Przeciszów, styczeń 2016 Informacja o kopalni Przeciszów www.kopalniaprzeciszow.pl
Kopalnia Przeciszów - VADEMECUM KOPEX-EX-COAL z siedzibą w Przeciszowie jako spółka należąca do Grupy Kapitałowej KOPEX SA planuje inwestycję w postaci podziemnej kopalni węgla kamiennego, której obszar górniczy miałby być zlokalizowany na terenie trzech gmin: Przeciszów, Polanka Wielka oraz Oświęcim. Rozpoczęte w 2011 roku prace nad projektem znajdują się dziś na zaawansowanym etapie, spółka jest w trakcie kompletowania dokumentów niezbędnych do uzyskania koncesji na wydobycie węgla kamiennego, co jest planowane jeszcze w 2016 roku. Projektowana eksploatacja prowadzona będzie na głębokości 250-650 metrów w złożu Oświęcim-Polanka 1. Jest to bogate złoże, dla którego zatwierdzona dokumentacja geologiczna określa zasoby geologiczne na poziomie około 534 mln ton węgla energetycznego o wysokiej kaloryczności. Większość tych zasobów nie będzie przedmiotem eksploatacji, ponieważ byłaby ona nieopłacalna, albo z różnych względów technicznie niemożliwa (np. zostanie uwięziona w filarach ochronnych). W rezultacie tego Projekt Zagospodarowania Złoża określa zasoby operatywne na poziomie około 97 mln ton. Oznacza to około 30 lat pracy zakładu przy wydobyciu 3-4 mln ton/rok.
Nowoczesna kopalnia w Przeciszowie będzie potrzebowała około 1300 pracowników na różnych stanowiskach, nowe miejsca pracy powstaną również w otoczeniu kopalni. Są to niebagatelne liczby, nieporównywalne z pojedynczymi etatami w firmach z sąsiednich stref gospodarnych. Już teraz złożono około 3000 ankiet wstępnej rekrutacji, co oznacza, że na jedno miejsce przypada więcej niż dwóch chętnych. KOPEX-EX- COAL deklaruje pierwszeństwo w zatrudnieniu dla mieszkańców gmin objętych projektem. Jest to niesamowita szansa dla młodych ludzi, którzy znajdą pracę na miejscu i tutaj założą rodziny, nie musząc emigrować zarobkowo za granicę. Gmina Przeciszów stanie się centrum lokalnego rynku pracy. Więcej niż co trzecia złotówka w budżecie gminy będzie pochodzić z kopalnianych zobowiązań. Przedsiębiorca górniczy musi się liczyć z ponad trzydziestoma obciążeniami, z których część zasila gminne budżety, są to głównie opłata eksploatacyjna, podatek od nieruchomości, podatki dochodowe PIT i CIT, ale i inne. KOPEX-EX- COAL szacuje, że zobowiązania kopalni wobec Gminy Przeciszów wyniosą 12,17 milionów złotych rocznie. Zgodnie z danymi Ministerstwa Gospodarki na każdą tonę węgla przypada 100 zł obciążeń, z czego 3-4% trafia do gmin. Wydobycie na poziomie 3-4 mln ton statystycznie oznaczałoby wpływy rzędu 9-16 mln zł, więc obiecywana kwota mieści się w tym przedziale jest więc wiarygodna.
Kopalnia w Przeciszowie będzie inna niż wszystkie inne. Jej zwarta i ograniczona infrastruktura wkomponuje się w krajobraz, dzięki budynkom o wysokości do 12 metrów ponad poziom terenu. Ułatwi to rezygnacja z tradycyjnych szybów na rzecz trzech upadowych wykonanych nowoczesną metodą TBM przy użyciu maszyny podobnej do tych stosowanych przy budowie tuneli i linii metra. Sposób udostępnienia wbrew temu co twierdzą przeciwnicy nie jest jedyną innowacją. Co prawda zastosowanie znajdzie tutaj sprawdzony system ścianowy z zawałem stropu, jednakże pokłady wybierane będą w odwrotnej kolejności niż zazwyczaj najpierw te leżące niżej, później te leżące wyżej. Dzięki temu ograniczone zostaną niekorzystne zjawiska w postaci wstrząsów górotworu, poprzez wyeliminowanie nadległych zrobów i krawędzi eksploatacyjnych. Dodatkowo, korzystna budowa geologiczna z ok. 200 metrową warstwą skał plastycznych pozwoli skutecznie wyeliminować skutki wstrząsów na powierzchni. Prowadzenie wydobycia w regionie niezwykle cennym pod względem walorów przyrodniczych i krajobrazowych jest szczególnym wyzwaniem. Projektowany obszar górniczy znajduje się na terenie Doliny Karpia, jednak w jego granicach nie ma obszarów Natura 2000, rezerwatów, czy też parków krajobrazowych, które byłyby prawnie chronione. Wszelkie procedury środowiskowe są i będą prowadzone z poszanowaniem zarówno polskich jak i unijnych przepisów, zawsze we współpracy z doświadczonymi ekspertami. Ponadto jednym z obligatoryjnie wymaganych w procedurze udzielania koncesji dokumentów jest Raport o Oddziaływaniu naśrodowisko.
Filary ochronne Wydobycie będzie prowadzone przede wszystkim pod zalesieniami i polami uprawnymi. Dla zwartej zabudowy ustanowiony zostanie filar ochronny w granicach którego, wbrew temu co głoszą przeciwnicy złoże nie będzie wybierane. Dzięki temu wpływy eksploatacyjne całkowicie ustaną w bezpiecznej odległości od zabudowy, nienaruszone będą również sieci wodociągowe i kanalizacyjne. Tylko pojedyncze domy znajdujące się poza zwartą zabudową mogą być narażone na uszczerbek, jednakże KOPEX-EX-COAL jest w kontakcie z ich właścicielami i przed podjęciem decyzji o prowadzeniu eksploatacji pod nimi zostanie przeprowadzona ich szczegółowa inwentaryzacja. Ujęcia wody pitnej Działalność kopalni nie spowoduje utraty wody pitnej! Strefa ujęcia wody Hajduga znajdzie się w filarze ochronnym dla zwartej zabudowy. Zostaną wykonane również nowe ujęcia wody pitnej na terenie gminy. W celu utrzymania stosunków wodnych podejmowane będą działania w zakresie modernizacji melioracji i rowów odwadniających. Wszystkie kroki w zakresie hydrogeologicznym są i będą konsultowane z ekspertami z tej dziedziny, również w porozumieniu z Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej w Krakowie, sprawującym pieczę nad ujęciami wody zlokalizowanymi w Gminie Przeciszów.
Obszar górniczy ko
palni Przeciszów
Odpowiedzialność przedsiębiorcy górniczego Prawo Geologiczne i Górnicze i Kodeks Cywilny skutecznie zabezpieczają mieszkańców oraz ich ewentualne roszczenia, obarczając przedsiębiorcę górniczego odpowiedzialnością. Kopalnie zobowiązane są naprawić szkodę w mieniu, przywracając je do stanu poprzedniego lub wypłacając odszkodowanie. Wbrew opinii przeciwników inwestycji, przedsiębiorcy górniczy nie uchylają się od odpowiedzialności. Potwierdza to raport Najwyższej Izby Kontroli, z którego wynika że około 80% wszystkich wniosków w sprawie szkód górniczych rozpatrywane jest jeszcze w postępowaniu polubownym, na drodze sądowej rozstrzygnięcie znajduje zdecydowanie mniejsza ich część. Ponadto większość poszkodowanych jest zadowolona ze sposobu i czasu w jakim roszczenie zostało załatwione. W szczególnych przypadkach odpowiedzialność spada na Skarb Państwa, jednak są to marginalne przypadki, co również wskazuje raport NIK. Należy pamiętać, że po zakończeniu wydobycia przedsiębiorca górniczy zobowiązany jest prawnie do likwidacji zakładu górniczego i rekultywacji terenów pogórniczych. Nie ma mowy o zamknięciu bramy na kłódkę, przez cały okres działalności KOPEX-EX-COAL będzie musiał gromadzić środki pieniężne na Funduszu Likwidacji Zakładu Górniczego w wysokości min. 3% odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych. W razie wątpliwości po prostu zapytaj KOPEX-EX-COAL prowadząc projekt budowy Kopalni Przeciszów chce być w pełni transparentny, więc gotów jest udzielić odpowiedzi na wszelkie związane z nim pytania. Nie można opierać się wyłącznie na podejrzeniach jak grupka przeciwników inwestycji i lekceważyć zaproszenia do zapoznania się z projektem. Osoby nieprzychylne inwestycji działające w ramach stowarzyszenia nie zwróciły się nigdy z prośbą o wyjaśnienie ich wątpliwości, jednocześnie strasząc mieszkańców nieprawdziwymi informacjami na temat projektowanej kopalni. Taka działalność jest szkodliwa i nie wnosi niczego konstruktywnego.
O kopalni Przeciszów w gronie ekspertów Spółka KOPEX-EX-COAL od początku projektowania nowoczesnej kopalni węgla kamiennego Przeciszów, zlokalizowanej na terenie trzech gmin: Przeciszów, Polanka Wielka, Oświęcim jako priorytet postawiła sobie zapewnienie pełnego bezpieczeństwa ekologicznego i geologicznego. Dlatego nawiązała współpracę z Głównym Instytutem Górnictwa w Katowicach (GIG), który jest wiodącym instytutem badawczym, pracującym nie tylko na rzecz przemysłu wydobywczego, jednostką notyfikowaną w Unii Europejskiej. Kierownictwo o najwyższych kompetencjach oraz doświadczona kadra naukowa i techniczna gwarantują wykonywanie wszelkiego typu opinii, badań i ekspertyz związanych z problematyką szeroko pojętego bezpieczeństwa pracy w górnictwie. Jednym z podstawowych obszarów związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa działalności kopalni, jest ocena skutków prowadzenia eksploatacji na powierzchnię terenu, prognozowanie wpływu eksploatacji na obiekty budowlane i infrastrukturę techniczną oraz konsekwencje dla gospodarki wodnej. Powyższymi zagadnieniami w Głównym Instytucie Górnictwa zajmują się: Zakład Ochrony Powierzchni i Obiektów Budowlanych pod kierownictwem dr. hab. inż. Andrzeja Kowalskiego, prof. GIG, Zakład Geologii i Geofizyki kierowany przez dr. hab. inż. Grzegorza Mutke, prof. GIG, Pracownia Hydrogeologii Górniczej i Środowiskowej, której kierownikiem jest dr hab. Przemysław Bukowski, prof. GIG. Ekspertyzy i dokumentacje zrealizowane w GIG potwierdzają, że przyjęte rozwiązania w zakresie lokalizacji projektu kopalni Przeciszów, minimalizują jej negatywne oddziaływanie na środowisko. W poszczególnych obszarach będących przedmiotem opracowań wykonanych przez GIG wypowiedzieli się eksperci:
dr hab. inż. Andrzej Kowalski, prof. GIG: Projekt eksploatacji, poprzez utworzenie filarów ochronnych w złożu, gwarantuje ochronę zwartej zabudowy i infrastruktury technicznej gmin. Zakres projektowanej eksploatacji nie obejmie swymi wpływami: żadnego ze stawów hodowlanych, obszarów Natura 2000, drogi krajowej nr 44, linii kolejowej Oświęcim-Skawina, żadnych obiektów użyteczności publicznej, obiektów sakralnych, zabytków i pomników przyrody. Projektowany obszar górniczy wynosi ok. 22 km 2. Wpływy prowadzonej eksploatacji na powierzchnię w ok. 95% obejmą swym zasięgiem pola uprawne, łąki i lasy. dr hab. inż. Grzegorz Mutke, prof. GIG: Budowa geologiczna górotworu w granicach projektowanego obszaru górniczego, stosunkowo płytka eksploatacja, brak jakichkolwiek zaszłości eksploatacyjnych, a także przyjęty model eksploatacji pozwalają na stwierdzenie, że wstrząsy czysto eksploatacyjne nie powinny przekroczyć 4 energii rzędu 10 J i są nieszkodliwe i nieodczuwalne na powierzchni. W celu monitorowania i weryfikacji wstrząsów górotworu związanych z projektowaną eksploatacją w kopalni Przeciszów, planuje się zainstalowanie stacji sejsmometrycznej do pomiaru drgań powierzchni. Stacja ta, w pierwszym etapie, pozwoli określić poziom tła wpływów dynamicznych pochodzących tak od wstrząsów indukowanych w sąsiednich kopalniach, jak i drgań wywołanych natężeniem ruchu drogowego czy okolicznymi zakładami przemysłowymi.
dr hab. Przemysław Bukowski, prof. GIG: Wykonana przez GIG analiza warunków hydrogeologicznych wykazała, że nad rejonem projektowanej eksploatacji pokładów węgla zalegają warstwy nieprzepuszczalnych iłów, o grubości dochodzącej lokalnie do kilkuset metrów. Warstwy ilaste całkowicie zabezpieczają zawodnione utwory, z których pobierana jest aktualnie woda pitna, przed ich zdrenowaniem w wyniku prowadzenia działalności górniczej. Wykluczają one możliwość przenikania wód z warstw czwartorzędowych do niżej zalegających warstw karbońskich, w których znajdują się pokłady węgla. Wynik ekspertyzy hydrogeologicznej wykonanej przez GIG potwierdza, że zastosowane w projekcie (kopalni) rozwiązania ograniczają wpływy eksploatacji na powierzchniowe obiekty i powierzchniową infrastrukturę techniczną istniejących otworów studziennych należących do ujęcia wód dla celów komunalnych w gminie Przeciszów. Pod żadną ze studni (należących do ujęć wody) nie będzie prowadzona eksploatacja górnicza. Wydajność ujęcia, niezbędna dla zapotrzebowania ludności w wodę pitną, oraz jakość wód, w wyniku przewidywanej działalności górniczej, nie ulegną zmianie. Ponadto, w gminie Przeciszów, jeszcze przed wystąpieniem wpływów eksploatacji, wykonana będzie rozbudowa ujęcia. Wykonane zostaną dodatkowe dwie studnie, które zostaną włączone do istniejącej sieci wodociągowej. Studnie te będą ulokowane poza zasięgiem wpływów eksploatacji górniczej i będą stanowić rezerwę dla studni istniejących, jako część komunalnego ujęcia wody.
Ponadto należy podkreślić, że Inwestor zaplanował realizację prac i badań w zakresie modelowania hydrogeologicznego na całym obszarze przyszłej kopalni węgla oraz wdrożenie nowoczesnych metod i systemu monitoringu hydrogeologicznego jeszcze przed podjęciem eksploatacji górniczej. Prace te mają na celu umożliwienie bieżącej kontroli warunków hydrogeologicznych, weryfikację działań oraz umożliwienie, z wyprzedzeniem, podejmowania decyzji dotyczących stanu środowiska wodnego i gospodarki zasobami wód podziemnych. Analiza zmian ukształtowania terenu wykonana przez zakład kierowany przez Profesora Kowalskiego wykazała, że na obszarach, które znajdą się w zasięgu wpływów eksploatacji górniczej, na których może wystąpić względne podniesienie się zwierciadła wody pierwszego poziomu wodonośnego jest możliwe zastosowanie metod umożliwiających ich grawitacyjne odwodnienie w całym okresie funkcjonowania kopalni. Od początku projektowania kopalni w Przeciszowie podkreślamy, iż dla inwestora najważniejsze jest bezpieczeństwo na powierzchni. Na tym samym stanowisku stoją samorządy, z którymi negocjujemy kwestie formalne niezbędne do uzyskania koncesji. Warunkiem stawianym przez te samorządy i bezwzględnie akceptowanym przez KOPEX-EX-COAL jest zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa ludziom, przyrodzie, infrastrukturze. W realizacji tego celu wspiera nas także nauka współpracujemy z naukowcami światowej klasy z niezależnych instytutów naukowych, aby mieć pewność, że projektowane przez nas rozwiązania będą spełniały najwyższe światowe standardy. Prezentowane wypowiedzi Profesorów były zamieszczone na łamach Gazety Krakowskiej - artykuł opublikowany w dniu 24.12.2015r. *