i zapytano czy wybraliby ponownie ten sam podstawowy kierunek studiów i uczelnię. W czterech opcjach odpowiedzi ujęto wszystkie możliwości dotyczące uczelni/kierunku, a opcja piąta dotyczyła niepodjęcia studiów w ogóle. Łącznie prawie 53% badanych wybrałaby ponownie ten sam kierunek studiów i uczelnię. Inny kierunek studiów na tej samej uczelni wybrałaby w sumie około 23%. Łącznie ok. 76% absolwentów ponownie podjęłoby studia na UŁ. W podziale na tryb studiów widoczny jest większy odsetek deklarujących dokładnie taki sam ponowny wybór kierunek i uczelnia wśród absolwentów studiów niestacjonarnych (prawie 66%) niż stacjonarnych (około 50%). Relatywnie największa różnica wystąpiła we wskazaniach ten sam kierunek studiów na innej uczelni tę odpowiedź absolwenci studiów stacjonarnych wybierali znacznie częściej. Trafność wyboru uczelni i kierunku studiów Tabela 57. Absolwenci według ponownego wyboru edukacyjnego i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Wybrał(a)bym tę samą uczelnię i 413 50,3% 107 66,0% 520 52,9% kierunek studiów. Wybrał(a)bym inny kierunek studiów 205 25,0% 23 14,2% 228 23,2% na tej samej uczelni. Wybrał(a)bym ten sam kierunek 84 10,2% 8 4,9% 92 9,4% studiów na innej uczelni. Wybrał(a)bym inny kierunek studiów 98 11,9% 19 11,7% 117 11,9% na innej uczelni. W ogóle nie podjąłbym/ nie 21 2,6% 5 3,1% 26 2,6% podjęłabym studiów. Ogółem 821 100% 162 100% 983 100% Rozkład odpowiedzi wśród absolwentów I i II stopnia jest zbliżony do siebie. Różnice wystąpiły głównie w kategorii ten sam kierunek studiów na innej uczelni tę odpowiedź częściej wybierali absolwenci JSM (16% w porównaniu do nieco ponad 9% dla I stopnia oraz niecałych 9% dla II stopnia). Kończący JSM relatywnie częściej wskazywali na niepodejmowanie studiów w ogóle. Tabela 58. Absolwenci według ponownego wyboru edukacyjnego i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Wybrał(a)bym tę samą uczelnię i 237 51,6% 262 53,8% 21 56,8% kierunek studiów. Wybrał(a)bym inny kierunek studiów na 121 26,4% 102 20,9% 5 13,5% tej samej uczelni. Wybrał(a)bym ten sam kierunek studiów 41 8,9% 45 9,2% 6 16,2% na innej uczelni. Wybrał(a)bym inny kierunek studiów na 49 10,7% 65 13,3% 3 8,1% innej uczelni. W ogóle nie podjąłbym/ nie podjęłabym 11 2,4% 13 2,7% 2 5,4% studiów. Ogółem 459 100% 487 100% 37 100% 45
Stopień zaspokojenia oczekiwań edukacyjnych absolwentów Ogółem ok. 75% badanych absolwentów odpowiedziało twierdząco na pytanie czy ich oczekiwania edukacyjne zostały zrealizowane przez UŁ. W podziale na tryb studiów odpowiedzi twierdzących jest więcej wśród absolwentów studiów niestacjonarnych (ponad 82%) niż stacjonarnych (ok. 73%). Zarówno dla odpowiedzi twierdzących jak i przeczących zdecydowanie przeważają wskazania typu raczej. Tabela 59. Absolwenci według realizacji oczekiwań edukacyjnych przez uczelnię oraz trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Zdecydowanie tak 104 12,7% 46 28,4% 150 15,3% Raczej tak 501 61,0% 88 54,3% 589 59,9% Raczej nie 172 21,0% 21 13,0% 193 19,6% Zdecydowanie nie 44 5,4% 7 4,3% 51 5,2% Ogółem 821 100% 162 100% 983 100% W podziale na rodzaj studiów wyraźnie odrębny od innych był rozkład odpowiedzi dla JSM. Ta grupa absolwentów około trzy razy częściej niż pozostali wskazywała zdecydowanie nie, zaś zdecydowanie tak wybierali ok. dwa razy rzadziej. Procent odpowiedzi raczej niezależnie od rodzaju studiów był porównywalny. Tabela 60. Absolwenci według realizacji oczekiwań edukacyjnych przez uczelnię oraz rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Zdecydowanie tak 58 12,6% 89 18,3% 3 8,1% Raczej tak 274 59,7% 293 60,2% 22 59,5% Raczej nie 105 22,9% 81 16,6% 7 18,9% Zdecydowanie nie 22 4,8% 24 4,9% 5 13,5% Ogółem 459 100% 487 100% 37 100% 46
OCENA KLUCZOWYCH KOMPETENCJI ABSOLWENTÓW Od 2017 w niniejszych badaniach zastosowano dwa sposoby oceny kluczowych kompetencji absolwentów. Po pierwsze przygotowano zestaw 15 pytań wskaźników, badających podstawowe składowe kompetencji: postawy, umiejętności i wiedzę absolwentów związaną z poruszaniem się po rynku pracy. Jest to metoda mająca na celu wyjście poza sferę deklaracji badanych. Po drugie zapytano absolwentów jak oceniają wpływ studiów na UŁ na swoją postawę, wiedzę i umiejętności w tym samym zakresie. Wynik badania postaw, umiejętności i wiedzy absolwentów Na podstawie literatury przedmiotów, doświadczeń pracy doradców zawodowych Biura Karier, wyników pierwszej tury monitorowania karier absolwentów z 2017 r. oraz wyników badania jakościowego karier absolwentów przeprowadzonego przez Biuro Karier UŁ w 2016 r. przygotowano następujący zestaw pytań: 1. Nie znam trendów współczesnego rynku pracy 15, 2. Znam swoje mocne i słabe strony jako kandydata do pracy, 3. Mam odpowiednią wiedzę teoretyczną do pracy zgodnej z moim wykształceniem, 4. Znam wady i zalety różnych form zatrudnienia, 5. Posiadam formalne potwierdzenia umiejętności potrzebnych mi na rynku pracy (np. prawo jazdy, certyfikaty, uprawnienia), 6. Posiadam umiejętności praktyczne potrzebne do pracy zgodnej z moim wykształceniem, 7. Przygotowanie dokumentów aplikacyjnych (CV, list motywacyjny) jest dla mnie bardzo trudne 16, 8. Potrafię swobodnie komunikować się w co najmniej jednym języku obcym, 9. Potrafię korzystać z różnych źródeł ofert pracy, 10. Umiem korzystnie zaprezentować się jako kandydat do pracy podczas rozmowy kwalifikacyjnej, 11. Kiedy pracodawca odrzuca moje CV, rezygnuję z ponownego aplikowania do tej firmy 17 12. Wiem, że swoje sukcesy zawdzięczam głównie szczęśliwemu zbiegowi okoliczności 18 13. Proszę moich znajomych o polecanie mojej kandydatury do pracy 14. Na współczesnym rynku pracy kompetencje społeczne są co najmniej tak samo ważne jak wiedza specjalistyczna, 15. Biorę pod uwagę przekwalifikowanie się. 15 Pytanie z odwróconą skalą (reversed wording); informacja o tym nie jest podawana respondentom 16 jw. 17 jw. 18 jw. 47
Respondentów poproszono o odpowiedzi na skali pięciostopniowej, gdzie 1 oznacza zdecydowanie nie zgadzam się, a 5 zdecydowanie zgadzam się. Pytania prezentowano w kolejności losowej dla każdego wyświetlenia ankiety, by zmniejszyć obciążenia wyników stałą kolejnością pytań. Zastosowano pytania z odwróconą skalą co oznacza, że przeciwnie niż w pozostałych pytaniach wysokie wartości odpowiedzi w tych pytaniach reprezentują niskie natężenia badanej charakterystyki. Zabieg ma na celu minimalizowanie obciążających wyniki odpowiedzi zaznaczanych mechanicznie (np. wszędzie ta sama wartość). Pytania te rekodowano odwrócono skalę zgodnie z pozostałymi pytaniami przed opracowaniem wyników. Kolejne piątki pytań w założeniu tworzyć miały indeksy wiedzy (pyt. 1.-5.), umiejętności (6.-10.) i postaw (11.-15.). Indeksy stworzono przez uśrednianie pozycji, co jest praktyką typową 19. Tak przygotowane wyniki indeksów można traktować jako wyniki prostych testów wiedzy, umiejętności i postaw związanych z poruszaniem się absolwentów na rynku pracy Na wykresie. zaprezentowano wyniki ogólne średnich poszczególnych indeksów. Stosunkowo najniższą średnią uzyskano dla postaw (M = 3,28), znacząco wyższą dla umiejętności (M = 3,89), a najwyższą dla wiedzy (4,94). Średni wynik indeksu postaw różni się znacznie od pozostałych. Różnica między średnimi wiedzy i umiejętności jest mniejsza przedziały ufności dla średnich mają część wspólną. Wykres 18. Średnie wyniki stworzonych indeksów Wyniki poszczególnych indeksów przeanalizowano w podziałach na tryb i rodzaj studiów. W przypadku indeksu wiedzy w podziale na rodzaj i tryb ukończonych studiów wyniki ogółem są niższe dla absolwentów studiów I stopnia niż dla pozostałych rodzajów studiów. Dla absolwentów studiów niestacjonarnych wyniki są nieco wyższe niż dla stacjonarnych, przy czym różnica ta nie jest widoczna w przypadku JSM. Znaczenie ma tu niewątpliwie mała n grupy absolwentów JSM niestacjonarnych. 19 Por. odnośnie tworzenia indeksów w naukach społecznych: Ścibor-Rylski M. (2007) Standardowe sposoby tworzenia wskaźników zmiennych [w:] Bedyńska S., Brzezicka A. (red), Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii, Wydawnictwo SWPS Academica, Warszawa, s. 116-133. 48
Wykres 19. Średni wynik indeksu wiedzy rodzaj i tryb studiów Średnie wyniki ogólne dla indeksu umiejętności są podobnie do indeksu wiedzy. W podziale na tryb studiów tendencja się powtarza, dla absolwentów studiów niestacjonarnych wyniki są nieco wyższe niż dla stacjonarnych, przy czym różnica ta nie jest widoczna w przypadku JSM. Wykres 20. Średni wynik indeksu umiejętności rodzaj i tryb studiów Przedstawione na wykresie. wyniki dla indeksu postaw w podziałach na rodzaj i tryb studiów różnią się nieznacznie w stosunku do powyżej przedstawionych. Różnice występują w szczególności na I stopniu studiów między trybem stacjonarnym a niestacjonarnym. 49
Wykres 21. Średni wynik indeksu postaw rodzaj i tryb studiów Wpływ studiów na postawy, umiejętności i wiedzę absolwentów Omawiany wpływ studiów oceniono za pomocą pytań z pięciostopniową skalą odpowiedzi. Użyto jednego pytania dla każdej składowej kompetencji. Absolwenci najniżej ocenili wpływ studiów na kształtowanie umiejętności (M = 3,27). Absolwenci najwyżej oceniali kształtowanie wiedzy (M = 3,55), której wpływ był nieznacznie wyższy niż wpływ na kształtowania postaw (M = 3,51), co zaprezentowano na wykresie. Wykres 22. Średnie oceny wpływu studiów na kompetencje absolwentów - ogółem Ocena wpływu studiów na kształtowanie wiedzy absolwenta była różna przede wszystkim dla trybów studiów z wyjątkiem JSM. Absolwenci studiów niestacjonarnych oceniali ten wpływ relatywnie wyżej, co widoczne jest wyraźnie w grupach kończących studia I i II stopnia. W przypadku absolwentów jednolitych studiów magisterskich różnica między trybem stacjonarnym a niestacjonarnym jest wyraźna z przewagą dla studiów stacjonarnych. Omawiane wyniki zaprezentowano na wykresie. 50
Wykres 23. Średnia ocena wpływu studiów na kształtowanie wiedzy rodzaj i tryb studiów W ocenie wpływu studiów na kształtowanie umiejętności także niską wartością średniej oceny wyróżnia się grupa absolwentów JSM, ale wyłącznie studiujących niestacjonarnie. Dla absolwentów studiów stacjonarnych widać niewielkie różnice z niewielką przewagą dla studiów niestacjonarnych. W przypadku JSM ocena absolwentów studiów niestacjonarnych była znacznie niższa niż stacjonarnych. Wykres 24. Średnia ocena wpływu studiów na kształtowanie umiejętności rodzaj i tryb studiów W ocenie wpływu studiów na kształtowanie postaw występuje najmniejsze zróżnicowanie niezależnie od trybu czy rodzaju studiów. Niewiele większą średnią mają oceny absolwentów studiów trybu niestacjonarnego. 51
Wykres 25. Średnia ocena wpływu studiów na kształtowanie postaw rodzaj i tryb studiów WNIOSKI I REKOMENDACJE Synteza uzyskanego w wyniku omawianego badania obrazu losów zawodowych absolwentów w rok po ukończeniu studiów doprowadziła do sformułowania szeregu wniosków i rekomendacji. Za podstawę sformułowań posłużyły również wyniki wcześniejszych edycji tego badania ankietowego oraz wyniki jakościowego badania karier absolwentów przeprowadzonego za pomocą zogniskowanych wywiadów grupowych, zrealizowanego przez Biuro Karier UŁ w 2015 r. Wnioski i rekomendacje sformułowano w następujących obszarach: 1. Wyposażenia studentów w praktyczne umiejętności zawodowe; 2. Wsparcia studentów w zdobywaniu doświadczenia zawodowego; 3. Rozwijania u studentów umiejętności i postaw związanych z poruszaniem się na rynku pracy; 4. Budowania pozytywnej reputacji Uniwersytetu Łódzkiego wśród studentów/absolwentów. Wnioski i rekomendacje przeznaczone są wyłącznie do użytku wewnętrznego. 52