Urz d Miasta za transport i składowanie płyt eternitowych poniósłby ni ej podane koszty: 70% x 100m 2 x 0,92 zł/m 2 x 10,32 zł/m 2 = 664,61 złotych (za transport i składowanie płyt cementowo azbestowych). WARIANT II Równie w wariancie II po zatwierdzeniu formy oraz sposobu dofinansowywania przedsi wzi cia polegaj cego na zdj ciu i unieszkodliwieniu płyt eternitowych przeprowadzony zostanie cykl spotka z wła cicielami obiektów, którzy zgłosili posiadanie tej zabudowy. Na spotkaniach tych, przedstawiony zostanie sposób oraz terminy usuwania płyt cementowo azbestowych oraz forma pomocy (dofinansowania). Osoby przybyłe na spotkania zło deklaracj, co do ewentualnego terminu wymiany pokry eternitowych. Trzeba podkre li, e deklaracja ta nie jest obligatoryjna i termin w niej podany nie musi by ostatecznym terminem wykonania wymiany. Poszczególne etapy (kroki) wariantu II KROK 1 Przyj cie wniosku (zał cznik nr 5) oraz okre lenie wst pnego terminu wymiany. KROK 2 Wybranie przez Urz d Gminy firmy zajmuj cej si zdj ciem i transportem odpadów płyt cementowo azbestowych. KROK 3 Potwierdzenie terminu zdj cia oraz usuni cia płyt eternitowych. Wykonanie demonta u wyrobów zawieraj cych azbest. KROK 4 Zdeponowanie odpadów na składowisku. Dostarczenie dokumentów ewidencji odpadów wiadcz cych o zgodnym z przepisami prawa unieszkodliwieniu odpadów. Tabela nr 7 Ogólne koszty całkowitej realizacji przedsi wzi cia w wariancie II oraz rozło enie kosztów. Lp. Ponosz cy koszty Koszty w zł poniesione przez wła cicieli nieruchomo ci Koszty w zł poniesione przez Urz d Gminy 30
1 2 3 Zdj cie zabudowy płyt cementowoazbestowych Transport płyt cementowoazbestowych Składowanie płyt cementowoazbestowych Koszty ponosi wła ciciel nieruchomo ci 100% kosztów ponosi wła ciciel nieruchomo ci 70% kosztów ponosi Urz d Gminy 30% kosztów ponosi wła ciciel nieruchomo ci 2 223 888,86-259 971,76-874 861,49 2 041 343,47 RAZEM KOSZTY 3 358 722,11 2 041 343,47 W wariancie II przyjmuje si, e przygotowaniem, nadzorem oraz czciowymi kosztami całego przedsi wzi cia zajmie si Urz d Gminy Po wi tne. Mieszka cy Gminy Po wi tne posiadaj cy zabudow eternitow pokryj 100% kosztów zwi zanych z demonta em pokry eternitowych. Przykład do wariantu II Wła ciciel nieruchomo ci posiadaj cy zabudow eternitow wielko ci 100m² na budynkach zabudowy niskiej ( do I pi tra) poniósłby nast puj ce koszty: 7,87 zł/m² x 100 m² = 787,00 złotych (za zdj cie zabudowy z płyt cementowo azbestowych), 100m 2 x o,92 zł/m 2 = 92,00 złotych (za transport płyt cementowo azbestowych), 30% x 100m 2 x 10,32 zł/m 2 = 309,60 złotych (za składowanie płyt cementowo azbestowych), Urz d Miasta poniósłby 70% kosztów zwi zanych ze składowaniem płyt eternitowych : 70% x 100m 2 x 10,32 zł/m 2 = 722,40 złotych. WARIANT III W wariancie tym tak jak i w poprzednich wariantach przeprowadzony zostanie cykl spotka z wła cicielami obiektów, którzy zgłosili posiadanie zabudowy eternitowej. Spotkania te odb d si po zatwierdzeniu formy oraz sposobu dofinansowywania przedsi wzi cia polegaj cego na zdj ciu i unieszkodliwieniu płyt eternitowych. Na spotkaniach tych, przedstawiony zostanie sposób oraz terminy usuwania płyt cementowo azbestowych oraz forma pomocy (dofinansowania). Osoby przybyłe 31
na spotkania zło deklaracj, co do ewentualnego terminu wymiany pokry eternitowych. Trzeba podkre li, e deklaracja ta nie jest obligatoryjna i termin w niej podany nie musi by ostatecznym terminem wykonania wymiany. Zobowi zuj ce jest natomiast zło enie wniosku do Urz du Gminy Po wi tne z pro b o dofinansowanie utylizacji zabudowy eternitowej. W wariancie trzecim przyjmuje si nast puj cy sposób prowadzenia likwidacji zabudowy eternitowej. KROK 1 Przyj cie wniosku, którego wzór stanowi zał cznik nr 4 do niniejszego Programu. Przekazanie mieszka com wykazu firm posiadaj cych zezwolenia na wytwarzanie odpadów azbestowych na terenie Gminy Po wi tne. KROK 2 Mieszka cy na własny koszt dokonuj zdj cia zabudowy z płyt cementowo azbestowych. Miejsce czasowego zdeponowania płyt przygotowane jest przez firm zajmuj c si wytwarzaniem (zdj ciem) eternitu. Przekazanie wła cicielowi nieruchomo ci o wiadczenia o zdj ciu płyt azbestowo cementowych zgodnie z przepisami prawa. KROK 3 Transport wytworzonych odpadów przez koncesjonowan firm posiadaj ca zezwolenie na transport odpadów niebezpiecznych, wyłonion przez Urz d Gminy. KROK 4 Zdeponowanie odpadów na składowisku. Dostarczenie dokumentów ewidencji odpadów wiadcz cych o zgodnych z przepisami prawa ich unieszkodliwieniu. Tabela nr 8 Ogólne koszty całkowitej realizacji przedsi wzi cia w wariancie III oraz rozło enie kosztów. Lp. Ponosz cy koszty Koszty w zł poniesione przez wła cicieli nieruchomo ci Koszty w zł poniesione przez Urz d Gminy 32
2 3 4 Zdj cie zabudowy płyt cementowoazbestowych Transport płyt cementowoazbestowych Składowanie płyt cementowoazbestowych Koszty ponosi wła ciciel nieruchomo ci 2 223 888,86-100% kosztów ponosi Urz d Gminy - 259 971,76 100% kosztów ponosi Urz d Gminy - 2 916 204,96 RAZEM KOSZTY 2 185 522,61 3 176 176,72 W wariancie III przyjmuje si, e przygotowaniem, nadzorem oraz czciowymi kosztami całego przedsi wzi cia zajmie si Urz d Gminy Po wi tne. Mieszka cy Gminy Po wi tne posiadaj cy zabudow eternitow pokryj 100% kosztów zwi zanych z demonta em pokry eternitowych. Koszt transportu i składowania pokry w cało ci pokryje Urz d Gminy Po wi tne. Przykład do wariantu III Wła ciciel nieruchomo ci posiadaj cy zabudow eternitow wielko ci 100m² na budynkach zabudowy niskiej ( do I pi tra) poniósłby nast puj ce koszty: 7,87 zł/m² x 100m² = 787,00 złotych (za zdj cie zabudowy z płyt cementowo azbestowych), Urz d Miasta poniósłby nast puj ce koszty zwi zane z transportem i składowaniem 100m 2 zabudowy eternitowej 10,32 zł/m 2 x 100m 2 = 1032 złote (za składowanie płyt cementowo-azbestowych) 0,92 zł/m 2 x 100m 2 składowisko) = 92 złote (za transport płyt cementowo- azbestowych na W ka dym z trzech podanych wariantów nale y wzi pod uwag dodatkowe koszty ponoszone przez mieszka ców w zakresie zakupu i monta u nowego pokrycia dachowego. 11. HARMONOGRAM RZECZOWO FINANSOWY REALIZACJI I ETAPU PROGRAMU Analizuj c zło one Oceny... oraz koszty zwi zane z usuni ciem wyrobów azbestowo cementowych zlokalizowanych na budynkach znajduj cych si na terenie 33
Gminy Po wi tne, jak równie sugestie wła cicieli obiektów, którzy składali informacje o wyrobach z azbestocementu co do terminu ich zdj cia okres likwidacji pokry eternitowych. postanowiono przyj 5 letni Jest to termin teoretyczny, gdy wła ciciele zabudowy eternitowej po wykonaniu odpowiedniej konserwacji (malowania rodkami wgł bnymi) mog wyroby te u ytkowa do roku 2032. Oferowana pomoc, przy kosztownym usuwaniu tych wyrobów przyczyni si jednak do szczegółowego przeanalizowania terminu usuni cia płyt z azbestocementu. Porównuj c równie koszt prac naprawczych kształtuj cych si na poziomie 33 złotych za m² ( 8 zł. usługa + 25 zł. koszt farby impregnuj cej), które to nie b d zabiegami docelowymi, lecz tylko naprawczymi, wymiana eternitu przy współfinansowaniu Gminy staje si konieczno ci. Nie trzeba tu równie zapomina o kosztach, jakie musi ponie ka dy posiadacz zabudowy eternitowej na nowe pokrycie swojego dachu. Niejednokrotnie wymiana pokrycia wi zała si równie b dzie z generalnym remontem lub wymian stolarki. Przy obecnych zasobach finansowych wi kszo ci mieszka ców Gminy Po wi tne, zdj cie szkodliwego dachu zgodnie z przepisami (przez specjalistyczn firm ) oraz wykonanie remontu i monta u nowego przekracza ich mo liwo ci finansowe. Dodatkowym bardzo wa nym elementem realizacji Programu jest pewno, e odpady eternitowe trafi na zalegalizowane składowisko i unieszkodliwione w ten sposób nie b d stwarzały zagro enia zarówno dla zdrowia mieszka ców jak i rodowiska naturalnego. Zarówno w wariancie I jak i II jako ródło finansowania przyj to rodki pochodz ce z funduszy celowych, a mianowicie Gminnego, Powiatowego lub Wojewódzkiego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej. Pochodz one z za korzystanie ze rodowiska przekazywanych przez zarz d województwa. tytułu opłat Zgodnie z zapisami art. 46 i art. 47 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony rodowiska rodki z gminnego i powiatowego funduszu przeznaczone s mi dzy innymi na: 1) realizacj przedsi wzi zwi zanych z gospodark odpadami, 2) wspieranie działa przeciwdziałaj cych zanieczyszczeniom, 3) realizacj przedsi wzi zwi zanych z ochron powierzchni ziemi, 34
4) inne zadania ustalone przez rad gminy, słuce ochronie rodowiska i gospodarce wodnej, wynikaj ce z zasady zrównowa onego rozwoju, w tym na programy ochrony rodowiska. Zgodnie z zało eniami przyj tymi w Krajowym Programie przewiduje si, e w pierwszym okresie realizacji programów usuni tych zostanie 70 % pokry dachowych wykonanych z azbestocementu. Dlatego te czas wykonywania wymiany pokry, je eli chodzi o rodki finansowe podzieli mo na na II okresy, a mianowicie: Okres pierwszy obejmuje lata 2008 2010: w okresie tym, zgodnie z zało eniami wymienionych zostanie 70% pokry eternitowych, Okres drugi obejmuj cy lata 2011 2012: w okresie tym, zgodnie z zało eniami, wymienionych zostanie 30% pokry eternitowych. Zgodnie z wyliczeniami przedstawionymi w rozdziale 8, ogólny koszt wymiany zabudowy eternitowej wynosi 5 400 065,58 zł., z czego 2 223 888.86 zł. to koszt wymiany pokrycia, a 3 176 176.72 koszt transportu i zdeponowania na składowisku. Wyliczaj c wydatki z funduszy celowych potrzebne do prawidłowej realizacji wymiany pokry w I okresie otrzymujemy: przy wariancie I kwot 1 556 326,59 zł, przy wariancie II kwot 1 428 940,43 zł, przy wariancie II kwot 2 223 323,70 zł. Wydatki z funduszy celowych, które nale y ponie w II okresie wynosz : przy wariancie I kwot 666 997,11 zł. przy wariancie II kwot 612 403,041 zł. przy wariancie II kwot 952 853,02 zł. 12. ZAŁO ENIA ORGANIZACJI, KONTROLI I MONITORINGU Programu... W krajowym Programie usuwania azbestu i wyrobów zawieraj cych azbest stosowanych na terytorium Polski przedstawiono koncepcj zarz dzania Programami.. na szczeblu krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym. Interdyscyplinarno Programu... powoduje konieczno koordynacji wszystkich jednostek i instytucji przedmiotowo odpowiedzialnych za realizacj poszczególnych zada lub po rednio bior cych udział w ich realizacji. 35
Rysunek nr 2 Projekt zarz dzania Programem... Wójt Gminy Koordynator projektu Rada Gminy w zakresie ustanowienia uchwał, przyjmowania regulaminów oraz przyjmowania corocznych sprawozda z wykonania Programów Organizacje społeczne, fundacje itp. REFERAT MERYTORYCZNY ODPOWIEDZIALNY ZA REALIZACJ Program Wła ciciel obiektu Media lokalne Przedsi biorstwo Do głównych zada zwi zanych z realizacj Programu... na szczeblu lokalnym nale y: - sporz dzanie rocznych informacji w zakresie realizacji zada Programu... na terenie Gminy oraz ich przekazywanie samorz dowi województwa, - inspirowanie wła ciwej działalno ci w zakresie usuwania wyrobów zawieraj cych azbest, - współpraca z wojewod, samorz dem województwa w zakresie zada wynikaj cych z Programu..., - współpraca z lokalnymi mediami, szczególnie dla pobudzania odpowiednich inicjatyw społecznych i przedstawiania opinii, 36
- współpraca z organizacjami społecznymi wspieraj cymi Program..., - gromadzenie danych liczbowych o ilo ci i rozmieszczeniu wyrobów stosownie do przepisów Rozporz dzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 02.04. 2004 r (Dz. U. nr 71 poz. 649), - ustalanie rejonów spodziewanego wzrostu zagro enia pyłem azbestu z uwagi na koncentracj wyst powania uszkodze lub technologicznego zu ycia wyrobów zawieraj cych azbest, - przygotowywanie rocznych sprawozda rzeczowo finansowych z realizacji zada Programu..., Do zada rady gminy nale y: - Przyjmowanie rocznych sprawozda rzeczowo- finansowych z realizacji zada Programu... oraz zatwierdzanie na rok nast pny. harmonogramu rzeczowo finansowego Sprawozdanie roczne winno by wykonane przy uwzgl dnieniu podanych poni ej wska ników monitorowania. Tabela nr 9 Wska niki monitorowania Programu usuwania azbestu i wyrobów zawieraj cych azbest z terenu Gminy Po wi tne L.P. Wska nik JEDNOSTKA 1. 2. A. Wska niki efektywno ci realizacji Programu... i zmiany presji na rodowisko Ilo zdj tej zabudowy eternitowej wytworzonych odpadów niebezpiecznych Ilo unieszkodliwionych odpadów niebezpiecznych zawieraj cych azbest. Mg/rok Mg/rok 3. Stopie usuni cia pokry eternitowych % 4. 5. 1. Stopie wykorzystania rodków finansowych zaplanowanych na realizacj Programu... w danym roku bud etowym. Ilo odpadów wytworzonych w sektorze gospodarczym - wymiana rur z azbestocementu B. Wska niki wiadomo ci społecznej Udział społecze stwa w działaniach na rzecz realizacji Programu... % mb % 37
2. Ilo i jako interwencji (wniosków) zgłaszanych przez mieszka ców (np. co do sposobu wykonywania prac wynikaj cych z Programu ) Liczba/opis 3. Efekt edukacyjny w odniesieniu do mieszka ców Liczba/opis W oparciu o analiz wska ników grupy A i grupy B b dzie mo liwa ocena efektywno ci realizacji Programu usuwania azbestu i wyrobów zawieraj cych azbest na terenie Gminy Po wi tne. Lista wska ników podanych w tabeli powy ej nie jest ostateczna i mo e ulec rozszerzeniu. 13. STRESZCZENIE W J ZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Program usuwania azbestu i wyrobów zawieraj cych azbest na terenie Gminy Po wi tne powstał w wyniku: Przyj cia przez Sejm Rezolucji z dnia 19 czerwca 1997 roku w sprawie programu wycofywania azbestu z gospodarki, Realizacji ustawy z dnia 19 czerwca 1997 roku o zakazie stosowania wyrobów zawieraj cych azbest, wraz z odpowiednimi przepisami wykonawczymi do tej ustawy, Realizacja wytycznych zamieszczonych w Programie usuwania azbestu i wyrobów zawieraj cych azbest stosowanych na terytorium Polski, Realizacji wytycznych zamieszczonych w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami, Realizacji wytycznych zamieszczonych w projekcie Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami, Realizacji wytycznych zamieszczonych w Planie Gospodarki Odpadami dla miasta Gminy Po wi tne Celem niniejszego programu jest: Spowodowanie usuni cie z terenu Gminy Po wi tne wyrobów zawieraj cych azbest, 38
Wyeliminowanie negatywnych skutków zdrowotnych u mieszka ców Gminy Po wi tne spowodowanych azbestem oraz ustalenie koniecznych do tego uwarunkowa, Spowodowanie sukcesywnej likwidacji oddziaływania azbestu na rodowisko i doprowadzenie w okre lonym horyzoncie czasowym, do spełnienia wymogów ochrony rodowiska, Stworzenie odpowiednich warunków do wdro enia przepisów prawnych oraz norm post powania z wyrobami zawieraj cymi azbest, Pomoc mieszka com Gminy Po wi tne w zgodnej z przepisami prawa realizacji kosztownej wymiany płyt cementowo azbestowych. Na terenie województwa łódzkiego znajduje si 1.160.390 Mg odpadów zawieraj cych azbest. Pod tym wzgl dem województwo łódzkie zajmuje 3 miejsce w kraju. Dotychczasowe do wiadczenia wskazuj, e wi kszo prac polegaj cych na usuwaniu materiałów z azbestocementu wykonywana jest bez wcze niejszego rozpoznania zagro e oraz rozpoznanie rzeczywistych potrzeb takich prac. Co gorsza, szczupłe rodki finansowe, przeznaczane na wykonywanie takich robót, nie zapewniaj wyboru firm prawidłowo i rzetelnie wykonuj cych wymagane czynno ci. Ju sama destrukcja powierzchni płyt azbestowo cementowych przy u yciu np. szczotki drucianej, stosowanej dla potrzeb oczyszczenia powierzchni, w zale no ci od siły docisku i spoisto ci ciernej płyty powodowa mo e ogromne zanieczyszczenie powietrza włóknami azbestowymi. Tak wi c, mo na miało wyrazi opini, e wi ksze zagro enie pyłami azbestowymi powoduje nieumiej tny demonta wyrobów z azbestu ni wła ciwa eksploatacja tych wyrobów. Powstaje wi c pytanie: - kiedy mo na eksploatowa obiekt z wbudowanymi wyrobami zawieraj cymi azbest bez podejmowania działa naprawczych? - kiedy za nale y podj działania naprawcze i jakie s to działania?. W celu kwalifikacji wyrobów zawieraj cych azbest do dalszego u ytkowania lub usuni cia oraz okre lenia stopnia pilno ci działa naprawczych", wła ciciele obiektów posiadaj cych obiekty z wyrobami zawieraj cymi azbest musz wykona ocen stanu i mo liwo ci bezpiecznego u ytkowania wyrobów" według zał. nr 1 do Rozporz dzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 39
2004 r. (Dz. U. nr 71 poz. 649). Podczas sporz dzania wspomnianej tu oceny " lub wobec planowanych remontów w budynku, w którym znajduj si wbudowane wyroby zawieraj ce azbest, wła ciciele obiektów musz mie wiadomo mie wiadomo, jakie czynno ci albo wyroby i ich szczególna konfiguracja w obiekcie, stwarzaj ryzyko uwolnienia do powietrza pyłów azbestu. Głównym celem Programu... jest równie pomoc finansowa mieszka com miasta w zakresie prawidłowego zdj cia, transportu i unieszkodliwienia wyrobów z azbestocementu. W celu okre lenia ilo ci wyrobów azbestowo cementowych zabudowanych na terenie Gminy Po wi tne przeprowadzono jego inwentaryzacj polegaj c na pozyskiwaniu bezpo rednich informacji od ich posiadaczy. Ł cznie posiadanie zabudowy eternitowej zgłosiły 641 osoby. Zgłoszono powierzchni 282 578m² W celu okre lenia kosztów usuni cia wyrobów zawieraj cych azbest zasi gni to informacji od 4 firm posiadaj cych zezwolenia na wytwarzanie tego typu odpadów na terenie województwa łódzkiego. U redniaj c pozyskane informacje stwierdzono, i ; - koszt zdj cia 1m² eternitu wynosi 7,87 zł, - koszt transportu 1m² eternitu na specjalistyczne składowisko (w Jadwinówce 100 km) wynosi 0,92 zł, - koszt zdeponowania na składowisku wynosi 10,32 zł. Ł czny, u redniony koszt zdemontowania, transportu i zdeponowania na składowisku 1 m² płyty eternitowej wynosi wi c 19,11 zł. Mnoc wi c powierzchni zabudowy eternitowej przez cen usługi otrzymujemy warto 5 400 065,58 zł. W celu usuni cia płyt z azbestocementu zabudowanych w Gminie Po wi tne przyj to trzy warianty post powania: Wariant pierwszy zakłada podział prac, a co za tym idzie i rodków finansowych na realizacj Programu..., w ten sposób, e posiadacz zabudowy eternitowej pokrywa koszty zwi zane ze zdj ciem płyt oraz 30 % warto ci jego transportu i utylizacji, natomiast Gmina pokrywa 70% kosztów zwi zanych z jego transportem i utylizacj. Koszty poniesione przez Gmin wyniosłyby w tym wypadku 2 223 323,70 zł. 40
W wariancie tym, mimo e rozło one srodki i jest czciowy nadzór Gminy nad wykonywaniem pewnych prac, nie ma pełnej gwarancji prawidłowego zdj cia zabudowy eternitowej, a to jest najwa niejszym elementem (stwarzaj cym najwi ksze zagro enie) procesu usuwania zabudowy z azbestocementu. Wariant drugi równie zakłada podział prac, a co za tym idzie i rodków finansowych na realizacj Programu..., w ten sposób, e posiadacz zabudowy eternitowej pokrywa koszty zwi zane ze zdj ciem płyt oraz 100 % warto ci jego transportu oraz 30% kosztów utylizacji, natomiast Gmina pokrywa tylko 70% kosztów zwi zanych z jego utylizacj 2 041 343,47 zł. Wariant trzeci: tak e tutaj nast pi podział prac, a zatem i rodków finansowych na realizacj Programu,b dzie si to odbywało w nast puj cy sposób: posiadacz zabudowy eternitowej pokryje 100% kosztów zwi zanych ze zdj ciem płyt, natomiast koszt transportu i składowania tych płyt w cało ci pokryje Urz d Gminy Poswi tne- 3 176 176,72 zł. 41